διαχέω: Difference between revisions
ἐπὶ ξυροῦ γὰρ ἀκμῆς ἔχεται ἡμῖν τὰ πρήγματα → our affairs are balanced on a razor's edge, our affairs are set upon the razor's edge
(big3_11) |
(9) |
||
Line 24: | Line 24: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. διέχεα LXX <i>Ie</i>.3.13, Paus.8.14.8, ép. διέχευα <i>Il</i>.7.316, <i>Od</i>.3.456, A.R.3.320]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> sobre [[διά]] ‘hasta el final’<br /><b class="num">1</b> [[trocear]] μιν (βοῦν) <i>Il</i>.l.c., <i>Od</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>[[destrozar]] [[ἔγκατα]] ... χαλκὸς ... διέχευεν Theoc.22.203, κείνην ... διέχευαν ἄελλαι A.R.l.c., cf. Q.S.14.504.<br /><b class="num">2</b> [[dispersar]] τὸν χοῦν Hdt.2.150, τὰ συγκεκριμένα Pl.<i>Phlb</i>.46e, ὁπότε ... (θέρος) διαχέοι τὸν ἀέρα D.Chr.6.9, en v. pas. ἡ γὰρ ὑγρότης ὑπὸ τῆς σελήνης διαχεομένη Plu.2.658f<br /><b class="num">•</b>fig. διέχεας τὰς ὁδούς σου εἰς ἀλλοτρίους has dispersado, e.e., has multiplicado tus caminos hacia extraños</i> LXX l.c.<br /><b class="num">•</b>[[disipar]] νέφος Q.S.9.265<br /><b class="num">•</b>[[borrar]] (ἴχνη) X.<i>Cyn</i>.5.3.<br /><b class="num">3</b> [[deshacer]], [[descomponer]] τὴν ... ἀσθενεστέραν (ὕδατος σύνοδον) Pl.<i>Ti</i>.61a<br /><b class="num">•</b>[[disolver]], [[deshacer]] τὸ φλέγμα Hp.<i>Vict</i>.2.54, cf. Thphr.<i>Od</i>.61, Heras en Gal.13.815, Heraclid.203, Crit.Hist. en Gal.13.877, ἡ ἐντὸς θερμότης τὸ ἐντὸς ὑγρόν Arist.<i>Pr</i>.869<sup>a</sup>15, en v. pas. Arist.<i>Pr</i>.929<sup>b</sup>33<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent., Nic.<i>Al</i>.373<br /><b class="num">•</b>esp. en la digestión [[expandir]], [[difundir]], [[dispersar]] τὴν τροφὴν ἐς τὸ σῶμα διαχέοντες Hp.<i>Vict</i>.2.60, en v. pas. τὰ σιτία Hp.<i>Vict</i>.3.78.<br /><b class="num">4</b> [[fundir]] χαλκόν Paus.l.c., 9.41.1<br /><b class="num">•</b>abs. op. πήγνυμι Pl.<i>Ti</i>.46d, en v. pas. Str.3.2.8.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[anular]], [[disipar]], [[acabar con]] c. ac. de abstr. τὰ βεβουλευμένα Hdt.8.57, τὰ δὲ πάντα κακαὶ διὰ Κῆρες ἔχευαν Q.S.5.536<br /><b class="num">•</b>part. διακεχυμένος c. suj. de pers. o partes del cuerpo [[disipado]], [[relajado]], [[laxo]] τῶν σωμάτων διακεχυμένων ὑπὸ μέθης Pl.<i>Lg</i>.775c, οἱ μαλακόν τε καὶ διακεχυμένον βλέποντες Arist.<i>Phgn</i>.813<sup>a</sup>26, cf. Plb.8.27.4, φαιδρῷ τῷ προσώπῳ καὶ διακεχυμένῳ Plu.<i>Alex</i>.19, τὸ ... παθητικὸν ὑπὸ τοῦ λόγου διακεχυμένον Plu.2.82f, τὴν γνώμην Aristid.Quint.67.31<br /><b class="num">•</b>c. suj. de abstr. [[disoluto]] ἡδονή Cyr.Al.M.69.1136D.<br /><b class="num">2</b> [[calmar]], [[apaciguar]] (τοῦ πυρὸς [[ἐντός]]) [[δύναμις]] διαχεῖ ... τὰς ἐντὸς κινήσεις Pl.<i>Ti</i>.45e<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. [[calmar]], [[poner de buen humor]], [[alegrar]] αὐτόν Philostr.<i>VS</i> 586, cf. <i>Im</i>.1.26, Hermog.<i>Id</i>.2.9 (p.371), τὴν διάνοιαν S.E.<i>M</i>.11.106, abs. Plu.2.74d<br /><b class="num">•</b>fact. [[hacer agradable]] φωναὶ ... τὴν ἀκοὴν ... διαχέουσαι D.H.<i>Comp</i>.15.12.<br /><b class="num">III</b> sobre [[διά]] ‘al otro lado’ [[verter]], [[trasegar]] en v. pas. τὰ [[ἕλη]] τὰ ἐκ τοῦ Ῥήνου διαχεόμενα Str.7.1.5, del vino, Str.17.1.14.<br /><b class="num">B</b> intr. en v. med.-pas.<br /><b class="num">I</b> sobre [[διά]] ‘hasta el fin’<br /><b class="num">1</b> [[deshacerse]], [[desbaratarse]], [[desintegrarse]] τὸ χῶμα Th.2.75, cf. I.<i>BI</i> 7.313, τότε ... τὴν ... γῆν διαχεῖσθαι μάλιστα que es entonces cuando la tierra está más suelta</i> Thphr.<i>CP</i> 3.4.1, τὸ κῦμα Plu.2.950b, τέφρα Plu.<i>Sert</i>.17<br /><b class="num">•</b>[[borrarse]] τὰ ἴχνη X.<i>Cyn</i>.8.1<br /><b class="num">•</b>[[dispersarse]] de grupos de pers., X.<i>HG</i> 7.4.34, de la orina τὸ χαλαζῶδες διαχεόμενον Hp.<i>Coac</i>.569<br /><b class="num">•</b>[[deshacerse]] una hinchazón, Hp.<i>Epid</i>.4.45<br /><b class="num">•</b>[[descomponerse]] una sustancia en tres, Hdt.6.119<br /><b class="num">•</b>[[descomponerse]], [[corromperse]] ὁ νεκρός Hdt.3.16, τὸ ... ἄρρεν (κύημα) ... διαχεῖται καὶ ἀφανίζεται Arist.<i>HA</i> 583<sup>b</sup>15<br /><b class="num">•</b>[[desvanecerse]] los deseos, Epicur.<i>Sent</i>.[5] 30.<br /><b class="num">2</b> [[disolverse]] τὸ ... ἄγονον (σπέρμα ἐν τῷ ὕδατι) διαχεῖται Arist.<i>HA</i> 523<sup>a</sup>26<br /><b class="num">•</b>[[fluir]], [[licuarse]] τὸ [[αἷμα]] Pl.<i>Ti</i>.85d, op. πήγνυσθαι Arist.<i>Pr</i>.890<sup>b</sup>17, Thphr.<i>CP</i> 2.19.3<br /><b class="num">•</b>[[ablandarse]] τὰ ἐρίγματα Thphr.<i>CP</i> 4.12.12, τὸ φύλλον Thphr.<i>HP</i> 6.4.8.<br /><b class="num">3</b> [[repartirse]], [[dividirse]] διαχεῖται τὸ [[αἷμα]] ἐκ τῆς καρδίας εἰς ἅπαντα τὰ μέρη τοῦ σώματος Arist.<i>Fr</i>.243, cf. Arist.<i>Aud</i>.800<sup>b</sup>35, <i>Mete</i>.370<sup>b</sup>6, Thphr.<i>Sens</i>.57, op. ἀθροίζεσθαι Thphr.<i>Vent</i>.26, op. συνάγεσθαι y ref. a los rayos de luz que permiten la visión, Olymp.<i>in Mete</i>.214.17.<br /><b class="num">II</b> con [[διά]] ‘al otro lado’<br /><b class="num">1</b> [[desbordarse]], [[derramarse]] ποταμὸς ... εἰς [[ἕλη]] καὶ λίμνας διαχεόμενος Str.12.2.8, op. συνάγεσθαι Str.17.1.4, cf. LXX <i>Ib</i>.21.24, τοῦ κλύδωνος ἀπὸ τῆς γῆς εἰς τὸ πέλαγος διαχεομένου dirigiéndose el oleaje desde la tierra hacia el mar</i> Plu.<i>Ant</i>.7, τοῦ ἰξοῦ μέχρι τῶν ταρσῶν [[αὐτοῦ]] διαχυθέντος D.P.<i>Au</i>.3.20.<br /><b class="num">2</b> [[expandirse]], [[dilatarse]] <γῆ> θάλασσα διαχέεται Heraclit.B 31, τὸ κυοῦν ... εὐφραινόμενον διαχεῖται lo que está preñado se expande gozoso</i> Pl.<i>Smp</i>.206d, cf. Arist.<i>HA</i> 546<sup>b</sup>30<br /><b class="num">•</b>[[desplegarse]] ref. al crecimiento de las plantas, Thphr.<i>Sens</i>.78, al germinar de los granos, Plu.2.968a<br /><b class="num">•</b>[[extenderse]] ἡ [[ἁφή]] LXX <i>Le</i>.13.55<br /><b class="num">•</b>[[difundirse]] τῆς ἀνατολῆς διαχεομένης LXX 2<i>Ma</i>.10.28<br /><b class="num">•</b>[[propagarse]] una noticia, I.<i>AI</i> 19.44.<br /><b class="num">III</b> fig. [[expansionarse]], [[ponerse de buen humor]], [[alegrarse]] ἐν ᾧ (λόγῳ) διαχεῖται ὅ τε λέγων καὶ ὁ ἀκούων Trypho <i>Trop</i>.p.205, ἀκροατοῦ διακεχυμένου si un oyente se pone gracioso</i> Plu.2.46b, ὁρῶ γὰρ ὑμᾶς ... διακεχυμένους τοῖς προσώποις Plu.2.412e, cf. <i>Cat.Mi</i>.1, Synes.<i>Ep</i>.98, αὐστηρὸς ὢν ἐν τῷ ποτῷ διαχεῖται D.L.7.26, op. συναλγεῖν Plot.4.9.3, cf. Arr.<i>Epict</i>.4.4.27, Hld.4.9.1, Synes.<i>Ep</i>.45. | |dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. διέχεα LXX <i>Ie</i>.3.13, Paus.8.14.8, ép. διέχευα <i>Il</i>.7.316, <i>Od</i>.3.456, A.R.3.320]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> sobre [[διά]] ‘hasta el final’<br /><b class="num">1</b> [[trocear]] μιν (βοῦν) <i>Il</i>.l.c., <i>Od</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>[[destrozar]] [[ἔγκατα]] ... χαλκὸς ... διέχευεν Theoc.22.203, κείνην ... διέχευαν ἄελλαι A.R.l.c., cf. Q.S.14.504.<br /><b class="num">2</b> [[dispersar]] τὸν χοῦν Hdt.2.150, τὰ συγκεκριμένα Pl.<i>Phlb</i>.46e, ὁπότε ... (θέρος) διαχέοι τὸν ἀέρα D.Chr.6.9, en v. pas. ἡ γὰρ ὑγρότης ὑπὸ τῆς σελήνης διαχεομένη Plu.2.658f<br /><b class="num">•</b>fig. διέχεας τὰς ὁδούς σου εἰς ἀλλοτρίους has dispersado, e.e., has multiplicado tus caminos hacia extraños</i> LXX l.c.<br /><b class="num">•</b>[[disipar]] νέφος Q.S.9.265<br /><b class="num">•</b>[[borrar]] (ἴχνη) X.<i>Cyn</i>.5.3.<br /><b class="num">3</b> [[deshacer]], [[descomponer]] τὴν ... ἀσθενεστέραν (ὕδατος σύνοδον) Pl.<i>Ti</i>.61a<br /><b class="num">•</b>[[disolver]], [[deshacer]] τὸ φλέγμα Hp.<i>Vict</i>.2.54, cf. Thphr.<i>Od</i>.61, Heras en Gal.13.815, Heraclid.203, Crit.Hist. en Gal.13.877, ἡ ἐντὸς θερμότης τὸ ἐντὸς ὑγρόν Arist.<i>Pr</i>.869<sup>a</sup>15, en v. pas. Arist.<i>Pr</i>.929<sup>b</sup>33<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent., Nic.<i>Al</i>.373<br /><b class="num">•</b>esp. en la digestión [[expandir]], [[difundir]], [[dispersar]] τὴν τροφὴν ἐς τὸ σῶμα διαχέοντες Hp.<i>Vict</i>.2.60, en v. pas. τὰ σιτία Hp.<i>Vict</i>.3.78.<br /><b class="num">4</b> [[fundir]] χαλκόν Paus.l.c., 9.41.1<br /><b class="num">•</b>abs. op. πήγνυμι Pl.<i>Ti</i>.46d, en v. pas. Str.3.2.8.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[anular]], [[disipar]], [[acabar con]] c. ac. de abstr. τὰ βεβουλευμένα Hdt.8.57, τὰ δὲ πάντα κακαὶ διὰ Κῆρες ἔχευαν Q.S.5.536<br /><b class="num">•</b>part. διακεχυμένος c. suj. de pers. o partes del cuerpo [[disipado]], [[relajado]], [[laxo]] τῶν σωμάτων διακεχυμένων ὑπὸ μέθης Pl.<i>Lg</i>.775c, οἱ μαλακόν τε καὶ διακεχυμένον βλέποντες Arist.<i>Phgn</i>.813<sup>a</sup>26, cf. Plb.8.27.4, φαιδρῷ τῷ προσώπῳ καὶ διακεχυμένῳ Plu.<i>Alex</i>.19, τὸ ... παθητικὸν ὑπὸ τοῦ λόγου διακεχυμένον Plu.2.82f, τὴν γνώμην Aristid.Quint.67.31<br /><b class="num">•</b>c. suj. de abstr. [[disoluto]] ἡδονή Cyr.Al.M.69.1136D.<br /><b class="num">2</b> [[calmar]], [[apaciguar]] (τοῦ πυρὸς [[ἐντός]]) [[δύναμις]] διαχεῖ ... τὰς ἐντὸς κινήσεις Pl.<i>Ti</i>.45e<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. [[calmar]], [[poner de buen humor]], [[alegrar]] αὐτόν Philostr.<i>VS</i> 586, cf. <i>Im</i>.1.26, Hermog.<i>Id</i>.2.9 (p.371), τὴν διάνοιαν S.E.<i>M</i>.11.106, abs. Plu.2.74d<br /><b class="num">•</b>fact. [[hacer agradable]] φωναὶ ... τὴν ἀκοὴν ... διαχέουσαι D.H.<i>Comp</i>.15.12.<br /><b class="num">III</b> sobre [[διά]] ‘al otro lado’ [[verter]], [[trasegar]] en v. pas. τὰ [[ἕλη]] τὰ ἐκ τοῦ Ῥήνου διαχεόμενα Str.7.1.5, del vino, Str.17.1.14.<br /><b class="num">B</b> intr. en v. med.-pas.<br /><b class="num">I</b> sobre [[διά]] ‘hasta el fin’<br /><b class="num">1</b> [[deshacerse]], [[desbaratarse]], [[desintegrarse]] τὸ χῶμα Th.2.75, cf. I.<i>BI</i> 7.313, τότε ... τὴν ... γῆν διαχεῖσθαι μάλιστα que es entonces cuando la tierra está más suelta</i> Thphr.<i>CP</i> 3.4.1, τὸ κῦμα Plu.2.950b, τέφρα Plu.<i>Sert</i>.17<br /><b class="num">•</b>[[borrarse]] τὰ ἴχνη X.<i>Cyn</i>.8.1<br /><b class="num">•</b>[[dispersarse]] de grupos de pers., X.<i>HG</i> 7.4.34, de la orina τὸ χαλαζῶδες διαχεόμενον Hp.<i>Coac</i>.569<br /><b class="num">•</b>[[deshacerse]] una hinchazón, Hp.<i>Epid</i>.4.45<br /><b class="num">•</b>[[descomponerse]] una sustancia en tres, Hdt.6.119<br /><b class="num">•</b>[[descomponerse]], [[corromperse]] ὁ νεκρός Hdt.3.16, τὸ ... ἄρρεν (κύημα) ... διαχεῖται καὶ ἀφανίζεται Arist.<i>HA</i> 583<sup>b</sup>15<br /><b class="num">•</b>[[desvanecerse]] los deseos, Epicur.<i>Sent</i>.[5] 30.<br /><b class="num">2</b> [[disolverse]] τὸ ... ἄγονον (σπέρμα ἐν τῷ ὕδατι) διαχεῖται Arist.<i>HA</i> 523<sup>a</sup>26<br /><b class="num">•</b>[[fluir]], [[licuarse]] τὸ [[αἷμα]] Pl.<i>Ti</i>.85d, op. πήγνυσθαι Arist.<i>Pr</i>.890<sup>b</sup>17, Thphr.<i>CP</i> 2.19.3<br /><b class="num">•</b>[[ablandarse]] τὰ ἐρίγματα Thphr.<i>CP</i> 4.12.12, τὸ φύλλον Thphr.<i>HP</i> 6.4.8.<br /><b class="num">3</b> [[repartirse]], [[dividirse]] διαχεῖται τὸ [[αἷμα]] ἐκ τῆς καρδίας εἰς ἅπαντα τὰ μέρη τοῦ σώματος Arist.<i>Fr</i>.243, cf. Arist.<i>Aud</i>.800<sup>b</sup>35, <i>Mete</i>.370<sup>b</sup>6, Thphr.<i>Sens</i>.57, op. ἀθροίζεσθαι Thphr.<i>Vent</i>.26, op. συνάγεσθαι y ref. a los rayos de luz que permiten la visión, Olymp.<i>in Mete</i>.214.17.<br /><b class="num">II</b> con [[διά]] ‘al otro lado’<br /><b class="num">1</b> [[desbordarse]], [[derramarse]] ποταμὸς ... εἰς [[ἕλη]] καὶ λίμνας διαχεόμενος Str.12.2.8, op. συνάγεσθαι Str.17.1.4, cf. LXX <i>Ib</i>.21.24, τοῦ κλύδωνος ἀπὸ τῆς γῆς εἰς τὸ πέλαγος διαχεομένου dirigiéndose el oleaje desde la tierra hacia el mar</i> Plu.<i>Ant</i>.7, τοῦ ἰξοῦ μέχρι τῶν ταρσῶν [[αὐτοῦ]] διαχυθέντος D.P.<i>Au</i>.3.20.<br /><b class="num">2</b> [[expandirse]], [[dilatarse]] <γῆ> θάλασσα διαχέεται Heraclit.B 31, τὸ κυοῦν ... εὐφραινόμενον διαχεῖται lo que está preñado se expande gozoso</i> Pl.<i>Smp</i>.206d, cf. Arist.<i>HA</i> 546<sup>b</sup>30<br /><b class="num">•</b>[[desplegarse]] ref. al crecimiento de las plantas, Thphr.<i>Sens</i>.78, al germinar de los granos, Plu.2.968a<br /><b class="num">•</b>[[extenderse]] ἡ [[ἁφή]] LXX <i>Le</i>.13.55<br /><b class="num">•</b>[[difundirse]] τῆς ἀνατολῆς διαχεομένης LXX 2<i>Ma</i>.10.28<br /><b class="num">•</b>[[propagarse]] una noticia, I.<i>AI</i> 19.44.<br /><b class="num">III</b> fig. [[expansionarse]], [[ponerse de buen humor]], [[alegrarse]] ἐν ᾧ (λόγῳ) διαχεῖται ὅ τε λέγων καὶ ὁ ἀκούων Trypho <i>Trop</i>.p.205, ἀκροατοῦ διακεχυμένου si un oyente se pone gracioso</i> Plu.2.46b, ὁρῶ γὰρ ὑμᾶς ... διακεχυμένους τοῖς προσώποις Plu.2.412e, cf. <i>Cat.Mi</i>.1, Synes.<i>Ep</i>.98, αὐστηρὸς ὢν ἐν τῷ ποτῷ διαχεῖται D.L.7.26, op. συναλγεῖν Plot.4.9.3, cf. Arr.<i>Epict</i>.4.4.27, Hld.4.9.1, Synes.<i>Ep</i>.45. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=(ΑΝ) και διαχύνω (ΜΝ)<br />[[χύνω]] σε διάφορες κατευθύνσεις, [[διασκορπίζω]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[είμαι]] [[έκλυτος]], [[ακόλαστος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[καταπατώ]] [[συμφωνία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[διαμελίζω]]<br /><b>2.</b> [[διασκορπίζω]]<br /><b>3.</b> [[λειώνω]], [[ρευστοποιώ]]<br /><b>4.</b> [[συγχέω]], [[αναστατώνω]]<br /><b>5.</b> <b>παθ.</b> χύνομαι από ένα [[δοχείο]] σε [[άλλο]]<br /><b>6.</b> [[φέρνω]] σε [[κέφι]], σε καλή [[διάθεση]]<br /><b>7.</b> [[διατρέχω]], εξαπλώνομαι<br /><b>8.</b> [[εξατμίζω]]<br /><b>9.</b> [[ματαιώνω]]<br /><b>10.</b> (για [[πτώμα]]) αποσυντίθεμαι<br /><b>11.</b> (για στρατιώτες) [[διασκορπίζω]]<br /><b>12.</b> (για [[θάλασσα]]) [[είμαι]] [[γαλήνιος]]<br /><b>13.</b> (για [[οίδημα]]) [[εξαφανίζω]], [[εξαλείφω]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 07:04, 29 September 2017
English (LSJ)
fut. -χεῶ, later
A -χύσω Gp.7.8.4: aor. -έχεα, Ep. -έχευα (the only tense used by Hom.):—pour different ways, scatter, τὸν χοῦν Hdt.2.150. b in Hom., cut up a victim into joints, αῖψ' ἄρα μιν διέχευαν Od.3.456, cf. Il.7.316, al.; χαλκὸς ἔγκατα διέχευεν Theoc.22.203. 2 disperse, τὰ συγκεκριμένα Pl.Phlb.46e; ἡ θερμότης δ. τὸ ὑγρόν Arist.Pr.869a15; melt, fuse, χαλκόν Paus.9.41.1; liquefy, opp. πηγνύναι, Pl.Ti.46d; νῆα . . διέχευαν ἄελλαι A.R.3.320; δ. ἀποστήματα disperse abscesses, Thphr.Od.59(61); δ. ἴχνη to destroy the scent, X.Cyn.5.3:—Pass., ib.8.1:—also Med., dissolve, Nic. Al.373. 3 metaph., confound, τὰ βεβουλευμένα Hdt.8.57. 4 put in a good humour, τινὰ ὁμιλίαις καὶ λόγοις Plu.2.74d, cf. Philostr. VS2.10.1, Hermog.Id.2.9. II more freq. in Pass., to be poured from one vessel into another, Hdt.6.119. 2 run through, spread, Th.2.75,76, Arist.Fr.243. 3 to be dissolved, liquefied, X.Cyn. 8.1, Arist.Pr.890b17, etc.; of a corpse, Hdt.3.16; disperse, of soldiers, X.HG7.4.34; of humours, Hp.Epid.4.45. 4 metaph., to be or become diffused or relaxed, εὐφραινόμενον -χεῖται, opp. λυπούμενον συσπειρᾶται, Pl.Smp.206d; ὑπὸ μέθης διακεχυμένος Id.Lg.775c, cf. Plb.8.27.4; [αἱ ἐπιθυμίαι] οὐ διαχέονται Epicur.Sent.30; μαλακὸν καὶ διακεχυμένον βλέπειν Arist.Phgn.813a26; φαιδρὸν καὶ δ. πρόσωπον Plu.Alex.19; τῆς ψυχῆς τὸ παθητικὸν διακεχυμένον ὑπὸ τοῦ λόγου Zeno ap.eund.2.82f, cf. Tryph. Trop.p.205S.
German (Pape)
[Seite 613] (s. χέω; διαχῦσαι Xen. Mem. 4, 3, 8, l. d.), eigentl. = aus einander gießen, ausgießen; sodann überhaupt = zertheilen, zerlegen, auflösen. Bei Homer viermal, in der Form διέχευαν, vom Zerlegen der geschlachteten Thiere, Apollon. Lex. Homer. p. 58, 30 διέχευαν διεμέρισαν: Iliad. 7, 316 Odyss. 3, 456. 14, 427. 19, 421. – Hinübergießen, Herodot. 6. 119 ἐκ δὲ ταύτης ἐς ἄλλο διαχεόμενον; übh. Ggstz von πηγνύναι, Plat. Tim. 46 d; vgl. τὰ συγκεκριμένα βίᾳ διαχεῖν Phil. 46 e; in mannichfachen Uebertragungen, vom Zertheilen einer Geschwulst, Medic.; vom Schmelzen des Schnees, Xen. Cyn. 8, 1; vom Schmelzen des Erzes, Pausan. 9, 41, 1; bei Theophr. = kechen; νῆα διέχευαν ἄελλαι Ap Rh. 3, 320; pass, von Todten, in Verwesung übergehen, aufgelöst werden, Her. 3, 16; übertr., βουλεύματα διαχέαι, vereiteln, 8, 57; wie D. Hal. 3, 6; χῶμα ἐπὶ πολὺ διαχεῖται, fällt weit auseinander, Thuc. 2, 75; auch von Soldaten, Xen. Hell. 7, 4, 34; σώματα ὑπὸ μέθης διακεχυμένα Plat. Legg. VI, 775 c; auch εὐφραινό– μενος διαχεῖται, wird zerstreut, aufgeheitert, Plat. Conv. 206 d; διαχεῖται im Ggstz von αὐστηρὸς ὤν D. L. 7, 26; το πικρὸν λόγοις διαχέουσι καὶ ἐκπραΰνουσι Plut. ad. et am. discr. E.; διακεχυμένους τοῖς προσώποις, mit heiterem Gesicht, Plut. Cat. min. 1; Pomp. 57; Aex. 19 auch διακεχυμέ νῳ προσώπῳ; vgl. Pol. 8, 29, 4; Luc. Conv. 18.
Greek (Liddell-Scott)
διαχέω: (ἴδε χέω)· μέλλ. -χέω· ἀόρ. -έχεα, Ἐπ. -έχευα (ὁ μόνος χρόνος ἐν χρήσει παρ’ Ὁμήρῳ). Χύνω κατὰ διαφόρους διευθύνσεις, διασκορπίζω, τὸν χοῦν Ἡρόδ. 2. 150· -παρ’ Ὁμ., διαμελίζω, διαμερίζω, αἶψ’ ἄρα μιν διέχευαν Ὀδ. Γ. 456, πρβλ. Ἰλ. Η. 316, κτλ. 2) διαλύω, τήκω, χύνω τι τετηκός, χαλκὸν Παυσ. 9. 41, 1· διακόπτω, διαλύω, διαχωρίζω, καταστρέφω, ἀντίθ. πηγνύναι Πλάτ. Φιλ. 46D· νῆα… διέχευαν ἄελλαι Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 320 -δ. φύματα, διασκορπίζω, ἐξαφανίζω ὄγκους, οἰδήματα, Θεόφρ. π. Ὀσμ. 61· δ. ἴχνη, καταστρέφω πᾶν ἴχνος, Ξεν. Κυν. 5, 3. 3) μεταφ., συγχέω, φέρω σύγχυσιν, τὰ βεβουλευμένα Ἡρόδ. 8. 57. ΙΙ. συχνότερον ἐν τῷ παθ., χύνομαι ἐξ ἑνὸς ἀγγείου εἰς ἕτερον, Ἡρόδ. 6. 119, πρβλ. Ἀριστ. Ἀποσπ. 233. 2) διατρέχω, ἐξαπλοῦμαι, ἐκτείνομαι, Θουκ. 2. 75, 76. 3) διαλύομαι, τήκομαι, Ξεν. Κυν. 8. 1, Ἀριστ., κτλ.· ἐπὶ πτώματος, Ἡρόδ. 3. 16· διασκορπίζω, ἐπὶ στρατιωτῶν, Ξεν. Ἑλλ. 7. 4, 34· ἐπὶ τῶν χυμῶν τοῦ σώματος, Ἱππ. 1137B. 4) μεταφ., γίνομαι φαιδρός, διανοίγομαι, ἀντίθ. σκυθρωπάζω, Πλάτ. Συμπ. 206D· εἶμαι παραλελυμένος, ὑπὸ μέθης διακεχυμένος ὁ αὐτ. Νόμ. 775C· μαλακὸν καὶ διακεχυμένον βλέπειν Ἀριστ. Φυσιογν. 6. 48· δ. πρόσωπον, φαιδρόν, Πλούτ. Ἀλεξ. 19· ἐπὶ τῆς θαλάσσης, εἶμαι γαλήνιος, ὁ αὐτ. 2. 82F.
French (Bailly abrégé)
ao. διέχεα, épq. et ion. διέχευα ; part. pf. Pass. διακεχυμένος;
1 dissoudre en liquéfiant, faire fondre : διαχεῖται ἡ χιών XÉN la neige fond ; διακεχυμένοι τοῖς προσώποις PLUT gens dont le visage est épanoui ; διακεχυμένῳ προσώπῳ PLUT visage épanoui ; τὰ βεβουλευμένα διαχέαι HDT faire évanouir des projets;
2 faire se répandre de côté et d’autre : χοῦν HDT faire s’effondrer ou détruire un terrassement ; χῶμα ἐπὶ πολὺ διαχεῖται THC le terrassement s’effondre en grande partie ; en parl. de soldats se disperser de tous côtés ; dissoudre, désagréger ; dépecer, déchirer : αἶψα δέ μιν διέχευαν OD aussitôt ils le dépecèrent.
Étymologie: διά, χέω.
English (Autenrieth)
only aor. 3 pl. διέχευαν, quartered (cut in large pieces, opp. μίστυλλον).
Spanish (DGE)
• Morfología: [aor. διέχεα LXX Ie.3.13, Paus.8.14.8, ép. διέχευα Il.7.316, Od.3.456, A.R.3.320]
A tr.
I sobre διά ‘hasta el final’
1 trocear μιν (βοῦν) Il.l.c., Od.l.c.
•destrozar ἔγκατα ... χαλκὸς ... διέχευεν Theoc.22.203, κείνην ... διέχευαν ἄελλαι A.R.l.c., cf. Q.S.14.504.
2 dispersar τὸν χοῦν Hdt.2.150, τὰ συγκεκριμένα Pl.Phlb.46e, ὁπότε ... (θέρος) διαχέοι τὸν ἀέρα D.Chr.6.9, en v. pas. ἡ γὰρ ὑγρότης ὑπὸ τῆς σελήνης διαχεομένη Plu.2.658f
•fig. διέχεας τὰς ὁδούς σου εἰς ἀλλοτρίους has dispersado, e.e., has multiplicado tus caminos hacia extraños LXX l.c.
•disipar νέφος Q.S.9.265
•borrar (ἴχνη) X.Cyn.5.3.
3 deshacer, descomponer τὴν ... ἀσθενεστέραν (ὕδατος σύνοδον) Pl.Ti.61a
•disolver, deshacer τὸ φλέγμα Hp.Vict.2.54, cf. Thphr.Od.61, Heras en Gal.13.815, Heraclid.203, Crit.Hist. en Gal.13.877, ἡ ἐντὸς θερμότης τὸ ἐντὸς ὑγρόν Arist.Pr.869a15, en v. pas. Arist.Pr.929b33
•en v. med. mismo sent., Nic.Al.373
•esp. en la digestión expandir, difundir, dispersar τὴν τροφὴν ἐς τὸ σῶμα διαχέοντες Hp.Vict.2.60, en v. pas. τὰ σιτία Hp.Vict.3.78.
4 fundir χαλκόν Paus.l.c., 9.41.1
•abs. op. πήγνυμι Pl.Ti.46d, en v. pas. Str.3.2.8.
II fig.
1 anular, disipar, acabar con c. ac. de abstr. τὰ βεβουλευμένα Hdt.8.57, τὰ δὲ πάντα κακαὶ διὰ Κῆρες ἔχευαν Q.S.5.536
•part. διακεχυμένος c. suj. de pers. o partes del cuerpo disipado, relajado, laxo τῶν σωμάτων διακεχυμένων ὑπὸ μέθης Pl.Lg.775c, οἱ μαλακόν τε καὶ διακεχυμένον βλέποντες Arist.Phgn.813a26, cf. Plb.8.27.4, φαιδρῷ τῷ προσώπῳ καὶ διακεχυμένῳ Plu.Alex.19, τὸ ... παθητικὸν ὑπὸ τοῦ λόγου διακεχυμένον Plu.2.82f, τὴν γνώμην Aristid.Quint.67.31
•c. suj. de abstr. disoluto ἡδονή Cyr.Al.M.69.1136D.
2 calmar, apaciguar (τοῦ πυρὸς ἐντός) δύναμις διαχεῖ ... τὰς ἐντὸς κινήσεις Pl.Ti.45e
•c. ac. de pers. calmar, poner de buen humor, alegrar αὐτόν Philostr.VS 586, cf. Im.1.26, Hermog.Id.2.9 (p.371), τὴν διάνοιαν S.E.M.11.106, abs. Plu.2.74d
•fact. hacer agradable φωναὶ ... τὴν ἀκοὴν ... διαχέουσαι D.H.Comp.15.12.
III sobre διά ‘al otro lado’ verter, trasegar en v. pas. τὰ ἕλη τὰ ἐκ τοῦ Ῥήνου διαχεόμενα Str.7.1.5, del vino, Str.17.1.14.
B intr. en v. med.-pas.
I sobre διά ‘hasta el fin’
1 deshacerse, desbaratarse, desintegrarse τὸ χῶμα Th.2.75, cf. I.BI 7.313, τότε ... τὴν ... γῆν διαχεῖσθαι μάλιστα que es entonces cuando la tierra está más suelta Thphr.CP 3.4.1, τὸ κῦμα Plu.2.950b, τέφρα Plu.Sert.17
•borrarse τὰ ἴχνη X.Cyn.8.1
•dispersarse de grupos de pers., X.HG 7.4.34, de la orina τὸ χαλαζῶδες διαχεόμενον Hp.Coac.569
•deshacerse una hinchazón, Hp.Epid.4.45
•descomponerse una sustancia en tres, Hdt.6.119
•descomponerse, corromperse ὁ νεκρός Hdt.3.16, τὸ ... ἄρρεν (κύημα) ... διαχεῖται καὶ ἀφανίζεται Arist.HA 583b15
•desvanecerse los deseos, Epicur.Sent.[5] 30.
2 disolverse τὸ ... ἄγονον (σπέρμα ἐν τῷ ὕδατι) διαχεῖται Arist.HA 523a26
•fluir, licuarse τὸ αἷμα Pl.Ti.85d, op. πήγνυσθαι Arist.Pr.890b17, Thphr.CP 2.19.3
•ablandarse τὰ ἐρίγματα Thphr.CP 4.12.12, τὸ φύλλον Thphr.HP 6.4.8.
3 repartirse, dividirse διαχεῖται τὸ αἷμα ἐκ τῆς καρδίας εἰς ἅπαντα τὰ μέρη τοῦ σώματος Arist.Fr.243, cf. Arist.Aud.800b35, Mete.370b6, Thphr.Sens.57, op. ἀθροίζεσθαι Thphr.Vent.26, op. συνάγεσθαι y ref. a los rayos de luz que permiten la visión, Olymp.in Mete.214.17.
II con διά ‘al otro lado’
1 desbordarse, derramarse ποταμὸς ... εἰς ἕλη καὶ λίμνας διαχεόμενος Str.12.2.8, op. συνάγεσθαι Str.17.1.4, cf. LXX Ib.21.24, τοῦ κλύδωνος ἀπὸ τῆς γῆς εἰς τὸ πέλαγος διαχεομένου dirigiéndose el oleaje desde la tierra hacia el mar Plu.Ant.7, τοῦ ἰξοῦ μέχρι τῶν ταρσῶν αὐτοῦ διαχυθέντος D.P.Au.3.20.
2 expandirse, dilatarse <γῆ> θάλασσα διαχέεται Heraclit.B 31, τὸ κυοῦν ... εὐφραινόμενον διαχεῖται lo que está preñado se expande gozoso Pl.Smp.206d, cf. Arist.HA 546b30
•desplegarse ref. al crecimiento de las plantas, Thphr.Sens.78, al germinar de los granos, Plu.2.968a
•extenderse ἡ ἁφή LXX Le.13.55
•difundirse τῆς ἀνατολῆς διαχεομένης LXX 2Ma.10.28
•propagarse una noticia, I.AI 19.44.
III fig. expansionarse, ponerse de buen humor, alegrarse ἐν ᾧ (λόγῳ) διαχεῖται ὅ τε λέγων καὶ ὁ ἀκούων Trypho Trop.p.205, ἀκροατοῦ διακεχυμένου si un oyente se pone gracioso Plu.2.46b, ὁρῶ γὰρ ὑμᾶς ... διακεχυμένους τοῖς προσώποις Plu.2.412e, cf. Cat.Mi.1, Synes.Ep.98, αὐστηρὸς ὢν ἐν τῷ ποτῷ διαχεῖται D.L.7.26, op. συναλγεῖν Plot.4.9.3, cf. Arr.Epict.4.4.27, Hld.4.9.1, Synes.Ep.45.
Greek Monolingual
(ΑΝ) και διαχύνω (ΜΝ)
χύνω σε διάφορες κατευθύνσεις, διασκορπίζω
αρχ.-μσν.
είμαι έκλυτος, ακόλαστος
μσν.
καταπατώ συμφωνία
αρχ.
1. διαμελίζω
2. διασκορπίζω
3. λειώνω, ρευστοποιώ
4. συγχέω, αναστατώνω
5. παθ. χύνομαι από ένα δοχείο σε άλλο
6. φέρνω σε κέφι, σε καλή διάθεση
7. διατρέχω, εξαπλώνομαι
8. εξατμίζω
9. ματαιώνω
10. (για πτώμα) αποσυντίθεμαι
11. (για στρατιώτες) διασκορπίζω
12. (για θάλασσα) είμαι γαλήνιος
13. (για οίδημα) εξαφανίζω, εξαλείφω.