suadeo
Λιμὸς μέγιστον ἄλγος ἀνθρώποις ἔφυ → Inter dolores maximum humanos fames → Der Hunger ist den Menschen allergrößter Schmerz
Latin > English
suadeo suadere, suasi, suasus V :: urge, recommend; suggest; induce; propose, persuade, advise
Latin > English (Lewis & Short)
suādĕo: si, sum, 2 (scanned as a trisyl., sŭādent, Lucr. 4, 1157: suavis, Key, § 972), v. n. and
I a. [Sanscr. svad-, to taste, please; Gr. ἁδ-, ἁνδάνω, to please; Lat. suavis, suadela, etc.; Germ. süsz; Engl. sweet, to advise, recommend, exhort, urge, persuade (freq. and class.; cf.: hortor, moneo).
I In gen., constr. absol., with dat. of pers., and with acc. rei, an obj.-clause, ut or ne, or the simple subj.; rarely with acc. pers.
(a) Absol.: non jubeo, sed, si me consulis, suadeo, Cic. Cat. 1, 5, 13: instare, Suadere, orare, Ter. And. 4, 1, 37; Plaut. Rud. 3, 6, 37: recte suadere, Ter. Heaut. 5, 2, 43: pulchre, id. Phorm. 3, 3, 9: itane suades? id. Eun. 1, 1, 31: ita faciam, ut suades, Cic. Att. 11, 16, 1: male suadendo lacerant homines, Plaut. Curc. 4, 2, 22: bene suadere, Cic. Lael. 13, 44.—
(b) With dat. pers.: an C. Trebonio persuasi? cui ne suadere quidem ausus essem, Cic. Phil. 2, 11, 27: alicui sapientius suadere, id. Fam. 2, 7, 1.—
(g) With acc. rei: modo quod suasit, dissuadet, Plaut. Cist. 2, 1, 10: pacem, Cic. Fam. 7, 3, 2: digito silentia, Ov. M. 9, 692: longe diversa, Vell. 2, 52, 2: asperiora, Suet. Caes. 14: quietem et concordiam, id. Oth. 8.—So with dat. pers.: quod tibi suadeam, suadeam meo patri, Plaut. Capt. 2, 1, 40: multa multis saepe suasit perperam, id. ib. 2, 2, 78: tu quod ipse tibi suaseris, idem mihi persuasum putato, Cic. Att. 13, 38, 2: quid mi igitur suades? Hor. S. 1, 1, 101.— Pass.: minus placet, magis quod suadetur: quod dissuadetur placet, Plaut. Trin. 3, 2, 44.—
(d) With inf. or obj.-clause (mostly poet.): vide ne facinus facias, cum mori suadeas, Cic. Fin. 2, 29, 95: nemo suaserit studiosis dicendi adulescentibus in gestu discendo elaborare, id. de Or. 1, 59, 251: Juturnam misero fateor succurrere fratri Suasi, Verg. A. 12, 814; Aus. Idyll. 2, 53: ne hoc quidem suaserim, uni se alicui proprie addicere, Quint. 10, 2, 24: praesidibus onerandas tributo provincias suadentibus, Suet. Tib. 32.—With dat. pers.: nisi mihi ab adulescentiā suasissem, nihil esse in vitā magnopere expetendum nisi laudem, persuaded, convinced, Cic. Arch. 6, 14: suadebant amici nullam esse rationem, etc., id. Caecin. 5, 15; Quint. 2, 5, 23.—Cf. pass.: nec potest aliquid suaderi perdere, Arn. 2, n. 26: Megadorus a sorore suasus ducere uxorem, Plaut. Aul. Arg. 1, v. 6.—(ε) With ut or ne: interea, ut decumbamus, suadebo, Plaut. As. 5, 2, 64; Cic. Att. 11, 16, 4: suadebimus, ut laudem humanitatis potius concupiscat, Quint. 5, 13, 6: orat, ut suadeam Philolacheti, Ut istas remittat sibi, Plaut. Most. 3, 2, 110; id. Ep. 3, 2, 19: postea me, ut sibi essem legatus non solum suasit, verum etiam rogavit, Cic. Prov. Cons. 17, 42; cf. in the foll. ζ: qui suadet, ne praecipitetur editio, Quint. Ep. ad Tryph. 1: cum acerrime suasisset Lepido, ne se cum Antonio jungeret, Vell. 2, 63, 2: suadere Prisco, ne supra principem scanderet, Tac. H. 4, 8 fin.—(ζ) With simple subj.: proinde istud facias ipse, quod faciamus, nobis suades, Plaut. As. 3, 3, 54: suadeo cenemus, Petr. 35 fin.: se suadere, Pharnabazo id negotii daret, Nep. Con. 4, 1.—(η) With acc. pers. (very rare): ego neque te jubeo, neque veto neque suadeo, Plaut. Bacch. 4, 9, 120: uxorem ejus tacite suasi ac denique persuasi, secederet paululum, App. M. 9, p. 228, 37; so, aliquem, Tert. Hab. Mul. 1; cf. also supra. ε, the pass. Cic. Prov. Cons. 17, 42.—Hence, part. pass.: paucorum asseverationibus suasi, Arn. 1, 64.—(θ) With de and abl.: suasuri de pace, Quint. 3, 8, 14.—
B Transf., of things (mostly poet.), to urge, induce, impel: autumno suadente, Lucr. 1, 175: fames, Verg. A. 9, 340; 10, 724: suadente pavore, Sil. 7, 668; 12, 12: ita suadentibus annis, Plin. Ep. 3, 7, 6: verba suadentia, Stat. Th. 11, 435: tantum religio potuit suadere malorum! Lucr. 1, 101: suadent cadentia sidera somnos, Verg. A. 2, 9: cui nulla malum sententia suadet, Ut faceret facinus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 248 Vahl.): me pietas matris potius commodum suadet sequi, Ter. Hec. 3, 5, 31: tua me virtus quemvis sufferre laborem Suadet, Lucr. 1, 142; 1, 175: saepe levi somnum suadebit inire susurro, Verg. E. 1, 56. —
II In partic., in publicists' lang.: suadere legem, rogationem, etc., to recommend, advocate, speak in favor of a proposed law or bill: legem Voconiam magnā voce et bonis lateribus suasi, Cic. Sen. 5, 14; so, legem, id. Brut. 23, 89; Liv. 45, 21 (opp. dissuadere): rogationem, Cic. Rep. 3, 18, 28; id. Off. 3, 30, 109; cf.: in hac rogatione suadendā, id. Mil. 18, 47: suadere de pace, bello, etc., Quint. 3, 8, 14.—Absol.: in suadendo et dissuadendo tria primum spectanda, Quint. 3, 8, 15.—Hence, P. a. as subst.: suāsum, i, n., a persuasion, persuasive saying (late Lat.): serpentis suasa loquentis accepi, Tert. Gen. 103; cf. id. ad Uxor. 2, 1.—suādenter, adv., persuasively: loqui in litibus, Arn. 2, p. 71.
Latin > French (Gaffiot 2016)
suādĕō,⁸ suāsī, suāsum, ēre,
1 intr., conseiller, donner un conseil : faciam, ut suades Cic. Att. 11, 16, 1, je suivrai ton conseil ; amici bene suadentes Cic. Læl. 44, amis de bon conseil, donnant de sages avis ; alicui Cic. Phil. 2, 27, conseiller qqn, cf. Cic. Fam. 2, 7, 1 || autumno suadente Lucr. 1, 175, sur le conseil, l’invitation de l’automne, cf. Virg. En. 9, 340 ; 10, 724 ; Plin. Min. Ep. 3, 7, 6
2 tr., a) pacem Cic. Fam. 7, 3, 2, conseiller la paix ; [en part.] legem Cic. CM 14, parler en faveur d’une loi, soutenir, appuyer une loi, cf. Cic. Br. 89 ; rogationem Cic. Rep. 3, 28, appuyer un projet de loi, cf. Cic. Mil. 47 ; Off. 3, 109 || tantum religio potuit suadere malorum Lucr. 1, 101, tant la religion a pu conseiller de crimes ! b) [pron. n.] quod tibi suadeo Pl. Capt. 237, ce que je te conseille, cf. Cic. Att. 13, 38, 2 ; Hor. S. 1, 1, 101 ; quod suadetur Pl. Trin. 670, ce qu’on conseille ; c) [avec inf.] conseiller de, engager à : alicui... elaborare Cic. de Or. 1, 251, conseiller à qqn de travailler..., cf. Cic. Fin. 2, 95 || [avec constr. transitive me pietas suadet sequi... Ter. Hec. 481, le devoir filial m’engage à suivre..., cf. Lucr. 1, 142 ; Virg. En. 12, 813 ; Megadorus a sorore suasus ducere uxorem Pl. Aul. arg. 1, 6, Mégadore déterminé par sa sœur à prendre femme, cf. Arn. 2, 26 ; d) [avec ut ] : quod suades, ut scribam... Cic. Att. 11, 16, 4, quant au conseil que tu me donnes d’écrire...; alicui, ut Pl. Most. 797 ; Epid. 355 ; Cic. Cæcil. 52, conseiller à qqn de ; alicui, ne Tac. H. 4, 8, conseiller à qqn de ne pas ; me, ut..., non solum suasit, verum etiam rogavit Cic. Prov. 42, il m’a non seulement conseillé, mais prié de...; e) [subj. seul] : Pl. Trin. 681 ; capias suadeo Cic. Fam. 7, 7, 1, je te conseille de prendre, cf. Fam. 2, 16, 7 ; Nep. Con. 4, 1 ; f) [avec prop. inf.] persuader que : Cic. Cæc. 15 ; Arch. 14. sŭādent trissyll. Lucr. 4, 1157.
Latin > German (Georges)
suādeo, suāsi, suāsum, ēre (zu suavis, also jmdm. etw. angenehm machen), I) intr. raten, Rat geben, zureden, an C. Trebonio persuasi, cui ne suadere quidem ausus essem, Cic.: nemo est qui tibi sapientius suadere possit te ipso, Cic.: sed haec, quae supra scripta sunt, eo spectant, ut et horter et suadeam, soll bloß eine Aufforderung u. ein guter Rat für dich sein, Cic.: in suadendo et dissuadendo, Cic. – v. lebl. Subjj., suadet enim vesana fames, Verg.: suadentibus annis, Plin. ep. – II) tr.: A) etwas raten, anraten, zu etwas raten, zureden, a) mit Acc.: pacem, Cic.: legem, Cic.: parsimoniam omnibus, Iustin.: quod ipse tibi suaseris, Cic.: m. Acc. pers.: sermone, inquis, me suasisti, medicamine sapientissimo, Tert. de pall. 6. – von lebl. Subjj., tantum religio potuit suadere malorum, Lucr.: suadent (laden ein zu) cadentia sidera somnos, Verg. – Partiz. subst., suāsum, ī, n., ein überredendes Wort, Tert. ad uxor. 2, 1: Plur. suasa, Ps. Cypr. de genes. 103. – b) mit Infin.: mori, Cic.: alci in gestu discendo histrionum more elaborare, Cic.: succurrere fratri, Verg.: Arimazi petram tradere, Curt.: Tiridati precibus Caesarem aggredi, Tac. – v. lebl. Subjj., hinc tibi saepes saepe levi somnum suadebit (einladen) inire susurro, Verg.: assiduus timor omnia experiri suadet, Sen.: cum ratio suadet finire (vitam), Sen. – c) m. Acc. u. Infin.: nullam esse rationem amittere eiusmodi occasionem, Cic.: Iuturnam occurrere fratri suasi, Cic.: multorum praeceptis multisque litteris sibi ab adulescentia suasisse (sich den Grundsatz beigebracht haben) nihil esse in vita magno opere expetendum nisi laudem, Cic. Arch. 14: onerandas (esse) tributo provincias, Suet.: quando maritandum principem cuncti suaderent, Tac. – v. lebl. Subjj., nunc me pietas matris potius commodum suadet sequi, Ter.: tua me virtus quemvis sufferre laborem suadet, Lucr. – d) mit folg. ut od. ne u. Konj.: ut istas remittat sibi, Plaut.: postea me, ut sibi essem legatus, non solum suasit verum etiam rogavit, Cic.: suadet Lacedaemoniis, ut regiā potestate dissolutā ex omnibus dux deligatur, Nep.: suasit, ne se moveret, Nep.: ne praecipitetur editio, Quint.: ne supra principem scanderet, Tac. – v. lebl. Subjj., ingenium, cui nulla malum sententia suadet ut faceret facinus, Enn. ann. 243 sq. – e) m. folg. bl. Conjunctiv: proinde istud facias ipse, quod faciamus nobis suades, Plaut.: se suadere, Pharnabazo id negotium daret, Nep.: suaserunt commilitonibus, stringerent gladios, Frontin.: suadeo cenemus, Petron. – f) mit de u. Abl.: suasuri de pace, bello, copiis etc., Quint. 3, 8, 14. – B) einem raten, zureden, ihm die und die Überzeugung beibringen, ihn überreden, uxorem eius tacite suasi ac denique persuasi, Apul. met. 9, 25: tu es, quae eum suasisti, Tert. de habit. mul. 1: m. folg. Infin., haec me fortunae larga indulgentia suasit vitae abitum petere, Auson. edyll. 2, 53. p. 34 Schenkl: ut te suadeant meos explorare vultus, Apul. met. 5, 11. – im Passiv, immortalitatem habere confiditis paucorum asseverationibus suasi, Arnob. 1, 64: nec potest aliquid suaderi perdere, Arnob. 2, 26: Megadorus a sorore suasus ducere uxorem, Plaut. aul. argum. 1. v. 6: sororum pernicioso consilio suasa, Apul. met. 5, 6: versch. probe suasus et confirmatus animi amator, ein wohlempfohlener, Apul. met. 9, 22. – / sŭādent, dreisilb., Lucr. 4, 1149 (1157).
Latin > Chinese
suadeo, es, si, sum, dere. 2. n. act. :: 勸。— eum 勸彼。— legem 勸依律例。— ei id 勸彼行此。勸信此。— de pace 勸平和。— eum ut eat vel — eum ire 勸往。Suadentque cadentia sidera somnos 引人睡之落星。