κόνις

English (LSJ)

ιος, Att. εως or εος E.Cyc.641, ἡ: dat. κόνι contr. fr. κόνιι, Il. 24.18, Od.11.191, Att. κόνει:—

   A dust, κόνιος δεδραγμένος Il.13.393; as an emblem of a countless multitude, εἴ μοι τόσα δοίη ὅσα ψάμαθός τε κ. τε 9.385; κ. δέ σφ' ἀμφιδεδήει Hes.Sc.62; κόνιν, ἄναυδον ἄγγελον στρατοῦ A.Supp.180; αἷμα κ. πίνει, ἀνασπᾷ, Id.Th.736 (lyr.), Eu.647; κ. διψία S.Ant.247,429; of the grave, κ. κατακρύπτει χάριν Pi.O.8.79, cf. S.OC406, El.435, etc.; κόνει φύρειν κάρα, in sign of mourning, E.Hec.496; ἡ ἐπίχρυσος κ. gold dust, Poll.7.97.    2 ashes, ἐν κόνι ἄγχι πυρός Od.l.c.; κόνιν αἰθαλόεσσαν χεύατο κὰκ κεφαλῆς Il.18.23, cf. Theoc.24.93.    II the dust of the κονίστρα, Arist. IA709a14, Luc.Anach.29, Ath.12.518d: metaph., of toil, πάντα ἡμῖν μία κ. dub. in Luc.DMort.1.3: in Plu.2.697a κόνιν (lye) is prob. an error for κονίαν.    III = κονία 111, Jul.Ep.80. [κόνῐν Il.18.23; κόνῐ (shortd. fr. κόνῑ before a vowel) 24.18, Od.l.c.; κονῑς, κονῑν, A.Pr. 1084 (anap.), Supp.180, 783 (lyr.): ῐ in gen., v. supr.] (Cf. Lat. cinis.)

German (Pape)

[Seite 1481] ιδος, ἡ, gew. im plur. κόνιδες, richtiger nach Arcad. 32, 7 κονίδες zu schreiben, Eier der Läufe, Flöhe, Wanzen, Nisse, Arist. H. A. 5, 31. ιος u. εως, ἡ, Staub; κεῖτο (der Gefallene) κόνιος δεδραγμένος Il. 13, 392; οὐδ' εἴ μοι τόσα δοίη, ὅσα ψάμαθός τε κόνις τε, d. i. unzählbar Vieles, 9, 385; κόνις δέ σφ' ἀμφιδεδήει κοπτομένη πλεκτοῖσιν ὑφ' ἅρμασι Hes. Sc. 62; Pind. Ol. 8, 80; χθονία Aesch. Spt. 718; διψία, κάσις πηλοῦ Ag. 481; ὁρῶ κόνιν (also wie κονιορτός, Staubwolke) ἄναυδον ἄγγελον στρατοῦ Suppl. 177; βαθυσκαφεῖ κόνει κρύψον Soph. El. 427, u. so öfter vom Begraben, Bedecken mit Erde; κόνει φύρουσα κάρα Eur. Hec. 496, das Haupt mit Staub bestreuen war Zeichen der Trauer; μεστὰς αὐχμοῦ τε καὶ κόνεως Plat. Rep. X, 614 d; häufiger in späterer Prosa, wie Luc. D. Hort. 1, 3 (vgl. κονία, das in Prosa üblichere Wort). – Asche scheint es zu bedeuten, εὕδει, ὅθι δμῶες ἐνὶ οἴκῳ ἐν κόνι, ἄγχι πυρός, Od. 11, 189, wie κόνιν αἰθαλόεσσαν χεύατο κὰκ κεφαλῆς Il. 18, 23; Theocr. 24, 91; Luc. de luct. 19. – [Bei den Tragg. ist ι lang in κόνιν, Aesch. Suppl. 180 Prom. 1086, u. in κόνις, Suppl. 764.]

Greek (Liddell-Scott)

κόνις: -ιος, Ἀττ. εως ἢ εος Εὐρ. Κύκλ. 641· ἡ δοτ. κόνι ἀντὶ κόνιι Ἰλ. Ω. 18, Ὀδ. Λ. 191· πρβλ. Λατ. cinis)· ― ὡς τὸ κονία. «σκόνη», κόνιος δεδραγμένος Ἰλ. Ν. 393, κτλ.· ὡς ἔμβλημα ἀναριθμήτου πλήθους, εἴ μοι τόσα δοίη, ὅσα ψάμαθός τε κόνις τε Ι. 385· κόνις δέ σφ’ ἀμφιδεδήει Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρακλ. 62· κόνιν, ἄναυδον ἄγγελον στρατοῦ (πρβλ. κάσις) Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 180· αἷμα κ. πίνει ἢ ἀνασπᾷ ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 736, Εὐμ. 647· κ. διψία, διψὰς Σοφ. Ἀντ. 247, 429· ― ἐπὶ τοῦ τάφου, κόνις κατακρύπτει τινὰ Πινδ. Ο. 8. 104, πρβλ. Σοφ. Ο. Κ. 406, Ἠλ. 435, κτλ. (ἴδε ἐν λέξ. καταμάω)· ― κόνει φύρειν κάρα, ὡς σημεῖον πένθους, Εὐρ. Ἑκ. 496· ― ἡ ἐπίχρυσος κ., χρυσῆ κόνις, Πολυδ. Ζ΄, 97. 2) τέφρα, «στάχτη», ἐν κόνι ἄγχι πυρὸς Ὀδ. Λ. 191· κόνιν αἰθαλόεσσαν χεύατο κὰκ κεφαλῆς Ἰλ. Σ. 23, πρβλ. Θεόκρ. 24. 91. ΙΙ. = κονία ΙΙ, Λουκ. Ἀνάχ. 29· μεταφ. ἐπὶ κόπου ἢ μόχθου, πάντα ἡμῖν μία κόνις Λουκ. Νεκρ. Διάλ. 1. 3· πρβλ. ἀκονιτί· ― παρὰ Πλουτ. 2. 697Α, κόνιν (στακτὴν κονίαν, «ἀλουσίαν») εἶναι πιθανῶς σφάλμα ἀντὶ κονίαν. κόνῐν Ἰλ. Ξ. 23· κόνῐ Ω. 18, Ὀδ. Λ. 121· κόνῑς, κόνῑν Αἰσχύλ. Πρ. 1085, Σουΐδ. 180, 783· ― ῐ ἐν τῇ γεν., ἴδε ἀνωτ.

French (Bailly abrégé)

εως (ἡ) :
1 poussière;
2 cendre ; particul. cendres des morts ; cendre pour lessiver.
Étymologie: cf. lat. cinis.

English (Autenrieth)

ιος, dat. κόνῖ=κονίη.

English (Slater)

κόνις
   1 dust κατακρύπτει δ' οὐ κόνις συγγόνων κεδνὰν χάριν sc. of the grave (O. 8.79)

Greek Monolingual

η (ΑM κόνις, -ιος, Α αττ. τ. -εως και -εος)
σκόνη («κόνις δὲ σφ' ἀμφιδεδήει κοπτομένη πλεκτοῑσιν ὑφ' ἅρμασι και ποσὶν ἵππων», Ησίοδ.)
νεοελλ.
(τεχνολ. -μεταλργ.) στερεά ουσία που έχει λειοτριβηθεί ή αλεστεί και βρίσκεται σε λεπτότατο διαμερισμό
αρχ.
1. τάφος («κατακρύπτει δ' ού κόνις συγγόνων κεδνὰν χάριν», Πίνδ.)
2. αναρίθμητο πλήθος («οὐδ' εἴ μοι τόσα δοίη, ὅσα ψάμεθός τε κόνις τε», Ομ. Ιλ.)
3. τέφρα, στάχτη
4. άχρηστο κονιορτώδες υπόλειμμα, μηδαμινή ύλη («οὔτε ἡ ξανθὴ κόμη, οὔτε... ἐρύθημα ἐπὶ τοῡ προσώπου ἔτι ἔστιν... ἀλλὰ πάντα μία ἡμῑν κόνις, φασί, κρανία γυμνά τοῡ κάλλους», Λουκιαν.)
5. λεπτή σκόνη με την οποία επιπάσσονταν οι παλαιστές, αφού είχαν αλειφτεί με λάδι («τήν μέντοι κόνιν ἐπὶ τὸ ἐναντίον χρησίμην οἰόμεθα εἶναι, ὡς μὴ διολισθαίνοιεν συμπλεκόμενοι», Λουκιαν.)
6. ασβέστης
7. φρ. α) «κόνις αιθαλόεσσα» — σκόνη ανάμικτη με αιθάλη, με καπνιά, την οποία έριχναν στο κεφάλι ως έκφραση βαρύτατου πένθους
β) «ἐπίχρυσος κόνις» — χρυσόσκονη, σκόνη από χρυσό ή από άλλο χρυσόχρωμο μέταλλο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Η λ. ανάγεται πιθ. σε σιγμόληκτο θ. κονισ- (πρβλ. κονίσ-αλος), που φαίνεται να εμφανίζει την ετεροιωμένη βαθμίδα kon- της ΙΕ ρίζας ken- «ξύνω, γρατζουνίζω, τρίβω», συνδεόμενη με λατ. cinis, -eris «σκόνη» και πιθ. με τις λ. κναίω, κνῶ «ξύνω».
ΠΑΡ. κονία
αρχ.
κονέω, κονίζω, κόνιος, κονίω, κονιώδης.
ΣΥΝΘ. (Α' συνθετικό) κονιορτός
αρχ.
κονιβατία, κονίπους
αρχ.-μσν.
κονίσαλος
νεοελλ.
κονιοποιώ, κονιοσκόπιο. (Β' συνθετικό) αρχ. χρυσόκονις.

Greek Monotonic

κόνις: -ιος, Αττ. -εως ή -ευς, ἡ, Επικ. δοτ. κόνι αντί κόνιι· Λατ. cinis,
I. 1. σκόνη, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· λέγεται για το τάφο, σε Πίνδ., Σοφ.
2. στάχτες, σε Όμηρ.
II. κονία II, σε Λουκ.· μεταφ., λέγεται για κόπο, μόχθο, στον ίδ. (ῐ στον Όμηρ., ῑ σε Αττ.).

Russian (Dvoretsky)

κόνις: εως ἡ (эп.-ион. gen. κόνιος - у Eur. κόνεος; эп. dat. κόνϊ = κόνιι, с ῐ перед гласной; acc. κόνιν)
1) пыль, песок, прах (μεστὸς αὐχμοῦ τε καὶ κόνεως Plat.): ὅσα ψάμαθός τε κ. τε Hom. сколько песку и праха, т. е. несметное множество; ὁρῶ κόνιν, ἄναυδον ἄγγελον στρατοῦ Aesch. я вижу тучу пыли, безмолвную вестницу (приближающегося) войска; πάντα ἡμῖν μία κ. погов. Luc. все (это) для нас один и тот же песок, т. е. одно и то же;
2) пепел, зола (ἐν κόνι ἄγχι πυρός Hom.);
3) щелок (ἡ τέφρα παρέχει κόνιν Plut. - v. l. κονίαν).

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

κόνις -εως, ἡ, nom. ook- ῑς, Ion. gen. - ιος, ook -εος, stof, as:. ἐν κόνι ἄγχι πυρός in de as vlak bij het vuur Od. 11.191; πάντα μία ἡμῖν κόνις alles is voor ons (overledenen) louter en alleen stof Luc. 77.1.3.

Frisk Etymological English

-ιος, -εως (-εος)
Grammatical information: f.
Meaning: dust, ashes (Il.).
Other forms: dat. -ι, -ει
Compounds: As 1. member in κονι-ορ-τός m. cloud of dust (IA.), from ὄρ-νυμι with το- (diff. Pisani Ist. Lomb. 77, 558), NGr. κορνιαχτός (Hatzidakis Glotta 3, 70ff.); in the compp. κονί-σαλος m. (κονίσ-σαλος, cf. below) cloud of dust (Il.), the dust with oil- and sweat of a wrestler (Gal.), also name of a priapus-like demon (com., inscr.) and a lascivious dance (H.; cf. v. Wilamowitz Glaube 1, 161 a. 279); in the last meaning by Fick a. o. (s. Scheller Oxytonierung 50 n. 2) considered as an independent word; κονί-ποδες m. pl. kind of shoes (Ar. Ek. 848, Poll.), name of the slaves in Epid. (Plu.; French parallels in Niedermann KZ 45, 182).
Derivatives: Denomin. verb κονίω, -ίομαι, fut. κονίσω, hell. κονιοῦμαι, aor. κονῖσαι (κονίσσαι), perf. midd. κεκόνι(σ)μαι, also with ἐν-, δια- a. o., cover with dust, oneself with sand (Il.; on the formation below); κόνιμα (Delphi IIIa), -ισμα (Cythera) dust of the wrestlers place, κόνισις make dust, training at the wrestlers place (Arist.), ἐνκονιστάς m. gymnasta (Thebes; Fraenkel Nom. ag. 1, 174f.), κονίστρα (Arist.), κονιστήριον (Pergam. IIa ) wrestlers place, κονιστικός welter in the dust (Arist.). Enlarged form κονίζεσθαι κυλίεσθαι, φθείρεσθαι, κονιορτοῦσθαι H. (here also κονιοῦμαι?). Further derivv.: κόνιος dusty (Pi.), creating dust (Paus., surn. of Zeus), κονιώδης like ashes (Hp.). - κονία, ep. Ion. -ίη, metr. lengthened -ίη (κόννα σποδός H. Aeol.?) dust, ashes, sand (Hom., Hes. Sc., A., E.), alkaline fluid (Ar., Pl., Thphr., medic.), chalk, whitewash, gypsum (LXX, hell.). κονιάω smear with chalk (D., Arist.) with κονίαμα id. (Hp., D., hell.), κονίασις whitewash (hell. inscr.), κονιατήρ whitewasher (Epid. IVa), κονιατής id. (inscr., pap.; Redard Les noms grecs en -της 36); κονιατός whitewashed (X., Thphr., pap.; Ammann Μνήμης χάριν 1, 17), κονιατικά (ἔργα) stucco-works (pap., inscr.). Also κονιάζομαι be covered with ashes (Gp.).
Origin: IE [Indo-European] [559] *konis ashes
Etymology: κόνις differs from Lat. cinis, -eris m. (f.) in the o-vocalism (e : o); the s-stem seen in ciner-is and cinis-culus can also be assumed for κονίσ-σαλος, κεκόνισ-μαι, κονίω < *κονισ-ι̯ω, κονί-α < *κονισ-α (details in Scheller Oxytonierung 49f.). The word was perhaps originally an neutr. is-(i-?)stem; s. Benveniste Origines 34, Specht Ursprung 298. The basis may hace been a lost verb meaning scratch, plane, scour; one also compares -κναίω.