νεικέω
τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τὴν δὲ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν οὐ κατανοεῖς → why do you look at the speck of sawdust in your brother's eye and pay no attention to the plank in your own eye | and why beholdest thou the mote that is in thy brother's eye, but considerest not the beam that is in thine own eye | why do you see the speck that is in your brother's eye, but don't consider the beam that is in your own eye
English (LSJ)
A fut. -έσω Il.10.115: aor. ἐνείκεσα, Ep. νείκεσσα or νείκεσα, 3.38, 10.158: also pres. νεικείω 2.277, etc.; subj. νεικείῃσι, νεικείῃ, 1.579, Hes.Op.332; part. νεικείουσα Theoc.1.35: impf. νείκειον Od.22.26; iterat. νεικείεσκον Il.4.241: (νεῖκος):—quarrel, wrangle with one, μή μοι ὀπίσσω νεικείῃ Od.17.189; ἔριδος πέρι θυμοβόροιο νεικεῦσ' ἀλλήλῃσι quarrel one with another, Il.20.254; ἐνείκεον εἵνεκα ποινῆς 18.498: c. acc. cogn., νείκεα… νεικεῖν ἀλλήλοισιν ἐναντίον 20.252; νεικέσκομεν οἴω, we two alone strove with him, is prob. corrupt in Od.11.512 (νικάσκομεν Aristarch.): abs. in part. νεικέων Hdt.9.55.
II trans., chide, rail at, upbraid, c. acc. pers., Il.1.521, al.; Ἀγαμέμνονα ν. μύθῳ 2.224; αἰσχροῖς, ὀνειδείοις, χολωτοῖσιν ἐπέεσσιν, 3.38, 21.480, Od.22.225, etc.; ὃς νείκεσσε θεάς... τὴν δ' ᾔνησ' [Paris] insulted the goddesses (Hera and Athena), but praised the other (Aphrodite), Il.24.29.—Ep. Verb, used twice by Hdt., 8.125, 9.55; not in Att.: in later Prose, LXX Pr.10.12, al.
German (Pape)
[Seite 236] ep. auch νεικείω, fut. νεικέσω, ep. auch νεικέσσω, aor. ἐνείκεσα u. ἐνείκεσσα, zanken, streiten; absol., δύο δ' ἄνδρες ἐνείκεον εἵνεκα ποινῆς ἀνδρὸς ἀποφθιμένου, Il. 18, 498; τινί, mit Einem, δείδια, μή μοι ὀπίσσω νεικείῃ, Od. 17, 189, γυναῖκας, αἴτε νεικεῦσ' ἀλλήλῃσιν, Il. 20, 254; mit hinzutretendem Objectsaccusativ, τίη ἔριδας καὶ νείκεα νῶϊν ἀνάγκη νεικεῖν ἀλλήλοισιν ἐναντίον, ibd. 252; häufiger c. acc. der Person, Einen ausschelten, anfahren, tadeln, beschimpfen, Il. 2, 221. 19, 86 u. öfter, Ἀγαμέμνονα νείκεε μύθῳ, 2, 224, νείκειον δ' Ὀδυσῆα χολωτοῖσιν ἐπέεσσιν, Od. 22, 26, vgl. Il. 4, 241. 15, 210, ἄλλον μειλιχίοις, ἄλλον στερεοῖς ἐπέεσσιν νείκεον, 12, 268, νεικέσω, 10, 115, τὸν δ' Ἕκτωρ νείκεσσεν ἰδὼν αἰσχροῖς ἐπέεσσιν, 3, 38; vom Paris heißt es ὃς νείκεσσε θεὰς – τὴν δ' ᾔνησε, er tadelte, verschmähte die Hera und Athene, 24, 29, welche Stelle aber Aristarch verwarf; Od. 11, 512 ist νεικέσκομεν von Wolf richtig in νικάσκομεν geändert. – Sonst nur einzeln bei sp. D. In Prosa nur Her. 8, 125: ἐνείκεε Θεμιστοκλέα, klagte ihn an.
French (Bailly abrégé)
νεικῶ :
f. νεικέσω, ao. ἐνείκεσα, pf. inus.
I. intr. se quereller, se disputer;
II. tr. 1 quereller, gourmander, acc.;
2 invectiver, injurier, acc..
Étymologie: νεῖκος.
Russian (Dvoretsky)
νεικέω: эп. тж. νεικείω (fut. νεικέσω, aor. ἐνείκεσα - эп. νείκεσα)
1 ссориться, браниться (τινι, εἵνεκά τινος Hom.): νείκεα ν. ἀλλήλοισιν Hom. осыпать друг друга бранью;
2 бранить, порицать (τινα и τινα μύθῳ Hom.);
3 обвинять (Θεμιστοκλέα Her.).
Greek (Liddell-Scott)
νεικέω: μέλλ. -έσω, Ἰλ. Κ. 115: ἀόρ. ἐνείκεσα, Ἐπικ. νείκεσα Γ. 38, Κ. 158· - ὁ Ὅμηρ. καὶ Ἡσίοδ. ὡσαύτως μεταχειρίζονται τοὺς Ἰων. τύπους: ἐνεστ. νεικείω Ἰλ. Β. 277, κλ., ὑποτ. νεικείῃσι Α. 579: παρατ. νείκειον, Ἰων. νεικείεσκον Ὀδ. Χ. 26, Ἰλ. Δ. 241: ἀόρ. νείκεσσα: (νεῖκος). Ἐρίζω, φιλονεικῶ, λογομαχῶ μετά τινος, μή μοι ὀπίσσω νεικείῃ Ὀδ. Ρ. 189· ἔριδος περὶ θυμοβόροιο νεικεῦσ’ ἀλλήλῃσι, ἐρίζουσιν ἡ μία πρὸς τὴν ἄλλην, Ἰλ. Υ. 254· ἐνείκεον εἵνεκα ποινῆς Σ. 498· ὡσαύτως μετὰ συστοίχ. αἰτ., νείκεα... νεικεῖν ἀλλήλῃσιν ἐναντίον Υ. 252· (ἐν Ὀδ. Λ. 511 νεικέσκομεν οἴω, μόνοι ἡμεῖς ἐλογομαχήσαμεν πρὸς αὐτόν, ὁ Wolf καὶ Nitzsch, κατὰ τὸν Ἀρίσταρχ. γράφουσι νικάσκομεν)· - μετοχ. νεικέων, ἰσχυρογνωμόνως, ἐπιμόνως, Ἡρόδ. 9. 55. ΙΙ. μεταβ., λυπῶ, στενοχωρῶ, δυσαρεστῶ, ἰδίως διὰ τοῦ λόγου, ὀνειδίζω, λοιδορῶ, κακολογῶ, κατηγορῶ, μετ’ αἰτ. προσ., συχν. παρ’ Ὁμ.· ὡσαύτως τῇ προσθήκῃ τῆς δοτ. μύθῳ, Ἰλ. Β. 224· νείκεσσεν ἰδὼν αἰσχροῖς ἐπέεσσιν Ἰλ. Γ. 38, Φ. 480, Ὀδ. Χ. 225, κτλ.· - ἐν Ἰλ. Ω. 29, ἐπὶ τοῦ Πάριδος, ὃς νείκεσσε θεάς..., τὴν δ’ ᾔνησ’, προσέβαλε τὰς θεὰς (Ἥραν καὶ Ἀθηνᾶν), τὴν δὲ ἑτέραν (τὴν Ἀφροδίτην) ἐπῄνεσεν· ὁ Ἀρίσταρχος ὅμως ἀποδοκιμάζει ὅλον τὸ χωρίον. - Ἐπικ. ῥῆμα δὶς ἐν χρήσει παρ’ Ἡροδ. 8. 125., 9. 55: ἀλλ’ οὐχὶ παρ’ Ἀττ., ἂν καὶ τὸ οὐσιαστ. νεῖκος εἶναι ἐν χρήσει παρὰ Τραγ., ἐνίοτε δὲ καὶ παρὰ τοῖς Ἀττικ. πεζογράφοις, ὡς Πλάτ. Σοφιστ. 243A, Ξεν. Κυνηγ. 1, 17.
English (Autenrieth)
(νεῖκος), νεικῶσι, subj. νεικείῃ(σι), inf. νεικείειν, part. νεικείων, ipf. νείκειον, iter. νεικείεσκε, fut. νεικέσω, aor. (ἐ)νείκε(ς)σα: strive, quarrel; ἔριδας καὶ νείκεα ἀλλήλοις, ‘contend in railing and strife,’ Il. 20.252; upbraid, reprove,opp. αἰνεῖν, Il. 10.249, Il. 24.29; μάλα, ‘angrily’; ἄντην, ‘outright,’ Od. 17.239.
Greek Monolingual
νεικέω, ιων. τ. νεικείω (Α) νείκος
1. φιλονικώ, ερίζω («νεικέων δὲ ὁ Ἀμορφάρετος λαμβάνει πέτρον ἀμφοτέρῃσι τῇσι χερσί», Ηρόδ.)
2. λογομαχώ
3. στενοχωρώ με λόγια κάποιον, επιπλήττω, κακολογώ, κατηγορώ («νείκεσσεν δ' Ὀδυσσῆα χολωτοῖσιν ἐπέεσσιν», Ομ. Οδ.).
Greek Monotonic
νεικέω: (νεῖκος), μέλ. -έσω, αόρ. αʹ ἐνείκεσα, Επικ. νείκεσα και νείκεσσα· Επικ. και Ιων. τύποι· ενεστ. νεικείω, γʹ ενικ. υποτ. νεικείῃσι, παρατ. νείκειον, Ιων. νεικείεσκον·
I. φιλονικώ ή καυγαδίζω με κάποιον· με δοτ., σε Ομήρ. Ιλ.· αμτβ., σε Όμηρ.· μτχ. νεικέων, πεισματώδης, ισχυρογνώμων, σε Ηρόδ.
II. μτβ., κακολογώ, λοιδορώ, κατηγορώ, υβρίζω, με αιτ. προσ., σε Όμηρ.
Middle Liddell
νεῖκος
I. to quarrel or wrangle with one, c. dat., Il.:—absol., Hom.; part. νεικέων, obstinately, Hdt.
II. trans. to rail at, abuse, upbraid, revile, c. acc. pers., Hom.