βοηθόος

English (LSJ)

Dor. βοαθόος, ον, (βοή, θέω, cf. βοη-δρόμος)
A hasting to the cry for help or the call to arms, Il.13.477; β. ἅρμα a chariot hasting to the battle, 17.481.
II aiding, helping, Pi.N.7.33, B.Fr.34:—Subst., helper, prob. Id.12.103, Theoc.22.23, Call.Del.27:—in Prose βοηθός, όν, assisting, auxiliary, νῆες Th.1.45: c. dat., ὁ τοῖς νόμοις β. Lys.Fr.53.1; freq. as substantive, assistant, Hdt.5.77, 6.100, Antipho 1.2, Pl.R. 566b, al.; τῆς ἐπιτροπῆς BGU1047iii 11 (ii A. D.); τοῦ στρατηγοῦ POxy.1469.10 (iii A. D.), etc.

German (Pape)

[Seite 451] ins Schlachtgetümmel eilend, kriegerisch, Il. 13, 477; ἅρμα, Streitwagen, 17, 481; Beistand Pind. N. 7, 33; Theocr. 22. 13; Call. Del. 27.

French (Bailly abrégé)

ος, ον :
qui accourt aux cris des combattants, belliqueux ; βοηθόον ἅρμα IL char de guerre.
Étymologie: βοή, θέω.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

βοηθόος -ον, Dor. βοᾱθοος βοηθός poët., te hulp snellend; subst. helper.

Russian (Dvoretsky)

βοηθόος: дор. βοᾱθόος 2
1 спешащий на боевой клич, устремляющийся в бой, воинственный (Αἰνείας Hom.);
2 боевой (ἅρμα Hom.);
3 идущий на помощь, заступник Pind., Theocr.

Frisk Etymological English

Grammatical information: m.
Meaning: who brings help (in war) (Il.; on the meaning Schulze Kl. Schr. 188).
Other forms: Dor. βοαθόος, att. and Hdt. βοηθός (s. below)
Derivatives: From this a denominative Aetol. βοαθοέω, (Lesb. βαθόημι), through hyphairesis (Schwyzer 252) Dor. βοαθέω, Att. and Hdt. βοηθέω come to help on a cry, help (cf. Kretschmer, Glotta 18, 96f.). - From βοαθόος bzw. βοηθό(ο)ς: Aetol. βοαθοΐα (< *βοαθοϜία), Att. βοήθεια (rebuilt after the nouns in -εια [Schwyzer 469]) help. - From βοηθέω as reverse deriv. βοηθός (or constracted from βοηθόος, s. Schwyzer 469, Sommer Nominalkomp. 26 A. 4). βοήθησις help (Hp.).
Origin: GR [a formation built with Greek elements]
Etymology: βοηθόος from an expression like (ἐπὶ) βοην θεῖν (s. Schulze Kl. Schr. 188). (The -ο- from *θοϜ-ο-?) - After βοηθέω, βοηθός were made the synonyms βοηδρομέω (Eur.) with the feast name βοηδρόμια pl. (D.; months name Βοηδρομιών, Βοηδρόμιος) and βοηδρόμος (E.; on the connection s. E. Kretschmer, Glotta 18, 1930, 96ff.).

English (Autenrieth)

(βοή, θέω): running to the shout, battle-swift; ἅρμα, Il. 17.481, and of men. (Il.)

Greek Monolingual

βοηθόος, -ον (Α)
1. όποιος σπεύδει στην κραυγή για βοήθεια ή στην πρόσκληση στα όπλα, για μάχη
2. ο βοηθός, αυτός που προσφέρει βοήθεια.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. βοηθόος προήλθε πιθ. από την έκφραση «(επί) βοήνθειν» (του ρ, θέω «τρέχω»)].

Greek Monotonic

βοηθόος: (βοή, θέω), Δωρ. βοᾶ-, -ον,
I. αυτός που σπεύδει προς τη βοή της μάχης, αυτός που βιάζεται να πολεμήσει, σε Ομήρ. Ιλ.· πρβλ. βοηδρόμος.
II. βοηθητικός, συμμαχικός, σε Πίνδ.· και ως ουσ., βοηθός, αρωγός, σε Θεόκρ.

Greek (Liddell-Scott)

βοηθόος: Δωρ. βοᾱ-, ον, (βοή, θέω, πρβλ. βοη-δρόμος), σπεύδων πρὸς τὴν βοὴν τῆς μάχης, πολεμικός, Ἰλ. Ν. 477 · βοηθόον ἄρμα, ὅπερ σπεύδει πρὸς τὴν μάχην, Ρ. 481. ΙΙ. βοηθῶν, ἐπικουρίαν φέρων, Πινδ. Ν. 7. 48 · καὶ ὡς οὐσιαστ., Θεόκρ. 22. 23, Καλλ. εἰς Δῆλ. 27 · ― παρὰ πεζοῖς, βοηθός, όν, ὁ βοήθειαν παρέχων, βοηθητικός, συμμαχικός, νῆες Θουκ. 1. 45 · καὶ συχνάκις ὡς οὐσιαστ. Ἡρόδ. 5. 77., 6. 100, Ἀντιφῶν 111. 40, Πλάτ., κ. ἄλλ.

Middle Liddell

[βοή, θέω]
I. hasting to the battle-shout, hasting to battle, Il.; cf. βοηδρόμος.
II. aiding, helping, Pind.; and as substantive an assistant, Theocr.

Frisk Etymology German

βοηθόος: {boēthóos}
Forms: dor. βοαθόος, att. und Hdt. βοηθός (vgl. unten)
Meaning: der auf den Ruf zu Hilfe eilt, helfend, Helfer (seit Il.; zur Bedeutung Schulze Kl. Schr. 188).
Derivative: Davon als Denominativum ätol. βοαθοέω, lesb. βαθόημι, durch Hyphärese (Schwyzer 252) dor. βοαθέω, att. und Hdt. βοηθέω auf den Ruf zu Hilfe eilen, helfen (zur Verbreitung E. Kretschmer Glotta 18, 96f.). — Ableitungen. Von βοαθόος bzw. βοηθό(ο)ς: ätol. βοαθοΐα (< *βοαθοϝία), att. βοήθεια (Umbildung nach den Nomina auf -εια [Schwyzer 469] mit Umfärbung des Vokals nach βοηθέω) Hilfe. Von βοηθέω: als Rückbildung βοηθός (evtl. aus βοηθόος kontrahiert; s. Schwyzer 469 und Sommer Nominalkomp. 26 A. 4); ferner βοήθησις ‘(Ab)hilfe, Heilmittel' (Hp. u. a.) mit βοηθήσιμος (Thphr.; vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 93) und βοηθητικός (Arist. u. a.); βοήθημα ib. (Hp., Arist., Plb. u. a.) mit βοηθηματικός (Dsk.).
Etymology: βοηθόος ist eine Zusammenbildung aus einem Ausdruck (ἐπὶ) βοὴν θεῖν od. ähnl. (vgl. Schulze a. a. O.). Nachbildungen von βοηθέω, βοηθός sind die synonymen βοηδρομέω (Eur., Plu. u. a.) mit dem Festnamen βοηδρόμια pl. (D. usw.; davon die Monatsnamen Βοηδρομιών und Βοηδρόμιος) und βοηδρόμος (E.; zur Verbreitung E. Kretschmer a. a. O.).
Page 1,248

Translations

helper

Albanian: ndihmës; Arabic: مُسَاعِد‎; Aramaic Classical Syriac: ܥܕܘܪܐ‎, ܥܕܘܪܬܐ‎, ܡܥܕܪܢܐ‎, ܡܥܕܪܢܝܬܐ‎; Armenian: օգնական; Azerbaijani: köməkçi, yardımçı; Bashkir: ярҙамсы; Belarusian: памочнік, памочніца; Bengali: সহায়ক; Bulgarian: помощник, помощничка, помощница, помагач, помагачка; Burmese: အကူ; Catalan: ajudant, ajudador; Chinese Mandarin: 幫手, 帮手, 助手; Czech: pomocník, pomocnice; Danish: hjælper; Dutch: helper, helpster; Estonian: aitaja, abiline; Finnish: auttaja, avustaja, apuri, apulainen; French: assistant, assistante; Georgian: დამხმარე, მშველელი; German: Helfer, Helferin; Greek: βοηθός; Ancient Greek: ἀμύντωρ, ἀντιλήμπτωρ, ἀντιλήπτωρ, ἀοσσητήρ, ἀρωγός, βοαθόος, βοηδρόμιος, βοηδρόμος, βοηθόος, βοηθός, ἐπαμύντωρ, ἐπαρηγών, ἐπαρωγός, ἔπεργος, ἐπίκουρος, ἐπίρροθος, ἐπιτάρροθος, ξυνεργός, παράκλητος, παράσειρος, παρασπιστής, παραστάτις, πάρεδρος, ποδηγός, συλλήπτωρ, συμπαραστάτης, ξυμπαραστάτης, συμπράκτωρ, συναρωγός, συνέντης, συνεργάτης, συνεργάτις, συνεργός, συνέριθος, τιμάορος, τιμωρός, ὑπηρέτας, ὑπηρέτης, ὑπουργός; Hebrew: עוֹזֵר‎; Hindi: सहायक; Hungarian: segítő, segéd; Ido: helpanto, helpero, helpisto; Indonesian: penolong; Irish: cúntóir; Italian: aiutante, assistente, supporto, apprendista; Japanese: 助手, 手伝い, ヘルパー; Kazakh: көмекші; Khmer: អ្នកជំនួយ; Korean: 조수; Kurdish Northern Kurdish: alîkar; Kyrgyz: жардамчы; Ladino Latin: ayudador; Lao: ຜູ້ຊ່ວຍ; Latin: adiutor, optio, administer; Low German: Hölper, Hölpersche, Hölperin; Macedonian: помагач, помагачка, помошник, помошничка; Maori: uruora; Mongolian: туслагч; Ngazidja Comorian: mpveshezi; Pashto: مرستونی‎; Persian: دستیار‎, آسیستان‎; Plautdietsch: Halpa; Polish: pomocnik, pomocnica; Portuguese: ajudante; Romanian: ajutor, ajutoare; Russian: помощник, помощница, ассистент, ассистентка, подручный; Serbo-Croatian Cyrillic: помо̀ћнӣк, асѝстент; Roman: pomòćnīk, asìstent; Slovak: pomocník, pomocníca; Slovene: pomočnik, pomočnica; Spanish: ayudante, ayudador; Swahili: msaidizi; Swedish: medhjälpare; Tajik: ёрдамчӣ; Tatar: ярдәмче; Telugu: సహాయకుడు; Thai: ผู้ช่วย; Turkish: yardımcı; Turkmen: kömekçi; Ukrainian: помічник, помічниця; Uyghur: ياردەمچى‎; Uzbek: yordamchi; Vietnamese: phó thủ; Volapük: yufan, hiyufan, jiyufan