ἕσπερος: Difference between revisions

m
Text replacement - "E.''Ion'' " to "E.''Ion''"
m (Text replacement - "l’" to "l'")
m (Text replacement - "E.''Ion'' " to "E.''Ion''")
 
(19 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=esperos
|Transliteration C=esperos
|Beta Code=e(/speros
|Beta Code=e(/speros
|Definition=ον (v. sub fin.), <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[of]] or [[at evening]], <b class="b3">[ἀστὴρ] ἕ</b>. the [[evening]]-star, <span class="bibl">Il.22.318</span>; opp.<b class="b3">ἑῷος ἀστήρ</b>,<span class="title">AP</span>7.670 (Pl.); [[proverb|prov.]], οὔθ' ἕσπερος οὔθ' ἑῷος οὕτω θαυμαστός <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1129b28</span>: as [[substantive]], without [[ἀστήρ]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 1149</span>, <span class="bibl">Bion<span class="title">Fr.</span>8.1</span>; ἔσπερε πάντα φέρων ὄσα φαίνολις ἐσκέδασ' αὔως Sapph.95; especially of the planet Venus, <span class="bibl">Eratosth.<span class="title">Cat.</span>43</span>, <span class="bibl">Cic.<span class="title">ND</span>2.20.53</span>; also ἕ. σελάνας φάος <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).73</span>; <b class="b3">ἕ. θεός</b> the god [[of darkness]], i.e. Hades or death, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>178</span>(lyr.); like [[ἑσπέριος]], joined with a Verb, <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>19.14</span>; <b class="b3">ἕ. γίγνεται</b>, of the planet Venus, <span class="bibl">Ti.Locr.96e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> as [[substantive]], [[evening]], μέλας ἐπὶ ἕσπερος ἦλθε <span class="bibl">Od.1.423</span>; <b class="b3">μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν</b> waited the coming on of [[evening]], <span class="bibl">4.786</span>; <b class="b3">ποτὶ ἕσπερον</b> at [[eventide]], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>552</span>: also heterocl. pl., ποτὶ ἕσπερα <span class="bibl">Od.17.191</span>; ὑφ' ἕσπερα <span class="title">AP</span>5.304: fem., ἐρεμνὴ ἕσπερος <span class="bibl">A.R.4.1290</span>: metaph. of age, <b class="b3">τί δ' ἕσπερός ἐστι γυναικῶν</b>; <span class="title">AP</span>5.232 (Maced.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[western]], τόποι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>350</span>; ἀγκῶνες <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>805</span>; ὠκεανός <span class="bibl">D.P.63</span>; [[]]. (sc. [[γῆ]]) [[the west country]], ἀφ' ἑσπέρου <span class="bibl">Call.<span class="title">Del.</span>174</span>; πρὸς ἑσπέρου <span class="bibl">D.P.335</span>; <b class="b3">ἑσπέρου κέρας</b>, promontory in Africa, <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Geog.</span>4.6.2</span>: as adjective, ὁ Ἥλιος..-ον κύκλον διανύων Nech. ap. <span class="bibl">Vett.Val.154.29</span>. (<b class="b3">ϝέσπ-</b>, cf. [[Ἑσπέριος]] fin.)</span>
|Definition=ἕσπερον (v. sub fin.),<br><span class="bld">A</span> [[of evening]] or [[at evening]], [ἀστὴρ] ἕσπερος the [[evening star]], Il.22.318; opp. [[ἑῷος ἀστήρ]] = [[morning star]], ''AP''7.670 (Pl.); [[proverb|prov.]], [[οὔθ' ἕσπερος οὔθ' ἑῷος οὕτω θαυμαστός]] = more sublime or than the evening or the morning star, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1129b28: as [[substantive]], without [[ἀστήρ]], [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''1149, Bion''Fr.''8.1; ἔσπερε πάντα φέρων ὄσα φαίνολις ἐσκέδασ' αὔως Sapph.95; especially of the planet Venus, Eratosth.''Cat.''43, Cic.''ND''2.20.53; also ἕ. σελάνας φάος Pi.''O.''10(11).73; <b class="b3">ἕσπερος θεός</b> the [[god]] [[of darkness]], i.e. [[Hades]] or [[death]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''178(lyr.); like [[ἑσπέριος]], joined with a Verb, ''h.Hom.''19.14; <b class="b3">ἕ. γίγνεται</b>, of the planet Venus, Ti.Locr.96e.<br><span class="bld">2</span> as [[substantive]], [[evening]], μέλας ἐπὶ ἕσπερος ἦλθε Od.1.423; <b class="b3">μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν</b> waited the coming on of [[evening]], 4.786; [[ποτὶ ἕσπερον]] = [[at eventide]], Hes.''Op.''552: also heterocl. pl., ποτὶ ἕσπερα Od.17.191; ὑφ' ἕσπερα ''AP''5.304: fem., ἐρεμνὴ ἕσπερος A.R.4.1290: metaph. of age, <b class="b3">τί δ' ἕσπερός ἐστι γυναικῶν</b>; ''AP''5.232 (Maced.).<br><span class="bld">II</span> [[western]], τόποι [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''350; ἀγκῶνες [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''805; [[ὠκεανός]] D.P.63; [[ἕσπερος]] (''[[sc.]]'' [[γῆ]]) [[the west country]], ἀφ' ἑσπέρου Call.''Del.''174; πρὸς ἑσπέρου D.P.335; <b class="b3">ἑσπέρου κέρας</b>, [[promontory]] in [[Africa]], Ptol.''Geog.''4.6.2: as adjective, ὁ Ἥλιος..-ον κύκλον διανύων Nech. ap. Vett.Val.154.29. (<b class="b3">ϝέσπ-</b>, cf. [[Ἑσπέριος]] fin.)
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1043.png Seite 1043]] ὁ, auch ἡ, Ap. Rh. 4, 1290, vgl. [[ἑσπέρα]], der [[Abend]] (vesper); μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον [[ἐλθεῖν]], [[μέλας]] ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε, der dunkele Abend kam heran, es wurde Abend, Od. 1, 422. 4, 786. – Der Abendstern, Il. 22, 317; Eur. Ion 1149; vgl. Plat. Tim. Locr. 96 e; übertr. vom Alter, Macedon. 2 (V, 233). – Adj., ἐν δ' ἕσπερον ἔφλεξεν Σελάνας [[φάος]] Pind. Ol. 11, 76, das abendliche Licht; ἕσπεροι λαμπτῆρες Soph. Ai. 278; [[ἕσπερος]] [[θεός]], der finstere Gott, Pluto, O. R. 178; – τὰ ἕσπερα, die Abendstunden, der Abend, ποτὶ ἕσπερα, gegen Abend, Od. 17, 191. – Von der Himmelsgegend, westlich, τόποι Aesch. Prom. 348; ἀγκῶνες Soph. Ai. 805; Eur. El. 731; sp. D., γῆ Lycophr. 956.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1043.png Seite 1043]] ὁ, auch ἡ, Ap. Rh. 4, 1290, vgl. [[ἑσπέρα]], der [[Abend]] (vesper); μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον [[ἐλθεῖν]], [[μέλας]] ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε, der dunkele Abend kam heran, es wurde Abend, Od. 1, 422. 4, 786. – Der Abendstern, Il. 22, 317; Eur. Ion 1149; vgl. Plat. Tim. Locr. 96 e; übertr. vom Alter, Macedon. 2 (V, 233). – Adj., ἐν δ' ἕσπερον ἔφλεξεν Σελάνας [[φάος]] Pind. Ol. 11, 76, das abendliche Licht; ἕσπεροι λαμπτῆρες Soph. Ai. 278; [[ἕσπερος]] [[θεός]], der finstere Gott, Pluto, O. R. 178; – τὰ ἕσπερα, die Abendstunden, der Abend, ποτὶ ἕσπερα, gegen Abend, Od. 17, 191. – Von der Himmelsgegend, westlich, τόποι Aesch. Prom. 348; ἀγκῶνες Soph. Ai. 805; Eur. El. 731; sp. D., γῆ Lycophr. 956.
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>I.</b> [[du soir]];<br /><b>1</b> <i>adj.</i> [[ἕσπερος]] [[ἀστήρ]] IL l'étoile du soir ; ποτὶ ἕσπερα OD vers le soir;<br /><b>2</b> ὁ [[ἕσπερος]] le soir;<br /><b>II.</b> [[du couchant]], [[de l'occident]] : [[ἕσπερος]] [[θεός]] SOPH le dieu de l'occident, <i>càd</i> [[Hadès]], [[dont le séjour était dans la partie occidentale de la terre]], [[vers les lieux où le soleil se couche]].<br />'''Étymologie:''' cf. [[ἑσπέρα]], <i>lat.</i> [[vesper]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἕσπερος:'''<br /><b class="num">1</b> [[вечерний]] ([[ἀστήρ]] Hom.; [[φάος]] Pind.);<br /><b class="num">2</b> [[западный]] (τόποι Aesch.; ἀγκῶνες Soph.): ἕ. [[θεός]] Soph. = [[Ἃιδης]].<br /><b class="num">II</b> ὁ<br /><b class="num">1</b> (''[[sc.]]'' [[ἀστήρ]]) [[вечерняя звезда]] Hom., Arst.; преимущ. планета Венера Plat., Anth., Cic.;<br /><b class="num">2</b> [[вечер]] Hom.: [[ποτὶ]] ἕσπερον Hes. к вечеру, под вечер;<br /><b class="num">3</b> вечер жизни, т. е. старость (ἕ. γυναικῶν Anth.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἕσπερος''': -ον, (ἴδε ἐν τέλ.), ὁ ἀνήκων εἰς τὴν ἑσπέραν, [[ἑσπερινός]], ἕσπ. [[ἀστήρ]], ὁ «[[ἑσπερινός]]», Ἰλ. Χ. 318· ἀντίθ. τῷ [[ἑῷος]] [[ἀστήρ]], Πλάτ. ἐν Ἀνθ. Π. 7. 670· [[ὡσαύτως]] ὡς οὐσιαστ. [[ἄνευ]] τοῦ [[ἀστήρ]], λαμπρὸν ἑσπέρου [[φάος]] Εὐρ. Ἴων 1149, Βίων 16. 1· ἰδίως ἐπὶ τοῦ πλανήτου «Ἀφροδίτης», Τίμ. Λοκρ. 97Α, Κικ. Ν. D. 2. 20 πρβλ. [[φωσφόρος]])· [[ὡσαύτως]], ἕσπερον... σελάνας ἐρατὸν [[φάος]] Πινδ. 10. 90 (ἴδε τὴν λ. [[λαμπτήρ]])· ἕσπ. [[θεός]], ὁ θεὸς τοῦ σκότους, δηλ. ὁ ᾍδης ἢ ὁ Θάνατος, Σοφ. Ο. Τ. 178: - [[ὡσαύτως]] ὡς τὸ [[ἑσπέριος]], συνδυαζόμενον μετὰ ῥήματος, Ὁμ. Ὕμν. 19. 14, Τίμ. Λοκρ. 96Ε· πρβλ. [[Ἔρεβος]], [[ζόφος]]. 2) ὡς οὐσιαστ., [[ἑσπέρα]], «βράδυ» (ἴδε [[ἑσπέρα]]), ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε Ὀδ. Α. 423· μένον δ’ ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν, περιέμενον νὰ ἐπέλθῃ ἡ [[ἑσπέρα]], Δ. 786, πρβλ. Σ. 305, 306· [[ποτὶ]] ἕσπερον, πρὸς ἑσπέραν, «πρὸς τὸ βράδυ», Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 550· [[ὡσαύτως]] ἑτερογεν. πληθ., [[ποτὶ]] ἕσπερα Ὀδ. Ρ. 191: [[ὡσαύτως]], ἡ [[ἕσπερος]] Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1290: μεταφ., ἐπὶ ἡλικίας, τί δὲ ἕσπερός ἐστι γυναικῶν Ἀνθ. Π. 5. 233. ΙΙ. ὁ πρὸς δυσμάς, τόποι Αἰσχύλ. Πρ. 348· ἀγκῶνες Σοφ. Αἴ. 805· [[ἕσπερος]] γῆ, ἡ πρὸς δυσμάς· [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] τοῦ γῆ, ἀφ’ ἑσπέρου Καλλ. εἰς Δῆλ. 174· πρὸς ἕσπερον ἢ -ου Διον. Π. 280, 335. (Κατ’ ἀρχὰς εἶχε F, ὡς φαίνεται ἐκ τῶν μνημονευθέντων Ὁμηρικῶν χωρίων· Fέσπερε ἀπαντᾷ ἐν τοῖς ποιήμασι τῆς Σαπφοῦς 45 Ahr.· πρβλ. Σανσκρ. varatis (νύξ), [[ἴσως]] ἐκ τοῦ vas (καλύπτειν)· οὕτω vesper [[εἶναι]] ὁ παλαιὸς Λατιν. [[τύπος]]· τὸ δὲ hesperus παρελήφθη ἐκ τῆς Ἑλληνικῆς). Πρβλ. Fεσπάριοι.
|lstext='''ἕσπερος''': -ον, (ἴδε ἐν τέλ.), ὁ ἀνήκων εἰς τὴν ἑσπέραν, [[ἑσπερινός]], ἕσπ. [[ἀστήρ]], ὁ «[[ἑσπερινός]]», Ἰλ. Χ. 318· ἀντίθ. τῷ [[ἑῷος]] [[ἀστήρ]], Πλάτ. ἐν Ἀνθ. Π. 7. 670· [[ὡσαύτως]] ὡς οὐσιαστ. [[ἄνευ]] τοῦ [[ἀστήρ]], λαμπρὸν ἑσπέρου [[φάος]] Εὐρ. Ἴων 1149, Βίων 16. 1· ἰδίως ἐπὶ τοῦ πλανήτου «Ἀφροδίτης», Τίμ. Λοκρ. 97Α, Κικ. Ν. D. 2. 20 πρβλ. [[φωσφόρος]])· [[ὡσαύτως]], ἕσπερον... σελάνας ἐρατὸν [[φάος]] Πινδ. 10. 90 (ἴδε τὴν λ. [[λαμπτήρ]])· ἕσπ. [[θεός]], ὁ θεὸς τοῦ σκότους, δηλ. ὁ ᾍδης ἢ ὁ Θάνατος, Σοφ. Ο. Τ. 178: - [[ὡσαύτως]] ὡς τὸ [[ἑσπέριος]], συνδυαζόμενον μετὰ ῥήματος, Ὁμ. Ὕμν. 19. 14, Τίμ. Λοκρ. 96Ε· πρβλ. [[Ἔρεβος]], [[ζόφος]]. 2) ὡς οὐσιαστ., [[ἑσπέρα]], «βράδυ» (ἴδε [[ἑσπέρα]]), ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε Ὀδ. Α. 423· μένον δ’ ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν, περιέμενον νὰ ἐπέλθῃ ἡ [[ἑσπέρα]], Δ. 786, πρβλ. Σ. 305, 306· [[ποτὶ]] ἕσπερον, πρὸς ἑσπέραν, «πρὸς τὸ βράδυ», Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 550· [[ὡσαύτως]] ἑτερογεν. πληθ., [[ποτὶ]] ἕσπερα Ὀδ. Ρ. 191: [[ὡσαύτως]], ἡ [[ἕσπερος]] Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1290: μεταφ., ἐπὶ ἡλικίας, τί δὲ ἕσπερός ἐστι γυναικῶν Ἀνθ. Π. 5. 233. ΙΙ. ὁ πρὸς δυσμάς, τόποι Αἰσχύλ. Πρ. 348· ἀγκῶνες Σοφ. Αἴ. 805· [[ἕσπερος]] γῆ, ἡ πρὸς δυσμάς· [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] τοῦ γῆ, ἀφ’ ἑσπέρου Καλλ. εἰς Δῆλ. 174· πρὸς ἕσπερον ἢ -ου Διον. Π. 280, 335. (Κατ’ ἀρχὰς εἶχε F, ὡς φαίνεται ἐκ τῶν μνημονευθέντων Ὁμηρικῶν χωρίων· Fέσπερε ἀπαντᾷ ἐν τοῖς ποιήμασι τῆς Σαπφοῦς 45 Ahr.· πρβλ. Σανσκρ. varatis (νύξ), [[ἴσως]] ἐκ τοῦ vas (καλύπτειν)· οὕτω vesper [[εἶναι]] ὁ παλαιὸς Λατιν. [[τύπος]]· τὸ δὲ hesperus παρελήφθη ἐκ τῆς Ἑλληνικῆς). Πρβλ. Fεσπάριοι.
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>I.</b> du soir;<br /><b>1</b> <i>adj.</i> [[ἕσπερος]] [[ἀστήρ]] IL l'étoile du soir ; ποτὶ ἕσπερα OD vers le soir;<br /><b>2</b> ὁ [[ἕσπερος]] le soir;<br /><b>II.</b> du couchant, de l'occident : [[ἕσπερος]] [[θεός]] SOPH le dieu de l'occident, <i>càd</i> Hadès, dont le séjour était dans la partie occidentale de la terre, vers les lieux où le soleil se couche.<br />'''Étymologie:''' cf. [[ἑσπέρα]], <i>lat.</i> vesper.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[ἕσπερος]], [[ἑσπέριος]] [[evening]] ἐν δ' ἕσπερον ἔφλεξεν εὐώπιδος σελάνας ἐρατὸν [[φάος]] (O. 10.73) παρθένοι φιλέοισιν ἑταῖραι ἑσπερίαις ὑποκουρίζεσθ' ἀοιδαῖς (P. 3.19) παρὰ Κασταλίαν τε Χαρίτων [[ἑσπέριος]] ὁμάδῳ φλέγεν (sc. Καλλίας) (N. 6.38)
|sltr=[[ἕσπερος]], [[ἑσπέριος]] [[evening]] ἐν δ' ἕσπερον ἔφλεξεν εὐώπιδος σελάνας ἐρατὸν [[φάος]] (O. 10.73) παρθένοι φιλέοισιν ἑταῖραι ἑσπερίαις ὑποκουρίζεσθ' ἀοιδαῖς (P. 3.19) παρὰ Κασταλίαν τε Χαρίτων [[ἑσπέριος]] ὁμάδῳ φλέγεν (''[[sc.]]'' Καλλίας) (N. 6.38)
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 30: Line 33:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἕσπερος:''' -ον,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[εσπερινός]] ή [[βραδινός]], [[νυχτερινός]], ἕ. [[ἀστήρ]], [[αποσπερίτης]], σε Ομήρ. Ιλ.· ως ουσ., [[χωρίς]] το [[ἀστήρ]], [[Έσπερος]], [[ιδίως]] λέγεται για τον πλανήτη [[Αφροδίτη]], σε Ευρ., Βίωνα· [[αλλά]], ἕσπ. [[θεός]], ο [[θεός]] του σκότους, δηλ. ο Άδης, ο [[Θάνατος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> ως ουσ., [[βράδυ]] (βλ. [[ἑσπέρα]]), ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε, σε Ομήρ. Οδ.· [[ποτὶ]] ἕσπερον, προς το [[βραδάκι]], σε Ησίοδ.· επίσης, ετερογεν. πληθ., [[ποτὶ]] ἕσπερα, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">II.</b> [[δυτικός]], σε Αισχύλ., Σοφ.
|lsmtext='''ἕσπερος:''' -ον,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[εσπερινός]] ή [[βραδινός]], [[νυχτερινός]], ἕ. [[ἀστήρ]], [[αποσπερίτης]], σε Ομήρ. Ιλ.· ως ουσ., [[χωρίς]] το [[ἀστήρ]], [[Έσπερος]], [[ιδίως]] λέγεται για τον πλανήτη [[Αφροδίτη]], σε Ευρ., Βίωνα· [[αλλά]], ἕσπ. [[θεός]], ο [[θεός]] του σκότους, δηλ. ο Άδης, ο [[Θάνατος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> ως ουσ., [[βράδυ]] (βλ. [[ἑσπέρα]]), ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε, σε Ομήρ. Οδ.· [[ποτὶ]] ἕσπερον, προς το [[βραδάκι]], σε Ησίοδ.· επίσης, ετερογεν. πληθ., [[ποτὶ]] ἕσπερα, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">II.</b> [[δυτικός]], σε Αισχύλ., Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἕσπερος:'''<br /><b class="num">1)</b> [[вечерний]] ([[ἀστήρ]] Hom.; [[φάος]] Pind.);<br /><b class="num">2)</b> [[западный]] (τόποι Aesch.; ἀγκῶνες Soph.): ἕ. [[θεός]] Soph. = [[Ἃιδης]].<br /><b class="num">II</b> ὁ<br /><b class="num">1)</b> (sc. [[ἀστήρ]]) вечерняя звезда Hom., Arst.; преимущ. планета Венера Plat., Anth., Cic.;<br /><b class="num">2)</b> [[вечер]] Hom.: [[ποτὶ]] ἕσπερον Hes. к вечеру, под вечер;<br /><b class="num">3)</b> вечер жизни, т. е. старость (ἕ. γυναικῶν Anth.).
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[evening]] (Od.), adj. [[of the evening]], [[western]], also substant. [[evening-star]] (Il.); [[ἑσπέρα]], Ion. <b class="b3">-ρη</b> f. [[evening]], [[west]] (Pi., Ion.-Att., like [[ἡμέρα]]).<br />Compounds: As 2. member in [[ἐφέσπερος]] [[western]] (S. OC 1059 [lyr.]), <b class="b3">ἀκρ-έσπερος</b> [[on the edge of evening]], [[at nightfall]] (Arist., Theoc., Hp. etc., <b class="b3">-ιος</b> AP), <b class="b3">ποθ-έσπερα</b> adv. (Theoc.), <b class="b3">προσ-εσπέριος</b> (Arist.)<br />Derivatives: [[ἑσπέριος]] [[of the evening]], [[westerrn]] (Φ 560), subst. [[Ἐσπερία]] [[West]], [[Hesperia]] (Agathyll. ap. D. H. 1, 49), [[Ϝεσπάριοι]] name of the western Locrians (Va), f. [[ἑσπερίς]], especially in plur. as PN [[the Hesperides]] (Hes.); later [[ἑσπερινός]] <b class="b2">id.</b> (X., LXX, Schwyzer 490); [[ἑσπερικός]] <b class="b2">id.</b> (Juba), [[ἑσπερίτης]], <b class="b3">-ῖτις</b> ([[χώρα]]; D. L.; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 112). - Denomin. verb [[ἑσπερίζω]] [[pass the night]] (Doroth.; NGr. [[σπερίζω]], cf. Kretschmer Glotta 11, 247) with [[ἑσπέρισμα]] (Lex. ap. Ath. 1, 11 d).<br />Origin: IE [Indo-European] [1173] <b class="b2">*u̯e-kʷsp-er-os</b> <b class="b2">to(wards) the night, evening</b><br />Etymology: Inherited word, identical with Lat. [[vesper]], [[-ī]] [[evening]]; further to Lith. <b class="b2">vãkaras</b>, OCS [[večerъ]] [[evening]], which go back to <b class="b2">*u̯ekeros</b>, and in Celtic, e. g. Welsh [[ucher]], and Arm. [[gišer]]. See e.g. W.-Hofmann [[s]]. [[vesper]]. - This difficult puzzle has recently been solved. Armenian had <b class="b2">*e</b> which became [[ei]] > [[i]] before [[š]], <b class="b2"></b>. The [[š]] can go back to <b class="b2">-k(ʷ)s-</b> (cf. <b class="b2">vec`</b> < <b class="b2">*u̯eks</b> beside [[veš-tasan]]); s. Beekes, FS Rasmussen 2004, 59-62. Combined with the [[-k-]] and [[-sp-]] reconstructed for the other languages (above), this gives a group <b class="b2">-k(ʷ)sp-</b>. This group has been identified with Skt. <b class="b2">kṣap-</b> [[night]], of which the zero grade has been found in Hitt. [[i-spant-]] [[night]]. Welsh [[ucher]] can continue <b class="b2">*u̯e</b> followed by <b class="b2">ks(p)</b> or [[sp]]. The first element is probably cognate with Lat. [[ue-]] as in [[ue-sanus]]. The meaning will have been <b class="b2">(what stretches) to(wards) the night</b>. For the [[-er-]] cf. words connected with time like Gr. [[νυκτερός]].
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[evening]] (Od.), adj. [[of the evening]], [[western]], also substant. [[evening-star]] (Il.); [[ἑσπέρα]], Ion. <b class="b3">-ρη</b> f. [[evening]], [[west]] (Pi., Ion.-Att., like [[ἡμέρα]]).<br />Compounds: As 2. member in [[ἐφέσπερος]] [[western]] (S. OC 1059 [lyr.]), <b class="b3">ἀκρ-έσπερος</b> [[on the edge of evening]], [[at nightfall]] (Arist., Theoc., Hp. etc., <b class="b3">-ιος</b> AP), <b class="b3">ποθ-έσπερα</b> adv. (Theoc.), <b class="b3">προσ-εσπέριος</b> (Arist.)<br />Derivatives: [[ἑσπέριος]] [[of the evening]], [[westerrn]] (Φ 560), subst. [[Ἐσπερία]] [[West]], [[Hesperia]] (Agathyll. ap. D. H. 1, 49), [[Ϝεσπάριοι]] name of the western Locrians (Va), f. [[ἑσπερίς]], especially in plur. as PN [[the Hesperides]] (Hes.); later [[ἑσπερινός]] <b class="b2">id.</b> (X., LXX, Schwyzer 490); [[ἑσπερικός]] <b class="b2">id.</b> (Juba), [[ἑσπερίτης]], <b class="b3">-ῖτις</b> ([[χώρα]]; D. L.; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 112). - Denomin. verb [[ἑσπερίζω]] [[pass the night]] (Doroth.; NGr. [[σπερίζω]], cf. Kretschmer Glotta 11, 247) with [[ἑσπέρισμα]] (Lex. ap. Ath. 1, 11 d).<br />Origin: IE [Indo-European] [1173] <b class="b2">*u̯e-kʷsp-er-os</b> [[to(wards) the night]], [[evening]]<br />Etymology: Inherited word, identical with Lat. [[vesper]], [[-ī]] [[evening]]; further to Lith. <b class="b2">vãkaras</b>, OCS [[večerъ]] [[evening]], which go back to <b class="b2">*u̯ekeros</b>, and in Celtic, e. g. Welsh [[ucher]], and Arm. [[gišer]]. See e.g. W.-Hofmann [[s]]. [[vesper]]. - This difficult puzzle has recently been solved. Armenian had <b class="b2">*e</b> which became [[ei]] > [[i]] before [[š]], <b class="b2">ž</b>. The [[š]] can go back to <b class="b2">-k(ʷ)s-</b> (cf. <b class="b2">vec`</b> < <b class="b2">*u̯eks</b> beside [[veš-tasan]]); s. Beekes, FS Rasmussen 2004, 59-62. Combined with the [[-k-]] and [[-sp-]] reconstructed for the other languages (above), this gives a group <b class="b2">-k(ʷ)sp-</b>. This group has been identified with Skt. <b class="b2">kṣap-</b> [[night]], of which the zero grade has been found in Hitt. [[i-spant-]] [[night]]. Welsh [[ucher]] can continue <b class="b2">*u̯e</b> followed by <b class="b2">ks(p)</b> or [[sp]]. The first element is probably cognate with Lat. [[ue-]] as in [[ue-sanus]]. The meaning will have been <b class="b2">(what stretches) to(wards) the night</b>. For the [[-er-]] cf. words connected with time like Gr. [[νυκτερός]].
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 45: Line 45:
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[of evening]]
|woodrun=[[of evening]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[ἑσπερινός]], [[δυτικός]]). (Λατινικό: [[vesper]]). Ἴσως ἀπό τό [[σπαίρω]] (=[[σπαρταρῶ]]) ἀπό [[τούς]] κραδασμούς τῶν τελευταίων ἀκτίνων τοῦ ἥλιου. Εἶχε δίγαμα ϝ.<br><b>Παράγωγα:</b> [[ἑσπέρα]], [[Ἑσπερία]], [[ἑσπερινός]], [[ἑσπέριος]], [[ἕσπερος]].
}}
}}