οἰκοδομικός: Difference between revisions
ὅτι μέντοι καὶ ἡ χρῆσις τῶν τρόπων, ὥσπερ τἆλλα πάντα καλὰ ἐν λόγοις, προαγωγὸν ἀεὶ πρὸς τὸ ἄμετρον, δῆλον ἤδη, κἂν ἐγὼ μὴ λέγω → however, it is also obvious, even without my saying so, that the use of figures of speech, like other literary adornments, is something that has always tempted toward excess
m (pape replacement) |
m (Text replacement - " sc. " to " ''sc.'' ") |
||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=ή, όν, <i>zum [[Hausbau]] [[gehörig]]</i>; ἡ οἰκοδομική, sc. [[τέχνη]], <i>die [[Baukunst]]</i>, Plat. <i>Rep</i>. I.346d, <i>Polit</i>. 288d; Arist. <i>Eth</i>. 10.4.1; auch [[ὕλη]], <i>[[Material]] dazu</i>, Theophr.; ὁ, <i>der [[Maurer]]</i>, Plat. <i>Rep</i>. I.333b. | |ptext=ή, όν, <i>zum [[Hausbau]] [[gehörig]]</i>; ἡ οἰκοδομική, ''[[sc.]]'' [[τέχνη]], <i>die [[Baukunst]]</i>, Plat. <i>Rep</i>. I.346d, <i>Polit</i>. 288d; Arist. <i>Eth</i>. 10.4.1; auch [[ὕλη]], <i>[[Material]] dazu</i>, Theophr.; ὁ, <i>der [[Maurer]]</i>, Plat. <i>Rep</i>. I.333b. | ||
}} | }} |
Revision as of 11:14, 30 November 2022
English (LSJ)
ή, όν, A skilled in building, Id.R.333b, Plot.1.6.3; τὸ -κόν Pl.Chrm.170c, Arist.Ph.196b26: ἡ -κή (sc. τέχνη) the art of building, architecture, Pl.Chrm.l.c., Grg. 514b, R.346d, al.; so τὰ -κά Id.Grg.514a (but τὰ -κά the built parts of a house, opp. λεπτουργικά and χρηστικά, SIG880.65 (ii/iii A.D.)). Adv. -κῶς Poll.7.117. II fit for building, ὕλη Thphr.HP5.7.1.
French (Bailly abrégé)
ή, όν :
1 qui concerne les constructions ; ἡ οἰκοδομική (τέχνη) PLAT l'art de bâtir, l'architecture;
2 habile à bâtir ; ὁ οἰκοδομικός, architecte ou maçon.
Étymologie: οἰκοδόμος.
Russian (Dvoretsky)
οἰκοδομικός: II ὁ строитель, зодчий Plat., Arst.
домостроительный (ἔργα Arst.).
Greek (Liddell-Scott)
οἰκοδομικός: -ή, -όν, ὁ ἔμπειρος εἰς τὸ οἰκοδομεῖν, Πλάτ. Χαρμ. 170C· ἡ οἰκοδομικὴ (ἐξυπακ. τέχνη), ἡ τέχνη τοῦ οἰκοδομεῖν, ἡ ἀρχιτεκτονική, Πλάτ. αὐτόθι, Γοργ. 514Β, Πολ. 346D, κ. ἀλλ.· οὕτω, τὰ οἰκοδομικὰ ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 514Α· ― Ἐπίρρ. -κῶς, Πολυδ. Ζ΄, 117. ΙΙ. πρὸς οἰκοδόμησιν πρόσφορος, κατάλληλος, ὕλη Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 5. 7, 1.
Greek Monolingual
-ή, -ό (Α οἰκοδομικός, -ή, -όν) [[[οικοδόμος]] (Ι)]
1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην οικοδομή ή στον οικοδόμο (α. «οικοδομικές επιχειρήσεις» β. «οἰκοδομικὰ ἔργα», πάπ.)
2. αυτός που χρησιμοποιείται για την ανέγερση οικοδομής, κατάλληλος για οικοδομήσεις («οικοδομικά υλικά»)
3. το θηλ. ως ουσ. η οικοδομική- οι τεχνικές και οι εργασίες που έχουν ως αντικείμενό τους τη μελέτη και κατασκευή τών κτηρίων
νεοελλ.
1. αυτός που αποτελείται από οικοδομές («οικοδομικός χώρος»)
2. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τα οικοδομικά
τα έξοδα που απαιτούνται για την ανέγερση οικοδομής
3. φρ. α) «οικοδομική γραμμή» — το όριο του οικοδομικού τετραγώνου που ορίζεται από το ρυμοτομικό σχέδιο προς την πλευρά του κοινόχρηστου χώρου μέχρι το οποίο επιτρέπεται η δόμηση
β) «οικοδομικό σύστημα» — σύστημα με το οποίο ανεγείρονται οι οικοδομές σε μία πόλη ή σε έναν οικισμό
γ) «οικοδομικό τετράγωνο» — κάθε δομήσιμη ενιαία έκταση που βρίσκεται μέσα στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή μέσα στα όρια του οικισμού και περιβάλλεται από κοινόχρηστους χώρους, δηλαδή δρόμους ή πλατείες
δ) «γενικός οικοδομικός κανονισμός» — σύνολο διατάξεων οι οποίες θεσπίζονται με νόμο και καθορίζουν τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς για την εκτέλεση κάθε κατασκευής εντός ή εκτός σχεδίου πόλεων ή οικισμών
αρχ.
1. (για πρόσ.) έμπειρος για οικοδόμηση («χρησιμώτερός τε καὶ ἀμείνων κοινωνὸς τοῦ οἰκοδομικοῦ», Πλάτ.)
2. το ουδ. ως ουσ. τὸ οἰκοδομικόν
α) η ικανότητα για οικοδόμηση
β) η ικανότητα για διαπαιδαγώγηση
3. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τα κτισμένα τμήματα μιας οικίας, σε αντιδιαστολή προς τα λειτουργικά και χρηστικά.
επίρρ...
οικοδομικώς (Α οἰκοδομικῶς)
σε σχέση με την οικοδομική τέχνη.
Greek Monotonic
οἰκοδομικός: -ή, -όν (οἰκοδόμος), εξασκημένος ή ικανός στο χτίσιμο, σε Πλάτ.· ἡ -κή (ενν. τέχνη), η τέχνη του χτισίματος, η αρχιτεκτονική, στον ίδ.· ομοίως, τὰ οἰκοδομικά, στον ίδ.
Middle Liddell
οἰκοδομικός, ή, όν οἰκοδόμος
practised or skilful in building, Plat.: ἡ -κή (sc. τέχνἠ, the art of building, architecture, Plat.; so, τὰ οἰκοδομικά Plat.
German (Pape)
ή, όν, zum Hausbau gehörig; ἡ οἰκοδομική, sc. τέχνη, die Baukunst, Plat. Rep. I.346d, Polit. 288d; Arist. Eth. 10.4.1; auch ὕλη, Material dazu, Theophr.; ὁ, der Maurer, Plat. Rep. I.333b.