ἀνάβασις

English (LSJ)

poet. ἄμβασις, εως, ἡ, (ἀναβαίνω), opp. κατάβασις
A going up, mounting, esp. on horseback, X.Eq.3.11; way of mounting, ib.7.4.
b concrete, πᾶσα ἄμβασις, = πάντες ἀναβάται, all the horsemen, S.OC 1070.
c ascension, εἰς τὸν ἕβδομον οὐρανόν Ascens.Is.10.21.
d ascent of soul to God, Hierocl. in CA 26p.481M.
2 expedition up from the coast, esp. into Central Asia, as that of the younger Cyrus related by X.
3 rising of a river, Heph.Astr.1.23; esp. inundation of the Nile, D.S.1.34, Placit.4.1, POxy.483; δικαία ἀνάβασις normal rise, OGI666(i A. D.): pl., Str.16.1.24, Plu.2.368b.
4 Medic., increasing period of a disease, before the crisis (ἀκμή), Gal.9.556, al.
5 leaves of tree, LXX Ez.47.12.
II way up, ascent of a tower, mountain, etc., Hdt.1.181,7.223, Men.Sam.20, etc.; ἡ ἀνάβασις τῶν Ἐπιπολῶν Th.7.42; ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν to make that ascent, Pl.R. 519d, cf. 515e.
2 stairs, LXX 1 Ch.26.16, al.
III metaph., progress, Artem.4.28; of numbers, progression, Id.2.70.
IV = ἵππουρις; cf. ἀναβάσιον.

Spanish (DGE)

(ἀνάβᾰσις) -εως, ἡ
• Alolema(s): poét. ἄμβασις S.OC 1070
I de pers.
1 subida, ascensión de montañas, torres, etc., Hdt.1.181, 7.223, Men.Sam.235, Plb.3.54.4, Luc.Nec.4, τῶν ... Ἐπιπολῶν Th.7.42, πρὸς τοὺς λόφους Plb.18.24.1, εἰς τὸν οὐρανόν Pl.Smp.190b, ἀναβῆναι ... τὴν ἀνάβασιν Pl.R.519d, de las almas hacia la divinidad, Hierocl.in CA 26.20, de Cristo, Cyr.H.Catech.14.25.
2 monta ἀναβάσεων ἀποκωλύσεις rebeldías a la monta por parte del caballo, X.Eq.3.11, cf. 7.4
•fig. cabalgada <νεαρῶν> ἄμβασις S.OC 1070.
3 penetración en el continente, subida desde la costa hacia el interior de Asia esp. de Persia Anábasis tít. de una obra de Jenofonte, X.An.
4 avance, escalada militar ἀ. ... στρατιᾶς PBaden 36.10 (II a.C.)
•fig. progreso, avance λέγομεν δὲ τὰς προκοπὰς ἀναβάσεις, τὸ δ' ἐναντίον ... καταβάσεις Artem.4.28
•de los números progresión Artem.2.70 (p.198).
II de inanimados y plantas
1 crecida de un río, Heph.Astr.1.20.28, esp. del Nilo BGU 12.4, Plu.2.368b, κατ' ἔτος ἀ. crecida anual D.S.1.34
•caudal τοῦ ... Νείλου τὴν τελείαν ἀνάβασιν ἐνεγκόντος a pesar de que el Nilo llevaba su caudal completo, PMich.617.7 (II a.C.), δικαία ἀ. crecida exacta o normal, OGI 666.11 (I a.C.), ἡ δὲ μέση (ἀνάβασις) περὶ Μέμφιν, ὅταν ᾖ δικαία, δεκατεσσάρων πήχεων (la crecida) media en la zona de Menfis, cuando está en su punto exacto (es) de catorce codos Plu.2.368b.
2 de plantas acción de crecer, brotar LXX Ez.47.12.
3 de enfermedades agravación Gal.9.556.
III valores concretos
1 escalera LXX 1Pa.26.16
•acceso ἐποίησεν ... τὰς ἀ. IG 4.203.21 (Istmo II a.C.).
2 orto de planetas, Heph.Astr.1.23.18.
3 n. de una jerarquía angélica, Gr.Naz.M.36.72B.
IV transformación del uso tr. conducción de reses al mercado PLond.1171.re.41 (I a.C.).
V bot. efedra, Ephedra sp. identificando esta planta con la cola de caballo e.e. Equisetum arvense, Equisetum linosum o Equisetum palustre Plin.HN 26.36.

German (Pape)

[Seite 180] εως, ἡ, das Hinaufsteigen, Her. 7, 228; auf einen Berg, Polyb. 1, 55, 9 u. öfter; εἰς τὸν οὐρανόν Plat. Conv. 190 b; das Besteigen des Pferdes, Xen. oft; πᾶσα ἄμβασις ἵππων, die ganze Reiterei, Soph. O. C. 1070; das Hinausziehen vom Meere in's Innere des Landes, bes. Zug nach Hochasien, Titel der Schrift des Xenophon; der Ort zum Hinaufsteigen, Aufgang, Plat. Rep. VII, 575 c u. Sp.; das Anschwellen eines Flusses, Diod. Sic. 1, 40; Zunehmen der Krankheit, Medic.; ἀνάβασιν ἀναβαίνειν, einen Fortschritt machen, Plat. Rep. VII, 519 d.

French (Bailly abrégé)

εως (ἡ) :
action de monter, ascension ; particul.
1 action de monter à cheval ; poét. πωλικὰ ἄμβασις SOPH chevauchée, troupe de cavaliers;
2 expédition dans l'intérieur d'un pays, particul. expédition de Cyrus le Jeune dans l'Asie centrale, ou Anabase, titre d'un ouvrage de Xénophon ; ou d'Alexandre dans l'Inde, ou Anabase, titre d'un ouvrage d'Arrien.
Étymologie: ἀναβαίνω.
Syn. ἄνοδος².

Russian (Dvoretsky)

ἀνάβᾰσις: поэт. тж. ἄμβᾰσις, εως ἡ
1 восхождение (на гору), подъем Polyb.: τὴν ἀνάβασιν ἀναβῆναι Plat. совершить восхождение; εἰς τὸν οὐρανὸν ἀνάβασιν ποιεῖν Plat. вознестись на небо; τοῦ ποταμοῦ ἀ. Diod. подъем уровня, т. е. разлив реки;
2 посадка (на лошадь) Xen.;
3 собир. всадники: ἄμβασις ἵππων Soph. конница;
4 движение вглубь страны (у Xen. - поход Кира Младшего против его брата Артаксеркса Мнемона);
5 дорога вверх, подъем, тж. подступ (τοῦ οὔρεος Her.; τῶν Ἐπιπολῶν Thuc.);
6 ступень, ступенька: αἱ ἀναβάσεις Plut. лестница.

Greek (Liddell-Scott)

ἀνάβασις: ποιητ. ἄμβασις, εως, ἡ, (ἀναβαίνω), τὸ ἀνέρχεσθαι, ἀναβαίνειν, ἰδίως ἐπὶ τὸν ἵππον, Ξεν. Ἱππ. 3. 11· τρόπος τοῦ ἀναβαίνειν ἐπὶ τὸν ἵππον, ταύτην ἐπαινοῦμεν τὴν ἀνάβασιν αὐτόθι 7. 4. β) πᾶσα ἄμβασις = πάντες ἀναβάται, πάντες οἱ ἱππεῖς, Σοφ. Ο. Κ. 1070. 2) ἐκστρατεία ἀπὸ τῆς παραλίας εἰς τὰ μεσόγεια, ἰδίως εἰς τὴν κεντρικὴν Ἀσίαν, οἵα ἡ τοῦ νεωτέρου Κύρου, ἣν διηγεῖται ὁ Ξενοφῶν. 3) ἡ ἐξόγκωσις, ὕψωσις τῶν ὑδάτων ποταμοῦ, ὅταν ἀναβαίνῃ τὸ ὕδωρ, Διόδ. 1. 34, Στράβ. 757, Πλούτ. 4) παρ’ ἰατρ. ἡ περίοδος, καθ’ ἣν τὸ νόσημα βαίνει ἐπιτεινόμενον, πρὸ τῆς κρίσεως (ἀκμῆς), Γαλην. 9. 556· πρβλ. ἀναβατικός ΙΙ. ΙΙ. ὁδός φέρουσα πρὸς τὰ ἄνω, ἡ ἀνάβασις (δηλ. ἡ ἀνάντης ὁδὸς) πρὸς πύργον ἢ πρὸς κορυφὴν ὄρους, κτλ., Ἡρόδ. 1. 181., 7. 223· ἡ ἀνάβασις τῶν Ἐπιπολῶν Θουκ. 7. 42· ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν, ἐκείνην τὴν ἀνάντη ὁδόν, Πλάτ. Πολ. 519D, πρβλ. 515E.

Greek Monolingual

ἀνάβασις (-εως), η (Α) βλ. ανάβαση.

Greek Monotonic

ἀνάβᾰσις: ποιητ. ἄμβασις, -εως, ἡ (ἀναβαίνω),
I. 1. αναρρίχηση, ανέβασμα, ανέβασμα στη ράχη αλόγου, σε Ξεν.· πᾶσα ἄμβασις = πάντες ἀναβάται, όλοι οι ιππείς, σε Σοφ.
2. επιχείρηση από τα παράλια προς την Κεντρική Ασία, όπως εκείνη του Κύρου του Νεώτερου, σε Ξεν.
II. άνοδος, ανηφοριά, ανέβασμα πύργου ή βουνού, σε Ηρόδ., Θουκ.

Middle Liddell

ἀναβαίνω
I. a going up, mounting on horseback, Xen.:— πᾶσα ἄμβασις = πάντες ἀναβάται, all the horsemen, Soph.
2. an expedition up from the coast into Central Asia, as that of the younger Cyrus, Xen.
II. a way up, ascent of a tower or mountain, Hdt., Thuc.

English (Woodhouse)

going up, journey up country, way up

Translations

progress

Albanian: progres; Arabic: تَقَدُّم‎; Egyptian Arabic: تقدم‎; Armenian: առաջընթաց; Azerbaijani: tərəqqi, proqress, irəliləmə, irəliləyiş; Belarusian: прагрэс; Bengali: প্রগতি, উন্নতি, তরক্কী; Bulgarian: прогрес, напредък; Burmese: တိုးတက်ခြင်း; Catalan: avenç, progrés; Chinese Cantonese: 進步／进步; Dungan: җинбу; Mandarin: 進步／进步; Min Nan: 進步／进步; Czech: pokrok; Danish: fremskridt; Dutch: vooruitgang; Estonian: areng, progress; Finnish: edistys; French: progrès; Georgian: წინსვლა, პროგრესი; German: Fortschritt; Greek: πρόοδος; Ancient Greek: ἄμβασις, ἀνάβασις, ἀναβασμός, ἐπίδοσις, προαγωγή, πρόκομμα, προκοπή, πρόοδος, προχώρησις; Haitian Creole: pwogrè; Hebrew: הִתקַדְמוּת‎; Hindi: प्रगति, उन्नति, तरक़्क़ी; Hungarian: haladás, fejlődés; Icelandic: framför, framsókn; Italian: progresso; Japanese: 進歩; Kazakh: прогресс, жақсарыс, озықтық, оңалыс, ілгерілік; Khmer: វឌ្ឍន; Korean: 진보(進步); Kurdish Northern Kurdish: pêşketin, pêşveçûn; Kyrgyz: прогресс; Lao: ຄວາມກ້າວໜ້າ; Latin: progressus; Latvian: progress; Lithuanian: progresas; Luxembourgish: Progrès, Fortschrëtt; Macedonian: напредок, прогрес; Malay: kemajuan; Malayalam: പുരോഗതി, പുരോഗമനം; Mongolian Cyrillic: дэвшил; Mongolian: ᠳᠡᠪᠰᠢᠯ; Norwegian Bokmål: framgang; Old English: forþgang; Pali: vaḍḍhana; Pashto: پرمختګ‎, ترقي‎; Persian: پیشرفت‎, پروگرس‎, ترقی‎; Polish: postęp; Portuguese: progresso; Romanian: progres; Russian: прогресс; Serbo-Croatian Cyrillic: на̀предак, про̀грес; Roman: nàpredak, prògres; Slovak: pokrok; Slovene: napredek; Spanish: progreso; Swedish: framsteg, framgång; Tagalog: pagsulong, sasulong; Tajik: пешрафт, прогресс, тараққӣ, тараққиёт; Thai: การพัฒนา; Turkish: ilerleme, terakkî etme, terakki, terakkiyat; Turkmen: progres, ýetişik; Ukrainian: прогрес; Urdu: تَرَقّی‎; Uyghur: تەرەققىيات‎; Uzbek: progress, taraqqiyot; Vietnamese: tiến bộ, sự tiến bộ; Walloon: progrès

inundation

Arabic: فيضان; Bulgarian: наводнение; Chamicuro: imujki; Chinese Mandarin: 洪水; Czech: zaplavení, záplava; Dutch: inundatie; French: inondation; Georgian: დატბორვა; German: Überschwemmung, Überflutung; Ancient Greek: ἄμβασις, ἀνάβασις, ἀνάχυσις, βροχή, ἔμπτωσις, θαλάσσω, θαλάσσωσις, θαλάττωσις, κατακλυσμός, ὄμβρος, πλήμυρα; Hungarian: áradás; Italian: inondazione, allagamento, alluvione; Japanese: 洪水; Korean: 홍수; Latin: eluvio, abluvium; Nanai: далан; Ottoman Turkish: سیل, طوفان; Persian: سیلاب; Plautdietsch: Äwaschwamunk; Polish: powódź, potop; Portuguese: inundação; Romanian: inundare, inundație; Russian: наводнение, потоп; Spanish: inundación; Ukrainian: повінь, повідь, затоплення, потоп