βρέμω: Difference between revisions
(big3_9) |
(7) |
||
Line 27: | Line 27: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. 3<sup>a</sup> sg. [[ἔβραμεν]] Call.<i>Del</i>.140]<br /><b class="num">I</b> intr.<br /><b class="num">1</b> en v. act. y med. [[rugir]], [[bramar]] del mar (κῦμα) χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει <i>Il</i>.4.425, αἰγιαλῷ μεγάλῳ βρέμεται <i>Il</i>.2.210<br /><b class="num">•</b>del viento y de los accidentes geog. azotados por él μέγα βρέμεται χαλεπαίνων <i>Il</i>.14.399, δυσάνεμοι στόνῳ βρέμουσιν ἀντιπλῆγες ἀκταί S.<i>Ant</i>.592, ὄρη πετρώδεις τε νάπαι Ar.<i>Th</i>.998, de corrientes de agua y torrentes, Q.S.2.473, 7.119<br /><b class="num">•</b>del fuego [[crepitar]] Q.S.10.69<br /><b class="num">•</b>de la tierra [[retumbar]] Q.S.11.125.<br /><b class="num">2</b> [[sonar]], [[resonar]] las armas E.<i>Heracl</i>.832, cf. Call.l.c.<br /><b class="num">•</b>[[rugir]] los hombres στρατὸς ... βρέμων ἐν αἰχμαῖς A.<i>Pr</i>.423, Πολυνείκης ... πολλοῖς μὲν ἵπποις, μυρίοις δ' ὅπλοις βρέμων E.<i>Ph</i>.113, δεινὰ βρέμειν τινί vociferar terriblemente contra alguien</i> E.<i>HF</i> 962<br /><b class="num">•</b>[[gritar]] ἄφαντον βρέμει en vano grita</i> Pi.<i>P</i>.11.30<br /><b class="num">•</b>en v. med. del llanto de un niño [[sonar]] βλαχαὶ δ' αἱματόεσσαι τῶν ἐπιμαστιδίων ἀρτιτρεφεῖς βρέμονται c. hipálage suenan vagidos de lactantes ensangrentados</i> A.<i>Th</i>.350<br /><b class="num">•</b>en v. act. y med. de la voz y la música περὶ δὲ βρέμει ἄχω ... γυναίκων Alc.130b.18, λύρα ... βρέμεται καὶ ἀοιδά Pi.<i>N</i>.11.7, φθέγμα ... β. S.<i>Fr</i>.314.299, λιγὺ ... λωτὸς βρέμων <i>Pae.Delph</i>.14<br /><b class="num">•</b>fig. βρέμει ἡ κοιλίη rugen los intestinos</i> Hp.<i>Int</i>.6.<br /><b class="num">II</b> tr. [[hacer resonar]], [[dejar oír]] λωτὸς ὅταν ... ἱερὰ παίγματα βρέμῃ E.<i>Ba</i>.161.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Término expresivo que conlleva la noción de sonoridad, cf. aaa. <i>breman</i>, galés <i>brefu</i> que llevan la inicial aspirada como lat. <i>fremō</i>. Tb. se ha rel. la forma μορμύρω de *<i>mrem</i>-. | |dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. 3<sup>a</sup> sg. [[ἔβραμεν]] Call.<i>Del</i>.140]<br /><b class="num">I</b> intr.<br /><b class="num">1</b> en v. act. y med. [[rugir]], [[bramar]] del mar (κῦμα) χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει <i>Il</i>.4.425, αἰγιαλῷ μεγάλῳ βρέμεται <i>Il</i>.2.210<br /><b class="num">•</b>del viento y de los accidentes geog. azotados por él μέγα βρέμεται χαλεπαίνων <i>Il</i>.14.399, δυσάνεμοι στόνῳ βρέμουσιν ἀντιπλῆγες ἀκταί S.<i>Ant</i>.592, ὄρη πετρώδεις τε νάπαι Ar.<i>Th</i>.998, de corrientes de agua y torrentes, Q.S.2.473, 7.119<br /><b class="num">•</b>del fuego [[crepitar]] Q.S.10.69<br /><b class="num">•</b>de la tierra [[retumbar]] Q.S.11.125.<br /><b class="num">2</b> [[sonar]], [[resonar]] las armas E.<i>Heracl</i>.832, cf. Call.l.c.<br /><b class="num">•</b>[[rugir]] los hombres στρατὸς ... βρέμων ἐν αἰχμαῖς A.<i>Pr</i>.423, Πολυνείκης ... πολλοῖς μὲν ἵπποις, μυρίοις δ' ὅπλοις βρέμων E.<i>Ph</i>.113, δεινὰ βρέμειν τινί vociferar terriblemente contra alguien</i> E.<i>HF</i> 962<br /><b class="num">•</b>[[gritar]] ἄφαντον βρέμει en vano grita</i> Pi.<i>P</i>.11.30<br /><b class="num">•</b>en v. med. del llanto de un niño [[sonar]] βλαχαὶ δ' αἱματόεσσαι τῶν ἐπιμαστιδίων ἀρτιτρεφεῖς βρέμονται c. hipálage suenan vagidos de lactantes ensangrentados</i> A.<i>Th</i>.350<br /><b class="num">•</b>en v. act. y med. de la voz y la música περὶ δὲ βρέμει ἄχω ... γυναίκων Alc.130b.18, λύρα ... βρέμεται καὶ ἀοιδά Pi.<i>N</i>.11.7, φθέγμα ... β. S.<i>Fr</i>.314.299, λιγὺ ... λωτὸς βρέμων <i>Pae.Delph</i>.14<br /><b class="num">•</b>fig. βρέμει ἡ κοιλίη rugen los intestinos</i> Hp.<i>Int</i>.6.<br /><b class="num">II</b> tr. [[hacer resonar]], [[dejar oír]] λωτὸς ὅταν ... ἱερὰ παίγματα βρέμῃ E.<i>Ba</i>.161.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Término expresivo que conlleva la noción de sonoridad, cf. aaa. <i>breman</i>, galés <i>brefu</i> que llevan la inicial aspirada como lat. <i>fremō</i>. Tb. se ha rel. la forma μορμύρω de *<i>mrem</i>-. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[βρέμω]] (Α)<br />Ι. 1. (για τη [[θάλασσα]] ή τον άνεμο) ηχώ με πάταγο, [[βουίζω]]<br /><b>2.</b> [[αντηχώ]]<br /><b>3.</b> (για τα όπλα) [[παράγω]] κρότο<br /><b>4.</b> (για ανθρώπους) βρίσκομαι σε [[έξαψη]], [[μανιάζω]]<br />II. (-ομαι)<br /><b>1.</b> [[κλαίω]], [[θρηνώ]]<br /><b>2.</b> (για μουσικό όργανο) [[αναδίδω]] ισχυρό ήχο<br /><b>3.</b> (για ζώα) [[βρυχιέμαι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για εκφραστικό τ. αβέβαιης ετυμολ. Η [[σύνδεση]] με τα αρχ. άνω γερμ. <i>bruman</i>, ουαλ. <i>brefu</i>, λατ. <i>fremo</i>, που σημαίνουν «[[βουίζω]], [[γογγύζω]], [[βρυχώμαι]]» [[είναι]] μεν πιθανή, [[αλλά]] η [[περαιτέρω]] [[αναγωγή]] τους σε ινδοευρ. [[ρίζα]] <i>bhrem</i>-, που έχει την [[ίδια]] [[σημασία]] [[είναι]] αδύνατη εξαιτίας του <i>β</i>- στο [[βρέμω]]. Προτιμότερο [[είναι]] να υποτεθεί μια ονοματοποιημένη<br />—[[χωρίς]] δασύ— [[ρίζα]] <i>brem</i>-, ενώ κατ' άλλους [[πρέπει]] να αναχθεί σε [[ρίζα]] <i>mrem</i>- και να συνδεθεί το ρ. με το [[μορμύρω]] «[[μουρμουρίζω]]». Το ρ. [[βρέμω]] εμφανίζεται ως β' συνθετικό με τη [[μορφή]] -<i>βρεμέτης</i> σε [[τρία]] ποιητικά [[σύνθετα]] <i>βαρυ</i>-<i>βρεμέτης</i>, <i>εριβρεμέτης</i>, [[υψιβρεμέτης]], [[καθώς]] και με τη [[μορφή]] -<i>βρέντας</i> ([[αναξιβρέντας]], <i>αργιβρέντας</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[βροντή]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[βρόμος]] (Ι), [[βρόμος]] (III), [[βρωμώμαι]] (Ι).<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[επιβρέμω]], [[περιβρέμω]], [[συμβρέμω]], [[υποβρέμω]]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 07:01, 29 September 2017
English (LSJ)
only pres. and impf. (aor. ἔβραμεν, vv.ll. ἔβραχεν, ἔβρεμεν, Call.Del.140):—
A roar, [κῦμα] ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει Il.4.425; δυσάνεμοι βρέμουσιν ἀκταί S.Ant.592 (lyr.):—Med., αἰγιαλῷ μεγάλῳ βρέμεται Il.2.210; of wind, μέγα βρέμεται χαλεπαίνων 14.399, cf. S.Ant.592 (lyr.), Ar.Th.998 (lyr.). II after Hom., of arms, clash, ring, E.Heracl.832; of men, clamour, rage, β. ἐν αἰχμαῖς A. Pr.424 (lyr.), cf. Th.378; πολλοῖς μὲν ἵπποις, μυρίοις δ' ὅπλοις β. E.Ph.113; δεινὰ β. τινί against one, Id.HF962; of a mob, A.Eu. 978 (lyr.); murmur, grumble, ὁ χαμηλὰ πνέων ἄφαντον β. Pi.P.11.30; wail, in Med., βλαχαὶ βρέμονται A.Th.350 (lyr.); but also of music, λύρα βρέμεται καὶ ἀοιδά Pi.N.11.7; λιγὺ λωτὸς βρέμων Pae.Delph.12; φθέγμα μηχανῇ βρέμον S.Ichn.278: c. acc., λωτὸς ὅταν ἱερὰ παίγματα βρέμῃ E.Ba.161 (lyr.). (mrem-, cf. Skt. mármaras 'noisy', Lat. murmur, Gk. μορμῡρω, Lat.fremo, etc.)
German (Pape)
[Seite 463] nur praes. u. impf. (onomatopoet., vgl. fremo und βροντή), brausen, rauschen; Hom. dreimal, Iliad. 4, 425 von der Woge des Meeres, χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει; 2, 210 κῦμα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης αἰγιαλῷ μεγάλῳ βρέμεται, Homerisch, medium in der Bedeutung des activ.; eben so medium statt des activ. Iliad. 14, 399, vom Winde, οὔτ' ἄνεμος τόσσον γε ποτὶ δρυσὶν ὑψικόμοισιν ἠπύει, ὅς τε μάλιστα μέγα βρέμεται χαλεπαίνων; – στόνῳ βρέμουσι δ' ἀντιπλῆγες ἀκταί Soph. Ant. 592; Ap. Rh. 2, 323; λύρα βρέμεται, hallen, Pind. N. 11, 7; vom Waffengeklirr Aesch. Prom. 423; Eur. Heracl. 832; vom tobenden Aufruhr Aesch. Eum. 978; vom Kindergeschrei, im med., Sept. 348; νάπαι βρέμονται, vom Wiederhall, Ar. Th. 998. Seltener c. acc., ἱερὰ παίγματα Eur. Bacch. 161.
Greek (Liddell-Scott)
βρέμω: ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ.· ‒ παταγωδῶς ἠχῶ, ἐπὶ κύματος, ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει Ἰλ. Δ. 425· οὕτως ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, αἰγιαλῷ μεγάλῳ βρέμεται Β. 210· ἐπὶ τρικυμίας, μέγα βρέμεται χαλεπαίνων Ξ. 399, πρβλ. Σοφ. Ἀντ. 592, Ἀριστοφ. Θεσμ. 998. ΙΙ. παρὰ τοῖς μετέπειτα ποιηταῖς, ἐπὶ ὅπλων, κλάζω, ἐκφέρω κλαγγήν, Εὐρ. Ἡρακλ. 832· ἐπὶ ἀνθρώπων, κραυγάζω, θορυβῶ, βρ. ἐν αἰχμαῖς Αἰσχύλ. Πρ. 423, πρβλ. Θήβ. 378, Εὐρ. Φοιν. 113· δεινὰ βρ. τινί, ἐναντίον τινός, ὁ αὐτ. Ἡρ. Μαιν. 962· ἐπὶ ἀνυποτάκτου πλήθους, Αἰσχύλ. Εὐμ. 978, πρβλ. Πίνδ. Π. 11. 46· θρηνῶ, ἐν τῷ μέσ. τύπ. (ἴδε ἐν λ. βληχή)· καὶ ὁ Πίνδ. μεταχειρίζεται τὴν λέξιν καὶ ἐπὶ τῆς λύρας, Ν. 11. 8 (ἐν τῷ μέσ. τύπ.), πρβλ. Εὐρ. Βάκχ. 161. (Πρβλ. βρόμος, ὑψιβρεμέτης, καὶ Λατ. fremo).
French (Bailly abrégé)
seul. prés. et impf. ἔβρεμον;
gronder, retentir;
Moy. βρέμομαι (seul. prés.) m. sign.
Étymologie: R. Βρεμ, gronder ; cf. βρόμος, βροντή et lat. fremo.
English (Autenrieth)
English (Slater)
βρέμω act. & med.,
1 murmur ὁ δὲ χαμηλὰ πνέων ἄφαντον βρέμει i. e. grumble (P. 11.30) λύρα δέ σφι βρέμεται καὶ ἀοιδά (N. 11.7)
Spanish (DGE)
• Morfología: [aor. 3a sg. ἔβραμεν Call.Del.140]
I intr.
1 en v. act. y med. rugir, bramar del mar (κῦμα) χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει Il.4.425, αἰγιαλῷ μεγάλῳ βρέμεται Il.2.210
•del viento y de los accidentes geog. azotados por él μέγα βρέμεται χαλεπαίνων Il.14.399, δυσάνεμοι στόνῳ βρέμουσιν ἀντιπλῆγες ἀκταί S.Ant.592, ὄρη πετρώδεις τε νάπαι Ar.Th.998, de corrientes de agua y torrentes, Q.S.2.473, 7.119
•del fuego crepitar Q.S.10.69
•de la tierra retumbar Q.S.11.125.
2 sonar, resonar las armas E.Heracl.832, cf. Call.l.c.
•rugir los hombres στρατὸς ... βρέμων ἐν αἰχμαῖς A.Pr.423, Πολυνείκης ... πολλοῖς μὲν ἵπποις, μυρίοις δ' ὅπλοις βρέμων E.Ph.113, δεινὰ βρέμειν τινί vociferar terriblemente contra alguien E.HF 962
•gritar ἄφαντον βρέμει en vano grita Pi.P.11.30
•en v. med. del llanto de un niño sonar βλαχαὶ δ' αἱματόεσσαι τῶν ἐπιμαστιδίων ἀρτιτρεφεῖς βρέμονται c. hipálage suenan vagidos de lactantes ensangrentados A.Th.350
•en v. act. y med. de la voz y la música περὶ δὲ βρέμει ἄχω ... γυναίκων Alc.130b.18, λύρα ... βρέμεται καὶ ἀοιδά Pi.N.11.7, φθέγμα ... β. S.Fr.314.299, λιγὺ ... λωτὸς βρέμων Pae.Delph.14
•fig. βρέμει ἡ κοιλίη rugen los intestinos Hp.Int.6.
II tr. hacer resonar, dejar oír λωτὸς ὅταν ... ἱερὰ παίγματα βρέμῃ E.Ba.161.
• Etimología: Término expresivo que conlleva la noción de sonoridad, cf. aaa. breman, galés brefu que llevan la inicial aspirada como lat. fremō. Tb. se ha rel. la forma μορμύρω de *mrem-.
Greek Monolingual
βρέμω (Α)
Ι. 1. (για τη θάλασσα ή τον άνεμο) ηχώ με πάταγο, βουίζω
2. αντηχώ
3. (για τα όπλα) παράγω κρότο
4. (για ανθρώπους) βρίσκομαι σε έξαψη, μανιάζω
II. (-ομαι)
1. κλαίω, θρηνώ
2. (για μουσικό όργανο) αναδίδω ισχυρό ήχο
3. (για ζώα) βρυχιέμαι.
[ΕΤΥΜΟΛ. Πρόκειται για εκφραστικό τ. αβέβαιης ετυμολ. Η σύνδεση με τα αρχ. άνω γερμ. bruman, ουαλ. brefu, λατ. fremo, που σημαίνουν «βουίζω, γογγύζω, βρυχώμαι» είναι μεν πιθανή, αλλά η περαιτέρω αναγωγή τους σε ινδοευρ. ρίζα bhrem-, που έχει την ίδια σημασία είναι αδύνατη εξαιτίας του β- στο βρέμω. Προτιμότερο είναι να υποτεθεί μια ονοματοποιημένη
—χωρίς δασύ— ρίζα brem-, ενώ κατ' άλλους πρέπει να αναχθεί σε ρίζα mrem- και να συνδεθεί το ρ. με το μορμύρω «μουρμουρίζω». Το ρ. βρέμω εμφανίζεται ως β' συνθετικό με τη μορφή -βρεμέτης σε τρία ποιητικά σύνθετα βαρυ-βρεμέτης, εριβρεμέτης, υψιβρεμέτης, καθώς και με τη μορφή -βρέντας (αναξιβρέντας, αργιβρέντας).
ΠΑΡ. βροντή
αρχ.
βρόμος (Ι), βρόμος (III), βρωμώμαι (Ι).
ΣΥΝΘ. αρχ. επιβρέμω, περιβρέμω, συμβρέμω, υποβρέμω].