Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

mergo: Difference between revisions

From LSJ
Aristotle, Nicomachean Ethics, 5.30
(6_10)
 
(D_5)
Line 1: Line 1:
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>mergo</b>: si, [[sum]], 3, v. a. cf. Sanscr. madsh-, majan, to [[dip]]; Zend, masga, [[marrow]]; Germ. Mark; Engl. [[marrow]],<br /><b>I</b> to [[dip]], [[dip]] in, [[immerse]]; absol. also to [[plunge]] [[into]] [[water]], to [[sink]].<br /><b>I</b> Lit. ([[class]].): eos (pullos) mergi in aquam jussit, Cic. N. D. 2, 3, 7: aves, quae se in mari mergunt, id. ib. 2, 49, 124: putealibus undis, Ov. Ib. 391: Stygia undā, id. M. 10, 697: prodigia indomitis [[merge]] sub aequoribus, Tib. 2, 5, 80: ab hoc (the [[sword]]-[[fish]]) perfossas naves mergi, Plin. 32, 2, 6, § 15: mersa [[navis]] omnes destituit, Curt. 4, 8, 8: mersa [[carina]], Luc. 3, 632: cum coepisset mergi, Vulg. Matt. 14, 30: in immensam altitudinem mergi, ac [[sine]] ulla respirandi [[vice]] perpeti maria, Sen. Dial. 4, 12, 4: naves, Eutr. 2, 20: partem [[classis]], Vell. 2, 42, 2: [[pars]] maxima [[classis]] mergitur, Luc. 3, 753 sq.: nec me [[deus]] aequore mersit, Verg. A. 6, 348: sub aequora, Ov. M. 13, 948; Luc. 3, 753: ter matutino Tiberi mergetur, [[bathe]], Juv. 6, 523.—Poet., of [[overwhelming]] waters, to [[engulf]], [[swallow]] up, [[overwhelm]], etc.: sic te mersuras adjuvet [[ignis]] aquas, Ov. Ib. 340: mersa [[rate]], Juv. 14, 302.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Transf.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; To [[sink]] [[down]], [[sink]] in, to [[plunge]], [[thrust]], or [[drive]] in, to [[fix]] in, etc. ([[poet]]. and [[post]]-Aug. [[prose]]): palmitem per jugum mergere, et alligare, to [[thrust]], [[push]], Plin. 17, 22, 35, § 180: aliquem ad Styga, Sen. Thyest. 1007: manum in ora (ursae), to [[thrust]] [[into]], Mart. 3, 19, 4: mersisque in corpore rostris Dilacerant ([[canes]]) falsi dominum sub [[imagine]] cervi, Ov. M. 3, 249: [[fluvius]] in Euphratem mergitur, runs or empties [[into]], Plin. 6, 27, 31, § 128: visceribus [[ferrum]]. to [[thrust]] [[into]], Claud. ap. Eutr. 1, 447.—Of [[heavenly]] bodies, etc.: [[Bootes]], Qui vix [[sero]] [[alto]] mergitur Oceano, sinks [[into]], Cat. 66, 68.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In partic., to [[hide]], [[conceal]]: mersitque suos in cortice [[vultus]], Ov. M. 10, 498: [[vultum]], Sen. Herc. Oet. 1348: diem or lucem, of the setting of the [[sun]], id. Thyest. 771: [[terra]] [[caelum]] mergens, i. e. [[occidentalis]], [[because]] [[there]] the [[sky]] seems to [[sink]] [[into]] the [[sea]], Luc. 4, 54. —Of those on [[board]] a [[vessel]]: mergere [[Pelion]] et [[templum]], i. e. to [[sail]] [[away]] from [[until]] [[they]] [[sink]] [[below]] the [[horizon]]: condere, Val. Fl. 2, 6.—<br /><b>II</b> Trop., to [[plunge]] [[into]], [[sink]], [[overwhelm]], [[cover]], [[bury]], [[immerse]], [[drown]]: aliquem malis, Verg. A. 6, 512: funere [[acerbo]], to [[bring]] to a [[painful]] [[death]], id. ib. 11, 28: mergi in voluptates, to [[plunge]] [[into]], [[yield]] one's [[self]] up to [[sensual]] delights, Curt. 10, 3, 9: se in voluptates, Liv. 23, 18: mergit longa [[atque]] [[insignis]] honorum [[pagina]], Juv. 10, 57.—Esp. in [[part]]. [[pass]].: [[Alexander]] [[mersus]] secundis rebus, overwhelmed [[with]] [[prosperity]], Liv. 9, 18: vino somnoque mersi jacent, [[dead]] [[drunk]] and buried in [[sleep]], id. 41, 3; Luc. 1, 159; cf.: lumina somno, Val. Fl. 8, 66: cum mergeretur somno, Vulg. Act. 20, 9.—Esp. of those whose [[fortune]] is swallowed up in debts or [[debauchery]]: [[mersus]] [[foro]], [[bankrupt]], Plaut Ep. 1, 2, 13: aere paterno Ac rebus mersis in ventrem, Juv. 11, 39: [[censum]] domini, Plin. 9, 17, 31, § 67: mergentibus sortem usuris, sinking, [[destroying]] his [[capital]], Liv. 6, 14: ut mergantur pupilli, be robbed of [[their]] [[fortune]], [[ruined]], Dig. 27, 4, 3: mersis fer opem rebus, [[bring]] [[aid]] to [[utter]] [[distress]], Ov. M. 1, 380.—Of [[drinking]] to [[excess]]: [[potatio]] quae mergit, Sen. Ep. 12.
|lshtext=<b>mergo</b>: si, [[sum]], 3, v. a. cf. Sanscr. madsh-, majan, to [[dip]]; Zend, masga, [[marrow]]; Germ. Mark; Engl. [[marrow]],<br /><b>I</b> to [[dip]], [[dip]] in, [[immerse]]; absol. also to [[plunge]] [[into]] [[water]], to [[sink]].<br /><b>I</b> Lit. ([[class]].): eos (pullos) mergi in aquam jussit, Cic. N. D. 2, 3, 7: aves, quae se in mari mergunt, id. ib. 2, 49, 124: putealibus undis, Ov. Ib. 391: Stygia undā, id. M. 10, 697: prodigia indomitis [[merge]] sub aequoribus, Tib. 2, 5, 80: ab hoc (the [[sword]]-[[fish]]) perfossas naves mergi, Plin. 32, 2, 6, § 15: mersa [[navis]] omnes destituit, Curt. 4, 8, 8: mersa [[carina]], Luc. 3, 632: cum coepisset mergi, Vulg. Matt. 14, 30: in immensam altitudinem mergi, ac [[sine]] ulla respirandi [[vice]] perpeti maria, Sen. Dial. 4, 12, 4: naves, Eutr. 2, 20: partem [[classis]], Vell. 2, 42, 2: [[pars]] maxima [[classis]] mergitur, Luc. 3, 753 sq.: nec me [[deus]] aequore mersit, Verg. A. 6, 348: sub aequora, Ov. M. 13, 948; Luc. 3, 753: ter matutino Tiberi mergetur, [[bathe]], Juv. 6, 523.—Poet., of [[overwhelming]] waters, to [[engulf]], [[swallow]] up, [[overwhelm]], etc.: sic te mersuras adjuvet [[ignis]] aquas, Ov. Ib. 340: mersa [[rate]], Juv. 14, 302.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Transf.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; To [[sink]] [[down]], [[sink]] in, to [[plunge]], [[thrust]], or [[drive]] in, to [[fix]] in, etc. ([[poet]]. and [[post]]-Aug. [[prose]]): palmitem per jugum mergere, et alligare, to [[thrust]], [[push]], Plin. 17, 22, 35, § 180: aliquem ad Styga, Sen. Thyest. 1007: manum in ora (ursae), to [[thrust]] [[into]], Mart. 3, 19, 4: mersisque in corpore rostris Dilacerant ([[canes]]) falsi dominum sub [[imagine]] cervi, Ov. M. 3, 249: [[fluvius]] in Euphratem mergitur, runs or empties [[into]], Plin. 6, 27, 31, § 128: visceribus [[ferrum]]. to [[thrust]] [[into]], Claud. ap. Eutr. 1, 447.—Of [[heavenly]] bodies, etc.: [[Bootes]], Qui vix [[sero]] [[alto]] mergitur Oceano, sinks [[into]], Cat. 66, 68.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In partic., to [[hide]], [[conceal]]: mersitque suos in cortice [[vultus]], Ov. M. 10, 498: [[vultum]], Sen. Herc. Oet. 1348: diem or lucem, of the setting of the [[sun]], id. Thyest. 771: [[terra]] [[caelum]] mergens, i. e. [[occidentalis]], [[because]] [[there]] the [[sky]] seems to [[sink]] [[into]] the [[sea]], Luc. 4, 54. —Of those on [[board]] a [[vessel]]: mergere [[Pelion]] et [[templum]], i. e. to [[sail]] [[away]] from [[until]] [[they]] [[sink]] [[below]] the [[horizon]]: condere, Val. Fl. 2, 6.—<br /><b>II</b> Trop., to [[plunge]] [[into]], [[sink]], [[overwhelm]], [[cover]], [[bury]], [[immerse]], [[drown]]: aliquem malis, Verg. A. 6, 512: funere [[acerbo]], to [[bring]] to a [[painful]] [[death]], id. ib. 11, 28: mergi in voluptates, to [[plunge]] [[into]], [[yield]] one's [[self]] up to [[sensual]] delights, Curt. 10, 3, 9: se in voluptates, Liv. 23, 18: mergit longa [[atque]] [[insignis]] honorum [[pagina]], Juv. 10, 57.—Esp. in [[part]]. [[pass]].: [[Alexander]] [[mersus]] secundis rebus, overwhelmed [[with]] [[prosperity]], Liv. 9, 18: vino somnoque mersi jacent, [[dead]] [[drunk]] and buried in [[sleep]], id. 41, 3; Luc. 1, 159; cf.: lumina somno, Val. Fl. 8, 66: cum mergeretur somno, Vulg. Act. 20, 9.—Esp. of those whose [[fortune]] is swallowed up in debts or [[debauchery]]: [[mersus]] [[foro]], [[bankrupt]], Plaut Ep. 1, 2, 13: aere paterno Ac rebus mersis in ventrem, Juv. 11, 39: [[censum]] domini, Plin. 9, 17, 31, § 67: mergentibus sortem usuris, sinking, [[destroying]] his [[capital]], Liv. 6, 14: ut mergantur pupilli, be robbed of [[their]] [[fortune]], [[ruined]], Dig. 27, 4, 3: mersis fer opem rebus, [[bring]] [[aid]] to [[utter]] [[distress]], Ov. M. 1, 380.—Of [[drinking]] to [[excess]]: [[potatio]] quae mergit, Sen. Ep. 12.
}}
{{Gaffiot
|gf=<b>mergō</b>,⁹ mersī, mersum, ĕre, tr.,<br /><b>1</b> plonger, enfoncer, faire pénétrer dans : <b> a)</b> in aquam, in mari Cic. Nat. 2, 7 ; 2, 124, plonger dans l’eau, dans la mer || mersuræ aquæ Ov. Ib. 340, eaux qui doivent submerger ; <b> b)</b> mersis in effossam terram capitibus Liv. 22, 51, 8, la tête enfouie dans la terre creusée ; mersis in corpore rostris Ov. M. 3, 249, avec leurs becs enfoncés dans le corps || [[fluvius]] in Euphratem mergitur Plin. 6, 128, le fleuve se plonge dans l’Euphrate<br /><b>2</b> [fig.] <b> a)</b> engloutir, précipiter dans : aliquem [[malis]] Virg. En. 6, 512, plonger qqn dans le malheur ; mergi ou se mergere in voluptates Liv. 23, 18, 11 ; Curt. 10, 3, 9, se plonger dans les plaisirs ; [[mersus]] secundis rebus Liv. 9, 18, 1, submergé, écrasé par la prospérité, cf. Liv. 41, 3, 10 || mergentibus sortem usuris Liv. 6, 14, 7, les intérêts engloutissant le [[capital]] ; [[censum]] domini Plin. 9, 67, engloutir la fortune du maître ; <b> b)</b> cacher, rendre invisible : cælum mergens sidera Luc. 4, 54, la partie occidentale de la terre, l’Occident [où se plongent les astres] ; mergunt [[Pelion]] Val. Flacc. 2, 6, ils perdent de vue le Pélion [en naviguant].
}}
}}

Revision as of 06:48, 14 August 2017

Latin > English (Lewis & Short)

mergo: si, sum, 3, v. a. cf. Sanscr. madsh-, majan, to dip; Zend, masga, marrow; Germ. Mark; Engl. marrow,
I to dip, dip in, immerse; absol. also to plunge into water, to sink.
I Lit. (class.): eos (pullos) mergi in aquam jussit, Cic. N. D. 2, 3, 7: aves, quae se in mari mergunt, id. ib. 2, 49, 124: putealibus undis, Ov. Ib. 391: Stygia undā, id. M. 10, 697: prodigia indomitis merge sub aequoribus, Tib. 2, 5, 80: ab hoc (the sword-fish) perfossas naves mergi, Plin. 32, 2, 6, § 15: mersa navis omnes destituit, Curt. 4, 8, 8: mersa carina, Luc. 3, 632: cum coepisset mergi, Vulg. Matt. 14, 30: in immensam altitudinem mergi, ac sine ulla respirandi vice perpeti maria, Sen. Dial. 4, 12, 4: naves, Eutr. 2, 20: partem classis, Vell. 2, 42, 2: pars maxima classis mergitur, Luc. 3, 753 sq.: nec me deus aequore mersit, Verg. A. 6, 348: sub aequora, Ov. M. 13, 948; Luc. 3, 753: ter matutino Tiberi mergetur, bathe, Juv. 6, 523.—Poet., of overwhelming waters, to engulf, swallow up, overwhelm, etc.: sic te mersuras adjuvet ignis aquas, Ov. Ib. 340: mersa rate, Juv. 14, 302.—
   B Transf.
   1    To sink down, sink in, to plunge, thrust, or drive in, to fix in, etc. (poet. and post-Aug. prose): palmitem per jugum mergere, et alligare, to thrust, push, Plin. 17, 22, 35, § 180: aliquem ad Styga, Sen. Thyest. 1007: manum in ora (ursae), to thrust into, Mart. 3, 19, 4: mersisque in corpore rostris Dilacerant (canes) falsi dominum sub imagine cervi, Ov. M. 3, 249: fluvius in Euphratem mergitur, runs or empties into, Plin. 6, 27, 31, § 128: visceribus ferrum. to thrust into, Claud. ap. Eutr. 1, 447.—Of heavenly bodies, etc.: Bootes, Qui vix sero alto mergitur Oceano, sinks into, Cat. 66, 68.—
   2    In partic., to hide, conceal: mersitque suos in cortice vultus, Ov. M. 10, 498: vultum, Sen. Herc. Oet. 1348: diem or lucem, of the setting of the sun, id. Thyest. 771: terra caelum mergens, i. e. occidentalis, because there the sky seems to sink into the sea, Luc. 4, 54. —Of those on board a vessel: mergere Pelion et templum, i. e. to sail away from until they sink below the horizon: condere, Val. Fl. 2, 6.—
II Trop., to plunge into, sink, overwhelm, cover, bury, immerse, drown: aliquem malis, Verg. A. 6, 512: funere acerbo, to bring to a painful death, id. ib. 11, 28: mergi in voluptates, to plunge into, yield one's self up to sensual delights, Curt. 10, 3, 9: se in voluptates, Liv. 23, 18: mergit longa atque insignis honorum pagina, Juv. 10, 57.—Esp. in part. pass.: Alexander mersus secundis rebus, overwhelmed with prosperity, Liv. 9, 18: vino somnoque mersi jacent, dead drunk and buried in sleep, id. 41, 3; Luc. 1, 159; cf.: lumina somno, Val. Fl. 8, 66: cum mergeretur somno, Vulg. Act. 20, 9.—Esp. of those whose fortune is swallowed up in debts or debauchery: mersus foro, bankrupt, Plaut Ep. 1, 2, 13: aere paterno Ac rebus mersis in ventrem, Juv. 11, 39: censum domini, Plin. 9, 17, 31, § 67: mergentibus sortem usuris, sinking, destroying his capital, Liv. 6, 14: ut mergantur pupilli, be robbed of their fortune, ruined, Dig. 27, 4, 3: mersis fer opem rebus, bring aid to utter distress, Ov. M. 1, 380.—Of drinking to excess: potatio quae mergit, Sen. Ep. 12.

Latin > French (Gaffiot 2016)

mergō,⁹ mersī, mersum, ĕre, tr.,
1 plonger, enfoncer, faire pénétrer dans : a) in aquam, in mari Cic. Nat. 2, 7 ; 2, 124, plonger dans l’eau, dans la mer