κνίψ

English (LSJ)

ὁ (ἡ v.l. in Arist., v. infr.), gen. κνῑπός, nom. pl. κνῖπες, A = σκνίψ, small creatures which infest fig and oak trees and devour the fig-insect (ψήν), Ar.Av.590, Arist.HA534b19, Thphr.HP2.8.3, 4.14.10; small ants acc. to Arist.Sens.444b12. II pl., = ὄμματα περιβεβρωμένα, Hsch.

German (Pape)

[Seite 1463] κνιπός, ὁ, auch σκνίψ, eine kleine Ameisenart, welche dem Honig nachgeht, auch die Feigen annagt; εἶθ' οἱ κνῖπες καὶ ψῆνες ἀεὶ τὰς συκᾶς οὐ κατέδονται Ar. Av. 590; Arist. H. A. 4, 8 u. öfter. – Uebh. Insekten, welche im Holz, unter der Rinde der Bäume leben, Theophr. – Sp. auch fem., vgl. Lob. zu Phryn. 400.

Greek (Liddell-Scott)

κνίψ: ὁ, γεν. κνῑπός, ὀνομ. πληθ. κνῖπες· ― ὡς τὸ σκνίψ, μικρὸν εἶδος ἐντόμου τρώγοντος τὰ σῦκα, Ἀριστοφ. Ὄρν. 590, πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 4. 8, 26. ΙΙ. κνῖπες, διάφορα εἴδη ἐντόμων ζώντων ὑπὸ τὸν φλοιὸν δένδρων, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 2. 8, 3., 4 14, 10, κτλ.· πρβλ. κνιπολόγος. ― Τὸ θηλυκ. ἡ κνὶψ ἀπαντᾷ ἐνίοτε, Λοβέκ. εἰς Φρύνιχ. 400. (Πρβλ. κνιπός).

French (Bailly abrégé)

κνιπός (ὁ, ἡ)
différents petits insectes mal identifiés.
Étymologie: DELG rapport plausible avec κναίω, κνίζω, κνύω.

Greek Monolingual

κνίψ, -ιπός και σκνιψ, -ιπός, ὁ, με ονομ. πληθ. σκνῑφες, οι (Α)
1. το έντομο σκνίπα («ἐγγίνεται γὰρ καὶ ἐν τούτοις θηρίδι' ἄττα, κνῖπες, οἵ, ὅταν ἐν ταῖς συκαῖς γίνωνται, κατεσθίουσι τοὺς ψῆνας», Θεόφρ.)
2. μικρό μυρμήγκι
3. στον πληθ. (κατά τον Ησύχ.) οἱ κνῑπες
α) καταφαγωμένα μάτια
β) ζωύφια που τρώνε το ξύλο («κνῑπες
ὄμματα περιβεβρωμένα, καὶ ζωΰφια τών ξυλοφάγων»).
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. ανήκει μάλλον στην ίδια μεγάλη οικογένεια με τα κνίζω, κνῶ, κνύω, κνίδη, κνῖσα κ.λπ. Αμεσότερα συνδέεται με λ. που σημαίνουν «τσιμπώ», όπως είναι τα λεττον. kniebt, knipet και το μσν. ολλ. nipen. Έχει ωστόσο διατυπωθεί και η άποψη ότι αποτελεί δάνειο αιγυπτιακής προελεύσεως. Στην ελλ. τα παράγωγά της εμφανίζουν μεταφορικές σημασίες. Έτσι, η λαιμαργία του εντόμου έδωσε στο κνιπός τη σημ. «πλεονέκτης, φιλάργυρος, τσιγκούνης». Τα εξανθήματα τών ματιών που τά κάνουν να μοιάζουν καταφαγωμένα, σαν από κνίπες, ονομάστηκαν κνῖπες και η φλόγωσή τους κνιπότης. Τέλος, η φωνητική ομοιότητα με τα κνέφας, κνεφαίος έδωσαν τη σημ. «σκοτεινός» στα σκνιφαίος, σκνιφόν. ΠΑΡ αρχ. κνίπειος
αρχ.-μσν.
κνιπός.
ΣΥΝΘ. αρχ. κνιπολόγος.

Greek Monotonic

κνίψ: ὁ, γεν. κνῑπός, ονομ. πληθ. κνῖπες, όπως το σκνίψ, μικρό έντομο που δαγκώνει σύκα, σε Αριστοφ.

Russian (Dvoretsky)

κνίψ: κνῑπός ὁ (nom. pl. κνῖπες) фиговый червец или фиговая тля Arph., Arst.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

κνίψ κνιπός, ὁ knips (soort mier).

Frisk Etymological English

κνιπός
Grammatical information: m.
Meaning: name of unknown insects (acc. to Arist. Sens. 444b 12 small ants), that infest several trees and plants (Ar., Arist., Thphr., LXX).
Other forms: κνιπός, also σκνίψ, σκνῖπός, pl. also σκνῖφες
Compounds: As 1. member in κνιπο-λόγος m. name of a woodpecker, σκνιπο-φάγος eating σκνῖπες (Arist.).
Derivatives: κνίπειος belonging to a κνίψ (Zos. Alch.). In remote or doubtful connection to κνίψ, σκνίψ there are several expressive, but in the literature only rarely found words, that indicate esp. niggardliness or different eye-diseases: κνιπός (AP), σκνιπός (Anon. in EN, H.), σκνιφός (Phryn.) niggard; with κνιπεύω be niggardly and κνιπεία (Doroth. Astrol.); further in the meaning feeble-midedness etc. : κνιπός (Semon.), σκνιφός H., ὑπό-σκνιπος, -σκνιφος, -σχνιφος slightly short-sighted (pap.), κνιπά πτίλη H.; with κνιπότης eye-inflammation (Hp. Loc. Hom. 13, Erot.), κνιπόομαι be inflamed, of the eyes (H. in κεκνιπωμένοι), also be infested with mildew, fire, of fruits (H. ib.). Beside the names for eye-diseases etc. there are expressions for dark: σκνιφαῖος (v.l. -παῖος) adjunt of ὁδίτης who walks in the darkness (Theoc. 16, 93; after κνεφαῖος?), σκνῖφος τὸ σκότος H. - Further there are two denomin.: κνιπεῖν σείειν, ξύειν μέλαθρα καὶ δοκούς H. (prop. of the κνῖπες?), σκνίπτειν νύσσειν H.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: With κνίψ, σκνίψ rhyme θρίψ and ἴψ (s. vv.). Both (σ)κνίψ and the words for niggard could go back to the idea of pinching and stinging (cf. σκνίπτω). Perh. the terms for weak-sight etc. might come from closing the eyes; or perhaps from plant-diseases (caused by κνῖπες; s. κνιπόομαι). - One compares words for pinching etc. in Baltic and Germanic, e. g. Latv. kniêbt, knīpêt, MLDu. nipen; Pok. 562, Fraenkel Lit. et. Wb. s. kneĩbti. Wether they are real cognates, remains uncertain with these popular words. Cf. on -κναίω, κνίζω, κνύω. - Though the σ- could be an IE s-movable, the hole rather suggests a Pre-Greek word: very small animals, the long ι, the variation π/φ; cf. the words cited.

Middle Liddell

like σκνίψ, a small insect which gnaws figs, Ar. {{FriskDe |ftr=κνίψ: κνιπός,
{kníps}
Forms: auch σκνίψ, σκνῖπός, pl. auch σκνῖφες
Grammar: m.
Meaning: Ben. nicht näher bekannter Insekten (nach Arist. Sens. 444b 12 kleine Ameisen), die allerhand Bäume und Pflanzen heimsuchen (Ar., Arist., Thphr., LXX usw.).
Composita : Als Vorderglied in κνιπολόγος m. N. eines Spechts, σκνιποφάγος σκνῖπες fressend (Arist.).
Derivative: Davon κνίπειος [[zum κνίψ gehörig]] (Zos. Alch.). In entfernter oder fraglicher Beziehung zu κνίψ, σκνίψ stehen außerdem zahlreiche expressive, aber in der Literatur selten belegte Wörter, die namentlich die Knauserei oder verschiedene Augenleiden bezeichnen: κνιπός (AP), σκνιπός (Anon. in EN, H.), σκνιφός (Phryn.) geizig, knauserig; davon κνιπεύω knauserig sein mit κνιπεία (Doroth. Astrol.); daneben auch im Sinn von ‘schwachsichtig u. ä.’ : κνιπός (Semon.), σκνιφός H., ὑπόσκνιπος, -σκνιφος, -σχνιφος etwas kurzsichtig (Pap.), κνιπά· πτίλη H.; davon κνιπότης Augenentzündung (Hp. Loc. Hom. 13, Erot.), κνιπόομαι entzündet sein, von den Augen (H. in κεκνιπωμένοι), auch vom Mehltau, Brand angegriffen werden, von Früchten (H. ebd.). Den Benennungen für Augenkrankheiten usw. schließen sich Ausdrücke für finster an: σκνιφαῖος (v.l. -παῖος) Beiw. von ὁδίτης im Dunkeln Wandelnder (Theok. 16, 93; nach κνεφαῖος?), σκνῖφος· τὸ σκότος H. — Hinzu kommen zwei anscheinende Denominativa: κνιπεῖν· σείειν, ξύειν μέλαθρα καὶ δοκούς H. (eig. von den κνῖπες?), σκνίπτειν· νύσσειν H.
Etymology : Mit κνίψ, σκνίψ reimen θρίψ und ἴψ (s. dd.). Sowohl (σ)κνίψ wie die Wörter für knauserig können vom Begriff des Kneifens und Stechens ausgehen (vgl. σκνίπτω). Auch die Ausdrücke für Gesichtsschwäche usw. sind vielleicht vom Ausgangspunkt des Zusammenkneifens der Augen zu verstehen; Übertragung aus dem Bereich der (von κνῖπες verursachten) Pflanzenkrankheiten ist auch in Erwägung zu ziehen (s. κνιπόομαι). — Zum Vergleich eignen sich jedenfalls einige Wörter für kneifen im Baltischen und Germanischen. z. B. lett. kniêbt, knīpêt, mndl. nipen; s. WP. 1, 395, Pok. 562, Fraenkel Lit. et. Wb. s. kneĩbti. Ob eigentliche "Urverwandtschaft" vorliegt, bleibt natürlich bei diesen volkstümlichen Wörtern eine offene Frage. Vgl. zu [[-κναίω, κνίζω, κνύω.
Page 1,885-886 }}