θεῖον: Difference between revisions
Ὀργῆς χάριν τὰ κρυπτὰ μὴ ἐκφάνῃς φίλου → Arcana amici ne per iram prodito → Geheimnisse des Freunds verrate nicht im Zorn
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(\(=)(\w+)(\))" to "$1$2$3") |
|||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<span class="bld">1</span>ου (τό) :<br /><b>1</b> [[soufre]];<br /><b>2</b> fumée de soufre.<br />'''Étymologie:''' R. Θυ, être vaporeux ; cf. [[θυμός]], <i>lat.</i> [[fumus]].<br /><span class="bld">2</span><i>neutre ou acc. masc. de</i> [[θεῖος]]²;<br /><i>acc. de</i> [[θεῖος]]¹. | |btext=<span class="bld">1</span>ου (τό) :<br /><b>1</b> [[soufre]];<br /><b>2</b> [[fumée de soufre]].<br />'''Étymologie:''' R. Θυ, être vaporeux ; cf. [[θυμός]], <i>lat.</i> [[fumus]].<br /><span class="bld">2</span><i>neutre ou acc. masc. de</i> [[θεῖος]]²;<br /><i>acc. de</i> [[θεῖος]]¹. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[brimstone]] (Il., IA).<br />Other forms: ep. [[θέειον]], also [[θήϊον]] (χ 493)<br />Compounds: also with <b class="b3">δια-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">περι-</b>, [[treat with sulphur]] (Od., medic.); from here <b class="b3">θεώματα τὰ περικαθαρτήρια</b> H.<br />Derivatives: Diminutivum <b class="b3">θε(ι)άφιον</b> (H., Tz.; [[θέαφος]] Eust.), adj. [[θειώδης]] [[sulphuric]] (Str., medic.), denomin. verb [[θειόω]], [[θεόω]], ep. [[θεειόω]],<br />Origin: IE [Indo-European] [268] <b class="b2">*dʰues-</b> [[smoke]] [doubtful!]<br />Etymology: The basic form was [[θέειον]], from where through hyphaeresis [[θεῖον]], through further loss of the <b class="b3">ι θεόω</b>, [[θεάφιον]]; further through metrical lengthening and suffix-change unique [[θήϊον]]. [[θέειον]] < <b class="b3">*θϜέσειον</b> is a substantivized adjective from a noun <b class="b3">*θϜέσος</b> n. prop. [[smoke]], formed to a verb for <b class="b2">smoke, breathe (out)</b> in Lith. <b class="b2">dves-iù</b> [[expire the soul]]. Solmsen Unt. 85ff. (in details diff.). Cf. on [[θεός]] and 2. [[θύω]]. | |etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[brimstone]] (Il., IA).<br />Other forms: ep. [[θέειον]], also [[θήϊον]] (χ 493)<br />Compounds: also with <b class="b3">δια-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">περι-</b>, [[treat with sulphur]] (Od., medic.); from here <b class="b3">θεώματα τὰ περικαθαρτήρια</b> [[H]].<br />Derivatives: Diminutivum <b class="b3">θε(ι)άφιον</b> (H., Tz.; [[θέαφος]] Eust.), adj. [[θειώδης]] [[sulphuric]] (Str., medic.), denomin. verb [[θειόω]], [[θεόω]], ep. [[θεειόω]],<br />Origin: IE [Indo-European] [268] <b class="b2">*dʰues-</b> [[smoke]] [doubtful!]<br />Etymology: The basic form was [[θέειον]], from where through hyphaeresis [[θεῖον]], through further loss of the <b class="b3">ι θεόω</b>, [[θεάφιον]]; further through metrical lengthening and suffix-change unique [[θήϊον]]. [[θέειον]] < <b class="b3">*θϜέσειον</b> is a substantivized adjective from a noun <b class="b3">*θϜέσος</b> n. prop. [[smoke]], formed to a verb for <b class="b2">smoke, breathe (out)</b> in Lith. <b class="b2">dves-iù</b> [[expire the soul]]. Solmsen Unt. 85ff. (in details diff.). Cf. on [[θεός]] and 2. [[θύω]]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj |
Revision as of 10:46, 30 November 2022
English (LSJ)
(A), Ep. θέειον (in Od.22.493 θήϊον), τό, A brimstone, used to fumigate and purify, δέπας… ἐκάθηρε θεείῳ Il.16.228; οἶσε θέειον... κακῶν ἄκος Od.22.481; δεινὴ δὲ θεείου γίγνεται ὀδμή, from a thunderbolt, Il.14.415; ἐν δὲ θεείου πλῆτο, of a ship struck by lightning, Od. 12.417; ἐμβαλόντες πῦρ ξὺν θ. Th.2.77, cf. 4.100; Κύριος ἔβρεξεν ἐπὶ Σόδομα καὶ Γόμορρα θ. καὶ πῦρ LXX Ge.19.24; as a natural product, Hp.Aër.7, Ph.2.21,143, Ti.Locr.99c; θ. ἄπυρον Gal.12.903; opp. πεπυρωμένον, Dsc.5.107; cf. θεάφιον, θέαφος. (Perh. cogn. with θύω, θυμιάω, Lat. suffire.)
θεῖον (B), τό, A the divinity, v. θεῖος (A) 11.
German (Pape)
[Seite 1191] τό, ep. θέειον u. θήϊον, der Schwefel; ἐν δὲ θεείου πλῆτο Od. 14, 307; οἶσε θέειον, γρηΰ, κακῶν ἄκος 22, 481, wo es 493 heißt ἤνεικεν δ' ἄρα πῦρ καὶ θήϊον, zur Reinigung des Zimmers, in dem die Freier erschlagen worden; weil man so dem Schwefel Unheil abwehrende Kraft zuschrieb, soll er von θεῖος, göttlich, seinen Namen bekommen haben. Einzeln bei Folgdn, wie Tim. Locr. 99 c.
French (Bailly abrégé)
1ου (τό) :
1 soufre;
2 fumée de soufre.
Étymologie: R. Θυ, être vaporeux ; cf. θυμός, lat. fumus.
2neutre ou acc. masc. de θεῖος²;
acc. de θεῖος¹.
Russian (Dvoretsky)
θεῖον:
I τό θεῖος II]
1 божество: τὸ θ. πᾶν φθονερόν (sc. ἐστιν) Her. всякое божество завистливо; ὥσπερ κατὰ θ. Arph. словно по воле божества;
2 божественное начало, божественность: μάλιστα μετέχει τοῦ θείου ὁ ἄνθρωπος Arst. (из всех живых существ) наиболее причастен божественному человек;
3 pl. божественные дела, деяния (τὰ θεῖα ἐπαινεῖν Soph.);
4 pl. божественные вопросы (τὰ θεῖα ζητεῖν Xen.);
5 pl. почитание богов, религия: ἔρρει τὰ θεῖα Soph. религия в упадке (досл. падает).
II эп. θέειον и редко θήϊον τό θύω или θεῖος II] сера (θείου ὀσμή Arst.; πῦρ καὶ θ. NT): θ. κακῶν ἄκος Hom. сера - (очистительное) средство от зол (сера употреблялась для культовых очищений).
Greek (Liddell-Scott)
θεῖον: Ἐπ. θέειον καὶ (ἅπαξ) θήϊον, τό, θειάφι, Λατ. sulfur, ἐν χρήσει πρὸς κάπνισμα καὶ ἐξάγνισιν (πρβλ. θειόω), δέπας... ἐκάθηρε θεείῳ Ἰλ. Π. 228· οἶσε θέειον.., κακῶν ἄκος Ὀδ. Χ. 481· ἤνεικεν δ’ ἄρα πῦρ καὶ θήϊον Χ. 493· δεινὴ δὲ θεείου γίγνεται ὀδμή, ἐκ κεραυνοῦ, Ἰλ. Ξ. 415, πρβλ. Θ. 135· οὕτως ἐπὶ πλοίου πληγέντος ὑπὸ κεραυνοῦ, θεείου πλῆτο, μὲ καπνοὺς ἐκ θείου, Ὀδ. Μ. 417· πρβλ. Ἱππ. Ἀέρ. 284· ― θ. ἄπυρον, ἦτο φυσικὸν θεῖον, κατὰ διάκρισιν ἀπὸ τοῦ παρεσκευασμένου, ὅπερ λέγεται πεπυρωμένον, Τίμ. Λοκρ. 99C, Διοσκ. 5. 124. (Ὁ Κούρτ. θεωρεῖ τὸν τύπον θέειον, ὅ ἐ. θέϝειον, ὡς τὸν πρῶτον, καὶ ἀναφέρει αὐτὸν εἰς τὴν αὐτὴν ῥίζαν, εἰς ἣν τὸ θύω, Λατ. fumus, ἴδε ἐν λ. θύω).
Spanish
English (Strong)
probably neuter of θεῖος (in its original sense of flashing); sulphur: brimstone.
English (Thayer)
θείου, τό (apparently the neuter of the adjective θεῖος equivalent to divine incense, because burning brimstone was regarded as having power to purify, and to ward off contagion (but Curtius, § 320 allies it with θύω; cf. Latin fumus, English dust)), brimstone: Homer, Iliad 16,228; Odyssey 22,481, 493; (Plato) Tim. Locr., p. 99c.; Aelian v. h. 13,15 (16); Herodian, 8,4, 26 (9 edition, Bekker).)
Greek Monotonic
θεῖον: τό, η θεϊκή υπόσταση, θεότητα, βλ. θεῖος II.
• θεῖον: Επικ. θέειον, θήϊον, τό, θειάφι, Λατ. sulfur, χρησιμοποιείται στο λιβάνισμα, απολύμανση με καπνό που επέφερε εξαγνισμό, σε Όμηρ.· δεινὴ δὲ θεείου γίγνεται ὀδμή, από κεραυνό, σε Ομήρ. Ιλ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: n.
Meaning: brimstone (Il., IA).
Other forms: ep. θέειον, also θήϊον (χ 493)
Compounds: also with δια-, ἐκ-, περι-, treat with sulphur (Od., medic.); from here θεώματα τὰ περικαθαρτήρια H.
Derivatives: Diminutivum θε(ι)άφιον (H., Tz.; θέαφος Eust.), adj. θειώδης sulphuric (Str., medic.), denomin. verb θειόω, θεόω, ep. θεειόω,
Origin: IE [Indo-European] [268] *dʰues- smoke [doubtful!]
Etymology: The basic form was θέειον, from where through hyphaeresis θεῖον, through further loss of the ι θεόω, θεάφιον; further through metrical lengthening and suffix-change unique θήϊον. θέειον < *θϜέσειον is a substantivized adjective from a noun *θϜέσος n. prop. smoke, formed to a verb for smoke, breathe (out) in Lith. dves-iù expire the soul. Solmsen Unt. 85ff. (in details diff.). Cf. on θεός and 2. θύω.
Middle Liddell
θεῖον, ου, τό,
the divinity [v. θεῖος II.]
1
brimstone, Lat. sulfur, used to fumigate and purify, Hom.; δεινὴ δὲ θεείου γίγνεται ὀδμή, from a thunderbolt, Il.
Frisk Etymology German
θεῖον: {theĩon}
Forms: ep. θέειον, auch θήϊον (χ 493)
Grammar: n.
Meaning: Schwefel, Schwefelgeruch (ion. att. seit Il.).
Composita: auch mit δια-, ἐκ-, περι-, schwefeln, mit Schwefel ausräuchern (Od., Mediz. u. a.); davon θεώματα· τὰ περικαθαρτήρια H.
Derivative: Davon das Deminutivum θε(ι)άφιον (H., Tz.; θέαφος Eust.), Adj. θειώδης schwefelig (Str., Mediz. usw.), denominatives Verb θειόω, θεόω, ep. θεειόω,
Etymology: Als gemeinsame Grundform ist θέειον anzusetzen, woraus durch Hyphärese θεῖον, durch weiteren Wegfall des ι θεόω, θεάφιον; dazu durch metrische Dehnung und Suffixtausch das einmalige θήϊον. In θέειον aus *θϝέσειον liegt ein substantiviertes Adjektiv von einem Nomen *θϝέσος n. eig. Rauch vor, das zu einem Verb für rauchen, ausatmen in lit. dves-iù den Geist aushauchen gebildet ist. Solmsen Unt. 85ff. (in Einzelheiten abweichend). Vgl. θεός und 2. θύω.
Page 1,658
Chinese
原文音譯:qe‹on 帖按
詞類次數:名詞(7)
原文字根:安置(的) 相當於: (גָּפְרִית)
字義溯源:硫磺*;或源自(θεῖος)=似神的),而 (θεῖος)出自(θεός)=神*)。每一次硫磺的出現,總是連著火:火與硫磺
同源字:1) (θεῖον)硫磺 2) (θειώδης)硫磺似的
出現次數:總共(7);路(1);啓(6)
譯字彙編:
1) 硫磺(7) 路17:29; 啓9:17; 啓9:18; 啓14:10; 啓19:20; 啓20:10; 啓21:8
Mantoulidis Etymological
τό (=θειάφι). Στήν ἀρχή ἦταν θϝεσειον=θεέσειον=θεέειον=θεῖον. Ἔχει σχέση μέ τό ρῆμα θύω (=θυσιάζω). Παράγωγο ρῆμα: θειόω -ῶ (=ἐξαγνίζω μέ θειάφι).
Léxico de magia
τό azufre a) usado en ofrendas λαβὼν θείου ἀπύρου βόλους ἑπτὰ ποίησον πυρὰν ἀπὸ ξύλων ἀμπελίνων toma siete trozos de azufre sin quemar y haz una hoguera con sarmientos de vid P XXXVI 295 λαβὼν θ. καὶ νειλοκαλάμης σπέρμα ἐπίθυε πρὸς τὴν σελήνην toma azufre y semilla de espadaña y quémalo como ofrenda ante la luna P VII 490 b) en encantamientos ἀγωγή, ἔμπυρον ἐπὶ θείου ἀπύρου encantamiento, hechizo de fuego con la ayuda de azufre no sometido al fuego P XXXVI 295 c) para curar ἐ<ὰ>ν δαιμονιζομένῳ εἴπῃς τὸ ὄνομα προσάγων τῇ ῥινὶ αὐτοῦ θεῖον καὶ ἄσφαλτον, εὐθέως λαλήσει, καὶ ἀπελεύσεται si a un endemoniado le dices el nombre y acercas a su nariz azufre y asfalto, en seguida hablará (el demon) y se retirará P XIII 243 d) para modelar λαβὼν πηλὸν ἀπὸ τροχοῦ κεραμικοῦ μῖξον μίγματος τοῦ θείου καὶ πρόσβαλε αἰγὸς ποικίλης αἷμα toma barro de un torno de alfarero, mézclalo con una mixtura de azufre y añádele sangre de una cabra de piel moteada P VII 868 e) como castigo de Dios σὺ εἶ τὸ θεῖον, ὃ ἔβρεξεν ὁ θεὸς ἀνὰ μέσον Σωδόμων καὶ Γομώρων tú eres el azufre que Dios hizo llover en medio de Sodoma y Gomorra P XXXVI 302 P XXXVI 303