γογγύλος: Difference between revisions

From LSJ

κάμψαι διαύλου θάτερον κῶλον πάλινbend back along the second turn of the race, turning the bend and coming back for the second leg of the double run, run the homeward course, retrace one's steps

Source
(4)
 
m (LSJ1 replacement)
 
(32 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=goggylos
|Transliteration C=goggylos
|Beta Code=goggu/los
|Beta Code=goggu/los
|Definition=[<b class="b3">ῠ], η, ον,</b> <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> = [[στρογγύλος]], <b class="b2">round</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>199.7</span>, S.<span class="title">Ichn.</span>297, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Cra.</span>427c</span>; [<b class="b3">μᾶζα</b>] <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>28</span>; λίθος ἄθετος <span class="title">IG</span>12.372.22; ἐλαῖαι <span class="bibl">Plb. 12.2.4</span>: Comp. -ώτερος <span class="bibl">Ath.4.139a</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> = [[σκληρός]], Hsch. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Subst. γόγγῠλος, , (proparox. acc. to Hdn.Gr.<span class="bibl">1.164</span>) = [[κόνδυλος]], Sch.Lyc.435. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> = [[ὄλυνθος]], <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>855</span>. (Redupl. form from root of <b class="b3">γαυλός, γύλιος</b>, etc.)</span>
|Definition=[ῠ], η, ον,<br><span class="bld">A</span> = [[στρογγύλος]], [[round]], A.''Fr.''199.7, S.''Ichn.''297, [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''427c; ([[μᾶζα]]) Ar.''Pax''28; λίθος ἄθετος ''IG''12.372.22; ἐλαῖαι Plb. 12.2.4: Comp. γογγυλώτερος Ath.4.139a.<br><span class="bld">2</span> = [[σκληρός]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">II</span> Subst. γόγγῠλος, ὁ, (proparox. acc. to Hdn.Gr.1.164) = [[κόνδυλος]], Sch.Lyc.435.<br><span class="bld">2</span> = [[ὄλυνθος]], Nic.''Th.''855. (Redupl. form from root of [[γαυλός]], [[γύλιος]], etc.)
}}
{{DGE
|dgtxt=-η, -ον <br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῠ-]<br /><b class="num">1</b> [[redondo]], [[esférico]] πέτραι A.<i>Fr</i>.199.7, ([[θήρ]]) S.<i>Fr</i>.314.304, [[λίθος]] <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.474.22 (V a.C.), Call.<i>Fr</i>.606, [[μόρον]] S.<i>Fr</i>.395, κόκκυγες Nic.<i>Th</i>.855, ἐλαῖαι Plb.12.2.4, [[ἀρτίσκος]] Ath.139a, cf. Pl.<i>Cra</i>.427c, Hsch., αἱ γογγύλαι ... χεῖρες = <i>puños</i> Sch.Lyc.433.<br /><b class="num">2</b> [[compacto]], [[macizo]] Hsch.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Término impresivo de una r. *<i>geng</i>-/ *<i>gong</i>-/ *<i>gn̥g</i>-cf. aisl. <i>kǫkkr</i> ‘[[masa]]’ de *<i>kanku-z</i> &lt; *<i>gongus</i>, lituan. <i>gungulỹs</i> ‘[[pelota]]’ y tb. quizá gr. [[γιγγίς]].
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0500.png Seite 500]] = [[στρογγύλος]], rund, Plat. Crat. 427 c u. bei Ath. u. a. Sp.; [[λίθος]] Schol. Ar. Pax 28; Inscr. 160, 2; Galen. auch γογγύλιος
}}
{{bailly
|btext=η, ον :<br />[[rond]], [[arrondi]].<br />'''Étymologie:''' DELG rien de sûr.
}}
{{elnl
|elnltext=[[γογγύλος]] -η -ον rond.
}}
{{elru
|elrutext='''γογγύλος:''' (ῠ) шарообразный, круглый ([[πέτρα]] Aesch. - [[varia lectio|v.l.]] [[στρογγύλος]]; ''[[sc.]]'' [[μάζα]] Arph.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[round]] (A.).<br />Derivatives: Substantivized (with change of stress) [[γόγγυλος]] "the round one" = <b class="b2">κόνδυλος, the clenched fist</b> (Sch.), <b class="b2">ὄλυνθος, wild fig</b> (Nic.). [[γογγυλίς]] (Com.), [[γογγύλη]] (Str.) [[rape]], also [[round bread]] (Ar.), [[γογγυλίδιον]] [[pill]] (medic.); [[γογγυλώδης]] [[round]] (Sch.); denom. [[γογγύλλω]] [[make round]] (Porson Ar. Th. 56 for [[γογγυλίζω]] after [[γογγύλ]]<[[λ]]><b class="b3">ειν συστρέφειν</b> H.); <b class="b3">γογγυλεύματα στρογγυλεύματα</b> H. - Isolated [[γογγυλάτης]] [[hurling balls of fire]]? [[epithet]] of Zeus (Lyc.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Beside [[γογγύλος]] stands [[στρογγύλος]] <b class="b2">id.</b> (cf. [[ἀγκύλος]], [[καμπύλος]]). - If <b class="b3">γογγύ-λος</b> was based on an [[u-]]stem, this is perhaps found in ON <b class="b2">kǫkkr</b> [[clump]], PGm. <b class="b2">*kanku-z</b>, < <b class="b2">*gongu-s</b> . Connection with [[γιγγίς]], [[γιγγίδιον]] a kind of [[rape]] (s. vv.) < <b class="b3">*γεγγίς</b> seems not probable. Comparison with Lith. <b class="b2">gungulỹs</b> [[ball]] also is rather useless. Reconstruction of IE <b class="b2">*geng-</b>, [[gong-]], <b class="b2">gn̥g-</b> [[clump]], [[ball]] (Pok. 379) is of doubtful value; most words are Germanic and would mean [[bend]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt== [[στρογγύλος]] [deriv. uncertain]<br />[[round]], Ar.
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />ο<br />[[γένος]] Εντόμων της οικογένειας Mantidae ([[τάξη]] Ορθόπτερων).<br /><b>(II)</b><br />[[γογγύλος]], -η, -ον (Α)<br />[[στρογγυλός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. ανάγεται σε IE <i>gong</i>- /<i>geng</i>-. To [[επίθημα]] -<i>ύλος</i> απαντά σε τύπους με παρεμφερή [[σημασία]] ([[πρβλ]]. [[αγκύλος]], [[καμπύλος]], [[στρογγύλος]]). Δυνατόν να υποτεθεί τ. <i>γογγρός</i> «[[στρογγυλός]]», που δίνει τον τ. [[γογγύλος]] ([[πρβλ]]. <i>Αισχύλος</i> -[[αισχρός]]). Τέλος, ο τ. [[γογγύλος]] μπορεί να συσχετιστεί με το νορβ. <i>kọkkr</i> «όγκος», γερμ. <i>kankuz</i>, λιθ. <i>gungul</i><i>ӯ</i><i>s</i> «[[τόπι]], [[μπάλα]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''γογγύλος:''' [ῠ], -η, -ον = [[στρογγύλος]], [[κυκλικός]], [[στρογγυλός]], σε Αριστοφ. (αμφίβ. προέλ.).
}}
{{ls
|lstext='''γογγύλος''': [ῠ], η, ον,= [[στρογγύλος]], [[κυκλοτερής]], Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 182· [[μᾶζα]] [[γογγύλη]] Ἀριστοφ. Εἰρ. 28· [[λίθος]] γ. Συλλ. Ἐπιγρ. 160 α. 22, πρβλ. Bückh σ. 274. ΙΙ. ὡς οὐσιαστ. γόγγυλος, ὁ, (προπαροξ. κατὰ τὸν Ἀρκάδ. 56) = [[κόνδυλος]], Σχόλ. εἰς Λυκόφρ. 435· ([[γογγύλη]] χεὶρ παρ’ Εὐδοκ.)
}}
{{FriskDe
|ftr='''γογγύλος''': {goggúlos}<br />'''Meaning''': [[rund]] (A., S., Pl., Ar. u. a.).<br />'''Derivative''': Davon substantiviert (mit regelmäßigem Akzentwechsel) γόγγυλος "der Runde" = [[κόνδυλος]], [[die geballte Hand]] (Sch.), [[ὄλυνθος]], [[wilde Feige]] (Nik.). Sonstige Ableitungen: [[γογγυλίς]] (Kom. usw.), [[γογγύλη]] (Str., Dsk. usw.) [[Rübe]], auch ‘rundes (kompaktes) Brot’ (Ar.), [[γογγυλίδιον]] [[Pille]] (Mediz.); [[γογγυλώδης]] [[rundlich]] (Sch.); Denominativum [[γογγύλλω]] [[runden]] (Porson Ar. ''Th''. 56 für metrisch unmögliches [[γογγυλίζω]] nach γογγύλ<λ>ειν· συστρέφειν H.); γογγυλεύματα· στρογγυλεύματα H. von *γογγυλεύω (falls nicht mit Schmidt nach der Buchstabenfolge -λώματα, dir. von [[γογγύλος]]). — Für sich steht, als Imitation der Tragikersprache, [[γογγυλάτης]] Bed. unsicher, etwa [[Feuerballschleuderer]]?, Bez. d. Zeus (Lyk.).<br />'''Etymology''': Neben [[γογγύλος]], wie [[στρογγύλος]] [[rund]] (vgl. auch [[ἀγκύλος]], [[καμπύλος]]) gebildet, steht [[γόγγρος]] [[Meeraal]] (s. d.), eig. "der Runde, Massige", Substantivierung von *γογγρός [[rund]], vgl. Αἰσχύλος: [[αἰσχρός]]; dazu noch das individualisierende [[γόγγων]]· [[μωρός]] H.; zur Bedeutung vgl. lat. ''pinguis'', ''crassus''. — Der in [[γογγύλος]] verbaute ''u''-Stamm kann eine genaue Entsprechung haben in awno. ''kǫkkr'' [[Klumpen]], urg. *''kanku''-''z'', idg. *''gongu''-''s'' (Solmsen Wortf. 219 nach Zupitza). Solmsen zieht ferner heran [[γιγγίς]], [[γιγγίδιον]] Benennungen von Rübenarten (s. dd.) aus *γεγγίς unter Annahme eines gewiß möglichen Übergangs ε > ι vor Nasal (vgl. Schwyzer 275), mit Assimilation an das folgende ι. In Betracht kommt dann auch lat. ''gingīvae'' [[Zahnfleisch]] (vgl. W.-Hofmann s. v.), wozu noch mit Schwundstufe lit. ''gungulỹs'' [[Ball]] usw. (vgl. [[γογγύλος]], Specht KZ 55, 20f.; an Urverwandtschaft ist indessen kaum zu denken). Wir erhalten somit eine tadellose idg. Reihe ''geng''-, ''gong''-, ''gn̥g''- in nominaler Funktion ([[Klumpen]], [[Ball]] od. ä.), deren Wert allerdings durch den expressiven und lautsymbolischen Charakter der betreffenden Wörter einigermaßen beeinträchtigt wird.<br />'''Page''' 1,318-319
}}
}}

Latest revision as of 10:23, 25 August 2023

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: γογγύλος Medium diacritics: γογγύλος Low diacritics: γογγύλος Capitals: ΓΟΓΓΥΛΟΣ
Transliteration A: gongýlos Transliteration B: gongylos Transliteration C: goggylos Beta Code: goggu/los

English (LSJ)

[ῠ], η, ον,
A = στρογγύλος, round, A.Fr.199.7, S.Ichn.297, Pl.Cra.427c; (μᾶζα) Ar.Pax28; λίθος ἄθετος IG12.372.22; ἐλαῖαι Plb. 12.2.4: Comp. γογγυλώτερος Ath.4.139a.
2 = σκληρός, Hsch.
II Subst. γόγγῠλος, ὁ, (proparox. acc. to Hdn.Gr.1.164) = κόνδυλος, Sch.Lyc.435.
2 = ὄλυνθος, Nic.Th.855. (Redupl. form from root of γαυλός, γύλιος, etc.)

Spanish (DGE)

-η, -ον
• Prosodia: [-ῠ-]
1 redondo, esférico πέτραι A.Fr.199.7, (θήρ) S.Fr.314.304, λίθος IG 13.474.22 (V a.C.), Call.Fr.606, μόρον S.Fr.395, κόκκυγες Nic.Th.855, ἐλαῖαι Plb.12.2.4, ἀρτίσκος Ath.139a, cf. Pl.Cra.427c, Hsch., αἱ γογγύλαι ... χεῖρες = puños Sch.Lyc.433.
2 compacto, macizo Hsch.
• Etimología: Término impresivo de una r. *geng-/ *gong-/ *gn̥g-cf. aisl. kǫkkrmasa’ de *kanku-z < *gongus, lituan. gungulỹspelota’ y tb. quizá gr. γιγγίς.

German (Pape)

[Seite 500] = στρογγύλος, rund, Plat. Crat. 427 c u. bei Ath. u. a. Sp.; λίθος Schol. Ar. Pax 28; Inscr. 160, 2; Galen. auch γογγύλιος

French (Bailly abrégé)

η, ον :
rond, arrondi.
Étymologie: DELG rien de sûr.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

γογγύλος -η -ον rond.

Russian (Dvoretsky)

γογγύλος: (ῠ) шарообразный, круглый (πέτρα Aesch. - v.l. στρογγύλος; sc. μάζα Arph.).

Frisk Etymological English

Grammatical information: adj.
Meaning: round (A.).
Derivatives: Substantivized (with change of stress) γόγγυλος "the round one" = κόνδυλος, the clenched fist (Sch.), ὄλυνθος, wild fig (Nic.). γογγυλίς (Com.), γογγύλη (Str.) rape, also round bread (Ar.), γογγυλίδιον pill (medic.); γογγυλώδης round (Sch.); denom. γογγύλλω make round (Porson Ar. Th. 56 for γογγυλίζω after γογγύλ<λ>ειν συστρέφειν H.); γογγυλεύματα στρογγυλεύματα H. - Isolated γογγυλάτης hurling balls of fire? epithet of Zeus (Lyc.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Beside γογγύλος stands στρογγύλος id. (cf. ἀγκύλος, καμπύλος). - If γογγύ-λος was based on an u-stem, this is perhaps found in ON kǫkkr clump, PGm. *kanku-z, < *gongu-s . Connection with γιγγίς, γιγγίδιον a kind of rape (s. vv.) < *γεγγίς seems not probable. Comparison with Lith. gungulỹs ball also is rather useless. Reconstruction of IE *geng-, gong-, gn̥g- clump, ball (Pok. 379) is of doubtful value; most words are Germanic and would mean bend.

Middle Liddell

= στρογγύλος [deriv. uncertain]
round, Ar.

Greek Monolingual

(I)
ο
γένος Εντόμων της οικογένειας Mantidae (τάξη Ορθόπτερων).
(II)
γογγύλος, -η, -ον (Α)
στρογγυλός.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. ανάγεται σε IE gong- /geng-. To επίθημα -ύλος απαντά σε τύπους με παρεμφερή σημασία (πρβλ. αγκύλος, καμπύλος, στρογγύλος). Δυνατόν να υποτεθεί τ. γογγρός «στρογγυλός», που δίνει τον τ. γογγύλος (πρβλ. Αισχύλος -αισχρός). Τέλος, ο τ. γογγύλος μπορεί να συσχετιστεί με το νορβ. kọkkr «όγκος», γερμ. kankuz, λιθ. gungulӯs «τόπι, μπάλα»].

Greek Monotonic

γογγύλος: [ῠ], -η, -ον = στρογγύλος, κυκλικός, στρογγυλός, σε Αριστοφ. (αμφίβ. προέλ.).

Greek (Liddell-Scott)

γογγύλος: [ῠ], η, ον,= στρογγύλος, κυκλοτερής, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 182· μᾶζα γογγύλη Ἀριστοφ. Εἰρ. 28· λίθος γ. Συλλ. Ἐπιγρ. 160 α. 22, πρβλ. Bückh σ. 274. ΙΙ. ὡς οὐσιαστ. γόγγυλος, ὁ, (προπαροξ. κατὰ τὸν Ἀρκάδ. 56) = κόνδυλος, Σχόλ. εἰς Λυκόφρ. 435· (γογγύλη χεὶρ παρ’ Εὐδοκ.)

Frisk Etymology German

γογγύλος: {goggúlos}
Meaning: rund (A., S., Pl., Ar. u. a.).
Derivative: Davon substantiviert (mit regelmäßigem Akzentwechsel) γόγγυλος "der Runde" = κόνδυλος, die geballte Hand (Sch.), ὄλυνθος, wilde Feige (Nik.). Sonstige Ableitungen: γογγυλίς (Kom. usw.), γογγύλη (Str., Dsk. usw.) Rübe, auch ‘rundes (kompaktes) Brot’ (Ar.), γογγυλίδιον Pille (Mediz.); γογγυλώδης rundlich (Sch.); Denominativum γογγύλλω runden (Porson Ar. Th. 56 für metrisch unmögliches γογγυλίζω nach γογγύλ<λ>ειν· συστρέφειν H.); γογγυλεύματα· στρογγυλεύματα H. von *γογγυλεύω (falls nicht mit Schmidt nach der Buchstabenfolge -λώματα, dir. von γογγύλος). — Für sich steht, als Imitation der Tragikersprache, γογγυλάτης Bed. unsicher, etwa Feuerballschleuderer?, Bez. d. Zeus (Lyk.).
Etymology: Neben γογγύλος, wie στρογγύλος rund (vgl. auch ἀγκύλος, καμπύλος) gebildet, steht γόγγρος Meeraal (s. d.), eig. "der Runde, Massige", Substantivierung von *γογγρός rund, vgl. Αἰσχύλος: αἰσχρός; dazu noch das individualisierende γόγγων· μωρός H.; zur Bedeutung vgl. lat. pinguis, crassus. — Der in γογγύλος verbaute u-Stamm kann eine genaue Entsprechung haben in awno. kǫkkr Klumpen, urg. *kanku-z, idg. *gongu-s (Solmsen Wortf. 219 nach Zupitza). Solmsen zieht ferner heran γιγγίς, γιγγίδιον Benennungen von Rübenarten (s. dd.) aus *γεγγίς unter Annahme eines gewiß möglichen Übergangs ε > ι vor Nasal (vgl. Schwyzer 275), mit Assimilation an das folgende ι. In Betracht kommt dann auch lat. gingīvae Zahnfleisch (vgl. W.-Hofmann s. v.), wozu noch mit Schwundstufe lit. gungulỹs Ball usw. (vgl. γογγύλος, Specht KZ 55, 20f.; an Urverwandtschaft ist indessen kaum zu denken). Wir erhalten somit eine tadellose idg. Reihe geng-, gong-, gn̥g- in nominaler Funktion (Klumpen, Ball od. ä.), deren Wert allerdings durch den expressiven und lautsymbolischen Charakter der betreffenden Wörter einigermaßen beeinträchtigt wird.
Page 1,318-319