δακτύλιος

English (LSJ)

[ῠ], Boeot. δακκύλιος (v. δάκτυλος), ὁ,

   A ring, signet, Sapph.35, Hdt.2.38, Ar.Pl.884, Pl.R.359e; ὁ ἐπὶ τοῦ δ. keeper of the signet, LXX To.1.22; ὁ τῆς πόλεως δ. OGI229.88 (Smyrna, iii B. C.); δ. φαρμακίτης Eup.87, cf. Antiph.177.    II anything ringshaped, as,    1 felloe of a wheel, Poll.1.145.    2 anus, Dsc.1.70, Luc.Demon.17, PRyl.28.68 (iv A. D.).    3 pl., movable rings on a bit, X.Eq.10.9.    4 stone to which mooring-cables were attached, Hsch.    5 door-handle, Id.    6 end of the steering-paddle, Id.

German (Pape)

[Seite 520] ὁ, Ring, Siegelring, Her. 2, 38; Plat. Theaet. 191 d u. öfter, wie Folgde; über δ. φαρμακίτης s. Mein. II, 454. Alles Ring- oder Kreisförmige, Sp. – Bei Diosc. u. Luc. Demon. 17 = der After; vgl. Poll. 2, 110.

Greek (Liddell-Scott)

δακτύλιος: [ῠ], ὁ, δακτυλίδιον, δακτύλιος μετὰ σφραγῖδος, Σαπφὼ 39, Ἡρόδ. 2. 38, Πλάτ. Πολιτ. 359Ε· συχνάκις ἐφόρουν αὐτοὺς ὡς φυλακτήρια, Ἀριστοφ. Πλάτ. 884· δ. φαρμακίτης, Εὔπολ. Δημ. 22. ΙΙ. πᾶν πρᾶγμα ἔχον τὸ σχῆμα δακτυλίου, οἷον, 1) τοῦ τροχοῦ ἡ περιφέρεια, Πολυδ. Α΄, 145. 2) ὁ πρωκτός, ὁ σφιγκτήρ. Διοσκ. 1. 89, Λουκ. Δημών. 17· πρβλ. Λατ. anus, annulus.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
1 anneau qu’on porte au doigt, bague;
2 anus.
Étymologie: δάκτυλος.

Spanish (DGE)

-ον
que tiene forma de anillo, redondo ἐξάλιπτρον ἔχον βάσιν δακτύλιον cajita de ungüento con un soporte redondo, BGU 1300.11 (III/II a.C.), ὠτάρια δακτύλια BGU 781.2.15 (I/II d.C.) en BL 1.66. < δακτύλιος δακτῠλιουργός > δακτύλιος, -ου, ὁ

• Alolema(s): beoc. δακκύλιος Schwyzer 462B.51 (Tanagra III/II a.C.)

• Prosodia: [-ῠ-]

• Morfología: lesb. gen. -ίω Inc.Lesb.5a
I 1gener. anillo, sortija incluyendo aro y piedra o sello ποιεῖσθαι δακτύλιον τριωβόλου encargar un anillo por tres óbolos Ar.Th.425, σφραγῖδας, ἁλύσεις, δακτυλίους Ar.Fr.332.12, cf. Nicostr.Com.32, δακτυλίους γλύφειν Pl.Hp.Mi.368b (= Hippias A 12), ἀναγνωρισμοὺς διά τε δακτυλίων καὶ διὰ δεραίων Satyr.Vit.Eur.39.7.13, τὴν εἰκόνα ... φέρειν ... ἐν τῷ δακτυλίῳ Plb.15.31.9, δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ Eu.Luc.15.22, cf. Inc.Lesb.l.c., Ar.Lys.1027, D.Chr.71.2, Plu.2.63e, Mar.43, Marc.30, Gr.Nyss.M.44.1144D, οἷον ὀφθαλμῶν ἐνόντων ἤ τινων δακτυλίων τό τε σχῆμα de los dibujos de la cola del pavo real, D.Chr.12.2, δ. ἀπείρων χρυσōς IG 2².1388.9 (V/IV a.C.), cf. Schwyzer l.c., IP 8(3).72.10 (imper.), IHadrian.1.8 (II d.C.), σιδηροῦς IG 2².1400.64 (IV a.C.), ID 2529 (rom.), Artem.2.5, ὑάλι(νος) Ath.Askl.3.18 (IV a.C.), δακτύλιοι ἱππόδεσμοι IG 2².1542.25 (IV a.C.), στρεπτός ID 104.80 (IV a.C.), δακτύλιοι ἀργυροῖ συνειρμένοι ID 104.65 (IV a.C.), cf. IG 11(2).147B.11, 161B.24 (ambas IV/III a.C.), δ. μέγας ἁλύσει δεδεμένος sortija grande con el aro en forma de cadena, IG 2².47.15 (IV a.C.), δ. διάλιθος χρυσένδετος sortija con piedra montada en aro de oro, IG 11(2).203B.91 (III a.C.), cf. Hld.5.13.3, δακτύλιοι βαρεῖς Charito 1.4.9, δ. ἔχων ὑπὸ τῇ σφραγίδι ῥίζαν ἐξ ὧν ὑπέδειξε Σολομών I.AI 8.47
•usado como amuleto οὐδὲν προτιμῶ σου· φορῶ γὰρ ... τὸν δακτύλιον τονδί Ar.Pl.884, cf. Antiph.175.5, Luc.Philops.17, c. poderes mágicos o curativos δ. φαρμακίτης Eup.96, cf. Amips.26, Hsch., del anillo mágico de Giges, Pl.R.359e, cf. Luc.Nau.41, 45, ἐδόκει παραστὰς ὁ θεὸς τῷ δακτυλίῳ πιέσαι τὸν ὀφθαλμόν IG 4².123.116 (IV a.C.), como escondite de veneno φάρμακον ... ἐκ δακτυλίου ῥοφήσας ἀπέθανε D.C.58.21.4, como prenda en apuestas Vit.Aesop.G 69, como prenda de compromiso matrimonial δακτύλιον ... παρὰ τήν μνηστείαν ἐδωρήσατο Hld.4.8.7, como prueba de amistad δακτύλιον αὐτῷ δοῦναι σύμβολον φιλίας Plu.Art.18, en preceptos pitagóricos ἐν δακτυλίῳ μὴ φέρειν σημεῖον θεοῦ εἰκόνα Pythag.C 4, cf. μὴ φορεῖν στενὸν δακτύλιον Pythag. en Plu.2.12e
•prov. διὰ δακτυλίου μὲν οὖν ἐμέ γ' ἂν διελκύσαις ref. a los que se han quedado demacrados por la enfermedad o el sufrimiento, Ar.Pl.1036, cf. Zen.3.18
•metáf. de los poetas en un símil sobre la inspiración poét. anillos imantados, Pl.Io 533d, 536b
•ὁ Δ. el Anillo tít. de varias comedias: de Anfis AB 104.25, de Timocles, Ath.295b, de Alexis, Ath.443e, de Filemón Paroemiographi Suppl.1 p.80, de Menandro, Ath.247f
•limitado al anillo o aro de una sortija o sello ὄνυχς τὸν δακτύλιον χρυσōν ἔχον IG 1³.353.71 (V a.C.), cf. 2².1394.12 (IV a.C.), σφραγὶς ὑαλίνη ... χρυσōν δακτύλιον ἔχοσα IG 2².1388.89, cf. 45, 87 (IV a.C.), ID 104.62 (IV a.C.).
2 anillo con sello, sortija con sello y p. ext. sello γῆν σημαντρίδα ἐπιπλάσας ἐπιβάλλει τὸν δακτύλιον tras extender una capa de arcilla para sigilar, aplica el sello Hdt.2.38, καὶ νῦν ἀπόδος τὸν δακτύλιον, ὡς οὐκέτι ἐμοὶ ταμιεύσεις Ar.Eq.948, τὰ σημεῖα ... τῶν δακτυλίων Aen.Tact.31.9bis, cf. I.AI 20.32, σφραγίσατε τῷ δακτυλίῳ μου LXX Es.8.8, (ὁ) ἐπὶ τοῦ δακτυλίου el guardián del sello LXX To.1.22, ὁ τῆς πόλεως δ. ISmyrna 573.88 (III a.C.), δ. ἐκ τοῦ δημοσίου D.C.Epit.8.6.9, cf. 9.9.2, 78.34.4, ὁ δ. ὁ στρατηγικός el sello del estratego, Vit.Aesop.G 91
•metáf., de la memoria en el proceso de aprendizaje ἀποτυποῦσθαι ὥσπερ δακτυλίων σημεῖα ἐνσημαινομένους grabar en relieve como si imprimiéramos improntas de sellos Pl.Tht.191d, cf. Arist.Mem.450^a32, Plot.4.7.6, σημηνάμενος ... δακτυλίῳ Numen.26.12
•de la imaginación φαντασία ... ὥσπερ δ. τις ἢ σφραγίς Ph.1.279.
II analóg. en rel. c. la forma circular
1 anilla, argolla plu. para los goznes de las puertas εἵλετο δακτυλίος τοῖς γιγλύμοις IG 4².102.74 (IV a.C.), como apliques en las puertas IG 4².110A.9 (IV/III a.C.), cf. Hsch.δ 140, como asas en el arca de la alianza τέσσαρας δακτυλίους χρυσοῦς ... ἐπιθήσεις ἐπὶ τὰ τέσσαρα κλίτη LXX Ex.25.12, en el bocado de los caballos οἱ κατὰ μέσον ἐκ τῶν ἀξόνων δακτύλιοι κρεμάννυνται X.Eq.10.9.
2 pina de la rueda τὸ δὲ ὑπεράνω αὐτοῦ (τοῦ τρόχου) σιδήριον δ. Poll.1.145.
3 náut. piedra horadada a la que se ataban las amarras, Hsch.δ 140.
4 náut. extremo del timón Hsch.δ 140.
5 anat. ano λοίσθιος ... ἐς ἄκρον δακτυλίου τελευτῶν Hp.Anat.1, cf. Haem.5, δ. δὲ ἀπὸ τοῦ σχήματος καὶ σφιγκτὴρ ἀπὸ τῆς ἐνεργείας κέκληται Gal.14.706, cf. Ruf.Anat.49, Poll.2.210, φλεγμονὴ περὶ τὸν ἐντὸς τόπον ... τοῦ δακτυλίου Mnesith.Ath.51.7, cf. 22, σύριγξ παρὰ δακτύλιον Plu.2.518d, προπτώσεις ὑστέρας καὶ δακτυλίου Dsc.1.70, αἱ ἐν δακτυλίῳ καὶ αἰδοίοις ῥαγάδες medic. en PSI 1180.53, ἡ ἕδρα δ. δὲ ὑπό τινων καλουμένη Melamp. en PRyl.28.68
•irón. c. doble sent. τὸν ἑαυτοῦ δακτύλιον φύλαττε Luc.Demon.17.

English (Strong)

from δάκτυλος; a finger-ring: ring.

English (Thayer)

δακτυλίου, ὁ (from δάκτυλος, because decorating the fingers), a ring: Herodotus down.)

Greek Monolingual

ο (AM δακτύλιος) δάκτυλος
1. το δαχτυλίδι
2. οτιδήποτε έχει σχήμα δακτυλίου, στεφάνη, περιφέρεια, περιοχή που περικλείεται από γραμμή κυκλική ή σχεδόν κυκλική, απ' όπου σήμερα «ο δακτύλιος της πόλης» και «ο δακτύλιος όπου κινούνται τα αυτοκίνητα»
3. ο σφιγκτήρας του πρωκτού
4. κρίκος ή λίθος κυλινδρικός στον οποίο δένονται τα παλαμάρια του πλοίου
νεοελλ.
1. (για τα μαλλιά) η μπούκλα
2. αστρον. σύνολο μικρών πλανητών ή αστεροειδών τών οποίων το σμήνος φαίνεται να σχηματίζει δακτύλιο γύρω από τον Ήλιο
3. βοτ. στεφάνι που σχηματίζεται από τα κύτταρα του σποριαγγείου διαφόρων φυτών
4. χημ. η κλειστή αλυσίδα που περιέχουν οι κυκλικές οργανικές ενώσεις
5. στρ. διάφορα εξαρτήματα που έχουν σχήμα δακτυλίου («δακτύλιοι σπαθιού, ζωστήρα κλπ.»)
6. ο κρίκος της άγκυρας όπου δένεται η αλυσίδα της, το κουλούρι
7. βαρύς, σιδερένιος κρίκος, για την απελευθέρωση του πολυάγγιστρου όταν δεν μπορεί να ανασυρθεί από τον βυθό
8. βιολ. (για σκώληκες και έντομα) τα δακτυλιοειδή τμήματα που αποτελούν το σώμα τους
9. ανατ. φρ.. «δακτύλιοι καρδίας» — τέσσερεις ινώδεις δακτύλιοι που περιβάλλουν τα κολποκοιλιακά και αρτηριακά στόμια
μσν.
δακτύλιος ή διχαλωτός συνδετήρας που ασφαλίζει τον σύρτη πόρτας
αρχ.
1. οι κινητοί δακτύλιοι στο χαλινό, οι χαλκάδες
2. το πόμολο της πόρτας
3. το άκρο του πηδαλίου
4. φρ. «ὁ ἐπὶ τοῦ δακτυλίου» — ο φύλακας του σφραγιδόλιθου, ο σφραγιδοφύλακας.

Greek Monotonic

δακτύλιος: [ῠ], ὁ (δάκτυλος), δαχτυλίδι, δαχτυλίδι με σφραγίδα, χαλκάς, κρίκος, σε Ηρόδ., Αριστοφ.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

δακτύλιος -ου, ὁ [δάκτυλος] ring, zegelring; geneesk. anus.

Russian (Dvoretsky)

δακτύλιος: (ῠ) ὁ
1) кольцо, перстень Sappho, Her., Plat., Arph., Plut.: δακτυλίου σφραγίς Arst. печать на перстне;
2) анат. задний проход Plut., Luc.

Middle Liddell

δάκτυλος
a ring, seal-ring, Hdt., Ar.