δεσμός: Difference between revisions
οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ, ἀλλ' ἐν τῷ εὖ τὸ πολύ → good is not found in plenty but plenty in good, quality matters more than quantity
(big3_10) |
(T21) |
||
Line 27: | Line 27: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-οῦ, ὁ<br /><br /><b class="num">• Grafía:</b> graf. δεσσμ- <i>IG</i> 4<sup>2</sup>.102.218, δεζμ- <i>IG</i> 4<sup>2</sup>.103.80 (ambas Epidauro IV a.C.)<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> frec. plu. [[δεσμά]]<br /><b class="num">A</b> <b class="num">I</b>dicho de la forma o medio de unión<br /><b class="num">1</b> [[atadura]], [[nudo]] ἐπὶ δεσμὸν ἴηλε ... ὃν ... μιν [[δέδαε]] ... Κίρκη echó un nudo (al cofre) que le había enseñado Circe</i>, <i>Od</i>.8.447, cf. 443, 21.241, A.R.3.808, ἀμήχανα [[δεσμά]] <i>h.Merc</i>.157, λύειν δ' οὐκ ἔστιν ἀγνοοῦντας τὸν δεσμόν Arist.<i>Metaph</i>.995<sup>a</sup>30, οἱ δεσμοὶ κατὰ τὴν ἐπάλλαξιν ἰσχὺν δι' ἀλλήλων λαμβάνουσιν Plu.2.140e.<br /><b class="num">2</b> [[remache]], [[grapa]] para unir las asas a un trípode <i>Il</i>.18.379, ἀπὸ τῶν τετρακύκλων <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1425.383 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>arq. para unir bloques de piedra o madera μόλυβδος ... τοῖς δεσμοῖς τōν λίθον <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.472.149 (V a.C.), cf. <i>ID</i> 104-24.12 (IV a.C.), δεσμὰ σιδερᾶ δόκιμ[α τὰ] ἐκ τῶν λίθων ἐγλυθέντα <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1627.283, cf. 1666B.90 (ambas IV a.C.), <i>CID</i> 2.59.1.23 (IV a.C.), δεσμοὺς χαλκοῦς μεγάλους <i>IG</i> 11(2).203B.94 (III a.C.), cf. Paus.5.20.6, Nonn.<i>D</i>.40.454.<br /><b class="num">3</b> [[correa]], [[cuerda para varios usos, esp. sujetar o guiar animales]], [[ronzal para caballerías]] <i>Il</i>.6.507, 15.264, cf. Hdt.3.32, A.R.1.129, Artem.4.proem., para el yugo, X.<i>An</i>.3.5.10<br /><b class="num">•</b>náut. [[cordaje]], <i>Od</i>.13.100, Q.S.11.310<br /><b class="num">•</b>τὰ δεσμοῦ el material que sirve para atar o amarrar</i>, correaje</i>, <i>PTeb</i>.120.70 (I a.C.).<br /><b class="num">4</b> [[vencejo]] para atar gavillas, Arist.<i>Metaph</i>.1042<sup>b</sup>17, <i>PSarap</i>.50.9, 51.19 (ambos II d.C.).<br /><b class="num">II</b> aplicado a personas<br /><b class="num">1</b> c. intención de aprisionar:<br /><b class="num">a)</b> [[atadura]], [[cadena]] δεσμὸν ἀνίει μένος Ἡφάστοιο, τὼ δ' ἐπεὶ ἐκ δεσμοῖο λύθεν ... la fuerza de Hefesto soltó el lazo, y ellos dos, cuando se liberaron de la atadura ...</i>, <i>Od</i>.8.359, 360, cf. 12.54, 160, 200, <i>Il</i>.1.401, Q.S.5.343, δεσμῷ ἐν ἀχλυόεντι σιδηρέῳ ἔσβεσαν ὕβριν apagaron su soberbia con obscura cadena de hierro, e.e. en obscura prisión</i> epigr. en Hdt.5.77 (= <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.501A.1), δεσμοῖς Ἑρμείαο σιδηρείοις μιν ἔχοντες (a Ares), Orác. en <i>SEG</i> 41.1411.5, cf. 11 (Siedra II d.C.)<br /><b class="num">•</b>frec. en plu. [[ligaduras]], [[cadenas]], [[grilletes]] incluso [[prisión]] δεσμοῖσι δέδενται Pi.<i>Fr</i>.161, ἐκ δεσμῶν λυθῆναι A.<i>Pr</i>.509, cf. Ar.<i>Th</i>.1013, 1108, <i>Pax</i> 1073, Arat.203, Sext.<i>Sent</i>.322, Q.S.2.442, 6.291, Eun.<i>VS</i> 479, 484, οἱ ... ἐκ δεσμῶν λυθέντες οὐ δύνανται τοῖς ἄλλοις ὁμοίαν ποιήσασθαι τὴν ὁδοιπορίαν Alcid.1.17, cf. Plu.2.165e, ἐν δέσμοισι con cadenas</i>, e.e. preso</i> S.<i>Fr</i>.63, cf. E.<i>Ep</i>.1.16, δεσμοῖς en prisión</i> Th.7.82, εἰς δεσμοὺς ἄγειν encadenar</i>, prender</i> E.<i>Ba</i>.518, οἳ φυγῆς ἄξια ἔρδουσιν ἢ δεσμῶν los que realizan actos dignos de la pena de destierro o de prisión</i> Democr.B 262, κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν sufro incluso prisión</i> 2<i>Ep.Ti</i>.2.9, λυσόμενος χαλκέων Ἰξίονα ... δεσμῶν A.R.3.62, δούλια δεσμὰ γυναικῶν A.R.<i>Fr</i>.12.13, τὸ κρίμα ἔσται ... εἰς [[δεσμά]] LXX 2<i>Es</i>.7.26, cf. Vett.Val.2.6, δεσμοὶ χεῖρες αὐτῆς sus manos son cadenas</i> LXX <i>Ec</i>.7.26, cf. <i>Ge</i>.42.27, ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν el carcelero</i> Luc.<i>Tox</i>.29;<br /><b class="num">b)</b> esp. [[prisión]], [[cautiverio]] ὡς δ' ὅτ' ἀνὴρ ... ὑπεκπροφύγῃ ... κρατεροῦ ὑπὸ δεσμοῦ Hes.<i>Sc</i>.43, οὐδὲν ἄξιον δεσμοῦ Hdt.3.145, [[δουλεία]] καὶ δ. X.<i>Cyr</i>.3.1.24, [[αἰκία]] δ. θάνατος Arist.<i>EN</i> 1131<sup>a</sup>8, δ. ἢ ζημία Aen.Tact.10.19, τιμᾶσθαι δεσμοῦ considerarse a sí mismo merecedor de la pena de prisión</i> Lys.6.21, δεσμὸν καταγιγνώσκειν condenar a pena de prisión</i> D.24.152, cf. <i>IStratonikeia</i> 1101.15 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>fig. op. λύσις Aen.Gaz.<i>Thphr</i>.15.23;<br /><b class="num">c)</b> local [[prisión]], [[cárcel]] πετρώδει ... ἐν δεσμῷ S.<i>Ant</i>.958, ἐν δημοσίῳ δεσμῷ δεθείς Pl.<i>Lg</i>.864e.<br /><b class="num">2</b> [[faja]], [[venda]] del recién nacido <i>h.Ap</i>.129<br /><b class="num">•</b>en usos medic. προσδῆσαι μὲν τοὺς πόδας ... δεσμῷ εὐόχῳ μέν, μαλθακῷ δέ Hp.<i>Art</i>.43, cf. 78, <i>Fract</i>.6.<br /><b class="num">III</b> medic.<br /><b class="num">1</b> [[ligamento]] οἱ σπόνδυλοι ... δέδενται πρὸς ἀλλήλοις δεσμῷ μυξώδει καὶ νευρώδει Hp.<i>Art</i>.45, cf. <i>Mochl</i>.1, Arist.<i>HA</i> 495<sup>b</sup>13, 21, <i>PA</i> 654<sup>b</sup>28<br /><b class="num">•</b>gener. [[sujeción]] ὁκόταν δὲ ῥαγέωσιν οἱ ὑμένες, τότε λύεται τοῦ δεσμοῦ τὸ ἔμβρυον Hp.<i>Nat.Puer</i>.30.<br /><b class="num">2</b> [[anquilosamiento]] ἄρθρου Hp.<i>Fract</i>.37.<br /><b class="num">IV</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[atadura]] no visible οἶνος ... δέει γλῶσσαν ... δεσμοῖς ἀφράστοισι el vino ata la lengua con ataduras invisibles</i> Hes.<i>Fr</i>.239.4, ἧς ἡ ψυχρότης [[δεσμός]] ἐστιν Archel.Phil.1a, de tipo mágico δήσω ἐγὼ κείνην ὑπὸ Τάρταρον ... δεσμοῖς ἀργαλέοις <i>IG</i> 3(3).108a.4 (III a.C.), cf. <i>IG</i> 4<sup>2</sup>.122.43 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>de tipo mítico-religioso [[obligación]], [[vínculo]], [[aprisionamiento]] [[ἀίδηλος]] ὑπὸ χθόνα δ. ἔρυκε a Teseo en los infiernos, A.R.1.102, ref. a las almas impuras δεῖσθαι ἐν ἀρρήκτοις δεσμοῖς ὑπὸ Ἐρινύων Pythag.B 1a.31, cf. 2<i>Ep.Clem</i>.20.4, δεσμὰ ... τῆς ψυχῆς Pythag.B 1a.31, cf. Iust.<i>Nou</i>.7.8, ἱεροὶ δεσμοί vínculos sagrados</i> Iambl.<i>Myst</i>.3.27<br /><b class="num">•</b>de la relación del filósofo con la naturaleza [[vínculo]] o [[servidumbre]] Porph.<i>Abst</i>.1.38<br /><b class="num">•</b>en lit. crist. [[censura]] eclesiástica, Chrys.M.63.45.<br /><b class="num">2</b> en el ámbito familiar, social [[atadura]], [[vínculo]], [[lazo]] τὰ ξυμφέροντα ... ὑπὸ τῶν νόμων κείμενα δεσμὰ τῆς φύσεώς ἐστι las conveniencias dictadas por las leyes son ataduras para la naturaleza</i> Antipho Soph.B 44a.4.5, δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί Pl.<i>Prt</i>.322c, (πάτριοι νόμοι) δεσμοὶ ... πάσης εἰσὶν πολιτείας Pl.<i>Lg</i>.793b, δεσμοὶ ἀγαπήσεως LXX <i>Os</i>.11.4, συμμαχία ὥσπερ κράτος ἢ δ. una alianza como apoyo o vínculo</i> Plu.<i>Nic</i>.10, τῆς δουλείας <i>PSI</i> 452.28 (IV d.C.).<br /><b class="num">3</b> cien. y fil. [[enlace]], [[vínculo]], [[lazo de unión o conexión]] τὰ ... φωνήεντα ... οἷον δ. διὰ πάντων (γραμμάτων) κεχώρηκεν Pl.<i>Sph</i>.253a, entre dos términos, Pl.<i>Ti</i>.31c, τοῦ αἰσθητικοῦ μορίου ... δ. καὶ [[ἀκινησία]] encadenamiento e inmovilidad de la facultad perceptiva</i> Arist.<i>Somn.Vig</i>.454<sup>b</sup>10, δύο μὲν τὰ πρῶτα στοιχεῖα γῆ καὶ πῦρ, τὰ δὲ λοιπὰ δεσμοῦ καὶ συνοχῆς χάριν προυνοήθη Porph.<i>in Tim</i>.58<br /><b class="num">•</b>del [[cordón]] de estrellas que forma parte de la constelación Piscis, Arat.242.<br /><b class="num">B</b> [[haz]] τετράκναμος ... δ. haz de cuatro radios</i>, e.e. rueda de cuatro radios</i> Pi.<i>P</i>.2.40<br /><b class="num">•</b>[[haz]], [[manojo como medida]] ἀσπαράγου <i>BGU</i> 1120.14 (I a.C.), ὀρι[γά] νου <i>Coquin.Fr.Pap</i>. en <i>Philologus</i> 80.1925.341, δᾴδων Eust.862.27. • DMic.: <i>de-so-mo</i>. | |dgtxt=-οῦ, ὁ<br /><br /><b class="num">• Grafía:</b> graf. δεσσμ- <i>IG</i> 4<sup>2</sup>.102.218, δεζμ- <i>IG</i> 4<sup>2</sup>.103.80 (ambas Epidauro IV a.C.)<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> frec. plu. [[δεσμά]]<br /><b class="num">A</b> <b class="num">I</b>dicho de la forma o medio de unión<br /><b class="num">1</b> [[atadura]], [[nudo]] ἐπὶ δεσμὸν ἴηλε ... ὃν ... μιν [[δέδαε]] ... Κίρκη echó un nudo (al cofre) que le había enseñado Circe</i>, <i>Od</i>.8.447, cf. 443, 21.241, A.R.3.808, ἀμήχανα [[δεσμά]] <i>h.Merc</i>.157, λύειν δ' οὐκ ἔστιν ἀγνοοῦντας τὸν δεσμόν Arist.<i>Metaph</i>.995<sup>a</sup>30, οἱ δεσμοὶ κατὰ τὴν ἐπάλλαξιν ἰσχὺν δι' ἀλλήλων λαμβάνουσιν Plu.2.140e.<br /><b class="num">2</b> [[remache]], [[grapa]] para unir las asas a un trípode <i>Il</i>.18.379, ἀπὸ τῶν τετρακύκλων <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1425.383 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>arq. para unir bloques de piedra o madera μόλυβδος ... τοῖς δεσμοῖς τōν λίθον <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.472.149 (V a.C.), cf. <i>ID</i> 104-24.12 (IV a.C.), δεσμὰ σιδερᾶ δόκιμ[α τὰ] ἐκ τῶν λίθων ἐγλυθέντα <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1627.283, cf. 1666B.90 (ambas IV a.C.), <i>CID</i> 2.59.1.23 (IV a.C.), δεσμοὺς χαλκοῦς μεγάλους <i>IG</i> 11(2).203B.94 (III a.C.), cf. Paus.5.20.6, Nonn.<i>D</i>.40.454.<br /><b class="num">3</b> [[correa]], [[cuerda para varios usos, esp. sujetar o guiar animales]], [[ronzal para caballerías]] <i>Il</i>.6.507, 15.264, cf. Hdt.3.32, A.R.1.129, Artem.4.proem., para el yugo, X.<i>An</i>.3.5.10<br /><b class="num">•</b>náut. [[cordaje]], <i>Od</i>.13.100, Q.S.11.310<br /><b class="num">•</b>τὰ δεσμοῦ el material que sirve para atar o amarrar</i>, correaje</i>, <i>PTeb</i>.120.70 (I a.C.).<br /><b class="num">4</b> [[vencejo]] para atar gavillas, Arist.<i>Metaph</i>.1042<sup>b</sup>17, <i>PSarap</i>.50.9, 51.19 (ambos II d.C.).<br /><b class="num">II</b> aplicado a personas<br /><b class="num">1</b> c. intención de aprisionar:<br /><b class="num">a)</b> [[atadura]], [[cadena]] δεσμὸν ἀνίει μένος Ἡφάστοιο, τὼ δ' ἐπεὶ ἐκ δεσμοῖο λύθεν ... la fuerza de Hefesto soltó el lazo, y ellos dos, cuando se liberaron de la atadura ...</i>, <i>Od</i>.8.359, 360, cf. 12.54, 160, 200, <i>Il</i>.1.401, Q.S.5.343, δεσμῷ ἐν ἀχλυόεντι σιδηρέῳ ἔσβεσαν ὕβριν apagaron su soberbia con obscura cadena de hierro, e.e. en obscura prisión</i> epigr. en Hdt.5.77 (= <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.501A.1), δεσμοῖς Ἑρμείαο σιδηρείοις μιν ἔχοντες (a Ares), Orác. en <i>SEG</i> 41.1411.5, cf. 11 (Siedra II d.C.)<br /><b class="num">•</b>frec. en plu. [[ligaduras]], [[cadenas]], [[grilletes]] incluso [[prisión]] δεσμοῖσι δέδενται Pi.<i>Fr</i>.161, ἐκ δεσμῶν λυθῆναι A.<i>Pr</i>.509, cf. Ar.<i>Th</i>.1013, 1108, <i>Pax</i> 1073, Arat.203, Sext.<i>Sent</i>.322, Q.S.2.442, 6.291, Eun.<i>VS</i> 479, 484, οἱ ... ἐκ δεσμῶν λυθέντες οὐ δύνανται τοῖς ἄλλοις ὁμοίαν ποιήσασθαι τὴν ὁδοιπορίαν Alcid.1.17, cf. Plu.2.165e, ἐν δέσμοισι con cadenas</i>, e.e. preso</i> S.<i>Fr</i>.63, cf. E.<i>Ep</i>.1.16, δεσμοῖς en prisión</i> Th.7.82, εἰς δεσμοὺς ἄγειν encadenar</i>, prender</i> E.<i>Ba</i>.518, οἳ φυγῆς ἄξια ἔρδουσιν ἢ δεσμῶν los que realizan actos dignos de la pena de destierro o de prisión</i> Democr.B 262, κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν sufro incluso prisión</i> 2<i>Ep.Ti</i>.2.9, λυσόμενος χαλκέων Ἰξίονα ... δεσμῶν A.R.3.62, δούλια δεσμὰ γυναικῶν A.R.<i>Fr</i>.12.13, τὸ κρίμα ἔσται ... εἰς [[δεσμά]] LXX 2<i>Es</i>.7.26, cf. Vett.Val.2.6, δεσμοὶ χεῖρες αὐτῆς sus manos son cadenas</i> LXX <i>Ec</i>.7.26, cf. <i>Ge</i>.42.27, ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν el carcelero</i> Luc.<i>Tox</i>.29;<br /><b class="num">b)</b> esp. [[prisión]], [[cautiverio]] ὡς δ' ὅτ' ἀνὴρ ... ὑπεκπροφύγῃ ... κρατεροῦ ὑπὸ δεσμοῦ Hes.<i>Sc</i>.43, οὐδὲν ἄξιον δεσμοῦ Hdt.3.145, [[δουλεία]] καὶ δ. X.<i>Cyr</i>.3.1.24, [[αἰκία]] δ. θάνατος Arist.<i>EN</i> 1131<sup>a</sup>8, δ. ἢ ζημία Aen.Tact.10.19, τιμᾶσθαι δεσμοῦ considerarse a sí mismo merecedor de la pena de prisión</i> Lys.6.21, δεσμὸν καταγιγνώσκειν condenar a pena de prisión</i> D.24.152, cf. <i>IStratonikeia</i> 1101.15 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>fig. op. λύσις Aen.Gaz.<i>Thphr</i>.15.23;<br /><b class="num">c)</b> local [[prisión]], [[cárcel]] πετρώδει ... ἐν δεσμῷ S.<i>Ant</i>.958, ἐν δημοσίῳ δεσμῷ δεθείς Pl.<i>Lg</i>.864e.<br /><b class="num">2</b> [[faja]], [[venda]] del recién nacido <i>h.Ap</i>.129<br /><b class="num">•</b>en usos medic. προσδῆσαι μὲν τοὺς πόδας ... δεσμῷ εὐόχῳ μέν, μαλθακῷ δέ Hp.<i>Art</i>.43, cf. 78, <i>Fract</i>.6.<br /><b class="num">III</b> medic.<br /><b class="num">1</b> [[ligamento]] οἱ σπόνδυλοι ... δέδενται πρὸς ἀλλήλοις δεσμῷ μυξώδει καὶ νευρώδει Hp.<i>Art</i>.45, cf. <i>Mochl</i>.1, Arist.<i>HA</i> 495<sup>b</sup>13, 21, <i>PA</i> 654<sup>b</sup>28<br /><b class="num">•</b>gener. [[sujeción]] ὁκόταν δὲ ῥαγέωσιν οἱ ὑμένες, τότε λύεται τοῦ δεσμοῦ τὸ ἔμβρυον Hp.<i>Nat.Puer</i>.30.<br /><b class="num">2</b> [[anquilosamiento]] ἄρθρου Hp.<i>Fract</i>.37.<br /><b class="num">IV</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[atadura]] no visible οἶνος ... δέει γλῶσσαν ... δεσμοῖς ἀφράστοισι el vino ata la lengua con ataduras invisibles</i> Hes.<i>Fr</i>.239.4, ἧς ἡ ψυχρότης [[δεσμός]] ἐστιν Archel.Phil.1a, de tipo mágico δήσω ἐγὼ κείνην ὑπὸ Τάρταρον ... δεσμοῖς ἀργαλέοις <i>IG</i> 3(3).108a.4 (III a.C.), cf. <i>IG</i> 4<sup>2</sup>.122.43 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>de tipo mítico-religioso [[obligación]], [[vínculo]], [[aprisionamiento]] [[ἀίδηλος]] ὑπὸ χθόνα δ. ἔρυκε a Teseo en los infiernos, A.R.1.102, ref. a las almas impuras δεῖσθαι ἐν ἀρρήκτοις δεσμοῖς ὑπὸ Ἐρινύων Pythag.B 1a.31, cf. 2<i>Ep.Clem</i>.20.4, δεσμὰ ... τῆς ψυχῆς Pythag.B 1a.31, cf. Iust.<i>Nou</i>.7.8, ἱεροὶ δεσμοί vínculos sagrados</i> Iambl.<i>Myst</i>.3.27<br /><b class="num">•</b>de la relación del filósofo con la naturaleza [[vínculo]] o [[servidumbre]] Porph.<i>Abst</i>.1.38<br /><b class="num">•</b>en lit. crist. [[censura]] eclesiástica, Chrys.M.63.45.<br /><b class="num">2</b> en el ámbito familiar, social [[atadura]], [[vínculo]], [[lazo]] τὰ ξυμφέροντα ... ὑπὸ τῶν νόμων κείμενα δεσμὰ τῆς φύσεώς ἐστι las conveniencias dictadas por las leyes son ataduras para la naturaleza</i> Antipho Soph.B 44a.4.5, δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί Pl.<i>Prt</i>.322c, (πάτριοι νόμοι) δεσμοὶ ... πάσης εἰσὶν πολιτείας Pl.<i>Lg</i>.793b, δεσμοὶ ἀγαπήσεως LXX <i>Os</i>.11.4, συμμαχία ὥσπερ κράτος ἢ δ. una alianza como apoyo o vínculo</i> Plu.<i>Nic</i>.10, τῆς δουλείας <i>PSI</i> 452.28 (IV d.C.).<br /><b class="num">3</b> cien. y fil. [[enlace]], [[vínculo]], [[lazo de unión o conexión]] τὰ ... φωνήεντα ... οἷον δ. διὰ πάντων (γραμμάτων) κεχώρηκεν Pl.<i>Sph</i>.253a, entre dos términos, Pl.<i>Ti</i>.31c, τοῦ αἰσθητικοῦ μορίου ... δ. καὶ [[ἀκινησία]] encadenamiento e inmovilidad de la facultad perceptiva</i> Arist.<i>Somn.Vig</i>.454<sup>b</sup>10, δύο μὲν τὰ πρῶτα στοιχεῖα γῆ καὶ πῦρ, τὰ δὲ λοιπὰ δεσμοῦ καὶ συνοχῆς χάριν προυνοήθη Porph.<i>in Tim</i>.58<br /><b class="num">•</b>del [[cordón]] de estrellas que forma parte de la constelación Piscis, Arat.242.<br /><b class="num">B</b> [[haz]] τετράκναμος ... δ. haz de cuatro radios</i>, e.e. rueda de cuatro radios</i> Pi.<i>P</i>.2.40<br /><b class="num">•</b>[[haz]], [[manojo como medida]] ἀσπαράγου <i>BGU</i> 1120.14 (I a.C.), ὀρι[γά] νου <i>Coquin.Fr.Pap</i>. en <i>Philologus</i> 80.1925.341, δᾴδων Eust.862.27. • DMic.: <i>de-so-mo</i>. | ||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=δεσμοῦ, ὁ ([[δέω]]) (from [[Homer]] [[down]]), a [[band]] or [[bond]]: ἐλύθη ὁ [[δεσμός]] τῆς γλώσσης [[αὐτοῦ]], i. e. the [[impediment]] in his [[speech]] [[was]] removed); λυθῆναι [[ἀπό]] [[τοῦ]] δεσμοῦ, of a [[woman]] bowed [[together]], held fasces it were by a [[bond]]). The plural [[form]] τά [[δεσμά]] the [[more]] [[common]] [[form]] in Greek writers (Winer s Grammar, 63 (62) (cf. Buttmann, 23 (21); [[see]] [[below]])), is [[found]] in οἱ δεσμοί in [[ὥστε]] [[τούς]] δεσμούς μου φανερούς ἐν Χριστῷ [[γενέσθαι]], so [[that]] my [[captivity]] became [[manifest]] as made for the [[cause]] of Christ) ("[[δεσμά]] sunt vincula quibus quis constringitur, sed [[δεσμός]] est in carcerem conjectio et captivitas in vinculis ... Utraque forma et ceteri Graeci omnes et Attici utuntur, sed non promiscue ut [[inter]] se permutari possint." Cobet as quoted in Rutherford, New Phryn., p. 353); the genitive and dative in R Tr marginal [[reading]]; ἐν τοῖς δεσμοῖς [[τοῦ]] εὐαγγελίου, in the [[captivity]] [[into]] [[which]] the preaching of the gospel has thrown me, Winer's Grammar, 189 (178); cf. [[reference]] [[under]] the [[word]] [[δέσμιος]], at the [[end]]). | |||
}} | }} |
Revision as of 17:59, 28 August 2017
English (LSJ)
ὁ, pl.
A δεσμά h.Merc.157, al., Thgn.459, Hdt.6.91, and so mostly in Trag., A.Pr.513, etc., and Pl.Euthphr.9a; but δεσμοί A.Pr. 525, E.Ba.518,634, usu. in Pl., as Lg.793b, al.: both forms in Att. Inscrr., δεσμοί IG2.678B48, δεσμά ib.791.31, the latter preferred by Thom. Mag.p.79R. (sg. δεσμόν SIG246 ii 36 (Delph.), Att. acc. to Hsch.): (δέω A):—band, bond, anything for tying and fastening, as halter, Il.6.507; mooring-cable, Od.13.100, etc.; door-latch, 21.241; yoke-strap, X.An.3.5.10: metaph., any bond of union or connexion, Pl.Ti.31c, etc.; of the vowels, Id.Sph.253a; δεσμοὶ πολιτείας, of the laws, Id.Lg.793b; εἰς τὰ δεσμοῦ for binding material, PTeb.120.70 (i B. C.). 2 in pl. (never δεσμά in this sense), bonds, chains, ἐκ δεσμῶν λυθῆναι A.Pr.509, 770; πρὶν ἂν ἐξ ἀγρίων δ. χαλάσῃ ib.177; ἐν δεσμοῖσι S.Fr.63; εἰς δεσμοὺς ἄγειν E.Ba.518; δεσμοῖς Th.7.82; ὁ ἐπὶ τῶν δ., = δεσμοφύλαξ, Luc. Tox.29: in sg., collectively, bonds, imprisonment, δ. ἀχλυόεις Epigr. ap. Hdt.5.77 ( = IG12.394); οὐδὲν ἄξιον δεσμοῦ Hdt.3.145; ἐν. δ. S.Ant.958; ἐν δημοσίῳ δ. δεθείς Pl.Lg.864e; ἔδησεν ἑαυτὸν τιμησάμενος δεσμοῦ Lys.6.21: metaph. of moral bondage, Porph.Abst.1.38, al. 3 ligature, Arist.HA 495b13, al. 4 δ. ἄρθρου in Hp.Fract.37 is expld. by Gal. adloc. as ankylosis. 5 spell, charm, Iamb.Myst.3.27. II = δέσμη, Pap. in Philol.80.341, Poll.2.135, Eust.862.27; ἀσπαράγου δ. BGU1120.14 (i B. C.); δ. ἀργυρίου LXX Ge.42.27; cf. δέσις 111.
German (Pape)
[Seite 550] ὁ (δέω), alles zum Binden Dienende, Band, Strick, Tau, Riemen, Fessel u. s. w.; vgl. δέσμα. Bei Homer häufig: Ankertau, Odyss. 13, 100; Fessel, Iliad. 5, 391; Schiffstaue als Fesseln des Odysseus Odyss. 12, 54. 164. 196; Fesseln des Ares und der Aphrodite von Metall Odyss. 8, 274; Halfter, Iliad. 6, 507; Knoten, Odyss. 8, 447; Nägel oder Nieten zur Befestigung von Henkeln, Iliad. 18, 379, vgl. Scholl. und Apollon. Lex. Homer. 57, 31; THÜRRIEMEN, Odyss. 21, 241. Den Dual hat Homer nicht; der Plural τὰ δεσμά kommt in der Ilias und Ooyssee auch nicht vor, sondern erst in den Homerischen Hymuen, h. Apoll. 129, h. Mercur. 157. 409, h. 6, 13; den Plural οἱ δεσμοί, τοὺς δεσμούς, δεσμῶν, δεσμοῖσι u. δεσμοῖς, gebraucht Homer vermischt mit dem Singular, δεσμός, δεσμοῖο, δεσμῷ, δεσμόν, ohne die Numeri der Bedeutung nach wesentlich zu unterscheiden; vgl. z. B. Odyss. 8, 296 ἀμφὶ δὲ δεσμοὶ τεχνήεντες ἔχυντο mit vs. 317 ἀλλά σφωε δόλος καὶ δεσμὸς ἐρύξει; interessant vs. 359, ἃς εἰπὼν δεσμὸν ἀνίει μένος Ἡφαίστοιο, var. lect. δεσμῶν; auf diese Stelle bezieht sich wohl in einem Schol. O zu vs. 355 die Noeiz Αρίσταρχος δὲ δε σμ ό ν γράφει, ein von seinem Platze verschlagenes Bruchstück aus Didymus. – Prosa, Plat. Crat. 402 a u. öfter; δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί Prot. 322 c; = Ge fängniß, οὐδὲν ἄξιον δεσμοῦ Her. 3, 145; ἐν δημοσίῳ δεσμῷ δεθείς Plat. Legg. IX, 864 e; plur., ἐν τοῖς δεσμοῖς δήσας Crat. 404 a; πληγαὶ καὶ δεσμοί Legg. VI, 764 b; δεσμοῖς χρονίοις καὶ ἐμφανέσι κολάζειν IX, 855 b; vgl. Thuc. 7, 82; δεσμὸς καὶ δουλεία Xen. Cyr. 3, 1, 24; δεσμὸν καταγιγνώσκειν, Gefängnißstrafe zuerkennen, Dem. 24, 152; ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν, der Gefängnißwärter, Luc. Tox. 29. – pheaetet. Schol. 1 (VI, 27) ἄγκυραν ἐχενηίδα, δεσμὸν ἀέλλῆς. – Der plur. δεσμά Aesch. Prom. 52 u. öfter; Theocr. 30, 24, 41; seltener in Prosa, Plat. Euth. 9 a; doch gew. bei Sp., wie Luc. Tox. 6 u. öfter; D. Sic. 14, 103.
Greek (Liddell-Scott)
δεσμός: ὁ· πληθ. δεσμά, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἑρμ. 157, Θέογν. 459, Ἡρόδ 6. 91, καὶ οὕτω τὸ πλεῖστον παρ’ Ἀττ. ποιητ. καὶ Πλάτ. Εὐθύφρ. 9Α· ἀλλὰ δεσμοὶ Αἰσχύλ. Πρ. 525, Εὐρ. Βάκχ. 518, 634, συχν. παρὰ Πλάτ. (δέω)·- παρ’ Ὁμ. καθόλου, = ταινία ἢ πᾶν ὅ,τι χρήσιμον πρὸς δέσιν καὶ στερεοποίησιν· οἷον φορβειὰ (καπίστρι), Ἰλ. Ζ. 507· τὰ πρυμνήσια, τὸ καλῴδιον τῆς ἀγκύρας, Ὀδ. Ν. 100, κτλ· ἱμὰς τῆς θύρας, Φ. 241· οὕτω παρ’ Ἀττ. ὁ ἱμὰς τοῦ ζυγοῦ, Ξεν. Ἀν. 3. 5, 10· πᾶς σύνδεσμος ἑνότητος, Πλάτ. Τιμ. 31C· ἐπὶ τῶν φωνηέντων, ὁ αὐτ. Σοφ. 253Α· δεσμοὶ πολιτείας, ἐπὶ τῶν νόμων, ὁ αὐτ. Νόμ. 793Β. 2) κατὰ πληθ. = δεσμά, ἁλύσεις, ἐκ δεσμῶν λυθῆναι Αἰσχύλ. Πρ. 509, 770· πρὶν ἂν χαλασθῇ δεσμὰ αὐτόθι 513· ἐν δεσμοῖσι Σοφ. Ἀποσπ. 60· δεσμοῖς Θουκ. 7. 82· ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν = δεσμοφύλαξ, Λουκ. Τοξ. 29· - ἐντεῦθεν καθ’ ἑνικ., περιληπτικῶς = δεσμά, φυλάκισις, φυλακή, δεσμὸς ἀχλυόεις Ἐπίγρ. παρ’ Ἡροδ. 5. 77· οὐδὲν ἄξιον δεσμοῦ Ἡρόδ. 3. 145· ἐν δεσμῷ Σοφ. Ἀντ. 858· ἐν δημοσίῳ δεσμῷ Πλάτ. Νόμ. 864Ε· δεσμοῦ τιμᾶσθαι Λυσ. 105. 16. 3) = δεσμός, ἐπίδεσμος, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 1. 16, 14, κτλ· - ἀλλὰ δεσμὸς ἄρθρου Ἱππ. π. Ἀγμ. 776, εἶναι κατὰ τὸν Γαλην., ἀγκύλωσις. ΙΙ. = δέσμη, Πολυδ. Β΄, 135, Εὐστ. 862. 27· δ. ἀργυρίου Ἑβδ. (Γεν. μβ΄, 27).
French (Bailly abrégé)
οῦ (ὁ) :
lien (corde, câble, amarre, courroie, nœud) ; p. ext. clou ; au plur. d’ord. οἱ δεσμοί liens, chaînes, fers ; au sg. emprisonnement, prison ; en gén. captivité ; fig. d’ord. au plur. liens (d’amitié, etc.).
Étymologie: δέω¹.
English (Autenrieth)
(δέ Od. 24.2): any (means of) binding, fastening, fetter, imprisonment, pl., bonds; ἄνευ δεσμοῖο μένουσιν | νῆες, i. e. without mooring, Od. 13.100; of a latch-string, Od. 21.241, etc.
English (Slater)
δεσμός
1 bond τὸν δὲ τετράκναμον ἔπραξε δεσμὸν ἑὸν ὄλεθρον ὅγ. ἐν δ' ἀφύκτοισι γυιοπέδαις πεσὼν (sc. Ἰξίων) (P. 2.40) κείνῳ μὲν (= Τυφῶνι) Αἴτνα δεσμὸς ὑπερφίαλος ἀμφίκειται fr. 92. ]δεῖ δεσμὸς[ (sic Snell, sed lectio incerta) Παρθ. 1. 3. οἱ μὲν κατωκάρα δεσμοῖσι δέδενται fr. 161.
Spanish (DGE)
-οῦ, ὁ
• Grafía: graf. δεσσμ- IG 42.102.218, δεζμ- IG 42.103.80 (ambas Epidauro IV a.C.)
• Morfología: frec. plu. δεσμά
A Idicho de la forma o medio de unión
1 atadura, nudo ἐπὶ δεσμὸν ἴηλε ... ὃν ... μιν δέδαε ... Κίρκη echó un nudo (al cofre) que le había enseñado Circe, Od.8.447, cf. 443, 21.241, A.R.3.808, ἀμήχανα δεσμά h.Merc.157, λύειν δ' οὐκ ἔστιν ἀγνοοῦντας τὸν δεσμόν Arist.Metaph.995a30, οἱ δεσμοὶ κατὰ τὴν ἐπάλλαξιν ἰσχὺν δι' ἀλλήλων λαμβάνουσιν Plu.2.140e.
2 remache, grapa para unir las asas a un trípode Il.18.379, ἀπὸ τῶν τετρακύκλων IG 22.1425.383 (IV a.C.)
•arq. para unir bloques de piedra o madera μόλυβδος ... τοῖς δεσμοῖς τōν λίθον IG 13.472.149 (V a.C.), cf. ID 104-24.12 (IV a.C.), δεσμὰ σιδερᾶ δόκιμ[α τὰ] ἐκ τῶν λίθων ἐγλυθέντα IG 22.1627.283, cf. 1666B.90 (ambas IV a.C.), CID 2.59.1.23 (IV a.C.), δεσμοὺς χαλκοῦς μεγάλους IG 11(2).203B.94 (III a.C.), cf. Paus.5.20.6, Nonn.D.40.454.
3 correa, cuerda para varios usos, esp. sujetar o guiar animales, ronzal para caballerías Il.6.507, 15.264, cf. Hdt.3.32, A.R.1.129, Artem.4.proem., para el yugo, X.An.3.5.10
•náut. cordaje, Od.13.100, Q.S.11.310
•τὰ δεσμοῦ el material que sirve para atar o amarrar, correaje, PTeb.120.70 (I a.C.).
4 vencejo para atar gavillas, Arist.Metaph.1042b17, PSarap.50.9, 51.19 (ambos II d.C.).
II aplicado a personas
1 c. intención de aprisionar:
a) atadura, cadena δεσμὸν ἀνίει μένος Ἡφάστοιο, τὼ δ' ἐπεὶ ἐκ δεσμοῖο λύθεν ... la fuerza de Hefesto soltó el lazo, y ellos dos, cuando se liberaron de la atadura ..., Od.8.359, 360, cf. 12.54, 160, 200, Il.1.401, Q.S.5.343, δεσμῷ ἐν ἀχλυόεντι σιδηρέῳ ἔσβεσαν ὕβριν apagaron su soberbia con obscura cadena de hierro, e.e. en obscura prisión epigr. en Hdt.5.77 (= IG 13.501A.1), δεσμοῖς Ἑρμείαο σιδηρείοις μιν ἔχοντες (a Ares), Orác. en SEG 41.1411.5, cf. 11 (Siedra II d.C.)
•frec. en plu. ligaduras, cadenas, grilletes incluso prisión δεσμοῖσι δέδενται Pi.Fr.161, ἐκ δεσμῶν λυθῆναι A.Pr.509, cf. Ar.Th.1013, 1108, Pax 1073, Arat.203, Sext.Sent.322, Q.S.2.442, 6.291, Eun.VS 479, 484, οἱ ... ἐκ δεσμῶν λυθέντες οὐ δύνανται τοῖς ἄλλοις ὁμοίαν ποιήσασθαι τὴν ὁδοιπορίαν Alcid.1.17, cf. Plu.2.165e, ἐν δέσμοισι con cadenas, e.e. preso S.Fr.63, cf. E.Ep.1.16, δεσμοῖς en prisión Th.7.82, εἰς δεσμοὺς ἄγειν encadenar, prender E.Ba.518, οἳ φυγῆς ἄξια ἔρδουσιν ἢ δεσμῶν los que realizan actos dignos de la pena de destierro o de prisión Democr.B 262, κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν sufro incluso prisión 2Ep.Ti.2.9, λυσόμενος χαλκέων Ἰξίονα ... δεσμῶν A.R.3.62, δούλια δεσμὰ γυναικῶν A.R.Fr.12.13, τὸ κρίμα ἔσται ... εἰς δεσμά LXX 2Es.7.26, cf. Vett.Val.2.6, δεσμοὶ χεῖρες αὐτῆς sus manos son cadenas LXX Ec.7.26, cf. Ge.42.27, ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν el carcelero Luc.Tox.29;
b) esp. prisión, cautiverio ὡς δ' ὅτ' ἀνὴρ ... ὑπεκπροφύγῃ ... κρατεροῦ ὑπὸ δεσμοῦ Hes.Sc.43, οὐδὲν ἄξιον δεσμοῦ Hdt.3.145, δουλεία καὶ δ. X.Cyr.3.1.24, αἰκία δ. θάνατος Arist.EN 1131a8, δ. ἢ ζημία Aen.Tact.10.19, τιμᾶσθαι δεσμοῦ considerarse a sí mismo merecedor de la pena de prisión Lys.6.21, δεσμὸν καταγιγνώσκειν condenar a pena de prisión D.24.152, cf. IStratonikeia 1101.15 (II d.C.)
•fig. op. λύσις Aen.Gaz.Thphr.15.23;
c) local prisión, cárcel πετρώδει ... ἐν δεσμῷ S.Ant.958, ἐν δημοσίῳ δεσμῷ δεθείς Pl.Lg.864e.
2 faja, venda del recién nacido h.Ap.129
•en usos medic. προσδῆσαι μὲν τοὺς πόδας ... δεσμῷ εὐόχῳ μέν, μαλθακῷ δέ Hp.Art.43, cf. 78, Fract.6.
III medic.
1 ligamento οἱ σπόνδυλοι ... δέδενται πρὸς ἀλλήλοις δεσμῷ μυξώδει καὶ νευρώδει Hp.Art.45, cf. Mochl.1, Arist.HA 495b13, 21, PA 654b28
•gener. sujeción ὁκόταν δὲ ῥαγέωσιν οἱ ὑμένες, τότε λύεται τοῦ δεσμοῦ τὸ ἔμβρυον Hp.Nat.Puer.30.
2 anquilosamiento ἄρθρου Hp.Fract.37.
IV fig.
1 atadura no visible οἶνος ... δέει γλῶσσαν ... δεσμοῖς ἀφράστοισι el vino ata la lengua con ataduras invisibles Hes.Fr.239.4, ἧς ἡ ψυχρότης δεσμός ἐστιν Archel.Phil.1a, de tipo mágico δήσω ἐγὼ κείνην ὑπὸ Τάρταρον ... δεσμοῖς ἀργαλέοις IG 3(3).108a.4 (III a.C.), cf. IG 42.122.43 (IV a.C.)
•de tipo mítico-religioso obligación, vínculo, aprisionamiento ἀίδηλος ὑπὸ χθόνα δ. ἔρυκε a Teseo en los infiernos, A.R.1.102, ref. a las almas impuras δεῖσθαι ἐν ἀρρήκτοις δεσμοῖς ὑπὸ Ἐρινύων Pythag.B 1a.31, cf. 2Ep.Clem.20.4, δεσμὰ ... τῆς ψυχῆς Pythag.B 1a.31, cf. Iust.Nou.7.8, ἱεροὶ δεσμοί vínculos sagrados Iambl.Myst.3.27
•de la relación del filósofo con la naturaleza vínculo o servidumbre Porph.Abst.1.38
•en lit. crist. censura eclesiástica, Chrys.M.63.45.
2 en el ámbito familiar, social atadura, vínculo, lazo τὰ ξυμφέροντα ... ὑπὸ τῶν νόμων κείμενα δεσμὰ τῆς φύσεώς ἐστι las conveniencias dictadas por las leyes son ataduras para la naturaleza Antipho Soph.B 44a.4.5, δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί Pl.Prt.322c, (πάτριοι νόμοι) δεσμοὶ ... πάσης εἰσὶν πολιτείας Pl.Lg.793b, δεσμοὶ ἀγαπήσεως LXX Os.11.4, συμμαχία ὥσπερ κράτος ἢ δ. una alianza como apoyo o vínculo Plu.Nic.10, τῆς δουλείας PSI 452.28 (IV d.C.).
3 cien. y fil. enlace, vínculo, lazo de unión o conexión τὰ ... φωνήεντα ... οἷον δ. διὰ πάντων (γραμμάτων) κεχώρηκεν Pl.Sph.253a, entre dos términos, Pl.Ti.31c, τοῦ αἰσθητικοῦ μορίου ... δ. καὶ ἀκινησία encadenamiento e inmovilidad de la facultad perceptiva Arist.Somn.Vig.454b10, δύο μὲν τὰ πρῶτα στοιχεῖα γῆ καὶ πῦρ, τὰ δὲ λοιπὰ δεσμοῦ καὶ συνοχῆς χάριν προυνοήθη Porph.in Tim.58
•del cordón de estrellas que forma parte de la constelación Piscis, Arat.242.
B haz τετράκναμος ... δ. haz de cuatro radios, e.e. rueda de cuatro radios Pi.P.2.40
•haz, manojo como medida ἀσπαράγου BGU 1120.14 (I a.C.), ὀρι[γά] νου Coquin.Fr.Pap. en Philologus 80.1925.341, δᾴδων Eust.862.27. • DMic.: de-so-mo.
English (Thayer)
δεσμοῦ, ὁ (δέω) (from Homer down), a band or bond: ἐλύθη ὁ δεσμός τῆς γλώσσης αὐτοῦ, i. e. the impediment in his speech was removed); λυθῆναι ἀπό τοῦ δεσμοῦ, of a woman bowed together, held fasces it were by a bond). The plural form τά δεσμά the more common form in Greek writers (Winer s Grammar, 63 (62) (cf. Buttmann, 23 (21); see below)), is found in οἱ δεσμοί in ὥστε τούς δεσμούς μου φανερούς ἐν Χριστῷ γενέσθαι, so that my captivity became manifest as made for the cause of Christ) ("δεσμά sunt vincula quibus quis constringitur, sed δεσμός est in carcerem conjectio et captivitas in vinculis ... Utraque forma et ceteri Graeci omnes et Attici utuntur, sed non promiscue ut inter se permutari possint." Cobet as quoted in Rutherford, New Phryn., p. 353); the genitive and dative in R Tr marginal reading; ἐν τοῖς δεσμοῖς τοῦ εὐαγγελίου, in the captivity into which the preaching of the gospel has thrown me, Winer's Grammar, 189 (178); cf. reference under the word δέσμιος, at the end).