dego: Difference between revisions
(3_4) |
(2) |
||
| Line 7: | Line 7: | ||
{{Georges | {{Georges | ||
|georg=dēgo, dēgī, ere (zsgz. aus *dē-igo, v. de u. [[ago]]), I) eine [[Zeit]] [[oder]] ([[selten]]) [[ein]] [[Ereignis]] in der [[Zeit]] [[hinbringen]], [[zubringen]], [[verbringen]] = [[verleben]], A) im allg., m. Acc.: deg. aetatem, Cic.: aetatem cum [[uno]] (v. einem [[Mädchen]]), Plaut. u. Ter.: in tranquillitate omnem aetatem [[sine]] dolore, Cic.: omne [[tempus]] aetatis [[sine]] [[molestia]], Cic. – deg. [[pulchre]] [[aevum]], Lucr.: in beatorum insulis [[immortale]] [[aevum]], Cic. Hortens. fr. 50 M.: [[aevum]] in [[caelo]] cum [[dis]] genitalibus, Enn. ann. 115: qualibus in tenebris vitae quantisque periclis degitur [[hoc]] aevi quodcumque est, Lucr. – degens annum a tricesimo [[tertium]], Aur. Vict. epit. 47, 3. – deg. contractum cum ventis [[bellum]], Lucr. 4, 965. – deg. [[otia]] pacato in thalamo, Catull. 68, 104. – deg. senectam turpem, Hor. carm. 1, 31, 20. – deg. vitam, Cic.: vitam placidam, Lucr.; verb. placidum [[aevum]] vitamque serenam, Lucr.: deg. vitam gloriosissime, Vell.: vitam [[suo]] habitu, so [[wie]] [[man]] ist (Ggstz. gloriari alienis bonis), Phaedr.: cum Lentulo et [[Catilina]] foedissimam vitam ac miserrimam turpissimā morte propositā, Cic.: [[illa]] [[vita]], [[quae]] cum virtute degatur, Cic.: deg. vitam [[sine]] pulmento, Iustin.: [[sine]] alqa re mitior [[vita]] [[degi]] [[non]] potest, Plin.: deg. vitam [[longe]] ab alqo, Phaedr.: deg. vitam in egestate, Cic., in [[exsilio]], Auct. or. [[ante]] qu. ir. in exs.: [[quod]] [[reliquum]] est vitae in otio Rhodi, Mat. in Cic. ep.: vitam in montibus degentes, Gebirgsbewohner, Plin.: in ea urbe [[etsi]] [[non]] regiam vitam, proximam [[tamen]] maiestati regiae, Iustin.: vitam [[procul]] Romā amoenis locis, Tac. – B) ([[ohne]] Acc.) prägn. = [[sein]] [[Leben]] [[hinbringen]] ([[zubringen]], [[verbringen]]), [[leben]], [[ille]] [[potens]] [[sui]] laetusque deget, [[cui]] [[licet]] etc., Hor.: etiamnunc gentes [[sic]] degunt, Plin.: [[cetera]] animantia in [[suo]] genere [[probe]] degunt, Plin. – m. cum od. [[sine]] u. Abl., deg. ex [[aequo]] cum alqo, Plin.: [[haec]] animalia, [[quae]] [[nobiscum]] degunt, die Haustiere, Plin.: deg. [[sine]] medicis [[nec]] [[tamen]] [[sine]] [[medicina]], Plin.: [[sine]] [[nequitia]], [[sine]] fraudibus (v. Tieren), Sen. – m. Adv. (wo?), m. in u. Abl., m. [[inter]] u. Akk., [[nusquam]] salubrius, Plin. ep.: [[procul]] urbe, Tac.: in arborum cavernis (v. den Hornissen), Plin.: noctibus in [[aqua]] (v. [[Krokodil]]), Solin.: eae aves, [[quae]] in [[aqua]] degunt, die Wasservögel, Cels.: [[illi]] (sapientes) [[qui]] in urbibus publicis moribus ([[nach]] der allgemeinen [[Sitte]]) degunt, Curt.: puellae in orbitate degentes, Liv.: [[inter]] feras serpentesque degentes, Iustin. – m. dopp. Nom., cum in [[agro]] [[suo]] degeret [[senex]] [[atque]] [[uno]] pede claudicans vulnere, Treb. Poll. XXX tyr. 33, 2. – übtr., v. Lebl., [[vita]] humanior [[sine]] [[sale]] [[non]] quit degere, Plin. 31, 88. – II) [[aushalten]], [[abwarten]], Paul. ex [[Fest]]. 32, 24. – / vulg. Perf. degui, wov. deguerit, Enod. paneg. Theod. 19. p. 281, 18 H. | |georg=dēgo, dēgī, ere (zsgz. aus *dē-igo, v. de u. [[ago]]), I) eine [[Zeit]] [[oder]] ([[selten]]) [[ein]] [[Ereignis]] in der [[Zeit]] [[hinbringen]], [[zubringen]], [[verbringen]] = [[verleben]], A) im allg., m. Acc.: deg. aetatem, Cic.: aetatem cum [[uno]] (v. einem [[Mädchen]]), Plaut. u. Ter.: in tranquillitate omnem aetatem [[sine]] dolore, Cic.: omne [[tempus]] aetatis [[sine]] [[molestia]], Cic. – deg. [[pulchre]] [[aevum]], Lucr.: in beatorum insulis [[immortale]] [[aevum]], Cic. Hortens. fr. 50 M.: [[aevum]] in [[caelo]] cum [[dis]] genitalibus, Enn. ann. 115: qualibus in tenebris vitae quantisque periclis degitur [[hoc]] aevi quodcumque est, Lucr. – degens annum a tricesimo [[tertium]], Aur. Vict. epit. 47, 3. – deg. contractum cum ventis [[bellum]], Lucr. 4, 965. – deg. [[otia]] pacato in thalamo, Catull. 68, 104. – deg. senectam turpem, Hor. carm. 1, 31, 20. – deg. vitam, Cic.: vitam placidam, Lucr.; verb. placidum [[aevum]] vitamque serenam, Lucr.: deg. vitam gloriosissime, Vell.: vitam [[suo]] habitu, so [[wie]] [[man]] ist (Ggstz. gloriari alienis bonis), Phaedr.: cum Lentulo et [[Catilina]] foedissimam vitam ac miserrimam turpissimā morte propositā, Cic.: [[illa]] [[vita]], [[quae]] cum virtute degatur, Cic.: deg. vitam [[sine]] pulmento, Iustin.: [[sine]] alqa re mitior [[vita]] [[degi]] [[non]] potest, Plin.: deg. vitam [[longe]] ab alqo, Phaedr.: deg. vitam in egestate, Cic., in [[exsilio]], Auct. or. [[ante]] qu. ir. in exs.: [[quod]] [[reliquum]] est vitae in otio Rhodi, Mat. in Cic. ep.: vitam in montibus degentes, Gebirgsbewohner, Plin.: in ea urbe [[etsi]] [[non]] regiam vitam, proximam [[tamen]] maiestati regiae, Iustin.: vitam [[procul]] Romā amoenis locis, Tac. – B) ([[ohne]] Acc.) prägn. = [[sein]] [[Leben]] [[hinbringen]] ([[zubringen]], [[verbringen]]), [[leben]], [[ille]] [[potens]] [[sui]] laetusque deget, [[cui]] [[licet]] etc., Hor.: etiamnunc gentes [[sic]] degunt, Plin.: [[cetera]] animantia in [[suo]] genere [[probe]] degunt, Plin. – m. cum od. [[sine]] u. Abl., deg. ex [[aequo]] cum alqo, Plin.: [[haec]] animalia, [[quae]] [[nobiscum]] degunt, die Haustiere, Plin.: deg. [[sine]] medicis [[nec]] [[tamen]] [[sine]] [[medicina]], Plin.: [[sine]] [[nequitia]], [[sine]] fraudibus (v. Tieren), Sen. – m. Adv. (wo?), m. in u. Abl., m. [[inter]] u. Akk., [[nusquam]] salubrius, Plin. ep.: [[procul]] urbe, Tac.: in arborum cavernis (v. den Hornissen), Plin.: noctibus in [[aqua]] (v. [[Krokodil]]), Solin.: eae aves, [[quae]] in [[aqua]] degunt, die Wasservögel, Cels.: [[illi]] (sapientes) [[qui]] in urbibus publicis moribus ([[nach]] der allgemeinen [[Sitte]]) degunt, Curt.: puellae in orbitate degentes, Liv.: [[inter]] feras serpentesque degentes, Iustin. – m. dopp. Nom., cum in [[agro]] [[suo]] degeret [[senex]] [[atque]] [[uno]] pede claudicans vulnere, Treb. Poll. XXX tyr. 33, 2. – übtr., v. Lebl., [[vita]] humanior [[sine]] [[sale]] [[non]] quit degere, Plin. 31, 88. – II) [[aushalten]], [[abwarten]], Paul. ex [[Fest]]. 32, 24. – / vulg. Perf. degui, wov. deguerit, Enod. paneg. Theod. 19. p. 281, 18 H. | ||
}} | |||
{{LaEn | |||
|lnetxt=dego degere, degi, - V INTRANS :: spend/bide one's time in; wait; remain alive, live on, endure; continue<br />dego dego degere, degi, - V TRANS :: spend/pass (time); spend/bide one's time in; carry on, wage; conduct away? | |||
}} | }} | ||
Revision as of 18:50, 27 February 2019
Latin > English (Lewis & Short)
dēgo: dēgi, 3, v. a. de-ago,
I to spend, pass, sc. time (for syn. cf.: ago, gero, facio—very freq. and class.).
(a) With acc.: a mane ad noctem usque in foro dego diem, Plaut. Most. 3, 1, 3; so, diem in laetitia, Ter. Ad. 4, 1, 6: aetatem, Plaut. Cist. 1, 1, 79; Ter. Ph. 2, 3, 70; Cic. Rosc. Am. 52, 150; id. Fin. 2, 35, 118 al.: omne tempus aetatis, id. de Sen. 1, 2: aevom, Lucr. 2, 1094; 5, 173; Cic. Fragm. ap. Augustin. Trin. 4, 2: vitam, Lucr. 3, 313; Cic. Sull. 27, 75; Verg. A. 4, 551 al.: quod reliquum est vitae, Cic. Fam. 11, 28 fin.: senectam turpem, Hor. Od. 1, 31, 20: otia pacato in thalamo, Catull. 68, 104 al.—Pass.: quantis periclis degitur hoc aevi, Lucr. 2, 16; so, aetas, id. 4, 1178; Cic. Lael. 23, 87; id. Off. 1, 32, 117; id. N. D. 1, 19, 50: vita, id. Fin. 4, 12, 30; Plin. 12, 1, 2, § 5 al.—
(b) Absol., to live (not freq. till after the Aug. period): laetus deget, Hor. Od. 3, 29, 42: gentes sic degunt, Plin. H. N. 12 prooem. § 1: certus procul urbe degere, Tac. A. 4, 57: sine nequitia, Sen. Ep. 74; cf. Plin. 6, 17, 19, § 50; 6, 25, 29, § 112: vita humanior sine sale non quit degere, to continue, endure, id. 31, 7, 41, § 88.—
II To carry on, wage: nautae contractum cum ventis degere bellum (cf.: agere, peragere bellum), Lucr. 4, 968.!*? "DEGERE antiqui posuerunt pro exspectare," Paul. ex Fest. 73, 4 Müll.
Latin > French (Gaffiot 2016)
dēgō,¹¹ ĕre (de, ago), tr.,
1 passer, employer, consumer [le temps]: ætatem Cic. Fin. 2, 118 ; omne tempus ætatis Cic. CM 2 ; vitam Cic. Sulla 75, passer sa vie ; otia Catul. 68, 104, employer ses loisirs ; vita degitur Cic. Fin. 4, 30, la vie se passe, cf. Off. 1, 117 ; Læl. 87 || abst] vivre : Hor. O. 3, 29, 49 ; Tac. Ann. 4, 57
2 continuer, poursuivre : duellum Lucr. 4, 968, une lutte
3 [sens ancien] attendre, d’après P. Fest. 73, 4. pas de pf ; vulg. degui, deguerit Ennod. Pan. Th. 19, p. 281, 18.
Latin > German (Georges)
dēgo, dēgī, ere (zsgz. aus *dē-igo, v. de u. ago), I) eine Zeit oder (selten) ein Ereignis in der Zeit hinbringen, zubringen, verbringen = verleben, A) im allg., m. Acc.: deg. aetatem, Cic.: aetatem cum uno (v. einem Mädchen), Plaut. u. Ter.: in tranquillitate omnem aetatem sine dolore, Cic.: omne tempus aetatis sine molestia, Cic. – deg. pulchre aevum, Lucr.: in beatorum insulis immortale aevum, Cic. Hortens. fr. 50 M.: aevum in caelo cum dis genitalibus, Enn. ann. 115: qualibus in tenebris vitae quantisque periclis degitur hoc aevi quodcumque est, Lucr. – degens annum a tricesimo tertium, Aur. Vict. epit. 47, 3. – deg. contractum cum ventis bellum, Lucr. 4, 965. – deg. otia pacato in thalamo, Catull. 68, 104. – deg. senectam turpem, Hor. carm. 1, 31, 20. – deg. vitam, Cic.: vitam placidam, Lucr.; verb. placidum aevum vitamque serenam, Lucr.: deg. vitam gloriosissime, Vell.: vitam suo habitu, so wie man ist (Ggstz. gloriari alienis bonis), Phaedr.: cum Lentulo et Catilina foedissimam vitam ac miserrimam turpissimā morte propositā, Cic.: illa vita, quae cum virtute degatur, Cic.: deg. vitam sine pulmento, Iustin.: sine alqa re mitior vita degi non potest, Plin.: deg. vitam longe ab alqo, Phaedr.: deg. vitam in egestate, Cic., in exsilio, Auct. or. ante qu. ir. in exs.: quod reliquum est vitae in otio Rhodi, Mat. in Cic. ep.: vitam in montibus degentes, Gebirgsbewohner, Plin.: in ea urbe etsi non regiam vitam, proximam tamen maiestati regiae, Iustin.: vitam procul Romā amoenis locis, Tac. – B) (ohne Acc.) prägn. = sein Leben hinbringen (zubringen, verbringen), leben, ille potens sui laetusque deget, cui licet etc., Hor.: etiamnunc gentes sic degunt, Plin.: cetera animantia in suo genere probe degunt, Plin. – m. cum od. sine u. Abl., deg. ex aequo cum alqo, Plin.: haec animalia, quae nobiscum degunt, die Haustiere, Plin.: deg. sine medicis nec tamen sine medicina, Plin.: sine nequitia, sine fraudibus (v. Tieren), Sen. – m. Adv. (wo?), m. in u. Abl., m. inter u. Akk., nusquam salubrius, Plin. ep.: procul urbe, Tac.: in arborum cavernis (v. den Hornissen), Plin.: noctibus in aqua (v. Krokodil), Solin.: eae aves, quae in aqua degunt, die Wasservögel, Cels.: illi (sapientes) qui in urbibus publicis moribus (nach der allgemeinen Sitte) degunt, Curt.: puellae in orbitate degentes, Liv.: inter feras serpentesque degentes, Iustin. – m. dopp. Nom., cum in agro suo degeret senex atque uno pede claudicans vulnere, Treb. Poll. XXX tyr. 33, 2. – übtr., v. Lebl., vita humanior sine sale non quit degere, Plin. 31, 88. – II) aushalten, abwarten, Paul. ex Fest. 32, 24. – / vulg. Perf. degui, wov. deguerit, Enod. paneg. Theod. 19. p. 281, 18 H.
Latin > English
dego degere, degi, - V INTRANS :: spend/bide one's time in; wait; remain alive, live on, endure; continue
dego dego degere, degi, - V TRANS :: spend/pass (time); spend/bide one's time in; carry on, wage; conduct away?
