ἀραιός: Difference between revisions
Οὐκ ἔστιν εὑρεῖν βίον ἄλυπον οὐδενός → Vacuam invenire non datur vitam malis → Kein Leben lässt sich finden frei von jedem Leid
mNo edit summary |
m (Text replacement - "συχν." to "συχν.") |
||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἀραιός''': -ά, -όν, ἀραιὸς ὡς παρ’ ἡμῖν, [[λεπτός]], [[στενός]], [[ὀλίγος]] [[ἰσχνός]], Λατ. tenuis, ἐπὶ τῶν ποδῶν τοῦ Ἡφαίστου, ὑπὸ δὲ κνῆμαι ῥώοντο ἀραιαὶ, «αἱ δὲ ἀσθενεῖς καὶ λεπταὶ [[αὐτοῦ]] κνῆμαι ὑπερεκινοῦντο μετὰ κακοπαθείας» (Σχόλ.), Ἰλ. Σ. 411· ἐπὶ τοῦ βραχίονος τῆς Ἀφροδίτης, καταμύξατο χεῖρα ἀραιήν, λεπτήν, ἁβράν, Ε. 425· περὶ τῆς γλώσσης διψαλέου λύκου, λάψοντες γλώσσῃσιν ἀραιῇσιν [[μέλαν]] [[ὕδωρ]], διὰ λεπτῶν γλωσσῶν, Π. 161· περὶ τοῦ στενοῦ τῆς κατὰ τὸν λιμένα εἰσόδου, ἀραιὴ δ’ [[εἴσοδος]] ἐστιν, «στενὴ» (Σχόλ.), Ὀδ. Κ. 90· ἐπὶ πλοίων, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 807· φάλαγγες ἀρ. ἐν ἀντιθ. πρὸς τὸ βαθύτεραι, Ξεν. Λακ. 11. 6,· ἀραιᾷ τροφῇ χρῆσθαι, ὀλίγῃ, οὐ συχνῇ, Ἀριστ. Πολιτικ. 7. 16, 14. ΙΙ. μεταγεν. ἐπὶ τῆς οὐσίας τῶν σωμάτων ὅμοιον κατὰ πολὺ τῷ μανός, οὐχὶ [[πυκνός]], ἀραιὸς τὴν σύστασιν, πορώδης, Λατ. rarus, ἀντίθετον τῷ [[πυκνός]], Ἀναξαγ. 8· ἀντίθ. τῷ [[πίων]], Ἀριστ. Πρβλ. 8, 10· | |lstext='''ἀραιός''': -ά, -όν, ἀραιὸς ὡς παρ’ ἡμῖν, [[λεπτός]], [[στενός]], [[ὀλίγος]] [[ἰσχνός]], Λατ. tenuis, ἐπὶ τῶν ποδῶν τοῦ Ἡφαίστου, ὑπὸ δὲ κνῆμαι ῥώοντο ἀραιαὶ, «αἱ δὲ ἀσθενεῖς καὶ λεπταὶ [[αὐτοῦ]] κνῆμαι ὑπερεκινοῦντο μετὰ κακοπαθείας» (Σχόλ.), Ἰλ. Σ. 411· ἐπὶ τοῦ βραχίονος τῆς Ἀφροδίτης, καταμύξατο χεῖρα ἀραιήν, λεπτήν, ἁβράν, Ε. 425· περὶ τῆς γλώσσης διψαλέου λύκου, λάψοντες γλώσσῃσιν ἀραιῇσιν [[μέλαν]] [[ὕδωρ]], διὰ λεπτῶν γλωσσῶν, Π. 161· περὶ τοῦ στενοῦ τῆς κατὰ τὸν λιμένα εἰσόδου, ἀραιὴ δ’ [[εἴσοδος]] ἐστιν, «στενὴ» (Σχόλ.), Ὀδ. Κ. 90· ἐπὶ πλοίων, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 807· φάλαγγες ἀρ. ἐν ἀντιθ. πρὸς τὸ βαθύτεραι, Ξεν. Λακ. 11. 6,· ἀραιᾷ τροφῇ χρῆσθαι, ὀλίγῃ, οὐ συχνῇ, Ἀριστ. Πολιτικ. 7. 16, 14. ΙΙ. μεταγεν. ἐπὶ τῆς οὐσίας τῶν σωμάτων ὅμοιον κατὰ πολὺ τῷ μανός, οὐχὶ [[πυκνός]], ἀραιὸς τὴν σύστασιν, πορώδης, Λατ. rarus, ἀντίθετον τῷ [[πυκνός]], Ἀναξαγ. 8· ἀντίθ. τῷ [[πίων]], Ἀριστ. Πρβλ. 8, 10· συχν. ἐν Ἱππ. Ἀρχ. Ἰητρ. 17· δέρμα Ἀφ. 1256· [[ὀστέον]] περὶ Ἄρθρ. 799· εἴρια 588. 45· [[ὀμίχλη]]… νέφους ἀραιοτέρα Ἀριστ. π. Κόσμ. 4. 4, πρβλ. Μετεωρ. 2. 6, 21· σπόγγοι Διοδ. 3. 14. ΙΙΙ. ἐπὶ τῆς ἀναπνοῆς ἢ τοῦ σφυγμοῦ, ὁ μετὰ διαλείμματος, Ἱππ. Ἐπιδημ. τὸ Α΄, 966, 970, Ἀρετ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 11, κτλ.: ― Ἐπίρρ. -ῶς Ἱππ. 243. 36, κτλ. IV. ὁ μὴ [[πυκνός]], [[ἀραιός]], τρίχες Ἀριστ. π. Χρωμ. 6. 5· ἀκτῖνες [[αὐτόθι]] 1. 6· φωναὶ ὁ αὐτ. π. Ἀκουστ. 57· ὀδόντες Πολυδ. Β΄, 94, κτλ. V. ὡς οὐσιαστ., ἀραιὰ (ἐνν. [[γαστήρ]]), ἡ, ἡ [[λαγών]], Ἰατρ. πρβλ. Νικ. Θ. 133. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly |
Revision as of 15:05, 31 January 2022
English (LSJ)
[ᾰ], ἀραιά, ἀραιόν, (ἁρ- Hdn.Gr.2.108, v.l. in Il.18.411, al.) A thin, slender, κνῆμαι, χείρ, γλῶσσαι, Il.l.c., 5.425, 16.161; γαστήρ Nic.Th. 133; narrow, εἴσοδος Od.10.90; of ships, Hes.Op.809; φάλαγγες ἀραιαί, opp. βαθύτεραι, X.Lac.11.6, cf. Plu.Crass.23; ἀραιᾷ τροφῇ χρῆσθαι meagre, of diet, Arist.Pol.1335b13. II later, of the substance of bodies, of loose texture, opp. πυκνός, Anaximen.I, Meliss.7, Anaxag. 12,15, cf. Emp.104 (Sup.), Thphr.CP2.4.7, etc.; opp. πίων, Arist. Pr.880a38; freq. in Hp., as VM22; δέρμα Aph.5.71; ὀστέον Art.33; εἴρια Mul.1.1; ὁμίχλη . . νέφους ἀραιοτέρα Arist.Mu.394a21, cf. Mete. 364b25 (Comp.); σπόγγοι D.S.3.14. b φλύκταιναι ἀραιαί empty blisters, Nic.Th.240 (v. Sch.ad loc.), cf. Theoc.12.24. 2 in Tactics, in open order, opp. πυκνός, τὸ ἀραιότατον [διάστημα] Ascl.Tact.4.1, etc. III intermittent, πνεῦμα Hp.Epid.1.26.ά, β; ἆσθμα, βήξ, Aret.SD1.11, etc. Adv. ἀραιῶς Hp.Nat.Puer.24; of the pulse, Gal.9.444,al. IV scanty, few and far between, τρίχες Arist.Col.797b27; ἀκτῖνες ib.791a27; φωναί Id.Aud.803b28; ὀδόντες Poll.2.94, etc. V ἀραιά (sc. γαστήρ), ἡ, flank, belly, Ruf.Onom.171. VI of the voice, thin, Theoc.13.59. (Homeric metre proves ϝαραιός.)
German (Pape)
[Seite 343] ά, όν, nach den Atticisten att. ἁραιός; auch bei Hom. so zu lesen nach Herodian., Scholl. Iliad. 18, 411 δασύνεται τὸ ἁραιαί, Scholl. Od. 10, 90 δασυντέον τὸ άραιή; vgl. Scholl. Iliad. 5, 425; – dünn, schmal, eng, schwach; γλώσσῃσιν ἁραιῇσιν, Zungen der Wölfe, Iliad. 16, 161; ἁραιὴ εἴσοδος, eines Hafens, Od. 10, 90; κνῆμαι ἁραιαί, des hinkenden Hephästos, Iliad. 18, 411. 20, 37; χεῖρα ἁραιήν, der unkriegerischen Aphrodite, 5, 425; vgl. Nicias 8 (VII, 200); φωνή Theocr. 13, 59; Qu. Sm. 9, 466; νῆας, leichte, Hes. O. 807, nach Schol. ἐλαφράς; E. M. erkl. βλαπτικάς, u. las wohl ἀραίας. Es bildet bes. den Ggstz zu πυκνός, nicht dicht, sondern einzeln stehend, φάλαγγες ἀραιαί τε καὶ βαθύτεραι Xen. Lac. 11, 6; ὀμίχλη νέφους ἀραιοτέρα Arist. mund. 4; bes. bei sp. D., z. B. δάφνη Nic. Th. 575, Schol. λεπτόφυλλος; dah. bei Medic. σφυγμός, πνεῦμα, langsam, nach langen Zwischenräumen; – ἀραιὰ γαστήρ Nic. Th. 133, der Unterleib, die Weichen (Dünnung); auch subst. ἡ ἀραιά. – Adv. ἀραιῶς, z. B. θύρα ἀρ. ἐπικειμένη Suid.
Greek (Liddell-Scott)
ἀραιός: -ά, -όν, ἀραιὸς ὡς παρ’ ἡμῖν, λεπτός, στενός, ὀλίγος ἰσχνός, Λατ. tenuis, ἐπὶ τῶν ποδῶν τοῦ Ἡφαίστου, ὑπὸ δὲ κνῆμαι ῥώοντο ἀραιαὶ, «αἱ δὲ ἀσθενεῖς καὶ λεπταὶ αὐτοῦ κνῆμαι ὑπερεκινοῦντο μετὰ κακοπαθείας» (Σχόλ.), Ἰλ. Σ. 411· ἐπὶ τοῦ βραχίονος τῆς Ἀφροδίτης, καταμύξατο χεῖρα ἀραιήν, λεπτήν, ἁβράν, Ε. 425· περὶ τῆς γλώσσης διψαλέου λύκου, λάψοντες γλώσσῃσιν ἀραιῇσιν μέλαν ὕδωρ, διὰ λεπτῶν γλωσσῶν, Π. 161· περὶ τοῦ στενοῦ τῆς κατὰ τὸν λιμένα εἰσόδου, ἀραιὴ δ’ εἴσοδος ἐστιν, «στενὴ» (Σχόλ.), Ὀδ. Κ. 90· ἐπὶ πλοίων, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 807· φάλαγγες ἀρ. ἐν ἀντιθ. πρὸς τὸ βαθύτεραι, Ξεν. Λακ. 11. 6,· ἀραιᾷ τροφῇ χρῆσθαι, ὀλίγῃ, οὐ συχνῇ, Ἀριστ. Πολιτικ. 7. 16, 14. ΙΙ. μεταγεν. ἐπὶ τῆς οὐσίας τῶν σωμάτων ὅμοιον κατὰ πολὺ τῷ μανός, οὐχὶ πυκνός, ἀραιὸς τὴν σύστασιν, πορώδης, Λατ. rarus, ἀντίθετον τῷ πυκνός, Ἀναξαγ. 8· ἀντίθ. τῷ πίων, Ἀριστ. Πρβλ. 8, 10· συχν. ἐν Ἱππ. Ἀρχ. Ἰητρ. 17· δέρμα Ἀφ. 1256· ὀστέον περὶ Ἄρθρ. 799· εἴρια 588. 45· ὀμίχλη… νέφους ἀραιοτέρα Ἀριστ. π. Κόσμ. 4. 4, πρβλ. Μετεωρ. 2. 6, 21· σπόγγοι Διοδ. 3. 14. ΙΙΙ. ἐπὶ τῆς ἀναπνοῆς ἢ τοῦ σφυγμοῦ, ὁ μετὰ διαλείμματος, Ἱππ. Ἐπιδημ. τὸ Α΄, 966, 970, Ἀρετ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 11, κτλ.: ― Ἐπίρρ. -ῶς Ἱππ. 243. 36, κτλ. IV. ὁ μὴ πυκνός, ἀραιός, τρίχες Ἀριστ. π. Χρωμ. 6. 5· ἀκτῖνες αὐτόθι 1. 6· φωναὶ ὁ αὐτ. π. Ἀκουστ. 57· ὀδόντες Πολυδ. Β΄, 94, κτλ. V. ὡς οὐσιαστ., ἀραιὰ (ἐνν. γαστήρ), ἡ, ἡ λαγών, Ἰατρ. πρβλ. Νικ. Θ. 133.
French (Bailly abrégé)
ά, όν :
mince, d’où
1 étroit;
2 peu profond.
Étymologie: DELG étym. inconnue -- Babiniotis pê apparenté à ῥᾷστος.
English (Autenrieth)
slender, frail, Il. 5.425, Il. 18.411 ; εἴσοδος, ‘narrow,’ Od. 10.90.
English (Slater)
ᾰραιός
1 slender χ]εῖρας ἀραιάς[ Πα. 13b. 4.
Spanish (DGE)
-ά, -όν
• Alolema(s): ἁρ- Hdn.Gr.2.168, Plot.2.4.8
• Morfología: [jón. ép. fem. -ή Il.5.425, Hp.Acut.(Sp.) 9, Ruf.Onom.171, Hsch.; ac. graf. ἀρεάν AP 7.200 (Nic.); ép. fem. dat. plu. -ῇσιν Il.16.161]
I 1delgado, fino, endeble de miembros y partes del cuerpo ὑπὸ δὲ κνῆμαι ῥώοντο ἀραιαί de Hefesto Il.18.411, 20.37, χεῖρα ἀραιήν la mano delicada de Afrodita Il.5.425, cf. Pi.Fr.52n(b).4, AP l.c., γλώσσῃσιν ἀραιῇσιν con las lenguas afiladas de los lobos Il.16.161, ῥίς Theoc.12.24, ἶναι A.R.3.762, οὐρή Nic.Th.336, cf. 557, Al.470, ἀραιὴ γαστήρ el intestino delgado Hsch.
2 delgado, estrecho νῆες Hes.Op.809, cf. Poll.1.121, árboles, plantas ἀραιῇσι δρυσί con arbolillos delgados, h.Merc.349, ἀραιὰς ποιῶν τὰς ῥαφανῖδας adelgazando los rábanos e.d. rallándolos para hacer un potaje, Luc.Lex.5.
3 de accidentes geográficos estrecho, pequeño εἴσοδος Od.10.90, νῆσος de Delos, Call.Del.191.
4 tenue, débil de la luz φῶς Placit.2.28.1, Arist.Col.791a19, del sonido φωνά Theoc.13.59
•de un manto delgado, ligero Aret.SD 2.6.7.
5 de pers. humilde, pobre Aq.Ps.81.3, Pr.10.15.
II cien.
1 fís. poco denso, raro del fuego, Parm.B 8.57, τὴν λίθον ... ἀραιοτέραν τοῦ σιδήρου Alex.Aphr.Quaest.73.18 (= Diog.Apoll.A 33), εἴδεα Hp.Salubr.7, de nubes, niebla ὀμίχλη ... νέφους ἀραιοτέρα Arist.Mu.394a21, cf. Mete.364b25, Nonn.D.2.503, πέρας Epicur.Ep.[3] 88.6, cf. Fr.[24.27] 5, Arist.Aud.802a13, (ὕλη) Plot.2.4.8, χωρία Plu.2.650d, ἀ. τροφή alimento poco substancioso Arist.Pol.1335b13
•subst. τὸ ἀ. (frec. op. τὸ πυκνόν) lo poco denso, lo raro τὸ δ' ἀ. ... θερμόν Anaximen.B 1, cf. Meliss.B.7.8, Anaxag.B 12, 15, Emp.B 104, Ocell.25, 26, Plot.6.1.11.
2 medic., anat. de tejido poroso o esponjoso frec. blando δέρματα Hp.Aph.5.71, (σχήματα) σπογγοειδέα τε καὶ ἀραιά de ciertos órganos, Hp.VM 22, ὀστέον Hp.Art.33, cf. Arist.HA 491b1, σώματα Arist.Pr.867a15, 870b34, γαστήρ Nic.Th.133, cf. Opp.H.2.522
•ἀραιοῦ αὐλῶνος blando acueducto fig. del cuerpo humano, para explicar el riego sanguíneo, Longin.32.5 (paráfr. de Pl.Ti.79a), σπόγγοι D.S.3.14
•subst. ἡ ἀραιή el vientre Ruf.Onom.171
•τὸ ἀραιόν el tejido poroso o blando Aret.SD 2.10.1.
III en cuanto al número o frecuencia
1 ralo, escaso τρίχες Arist.Col.797b27, Luc.DMeretr.1.2, hierba como pasto, Babr.128.7, ἀκτῖνες escasos rayos Arist.Col.791a27, ὀδόντες Poll.2.94.
2 esp. milit. en formación o frente amplio o extendido φάλαγγες X.Lac.11.6, cf. Ascl.Tact.4.1, Plu.Crass.23, de bases estratégicas, Polyaen.2.2.9.
3 gener. extendido, espaciado φλύκταιναι Nic.Th.240, μώλωπες Plu.2.564d
•abierto, holgado πόροι Arist.Pr.870b37, cf. Plu.2.51a
•de cosas pares entreabierto ἀραιοῖσι[ν] βλεφάροισιν con los párpados entreabiertos Q.S.5.661.
4 según la frecuencia raro, infrecuente, espaciado esp. medic. πνεῦμα Hp.Epid.1.26.1, 2, ἆσθμα, βήξ Aret.SD 1.11.5, cf. D.C.66.21.4, σφυγμός Gal.9.444
•en gener. (φωναί) Arist.Aud.803b28, cf. Aristid.Quint.11.22
•neutr. como adv. ἀραιότερον menos frecuentemente Hp.Art.80.
IV adv. -ῶς
1 en el espacio abierto, desplegado ἀραιῶς ἐπικειμένη de una puerta entreabierta Iambl.Fr.24
•aquí y allí Callinic.Mon.V.Hyp.1.4.
2 en el tiempo raramente, de tarde en tarde, con intervalos Hp.Nat.Puer.24, γράφειν D.Chr.18.18.
• Etimología: De *Ϝαραιός según la métr.; etim. desconocida.
Greek Monolingual
ἀραῖος, -α, -ον και -ος, -ον (Α) αρά
1. αυτός που τον παρακαλούν, τον ικετεύουν
2. καταραμένος, φορτωμένος κατάρες
3. αυτός που προξενεί βλάβη, επιβλαβής, ολέθριος.
-ή, -ό (AM ἀραιός, -ά, -όν)
1. ο μη πυκνός στη σύστασή του
2. αυτός που έχει κενά κατά διαστήματα
ΙΙ νεοελλ. όποιος δεν γίνεται συχνά
αρχ.
1. ο ασθενικός, ο άτονος
2. ο στενός
3. το θηλ. ως ουσ. ἡ ἀραιά
η γαστήρ, η κοιλιά.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ. Η ύπαρξη F στη λέξη μαρτυρείται από το ομηρικό μέτρο και ανάγει σε αρχικό τ. Fαρασιιός, ο οποίος συνδέεται πιθ. με τον τ. ῥᾷστος < Fράσιστος. Η λ. παραδίδεται στον Ηρωδιανό με δασύτητα και απαντά ως χαρακτηρισμός κνήμης, εισόδου κ.λπ., με τη σημασ. «ισχνός, αδύνατος» (Ομηρ.), ως επίθ. παράταξης (Ξενοφ.), τροφής (Αριστοτ.), υφάσματος και ύλης με την έννοια «χαλαρός, χασματικός, πορώδης» (Αναξιμ., Αναξαγ., Εμπεδ., Ιπποκρ., Αριστοτ.), σε αντίθεση προς το πυκνός και σε ορισμένες περιπτώσεις με τη σημασ. «σπάνιος». Ο τ. αριός < αραιός, με συνίζηση, ενώ ο τ. ανάριος < αν(α)- + αραιός.
ΠΑΡ. αραιότητα (-ότης), αραιώδης, αραιώνω (-όω, -ώ).
ΣΥΝΘ. αραιοδόντης (-όδους) (-θριξ), αραιόστυλος, αραιότριχος
αρχ.
αραιόπορος, αραιόσαρκος, αραιόφθαλμος
μσν.- νεοελλ.
αραιόφυλλος].
Greek Monotonic
ἀραιός: -ά, -όν, αραιός, λεπτός, στενός, ελαφρός, λίγος, ισχνός, ψιλός, Λατ. tenuis, σε Όμηρ. (άγν. προέλ.).
Russian (Dvoretsky)
ἀραιός: и ἁραιός 3 (ᾰρ)
1) узкий, тонкий (γλῶσσαι Hom.);
2) тесный (εἴσοδος Hom.);
3) слабый (κνῆμαι, χείρ Hom.; φωνά Theocr.);
4) легкий быстроходный (νῆες Hes.);
5) небольшой глубины (φάλαγγες Xen.);
6) неплотный (ὀμίχλη νέφους Arst.);
7) редкий (τρίχες Arst.);
8) рыхлый, пористый (ὀστοῦν Arst.; σπόγγοι Diod.);
9) скудный (τροφή Arst.).
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: thin, slender, few and far between (Il.).
Other forms: ἁρ- Hdn. Gr.; also in mss.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Unexplained. The word prob. had Ϝ- (Sommer Lautst. 114). Cf. Specht KZ 59, 63. Fur. 339 etc. compares ἀρβός διεστός, ἀραιος, ἐλαφρός Η. if for/from *ἀραβος; very uncertain. (Impossible vW.)
Middle Liddell
[Deriv. unknown.]
thin, narrow, slight, slender, Lat. tenuis, Hom.
Frisk Etymology German
ἀραιός: (ἁρ- Hdn. Gr.; auch hss.-lich überliefert)
{araiós}
Meaning: dünn, schwach, schlank, als term. techn. auch locker, porös (ep. ion. poet. hell.).
Derivative: Mehrere Ableitungen: ἀραιότης Lockerheit (Gegensatz πυκνότης; Hp., Arist. usw.); ἀραιώδης porös (Gal.). Faktitives Verb ἀραιόω locker machen (Hp., Arist.) mit den Nomina ἀραίωμα, ἀραίωσις.
Etymology : Unerklärt. Da das Wort wahrscheinlich mit ϝ- anlautete (Sommer Lautst. 114, Uhlenbeck PBBeitr. 30, 261), hat es Specht KZ 59, 63, wenig überzeugend, als *ϝαρασιι̯ός, Positiv zu ῥᾷστος aus *ϝράσιστος (dünn > leicht zu tun [?]) erklären wollen.
Page 1,128