impetro Search Google

From LSJ
Revision as of 08:34, 15 August 2017 by Spiros (talk | contribs) (3_6)

Χρηστὸς πονηροῖς οὐ τιτρώσκεται λόγοις → Non vulneratur vir bonus verbo improbo → Ein böses Wort verwundet keinen guten Mann

Menander, Monostichoi, 542

Latin > English (Lewis & Short)

impĕtro: (inp-), āvi, ātum, 1 (archaic
I inf. pres. pass. impetrarier, Plaut. Rud. 3, 3, 40; inf. fut. act. impetrassere, id. Aul. 4, 7, 6; id. Cas. 2, 3, 53; id. Mil. 4, 3, 35; id. Stich. 1, 2, 23), v. a. in-patro, to accomplish, effect, bring to pass; to get, obtain, procure, esp. by exertion, request, entreaty (class.; cf.: obtineo, adipiscor, consequor).
I In gen., constr. with acc., ut, ne, the simple subj., or absol.
   (a)    With acc.: quod volui, ut volo, impetravi per amicitiam et gratiam a Philocomasio, Plaut. Mil. 4, 5, 1: istuc confido a fratre me impetrassere, id. Aul. 4, 7, 6: a me istam exceptionem numquam impetrabunt, Cic. Ac. 2, 30, 97: ei Dolabella rogatu meo civitatem a Caesare impetravit, id. Fam. 13, 36, 1: decet abs te id impetrarier, Plaut. Rud. 3, 3, 40: in omni re considerandum est et quid postules ab amico et quid patiare a te impetrari, Cic. Lael. 20, 76; cf. id. ib. 11, 38: dum id impetrant, Plaut. Capt. 2, 1, 37; 1, 2, 17: cum istuc, quod postulo, impetro cum gratia, Ter. And. 2, 5, 11; id. Ad. 3, 4, 44: uti ea, quae vellent, impetrarent, Caes. B. G. 1, 31, 2: (chorus) Impetrat et pacem et locupletem frugibus annum, Hor. Ep. 2, 1, 137: restitutionem patris, Quint. 7, 1, 42; 11, 3, 4: provinciam, id. 6, 3, 68: post impetratam studiis meis quietem, id. Prooem. § 1: impetrato Fortis Augusti reditu, Hor. C. 4, 2, 42.—
   (b)    With ut, ne, or the simple subj.: Cl. Quid, si ego impetro atque exoro a vilico, causa mea Ut eam illi permittat? St. Quid si ego ab armigero impetro, Eam illi permittat? atque hoc, credo, impetrassere, Plaut. Cas. 2, 3, 51 sq.: impetrabis igitur a Caesare, ut, etc., Cic. Att. 9, 2, A, 1; Q. Cic. Pet. Cons. 7, 26: a Sequanis impetrat, ut per fines suos ire Helvetios patiantur, Caes. B. G. 1, 9 fin.: verbisne istis, ut pugnent, te impetraturum credis, Liv. 2, 46, 6: postremo impetravi, ut ne quid ei succenseat, Plaut. Bacch. 3, 6, 4: suadeo, a te impetres, ne sis nugax, Petr. 52: tandem impetravi abiret, Plaut. Trin. 2, 4, 190.— Pass. impers.: aegre ab iis impetratum est summa tribunorum plebis contentione, ut in senatu recitarentur (litterae); ut vero ex litteris ad senatum referretur, impetrari non potuit, Caes. B. C. 1, 1, 1; Plin. 16, 32, 59, § 136.—In abl. of the part. perf.: impetrato, ut manerent, Liv. 9, 30, 10; Vell. 2, 107, 2.—
   (g)    * With acc. and inf.: Agrippina in oppidum Ubiorum veteranos coloniamque deduci impetrat, Tac. A. 12, 27.—
   (d)    Absol.: incipere multo est quam impetrare facilius, Plaut. Poen. 5, 2, 14: hilarus exit, impetravit, id. Mil. 4, 4, 62; id. As. 3, 3, 131: Ca. Jus hic orat. Ly. Impetrabit te advocato atque arbitro, id. Trin. 5, 2, 37: quid attinet dicere, si contendisset, impetraturum non fuisse, cum, etc.? Cic. Lael. 11, 39: si id ita fecisset ... si non impetraret, etc., Caes. B. G. 1, 35, 4: cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant, id. ib. 6, 2, 2: simul, ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent, id. ib. 4, 13, 5; id. B. C. 1, 22 fin.; cf.: sperare, ab eo de sua ac militum salute impetrare posse, id. B. G. 5, 36, 3; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2.—Esp.: impetras, you have your request, i. e. I will do as you desire, nolo ames. Pae. Facile impetras, Plaut. Pers. 2, 2, 63: adpropera! age, amabo! Mu. Impetras, abeo, id. Cas. 2, 2, 39; cf. id. Ep. 2, 2, 119; id. Cas. 2, 3, 17.—
II Esp.
   A Like impetrio: exstat annalium memoria, sacris quibusdam et precationibus vel cogi fulmina vel impetrari, etc., Plin. 2, 53, 54, § 140.—
   B In mal. part., to obtain, get possession of: ut superior sis mihi quam quisquam qui impetrant, Plaut. Men. 1, 3, 10.

Latin > French (Gaffiot 2016)

impĕtrō,⁸ āvī, ātum, āre (in et patro), tr.,
1 arriver à ses fins, obtenir : aliquid per aliquem Cic. Arch. 25, obtenir qqch. par l’entremise de qqn ; aliquid ab aliquo Cic. Læl. 76, obtenir qqch. de qqn ; aliquid alicui Cic. Fam. 13, 36, 1, obtenir qqch. pour qqn ; optatum Cic. Off. 3, 94, avoir son souhait réalisé
2 [avec ut ] obtenir que : Cic. Att. 9, 2 a, 1 ; Cæs. G. 1, 9 || [avec ne ] obtenir que ne pas : Cic. Verr. 2, 2, 71 || [avec subj. seul] Pl. Trin. 591 ; Cæl. d. Cic. Fam. 8, 12, 1 || [avec prop. inf.] Tac. Ann. 12, 27
3 abst] impetrare de, obtenir satisfaction au sujet de : Cæs. G. 4, 13, 5 ; 5, 36, 3 ; Cic. Off. 3, 113 ; Fam. 4, 13, 5, ou impetrare seul : Cæs. G. 1, 35, 4 ; 6, 2, 2 ; Cic. Læl. 39. inf. fut. act. impetrassere Pl. Aul. 679 ; Mil. 1128 ; etc.

Latin > German (Georges)

im-petro, āvī, ātum, āre (in u. patro), I) etwas, wonach man gestrebt hat, erlangen, auswirken, durchsetzen, es dahin bringen, honor dignitate impetratus, Cic.: optatum, den Wunsch erhalten, Cic.: non impetrare ab animo potuit, ut etc., es über sich bringen, Liv.: incipere multo facilius est, quam impetrare, Plaut. – bes. durch Bitten, Vorstellungen erlangen, auswirken, uti ea, quae vellent, impetrarent, Caes.: eā re impetratā, Caes.: ubi ea (amicitia societasque) impetrata (sunt), Sall.: alci ordinem (Kompanie), Plin. ep.: alci aures (Gehör), Quint.: alci civitatem (Bürgerrecht) a Caesare, Cic.: alci latum clavum, quaesturam a Caesare nostro, Plin. ep.: vitam, Liv. epit.: a Scipione soli sibi vitam, Val. Max.: veniam (Erlassung) exilii pro Annaeo Seneca, simul praeturam, Tac. – m. folg. bl. Coniunctiv, m. folg. ut od. ne od. ut ne u. Konj., tandem impetravi abiret, Plaut.: impetrabis a Caesare, ut tibi abesse liceat, Cic.: rogando impetravit, ut paterentur se dicere, Vitr.: aliquando et a solo impetravi, ut alienas (arbores) alat, Plin.: impetrato (nachdem durchgesetzt worden war), ut manerent, Liv.: tributum pendĕre ne cogerentur, impetraverunt, Curt.: suadeo a te impetres, ne sis nugax, Petron.: a servis impetrari vix potest, ne eam supellectilem fastidiant, Val. Max.: ceteri quoque impetrant, ne retineantur, Cic. Verr. 2, 71: impetrant, ut ne iurent, Cic. II. Verr. 1, 123. – m. folg. Acc. u. Infin., Agrippina in oppidum Ubiorum veteranos coloniamque deduci impetrat, Tac. ann. 12, 27: u. so Amm. 14, 1, 3. – im Zshg. absol. (verst. id, haec, s. Spengel Ter. Andr. 528. Seyffert Cic. de amic. 39. Held Caes. b. G. 1, 9, 1; 2, 12, 3), si impetro, Ter.: impetras, facile impetras, Plaut.: non potes impetrare, Plaut.: impetrabit te advocato atque arbitro, Plaut.: haec si tecum patria loquatur, nonne impetrare debeat? Cic.: cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores temptant, Caes.: regem hominem esse, a quo impetres, ubi ius, ubi iniuria opus sit, von dem man erlangen kann, was einem gerade vorteilhaft ist, Recht oder Rechtswidrigkeit, Liv. – m. de u. Abl. (s. Held Caes. b. G. 5, 36, 2 u. b. c. 1, 22, 4), ut de indutiis impetrarent, Caes.: sperare, ab eo de sua ac militum salute impetrari posse, Caes.: de agro Veientibus restituendo impetratum (est), Liv. – II) als t. t. der Religionssprache = impetrio, als günstiges Wahrzeichen zu erlangen suchen, fulmina, Plin. 2, 140. – / Alter Infin. Fut. act. impetrassere, Plaut. aul. 687; mil. 1128 u.a.