δώδεκα
Τὸ νικᾶν αὐτὸν αὑτὸν πασῶν νικῶν πρώτη τε καὶ ἀρίστη. Τὸ δὲ ἡττᾶσθαι αὐτὸν ὑφ' ἑαυτοῦ πάντων αἴσχιστόν τε ἅμα καὶ κάκιστον. → Τo conquer yourself is the first and best victory of all, while to be conquered by yourself is of all the most shameful as well as evil
English (LSJ)
Spanish (DGE)
• Alolema(s): ép., jón., delf. δυώδεκα Il.2.637, Hdt.1.16, Pi.N.4.28, CID 2.31.28 (IV a.C.), A.R.1.1079, Call.Cer.69, Theoc.25.129, Luc.Astr.6, Opp.H.1.690; δυόδεκα Paus.6.4.2; δυόδεκο IG 5(2).3.21 (Tegea IV a.C.); δοώδεκα SEG 24.361.8 (Tespias IV a.C.)
• Morfología: [indecl. pero gen. δυωδέκων SEG 12.391 (Samos VI a.C.)]
numeral doce
a) gener. υἱέες Il.11.692, ἵπποι Il.9.123, μῆλ' Od.8.59, βοῦς Il.6.93, cf. S.Tr.760, Theoc.l.c., θάλαμοι Il.6.248, νῆες Il.2.637, Od.9.159, E.IA 293, Th.1.46, πόλιες Hdt.1.143, πόδες de Escila Od.12.89, ὀφίων κεφαλαί Hes.Sc.162
•frec. c. medidas ἤματα Od.19.199, δώδεχ' ἡμερῶν ὁδόν A.Fr.158.1, cf. Pi.P.4.25, Th.1.105, ἔτεα Hdt.1.16, cf. LXX Ge.14.4, Eu.Matt.9.20, ἐτῶν δώδεκα de doce años de edad Plu.2.839b, σελῆναι E.Alc.431, νύκτες A.R.1.1079, μέγεθος δ. ποδῶν Paus.5.24.3, μνέας Hdt.1.51, δραχμαί IG l.c., κοφίνοι Eu.Matt.14.20, δ. δάκτυλοι doce dedos medida del diámetro aparente del sol y la luna, Cleom.2.3.18;
b) en combinación con otros numerales δ[ι] ηκοσίων δυωδέκων στατήρων SEG 12.391 (Samos VI a.C.), δ. χιλιάδες Apoc.7.4-8, cf. Orph.A.1108;
c) con cierta relevancia lit., mit. y socio-pol.: οἱ δ. θεοί los doce dioses del Olimpo, Pi.O.10.49, Ar.Au.95, Eq.235, Pl.Phdr.247a, con culto en diversas ciu.: en Epidauro IG 42.287 (IV d.C.), en Calcedón IKalchedon 13.6 (III a.C.), en Cos NSRC 432.19 (II a.C.), IC 125 (I a./d.C.), τῶν δ. θεῶν βωμός el altar de los doce dioses en el ágora de Atenas, Th.6.54, δ. μάκαρες A.R.2.531, cf. Luc.ITr.26, μοῖραι correspondientes a estos dioses h.Merc.128, en Licia Δώδεκα θεοί grupo de divinidades indígenas SEG 33.1174, 44.1146 (Licia II/III d.C.), en Lidia δ. σκῆπτρα los doce cetros símbolo de la justicia divina en cultos locales TAM 5.167a (Saitas I d.C.), cf. SEG 33.1029 (Silando II d.C.), δ. ἀέθλοι los doce trabajos de Heracles, A.R.1.1318, IG 22.3575.7 (II d.C.), τρόποι doce modos de elección, Arist.Pol.1300a31, δ. μοῖραι doce partes del zodiaco, Luc.Astr.6, οἶκοι τοῦ ζωδιακοῦ κύκλου Gp.1.12 tít., ἔθνη LXX Ge.17.20, δ. φυλαί las doce tribus de Israel Eu.Luc.22.30, οἱ δ. μαθηταί los doce discípulos, Eu.Matt.10.1, ἀπόστολοι Eu.Matt.10.2, sólo οἱ δ. Eu.Matt.26.14, 1Ep.Cor.15.5, Origenes Cels.1.64;
d) subst. τὰ δ. el doce, el número doce Pl.Tht.196b, 199b.
• Etimología: De du̯ō-dekm̥ (cf. δύο, δέκα), rel. ai. dvā́-daśa, lat. duodecim. δυω- es analógico de δύω.
German (Pape)
[Seite 693] οἱ, αἱ, τά, indecl., zwölf; Homerische Formen: δώδεκα, Iliad. 11, 25 Odyss. 2, 353; δυώδεκα, Iliad. 18, 230 Odyss. 9, 159; δυοκαίδεκα, Iliad. 6, 93 Odyss. 9, 195, vgl. Scholl. Herodian. Iliad. 2, 557.
French (Bailly abrégé)
(οἱ, αἱ, τά)
indécl.
douze.
Étymologie: δύο, δέκα.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
δώδεκα, ook δυόδεκα en δυώδεκα [δύο, δέκα] indecl. telw., twaalf.
Russian (Dvoretsky)
δώδεκᾰ: οἱ, αἱ, τά indecl. двенадцать: οἱ δ. πίνακες или αἱ δ. δέλτοι Diod. (лат. duodecim tabulae) законы II таблиц.
English (Autenrieth)
twelve; with πάντες, πᾶσαι, ‘twelve in all’; δωδέκατος, twelfth.
English (Slater)
δώδεκα twelve τιμάσαις πόρον Ἀλφεοῦ μετὰ δώδεκ' ἀνάκτων θεῶν (cf. βωμοὺς ἓξ διδύμους (O. 5.5) ) (O. 10.49) “δώδεκα δὲ πρότερον ἁμέρας” (P. 4.25) ἀκηράτοις ἁνίαις ποδαρκέων δώδεκ' ἂν δρόμων τέμενος (Tiersch: δωδεκάδρομον, δ(υ)ωδεκαδρόμων codd.: with its race of twelve rounds ) (P. 5.33) τετραορίας δυώδεκα πέτρῳ ἥροάς τ' ἐπεμβεβαῶτας ἱπποδάμους ἕλεν δὶς τόσους (N. 4.28) κατὰ μὲν φίλα τέκν' ἔπεφνεν δώδεκ, αὐτὸν δὲ τρίτον fr. 171.
English (Strong)
from δύο and δέκα; two and ten, i.e. a dozen: twelve.
English (Thayer)
οἱ, αἱ, τά (from Homer down), twelve: L T Tr WH in δεκαδύο); R G i b'); οἱ δώδεκα, the twelve apostles of Jesus, so called by way of eminence: Luke 22:3, etc.
Greek Monolingual
(AM δώδεκα)
απόλυτο αριθμητικό που εκφράζει ποσότητα δέκα και δυο μονάδων
νεοελλ.
για χρονολογία ή με παράλειψη του ουσ. που δηλώνει χρόνο («περπατά στα δώδεκα (χρόνια)», «στις δώδεκα [το μεσημέρι]»).
[ΕΤΥΜΟΛ. < δFω-δεκα (βλ. δύο) που συνδέεται με αρχ. ινδ. dvā-daśa. Απαντά επίσης επικ., ιων. και δωρ. τ. δυώδεκα που σχηματίστηκε από το δύω, επικ. και ελεγειακό τ. του δύο, πρβλ. λατ. duodecim από το duo].
Greek Monotonic
δώδεκα: οἱ, αἱ, τά (δύο, δέκα), δώδεκα, σε Όμηρ. κ.λπ.· βλ. δυώδεκα.
Greek (Liddell-Scott)
δώδεκα: οἱ, αἱ, τά, ἴδε ἐν λ. δυώδεκα.
Frisk Etymological English
Grammatical information: num.
Meaning: twelve (Il.).
Other forms: ep. Ion. Dor. also δυώδεκα, Arc. δυόδεκο; hell. also δεκαδύο
Compounds: δυωδεκά-βοιος worth twelve cows (Il.) etc.
Derivatives: δωδέκατος (δυω-; on δυνδεκάτῃ s. v.) the twelfth (Il.) with δωδεκαταῖος of twelve days (Hes.) from δωδεκάτη (ἡμέρα), and δυωδεκατεύς (μήν) the twelfth month (Tauromenion); δωδεκάς (δυω-) f. group of twelve, the twelfth part (Pl.) with δυωδεκαδικός; δωδεκαΐς, -ηΐς (δυω-) sacrifice of twelve animals, also name of a a festive deputation (Delphi Va etc.; cf. Πυθαΐς); δωδεκεύς χοεύς H.; δωδεκάκις twelve times (Ar.).
Origin: IE [Indo-European] [228] *du̯odeḱm̥ twelve
Etymology: Old contraction of *δϜώ-δεκα = Skt. dvā́-daśa. Also δυώδεκα as in Lat. doudecim. See δύο.
Middle Liddell
[δύο, δέκα
twelve, Hom., etc.: v. δυώδεκα.
Frisk Etymology German
δώδεκα: {dṓdeka}
Forms: ep. ion. dor. auch δυώδεκα, ark. δυό̄δεκο, hell. auch δεκαδύο
Meaning: zwölf.
Derivative: Mehrere Ableitungen: δωδέκατος (δυω-; zu δυνδεκάτῃ s. bes.) der zwölfte (seit Il.) mit δωδεκαταῖος zwölftätig, zwölf Tage alt (seit Hes.) von δωδεκάτη (ἡμέρα), und δυωδεκατεύς (μήν) der zwölfte Monat (Tauromenion); δωδεκάς (δυω-) f. Gruppe von zwölf, der zwölfte Teil (Pl. u. a.) mit δυωδεκαδικός; δωδεκαΐς, -ηΐς (δυω-) Opfer von zwölf Tieren, auch N. einer Festgesandtschaft (Delphi Va usw.; nach Πυθαΐς u. a.); δωδεκεύς· χοεύς H.; δωδεκάκις zwölfmal (Ar. usw.). — Oft als Vorderglied in Bahuvrihikomp., z. B. δυωδεκάβοιος zwölf Rinder wert (Il.); vgl. zu βοῦς.
Etymology: Alte Zusammenrückung aus *δϝώδεκα = aind. dvā́-daśa. Daneben nach δύω δυώδεκα wie lat. doudecim nach duo. Vgl. zu δύο.
Page 1,429
Chinese
原文音譯:dèdeka 多-得卡
詞類次數:形容詞(72)
原文字根:二-十
字義溯源:二和十,十二;由(δύο / δισμυριάς)*=二)與(δέκα / δεκαέξ / δεκαοκτώ)*=十)組成。比較: (δεκαδύο)=十二;由十和二組成。在新約,最明顯的是指十二使徒( 太10:1),間或也提到十二支派( 路22:30)。新耶路撒冷中有十二個門,十二位天使,十二根基,十二顆珍珠( 啓21:12,14,21)。十二也是一個整數,常常用到它( 太9:20; 26:53; 可5:42; 路8:42,43)
出現次數:總共(73);太(13);可(15);路(12);約(6);徒(2);林前(1);雅(1);啓(23)
譯字彙編:
1) 十二(31) 太9:20; 太10:2; 太26:53; 可5:25; 可5:42; 路2:42; 路8:42; 路8:43; 路9:17; 路22:30; 約11:9; 徒6:2; 雅1:1; 啓7:5; 啓7:5; 啓7:5; 啓7:6; 啓7:6; 啓7:6; 啓7:7; 啓7:7; 啓7:7; 啓7:8; 啓7:8; 啓7:8; 啓12:1; 啓21:12; 啓21:14; 啓21:14; 啓21:16; 啓22:2;
2) 十二個(18) 太10:1; 太11:1; 太14:20; 太19:28; 太19:28; 太20:17; 太26:20; 可6:43; 可8:19; 可11:11; 路8:1; 路9:1; 約6:13; 約20:24; 徒7:8; 啓21:12; 啓21:14; 啓21:21;
3) 十二個人(16) 太10:5; 可3:14; 可3:16; 可4:10; 可6:7; 可9:35; 可10:32; 可14:10; 可14:17; 可14:43; 路6:13; 路9:12; 路18:31; 約6:67; 約6:70; 約6:71;
4) 十二個的(3) 太26:14; 太26:47; 路22:47;
5) 十二顆(1) 啓21:21;
6) 十二位(1) 啓21:12;
7) 十二人的(1) 可14:20;
8) 十二個人的(1) 路22:3;
9) 十二人(1) 林前15:5
Mantoulidis Etymological
Léxico de magia
tb. ιβʹ doce a) ref. a dioses ἡ βίβλος ἥδ' αὐτή, δ. ἰδία θεῶν este libro, propio de los doce dioses P VII 863 b) triacontarcas προσλήμψῃ δὲ, ὦ τέκνον, ἐπὶ τῆς αὐτοψίας τοῦς τε ἡμερησίους καὶ ὡρογενεῖς θεοὺς ... καὶ τοὺς ιβʹ τριακοντάρχας deberás tomar, hijo, para la práctica de visión directa, a los dioses de los días, de las horas y a los doce triacontarcas P XIII 736 c) nombres γράφε ὀνόματα ιβʹ escribe doce nombres P II 34 d) días ιβʹ ἡμέρας συρίσας τρίς silba durante doce días tres veces P XIII 292 e) rayos λαβὼν κάνθαρον ἡλιακὸν τὸν τὰς ιβʹ ἀκτῖνας ἔχοντα toma un escarabajo solar, el que tiene los doce rayos P IV 751 τὸν δὲ θεὸν ὄψῃ ... βασταζόμενον ὑπὸ βʹ ἀγγέλων ταῖς χερσὶν καὶ κύκλῳ αὐτῶν ἀκτῖνας ιβʹ verás al dios levantado por las manos de dos ángeles y doce rayos alrededor de éstos P IV 1114 f) elementos ἐξορκίζω σε τῶ<ν> δ. στοιχείων τοῦ οὐρανοῦ te conjuro por los doce elementos del cielo P XXXIX 18 g) hojas λαβὼν κλῶνας δάφνης ιβʹ καὶ ποιήσας ἀπὸ μὲν τῶν ζʹ κλάδων στέφανον toma doce hojas de laurel y haz una corona con siete de ellas P II 28 h) piñas ἐπίθυε δὲ ἐπικαλούμενος λίβανον ἄτμητον καὶ στροβίλους δεξιοὺς δ. καὶ ἀλέκτορας ἀσπίλους βʹ durante la invocación quema incienso sin cortar, doce piñas apropiadas y dos gallos sin mancha P II 25 P III 694 i) figurillas πλάσον ἄρτον, πέμματα, δ. κόρας amasa un pan, pasteles y doce figurillas P III 412
Translations
twelve
Afrikaans: twaalf; Albanian: dymbëdhjetë; Amharic: ዐሥራ ሁለት; Arabic: اِثْنَا عَشَرَ; Egyptian Arabic: اتناشر; Hijazi Arabic: اثنعش, اتنعش; Aragonese: dotze, doce, doze; Aramaic Hebrew: תרעסר, תרתעסרא; Syriac: ܬܪܥܣܪ, ܬܪܬܥܣܪܐ; Armenian: տասներկու; Asturian: doce; Aymara: tunka payani; Azerbaijani: on iki; Bashkir: ун ике; Basque: hamabi; Belarusian: дванаццаць; Bengali: বারো; Bikol Central: kagduwa; Breton: daouzek; Brunei Malay: dua balas; Bulgarian: дванадесет, дванайсет; Burmese: ဆယ့်နှစ်; Buryat: арбан хоёр; Catalan: dotze; Cebuano: napulog duha; Central Sierra Miwok: ˀoṭíkšake·ny-; Chamicuro: chunka ma'pojta; Chechen: шийтта; Cherokee: ᏔᎵᏚ; Chichewa: khumi'ziwiri; Chickasaw: awa toklo, pokkó'li awa toklo; Chinese Cantonese: 十二; Hakka: 十二; Mandarin: 十二; Chuukese: engon me ru; Chuvash: вуниккӗ, вуникӗ, вуник; Classical Nahuatl: mahtlāctli omōme; Crimean Tatar: on eki; Czech: dvanáct; Dalmatian: dotco; Danish: tolv; Dena'ina: nutiha beq'di; Dhivehi: ބާރަ, ދޮޅަސް; Dutch: twaalf; Dzongkha: བཅུ་གཉིས; Esperanto: dek du; Estonian: kaksteist; Faroese: tólv; Fijian: tini ka rua; Finnish: kaksitoista; French: douze; Friulian: dodis; Galician: doce; Garifuna: dûsu; Georgian: თორმეტი; German: zwölf; Gothic: 𐍄𐍅𐌰𐌻𐌹𐍆; Greek: δώδεκα; Ancient Greek: δώδεκα, δυώδεκα, δυόδεκα, δυοκαίδεκα, δεκαδύο, δεκαδύω, ιβ΄; Greenlandic: aqqaneq-marluk; Gujarati: બાર; Haitian Creole: douz; Hawaiian: ʻumikūmālua; Hebrew: שְׁתֵּים־עֶשְׂרֵה, שְׁנֵים־עָשָׂר; Hindi: बारह; Hopi: pakwt niikyang löqmuy siikya'ta; Hungarian: tizenkettő; Hunsrik: zwellef; Icelandic: tólf; Ido: dek-e-du; Indonesian: dua belas; Interlingua: dece-duo, duodece; Irish: dó dhéag; Italian: dodici; Japanese: 十二; Kannada: ಹನ್ನೆರಡು, ೧೨; Karelian: kaksitostu; Kazakh: он екі; Khmer: ដប់ពីរ; Komi-Permyak: даскык; Korean: 열둘, 십이(十二); Kurdish Central Kurdish: دوانزە, دوازدە; Northern Kurdish: dazde; Southern Kurdish: دوازدە; Kyrgyz: он эки; Ladin: dodesc; Lakota: akénuŋpa; Lao: ສິບສອງ; Latgalian: divpadsmit; Latin: duodecim; Latvian: divpadsmit; Ligurian: dózze; Lithuanian: dvylika; Livonian: kakštuoistõn; Louisiana Creole French: douz; Low German: twölf, twolf; Luxembourgish: zwielef; Lü: ᦉᦲᧇᦉᦸᧂ; Macedonian: дванаесет; Malagasy: roa ambinifolo; Malay: dua belas, sepuluh dua, satu puluh dua; Malayalam: പന്ത്രണ്ട്; Maltese: tnax; Manchu: ᠵᡠᠸᠠᠨ; ᠵᡠᠸᡝ; Mansi: китыгхуйплов; Manx: daa yeig; Maore Comorian: kumi na mbili; Maori: tekau mā rua, ngahuru mā rua; Middle English: twelve; Mongolian: арван хоёр); Nauruan: ata ma aro; Navajo: naakitsʼáadah; Ngazidja Comorian: kume na -ili; Norwegian: tolv; Occitan: dotze; Ojibwe: ashi-niizh; Old Church Slavonic: дъва на дєсѧтє; Oriya: ବାର); Pali: dvādasa; Pennsylvania German: zwelf, zwelfe; Persian: دوازده; Piedmontese: dódes; Polish: dwanaście, dwanaścioro; Portuguese: doze; Punjabi: ਬਾਰਾਂ; Quechua: chunka iskayniyuq; Rohingya: baró; Romani: deśuduj; Kalo Finnish Romani: deȟ-o-dui; Romanian: doisprezece, doișpe, douăsprezece, douășpe or; Romansch: dudesch; Russian: двенадцать; Rusyn: дванадцять; S'gaw Karen: တဆံခံ; Sami Inari: kyehtnubáloh; Northern: guoktenuppelohkái; Skolt: kuâtmlo; Southern: luhkie göökte; Samoan: sefulu lua; Sanskrit: द्वादश; Santali: ᱜᱮᱞ ᱵᱟᱨ; Sardinian: dóghi; Scottish Gaelic: dà dheug, a dhà dheug; Serbo-Croatian Cyrillic: дванае̄ст; Roman: dvánaēst; Shan: သိပ်းသွင်; Sinhalese: දොළහ; Slovak: dvanásť; Slovene: dvanájst; Sorbian Lower Sorbian: dwanasćo; Upper Sorbian: dwanaće; Southern Altai: он эки; Spanish: doce; Swedish: tolv; Tagalog: labindalawa; Tahitian: hō'ē 'ahuru ma piti; Tajik: дувоздаҳ; Tamil: பன்னிரண்டு; Tatar: унике; Telugu: పండ్రెండు; Thai: สิบสอง; Tibetan: བཅུ་གཉིས; Tigre: ዐስር ወክልኦት, ዐስር ወክልኤ; Tigrinya: ዓሰርተ ክልተ; Tongan: hongofulu mā ua; Turkish: on iki; Turkmen: on iki; Ukrainian: дванадцять; Urdu: بارہ; Uyghur: ئون ئىككى; Uzbek: oʻn ikki; Venetian: dódexe; Vietnamese: mười hai; Vilamovian: cwełf; Volapük: degtel, balsetel; Walloon: doze; Welsh: deuddeg, undeg dau, undeg dwy; West Frisian: tolf, tolve; Wolof: fukk ak ñaar; Yao: likumi kwisa wili; Yiddish: צוועלף; Yup'ik: qula malruk; Zazaki: dıwês, desudıdı; Zhuang: cib ngeih; Zuni: asdemłan kwili yałdo'