inficio

Revision as of 10:50, 25 February 2019 by Spiros (talk | contribs) (Text replacement - " . . ." to "…")

Latin > English (Lewis & Short)

in-fĭcĭo: fēci, fectum, 3, v. a. in-facio,
I to put or dip into any thing; hence,
I Lit., to stain, dye, color, tinge with: quia tibi suaso infecisti pallulam, Plaut. Truc. 2, 2, 16: omnes se Britanni vitro inficiunt, Caes. B. G. 5, 14: lana infecta conchylio, Plin. 32, 7, 25, § 77: arma infecta sanguine, Verg. A. 5, 413; cf.: locum sanguine, Tac. H. 2, 55: diem, to discolor, darken, Ov. M. 13, 601: populi sole infecti, nondum exusti, Plin. 6, 19, 22, § 70: palpebrae mulieribus infectae quotidiano, Plin. 11, 37, 56, § 154: vestis ita infecta, id. 28, 7, 23, § 83; cf.: tinguntur sole populi, jam quidem infecti, darkened, tanned, id. 6, 19, 22, § 70: albus ora pallor inficit, covers, Hor. Epod. 7, 15; cf.: virgo inficitur teneras ore rubente genas, Tib. 3, 4, 32.—
   B Transf.
   1    To mix with something: pocula veneno, Just. 21, 4: hōc (abl.) amnem inficit, Verg. A. 12, 418. —
   2    In partic., in a bad sense, to taint, infect, spoil: pabula tabo, Verg. G. 3, 481; cf.: Gorgoneis Alecto infecta venenis, imbued, id. A. 7, 341: mel infectum fronde, that has a taste of leaves, Plin. 11, 13, 13, § 32.—
II Trop.
   A In gen.: sapientia nisi alte descendit et diu sedit animum non coloravit sed infecit, has merely tinged, Sen. Ep. 71, 31: si illā (humanorum divinorumque notitiā) se non perfuderit, sed infecerit, id. ib. 110, 8; cf.: (vestes) quarum generosi graminis ipsum Infecit natura pecus, Juv. 12, 41. —
   B In partic.
   1    To instruct in any thing (syn. imbuere): jam infici debet (puer) iis artibus, quas si, dum est tener, combiberit, ad majora veniet paratior, Cic. Fin. 3, 2, 9: animos teneros et rudes inficiunt et flectunt, ut volunt, id. Leg. 1, 17 fin.—
   2    To spoil, corrupt, infect (syn. corrumpo): nos umbris, deliciis, otio… desidia animum infecimus, Cic. Tusc. 5, 27, 78: inficimur opinionum pravitate, id. ib. 3, 2: vereor ne hoc quod infectum est serpat longius, id. Att. 1, 13, 2: cupiditatibus principum et vitiis infici solet tota civitas, id. Leg. 3, 13, 30: elui difficile est; non enim inquinati sumus, sed infecti, Sen. Ep. 59, 9: artibus infectus, Tac. A. 2, 2.—Poet.: infectum eluitur scelus (= quo se infecerunt), Verg. A. 6, 742 Forbig and Conington ad loc.

Latin > French (Gaffiot 2016)

īnfĭciō,¹⁰ fēcī, fectum, ĕre (in et facio), tr.,
1 imprégner ou recouvrir, rem aliqua re, une chose de qqch. : hoc (dictamno) amnem infecit Virg. En. 12, 418, elle imprégna l’eau de ce dictame, elle infusa ce dictame dans l’eau ; lana infecta conchylio Plin. 32, 77, laine imprégnée de pourpre ; locum sanguine Tac. H. 2, 55, imprégner un lieu de son sang || se Britanni vitro inficiunt Cæs. G. 5, 14, 2, les Bretons se teignent de pastel ; arma infecta sanguine Virg. En. 5, 413, armes teintes de sang ; ora pallor inficit Hor. Epo. 7, 15, la pâleur s’étend sur le visage ; nigri volumine fumi infecere diem Ov. M. 13, 602, de noires fumées recouvrirent (obscurcirent) le jour de leur tourbillon || [en part.] empoisonner, infecter : infecit pabula tabo Virg. G. 3, 481, [l’atmosphère] imprégna de la corruption les pâturages (empoisonna de l’infection les pâturages)
2 [fig.] imprégner [l’âme] : animum non colorare, sed inficere Sen. Ep. 71, 31, non pas donner à l’âme une teinte légère, mais l’imprégner profondément, cf. Sen. Ep. 110, 8 [opp. à perfundere ] ; infici iis artibus quas... Cic. Fin. 3, 9, être imprégné des connaissances que... || [en part.] infecter : desidia animum Cic. Tusc. 5, 78, corrompre l’âme par la paresse ; vitiis infici Cic. Leg. 3, 30, être infecté par les vices ; [poét.] infectum scelus Virg. En. 6, 742, la souillure du crime.

Latin > German (Georges)

īn-ficio, fēcī, fectum, ero (facio), mit etwas anmachen, d.h. mit etwas so vermischen, daß es dessen Geschmack od. Farbe annimmt u. so seine natürliche Beschaffenheit wenn nicht verliert, doch verändert, I) im allg.: hoc (dictamno) fusum labris splendentibus amnem (= aquam) inficit, macht das Wasser mit Diktamnum an = teilt ihm seine Kraft mit, indem sie den Saft aus den Stengeln ausdrückt, Verg.: pinnas, quas meo gremio nectarei fontis infeci, mit nektarischem Quell befeuchtet, Apul.: aër infectus (verseuchte), Plin. – carnes lasere infectae, angemacht, Apul.: alieno sapore infici, den Geschmack von anderen Dingen annehmen (v. Oliven), Plin.: mel infectum fronde, der den Laubgeschmack angenommen hat, Plin. – poet., Scythas tepidā Phoebus inficiet rotā = beleuchten u. erwärmen, Sen. poët.
II) insbes.: A) mit einer Farbe anmachen, tränken = färben, 1) eig.: lanas, Plin.: infecta conchylio lana, Plin.: cera etiam, quā ungere solent naves, inficitur (sc. colore Veneto), wird damit gefärbt, Veget. mil. – v. Bemalen, se vitro (v. den Britanniern), Caes.; vgl. Britanni vitro corpora (am K.) infecti, Mela: palpebrae infectae mulieribus, Plin.: lumina caeruleis infecta notis, Claud. – v. Färben, Tränken mit Blut, aequor, rives sanguine, Hor.: undas hostili cruore, Val. Max.: quem locum Galba moriens sanguine infecerat, Tac.: cum quidem eius civili sanguine non inquinatas solum manus, sed infectas ait, Sen. rhet: infectas sanguine habere manus, Prop.: arma sanguine sparsoque infecta cerebro, Verg.: so auch bl. inf. flumina, Lact.: infecta maria, Plin. pan. – v. Färben der Wolken durch die Sonne, sic ut nubes infici possint, ita sol ad hoc apte ponendus est, Sen. – v. Bräunen, Schwärzen der Sonne usw., infecta lintea, schwarze Segel, Catull.: infecti sole populi, Plin.: (Phoebus) flammā propiore nudos inficit Indos, Sen. poët.: veluti infecta fumo iaspis, Plin. – v. Verdunkeln des Tageslichts durch Rauch usw., nigri volumina fumi infecere diem, Ov.: (Megaera) Phoebi serenos infecit radios, Claud. – v. Verdunkeln des Feuers der Augen, nox oculorum infecerat ignes, Claud. – v. Röten der Wangen, des Antlitzes, niveas infecerat igni solque pudorque genas, erglühen lassen, Claud.: rubor igneus inficit ora, Lucan.: ut virgo deducta marito inficitur teneras, ore rubente, genas, die Wangen der Braut erglühen, Tibull. – v. Entfärben der Gesichtsfarbe, ora pallor albus inficit, Hor.: infectae pallore genae, Claud.
2) übtr., benetzen, tränken (puer) iam infici debet iis artibus, quas si dum est tener combiberit, ad maiora veniet paratior, Cic. de fin. 3, 9: qui magisterio quodam et ductu vitae colorat mores adulescentium et velut murice probitatis inficit, Ambros. de off. 1, 43, 211: quemadmodum lana quosdam colores semel ducit, quosdam nisi saepius macerata et recocta non perbibit, sic alias disciplinas ingenia, cum accepere, protinus praestant; haec (sc. sapientia) nisi alte descendit et diu sedit et animum non coloravit, sed infecit, nihil ex his, quae promiserat, praestat, dem G. nicht die volle Färbung, sondern nur einen äußern Anstrich gegeben, Sen. ep. 71, 31: crebrae et muliebribus blandimentis infectae epistulae, Tac. hist. 1, 74.
B) mit etwas Schädlichem, mit Gift usw. anmachen, tränken = vergiften, 1) eig.: nos sagittas tingimus..., flumina inficimus, Plin. – ubi fontes potu infecit (serpens), Sen.: pocula veneno infecta, Iustin. – poet., Gorgoneis Alecto infecta venenis, angetan mit den Schlangenhaaren (u. daher vergiftend), Verg. – vom Vergiften, Verpesten, Anstecken durch pestilenzialische Dünste und Krankheiten, quique halitus exit ore niger Stygio vitiatas inficit herbas, Ov.: infectum caelum, Claud.: corrupitque lacus, infecit pabula tabo, Verg.: infice tabe tuā natarum Cecropis unam, Ov.: aliquis locus urinā infectus, Schol. Pers. 1, 112.
2) übtr., vergiften, verpesten, anstecken, beflecken (aber stärker als inquinare), nos umbris, deliciis, otio, languore animum infecimus, Cic.: qui teneros et rudes cum acceperunt, inficiunt et flectunt, quo volunt, Cic.: diu in istis vitiis iacuimus; elui difficile est; non enim inquinati sumus (befleckt), sed infecti (angesteckt), Sen.: ut cupiditatibus principum et vitiis infici solet tota civitas, sic emendari et corrigi continentiā, Cic.: qui hinc integri et sinceri Romam eunt... imbuti illinc et infecti Romanis delenimentis redeunt, Liv.: legiones velut tabie infectae, Tac.: rex hostium artibus infectus, Tac.: ebenso homines superstitione infecti, Tac. – vereor, ne hoc, quod infectum est, serpat longius, die jetzige Ansteckung = der bereits angerichtete Schaden, Cic. ad Att. 1, 13, 3. – poet., aliis sub gurgite vasto infectum eluitur scelus, das Verbrechen, von dem sie angesteckt wurden, der Sünde Schandfleck, Verg. Aen. 6, 741 sq.