δέκατος
English (LSJ)
(Arc. δέκοτος IG5(2).282 (Mantinea, v B.C.), also Aeol. in Epigr.Gr.988.5 (Balbilla)), η, ον: (δέκα):—A tenth, Ἠώς Il.6.175, etc.; as a round number, Od.16.18, etc. II δεκάτη (sc. μερίς), ἡ, tenth part, tithe, τᾶς δεκάτας δεκάταν Simon.141.4, cf. Hdt.2.135, etc.; τῇ θεῷ τὰς δ. ἐξαιρεθῆναι Lys.20.24; τὰ ἐκ τῆς δ. the produce of the tenth, IG12.91, cf. Tab.Defix.99.14: esp. as a customs-duty, D.20.60; δεκάτη μόσχων PTeb.307.8 (iii A.D.). 2 δεκάτη (sc. ἡμέρα), ἡ, the tenth day, Od.9.83, al. b δ. προτέρα· ἡ πρὸ εἰκάδος, ὡς ὑστέρα· ἡ μετ' εἰκάδα, Hsch. 3 festival on the tenth day after birth, when the child has a name given it, τὴν δ. θύειν to give a naming-day feast, Ar.Av.922, cf. 494; δ. ὑπέρ τινος ἑστιᾶσαι D.40.28, cf. 39.22. 4 δεκάτα· τάξις, ἄθροισμα, καὶ ἡ τῶν εἴκοσιν ἁρμάτων τάξις, Hsch. 5 δέκατον, τό, tenth part, LXX Le.23.13,17 (pl.).
Spanish (DGE)
(δέκᾰτος) -η, -ον
• Alolema(s): fem. -α Simon.106b.4D., Hsch., arcad., tes., eol. δέκοτος IG 5(2).282 (Mantinea V a.C.), SEG 27.202.5 (Larisa III a.C.), Ann.Br.Sch.Ath.88.1993.190.B.43, 191.B.72 (Tesalia II a.C.), Balbill.31.5
A décimo temp. Ἠώς Il.6.175, Nonn.D.3.35, ἔτος B.11.59, A.A.40, S.Ph.312, E.Rh.444, IG 22.2498.18 (IV a.C.), Eun.VS 485, 493, CPR 15.50b.2.5 (I d.C.), ἐνιαύτος Balbill.l.c., Q.S.8.477, ἑπταετία Ph.1.25
•no temp. μοῖρα Hes.Fr.275.1, ὄχος en una enumeración, S.El.708, ῥυμός IG 11(2).161B.7 (III a.C.)
•τόκος δ. un interés del diez por ciento, SEG 33.1041.27 (Cime II a.C.), en plu. τόκοι δέκατοι Epigr.Anat.23.1994.7 (Teos III a.C.).
B subst.
I ἡ δ.
1 (sc. ἡμέρα) el décimo día ἀνδρογόνος δεκάτη Hes.Op.794, δεκάτῃ δ' ἐς γαῖαν ἵκοιτο Hes.Th.723, δεκάτῃ ἐπέβημεν γαίης Od.9.83, μηνὸς ἐν ὀγδοάτου δεκάτῃ Emp.B 68, cf. IG 3(3).99.14, LXX Le.16.29
•en el cómputo de los días del mes δ. ἱσταμένου (μηνός) el día diez τō [Π] υανοφσιōνος μέχρι δεκάτɛ̄ς hισταμένο IG 13.6B.26 (V a.C.), Γαμηλιῶνος δεκάτει ἱσταμένου ID 1498.2 (II a.C.)
•δ. ὑστέρα el día veintiuno Σκιροφοριῶνος δεκάτει ὑστέρᾳ IG 22.493.6 (IV a.C.), cf. 641.5 (III a.C.), Μαιμακτηριῶνος δεκάτῃ ὑστέρᾳ decr. en D.L.7.10, cf. Longin.Rh.192
•δ. προτέρα el día diecinueve δ. προτέρα· ἡ πρὸ εἰκάδος, ὡς ὑστέρα· ἡ μετ' εἰκάδα Hsch.
•fiesta que se celebraba el décimo día después del nacimiento Ar.Au.922, τί σε μάτηρ ἐν δεκάτᾳ ... ὠνόμαζεν; E.Fr.2, δεκάτην ὑπὲρ αὑτοῦ ἑστιᾶσαι festejar el día décimo en su honor D.40.28, ἡ τοῦ πάσχα ἑορτὴ ἀπὸ δεκάτης ἤρχετο Clem.Al.Strom.2.11.51.
2 (sc. μερίς) la décima parte, el diezmo ὄφρα θεῷ δεκάτην ... κρεμάσαιμεν Eumel.12, τῇ Ἥρῃ ἀνέθεσαν δεκάτην ἔρδοντες γοργύρην χρυσῆν SEG 12.391.7 (Samos VI a.C.), Καπανὶς δεκάτɛ̄ν ἀνέθɛ̄κεν τἀθɛ̄ναίᾳ IG 13.565 (V a.C.), Μεσσάνιοι καὶ Ναυπάκτιοι ἀνέθεν Διὶ Ὀλυμπίῳ δεκάταν ἀπὸ τῶμ πολεμίων IO 259 (V a.C.), τᾶς δεκάτας δεκάταν Simon.l.c., cf. IG l.c., τῇ θεῷ ... τὰς δεκάτας ἐξαιρεθῆναι Lys.20.24, ἡ δ. τῶν γινομένων χρημάτων Hdt.3.57, cf. 2.135, del ingreso por pastos, Arist.Oec.1346a3, τὰ ἐκ τε͂ς δεκάτɛ̄ς la renta de la décima parte, IG 13.52.7 (V a.C.)
•en lit. crist. el diezmo para Dios, Clem.Al.Strom.2.11.51
•para los obispos y clérigos Const.App.2.27.6, 8.30.2
•esp. como derechos de aduana un diez por ciento D.20.60, δ. μόσχων n. de un impuesto del diez por ciento pagado por los sacerdotes que gravaba el sacrificio de animales en ceremonias relig. PHib.115.1 (III a.C.), PTeb.572 (II d.C.), 307.8 (III d.C.).
4 δεκάτα· τάξις. ἄθροισμα. καὶ ἡ τῶν η' ἁρμάτων τάξις Hsch.
II τὸ δ. la décima parte δύο δέκατα σεμιδάλεως LXX Le.23.13, τὸ δ. τῆς πόλεως Apoc.11.13. • DMic.: de-ko-to (?).
German (Pape)
[Seite 543] der Zehnte, von Hom. an überall. Bei Homer als bestimmte Zahlangabe z. B. Iliad. 2, 329 Odyss. 10, 29; Odyss. 19, 192 τῷ δ' ἤδη δεκάτη ἢ ἑνδεκάτη πέλεν ἠὼς οἰχομένῳ; als runde Bezeichnung einer ganz unbestimmten Vielheit Odyss. 14, 325. 19, 294 ἐς δεκάτην γενεήν; 16, 18 δεκάτῳ ἐνιαυτῷ; besonders merkwürdig Iliad. 8, 404. 418 ἐς δεκάτους περιτελλομένους ἐνιαυτούς, statt ἐς δέκατον ἐνιαυτόν, Homerisch plural. für den singular., oder statt ἐς δέκα ἐνιαυτούς, die Ordinalzahl statt der Cardinalzahl, was eine nicht minder Homerische Figur sein würde; auf seden Fall ist Bentley's Conjectur δέκα τούς müssig. – Vgl. δεκάτη.
French (Bailly abrégé)
η, ον :
1 adj. dixième;
2 ἡ δεκάτη (μερίς ou μοῖρα) la dixième partie, la dîme.
Étymologie: δέκα.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
δέκατος -η -ον [δέκα] tiende:. δεκάτῳ ἐνιαυτῷ in het tiende jaar Il. 12.15. subst. ἡ δεκάτη ( sc. μοῖρα of μερίς) tiende deel, tiende (om te offeren aan de goden of te betalen als belasting). ( sc. ἡμέρα) tiende dag; uitbr. ceremonie / offer van de tiende dag (waarop een kind een naam kreeg), als acc. v. h. inw. obj.: οὐκ ἄρτι θύω τὴν δεκάτην αὐτῆς ἐγώ ik ben net begonnen met het offer voor haar tiende dag Aristoph. Av. 922.
Russian (Dvoretsky)
δέκᾰτος: десятый: οὐκ ἐς δεκάτους περιτελλομένους ἐνιαυτούς Hom. даже не в десять годовых круговращений, т. е. никогда уже.
English (Autenrieth)
tenth; ἐς δεκάτους ἐνιαυτούς, for ἐς δέκα ἐνιαυτούς or δέκατον ἐνιαυτόν, Il. 8.404.
English (Slater)
δέκατος
1 tenth ἑβδόμᾳ καὶ σὺν δεκάτᾳ γενεᾷ (P. 4.10)
English (Strong)
ordinal from δέκα; tenth: tenth.
English (Thayer)
δεκάτῃ, δέκατον (δέκα) (from Homer down), the tenth: τό δέκατον, a substantive, the tenth part: Revelation 11:13.
Greek Monolingual
-η, -ο (AM δέκατος, -η, -ον)
Ι. αυτός που έχει τον αριθμό δέκα στην αρίθμηση κατά σειρά
II. το θηλ. ως ουσ. η δέκατη και η δεκάτη (AM δεκάτη)
1. η δέκατη μέρα του μήνα
2. το ένα δέκατο ποσότητας προϊόντων ή άλλων αγαθών
3. προσφορά του ενός δεκάτου της παραγωγής ως θυσία σε θεό
4. η υποχρεωτική προσφορά του ενός δεκάτου της παραγωγής ή εισοδημάτων στο κράτος, σε άρχοντα, ιδιοκτήτη κ.λπ.
αρχ.
1. τελωνειακός δεσμός επί τών εμπορευμάτων τών πλοίων
2. εορτή κατά τη δέκατη μέρα από τη γέννηση παιδιού, κατά την οποία του έδιναν και τ' όνομα του
3. φρ. «τήν δεκάτην θύειν» ή «δεκάτην ὑπέρ τινος ἑστιᾱσαι» — η παράθεση γεύματος κατά τη δέκατη μέρα από τη γέννηση
III. το ουδ. ως ουσ. το δέκατο (AM δέκατον)
το ένα δέκατο, το ένα από τα δέκα ίσα μέρη στα οποία έχει διαιρεθεί κάτι
νεοελλ.
τα δέκατα
ο πυρετός που ανεβάζει τον υδράργυρο του θερμομέτρου μερικά δέκατα πάνω από την κανονική θερμοκρασία του σώματος.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. δέκατος ανάγεται σε ΙΕ dekm-to-s < dekm «δέκα» με παρέκταση σε -t- (πρβλ. λιθ. dešimtas, αρχ. σλαβ. deseto. γοτθ. taihunda)].
Greek Monotonic
δέκατος: -η, -ον (δέκα),
I. δέκατος στη σειρά, σε Όμηρ. κ.λπ. II. 1. δεκάτη (ενν. μερίς), ἡ, φόρος δέκα τοις εκατό, σε Ηρόδ. κ.λπ.
2. δεκάτη (ενν. ἡμέρα), ἡ, δέκατη στη σειρά ημέρα, σε Όμηρ.· στην Αθήνα, δέκατη ημέρα μετά τη γέννηση, στην οποία δινόταν το όνομα του παιδιού· τὴν δ. θύειν, γιορτάζω με γλέντι την ημέρα της ονοματοθεσίας, σε Αριστοφ.· τὴν δ. ἑστιᾶσαι ὑπὲρ τοῦ υἱοῦ, σε Δημ.
Greek (Liddell-Scott)
δέκατος: -η, -ον, (δέκα) Ὅμ., ὅστις μεταχειρίζεται αὐτὸ καὶ ὡς ἀριθμὸν στρογγύλον, οὕτως εἰπεῖν, Ὀδ. Π. 18, κτλ. ΙΙ. δεκάτη (ἐνν. μερίς), ἡ, τὸ δέκατον μέρος, πολλοστὸν μέρος, Σιμων. 133 Bgk., Ἡρόδ. 2. 135, κτλ.· τῇ θεῷ Λυσ. 160. 14· τὰ ἐκ τῆς δ., ὅ,τι συνελέχθη ἐκ τῆς δεκάτης, Συλλ. Ἐπιγρ. 76. 7, πρβλ. 1034, κ. ἀλλ.· ἰδίως ὡς φόρος ἐπὶ τῶν πραγματειῶν πλοίων, Δημ. 475. 5. 2) δεκάτη (ἐνν. ἡμέρα), ἡ, ἡ δεκάτη ἡμέρα, Ὅμ.· ἐν Ἀθήναις, ἡ ἑορτὴ κατὰ τὴν δεκάτην ἡμέραν μετὰ τὴν γέννησιν, ὁπότε τὸ τέκνον ἐλάμβανε τὸ ὄνομα αὐτοῦ, τὴν δ. θύειν, παρατιθέναι εὐωχίαν ἐπὶ τῇ ὀνοματοθεσίᾳ τοῦ τέκνου, Ἀριστοφ. Ὄρν. 922, πρβλ. 494, Εὐρ. Ἠλ. 645· οὕτω, τὴν δ. ἑστιᾶσαι ὑπὲρ τοῦ υἱοῦ Δημ. 1016, ἐν τέλ., πρβλ. 1001. 5.
Middle Liddell
δέκα
I. tenth, Hom., etc.
II. δεκάτη, sc. μερίς the tenth part, tithe, Hdt., etc.
2. δεκάτη (sc. ἡμέρα), the tenth day, Hom.; at Athens, the tenth day after birth, when the child has a name given it, τὴν δ. θύειν to give a naming-day feast, Ar.; τὴν δ. ἑστιᾶσαι ὑπὲρ τοῦ υἱοῦ Dem.
Chinese
原文音譯:dek£th 得卡帖
詞類次數:形容詞(4)
原文字根:十分之一的 相當於: (מַעֲשֵׂר)
字義溯源:十分之一,什一稅;源自(δέκατος)=第十);而 (δέκατος)出自(δέκα / δεκαέξ / δεκαοκτώ)*=十)。希伯來書七章四次使用這字,都是說到亞伯拉罕將得來的取出十分之一給麥基洗基,他與神的兒子相似,他的祭司職分比亞伯拉罕後代的利未祭司職分還要高超,所以亞伯拉罕要向他交付十分之一。主耶穌是神的兒子,也是以這等次為大祭司,遠超過利未支派的大祭司
出現次數:總共(4);來(4)
譯字彙編:
1) 十分之一的(2) 來7:8; 來7:9;
2) 十分之一(2) 來7:2; 來7:4
原文音譯:dškatoj 得卡拖士
詞類次數:形容詞(3)
原文字根:(第)十
字義溯源:第十的,十分之一;源自 (δέκα / δεκαέξ / δεκαοκτώ)*=十。( 約1:39)原文:第十時辰;猶大人計時,上午六時為第一時辰,第十時辰,即下午四時;和合本譯為申正,這是古時以十二地支的計時法,現已不再使用
出現次數:總共(3);約(1);啓(2)
譯字彙編:
1) 第十(2) 約1:39; 啓21:20;
2) 十分之一(1) 啓11:13