μύσσομαι
English (LSJ)
fut. μύξομαι Epic.in Arch.Pap.7.5:—blow the nose, μύσσονται δὲ οὐδέν Hp.Vict.3.70:—Act. (dub. in Hsch.) is only found in compounds ἀπομύττω, προμύττω. (Cf. μυκτήρ, μύξα (A); Skt. muncáti 'let go', Lat. emungo.)
French (Bailly abrégé)
Greek (Liddell-Scott)
μύσσομαι: μέσ., ἀπομύττομαι, ἐκβάλλω τὴν μύξαν μου, μύσσονται δὲ οὐδὲν Ἱππ. 369. 13· - τὸ ἐνεργ. μνημονεύεται ὑπὸ τοῦ Ἡσυχ., ἀλλ’ εὕρηται μόνον ἐν τοῖς συνθέτοις ἀπο-, προ-μύττω. - (Ἐκ √ΜΥΚ, πρβλ. μυκτήρ, μύξα, ἀπομύξασθαι)· Σανσκρ. muk, mu`nk-âmi (adjicio), Λατ. mung-o, e-mung-o, muc-us, muc-edo.)
Greek Monolingual
μύσσομαι (Α)
φυσώ τη μύτη, βγάζω τη μύξα («μύσσονται δὲ οὐδέν», Ιπποκρ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. μύσσομαι (< μυκ-jω) —απ' όπου κατά μια ετυμολογία παράγεται και το νεώτ. μύτη βλ. λ.— ανάγεται σε ΙΕ ρίζα (s)meu-k- / (s)meu-g- με αρχική σημ. «μαλακός», απ' όπου «ολισθηρός, γλιστρώ, βλέννα, βλεννώδης» (πρβλ. σμύξων, σμύσσεται, σμυκτήρ, γλώσσες Ησύχ.) και συνδέεται με λατ. mūcōr, mūcus «βλέννα, μύξα» και ē-mungō / mungō «βγάζω τη μύξα» (πρβλ. λ. μύξα), αρχ. ισλδ. mygia «μούχλα», λεττον. mukls «βαλτώδης», κελτ. smūc «μαλακός». Επίσης το ρ. θα μπορούσε να συνδεθεί με τ. που σημαίνουν «διαφεύγω, αφήνω, ελευθερώνω» (πρβλ. αρχ. ινδ. muncati, λιθουαν. munku). Στην ίδια ρίζα με το ρ. μύσσομαι ανάγονται και οι λ. μύκης, μύζω (II) και μυχθίζω. Η σημ., τέλος, του ρ. μύσσομαι εξελίχθηκε στα δύο σημαντικά παράγωγά του σε «βλέννα, βλεννώδης» για τη λ. μύξα και τα παράγωγά της και «χλευάζω, περιγελώ» για τη λ. μυκτήρ και τα παράγωγά της.
ΠΑΡ. μυκτήρ(ας), μύξα.
ΣΥΝΘ. (Β' συνθετικό) αρχ. εκμύσσομαι].
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: blow the nose (Hp., Epic. in Arch. Pap. 7, 5); also act. wipe off (Pl., E., Arr., AP), metaph. draw by the nose, deceive (Men., H.);
Other forms: fut. μύξομαι
Compounds: usually with ἀπο- id. (Ar., X., Arist.), also with προ- deceive somebody for money (Hp.), snuff a lamp (Ar. V. 249 v.l. for πρόβυσον), extort money'.
Derivatives: 1. μυκτήρ, -ῆρος m., often in plur., "the snuffer", nostril (Ion., com., X.), also (as backformation from μυκτηρίζω) mocker (Timo), insult (Plu., Luc.); with μυκτηρίζω (ἀπο- μύσσομαι H.) bleed at the nose (Hp.), be mocked (Lys.Fr. 323 S., LXX) with -ηρισμός mockery, -ηρίσματα pl. H. as explanation of ἀποσκώμματα, -ηριστής m. mocker (Ath.). -- 2. μύξα, -ης f. slime, mucus, also nostril, snout, spout of a lamp (Hes. Sc. 267, Ion., Arist.; on the formation below) with several derivv.: dimin. μυξάριον (M. Ant.); μυξώδης slimy, full of slime (Hp., Arist., Thphr.); μυξ-ωτῆρες pl. (Hdt., Hp.), -ητῆρες (Gal.) nostril (cf. τροπωτήρ, κωπητήρ a.o., Chantraine Form. 327 f.); μυξ-άζω, -άω be slimy (sch.); fishnames: μύξων, -ωνος m. kind of mullet (Arist.), prob. directly from μύξα; as backformation (κόκκων: κόκκος a.o.; cf. Chantraine 161) μύξος id. (Ath.); μυξῖνος id. (Hikes. ap. Ath.; like κορακῖνος a.o.). -- 3. ἀπόμυξ-ις snuffling (Plu.), -ία mucus (AB, H.). -- On μύκης mushroom s. v.
Origin: IE [Indo-European] [744] *mug-, muk- slime, glide?; PGX [probably a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Beside the primary yot-present *μυκ-ι̯ομαι in μύσσομαι stands in Latin a nasal-present ē-mu-n-g-ō wipe the nose; cf. σχίζω (:*σχιδ-ι̯ω) beside scindō. Independent parallel formations are ἀπόμυξ-ις and ēmunc-ti-ō. -- Of the derivations only μύξα needs explanation: like κνίση, κνῖσα can go back on the s-stem supposed in Lat. nīdor, μύξα can go back on Lat. mūcor m. mould, moistness, if from *mūcos (Solmsen Wortforsch. 238 f.). It is unnecessary to assume an adj. *μυξός slimy (*μυκ-σ-ός) with Solmsen (and Brugmann Grundr.2 2: 1, 541), as μύξων, μύξος can be explained from μύξα; s. above. For the rare forms with anl. σμ-(σμύσσεται and σμυκτήρ H., σμύξων Arist. beside μύξων) Celtic has a parallel in Gael. smùc, smug mucus; from Celt. may still be mentioned the primary to-derivation in MIr. mocht weak (< *muk-to-). The Germ. and Balto-Slav. words adduced, e.g. OWNo. mjūkr, Latv. mukls palūdōsus give nothing new for Greek. Further, partly quite doubtful combinations in WP. 2, 253, Pok. 744, W.-Hofmann s. ēmungō. -- On μύσκος μίασμα H. s. μύσος; the rarely attested ἀμυσχρός, ἀμυχρός etc. (s.v.) cannot be certainly interpreted. Cf. 2. μύζω and μυχθίζω. - The forms μύξα, μύξος, μύξων, and the forms with σ-, seem doubtful and may be Pre-Greek; cf. Fur. 393.
Frisk Etymology German
μύσσομαι: {mússomai}
Forms: Fut. μύξομαι
Grammar: v.
Meaning: sich schneuzen, schnauben (Hp., Epik. in Arch. Pap. 7, 5); auch im Akt. schneuzen, einem die Nase schnauben, abwischen (Pl., E., Arr., AP), übertr. an der Nase ziehen, betrügen (Men., H.);
Composita: gew. mit ἀπο- ib. (Ar., X., Arist. usw.), auch mit προ- einen um Geld prellen (Hp.), ein Licht schneuzen (Ar. V. 249 v.l. für πρόβυσον).
Derivative: Ableitungen: 1. μυκτήρ, -ῆρος m., oft im Plur., "der Schneuzer", Nasenloch, Nüster (ion., Kom., X. usw.), auch (als Rückbildung von μυκτηρίζω) Verhöhner (Timo), Hohn (Plu., Luk. u.a.); davon μυκτηρίζω (ἀπο- ~ H.) an der Nase bluten (Hp.), gew. verhöhnen (Lys.Fr. 323 S., LXX u.a.) mit -ηρισμός Verhöhnung, -ηρίσματα pl. H. als Erklärung von ἀποσκώμματα, -ηριστής m. Verhöhner (Ath.). — 2. μύξα, -ης f. Schleim, Rotz, auch Nasenloch, Schnauze, Tülle der Lampe (Hes. Sc. 267, ion., Arist. usw.; zur Bildung unten) mit mehreren Ablegern: Demin. μυξάριον (M. Ant.); μυξώδης ‘schleim- artig, voll von Schleim' (Hp., Arist., Thphr. u.a.); μυξωτῆρες pl. (Hdt., Hp. u.a.), -ητῆρες (Gal.) Nüstern (vgl. τροπωτήρ, κωπητήρ u.a., Chantraine Form. 327 f.); μυξάζω, -άω schleimig sein (Sch.); Fischnamen: μύξων, -ωνος m. Art Mugil (Arist.), wohl direkt von μύξα; dazu als Rückbildung (κόκκων: κόκκος u.a.; vgl. Chantraine 161) μύξος ib. (Ath.); μυξῖνος ib. (Hikes. ap. Ath.; wie κορακῖνος u.a.). — 3. ἀπόμυξις das Schnauben (Plu.), -ία Rotz (AB, H.). — Zu μύκης Pilz s. bes.
Etymology: Neben dem primären Jotpräsens *μυκι̯ομαι in μύσσομαι steht im Lat. ein Nasalpräsens ē-mu-n-g-ō ausschneuzen; vgl. σχίζω (:*σχιδι̯ω) neben scindō. Unabhängige parallele Bildungen sind ἀπόμυξις und ēmunc-ti-ō. — Von den Ableitungen bedarf nur μύξα der Erklärung: ebenso wie κνίση, κνῖσα auf den in lat. nīdor vermuteten s-Stamm zurückgehen kann, läßt sich μύξα zu lat. mūcor m. Schimmel, Kahm, Feuchtigkeit, wenn aus *mūcos, in Beziehung setzen (Solmsen Wortforsch. 238 f.). Die Ansetzung eines Adj. *μυξός schleimig (*μυκσ-ός) mit Solmsen (und Brugmann Grundr.2 2: 1, 541) ist dagegen nicht notwendig, da μύξων, μύξος sich unschwer aus μύξα erklären lassen; s. oben. Zu den ganz sporadischen Formen mit anl. σμ-(σμύσσεται und σμυκτήρ H., σμύξων Arist. neben μύξων) bietet das Keltische ein Seitenstück in gäl. smùc, smug Rotz; aus dem Kelt. sei noch an die primäre to-Ableitung in mir. mocht weich (aus *muk-to-) erinnert. Die aus dem Germ. und Baltoslav. hierhergezogenen Wörter, z.B. awno. mjūkr, lett. mukls palūdōsus lehren für das Griechische nichts. Weitere, z.T. ganz fragliche Kombinationen bei WP. 2, 253, Pok. 744, W.-Hofmann s. ēmungō. — Zu μύσκος· μίασμα H. s. μύσος; die spärlich belegten ἀμυσχρός, ἀμυχρός usw. (s.d.) entziehen sich einer sicheren Beurteilung. Vgl. 2. μύζω und μυχθίζω.
Page 2,277-278
