fecundus

Latin > English

fecundus fecunda -um, fecundior -or -us, fecundissimus -a -um ADJ :: fertile, fruitful; productive (of offspring), prolific; abundant; imaginative

Latin > English (Lewis & Short)

fēcundus: (sometimes erroneously foecund-and faecund-, but v. Varr. ap. Gell. 16, 12 fin., and ap. Non. 54, 8), a, um, adj. from ‡ feo, whence also fetus, femina, fenus, etc., cf. felix,
I fruitful, fertile (of plants and animals).—Constr. with abl., gen., or absol. (with gen. only poet. and in post-Aug. prose).
I Lit. (class.): fossiones agri repastinationesque, quibus fit multo terra fecundior, Cic. de Sen. 15, 53; cf. Verg. G. 1, 67; Quint. 10, 3, 2: glebae, Lucr. 1, 211: solum, Quint. 2, 19, 2: cf. Just. 2, 1: salices viminibus, frondibus ulmi, Verg. G. 2, 446.—With gen.: regio fecunda fruticis exigui, Col. 9, 4, 2: tellus metallorum, Plin. 33, 4, 21, § 78; for which: Amathus metallis, Ov. M. 10, 220 Bach. N. cr.: mons silvae frequens fecundusque, Tac. A. 4, 65: segetes fecundae et uberes, id. Or. 15, 48: nihil ocimo fecundius, Plin. 19, 7, 36, § 120: uxores, Lucr. 4, 1254: conjux, Hor. S. 2, 5, 31: lepus, id. ib. 2, 4, 44; cf.: sue ... nihil genuit natura fecundius, Cic. N. D. 2, 64, 160.—
   B Transf.
   1    Rich, abundant, abounding in any thing (mostly poet. and in post-Aug. prose): fecundi calices quem non fecere disertum? Hor. Ep. 1, 5, 19; cf. fons, i. e. copious, Ov. M. 14, 791: legere fecundis collibus herbas, plentifuliy furnished, thickly studded, id. ib. 14, 347: fecundissima gens, rich in agricultural products, Plin. Pan. 31, 6: (specus) Uberibus fecundus aquis, Ov. M. 3, 31; cf.: fecunda melle Calymne, id. ib. 8, 222: viscera (Tityi) poenis, i. e. constantly renewed, Verg. A. 6, 598: Echidna, fecunda poenis viscera trahens, Ambros. in Tob. 12, 41: nigris Meroe fecunda colonis, Luc. 10, 303: cingula monstris, Val. Fl. 6, 470.— With gen.: Aemilium genus fecundum bonorum civium, Tac. A. 6, 27 fin.—
   2    Making fruitful, fertilizing (only poet. and in post-Aug. prose): imber, Verg. G. 2, 325; cf. Nilus, Plin. 5, 9, 10, § 54: excipe fecundae patienter verbera dextrae, i. e. the blows with a thong of skin given to women by the luperci, and which were supposed to promote fruitfulness, Ov. F. 2, 427; cf. Serv. Verg. A. 8, 343; and: quam (Danaën) implevit fecundo Juppiter auro, Ov. M. 4, 698.—
II Trop., fruitful, fertile, prolific, abundant (class.): pectus, Cic. poët. Div. 1, 13, 22; Verg. A. 7, 338: artifex, Plin. 35, 10, 36, § 71: a quo (Anaxagora) eum (Periclem), cum alia praeclara quaedam et magnifica didicisse, uberem et fecundum fuisse, Cic. Or. 4, 15: duo genera verborum: unum fecundum, quod declinando multas ex se parit dispariles formas, ut est lego, legis, legam, sic alia: alterum genus sterile, quod ex se parit nihil, ut est etiam, vix, cras, etc., Varr. L. L. 8, § 9 Müll.: amor et melle et felle est fecundissimus, Plaut. Cist. 1, 1, 70: fecunda culpae saecula, Hor. C. 3, 6, 17: veri sacerdos, Sil. 13, 490: fecundum in fraudes hominum genus, id. 2, 498: vester porro labor fecundior, historiarum scriptores? Juv. 7, 98.—Hence, fēcundē, adv., fruitfully, abundantly: fecundius poëmata ferrent fructum, Varr. L. L. 7, § 2 Müll.: arundo recisa fecundius resurgit, Plin. 16, 36, 65, § 163: cantharides nascuntur fecundissime in fraxino, id. 29, 4, 30, § 94.

Latin > French (Gaffiot 2016)

fēcundus,¹⁰ a, um,
1 fécond, fertile : fit terra fecundior Cic. CM 53, la terre devient plus fertile ; sue nihil fecundius Cic. Nat. 2, 160, rien de plus fécond que la truie || [avec gén.] tellus metallorum fecunda Plin. 33, 78, sol abondant en minerais ; [avec in acc.] Just. 44, 1, 4
2 [fig.] riche, fécond : [en parl. d’un orateur] Cic. Or. 15 || [avec abl.] : amor et melle et fellest fecundissimus Pl. Cist. 69, l’amour surabonde et de miel et de fiel, cf. Tac. H. 1, 51 ; 2, 92 ; 4, 50 || [avec gén.] : fecunda culpæ sæcula Hor. O. 3, 6, 17, siècle fécond en crimes, cf. Tac. Ann. 4, 65 ; 6, 27, etc. ; [avec in acc.] Sil. 2, 498
3 abondant : quæstus fecundus Cic. Har. 42, gain abondant ; segetes fecundæ Cic. Or. 48, moissons abondantes
4 qui fertilise : Nilus Plin. 5, 54, le Nil fécondant ; fecundi imbres Virg. G. 2, 325, pluies fécondes.

Latin > German (Georges)

fēcundus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (zu fētus), fruchtbar, I) fruchtbar = fruchttragend, ergiebig, von der Erde u. v. Geschöpfen, A) eig. u. bildl.: 1) eig.: seges, Cic.: uxor, Lucr.: virgo (Ggstz. sterilis), Sen.: coniunx, Hor.: uxor nimium fecunda, Sen. rhet.: lepus, trächtig, Hor.: terra fecundior, Cic. – mit obj. Genet., tellus metallorum fecunda, Plin.: provincia annonae fecunda, Tac. – m. Dat. Gerund., terra alte effossa generandis alendisque seminibus ferecundior fit, Quint. – m. Abl., duplici fecunda consule mater, Claud. Prob. et Ol. cons. 203: Hispania principibus fecunda piis, Claud. laud. Ser. 55. – m. in u. Akk., Hispania in omnia frugum genera fecunda, fruchtbar an Fr. aller Art, Iustin. 44, 1, 4. – 2) bildl., fruchtbar, ergiebig, reich, Pericles, Cic.: ingenium, Plin.: ars fecundissima, Plin.: acerrima et fecundissima eorum studia, Tac. dial. – m. obj. Genet., deterrimus quisque, quorum non alia regia fecundior exstitit, Tac.: saecula fecunda culpae, Hor. – m. Abl., amor et melle et fellest fecundissimus, Plaut. cist. 69: gens inter accolas latrociniis fecunda, häufig Raubzüge bei den Nachbarn unternehmend, Tac. hist. 4, 50. – m. in u. Akk., fecundum in fraudes hominum genus, Sil. 2, 498. – B) übtr., in Fülle vorhanden, reichlich, unerschöpflich, ergiebig, voll, quaestus, Cic.: calices, immer volle Becher, Hor.: fons, wasserreiche, Ov.: colles, Ov.: herba fecundior, Ov.: gens fecundissima, sehr reich an Früchten, Plin. – m. Abl., nigris Meroë fecunda colonis, Lucan.: (specus) uberibus fecundus aquis, Ov. – m. obj. Genet., Aemilium genus fecundum bonorum civium, Tac.: haec veri fecunda sacerdos, Sil. – II) fruchtbar = befruchtend, Nilus, Plin.: fecundae verbera dextrae, die die Frauen befruchtenden Riemenschläge der luperci, Ov.