ἐξορύσσω: Difference between revisions

From LSJ

ἀνδρὸς τὰ προσπίπτοντα γενναίως φέρειν → a man should bear with courage what befalls him

Source
(strοng)
m (Text replacement - "attic" to "Attic")
 
(27 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=eksorysso
|Transliteration C=eksorysso
|Beta Code=e)coru/ssw
|Beta Code=e)coru/ssw
|Definition=Att. ἐξορύττω, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">dig out</b> the earth from a trench, τὸν ἀεὶ ἐξορυσσόμενον χοῦν <span class="bibl">Hdt.7.23</span>; τόποι ἐξορυσσόμενοι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mir.</span>833b4</span>:— Med., <b class="b3">ἐξορύξασθαι χάρακας</b> <b class="b2">make oneself</b> a vallum, <span class="bibl">D.H.9.55</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">dig out</b> of the ground, <b class="b2">dig up</b>, τοὺς νεκρούς <span class="bibl">Hdt.1.64</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>1024iv4</span> (iv/v A.D.); ἄγλιθας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>763</span>; [<b class="b3">μορίαν</b>] <span class="bibl">Lys.7.26</span>:—Pass., τοῦ χοὸς τοῦ -ομένου <span class="bibl"><span class="title">PHal.</span>1.109</span> (iii B.C.); φυτά <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>19.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">gouge out</b>, ἐ. αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμούς <span class="bibl">Hdt.8.116</span>, cf. <span class="bibl">LXX<span class="title">Jd.</span>16.21</span>, <span class="bibl">Plu. <span class="title">Art.</span>14</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> metaph., τὸν ἐξορύσσοντα λόγον τὰ κεκρυμμένα τῶν πραγμάτων <span class="bibl">Ph.1.72</span>.</span>
|Definition=Att. [[ἐξορύττω]],<br><span class="bld">A</span> [[dig out]] the [[earth]] from a [[trench]], τὸν ἀεὶ ἐξορυσσόμενον χοῦν [[Herodotus|Hdt.]]7.23; τόποι ἐξορυσσόμενοι Arist.''Mir.''833b4:—Med., <b class="b3">ἐξορύξασθαι χάρακας</b> = [[make oneself a vallum]], D.H.9.55.<br><span class="bld">II</span> [[dig out]] of the ground, [[dig up]], τοὺς νεκρούς [[Herodotus|Hdt.]]1.64, cf. ''BGU''1024iv4 (iv/v A.D.); ἄγλιθας [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''763; ([[μορίαν]]) Lys.7.26:—Pass., τοῦ χοὸς τοῦ ἐξορυσομένου ''PHal.''1.109 (iii B.C.); φυτά X.''Oec.''19.4.<br><span class="bld">2</span> [[gouge out]], ἐ. αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμούς [[Herodotus|Hdt.]]8.116, cf. [[LXX]] ''Jd.''16.21, Plu. ''Art.''14.<br><span class="bld">3</span> metaph., τὸν ἐξορύσσοντα λόγον τὰ κεκρυμμένα τῶν πραγμάτων Ph.1.72.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0888.png Seite 888]] att. -ττω, ausgraben, ausreißen; ἄγλιθας Ar. Ach. 763; ἐλαίαν Lys. 7, 26; φυτά Xen. oec. 19, 4 u. A; ὁ ἐξορυσσόμενος [[χοῦς]], der herausgegrabene, aufgeworfene Schutt, Her. 7, 23; – τοὺς ὀφθαλμούς, die Augen ausstechen, Her. 8, 116; Plut. – Med., χάρακας, sich einen Wall ausgraben, aufwerfen, D. Hal. 9, 55.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0888.png Seite 888]] att. -ττω, ausgraben, ausreißen; ἄγλιθας Ar. Ach. 763; ἐλαίαν Lys. 7, 26; φυτά Xen. oec. 19, 4 u. A; ὁ ἐξορυσσόμενος [[χοῦς]], der herausgegrabene, aufgeworfene Schutt, Her. 7, 23; – τοὺς ὀφθαλμούς, die Augen ausstechen, Her. 8, 116; Plut. – Med., χάρακας, sich einen Wall ausgraben, aufwerfen, D. Hal. 9, 55.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> [[ôter la terre d'une tranchée]];<br /><b>2</b> [[déterrer]], [[arracher]] : [[ἐξ]]. τοὺς ὀφθαλμούς HDT arracher les yeux.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[ὀρύσσω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἐξορύσσω:''' атт. [[ἐξορύττω]]<br /><b class="num">1</b> [[выкапывать]] (землю), удалять вскопанную землю: [[χοῦς]] ἐξορυσσόμενος Her. куча выброшенной земли;<br /><b class="num">2</b> [[выкапывать]] (из земли) (νεκρούς Her.; ἐλαίαν Lys.; φυτά Xen.);<br /><b class="num">3</b> [[раскапывать]], [[разрывать]] (ἐξορυσσόμενοι τόποι Arst.);<br /><b class="num">4</b> [[вырывать]], [[выкалывать]] (τοὺς ὀφθαλμούς τινος Her.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἐξορύσσω''': Ἀττ. -ττω: μέλλ. -ξω, [[σκάπτω]] καὶ [[ἐκβάλλω]], τὸν ἀεὶ ἐξορυσσόμενον χοῦν Ἡρόδ. 7. 23, πρβλ. 2. 150· ἐν τοῖς ἐξορυσσομένοις τόποις, τοῖς ἀνασκαπτομένοις, Ἀριστ. π. Θαυμασ. Ἀκουσμ. 44: - Μέσ., καὶ χάρακας ἐξωρύξαντο, ἔσκαψαν ἢ κατεσκεύασαν δι’ ἑαυτοὺς χαρακώματα, Διον. Ἁλ. 9. 55. ΙΙ. [[ἐκσκάπτω]], [[ἐκθάπτω]], τοὺς νεκροὺς Ἡρόδ. 1. 64· [[ἐκβάλλω]] ἐκ τῆς γῆς, τὼς ἀρωραῖοι μύες, πάσσακι τὰς ἄγλιθας ἐξορύσσετε, «[[ὥσπερ]] ἀρουραῖοι μύες ἐξορύσσετε τῷ πασσάλῳ τὰς ἄγλιθας (τὰς κεφαλὰς τῶν σκορόδων)» (Σχόλ.), Ἀριστοφ. Ἀχ. 763· ἐλαίας Λυσ. 110, 33, Ξεν. Οἰκ. 19, 4· μεταφ., ἐξώρυξε αὐτῶν ὁ πατὴρ τοὺς ὀφθαλμοὺς Ἡρόδ. 8. 116.
|lstext='''ἐξορύσσω''': Ἀττ. -ττω: μέλλ. -ξω, [[σκάπτω]] καὶ [[ἐκβάλλω]], τὸν ἀεὶ ἐξορυσσόμενον χοῦν Ἡρόδ. 7. 23, πρβλ. 2. 150· ἐν τοῖς ἐξορυσσομένοις τόποις, τοῖς ἀνασκαπτομένοις, Ἀριστ. π. Θαυμασ. Ἀκουσμ. 44: - Μέσ., καὶ χάρακας ἐξωρύξαντο, ἔσκαψαν ἢ κατεσκεύασαν δι’ ἑαυτοὺς χαρακώματα, Διον. Ἁλ. 9. 55. ΙΙ. [[ἐκσκάπτω]], [[ἐκθάπτω]], τοὺς νεκροὺς Ἡρόδ. 1. 64· [[ἐκβάλλω]] ἐκ τῆς γῆς, τὼς ἀρωραῖοι μύες, πάσσακι τὰς ἄγλιθας ἐξορύσσετε, «[[ὥσπερ]] ἀρουραῖοι μύες ἐξορύσσετε τῷ πασσάλῳ τὰς ἄγλιθας (τὰς κεφαλὰς τῶν σκορόδων)» (Σχόλ.), Ἀριστοφ. Ἀχ. 763· ἐλαίας Λυσ. 110, 33, Ξεν. Οἰκ. 19, 4· μεταφ., ἐξώρυξε αὐτῶν ὁ πατὴρ τοὺς ὀφθαλμοὺς Ἡρόδ. 8. 116.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> ôter la terre d’une tranchée;<br /><b>2</b> déterrer, arracher : [[ἐξ]]. τοὺς ὀφθαλμούς HDT arracher les yeux.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[ὀρύσσω]].
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
|strgr=from ἐκ and [[ὀρύσσω]]; to [[dig]] [[out]], i.e. (by [[extension]]) to [[extract]] (an [[eye]]), [[remove]] (roofing): [[break]] up, [[pluck]] [[out]].
|strgr=from ἐκ and [[ὀρύσσω]]; to [[dig]] [[out]], i.e. (by [[extension]]) to [[extract]] (an [[eye]]), [[remove]] (roofing): [[break]] up, [[pluck]] [[out]].
}}
{{Thayer
|txtha=1st aorist participle ἐξορύξαντες; from [[Herodotus]] down;<br /><b class="num">1.</b> to [[dig]] [[out]]: [[τούς]] ὀφθαλμούς ([[properly]], to [[pluck]] [[out]] the eyes; so Alex.); [[Herodotus]] 8,116; Josephus, Antiquities 6,5, 1; Lucian, [[dial]]. deor. 1,1; others) καί διδόναι τίνι, [[metaphorically]], to [[renounce]] the [[most]] [[precious]] things for [[another]]'s [[advantage]], Terence, adelph. 4,5, 67; Horace sat. 2,5, 35; (Wetstein at the [[passage]])); in [[opposition]] to a [[very]] [[few]] interpretaters [[who]], [[assuming]] [[that]] Paul suffered from a [[weakness]] of the eyes, [[understand]] the words [[literally]], Ye would [[have]] plucked [[out]] [[your]] [[sound]] eyes and [[have]] [[put]] [[them]] [[into]] me, [[see]] Meyer at the [[passage]]; (cf. references [[under]] the [[word]] [[σκόλοψ]], at the [[end]]).<br /><b class="num">2.</b> to [[dig]] [[through]]: [[τήν]] στέγην, Mark 2:4.
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[ἐξορύσσω]] και ἐξορύττω) [[ορύσσω]]<br /><b>1.</b> [[σκάβω]] και [[βγάζω]] από τη γη (μεταλλεύματα)<br /><b>2.</b> [[βγάζω]] [[κάτι]] από τη [[θέση]] του<br /><b>3.</b> [[βγάζω]] τα μάτια, [[τυφλώνω]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[αποκαλύπτω]]<br /><b>2.</b> (για φυτά) [[ξεριζώνω]]<br /><b>3.</b> (για νεκρούς) [[ξεθάβω]]<br /><b>4.</b> [[κατασκευάζω]] με [[εκσκαφή]] («[[χάρακας]] ἐξορύξαντο» — έσκαψαν χαρακώματα).
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐξορύσσω:''' Αττ. -ττω, μέλ. <i>-ξω</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[σκάβω]] και [[βγάζω]] [[χώμα]] από [[χαντάκι]], [[εξορύσσω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> [[βγάζω]] με [[σκάψιμο]] από το [[έδαφος]], [[ξεθάβω]], στον ίδ., σε Αριστοφ.· μεταφ., <i>ἐξ. αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμούς</i>, σε Ηρόδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=Attic -ττω fut. ξω<br /><b class="num">I.</b> to dig out the [[earth]] from a [[trench]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> to dig out of the [[ground]], dig up, Hdt., Ar.: metaph., ἐξ. αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμούς Hdt.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':™xorÚssw 誒克士-哦呂所<br />'''詞類次數''':動詞(2)<br />'''原文字根''':出去-挖掘<br />'''字義溯源''':挖出來,挖通,拆通;由(ἐκ / [[ἐκπερισσῶς]] / [[ἐκφωνέω]])*=出)與([[ὀρύσσω]])*=挖洞)組成<br />'''出現次數''':總共(2);可(1);加(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 早已剜出來(1) 加4:15;<br />2) 拆通了(1) 可2:4
}}
}}

Latest revision as of 13:10, 21 September 2023

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ἐξορύσσω Medium diacritics: ἐξορύσσω Low diacritics: εξορύσσω Capitals: ΕΞΟΡΥΣΣΩ
Transliteration A: exorýssō Transliteration B: exoryssō Transliteration C: eksorysso Beta Code: e)coru/ssw

English (LSJ)

Att. ἐξορύττω,
A dig out the earth from a trench, τὸν ἀεὶ ἐξορυσσόμενον χοῦν Hdt.7.23; τόποι ἐξορυσσόμενοι Arist.Mir.833b4:—Med., ἐξορύξασθαι χάρακας = make oneself a vallum, D.H.9.55.
II dig out of the ground, dig up, τοὺς νεκρούς Hdt.1.64, cf. BGU1024iv4 (iv/v A.D.); ἄγλιθας Ar.Ach.763; (μορίαν) Lys.7.26:—Pass., τοῦ χοὸς τοῦ ἐξορυσομένου PHal.1.109 (iii B.C.); φυτά X.Oec.19.4.
2 gouge out, ἐ. αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμούς Hdt.8.116, cf. LXX Jd.16.21, Plu. Art.14.
3 metaph., τὸν ἐξορύσσοντα λόγον τὰ κεκρυμμένα τῶν πραγμάτων Ph.1.72.

German (Pape)

[Seite 888] att. -ττω, ausgraben, ausreißen; ἄγλιθας Ar. Ach. 763; ἐλαίαν Lys. 7, 26; φυτά Xen. oec. 19, 4 u. A; ὁ ἐξορυσσόμενος χοῦς, der herausgegrabene, aufgeworfene Schutt, Her. 7, 23; – τοὺς ὀφθαλμούς, die Augen ausstechen, Her. 8, 116; Plut. – Med., χάρακας, sich einen Wall ausgraben, aufwerfen, D. Hal. 9, 55.

French (Bailly abrégé)

1 ôter la terre d'une tranchée;
2 déterrer, arracher : ἐξ. τοὺς ὀφθαλμούς HDT arracher les yeux.
Étymologie: ἐξ, ὀρύσσω.

Russian (Dvoretsky)

ἐξορύσσω: атт. ἐξορύττω
1 выкапывать (землю), удалять вскопанную землю: χοῦς ἐξορυσσόμενος Her. куча выброшенной земли;
2 выкапывать (из земли) (νεκρούς Her.; ἐλαίαν Lys.; φυτά Xen.);
3 раскапывать, разрывать (ἐξορυσσόμενοι τόποι Arst.);
4 вырывать, выкалывать (τοὺς ὀφθαλμούς τινος Her.).

Greek (Liddell-Scott)

ἐξορύσσω: Ἀττ. -ττω: μέλλ. -ξω, σκάπτω καὶ ἐκβάλλω, τὸν ἀεὶ ἐξορυσσόμενον χοῦν Ἡρόδ. 7. 23, πρβλ. 2. 150· ἐν τοῖς ἐξορυσσομένοις τόποις, τοῖς ἀνασκαπτομένοις, Ἀριστ. π. Θαυμασ. Ἀκουσμ. 44: - Μέσ., καὶ χάρακας ἐξωρύξαντο, ἔσκαψαν ἢ κατεσκεύασαν δι’ ἑαυτοὺς χαρακώματα, Διον. Ἁλ. 9. 55. ΙΙ. ἐκσκάπτω, ἐκθάπτω, τοὺς νεκροὺς Ἡρόδ. 1. 64· ἐκβάλλω ἐκ τῆς γῆς, τὼς ἀρωραῖοι μύες, πάσσακι τὰς ἄγλιθας ἐξορύσσετε, «ὥσπερ ἀρουραῖοι μύες ἐξορύσσετε τῷ πασσάλῳ τὰς ἄγλιθας (τὰς κεφαλὰς τῶν σκορόδων)» (Σχόλ.), Ἀριστοφ. Ἀχ. 763· ἐλαίας Λυσ. 110, 33, Ξεν. Οἰκ. 19, 4· μεταφ., ἐξώρυξε αὐτῶν ὁ πατὴρ τοὺς ὀφθαλμοὺς Ἡρόδ. 8. 116.

English (Strong)

from ἐκ and ὀρύσσω; to dig out, i.e. (by extension) to extract (an eye), remove (roofing): break up, pluck out.

English (Thayer)

1st aorist participle ἐξορύξαντες; from Herodotus down;
1. to dig out: τούς ὀφθαλμούς (properly, to pluck out the eyes; so Alex.); Herodotus 8,116; Josephus, Antiquities 6,5, 1; Lucian, dial. deor. 1,1; others) καί διδόναι τίνι, metaphorically, to renounce the most precious things for another's advantage, Terence, adelph. 4,5, 67; Horace sat. 2,5, 35; (Wetstein at the passage)); in opposition to a very few interpretaters who, assuming that Paul suffered from a weakness of the eyes, understand the words literally, Ye would have plucked out your sound eyes and have put them into me, see Meyer at the passage; (cf. references under the word σκόλοψ, at the end).
2. to dig through: τήν στέγην, Mark 2:4.

Greek Monolingual

(AM ἐξορύσσω και ἐξορύττω) ορύσσω
1. σκάβω και βγάζω από τη γη (μεταλλεύματα)
2. βγάζω κάτι από τη θέση του
3. βγάζω τα μάτια, τυφλώνω
αρχ.
1. αποκαλύπτω
2. (για φυτά) ξεριζώνω
3. (για νεκρούς) ξεθάβω
4. κατασκευάζω με εκσκαφήχάρακας ἐξορύξαντο» — έσκαψαν χαρακώματα).

Greek Monotonic

ἐξορύσσω: Αττ. -ττω, μέλ. -ξω,
I. σκάβω και βγάζω χώμα από χαντάκι, εξορύσσω, σε Ηρόδ.
II. βγάζω με σκάψιμο από το έδαφος, ξεθάβω, στον ίδ., σε Αριστοφ.· μεταφ., ἐξ. αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμούς, σε Ηρόδ.

Middle Liddell

Attic -ττω fut. ξω
I. to dig out the earth from a trench, Hdt.
II. to dig out of the ground, dig up, Hdt., Ar.: metaph., ἐξ. αὐτῶν τοὺς ὀφθαλμούς Hdt.

Chinese

原文音譯:™xorÚssw 誒克士-哦呂所
詞類次數:動詞(2)
原文字根:出去-挖掘
字義溯源:挖出來,挖通,拆通;由(ἐκ / ἐκπερισσῶς / ἐκφωνέω)*=出)與(ὀρύσσω)*=挖洞)組成
出現次數:總共(2);可(1);加(1)
譯字彙編
1) 早已剜出來(1) 加4:15;
2) 拆通了(1) 可2:4