δείλαιος: Difference between revisions
Ἀναβάντα γὰρ εἰς τὴν ἀκρόπολιν, καὶ διὰ τὴν ὑπερβολὴν τῆς λύπης προσκόψαντα τῷ ζῆν, ἑαυτὸν κατακρημνίσαι → For he ascended the acropolis and then, because he was disgusted with life by reason of his excessive grief, cast himself down the height
m (Text replacement - "q.v." to "q.v.") |
|||
| (21 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=deilaios | |Transliteration C=deilaios | ||
|Beta Code=dei/laios | |Beta Code=dei/laios | ||
|Definition=α, ον, (ος, ον | |Definition=α, ον, (ος, ον ''IG''14.1722.7), lengthened form of [[δειλός]] ([[quod vide|q.v.]]): —[[wretched]], [[sorry]], [[paltry]], not in Hom., freq. in Trag., especially of persons, [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''580 (lyr.), etc.; δείλαιε τοῦ νοῦ [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1347 (lyr.); <b class="b3">δ. χάρις</b> a [[sorry]] kindness, A.''Ch.''517; <b class="b3">δ. σποδός</b> [[paltry]] dust, S.''El.''758; <b class="b3">δ. ἄχεα, ἀλγηδών, δύα</b>, Emp.145, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''513 (lyr.), ''Ant.''1311 (lyr.); γῆρας E. ''Hec.''156 (lyr.): sometimes found in Com. (v. infr.) and Prose, Lys.24.23 (Sup.), Aeschin.1.172: in later Prose, Jul.''Or.''1.29b. (The penultimate is short in [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1311, ''El.''849 (lyr.), [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''279 (lyr.), [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''139, ''V.''165, etc.) | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-α, -ον<br /><b class="num">1</b> de pers. [[acobardado]], [[desgraciado]], [[desdichado]] δειλαίαν παράκοπον ὧδε τείρεις; A.<i>Pr</i>.580, γέρων E.<i>Ep</i>.3.22, [[βρέφος]] Call.<i>Cer</i>.100, μᾶτερ Call.<i>Cer</i>.83, cf. A.R.3.464, Νινευη [[LXX]] <i>Na</i>.3.7, πικρὸν [[ἄλγος]] δειλαίοις γονέεσσι <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.12629 (II d.C.), ἐμὲ δειλαίην ... ἵξεται ἦμαρ Q.S.5.557, cf. Nonn.<i>D</i>.4.143, 47.410<br /><b class="num">•</b>c. ac. de rel. τὰς φρένας Hippon.44.4<br /><b class="num">•</b>como pred. κεῖται θανὼν δ. A.<i>Pers</i>.325, κεῖται νεκρὸς ... δ. ... [[εἰν]] ᾌδου δόμοις S.<i>Ant</i>.1241, ὄλωλα δ. S.<i>El</i>.1482, δειλαία δειλαίων κυρεῖς te sientes desgraciada entre las desgraciadas</i> S.<i>El</i>.849, δ. ... κατηύχετο S.<i>Tr</i>.763, Ἠλέκτρα, τὸν ἀεὶ πατρὸς δειλαία στενάχουσ' S.<i>El</i>.1076, κλαῖε ... δ. S.<i>Tr</i>.906, cf. Ar.<i>Nu</i>.709, 1504, <i>V</i>.40, φράζε, γύναι, ... πῶς δὲ θανοῦσα ἦλθες δειλαία [[δύσγαμος]] εἰς Ἀΐδαν <i>MAMA</i> 7.201.6 (Frigia I d.C.), πῶς οὖν οὐκ ἂν δειλαιότατος εἴην Lys.24.23, δείλαιοί εἰσιν, ὅτι ἠσέβησαν εἰς ἐμέ [[LXX]] <i>Os</i>.7.13, cf. Plu.2.22c, σε γείνατο μήτηρ δείλαιον καὶ ἄναλκιν Q.S.5.187, c. gen. δείλαιοι τῆς εὐσεβείας desgraciados por la piedad</i> Gr.Naz.M.35.416C<br /><b class="num">•</b>frec. voc. δείλαιε τοῦ νοῦ S.<i>OT</i> 1346, cf. Theoc.4.60, Nonn.<i>D</i>.47.161, δ. ἐγὼ S.<i>Ant</i>.1310, cf. Luc.<i>Merc.Cond</i>.30, οἴμοι, ἔχω μαθὼν [[δείλαιος]] S.<i>Ant</i>.1272, cf. Ar.<i>Eq</i>.139, <i>V</i>.165, <i>Nu</i>.1473, Theoc.15.69, Ach.Tat.2.24.2, 5.25.4, δειλαίη (<i>sic</i>) μήτερ <i>SEG</i> 33.849.5 (Mauritania I d.C.), [[δείλαιος]], ὡς ἐς πολλὰ τἀπορεῖν ἔχω S.<i>Tr</i>.1243, cf. Call.<i>Fr</i>.93.5<br /><b class="num">•</b>subst. (ὁ) δ. Aeschin.1.172, Ph.1.311, 2.554, μέστ' ἐπὶ νεύροις δειλαίῳ ... ὀστέα μῶνον ἐλείφθη Call.<i>Cer</i>.93, [[Ἄρτεμις]] ... δειλαίην ἐρέθιζε Nonn.<i>D</i>.48.751, cf. Babr.118.7, plu. οἱ δείλαιοι Ph.1.176, Iul.<i>Or</i>.1.29b, <i>PLond</i>.1678.2 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>de anim., Theoc.4.13, 14, [[ἀλώπηξ]] Babr.53.1, cf. 95.41, νεβροί Q.S.3.172, δειλαίῃ τρήρωνι φόνον ... ἐφέηκε Q.S.12.18, cf. Opp.<i>H</i>.1.785, 4.73, 401.<br /><b class="num">2</b> de cosas [[triste]], [[miserable]] μέγιστον σῶμα δειλαίας σποδοῦ un gran cuerpo reducido a miserable ceniza</i> S.<i>El</i>.758, ὁλκάδα δειλαίαν τ' ἀνιᾷ κλόνος <i>AP</i> 9.32.<br /><b class="num">3</b> de abstr. [[que produce tristeza]], [[funesto]] οὔποτε δειλαίων ἀχέων λωφήσετε θυμόν Emp.B 145, δ. χάρις A.<i>Ch</i>.517, τᾶς δειλαίας ἀπόρου φανείσας S.<i>OC</i> 513, δειλαίᾳ συγκέκραμαι δύᾳ S.<i>Ant</i>.1311, νόσος S.<i>Tr</i>.1028, ἐγὼ ... δ. δειλαίου [[γήρως]] E.<i>Hec</i>.156.<br /><b class="num">4</b> [[inútil]], [[vano]] Hsch.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Doblete, quizá expresivo, de [[δειλός]] q.u. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
| Line 14: | Line 17: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=α, ον :<br />malheureux, infortuné : δειλαία δειλαίων SOPH malheureuse entre les malheureuses, <i>càd</i> au comble de | |btext=α, ον :<br />malheureux, infortuné : δειλαία δειλαίων SOPH malheureuse entre les malheureuses, <i>càd</i> au comble de l'infortune ; avec un gén. δείλαιε τοῦ νοῦ SOPH malheureux par la conscience que tu as (de ton infortune !) ; pauvre, misérable.<br />'''Étymologie:''' [[δειλός]]. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[δείλαιος]], -α, -ον και -ος, -ον (Α)<br />[[αξιολύπητος]], [[θλιβερός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Παράλληλος [[εκφραστικός]] τ. του [[δειλός]], παρεκτεταμένος σε -<i>αιος</i> ( | |mltxt=[[δείλαιος]], -α, -ον και -ος, -ον (Α)<br />[[αξιολύπητος]], [[θλιβερός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Παράλληλος [[εκφραστικός]] τ. του [[δειλός]], παρεκτεταμένος σε -<i>αιος</i> ([[πρβλ]]. [[μάταιος]])]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
| Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext= | |elnltext=δείλαιος -α -ον [δειλός] [[ellendig]], [[ongelukkig]]:. δειλαία δειλαίων κυρεῖς in uw ongeluk treft u steeds ongeluk Soph. El. 849. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''δείλαιος:''' у Theocr. δειλαῖος 3<br /><b class="num">1 | |elrutext='''δείλαιος:''' [[у]] Theocr. δειλαῖος 3<br /><b class="num">1</b> [[несчастный]], [[жалкий]] ([[ἀνήρ]], Ἰώ Aesch.; [[γῆρας]] Eur.; [[οἴμοι]] δ. Arph., Lys., Aeschin.): δ. τοῦ νοῦ τῆς τε συμφορᾶς [[ἴσον]] Soph. вдвойне несчастный - и горем своим, и сознанием (этого) горя;<br /><b class="num">2</b> [[тяжелый]], [[ужасный]] ([[νόσος]], [[ἀλγηδών]] Soph.; [[πρᾶγμα]] Plut.). | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=lengthd. [[form]] of [[δειλός]], [[wretched]], [[sorry]], [[paltry]], [[mostly]] of persons, Trag.; also, δ. [[χάρις]] a [[sorry]] [[kindness]], Aesch.; δ. [[σποδός]] [[paltry]] [[dust]], Soph., etc. [Penult. is often made [[short]] in Attic Poets.] | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[mean]], [[miserable]], [[poor]], [[sad]], [[shabby]], [[sorry]], [[unfortunate]], [[unhappy]], [[wretched]] | |woodrun=[[mean]], [[miserable]], [[poor]], [[sad]], [[shabby]], [[sorry]], [[unfortunate]], [[unhappy]], [[wretched]] | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 07:27, 15 November 2024
English (LSJ)
α, ον, (ος, ον IG14.1722.7), lengthened form of δειλός (q.v.): —wretched, sorry, paltry, not in Hom., freq. in Trag., especially of persons, A.Pr.580 (lyr.), etc.; δείλαιε τοῦ νοῦ S.OT1347 (lyr.); δ. χάρις a sorry kindness, A.Ch.517; δ. σποδός paltry dust, S.El.758; δ. ἄχεα, ἀλγηδών, δύα, Emp.145, S.OC513 (lyr.), Ant.1311 (lyr.); γῆρας E. Hec.156 (lyr.): sometimes found in Com. (v. infr.) and Prose, Lys.24.23 (Sup.), Aeschin.1.172: in later Prose, Jul.Or.1.29b. (The penultimate is short in S.Ant.1311, El.849 (lyr.), E.Supp.279 (lyr.), Ar.Eq.139, V.165, etc.)
Spanish (DGE)
-α, -ον
1 de pers. acobardado, desgraciado, desdichado δειλαίαν παράκοπον ὧδε τείρεις; A.Pr.580, γέρων E.Ep.3.22, βρέφος Call.Cer.100, μᾶτερ Call.Cer.83, cf. A.R.3.464, Νινευη LXX Na.3.7, πικρὸν ἄλγος δειλαίοις γονέεσσι IG 22.12629 (II d.C.), ἐμὲ δειλαίην ... ἵξεται ἦμαρ Q.S.5.557, cf. Nonn.D.4.143, 47.410
•c. ac. de rel. τὰς φρένας Hippon.44.4
•como pred. κεῖται θανὼν δ. A.Pers.325, κεῖται νεκρὸς ... δ. ... εἰν ᾌδου δόμοις S.Ant.1241, ὄλωλα δ. S.El.1482, δειλαία δειλαίων κυρεῖς te sientes desgraciada entre las desgraciadas S.El.849, δ. ... κατηύχετο S.Tr.763, Ἠλέκτρα, τὸν ἀεὶ πατρὸς δειλαία στενάχουσ' S.El.1076, κλαῖε ... δ. S.Tr.906, cf. Ar.Nu.709, 1504, V.40, φράζε, γύναι, ... πῶς δὲ θανοῦσα ἦλθες δειλαία δύσγαμος εἰς Ἀΐδαν MAMA 7.201.6 (Frigia I d.C.), πῶς οὖν οὐκ ἂν δειλαιότατος εἴην Lys.24.23, δείλαιοί εἰσιν, ὅτι ἠσέβησαν εἰς ἐμέ LXX Os.7.13, cf. Plu.2.22c, σε γείνατο μήτηρ δείλαιον καὶ ἄναλκιν Q.S.5.187, c. gen. δείλαιοι τῆς εὐσεβείας desgraciados por la piedad Gr.Naz.M.35.416C
•frec. voc. δείλαιε τοῦ νοῦ S.OT 1346, cf. Theoc.4.60, Nonn.D.47.161, δ. ἐγὼ S.Ant.1310, cf. Luc.Merc.Cond.30, οἴμοι, ἔχω μαθὼν δείλαιος S.Ant.1272, cf. Ar.Eq.139, V.165, Nu.1473, Theoc.15.69, Ach.Tat.2.24.2, 5.25.4, δειλαίη (sic) μήτερ SEG 33.849.5 (Mauritania I d.C.), δείλαιος, ὡς ἐς πολλὰ τἀπορεῖν ἔχω S.Tr.1243, cf. Call.Fr.93.5
•subst. (ὁ) δ. Aeschin.1.172, Ph.1.311, 2.554, μέστ' ἐπὶ νεύροις δειλαίῳ ... ὀστέα μῶνον ἐλείφθη Call.Cer.93, Ἄρτεμις ... δειλαίην ἐρέθιζε Nonn.D.48.751, cf. Babr.118.7, plu. οἱ δείλαιοι Ph.1.176, Iul.Or.1.29b, PLond.1678.2 (VI d.C.)
•de anim., Theoc.4.13, 14, ἀλώπηξ Babr.53.1, cf. 95.41, νεβροί Q.S.3.172, δειλαίῃ τρήρωνι φόνον ... ἐφέηκε Q.S.12.18, cf. Opp.H.1.785, 4.73, 401.
2 de cosas triste, miserable μέγιστον σῶμα δειλαίας σποδοῦ un gran cuerpo reducido a miserable ceniza S.El.758, ὁλκάδα δειλαίαν τ' ἀνιᾷ κλόνος AP 9.32.
3 de abstr. que produce tristeza, funesto οὔποτε δειλαίων ἀχέων λωφήσετε θυμόν Emp.B 145, δ. χάρις A.Ch.517, τᾶς δειλαίας ἀπόρου φανείσας S.OC 513, δειλαίᾳ συγκέκραμαι δύᾳ S.Ant.1311, νόσος S.Tr.1028, ἐγὼ ... δ. δειλαίου γήρως E.Hec.156.
4 inútil, vano Hsch.
• Etimología: Doblete, quizá expresivo, de δειλός q.u.
German (Pape)
[Seite 536] = δειλός, unglücklich, elend, Aesch. Ch. 517; Soph. El. 756; νόσος Tr. 1022; u. sonst bei Tragg.; oft Theocr., δειλαῖαι 4, 13, accentuirt wie δειλαῖε 4, 60; δειλαῖαι φρένες Philem. Stob. flor. 8, 10 u. Men. bei Suid.; auch Aesch. 1, 172; Lys. 24, 23, im superl., u. öfter in sp. Prosa, wie Luc. Die Mittelsylbe ist zuweilen kurz gebraucht, wie Ar. Eq. 139; vgl. Herm. Soph. O. C. 513.
French (Bailly abrégé)
α, ον :
malheureux, infortuné : δειλαία δειλαίων SOPH malheureuse entre les malheureuses, càd au comble de l'infortune ; avec un gén. δείλαιε τοῦ νοῦ SOPH malheureux par la conscience que tu as (de ton infortune !) ; pauvre, misérable.
Étymologie: δειλός.
Greek Monolingual
δείλαιος, -α, -ον και -ος, -ον (Α)
αξιολύπητος, θλιβερός.
[ΕΤΥΜΟΛ. Παράλληλος εκφραστικός τ. του δειλός, παρεκτεταμένος σε -αιος (πρβλ. μάταιος)].
Greek Monotonic
δείλαιος: -α, -ον, εκτεταμ. τύπος του δειλός, ταλαίπωρος, θλιμμένος, δυστυχής, μηδαμινός, κυρίως λέγεται για πρόσωπα, σε Τραγ.· επίσης, δ. χάρις, θλιβερή αγαθότητα, σε Αισχύλ.· δ. σποδός, μηδαμινή τέφρα, σε Σοφ. κ.λπ. (η παραλήγουσα είναι συχνά βραχεία στους Αττ. ποιητές).
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
δείλαιος -α -ον [δειλός] ellendig, ongelukkig:. δειλαία δειλαίων κυρεῖς in uw ongeluk treft u steeds ongeluk Soph. El. 849.
Russian (Dvoretsky)
δείλαιος: у Theocr. δειλαῖος 3
1 несчастный, жалкий (ἀνήρ, Ἰώ Aesch.; γῆρας Eur.; οἴμοι δ. Arph., Lys., Aeschin.): δ. τοῦ νοῦ τῆς τε συμφορᾶς ἴσον Soph. вдвойне несчастный - и горем своим, и сознанием (этого) горя;
2 тяжелый, ужасный (νόσος, ἀλγηδών Soph.; πρᾶγμα Plut.).
Middle Liddell
lengthd. form of δειλός, wretched, sorry, paltry, mostly of persons, Trag.; also, δ. χάρις a sorry kindness, Aesch.; δ. σποδός paltry dust, Soph., etc. [Penult. is often made short in Attic Poets.]
English (Woodhouse)
mean, miserable, poor, sad, shabby, sorry, unfortunate, unhappy, wretched
