Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

emergo: Difference between revisions

From LSJ
(6_6)
 
(D_3)
Line 1: Line 1:
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>ē-mergo</b>: si, [[sum]], 3, v. a. and n.<br /><b>I</b> Act., to [[bring]] [[forth]], [[bring]] to [[light]], [[raise]] up ([[very]] [[rare]]; [[mostly]] [[with]] se, or [[pass]]. in [[mid]]. [[sense]]), to [[come]] [[forth]], [[come]] [[out]], to [[rise]] up, [[emerge]] (not in Plaut., Caes., Verg., or Hor.).<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Lit.: emersere e gurgite [[vultus]] Nereides, Cat. 64, 14: ex undis Cancri [[pars]] [[sese]] emergit in astra, Manil. 5, 198; se [[torrens]] imo hiatu, Auct. Aetn. 118: se lux pelago, Avien. Perieg. 126: [[tibi]] (somnianti) [[subito]] [[sum]] [[visus]] [[emersus]] e flumine, Cic. Div. 2, 68; so, [[emersus]] e palude, Liv. 1, 13: [[emersus]] paludibus, Tac. A. 1, 65.— Poet.: cernis et emersas in lucem tendere noctes, Ov. M. 15, 186; nox emersa, id. F. 3, 399.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Trop., to [[extricate]] or [[free]] one's [[self]], to [[raise]] one's [[self]] up, to [[rise]]: [[sese]] ex malis, Ter. And. 3, 3, 30 Ruhnk.; so Nep. Att. 11, 1: [[homo]] [[emersus]] [[subito]] ex diuturnis tenebris lustrorum ac stuprorum, Cic. Sest. 9; cf.: tu [[emersus]] e caeno, id. Vatin. 7, 17: [[velut]] emerso ab admiratione [[animo]], Liv. 8, 7 fin.—Once perh. [[act]].: ut possim rerum tantas emergere [[moles]], Manil. 1, 116.—Far [[more]] freq. and [[class]].,<br /><b>II</b> Neutr. (i. q. the [[preceding]] emergere se), to [[come]] [[forth]], [[come]] up, [[arise]], [[emerge]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Lit.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In gen.: [[equus]] emersit e flumine, Cic. Div. 2, 31 fin.: e vadis, id. Cael. 21: ex [[alto]], id. Fin. 4, 23, 64: de paludibus, Liv. 22, 3: ab infima ara ([[anguis]]), Cic. Div. 1, 33, 72: sub exsistentibus glebis (pisces), Liv. 42, 2: [[extra]] aquam Plin. 13, 18, 32, § 109; 2, 88, 89, § 203: [[foras]] ([[with]] exsilire), Lucr. 2, 200: ad [[ortus]], id. 5, 697: in suam lucem ([[luna]]), Liv. 44, 37 et saep.: ex Antiati in Appiam ad Tres Tabernas, to [[get]] [[away]], [[escape]], Cic. Att. 2, 12, 2; cf.: e patrio [[regno]] ([[with]] Cappadociae latebris se occultare), id. de Imp. Pomp. 3: [[aegre]] in apertos campos ([[Manlius]]), Liv. 21, 25 al.—Absol.: aves, quae se in mari mergerent: quae cum emersissent, etc., Cic. N. D. 2, 49; cf. id. Fin. 3, 14 fin.: sol. id. Arat. 76 (also, id. N. D. 2, 44, 113); Tac. G. 45; cf. stellae, Plin. 2, 14, 11, § 58 al.—Impers. tot res [[repente]] circumvallant, [[unde]] emergi non potest, Ter. Ad. 3, 2, 4.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In partic., to [[come]] [[forth]], [[come]] up, [[break]] [[forth]], as a [[plant]] or [[animal]], [[when]] it springs up or is [[born]]: [[viriditas]] e vaginis emergit, etc., Cic. de Sen. 15, 51; cf.: [[flos]] ex caule, Plin. 21, 17, 66, § 106: [[totus]] [[infans]] utero, id. 11, 51, 112, § 270: ova, id. 10, 52, 74, § 145: [[ventus]], id. 2, 82, 84, § 198.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Trop., to [[extricate]] one's [[self]] from, to [[raise]] one's [[self]] up, to [[emerge]], [[get]] [[clear]]: ex sermone emersit, Cic. Cael. 31, 75: ex miserrimis naturae tuae sordibus, id. Pis. 12, 27: ex [[peculatus]] judicio, id. Verr. 2, 1, 5: ex paternis probris ac vitiis, id. ib. 2, 3, 69: ex mendicitate, id. Vatin. 9 fin.: [[vixdum]] e naufragiis prioris culpae cladisque, Liv. 5, 52, 1: ex obnoxia [[pace]], id. 9, 10: ex omni [[saevitia]] fortunae ([[virtus]]), id. 25, 38; Dig. 47, 10, 5 fin.: cum tam [[multa]] ex [[illo]] mari (sc. Ponto) bella emerserint, [[have]] arisen, [[broken]] [[out]], Cic. Verr. 2, 4, 58: [[equidem]] multos vidi emersisse [[aliquando]], et se ad frugem bonam, ut dicitur, recepisse, [[have]] [[raised]] [[themselves]] up, [[have]] risen, Cic. Cael. 12: hac [[autem]] re incredibile est [[quantum]] civitates emerserint, [[have]] [[raised]] [[themselves]] up, [[elevated]] [[themselves]], id. Att. 6, 2, 4; cf.: ad [[summas]] [[opes]], Lucr. 2, 13; 3, 63: in [[quod]] [[fastigium]], Vell. 2, 65; Juv. 3, 164: [[quamvis]] [[enim]] demersae sint leges, emergunt [[tamen]] haec [[aliquando]], Cic. Off. 2, 7, 24; cf. id. Clu. 65, 183: [[nunc]] emergit [[amor]], id. Att. 9, 10, 2; cf. [[dolor]], id. ib. 9, 6, 5: ex quo [[magis]] emergit, quale [[sit]] [[decorum]] illud, etc., appears, is [[evident]], id. Off. 1, 31; cf.: tanti sceleris [[indicium]] per Fulviam emersit, Flor. 4, 1, 6.
|lshtext=<b>ē-mergo</b>: si, [[sum]], 3, v. a. and n.<br /><b>I</b> Act., to [[bring]] [[forth]], [[bring]] to [[light]], [[raise]] up ([[very]] [[rare]]; [[mostly]] [[with]] se, or [[pass]]. in [[mid]]. [[sense]]), to [[come]] [[forth]], [[come]] [[out]], to [[rise]] up, [[emerge]] (not in Plaut., Caes., Verg., or Hor.).<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Lit.: emersere e gurgite [[vultus]] Nereides, Cat. 64, 14: ex undis Cancri [[pars]] [[sese]] emergit in astra, Manil. 5, 198; se [[torrens]] imo hiatu, Auct. Aetn. 118: se lux pelago, Avien. Perieg. 126: [[tibi]] (somnianti) [[subito]] [[sum]] [[visus]] [[emersus]] e flumine, Cic. Div. 2, 68; so, [[emersus]] e palude, Liv. 1, 13: [[emersus]] paludibus, Tac. A. 1, 65.— Poet.: cernis et emersas in lucem tendere noctes, Ov. M. 15, 186; nox emersa, id. F. 3, 399.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Trop., to [[extricate]] or [[free]] one's [[self]], to [[raise]] one's [[self]] up, to [[rise]]: [[sese]] ex malis, Ter. And. 3, 3, 30 Ruhnk.; so Nep. Att. 11, 1: [[homo]] [[emersus]] [[subito]] ex diuturnis tenebris lustrorum ac stuprorum, Cic. Sest. 9; cf.: tu [[emersus]] e caeno, id. Vatin. 7, 17: [[velut]] emerso ab admiratione [[animo]], Liv. 8, 7 fin.—Once perh. [[act]].: ut possim rerum tantas emergere [[moles]], Manil. 1, 116.—Far [[more]] freq. and [[class]].,<br /><b>II</b> Neutr. (i. q. the [[preceding]] emergere se), to [[come]] [[forth]], [[come]] up, [[arise]], [[emerge]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Lit.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In gen.: [[equus]] emersit e flumine, Cic. Div. 2, 31 fin.: e vadis, id. Cael. 21: ex [[alto]], id. Fin. 4, 23, 64: de paludibus, Liv. 22, 3: ab infima ara ([[anguis]]), Cic. Div. 1, 33, 72: sub exsistentibus glebis (pisces), Liv. 42, 2: [[extra]] aquam Plin. 13, 18, 32, § 109; 2, 88, 89, § 203: [[foras]] ([[with]] exsilire), Lucr. 2, 200: ad [[ortus]], id. 5, 697: in suam lucem ([[luna]]), Liv. 44, 37 et saep.: ex Antiati in Appiam ad Tres Tabernas, to [[get]] [[away]], [[escape]], Cic. Att. 2, 12, 2; cf.: e patrio [[regno]] ([[with]] Cappadociae latebris se occultare), id. de Imp. Pomp. 3: [[aegre]] in apertos campos ([[Manlius]]), Liv. 21, 25 al.—Absol.: aves, quae se in mari mergerent: quae cum emersissent, etc., Cic. N. D. 2, 49; cf. id. Fin. 3, 14 fin.: sol. id. Arat. 76 (also, id. N. D. 2, 44, 113); Tac. G. 45; cf. stellae, Plin. 2, 14, 11, § 58 al.—Impers. tot res [[repente]] circumvallant, [[unde]] emergi non potest, Ter. Ad. 3, 2, 4.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In partic., to [[come]] [[forth]], [[come]] up, [[break]] [[forth]], as a [[plant]] or [[animal]], [[when]] it springs up or is [[born]]: [[viriditas]] e vaginis emergit, etc., Cic. de Sen. 15, 51; cf.: [[flos]] ex caule, Plin. 21, 17, 66, § 106: [[totus]] [[infans]] utero, id. 11, 51, 112, § 270: ova, id. 10, 52, 74, § 145: [[ventus]], id. 2, 82, 84, § 198.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Trop., to [[extricate]] one's [[self]] from, to [[raise]] one's [[self]] up, to [[emerge]], [[get]] [[clear]]: ex sermone emersit, Cic. Cael. 31, 75: ex miserrimis naturae tuae sordibus, id. Pis. 12, 27: ex [[peculatus]] judicio, id. Verr. 2, 1, 5: ex paternis probris ac vitiis, id. ib. 2, 3, 69: ex mendicitate, id. Vatin. 9 fin.: [[vixdum]] e naufragiis prioris culpae cladisque, Liv. 5, 52, 1: ex obnoxia [[pace]], id. 9, 10: ex omni [[saevitia]] fortunae ([[virtus]]), id. 25, 38; Dig. 47, 10, 5 fin.: cum tam [[multa]] ex [[illo]] mari (sc. Ponto) bella emerserint, [[have]] arisen, [[broken]] [[out]], Cic. Verr. 2, 4, 58: [[equidem]] multos vidi emersisse [[aliquando]], et se ad frugem bonam, ut dicitur, recepisse, [[have]] [[raised]] [[themselves]] up, [[have]] risen, Cic. Cael. 12: hac [[autem]] re incredibile est [[quantum]] civitates emerserint, [[have]] [[raised]] [[themselves]] up, [[elevated]] [[themselves]], id. Att. 6, 2, 4; cf.: ad [[summas]] [[opes]], Lucr. 2, 13; 3, 63: in [[quod]] [[fastigium]], Vell. 2, 65; Juv. 3, 164: [[quamvis]] [[enim]] demersae sint leges, emergunt [[tamen]] haec [[aliquando]], Cic. Off. 2, 7, 24; cf. id. Clu. 65, 183: [[nunc]] emergit [[amor]], id. Att. 9, 10, 2; cf. [[dolor]], id. ib. 9, 6, 5: ex quo [[magis]] emergit, quale [[sit]] [[decorum]] illud, etc., appears, is [[evident]], id. Off. 1, 31; cf.: tanti sceleris [[indicium]] per Fulviam emersit, Flor. 4, 1, 6.
}}
{{Gaffiot
|gf=<b>ēmergō</b>,¹⁰ sī, sum, ĕre,<br /><b>1</b> intr., sortir de, s’élever, apparaître, se montrer, naître [avec e, ex ou a, ab ] : Cic. Cæl. 51 ; Div. 1, 72 ; emerseram ex... in Appiam Cic. Att. 2, 12, 2, j’étais arrivé de... sur la voie Appienne || [fig.] ex mendicitate Cic. Vat. 23, sortir de la dernière misère ; e judicio Cic. Verr. 2, 1, 12, se tirer d’un procès ; bella ex [[illo]] mari emerserunt Cic. Verr. 2, 4, 130, des guerres sont venues sortant de [[cette]] mer ; abs<sup>t</sup>] sortir d’embarras : Att. 6, 2, 4 ; ex [[quo]] emergit quale sit decorum [[illud]] Cic. Off. 1, 110, de là se dégage bien la nature de [[cette]] bienséance<br /><b>2</b> tr., se emergere Cic. Har. 55, se montrer, émerger || [fig.] [[emersus]] ex diuturnis tenebris Cic. Sest. 20, sorti d’une longue obscurité, cf. Vat. 17 || se ex [[malis]] Ter. Andr. 562, se dégager des maux.
}}
}}

Revision as of 06:50, 14 August 2017

Latin > English (Lewis & Short)

ē-mergo: si, sum, 3, v. a. and n.
I Act., to bring forth, bring to light, raise up (very rare; mostly with se, or pass. in mid. sense), to come forth, come out, to rise up, emerge (not in Plaut., Caes., Verg., or Hor.).
   A Lit.: emersere e gurgite vultus Nereides, Cat. 64, 14: ex undis Cancri pars sese emergit in astra, Manil. 5, 198; se torrens imo hiatu, Auct. Aetn. 118: se lux pelago, Avien. Perieg. 126: tibi (somnianti) subito sum visus emersus e flumine, Cic. Div. 2, 68; so, emersus e palude, Liv. 1, 13: emersus paludibus, Tac. A. 1, 65.— Poet.: cernis et emersas in lucem tendere noctes, Ov. M. 15, 186; nox emersa, id. F. 3, 399.—
   B Trop., to extricate or free one's self, to raise one's self up, to rise: sese ex malis, Ter. And. 3, 3, 30 Ruhnk.; so Nep. Att. 11, 1: homo emersus subito ex diuturnis tenebris lustrorum ac stuprorum, Cic. Sest. 9; cf.: tu emersus e caeno, id. Vatin. 7, 17: velut emerso ab admiratione animo, Liv. 8, 7 fin.—Once perh. act.: ut possim rerum tantas emergere moles, Manil. 1, 116.—Far more freq. and class.,
II Neutr. (i. q. the preceding emergere se), to come forth, come up, arise, emerge.
   A Lit.
   1    In gen.: equus emersit e flumine, Cic. Div. 2, 31 fin.: e vadis, id. Cael. 21: ex alto, id. Fin. 4, 23, 64: de paludibus, Liv. 22, 3: ab infima ara (anguis), Cic. Div. 1, 33, 72: sub exsistentibus glebis (pisces), Liv. 42, 2: extra aquam Plin. 13, 18, 32, § 109; 2, 88, 89, § 203: foras (with exsilire), Lucr. 2, 200: ad ortus, id. 5, 697: in suam lucem (luna), Liv. 44, 37 et saep.: ex Antiati in Appiam ad Tres Tabernas, to get away, escape, Cic. Att. 2, 12, 2; cf.: e patrio regno (with Cappadociae latebris se occultare), id. de Imp. Pomp. 3: aegre in apertos campos (Manlius), Liv. 21, 25 al.—Absol.: aves, quae se in mari mergerent: quae cum emersissent, etc., Cic. N. D. 2, 49; cf. id. Fin. 3, 14 fin.: sol. id. Arat. 76 (also, id. N. D. 2, 44, 113); Tac. G. 45; cf. stellae, Plin. 2, 14, 11, § 58 al.—Impers. tot res repente circumvallant, unde emergi non potest, Ter. Ad. 3, 2, 4.—
   2    In partic., to come forth, come up, break forth, as a plant or animal, when it springs up or is born: viriditas e vaginis emergit, etc., Cic. de Sen. 15, 51; cf.: flos ex caule, Plin. 21, 17, 66, § 106: totus infans utero, id. 11, 51, 112, § 270: ova, id. 10, 52, 74, § 145: ventus, id. 2, 82, 84, § 198.—
   B Trop., to extricate one's self from, to raise one's self up, to emerge, get clear: ex sermone emersit, Cic. Cael. 31, 75: ex miserrimis naturae tuae sordibus, id. Pis. 12, 27: ex peculatus judicio, id. Verr. 2, 1, 5: ex paternis probris ac vitiis, id. ib. 2, 3, 69: ex mendicitate, id. Vatin. 9 fin.: vixdum e naufragiis prioris culpae cladisque, Liv. 5, 52, 1: ex obnoxia pace, id. 9, 10: ex omni saevitia fortunae (virtus), id. 25, 38; Dig. 47, 10, 5 fin.: cum tam multa ex illo mari (sc. Ponto) bella emerserint, have arisen, broken out, Cic. Verr. 2, 4, 58: equidem multos vidi emersisse aliquando, et se ad frugem bonam, ut dicitur, recepisse, have raised themselves up, have risen, Cic. Cael. 12: hac autem re incredibile est quantum civitates emerserint, have raised themselves up, elevated themselves, id. Att. 6, 2, 4; cf.: ad summas opes, Lucr. 2, 13; 3, 63: in quod fastigium, Vell. 2, 65; Juv. 3, 164: quamvis enim demersae sint leges, emergunt tamen haec aliquando, Cic. Off. 2, 7, 24; cf. id. Clu. 65, 183: nunc emergit amor, id. Att. 9, 10, 2; cf. dolor, id. ib. 9, 6, 5: ex quo magis emergit, quale sit decorum illud, etc., appears, is evident, id. Off. 1, 31; cf.: tanti sceleris indicium per Fulviam emersit, Flor. 4, 1, 6.

Latin > French (Gaffiot 2016)

ēmergō,¹⁰ sī, sum, ĕre,
1 intr., sortir de, s’élever, apparaître, se montrer, naître [avec e, ex ou a, ab ] : Cic. Cæl. 51 ; Div. 1, 72 ; emerseram ex... in Appiam Cic. Att. 2, 12, 2, j’étais arrivé de... sur la voie Appienne