ἔμπας
English (LSJ)
(A), Pi.P.4.86, etc. (so always in Trag., exc.
A ἔμπα S.Aj. 563): Ep. ἔμπης also in late Ion. prose, Aret.SA2.8, SD2.11: Dor. also ἔμπαν, Pi.P.5.55, N.6.4, 11.44; and ἔμπα (v. supr.), Id.N.4.36, Call.Epigr.14:—poet. Adv.
1 = ὁμοίως, alike, Ζεὺς δ' ἔμπας πάντ' ἰθύνει Il.17.632; ἔμπας ἐς γαῖάν τε καὶ οὐρανὸν ἵκετ' ἀϋτμή 14.174; ἔμπας τὰ καὶ τὰ νέμων Pi.P.5.55.
2 in any case, νῦν δ' ἔμπας γὰρ κῆρες ἐφεστᾶσιν θανάτοιο, ἴομεν Il.12.326; οὐκ ἐφάμην ῥιγωσέμεν ἔμπας Od.14.481; anyhow, as things are, σὺ δὲ χαῖρε καὶ ἔμπας 5.205, cf. Il.19.308, v.l. for αὕτως in Od.16.143; ὄφρ' ἔτι μᾶλλον Τρωσὶ μὲν εὐκτὰ γένηται ἐπικρατέουσί περ ἔμπας though they are victorious as it is, Il.14.98.
3 in the same way, so, ἔμπας μοι τοῖχοι . . φαίνοντ' ὀφθαλμοῖς ὡς εἰ πυρὸς αἰθομένοιο Od.19.37, cf. 18.354.
II = ὅμως, all the same, nevertheless, ἔμπας δ' οὐκ ἐδάμασσα Il.5.191; πρῆξαι δ' ἔμπας οὔ τι δυνήσεαι 1.562, cf. Od.19.302, 2.199; after ἀλλά, ἀλλὰ καί, ἀλλ' ἔμπας μιν ἐάσομεν 16.147, cf. Il. 8.33, Od.4.100, al.; ἀλλὰ καὶ ἔμπας αἰσχρόν but even so... Il.2.297, cf. 19.422; ἐγὼ δ' αἰσχύνομαι ἔμπας Od.18.12, cf. 15.214; following part. with περ,= καίπερ, Νέστορα δ' οὐκ ἔλαθεν πίνοντά περ ἔμπας Il.14.1, cf. Od. 15.361, 18.165; rarely before the part., ἄλγεα δ' ἔμπας ἐν θυμῷ κατακεῖσθαι ἐάσομεν ἀχνύμενοί περ Il.24.522. (Signff. 1 and ΙΙ were distinguished by Aristarch., cf. Sch.T Il.14.1.)
III in later Poets sometimes in a milder sense, at any rate, yet, A.Pr.48, Eu.229, S.Ant.845, E.Cyc.535 (lyr.); after δέ, Pi.P.4.86; ἀλλ' ἔμπας A.Pr.189 (lyr.), E.Alc.906 (lyr.); ἀλλ' ἔμπαν Pi.N.6.4, 11.44; ἔμπα, καἴπερ ἔχει . . ib.4.36, cf. S.Aj.563: with a part., ib. 1338; δύστηνον ἔμπας, καίπερ ὄντα δυσμενῆ ib.122; also with Adj., ἀφωνήτῳ περ ἔμπας ἄχει Pi.P.4.237.
(B) ἔμπας, ἔμπασα, ἔμπαν, all, dub. in IG7.2712.69 (Acraeph., i A.D.).
Spanish (DGE)
(ἔμπᾱς) • Alolema(s): ἔμπης Il.14.174, Od.19.37, Thgn.383, Parm.B 1.31, S.Ant.845, Nic.Al.361, Aret.SA 2.8.8, SD 2.11.6; ἔμπαν Pi.P.5.55, N.6.4, 11.44; ἔμπα Pi.N.4.36, S.Ai.563, Call.Epigr.12.3, Fr.726, A.R.3.641
• Prosodia: [-ᾰ Pi.N.4.36, S.Ai.563]
adv.
I 1c. valor de igualdad del mismo modo, igualmente ἔμπας ἐς γαῖάν τε καὶ οὐρανὸν ἵκετ' αϋτμή Il.14.174, ἔμπας μοι τοῖχοι ... φαίνοντ' ὀφθαλμοῖς ὡς εἰ πυρὸς αἰθομένοιο las paredes se muestran a mis ojos propiamente como si fueran de fuego encendido, Od.19.37, ἔμπαν τὰ καὶ τὰ νέμων del mismo modo repartiendo lo uno y lo otro Pi.P.5.55.
2 enteramente, totalmente τλήσομαι ἔμπας aguantaré a toda costa, Il.19.308, σὺ δὲ χαῖρε καὶ ἔμπας Od.5.205, μάλα γὰρ κεχολώσεται ἔμπας Od.15.214, cf. 18.354.
II 1c. valor adversativo o concesivo:
a) a pesar de todo, sin embargo, no obstante ἔμπας δ' οὐκ ἐδάμασσα Il.5.191, ἐπεὶ οὔ τινα δείδιμεν ἔμπας pues no tememos a nadie a pesar de todo, Od.2.199, πρῆξαι δ' ἔμπας οὔ τι δυνήσεαι, ἀλλά ... nada, sin embargo, podrás conseguir sino ..., Il.1.562, cf. Od.19.302, Ζεὺς δ' ἔμπας πάντ' ἰθύνει mas sin embargo Zeus los lleva a todos (los proyectiles al blanco) Il.17.632, ἐγὼ δ' αἰσχύνομαι ἔμπας yo, sin embargo, siento vergüenza, Od.18.12, ἔμπας δ' ὄλβον ἔχουσιν ἀπήμονα a pesar de ello, gozan de una felicidad sin reveses Thgn.l.c., ὁπιζομένων δ' ἐ. τις εἶπεν καὶ τόδε y sin embargo, de entre los asombrados alguien dijo también esto Pi.P.4.86, μεθύω μέν, ἔμπας δ' οὔτις ἂν ψαύσειέ μου estoy ebrio, sin embargo, ninguno se atrevería a tocarme E.Cyc.535;
b) tras ἀλλά o ἀλλὰ καί con todo, aún así, aunque ἀλλ' ἔμπας Δαναῶν ὀλοφυρόμεθ' αἰχμητάων Il.8.33, ἀλλὰ καὶ ἔμπας αἰσχρόν pero, aún así, es vergonzoso ..., Il.2.297, cf. 19.422, ἀλλ' ἔμπας πάντας μὲν ὀδυρόμενος καὶ ἀχεύων πολλάκις pero aunque lloro y me aflijo a menudo por todos, Od.4.100, ἀλλ' ἔμπας τιμὴ καὶ τοῖσι ὀπηδεῖ Hes.Op.142, ἀλλ' ἔμπαν μεγαλανορίαις ἐμβαίνομεν con todo, en ambiciones nos embarcamos Pi.N.11.44, ἀλλ' αὐτὸν ἔμπας ὄντ' ἐγὼ τοιόνδ' ἐμοὶ sin embargo, a él, a pesar de ser tal para conmigo S.Ai.1338, ἀλλ' ἔμπας καὶ ταῦτα μαθήσεαι Parm.B 1.31, cf. E.Alc.906, Call.Del.94, A.R.4.153, μᾶλλον κάκοδμα, ἀλλ' ἔμπης εὐήθεα Aret.SD 2.11.6
•tras part. c. περ con todo, no obstante Νέστορα δ' οὐκ ἔλαθεν ἰαχὴ πίνοντά περ ἔμπας a Néstor, aunque estaba bebiendo, no le pasó desapercibido el clamor, Il.14.1, ἀχέουσά περ ἔμπας aunque entre dolores, Od.15.361, ἀπεχθομένοισί περ ἔμπας (a los pretendientes) aunque me sean odiosos, Od.18.165, ὄφρ' ἔτι μᾶλλον Τρωσὶ μὲν εὐκτὰ γένηται ἐπικρατέουσί περ ἔμπας para que todavía más motivos de jactancia tengan los troyanos que están venciendo completamente, Il.14.98, καὶ οὐ ποθέοντά περ ἔμπας y aunque no quiera Nic.Al.361
•a veces antes del part. ἄλγεα δ' ἔμπας ἐν θυμῷ κατακεῖσθαι ἐάσομεν ἀχνύμενοί περ los dolores, no obstante, dejémoslos reposar en el ánimo, a pesar de nuestra aflicción, Il.24.522, cf. Od.16.147, ἀλλά μιν ἔμπας καὶ κρατερόν περ ἐόντα Thgn.293, cf. A.R.4.64;
c) c. adj. y περ a pesar de, pese a ἀφωνήτῳ περ ἔμπας ἄχει pese a su dolor indecible Pi.P.4.237.
2 sea como fuere, en todo caso, en cualquier caso νῦν δ' ἔμπας γὰρ κῆρες ἐφεστᾶσιν θανάτοιο μυρίαι, ... ἴομεν pero como, en cualquier caso, acechan las parcas de la muerte innumerables, ... vayamos, Il.12.326, οὐκ ἐφάμην ῥιγωσέμεν ἔμπας pues no creía que fuera a tener frío en absoluto, Od.14.481, ἀλλ' ὃ μὲν οὐκ ἔμπας δήμῳ φίλος pero éste no es, en cualquier caso, querido por el pueblo Callin.1.16, ἔμπας τις αὐτὴν ἄλλος ὤφελεν λαχεῖν A.Pr.48, μέγας γὰρ ἔμπας πὰρ Διὸς θρόνοις λέγῃ grande, en efecto, en todo caso, te dicen junto al trono de Zeus A.Eu.229, cf. Supp.103, ἀλλά τι προσφέρομεν ἔμπαν Pi.N.6.4, ἔμπας ξυμμάρτυρας ὔμμ' ἐπικτῶμαι a vosotras, en todo caso, os tomo como testigos S.Ant.845
•ἔμπα, καἴπερ ... con todo, aunque ... Pi.N.4.36, ἐποικτίρω δέ νιν δύστηνον ἔμπας, καίπερ ὄντα δυσμενῆ con todo, siento compasión por él, aunque sea mi enemigo S.Ai.122, cf. 563, ἔμπα δὲ λέξαι τοῦτο pero, en todo caso, habrás de decir esto Call.Epigr.12, ἔμπα γε μήν A.R.3.641, cf. Call.Fr.726.
III ἔμπας, ἔμπασα, ἔμπαν
todo πρὸς ἔνπασι τοῖς ἀρίστοις IG 7.2712.69 (Acrefia I d.C.).
German (Pape)
[Seite 810] bei Homer in der Form ἔμπης, Dorisch und Äolisch ἔμπας oder ἔμπαν und ἔμπᾰ, z. B. bei Pindar, entstanden aus ἐν πᾶσιν (ἐν πάντσιν, ἐν πάντεσσιν). Aristarch erklärte es bei Homer – 1) = ὅμως, dennoch, doch, 2) = ὁμῶς, ὁμοίως, ἐπίσης, gleicherweise, gleichmäßig. In der letzteren Bedeutung z. B. Iliad. 14, 174 ἔμπης ἐς γαῖάν τε καὶ οὐρανὸν ἵκετ' ἀυτμή, Odyss. 18, 354 ἔμπης μοι δοκέει δαΐδων σέλας ἔμμεναι αὐτοῦ καὶ κεφαλῆς, vgl. Odyss. 19, 37 Iliad. 17, 632 u. s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 142. Die Erklärung = gleicherweise, gleichmäßig paßt unläugbar an manchen Stellen und ergiebt sich zwanglos aus dem Ursprunge des Wortes, ἐν πᾶσιν, in allen (Theilen, Stücken, Rücksichten, Beziehungen u. s. w.). Eben so zwanglos ergiebt sich aus dem Ursprunge des Wortes die andere Bedeutung = dennoch, doch, ἐν πᾶσιν, in allen Fällen, unter allen Umständen, also auch unter den im betreffenden Falle obwaltenden Umständen, bei Allem dem; und unläugbar paßt auch diese Erklärung an manchen Stellen. Daß sie überall passe u. allei n festzuhalten sei, behaupten Einige; daß die andere Bedeutung = gleicherweise, gleichmäßig, überall passe u. alle in festzuhalten sei, dürfte Niemand behaupten. An machen Stellen wird unläugbar ἔμπης sehr passend genau mit den Worten der Grundbedeutung selbst übersetzt, =in allen Fällen, auf jeden Fall, unterallen Umständen, z. B. Iliad. 12, 326 ἔμπης γὰρ κῆρες ἐφεστᾶσιν θανάτοιο μυρίαι, ἃς οὐκ ἔστι φυγεῖν βροτὸν οὐδ' ὑπαλύξαι; freilich kann man auch hier ἔμπης γάρ übersetzen = »ja doch«. Vgl. noch Iliad. 1, 562. 2, 297. 9, 518. 14, 1. 17, 229. 19, 422. 24, 522 Odyss. 3, 209. 5, 205. 15, 361 u. s. Rhode Homer. Miscellen Programm von Moers S. 27 ff. – Dasselbe, was bei Homer, gilt auch bei den Folgenden in Bezug auf die Bedeutung von ἔμπης; s. Hesiod. O. 142. 179 Pind. P. 4, 86. 237. 5, 59 N. 4, 36. 6, 4. 11, 44 Aeschyl. Prom. 48. 187 Eum. 229 Soph. Ai. 122. 563 Ant. 845 Theocr. 10, 29. 25, 13 Apoll. Rh. 1, 251. 791. In Prosa Pittac. epist. ap. Diog. L. 1, 81 u. bei Aret.
French (Bailly abrégé)
adv. poét.
1 de toutes manières, quoi qu'on fasse, dans tous les cas, après tout;
2 mais cependant, toutefois : ἔμπης (ion.) δ' οὐκ ἐδάμασσα IL et cependant je ne l'ai pas abattu ; avec diverses particules restrictives : ἀλλ' ἔμπας ESCHL, ἀλλ' ἔμπης IL, ἀλλὰ καὶ ἔμπης IL mais toutefois, mais cependant ; πίνοντά περ ἔμπης IL bien que cependant il fût en train de boire ; ἔμπης… ἀχνύμενοί περ IL cependant… bien qu'affligés ; οἰκτίρω δε νιν δύστηνον ἔμπας, καίπερ ὄντα δυσμενῆ SOPH je le plains cependant, malheureux comme il est, bien qu'il soit d'un caractère intraitable.
Étymologie: ἐν, πᾶς.
Russian (Dvoretsky)
ἔμπας: эп.-ион. ἔμπης, дор. ἔμπᾱν, поэт. тж. ἔμπᾰ adv.
1 во всяком случае, так или иначе, как бы там ни было: Ζεὺς ἔμπας πάντ᾽ ἰθύνει Hom. ведь как-никак, а управляет всем Зевс;
2 (тж. ἀλλ᾽ ἔμπας, δ᾽ ἔμπας, περ ἔμπας) все же, однако: πρῆξαι δ᾽ ἔμπας οὔτι δυνήσεαι Hom. и все-таки ничего ты сделать не сможешь; ἀλλ᾽ ἔμπας καὶ τοῖσι μεμίξεται ἐσθλὰ κακοῖσιν Hes. и это худо будет не без добра (досл. однако к этим несчастьям будет примешано благо); ἐποικτίρω δέ νιν δύστηνον ἔμπας, καίπερ … Soph. все же мне жаль его, несчастного, хотя ….
Greek (Liddell-Scott)
ἔμπᾱς: Πίνδ. καὶ Τραγ.: Ἐπ. ἔμπης: Δωρ. ὡσαύτως ἔμπᾱν Πινδ. Π. 5. 73, Ν. 6. 8., 11. 56· καὶ ἔμπᾰ, ὁ αὐτ. Ν. 4. 58, Καλλιμ. Ἐπιγράμμ. 13: ὁ μόνος τύπος ἐν χρήσει παρὰ τοῖς Τραγ. εἶναι τὸ ἔμπας· τὸ δὲ ἐν Σοφοκλ. Αἴαντι 563 ἀπαντῶν ἔμπᾰ εἶναι χάριν τοῦ μέτρου: ― ποιητ. ἐπίρρ., συνήθως, καὶ παρ’ Ὁμήρῳ σχεδὸν ἀείποτε, μετὰ σημασίας περιορισμοῦ ἢ ἀντιθέσεως, ἐν τοῦτοις, μ’ ὅλα ταῦτα, ἀλλ’ ὅμως, Ζεὺς δ’ ἔμπης πάντ’ ἰθύνει Ἰλ. Ρ. 632· καίπερ, ἂν καί, νῦν δ’ ἔμπης γὰρ κῆρες ἐφεστᾶσιν θανάτοιο, ― ἴομεν Μ. 326· πάντως, μενέω καὶ τλήσομαι ἔμπης Τ. 308, πρβλ. Ω. 522· μάλα γὰρ κεχολώσεται ἔμπης Ὀδ. 214, πρβλ. Σ. 5· ἐνίοτε τίθεται ἐν ἀρχῇ, ἔμπης μοι δοκέω... Σ. 353, πρβλ. Τ. 302: - ἡ ἔννοια τῆς ἀντιθέσεως καταφαίνεται ἐναργέστερα ἐν ἀρνητικαῖς προτάσεσιν, ἔμπης δ’ οὐκ ἐδάμασσα, ἀλλ’ ὅμως οὐκ ἀπέκτεινα, Ἰλ. Ε. 191· ἐπεὶ οὔ τινα δείδιμεν ἔμπης Ὀδ. Β. 199· πρβλ. Ξ. 481· ὅμως, πρῆξαι δ’ ἔμπης οὔτι δυνήσεαι Ἰλ. Α. 561· οὕτω καὶ μετὰ τὸ ἀλλὰ ἢ ἀλλὰ καί, ἀλλ’ ἔμπης μιν ἐάσομεν Ὀδ. Π. 147, πρβλ. Ἰλ. Ο. 33, Ὀδ. Δ. 100, κτλ.· ὅμως, ἀλλὰ καὶ ἔμπης αἰσχρόν, κτλ.· «ἀλλ’ ὅμως καὶ οὕτω τοῦ πράγματος ἔχοντος» (Θ. Γαζῆς). Ἰλ. Β. 297, πρβλ. Τ. 422· καὶ ἔτι μᾶλλον ὅταν ἀκολουθῇ μετοχὴ μετὰ τοῦ περ, ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ καίπερ ἢ ὅμως, Νέστορα δ’ οὐκ ἔλαθεν ἰαχὴ πίνοντά περ ἔμπης, δὲν διέλαθε τὸν Νέστορα ἂν καὶ ἔπινεν ἐκείνην τὴν ὥραν, Ἰλ. Ξ. 1, πρβλ. 98, Ὀδ. Ο. 361, Σ. 165, κτλ.· σπανίως δὲ τίθεται πρὸ τῆς μετοχῆς, ἄλγεα δ’ ἔμπης ἐν θυμῷ κατακεῖσθαι ἐάσομεν ἀχνύμενοί περ Ἰλ. Ω. 523: ― ἐν Ξ. 174, Ὀδ. Τ. 37, ὁ Ἀριστ. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν διὰ τοῦ ὁμῶς, ὁμοίως, ἐπίσης, καὶ βεβαίως ἐν τούτοις τοῖς χωρίοις ἐλαχίστη ὑπάρχει ἀντίθεσις. ΙΙ. αἱ αὐταὶ χρήσεις τῆς λέξεως ἐξηκολούθησαν καὶ παρὰ τοῖς μεταγεν. ποιηταῖς, ἐνίοτε μετὰ μετριωτέρας ἀντιθέσεως, ἔμπας τις αὐτὴν ἄλλος ὤφελεν λαχεῖν Αἰσχύλ. Προμ. 48, Εὐμ. 229, Σοφ. Ἀντ. 845, Εὐρ. Κύκλ. 535· μετὰ τὸ δέ, Πινδ. Ν. 6. 7., 11. 56· ἔμπα, καίπερ ἔχει... αὐτόθι 4. 58: μετὰ μετοχ., Σοφ. Αἴ. 1338· τῆς μετοχῆς παραλειπομένης, ἀφωνήτῳ περ ἔμπας ἄχει Πινδ. Π. 4. 422· δύστηνον ἔμπας, καίπερ ὄντας δυσμενῆ Σοφ. Αἴ. 122. (Κοινῶς θεωρεῖται ἡ λέξις ὡς = τῷ ἐν πᾶσι, ἀλλ’ ὁ Ἐπ. τύπος δὲν συνᾴδει τῇ τοιαύτῃ παραγωγῇ).
Greek Monolingual
ἔμπας και επικ. τ. ἔμπης και δωρ. τ. ἔμπαν και ἔμπα (Α)
επίρρ.
1. εν τούτοις, μ' όλα ταύτα («Ζεύς δ' ἔμπης πάντ' ἰθύνει»)
2. μολονότι, αν και («νῦν δ' ἔμπης κῆρες ἐφεστᾱσιν θάνατοιο, ἴομεν»)
3. πάντως, εν πάση περιπτώσει («μάλα γὰρ κεχολώσεται ἔμπης», Ιλ.
«ἔμπας τις αὐτήν ἄλλος ὤφελεν λαχεῖν», Αισχ.).
Greek Monotonic
ἔμπᾱς: Επικ. ἔμπης, ποιητ. επίσης ἔμπᾰ, επίρρ., παρ' όλα αυτά, ωστόσο, μολονότι, σε Όμηρ.· με άρνηση, καθόλου, στον ίδ.· μετά από μτχ. μαζί με περ, όπως το ὅμως, πίνοντά περ ἔμπης, παρόλο που ήταν απασχολημένος με το πιοτό, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως και σε Τραγ., εν πάσει περιπτώσει, παρ' όλα αυτά, εντούτοις.
Middle Liddell
adverb
notwithstanding, nevertheless, Hom.; with a negat., not at all, Hom.; after a part. with περ, like ὅμως, πίνοντά περ ἔμπης, busy though he was with drinking, Il.:—so in Trag., at any rate, yet.
