δυναστεία

English (LSJ)

ἡ,
A power, lordship, domination, S.OT593, D.18.67; δυναστεία ὀλίγων ἀνδρῶν Th.3.62; πολιτικαὶ δυναστεῖαι the exercise of political power, Pl. Tht.176c; οἱ τὰς δυναστείας ἔχοντες Isoc.2.8, cf. 9.19, Plb.3.18.1.
II close oligarchy, opp. ἰσονομία, Th.4.78, cf. And.2.27, X.HG5.4.46, etc.; ὑπὸ τῶν ὀλίγων δυναστεία Pl.Plt. 291d; opp. πολιτεία, Arist.Pol.1272b10; distinguished fr. ὀλιγαρχία, ib.1292b10, cf. 1293a31: in plural, of the Roman Senate, D.C. 52.1.
III in plural, δυναστεῖαι = mighty deeds, LXX 4 Ki.13.12, al.

Spanish (DGE)

(δῠναστεία) -ας, ἡ
I polít.
1 poder político πῶς δῆτ' ἐμοὶ τυραννὶς ἡδίων ἔχειν ἀρχῆς ἀλύπου καὶ δυναστείας ἔφυ; S.OT 593, unido a πλοῦτος Luc.Nigr.20, δυναστεία τοῦ κοινοῦ λαοῦ Cat.Cod.Astr.12.98.2, frec. plu. οἱ τὰς δυναστείας ἔχοντες los que detentan el poder op. οἱ ὑπ' αὐτοῖς ὄντες Isoc.2.8, cf. Pl.Tht.176c, ἀρχαὶ καὶ δυναστεῖαι Arist.EN 1155^a6, Metaph.1013^a12, τοῖς δ' αὑτοῦ φίλοις ἐνεχείρισε τὰς δυναστείας confió el poder a sus propios amigos Plb.3.18.1
•influencia rel. pers. influyentes en el ámbito de la polis γνώριμος δὲ γενόμενος διὰ τῆς ἐκείνου δυναστείας Lys.9.14
•equiv. al lat. imperium ὁ δῆμος ... ἐκεκράγει Καίσαρα καὶ Πομπήιον ἀποθέσθαι τὰς δυναστείας App.BC 2.36
•tb. equiv. al lat. potestas ἡ ὑπατικὴ δυναστεία = la magistratura consular, el consulado D.H.10.31.
2 de reyes o tiranos régimen autoritario de Filipo, D.18.67, ἀριστοκρατίαν τινὰ ἐκ τῶν δυναστειῶν ποιήσαντες estableciendo a partir de poderes personales una especie de aristocracia Pl.Lg.681d
•ref. el poder de un grupo, oligarquía δυναστεία ὀλίγων ἀνδρῶν Th.3.62, ταῖς πόλεσι δυναστεῖαι καθειστήκεσαν, ὥσπερ ἐν Θήβαις X.HG 5.4.46, op. ἰσονομία Th.4.78, op. δημοκρατία And.2.27, ἡ ὑπὸ τῶν ὀλίγων δυναστεία Pl.Plt.291d
•en su forma extrema y peor poder tiránico op. πολιτεία régimen constitucional Arist.Pol.1272^b10, cf. 1292^b10, 1293^a31
•en Roma αἱ δυναστεῖαι los triunviratos op. βασίλεία ‘monarquía’ y δημοκρατία ‘república’, D.C.52.1.1
•esp. ref. un gobierno opresivo Thdt.HE 3.28.3.
3 en el AT, en sg. reinado πᾶσα ἡ δυναστεία αὐτοῦ LXX 3Re.15.23
•en plu. hechos de un reinado αἱ δυναστεῖαι αὐτοῦ, ἃς ἐποίησεν LXX 4Re.13.12, cf. 14.28, αἱ δυναστεῖαι τοῦ κυρίου las hazañas del señor LXX Ps.105.2.
4 imper., en sent. territorial provincia ἡ τῶν ἐκκλησιῶν καταστροφὴ ... διὰ τῶν δυναστειῶν la catástrofe de las iglesias en las provincias Gr.Nyss.Eun.1.138.
II milit.
1 potencia militar Μακεδόνες ... καταλύσαντες τὴν τῶν Περσῶν δυναστείαν Plb.1.2.5.
2 plu. mandos en la jerarquía militar αἱ κατὰ μέρος δυναστεῖαι Gr.Nyss.Eun.1.308.
III gener.
1 predominio, dominación de los egipcios sobre los israelitas, LXX Ex.6.6
•astrol. predominio, posición dominante τὴν δυναστείαν λαχεῖν determinada gradación astrológica, Vett.Val.76.22
•fig., ref. abstr. dominio ἡ τῆς λύπης δυναστεία Ph.1.512, ἀκαθαίρετοι δυναστεῖαι de las afecciones del alma, Ph.1.514, ἡ ἐρωτικὴ δυναστεία ἀκατάσχετος Anon.Decl.Par.94
•esp. ambición de poder Chrys.M.61.579.
2 vigor, fuerza ἡ δυναστεία τοῦ ἵππου el brío del corcel LXX Ps.146.10
•fig. metáf., del sol esplendor ἡ ἀνατολὴ τοῦ ἡλίου ἐν δυναστείαις αὐτοῦ la salida del sol en su esplendor LXX Id.5.31.
3 ret. poder δυναστεία καὶ βία de un discurso, Longin.1.4.

German (Pape)

[Seite 673] ἡ, Macht, Herrschaft, bes. wenn mehrere eine solche Macht wider die Gesetze ausüben, die bei dem Einzelnen τυραννίς heißt, vgl. Arist. pol. 4, 5, wo er sie als eine Art der Oligarchie bestimmt, ὅταν παῖς ἀντὶ πατρὸς εἰσίῃ (also erblich) καὶ ἄρχῃ μὴ ὁ νόμος ἀλλ' οἱ ἄρχοντες; so wie Thuc. 3, 62 δυναστεία ὀλίγων ἀνδρῶν εἶχε τὰ πράγματα; u. Plat. τὴν ὑπὸ τῶν ὀλίγων δυναστείαν, Polit. 291 d; ἀρχήν τινα ἢ τυραννίδα ἢ δ. Gorg. 429 b; δ. ἢ βασιλεῖαι Rep. V, 499 b. Diese Herrschaft kann in Aristokratie übergehen, Plat. Legg. III, 681 d; οἱ τὰς δυναστείας ἔχοντες Isocr. 2, 8; vgl. 4, 65; Lys. 2, 18. 9, 14; Xen. Hell. 5, 4, 6 u. Sp. Bei Pol. 3, 18, 1 = die höchste Magistratur in den Städten. Allgemeiner, = Herrschaft; Soph. O. R. 593 neben ἀρχή, der τυραννίς entggstzt; Φιλίππου, Ἀλεξάνδρου, Dem. 18, 270.

French (Bailly abrégé)

ας (ἡ) :
1 domination, puissance ; δυναστεία ὀλίγων ἀνδρῶν THC domination de quelques hommes ; pouvoir d'une oligarchie;
2 oligarchie.
Étymologie: δυναστεύω.

Russian (Dvoretsky)

δῠναστεία: ἡ тж. pl.
1 власть, господство (ἀρχὴ καὶ δυναστεία Soph.; αἱ δυναστεῖαι πολιτικαί Plat.; αἱ δυναστεῖαι τὴν τιμὴν ἔχουσιν Plut.);
2 (тж. δυναστεία ὀλίγων ἀνδρῶν Thuc. и ὑπὸ τῶν ὀλίγων δυναστεία Plat.) самовластие, олигархия Thuc., Lys., Plat.;
3 могущество, влиятельность (γνώριμος γενόμενος διὰ δυναστείας τινός Lys.);
4 pl. власти, правительство (τῶν πόλεων Polyb.).

Greek (Liddell-Scott)

δῠναστεία: ἡ, (δυναστεύω) κυριαρχία, ἐξουσία, Σοφ. Ο.Τ. 593, Δημ. 247.10· δυναστεία ὀλίγων ἀνδρῶν Θουκ. 3. 62, πρβλ. Πλάτ. Πολιτ. 291D· πολιτικαὶ δ., ἡ ἐξάσκησις πολιτικῆς ἐξουσίας, ὁ αὐτ. Θεαίτ. 176C. ΙΙ. ὀλιγαρχία Θουκ. 4. 78. Ἀνδοκ. 23. 12, Ξεν. Ἑλλ. 5. 4. 46, κτλ· κατατασσομένη ὑπὸ τοῦ Ἀριστ. μεταξὺ τῆς τυραννίδος καὶ τῆς δημοκρατίας, Πολ. 4. 5, 2, πρβλ. 4. 6, 11., 5. 6, 12·- ὁ δὲ Δίων Κ. 52. 1 μεταχειρίζεται τὴν λέξιν πρὸς παράστασιν τῆς ἐξουσίας τῆς Ρωμαϊκῆς Συγκλήτου.

Greek Monolingual

η (AM δυναστεία) δυναστεύω
αρχή, εξουσία, ηγεμονία
μσν.- νεοελλ.
καταθλιπτική εξάσκηση εξουσίας, καταδυνάστευση, εξαναγκασμός
νεοελλ.
1. σειρά ηγεμόνων μιας χώρας που ανήκουν στην ίδια οικογένεια («η δυναστεία τών Αψβούργων»)
2. πολυμελής οικογένεια με μεγάλη πολιτική ή οικονομική ισχύ
μσν.
1. δύναμη
2. ορμητικότητα
3. (σε προσφώνηση) μεγαλειότητα
4. βίαιη πράξη, βιαιότητα
5. επιθανάτια αγωνία
6. στενοχώρια, θλιβερό γεγονός
7. (η γεν. ή δοτ. ως επίρρ.) δυναστείας ή δυναστείᾳ
με βίαιο τρόπο, με τη βία («τὴν ἐπῆρες δυναστείᾳ, χωρίς τὸ θέλημά σου», Θησηίς)
10. (η αιτ. ως επίρρ. ίσως από παρεξήγηση της δοτ. με (ν) δυναστείαν
με κίνδυνο
αρχ.-μσν.
σπουδαίες, δυναμικές πράξεις, κατορθώματα
αρχ.
1. (ειδ.) το ολιγαρχικό πολίτευμα
2. η διακυβέρνηση της ρωμαϊκής συγκλήτου
3. στον πληθ. δυναστεῖαι
οι αρχές πόλεως ή κράτους.

Greek Monotonic

δῠναστεία: ἡ,
I. εξουσία, κυριαρχία, ηγεμονία, σε Σοφ., Θουκ. κ.λπ.
II. ολιγαρχία (πολιτειακή κατάσταση μεταξύ τυραννίδας και δημοκρατίας σύμφωνα με τον Αριστ.), στον ίδ., σε Ξεν.

Middle Liddell

δῠναστεία, ἡ, n
I. power, lordship, sovereignty, Soph., Thuc., etc.
II. an oligarchy, Thuc., Xen. [from δῠναστεύω]

English (Woodhouse)

government, power, rule

Lexicon Thucydideum

dominatio, rule, tyranny, 3.62.3, 4.78.2, (optimatum dominatu, under aristocratic rule) 4.126.2, 6.38.3.