αμείβω: Difference between revisions
ζῆν οὐκ ἄξιος, ὅτῳ μηδὲ εἷς ἐστι χρηστὸς φίλος → life is not worth living if you do not have at least one friend
m (Text replacement - "<b>πρβλ.</b>" to "πρβλ.") |
m (Text replacement - "ΕΤΥΜΟΛ." to "ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ") |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=(Α [[ἀμείβω]])<br /><b>1.</b> [[παρέχω]] [[αντιμισθία]], [[πληρώνω]] την [[αμοιβή]] για κάποια [[εργασία]]<br /><b>2.</b> (με [[ηθική]] [[σημασία]]) [[παρέχω]] [[ηθική]] [[αμοιβή]] ως [[πληρωμή]] για προσφερόμενη [[υπηρεσία]], [[ανταμείβω]], [[ανταποδίδω]]<br /><b>αρχ.</b><br />Ι <b>ενεργ.</b><br /><b>1.</b> [[δίνω]] ως [[αντάλλαγμα]]<br /><b>2.</b> [[παίρνω]] ως [[αντάλλαγμα]]<br /><b>3.</b> (για [[τόπο]]) [[περνώ]], [[διασχίζω]], [[διέρχομαι]]<br /><b>4.</b> [[εξέρχομαι]] από [[κάπου]], [[εγκαταλείπω]], [[αφήνω]], [[προσπερνώ]]<br /><b>5.</b> [[εισέρχομαι]] [[κάπου]], [[μεταβαίνω]]<br /><b>6.</b> [[αλλάζω]], [[μεταβάλλω]], [[αλλοιώνω]]<br /><b>7.</b> [[κάνω]] κάποιον να αλλάξει<br /><b>8.</b> [[παραλαμβάνω]] [[κάτι]] από κάποιον και το [[δίνω]] σε κάποιον [[άλλο]], [[διαβιβάζω]]<br /><b>9.</b> [[διαδέχομαι]], [[ακολουθώ]]<br /><b>10.</b> (<b>επίρρ. φρ.</b>) «ἐν ἀμείβοντι», [[εναλλάξ]], αμοιβαία<br />([[μέσο]])<br /><b>1.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] εκ περιτροπής, [[εναλλάξ]], διαδοχικά με κάποιον άλλον, [[διαδέχομαι]]<br /><b>2.</b> [[απαντώ]], [[αποκρίνομαι]]<br /><b>3.</b> [[δίνω]] [[συμβουλή]] σε [[απάντηση]]<br /><b>4.</b> [[ανταμείβω]], [[ανταποδίδω]] (καλό [[αντί]] καλού, [[κακό]] [[αντί]] κακού, [[κακό]] [[αντί]] καλού)<br /><b>5.</b> [[παίρνω]] ως [[αντάλλαγμα]] ή με [[ανταλλαγή]]<br /><b>6.</b> (όπως το ενεργ.) [[αλλάζω]] [[τόπο]], [[εξέρχομαι]], [[εισέρχομαι]] ή [[διέρχομαι]] από [[κάπου]]<br /><b>7.</b> [[ανταλλάσσω]]<br /><b>8.</b> [[υπερτερώ]], [[υπερέχω]]<br /><b>9.</b> [[προπέμπω]], [[συνοδεύω]]<br /><b>10.</b> ([[μετοχή]] ως ουσ.) <i>οἱ [[ἀμείβοντες]]<br />τα δοκάρια που ενώνονται σε [[σχήμα]] Λ και βαστάζουν τη [[στέγη]], τα ψαλίδια.<br />[<b><span style="color: brown;"> | |mltxt=(Α [[ἀμείβω]])<br /><b>1.</b> [[παρέχω]] [[αντιμισθία]], [[πληρώνω]] την [[αμοιβή]] για κάποια [[εργασία]]<br /><b>2.</b> (με [[ηθική]] [[σημασία]]) [[παρέχω]] [[ηθική]] [[αμοιβή]] ως [[πληρωμή]] για προσφερόμενη [[υπηρεσία]], [[ανταμείβω]], [[ανταποδίδω]]<br /><b>αρχ.</b><br />Ι <b>ενεργ.</b><br /><b>1.</b> [[δίνω]] ως [[αντάλλαγμα]]<br /><b>2.</b> [[παίρνω]] ως [[αντάλλαγμα]]<br /><b>3.</b> (για [[τόπο]]) [[περνώ]], [[διασχίζω]], [[διέρχομαι]]<br /><b>4.</b> [[εξέρχομαι]] από [[κάπου]], [[εγκαταλείπω]], [[αφήνω]], [[προσπερνώ]]<br /><b>5.</b> [[εισέρχομαι]] [[κάπου]], [[μεταβαίνω]]<br /><b>6.</b> [[αλλάζω]], [[μεταβάλλω]], [[αλλοιώνω]]<br /><b>7.</b> [[κάνω]] κάποιον να αλλάξει<br /><b>8.</b> [[παραλαμβάνω]] [[κάτι]] από κάποιον και το [[δίνω]] σε κάποιον [[άλλο]], [[διαβιβάζω]]<br /><b>9.</b> [[διαδέχομαι]], [[ακολουθώ]]<br /><b>10.</b> (<b>επίρρ. φρ.</b>) «ἐν ἀμείβοντι», [[εναλλάξ]], αμοιβαία<br />([[μέσο]])<br /><b>1.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] εκ περιτροπής, [[εναλλάξ]], διαδοχικά με κάποιον άλλον, [[διαδέχομαι]]<br /><b>2.</b> [[απαντώ]], [[αποκρίνομαι]]<br /><b>3.</b> [[δίνω]] [[συμβουλή]] σε [[απάντηση]]<br /><b>4.</b> [[ανταμείβω]], [[ανταποδίδω]] (καλό [[αντί]] καλού, [[κακό]] [[αντί]] κακού, [[κακό]] [[αντί]] καλού)<br /><b>5.</b> [[παίρνω]] ως [[αντάλλαγμα]] ή με [[ανταλλαγή]]<br /><b>6.</b> (όπως το ενεργ.) [[αλλάζω]] [[τόπο]], [[εξέρχομαι]], [[εισέρχομαι]] ή [[διέρχομαι]] από [[κάπου]]<br /><b>7.</b> [[ανταλλάσσω]]<br /><b>8.</b> [[υπερτερώ]], [[υπερέχω]]<br /><b>9.</b> [[προπέμπω]], [[συνοδεύω]]<br /><b>10.</b> ([[μετοχή]] ως ουσ.) <i>οἱ [[ἀμείβοντες]]<br />τα δοκάρια που ενώνονται σε [[σχήμα]] Λ και βαστάζουν τη [[στέγη]], τα ψαλίδια.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ</span></b> Αβέβαιης ετυμολογίας. Πιθ. συνδέεται ετυμολογικά με ΙΕ [[ρίζα]] <i>mei</i>- «[[μεταναστεύω]], περιφέρομαι, [[οδοιπορώ]]», της οποίας παρεκτεταμένη [[μορφή]] [[είναι]] η [[ρίζα]] <i>meig</i><sup>w</sup>- «[[αλλάζω]], [[μεταβάλλω]]» — πρβλ. και αρχ. ινδ. <i>ni</i>-<i>mayate</i>, λατ. <i>mu</i>-<i>nus</i> «(ανταλλασσόμενο) [[δώρο]]» <i>migro</i> (<span style="color: red;"><</span> <i>migros</i> «αυτός που αλλάζει [[τόπο]]»). Το <i>ἀ</i>- της Ελληνικής [[είναι]] προθεματικό.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ἀμοιβή]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ἀμοιβός]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[ἀμειπτικός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ἀμειβώ]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[διαμείβω]], [[εἰσαμείβω]], [[ἐξαμείβω]], [[ἐπαμείβω]], [[παραμείβω]] κ.λπ.]. | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 23:29, 29 December 2020
Greek Monolingual
(Α ἀμείβω)
1. παρέχω αντιμισθία, πληρώνω την αμοιβή για κάποια εργασία
2. (με ηθική σημασία) παρέχω ηθική αμοιβή ως πληρωμή για προσφερόμενη υπηρεσία, ανταμείβω, ανταποδίδω
αρχ.
Ι ενεργ.
1. δίνω ως αντάλλαγμα
2. παίρνω ως αντάλλαγμα
3. (για τόπο) περνώ, διασχίζω, διέρχομαι
4. εξέρχομαι από κάπου, εγκαταλείπω, αφήνω, προσπερνώ
5. εισέρχομαι κάπου, μεταβαίνω
6. αλλάζω, μεταβάλλω, αλλοιώνω
7. κάνω κάποιον να αλλάξει
8. παραλαμβάνω κάτι από κάποιον και το δίνω σε κάποιον άλλο, διαβιβάζω
9. διαδέχομαι, ακολουθώ
10. (επίρρ. φρ.) «ἐν ἀμείβοντι», εναλλάξ, αμοιβαία
(μέσο)
1. κάνω κάτι εκ περιτροπής, εναλλάξ, διαδοχικά με κάποιον άλλον, διαδέχομαι
2. απαντώ, αποκρίνομαι
3. δίνω συμβουλή σε απάντηση
4. ανταμείβω, ανταποδίδω (καλό αντί καλού, κακό αντί κακού, κακό αντί καλού)
5. παίρνω ως αντάλλαγμα ή με ανταλλαγή
6. (όπως το ενεργ.) αλλάζω τόπο, εξέρχομαι, εισέρχομαι ή διέρχομαι από κάπου
7. ανταλλάσσω
8. υπερτερώ, υπερέχω
9. προπέμπω, συνοδεύω
10. (μετοχή ως ουσ.) οἱ ἀμείβοντες
τα δοκάρια που ενώνονται σε σχήμα Λ και βαστάζουν τη στέγη, τα ψαλίδια.
[ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ Αβέβαιης ετυμολογίας. Πιθ. συνδέεται ετυμολογικά με ΙΕ ρίζα mei- «μεταναστεύω, περιφέρομαι, οδοιπορώ», της οποίας παρεκτεταμένη μορφή είναι η ρίζα meigw- «αλλάζω, μεταβάλλω» — πρβλ. και αρχ. ινδ. ni-mayate, λατ. mu-nus «(ανταλλασσόμενο) δώρο» migro (< migros «αυτός που αλλάζει τόπο»). Το ἀ- της Ελληνικής είναι προθεματικό.
ΠΑΡ. ἀμοιβή
αρχ.
ἀμοιβός
αρχ.-μσν.
ἀμειπτικός
μσν.
ἀμειβώ.
ΣΥΝΘ. διαμείβω, εἰσαμείβω, ἐξαμείβω, ἐπαμείβω, παραμείβω κ.λπ.].
