ἀποκαθίστημι
Ἴση λεαίνης καὶ γυναικὸς ὠμότης → Feritas leaenae quanta, tanta et feminae → Der Löwin Wildheit ist die selbe wie der Frau
English (LSJ)
fut. -καταστήσω; aor. ἀποκατέστησα, later ἀπεκατέστησα PTeb. 413.4 (ii/iii AD); pf. -καθέστακα Plb. 21.11.9, SIG 798.7 (i AD): —re-establish, restore, reinstate, X. Lac. 6.3; τὰν πολιτείαν Decr. Byz. ap. D. 18.90; πολίτας Plu. Alex. 7; συνθήκας εἰς τὸ ἐξ ἀρχῆς DH. 3.23; ἀ. τινί τι restore, return it to one, Plb. 3.98.7, DS. 18.65, etc.; ἀ. εἰς αὐτάν (sc. φύσιν) Ti.Locr. 100c, cf. Arist. MM 1204b37; εἰς τὸ αὐτό Id. Metaph. 1074a3; εἰς ἀκέραιον, = restituere in integrum, CIL 1.203; τινὰ ἐς οἶκον Plb. 8.27.6, cf. Thphr. Char. 7.6; ἀ. σαυτὸν εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον carry yourself back…, Plu. 2.610d; ἐπί… DS. 5.23; cure, δασυσμοὺς φωνῆς Dsc. 1.64, etc.
2 pay what is due, ἀργύριον LXX Ge. 23.16.
3 hand over, deliver, τοῖς φυλακίταις τὸ σῶμα PSI 4.359.9 (iii BC).
4 in drill, restore a formation, etc., εἰς ὀρθὸν ἀ., = εἰς ὀρθὸν ἀποδοῦναι, Ael. Tact. 26.3 (cf. ἀποδίδωμι ΙΙ. 3); ἀποκατάστησον as you were! Ascl.Tact. 12.11, etc.
5 app. in calque on Lat. rationes reddere, ἄχρι ἂν τὰς ψήφους ἀποκαταστήσωσιν Scaev.Dig.40.5.41.4.
II Pass., with pf. ἀποκαθέσταμαι, aor. ἀποκαθεστάθην, also aor.2 Act. -κατέστην: —to be restored, Arist. Cat. 9b25, al.; τῷ θεῷ SIG 459.7 (Beroea, iii BC); return from captivity, Vett.Val. 68.24; μέχρι τοῦ τὰ πράγματ' ἀποκαταστῆναι till affairs are settled, Wilcken Chr. 10 (ii BC); ἀ. εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν return, settle down into…, Plb. 25.1.1, cf. 2.41.14, Porph. Antr. 34; of planets, complete a revolution, Cleom. 2.7, al.; of the periodic return of the cosmic cycle, Stoic. 2.190; of stars, return to their place in the heavens, Phlp. in Mete. 112.21; of a revolving figure, return to the original situation, Archim. Con. Praef.; of sicknesses, subside, Hp. Aph. 6.49; ἀ. εἴς τι turn out so and so, Thphr. HP 4.14.5; of sediment, settle, Dsc. 5.89; of a spring, recoil, Ph.Mech. Bel. 70.46, cf. 71.2.
Spanish (DGE)
• Morfología: aor. ind. dór. ἀπεκατεστάσαμες TEracl.2.22, cf. 27, tard. ἀπεκατέστησα PTeb.413.4 (II/III d.C.); fut. ind. dór. ἀποκαταστάσοντι TEracl.1.149, cf. 174, inf. délf. ἀποκαταστασεῖν FD 1.358.9 (III a.C.); perf. ind. ἀποκαθέστακα Plb.21.11.9, inf. ἀποκατεστηκέναι PCair.Isidor.94.11 (IV d.C.)
I tr. en v. act., incluido el aor. sigmático
1 tr. c. idea de tiempo, en gener. restituir al estado anterior c. ac. y cont. que a veces indica un estado anterior, a veces tb. c. εἰς y ac. τὰν ... πολιτείαν Decr. en D.18.90, τὰς ἐκείνου εἰκόνας Hdn.2.6.11, τοὺς διαφυγόντας ... τῶν πολιτῶν Plu.Alex.7, συνθήκας ... εἰς τὸ ἐξ ἀρχῆς D.H.3.23.19, εἰς τὸ αὐτὸ ... τὴν πρώτην σφαῖραν Arist.Metaph.1074a3, σεαυτὴν ... εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον Plu.2.610d, (Τιγράνης) μετέστειλε τὸν Τιβέριον, ὅπως τὸν μὲν ἐκβάλῃ τῆς βασιλείας, τὸν δὲ ἐς αὐτὴν ἀποκαταστήσῃ (Tigranes) mandó llamar a Tiberio para que echase a uno del trono y restableciese al otro en el mismo D.C.54.9.4, ὡμολόγει δὲ καὶ τὸ οἴκημα τὸ ἐνοικοδομημένον ἀποκαταστασεῖν ἐν τὸν ξενῶνα se avino a reconvertir la parte de la casa habitada para estancia de huéspedes, FD 1.358.9 (III a.C.), τὰ ... ἐκλελειμμένα πάντα ἐν τοῖς πρότερον χρόνοις ἀποκατέστησεν εἰς τὴν καθήκουσαν τάξιν OGI 90.18, ὅπως ἀποκαταστήσω αὐτὴν ὡς ἦν τὸ πρότερον LXX 1Ma.15.3, Ἠλίας μὲν ἔρχεται καὶ ἀποκαταστήσει πάντα Eu.Matt.17.11, cf. Eu.Marc.9.12, de Cristo ἀποκαταστήσειν (τὴν ψυχήν) οὐ νῦν προάγει Clem.Al.Ex.Thdot.61 (p.127.15)
•abs. curar αὐτὸς (ὁ κύριος) γὰρ ἀλγεῖν ποιεῖ, καὶ πάλιν ἀποκαθίστησιν LXX Ib.5.18, cf. 1Ep.Clem.56.6, Origenes Cels.2.24, en v. pas. ἐκέλευσεν ... ταύτας (ἀμπέλους) ἐκκόπτεσθαι καὶ εἰς τὸ ἀρχαῖον ἀποκατασταθῆναι (τὴν γῆν) ha ordenado que éstas (viñas) sean cortadas y que (la finca) sea restituida a su estado antiguo, BGU 2060.14 (II a.C.), ὅταν ... ἀποκατασταθῇ σου ἡ ψυχή PMag.4.631, αἱ θυγατέρες αὐτῆς ἀποκατασταθήσονται καθὼς ἦσαν ἀπ' ἀρχῆς LXX Ez.16.55, ἀπεκατεστάθη ὑγιής Eu.Matt.12.13, θαρροῦντες δ' ἐροῦμεν ὅτι οὐδ' ἀποκατασταθήσονται animosamente diremos que no serán restituidos al estado anterior de los judíos, una vez que mataron a Jesucristo, Origenes Cels.4.22, ὁ θεῖος ἔρως ... ὥσπερ τις ἀΐδιος κύκλος ... ἀπλανεῖ συνελίξει περιπορευόμενος καὶ ἀποκαθιστάμενος Dion.Ar.M.3.713A
•c. dat. de pers. devolver, restituir τὰν αὐτὰν μορφὰν ... τῷ γεννήσαντι πατέρι Philol.B 21, τοῖς μὲν πολίταις τὴν δημοκρατίαν D.S.20.32, σοι δίαιταν δικαιοσύνης (ὁ κύριος) LXX Ib.8.6.
2 reponer árboles TEracl.1.149, cf. 174
•de un texto restituir ὁ δὲ θέλων ἀποκαταστῆσαι τὰ κατὰ τὸν τόπον χωρὶς σολοικίας, σκέψαι εἰ μὴ βιάσεται οὕτως τὴν φράσιν ἀποκαταστάς Origenes Comm.in Eph.3.17-19 (p.411)
•medic. curar δασυσμοὺς φωνῆς Dsc.1.64, en v. pas. ἀπεκατεστάθη ἡ χεὶρ αὐτοῦ Eu.Marc.3.5, Eu.Luc.6.10.
3 c. idea de mov. devolver c. ac. y a veces c. dat. o εἰς y ac. ταύταν (una tierra) τᾷ Ἀθάνᾳ TEracl.2.22, cf. 27, ἵππον X.Lac.6.3, αὐτὸν εἰς οἶκον Plb.8.27.6, ἐὰν ... τοὺς ὁμήρους ἀποκαταστήσῃ τοῖς γονεῦσι Plb.3.98.7, τιμὴν ... Ὀλυμπιάδι D.S.18.65, ὥστ' ἐκείνας (νῆας) ... ἀποκαταστῆσαι D.C.Epit.8.16.3, ὃς (Elias) ἀποκαταστήσει καρδίαν πατρὸς πρὸς υἱόν LXX Ma.3.23, διὰ τὸ μετὰ καλῆς πίστεως ταῦτά σε ἀποκατεστηκέναι por haberlos devuelto tú de buena fe, PCair.Isidor.94.11 (IV d.C.), τοῦτο αὐτῷ ἀποκαταστήσω se lo devolveré yo a él, POxy.2726.33 (II d.C.), cf. PYale 36.16 (III a.C.), ἀποκαταστήσω αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν αὐτῶν LXX Ie.16.15, 23.8, cf. I.AI 11.2, ἀποκαταστήσω σοι πάντα ἀγρόν LXX 2Re.9.7, τό τε διάδημα πάλιν ἀποκαθίστησιν αὐτῷ I.AI 15.195, en v. pas. τὰ ἱερὰ σκεύη ... ἀποκατασταθῆναι εἰς τὸν οἶκον τὸν ἐν Ιερουσαλημ LXX 1Es.6.25, ἀλλ' ὀλίγον χρόνον θλιβήσῃ, καὶ πάλιν ἀποκατασταθήσῃ εἰς τὸν οἶκόν σου Herm.Sim.7.6, ἀποκατεστάθη μοι ὁ υἱὸς Ἀπίων me fue devuelto mi hijo Apión, POxy.38.12 (I d.C.), κρίνομεν τό τε ἱερὸν ἀποκατασταθῆναι αὐτοῖς LXX 2Ma.11.25, ἵνα τάχειον ἀποκατασταθῶ ὑμῖν para que yo os sea devuelto con toda rapidez, Ep.Hebr.13.19, ὅπως ταῦτα πάντα αὐτοῖς εἰς ἀκέραιον ἀποκατασταθῇ IUrb.Rom.1.14 (I a.C.)
•de dinero, deudas, etc., pagar τῇ πατρίδι ὑμῶν τὸ ἐνδέον τοῦ χρυσίου POxy.1117.8 (II d.C.), Αβρααμ τῷ Εφρων τὸ ἀργύριον LXX Ge.23.16, ἐπαναγκασθῆναι τοὺς προειρημένους ἀποκαταστῆσαί μοι τὰ προκεί μενα πάντα que las personas antedichas sean obligadas a devolverme todos los préstamos antedichos, PCair.Isidor.74.18 (IV d.C.), cf. POxy.2713.23 (III d.C.)
•en v. pas. ser prestado ἀποδότω (πυρόν) ... ἀποκαθεσταμένον εἰς οἶκον πρὸς αὐτήν que devuelva (el trigo) a ella prestado en casa de un préstamo en especie PAmh.2.46.6 (II a.C.)
•c. compl. de personas buscadas por la ley entregar ἐὰν δὲ ἀποκαταστήσῃ ... Διονύσιον ἄκυρος ἔστω y si entrega a Dionisio, que (éste) sea privado de derechos, PHib.93.7 (III a.C.), ἀποκατα(σ)τῆσαι τὸ σῶμα ἐπί σε entregarte el esclavo a tí de un esclavo fugitivo PSI 359.9 (III a.C.), προσαγγέλλω ὑμῖν ... τοὺς ... γεγραμμένους ἀποκαταστῆσαι os ordeno entregar a los culpables, SB 9677.4 (II d.C.)
•en sent. milit. devolver a la antigua formación ἀποκατάστησον (σεαυτόν) Ascl.Tact.12.11
•geom. restituir a la posición inicial en v. pas. εἴ κα εὐθεῖα ... γραμμὰ ... περιενεχθείσα ... ἀποκατασταθῇ πάλιν, ὅθεν ὥρμασεν si una línea recta, tras ser hecha girar, es restituida a su posición inicial, de donde partió Archim.Spir.11 def., cf. Con.Sph.praef.
4 c. compl. de pers. y de lugar llevar, acompañar τοὺς ἀπιέναι φάσκοντας ... ἀποκαταστῆσαι εἰς τὴν οἰκίαν Thphr.Char.7.5, πάντων τῶν χριστιανῶν καὶ τοῦ ὁσίου ἐπισκόπου ἀποκαταστησάντων αὐτόν Marc.Diac.V.Porph.62, fig. ὅπως ... ἐπὶ τὴν σεμνὴν τῆς φιλαδελφίας ἡμῶν ἀγνὴν ἀγωγὴν ἀποκαταστήσῃ ἡμᾶς 1Ep.Clem.48.1, τοὺς συνήθεις αὕτη (ἡ φιλία) ἀποκατέστησεν ὥστε φιλεῖσθαι ὑπ' ἀλλήλων ella (la amistad) es la que acompaña a los amigos de modo que se amen los unos a los otros, PLugd.Bat.17.14.11, en v. pas. οἱ γὰρ ἐξ ἀνθρώπων εἰς ἀγγέλους μεταστάντες χίλια ἔτη μαθητεύονται ὑπὸ τῶν ἀγγέλων, εἰς τελειότητα ἀποκαθιστάμενοι pues quienes de hombres pasan a ser ángeles, durante mil años son instruidos por los ángeles siendo conducidos a la perfección Clem.Al.Ecl.57 (p.154.9), ὅπως ἀποκατασταθῶσιν πάλιν τῷ θεῷ SIG 459.7 (Berea III a.C.).
5 nombrar en v. pas. γράψω τῷ τοῦ νόμου στρατηγ ῷ ἵνα τοῖς παιδίοις δύο ἐπίτροποι ἀποκατασταθῶσι Mitteis Chr.2.88.2.18 (II d.C.).
II intr., en v. med. y aor. rad. y med.-pas.
1 intr. volver al estado anterior o normal c. εἰς o ἐπί y ac. εἰς φύσιν Arist.MM 1204b37, οἱ Μεσσήνιοι ... ἀποκατέστησαν εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν Plb.23.17.1, πάλιν ἀπεκατέστη εἰς τὴν χρόαν τῆς σαρκὸς αὐτοῦ LXX Ex.4.7, ἀποκατέστη ἡ τοῦ Λαζάρου ψυχὴ ἐπὶ τὸ σῶμα αὐτοῦ Origenes Io.28.6 (p.395.31), εἰς αὐτάν (sc. φύσιν) Ti.Locr.100c, εἰς τοὺς ... ἀπείρους Porph.Antr.34, abs. ῥᾳδίως Arist.Cat.9b25
•de ahí depositarse de un sedimento, Dsc.5.89
•de enfermedades calmarse, cesar Hp.Aph.6.49
•de personas o partes del cuerpo curarse οὕτως ἀποκατέστη (ἡ παῖς) Aristodem.8.1, ἐξιλασάμενος τὸν θεὸν ... ἀποκατέστη Aristeas 316, cf. Eu.Marc.8.25
•arreglarse τὰ πράγματα Wilcken Chr.1.10.5 (II a.C.)
•reincorporarse a una federación los carineos, Plb.2.41.14.
2 convertirse en (οἱ σκώληκες) πάντες ... εἰς κεράστην ἀποκαθίστανται Thphr.HP 4.14.5, νῆσον ἀποκαταστῆναι Anon.Vat.39
•cambiar de estado ἐὰν δὲ ἀποκαταστῇ ὁ χρὼς ὁ ὑγιὴς καὶ μεταβάλῃ λευκή pero si la piel sana cambia de estado y se convierte en blanca en la lepra, LXX Le.13.16.
3 volver a la posición inicial πάλιν ἐπὶ τὴν ἐκ ἀρχῆς ὑπάρχουσαν ... καμπήν de un resorte, Ph.Bel.70.46, Ἀφροδίτη ... εἰς ταὐτὸν (ἥλιον) ἀποκαθίσταται Cleom.2.7.126, de las estrellas, Phlp.in Mete.112.11
•ser devuelto, volver εἰς τὴν κώμην POxy.2721.25 (III d.C.), ἰς Ἀλεξάνδριαν PPetaus 57.6 (V d.C.), de unos prisioneros, Vett.Val.68.24, ἐς ὀρθόν de soldados a la posición correcta, Ael.Tact.26.3, del retorno periódico del ciclo cósmico, Chrysipp.Stoic.2.190.
4 trasladarse τὴν [θαλαμηγόν] ... δοῦναι Πλειστάρχῳ ὅπως ἀποκατασταθῇ εἰς ... PRyl.558.2 (III a.C.).
German (Pape)
[Seite 305] (s. ἵστημι), wieder in seine alte Lage setzen, wiederherstellen, Plat. Locr. 100 c; ἀποκατέστασε τὰν πάτριον πολιτείαν, Pseph. der Byz., Dem. 18, 90; τὸ πάτριον πολίτευμα Pol. 9, 36; τινὰ εἰς οἶκον 8, 29, u. öfter; zurückgeben, ὁμήρους 3, 98; intrans., ἀποκατέστησαν εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν 25, 1; absolut, 2, 41. Er braucht auch ἀποκαθέστακα als trans. Pers., 21, 9; πολίτας Plut. Alex. 7, in ihre alten Verhältnisse wieder einsetzen; ἑαυτὸν εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον, sich in jene Zeit zurückversetzen, Consol. ad ux. 8; pass., restituirt werden, D. Sic. 13, 92. – Med., von Krankheiten, aufhören, Hippocr.; κίνησις ἀποκαθισταμένη, die sich legt, Plut. S. N. V. 22.
French (Bailly abrégé)
1 tr. (aux prés., impf., f. ἀποκαταστήσω, ao. ἀποκατέστησα) remettre en l'état antérieur, rétablir : πολιτείαν DÉM un gouvernement ; πολίτας PLUT des citoyens dans leur situation;
2 intr. (aux temps suiv. : ao.2 ἀποκατέστην, pf. καθέστηκα, et au Moy.) se reposer, cesser.
Étymologie: ἀπό, καθίστημι.
Russian (Dvoretsky)
ἀποκᾰθίστημι:
1 восстанавливать, возвращать в прежнее состояние (πολιτείαν Dem., Plut. и πολίτευμα Polyb.): ἀ. τινα εἴς τι Polyb., Plut. вернуть кого-л. куда-л.; ἀ. τινα Plut. восстанавливать кого-л. в его правах;
2 возвращать (τοὺς ὁμήρους Polyb.; ἑαυτὸν εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον Plut.);
3 восстанавливаться, возвращаться (εἰς τὴν ἑξ ἀρχῆς κατάστασιν Polyb.);
4 med. прекращаться, приостанавливаться (κίνησις ἀποκαθισταμένη Plut.);
5 med. становиться, делаться (δένδρον ἀποκαθίσταται στεῖρον Arst.).
Greek (Liddell-Scott)
ἀποκαθίστημι: μέλλ. -καταστήσω: πρκμ. -καθέστακα, Πολύβ. 21. 9, 9. Ἀποκαθιστῶ, δίδω τι εἰς ὃν ἀνήκει, ἤν που ἴδῃ ἵππον ὄντα, λαβὼν καὶ χρησάμενος καλῶς ἀποκαθίστησιν Ξεν. Λακ. 6. 3· ἐπαναφέρω τι εἰς τὴν προτέραν αὐτοῦ κατάστασιν, καὶ ἀποκατέστασε τὰν πάτριον πολιτείαν Ψήφισμ. Βυζαντίων παρὰ Δημ. 256. 3· πολίτας Πλουτ. Ἀλέξ. 7· ἀπ. τινί τι, ἐπιστρέφω τι εἴς τινα, ἀποδίδω, Πολύβ. 3. 98, 7, κτλ.· ἀπ. εἰς αὐτὰν (ἐνν. φύσιν) Τίμ. Λοκρ. 100C, πρβλ. Ἀριστ. Μεγ. Ἠθ. 2. 7, 11· εἰς τὸ αὐτὸ ὁ αὐτ. Μεταφ. ἔνθ’ ἀνωτ., ἀπ. ἑαυτὸν εἰς… φέρω ἐμαυτὸν ὀπίσω εἰς..., Πλούτ. 2, 660D· ἐπί..., Διόδ. 5. 23: - θεραπεύω, ἐπανορθῶ, Διοσκ. 1, 77, κτλ. ΙΙ. Παθ., μετὰ παθ. πρκμ. ἀποκαθέστᾰμαι, ἀόρ. -εστάθην [ᾰ]: ὡσαύτως ἀόρ. β΄ (φωνῆς ἐνεργ.) ἀποκατέστην: - ἀποκαθίσταμαι, Ἀριστ. Κατηγ. 8. 14 κ. ἀλλ.· ἀπ. εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν Πολύβ. 25. 1, 1· ἐπὶ ἀσθενειῶν, ὁκόσα ποδαγρικὰ νουσήματα γίνονται, ταῦτα ἀποφλεγμήναντα ἐν τεσσαράκοντα ἡμέρῃσιν ἀποκαθίστανται, πραΰνονται, ἐπανέρχονται εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν, Ἱππ. Ἀφ. 1258· ἀπ. εἴς τι καθίσταμαι τοῦτο ἢ ἐκεῖνο, Θεοφρ. Ἱστ. Φ. 4. 14, 5, πρβλ. Πολύβ. 2. 41, 14· ὡσαύτως, δένδρον τὸ ἔχον σκληρὸν τὸν φλοιὸν στεῖρον ἀποκαθίσταται, γίνεται, ἀποβαίνει ἄγονον, Ἀριστ. περὶ Φυτ. 1. 6, 6.
English (Strong)
from ἀπό and καθίστημι; to reconstitute (in health, home or organization): restore (again).
Greek Monotonic
ἀποκαθίστημι: μέλ. -καταστήσω, αόρ. αʹ -κατέστησα· αποκαθιστώ, επαναφέρω, στην προηγούμενή του κατάσταση, επανακτώ, επανορθώνω, επανιδρύω, σε Ξεν.
Middle Liddell
to re-establish, restore, reinstate, Xen.
Chinese
原文音譯:¢pokaq⋯sthmi 阿坡-卡特-衣士帖米
詞類次數:動詞(8)
原文字根:從-向下-站(向上) 相當於: (רָפָא) (שׁוּב)
字義溯源:恢復原狀,恢復,重建,治療,復原,復興,回到;由(ἀπό / ἀπαρτί / ἀποπέμπω)*=從,出,離)與(καθιστάνω / καθίστημι)=設立)組成;其中 (καθιστάνω / καθίστημι)又由(κατά / καθεῖς / καθημέραν / κατακύπτω)*=下,按照)與(ἵστημι)*=站)組成。
同義字:1) (ἀποκαθιστάνω / ἀποκαθίστημι)恢復原狀 2) (ἀποκαταλλάσσω)使完全和好 3) (ἱλάσκομαι)和好 4) (καταλλάσσω)互相變更
出現次數:總共(8);太(2);可(3);路(1);徒(1);來(1)
譯字彙編:
1) 復了原(4) 太12:13; 可3:5; 可8:25; 路6:10;
2) 我⋯回到(1) 來13:19;
3) 你復興(1) 徒1:6;
4) 復興(1) 可9:12;
5) 要復興(1) 太17:11
Léxico de magia
en v. med.-pas. ser vuelto en sí, ser restablecido tras una experiencia con la divinidad ὅταν οὖν ἀποκατασταθῇ σου ἡ ψυχή λέγε cuando tu alma haya sido restablecida, di P IV 630