ἔφορος

English (LSJ)

ὁ, (cf. ἐπίουρος)
A ephor, overseer, superintendent, guardian, ruler, στρατιᾶς A.Pers. 25 (anap.); χώρας S.OC145 (lyr.); σφαγίων E.Rh.30 (lyr.); τῶν παίδων Pl.Phdr.265c; καρπῶν, οἰάκων, Aristid.Or.41 (4).10, 42 (6).4; ὁ τῆς γενέσεως ἔ. θεός Procl. in Ti.1.53 D., al.: as fem., Ael.Fr.160: later in neut. pl., ἔφορα Iamb.Myst.4.1.
II at Sparta, ἔφοροι, οἱ, the ephors, Hdt.1.65, 6.82, 9.76, Pl.Lg.692a, Arist.Pol. 1265b39, 1272a5; also, title of magistrates at Heraclea, Tab.Heracl.1.1, al.; at Thera, Test.Epict.4.1; in the Eleuthero-Laconian cities, IG5(1).1110, al.; also of officials of corporations, ib.209.8 (sg.), 26.4 (pl.).

German (Pape)

[Seite 1123] (ἐφοράω), beaufsichtigend, beobachtend, Νέμεσις Ael. bei Suid. Gew. ὁ ἔφ., der Aufseher, Verwalter, Vorgesetzte, στρατιᾶς, γᾶς, Aesch. Pers. 25 Suppl. 659; χώρας Soph. O. C. 143; σφαγίων Eur. Rhes. 30; ἔρωτα καλῶν παίδων ἔφορον Plat. Phaedr. 265 c; Sp.; im fem., Schol. Ar. Plut. 64; Ap. Rh. 4, 1309. – Bes. in Sparta, auch in anderen dorischen Staaten, fünf angesehene Beamte, welche die Gewalt der Könige mäßigen u. im Gleichgewicht halten sollten, Her. 1, 23; Plat. Legg. III, 692 a; Thuc. u. A.; vgl. Herm. Griech. Staatsalterth. §. 44 ff. = ἐφόριος, App. B. C. 5, 9.

French (Bailly abrégé)

ος, ον :
qui surveille, qui veille : ὁ ἔφορος gardien, surveillant ; d'où
1 chef (d'une armée, d'un pays);
2 à Sparte éphore.
Étymologie: ἐπί, ὁράω.

Russian (Dvoretsky)

ἔφορος: ὁ ὁράω
1 хранитель, правитель (χώρας Soph.);
2 начальник, глава (στρατιᾶς Aesch.): ἔ. τῶν σφαγίων Eur. распорядитель жертвоприношений (наблюдавший и за внутренностями закланных животных);
3 руководитель, воспитатель (τῶν παίδων Plat.);
4 эфор (в Спарте ежегодно в день осеннего равноденствия избиралась пять ἔφοροι; вначале им принадлежала только судебная власть, но впоследствии они осуществляли контроль - εὔθυναι - над всеми государственными учреждениями и даже над царями; именем первого из эфоров - ἐ. ἐπώνυμος - назывался год их полномочий; в Афинах должность пяти эфоров была учреждена только после поражения афинян при Эгоспотамах в 405 г. до н. э., как орган аристократической олигархии) Her., Thuc., Xen., Plat., Arst.

Greek (Liddell-Scott)

ἔφορος: ὁ, (ἐφοράω) ἐπόπτης, φύλαξ, ἡγεμών, στρατιᾶς Αἰσχύλ. Περσ. 25· χώρας Σοφ. Ο. Κ. 145· σφαγίων Εὐρ. Ρῆσ. 30· τῶν παίδων Πλάτ. Φαῖδρ. 265C: - ὡς θηλ., Αἰλ. παρὰ Σουΐδ. ἐν λ. Νέμεσις. ΙΙ. ἐν Σπάρτῃ, ἔφοροι, οἱ, σῶμα ἐκ πέντε ἀρχόντων, ὅπερ εἶχε δύναμιν καὶ ἐπ’ αὐτῶν τῶν βασιλέων, Ἡρόδ. 1. 65., 6. 82, πρβλ. Πλάτ. Νόμ. 692Α, Ἀριστ. Πολιτικ. 2. 6, 17., 2. 9, 26, κ. ἀλλ.· παραβαλλόμενοι πρὸς τοὺς παρὰ Κρησὶ κόσμους, οἱ μὲν ἔφοροι τὴν αὐτὴν ἔχουσι δύναμιν τοῖς ἐν τῇ Κρήτῃ καλουμένοις κόσμοις αὐτόθι 2. 10, 6· - ὡσαύτως, ἄρχοντες ἐν Θήρα, Συλλ. Ἐπιγρ. 2448. ΙΙΙ. παρ’ Ἐκκλ. = ἐπίσκοπος, τὸ στῖφος τῶν Ἀρειανῶν ἐφόρων Φιλοστόργ. Ἐκκλ. Ἱστ. 1. 9, σ. 7· Ἀέτιον τὸν ἔφορον τῆς Παλαιστίνης αὐτόθι 3. 12, σ. 46.

Greek Monolingual

ο (ΑΜ ἔφορος)
επιτηρητής, επόπτης, επιστάτης, φύλακας
νεοελλ.
1. τίτλος δημόσιων υπαλλήλων που έχουν ως έργο την εποπτεία κρατικής υπηρεσίας όπως: α) «οικονομικός έφορος» — προϊστάμενος υπηρεσίας που ασχολείται με τη βεβαίωση και την είσπραξη τών φόρων που οφείλονται στο Δημόσιο από τους πολίτες ορισμένης περιοχής
β) «έφορος αρχαιοτήτων» — ο αρχαιολόγος που επιβλέπει τη συντήρηση τών αρχαίων μνημείων και συλλογών, διενεργώντας και ανασκαφές μέσα στη δικαιοδοσία του
γ) «έφορος βιβλιοθήκης» — διευθυντής βιβλιοθήκης
δ) (στο παρελθόν) «έφορος υλικού πολέμου» — στρατιωτικός υπάλληλος που είχε εξομοιωθεί με αξιωματικό και είχε ως έργο τη φύλαξη και τη συντήρηση του υλικού του πυροβολικού
2. (στην τουρκοκρατία) κάθε μέλος της σχολικής εφορείας
μσν.
εκκλ. επίσκοπος
αρχ.
1. καθένας από τους πέντε πολιτικούς άρχοντες στη Σπάρτη, που είχαν εξουσία και στους ίδιους τους βασιλείς
2. τίτλος αρχόντων στην Αθήνα, καθώς και στη Θήρα, στην Ηράκλεια, σε πόλεις τών Ελευθερολακώνων και στη Μεσσήνη.
[ΕΤΥΜΟΛ. έφ-ορος < επί + -ὅρος (< ὁρῶ «βλέπω»)
πρβλ. και φρουρός < προ + -ὁρός].

Greek Monotonic

ἔφορος: ὁ (ἐφοράω)·,
I. επιστάτης, επόπτης, φύλακας, φρουρός, κυβερνήτης, άρχοντας, ηγεμόνας, σε Αισχύλ., Σοφ.
II. στη Σπάρτη, ἔφοροι, οἱ, οι Έφοροι, σώμα πέντε αρχόντων, που ασκούσαν εξουσία ακόμη και πάνω στους βασιλιάδες, σε Ηρόδ. κ.λπ.

Middle Liddell

ἔφορος, ὁ, ἐφοράω
I. an overseer, guardian, ruler, Aesch., Soph.
II. at Sparta, ἔφοροι, οἱ, the Ephors, a body of five magistrates, who controlled even the kings, Hdt., etc.

Wikipedia EN

The word "ephors" (Greek ἔφοροι éphoroi, plural form of ἔφορος éphoros) comes from the Greek ἐπί epi, "on" or "over", and ὁράω horaō, "to see", i.e. "one who oversees" or "overseer".

The ephors were leaders of ancient Sparta and shared power with the two Spartan kings. The ephors were a council of five elected annually who swore "on behalf of the city", while the kings swore for themselves.

Herodotus claimed that the institution was created by Lycurgus, while Plutarch considers it a later institution. It may have arisen from the need for governors while the kings were leading armies in battle. The ephors were elected by the popular assembly, and all citizens were eligible for election. They were forbidden to be reelected. They provided a balance for the two kings, who rarely cooperated with each other. Plato called the ephors tyrants who ran Sparta as despots, while the kings were little more than generals. Up to two ephors would accompany a king on extended military campaigns as a sign of control, and they held the authority to declare war during some periods in Spartan history. There were a total of 7 Ephors, consisting of the two kings and the 5 who were elected.

According to Plutarch, every autumn, at the crypteia, the ephors would pro forma declare war on the helot population so that any Spartan citizen could kill a helot without fear of blood guilt. This was done to keep the large helot population in check.

The ephors did not have to kneel down before the Kings of Sparta and were held in high esteem by the citizens, because of the importance of their powers and because of the holy role they earned throughout their functions. Since decisions were made by majority vote, this could mean that Sparta's policy could change quickly, when the vote of one ephor changed. (E.g. in 403 BC when Pausanias convinced three of the ephors to send an army to Attica; this was a complete turn around to the politics of Lysander.)

Cleomenes III abolished the ephors in 227 BC, but they were restored by the Macedonian king Antigonus III Doson after the Battle of Sellasia in 222 BC. Although Sparta fell under Roman rule in 146 BC, the position existed into the 2nd century AD, when it was probably abolished by the Roman emperor Hadrian and superseded by Imperial governance as part of the province of Achaea.

Wikipedia FR

Les éphores (grec ancien: ἔφοροι / éphoroi, littéralement « surveillants », de ὁράω / oráô, « surveiller ») sont un directoire de cinq magistrats annuels à Sparte, dont ils forment le véritable gouvernement.

Créé selon Plutarque environ 130 ans après Lycurgue, l'éphorat est supprimé en 227 av. J.-C. par Cléomène III, puis rétabli par Antigone III Doson, roi de Macédoine, avant d'être définitivement aboli par l'empereur Hadrien au iie siècle.

Wikipedia De

Ephoren (griechisch ἔφορος éphoros, deutsch ‚Aufseher‘) waren fünf Aufsichtsbeamte im antiken Sparta, die jedes Jahr neu gewählt wurden.

Die Kompetenzen der Ephoren sind nicht bis ins letzte geklärt. Unter anderem beriefen sie die Volksversammlung ein und organisierten deren Debatten. Die Könige überließen ihnen Teile der zivilen Rechtsprechung. Die Ephoren vertraten die Anklage bei schweren Vergehen und staatlichen Prozessen in der Gerusia. Darüber hinaus übernahmen sie religiöse Aufgaben und überwachten Ernährung, Gesundheit sowie Aussehen der jungen Männer.

Auch in der Außenpolitik spielten die Ephoren eine bedeutende Rolle. Sie führten die Verhandlungen mit ausländischen Delegationen und bestimmten, wer von den Gesandten vor der Apella sprechen durfte. Zwei von ihnen begleiteten die Könige auf deren Kriegszügen. Ob dies der Überwachung der Herrscher diente, ist unbekannt.

Um Machtmissbrauch vorzubeugen, war die Amtszeit der Ephoren auf ein Jahr beschränkt und durfte nicht verlängert werden. Die Ephoren genossen während ihrer Amtszeit Immunität, diese erlosch allerdings nach einem Jahr. Die Nachfolger in diesem Amt konnten die ehemaligen Ephoren dann wegen Amtsvergehen belangen. Verdiente bzw. angesehene ehemalige Ephoren konnten nach ihrer Amtszeit zum Geronten ernannt werden.

Wikipedia IT

Gli efori (singolare "eforo", in greco antico: ἔφορος, éphoros, "ispettore", "sorvegliante", composto di ἐπί, epí, "sopra", e ὁράω, horáō, "vedere") furono la più importante delle magistrature spartane di età classica (dalla metà del VI secolo a.C.), anche se potevano vantare un'origine molto antica.

Wikipedia ES

Éforo (del griego Ἔφορος, formado por ἐπί, "sobre" y ὁράω, "ver", "aquel que supervisa") era el nombre dado a ciertos magistrados de los antiguos estados dorios de Grecia. Entre ellos, los más importantes eran los éforos de la antigua Esparta. En Esparta existían cinco éforos, elegidos anualmente, que juraban cada mes respaldar a los reyes, mientras que éstos, a su vez, juraban respetar las leyes.

Wikipedia RU

Эфоры (от др.-греч. ἔφορος, «надзирающий») — в Древней Спарте, а позже и в Афинах — выборные должностные лица (эфорат из 5 эфоров), обладавшие широким и не всегда чётко зафиксированным кругом полномочий.

Wikipedia PT

Os éforos em grego antigo: Ἔφορος (ἐπί epi, "sobre" e ὁράω horao, "ver", ou seja "aquele que prevê") eram líderes da antiga Esparta que compartilhavam do poder com os reis de Esparta. Cinco éforos eram eleitos anualmente, eles "juravam em nome da cidade", enquanto os reis juravam por si mesmos.

Mantoulidis Etymological

(=ἐπόπτης). Ἀπό τό ἐπί + ὁράω -ῶ, ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Ἀπό τό ἔφορος: τό ἐφορεύω.

Lexicon Thucydideum

Ephorus, ephor, Spartan magistrate, 1.85.3. 1.87.1. 1.131.1. 1.131.2 (de Pausania concerning Pausanias), 1.133.1. Ibid. in the same place 134. Ibid. in the same place 2.2.1. 5.19.1. 5.25.1. 5.36.1, 5.36.15.38.3. 5.46.4. 6.88.10. 8.11.3. 8.12.1. 8.12.3.