πρευμενής: Difference between revisions
Βίου δικαίου γίγνεται τέλος καλόν → Vitae colentis aequa, pulcher exitus → Ein Leben, das gerecht verläuft, das endet schön
| (16 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=prevmenis | |Transliteration C=prevmenis | ||
|Beta Code=preumenh/s | |Beta Code=preumenh/s | ||
|Definition= | |Definition=πρευμενές, contr. fr. [[πρηϋμενής]] (v. [[πραϋμενής]]),<br><span class="bld">A</span> [[soft of temper]], [[gentle]], [[gracious]], τινι to one, [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''840, [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]''538: abs., ἴδοιτο… πρευμενοῦς ἀπ' ὄμματος A.''Supp.''210(207); Ἀχαιῶν πρευμενεστέρων τύχοις E.''Tr.''739. Adv., <b class="b3">πρευμενῶς αἰτεῖσθαι, παραινέσαι</b>, [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''220,224; δέχεσθαι Id.''Eu.''236.<br><span class="bld">2</span> of events, [[favourable]], κατελθὼν… πρευμενεῖ τύχῃ Id.''Ag.''1647; τελευτὰς… πρευμενεῖς κτίσειεν Id.''Supp.''140 (lyr.); πρευμενοῦς… νόστου τυχόντας [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]''540 ([[si vera lectio|s.v.l.]]).<br><span class="bld">II</span> [[propitiating]], χοαί [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''609. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0699.png Seite 699]] ές, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0699.png Seite 699]] ές, sanftmütig, huldvoll, gnädig; χοὰς δὲ πρευμενεῖς ἐδεξάμην, Aesch. Pers. 671; [[τύχη]], Ag. 1631; gew. von Personen; τινί, 814, πρευμενὴς ἡμῖν γενοῦ, Eur. Hec. 538; πρευμενοῦς νόστου τυχόντες, 540, u. öfter; auch comparat., Eur. Troad. 734 u. einzeln bei folgdn Dichtern. – Adv. πρευμενῶς, z. B. παρῄνεσα, Aesch. Pers. 220; δέχεσθαι, freundlich, Eum. 227 (von πραΰς, πρηΰ u. [[μένος]], statt πρηυμενής). | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ής, ές :<br /><b>1</b> [[bienveillant]], [[favorable]];<br /><b>2</b> [[propitiatoire]].<br />'''Étymologie:''' p. *πρηϋμενής, de [[πρηΰς]], [[μένος]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=πρευμενής -ές [πρό?, εὐμενής?] welwillend, gunstig, goedgunstig:. κάρτα πρευμενεῖς ἐμοί mij zeer goed gezind Aeschl. Ag. 840; πρευμενεῖ τύχῃ met goedgunstig lot Aeschl. Ag. 1647. gunstig stemmend:. πρευμενεῖς χοάς φέρουσ (ι) zij brengen gunstig stemmende plengoffers Aeschl. Pers. 609. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''πρευμενής:'''<br /><b class="num">1</b> [[кроткий]], [[ласковый]], [[благосклонный]] (τινι Aesch., Eur.);<br /><b class="num">2</b> [[благоприятный]], [[счастливый]] ([[τύχη]] Aesch.; [[νόστος]] Eur.);<br /><b class="num">3</b> [[умилостивительный]] (χοαί Aesch.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''πρευμενής''': -ές, ποιητ. ἐπίθ. [[ἤπιος]] τὴν διάθεσιν, [[ἀγαθός]], [[φιλικός]], [[εὐμενής]], τινι, [[πρός]] τινα, Αἰσχύλ. Ἀγ. 840, Εὐρ. Ἑκ. 538· ἀπολ., ἴδοιτο... πρευμενοῦς ἀπ’ ὄμματος Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 207· Ἀχαιῶν πρευμενεστέρων τύχοις Εὐρ. Τρῳ. 734· ― ἐπίρρ. πρευμενῶς αἰτεῖσθαι, παραινεῖν Αἰσχύλ. Πέρσ. 220. 224· δέχεσθαι ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 236. 3) ἐπὶ γεγονότων, εὐνοϊκὸς, [[αἴσιος]], κατελθών... πρευμενεῖ τύχῃ ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 1647· τελευτάς... πρευμενεῖς κτίσειεν ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 140· πρευμενοῦς… νόστου τυχόντας Εὐρ. Ἑκ. 540. ΙΙ. ἐξευμενίζων, [[ἱλαστήριος]], χοαὶ Αἰσχύλ. Πέρσ. 609, πρβλ. 685. ― (Ἐκ τοῦ πραῢ (πρηΰ), [[μένος]], ὁ δὲ [[τύπος]] πρυημενὴς ἀπαντᾷ ἐν Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 618. 40). | |lstext='''πρευμενής''': -ές, ποιητ. ἐπίθ. [[ἤπιος]] τὴν διάθεσιν, [[ἀγαθός]], [[φιλικός]], [[εὐμενής]], τινι, [[πρός]] τινα, Αἰσχύλ. Ἀγ. 840, Εὐρ. Ἑκ. 538· ἀπολ., ἴδοιτο... πρευμενοῦς ἀπ’ ὄμματος Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 207· Ἀχαιῶν πρευμενεστέρων τύχοις Εὐρ. Τρῳ. 734· ― ἐπίρρ. πρευμενῶς αἰτεῖσθαι, παραινεῖν Αἰσχύλ. Πέρσ. 220. 224· δέχεσθαι ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 236. 3) ἐπὶ γεγονότων, εὐνοϊκὸς, [[αἴσιος]], κατελθών... πρευμενεῖ τύχῃ ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 1647· τελευτάς... πρευμενεῖς κτίσειεν ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 140· πρευμενοῦς… νόστου τυχόντας Εὐρ. Ἑκ. 540. ΙΙ. ἐξευμενίζων, [[ἱλαστήριος]], χοαὶ Αἰσχύλ. Πέρσ. 609, πρβλ. 685. ― (Ἐκ τοῦ πραῢ (πρηΰ), [[μένος]], ὁ δὲ [[τύπος]] πρυημενὴς ἀπαντᾷ ἐν Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 618. 40). | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=και [[πραϋμενής]], | |mltxt=και [[πραϋμενής]], πραϋμενές, Α<br /><b>1.</b> ο [[ήπιος]], [[φιλικός]] [[απέναντι]] σε κάποιον, [[πράος]] («δοκοῦντας [[εἶναι]] [[κάρτα]] πρευμενεῖς [[ἐμοί]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> (για γεγονότα, συμβάντα) [[ευνοϊκός]], [[αίσιος]], [[καλός]] («πρευμενοῦς.,. νόστου τυχόντας», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> αυτός που εξευμενίζει, [[εξιλαστήριος]], [[εξιλαστικός]] («πρευμενεῖς χοάς», <b>Αισχύλ.</b>). <br /><b>επίρρ.</b>..<br />[[πρευμενῶς]] και [[πραϋμενῶς]] και ιων. τ. [[πρηϋμενῶς]], Α<br />με πρευμενή τρόπο, με ήπια [[διάθεση]], με φιλικό τρόπο.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[πρευμενής]], [[κατά]] μία [[άποψη]], ανάγεται σε αμάρτυρο τ. πρηυμενής, ο [[οποίος]] προήλθε, με διφθογγισμό τών -ηϋ-, από το επίθ. [[πρᾶος]] / [[πρηΰς]] και τη λ. [[μένος]] «[[πάθος]], ψυχική [[ορμή]], ψυχική [[διάθεση]]» (<b>πρβλ.</b> και τον τ. που παραδίδει ο <b>Ησύχ.</b> [[πραϋμενῶς]]<br />[[προθύμως]], πράῳ τῷ μένει χρώμενος). Σύμφωνα με την [[άποψη]] αυτή, ο τ. [[πρευμενής]] [[πρέπει]] να θεωρηθεί ως ιων. τ. της τραγωδίας που έχει προέλθει από το πρηυμενής με [[βράχυνση]] της μακράς διφθόγγου προ του ημιφώνου -μ- [[κατά]] τον νόμο του Osthoff (<b>πρβλ.</b> [[βασιλεύς]] <span style="color: red;"><</span> βασιληύς). Κατ' [[άλλη]], όμως, [[άποψη]], η λ. [[πρευμενής]] έχει χρησιμοποιηθεί για μετρικούς λόγους [[αντί]] του απλού [[εὐμενής]] και [[επομένως]] έχει προέλθει από τον σύνθ. τ. [[προευμενής]] με [[έκθλιψη]] του -ο- του πρώτου συνθετικού πρό (<b>πρβλ.</b> [[πρηγορεών]] <span style="color: red;"><</span> προη-γορεών)]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''πρευμενής:''' -ὲς ([[πρᾶος]], [[μένος]]), ποιητ. επίθ.,<br /><b class="num">I.</b> [[πράος]] στη [[διάθεση]], [[φιλικός]], [[ήπιος]], [[αγαπητός]], σε Αισχύλ., Ευρ.· επίρρ. <i>-νῶς</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> [[εξιλαστήριος]], [[εξευμενιστικός]], στον ίδ. | |lsmtext='''πρευμενής:''' -ὲς ([[πρᾶος]], [[μένος]]), ποιητ. επίθ.,<br /><b class="num">I.</b> [[πράος]] στη [[διάθεση]], [[φιλικός]], [[ήπιος]], [[αγαπητός]], σε Αισχύλ., Ευρ.· επίρρ. <i>-νῶς</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> [[εξιλαστήριος]], [[εξευμενιστικός]], στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[gentle]], [[merciful]], [[pleasing]], [[welcome]] (A., E.).<br />Derivatives: [[πρευμένεια]] f. [[gentleness]] (A., E.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Prob. from <b class="b3">*πρηϋ-μενής</b> with diphthongisation and shortening of the long diphthong; so Ionism in the language of the tragedians. Diff. Chantraine Maia N. S. 1, 17 ff. (with criticism of the traditional interpretation): from <b class="b3">*προ-ευμενής</b>; formally not without problems. On [[προευμενής]] (Soloi, Cyprus) may be a reinterpretation, Brixhe-Hodot, Asie Mineure (1988) 147f. | |etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[gentle]], [[merciful]], [[pleasing]], [[welcome]] (A., E.).<br />Derivatives: [[πρευμένεια]] f. [[gentleness]] (A., E.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Prob. from <b class="b3">*πρηϋ-μενής</b> [[with diphthongisation and shortening of the long diphthong]]; so Ionism in the language of the tragedians. Diff. Chantraine Maia N. S. 1, 17 ff. (with criticism of the traditional interpretation): from <b class="b3">*προ-ευμενής</b>; formally not without problems. On [[προευμενής]] (Soloi, Cyprus) may be a reinterpretation, Brixhe-Hodot, Asie Mineure (1988) 147f. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 38: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''πρευμενής''': {preumenḗs}<br />'''Meaning''': [[sanftmütig]], [[gnädig]], [[angenehm]], [[willkommen]]<br />'''Derivative''': mit [[πρευμένεια]] f. [[Sanftmut]] (A., E.).<br />'''Etymology''' : Wohl aus *πρηϋ-μενής mit Diphthongierung und Kürzung des Langdiphthongs; somit Ionismus in der Tragikersprache. Anders Chantraine Maia N. S. 1, 17 ff. (mit Kritik der herkömmlichen Auffassung): aus *προευμενής; formal nicht ohne Bedenken.<br />'''Page''' 2,593 | |ftr='''πρευμενής''': {preumenḗs}<br />'''Meaning''': [[sanftmütig]], [[gnädig]], [[angenehm]], [[willkommen]]<br />'''Derivative''': mit [[πρευμένεια]] f. [[Sanftmut]] (A., E.).<br />'''Etymology''': Wohl aus *πρηϋ-μενής mit Diphthongierung und Kürzung des Langdiphthongs; somit Ionismus in der Tragikersprache. Anders Chantraine Maia N. S. 1, 17 ff. (mit Kritik der herkömmlichen Auffassung): aus *προευμενής; formal nicht ohne Bedenken.<br />'''Page''' 2,593 | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[auspicious]], [[favourable]], [[friendly]], [[gentle]], [[kind]], [[favorable]], [[of omens]] | |woodrun=[[auspicious]], [[favourable]], [[friendly]], [[gentle]], [[kind]], [[favorable]], [[of omens]] | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 07:48, 15 November 2024
English (LSJ)
πρευμενές, contr. fr. πρηϋμενής (v. πραϋμενής),
A soft of temper, gentle, gracious, τινι to one, A.Ag.840, E.Hec.538: abs., ἴδοιτο… πρευμενοῦς ἀπ' ὄμματος A.Supp.210(207); Ἀχαιῶν πρευμενεστέρων τύχοις E.Tr.739. Adv., πρευμενῶς αἰτεῖσθαι, παραινέσαι, A.Pers.220,224; δέχεσθαι Id.Eu.236.
2 of events, favourable, κατελθὼν… πρευμενεῖ τύχῃ Id.Ag.1647; τελευτὰς… πρευμενεῖς κτίσειεν Id.Supp.140 (lyr.); πρευμενοῦς… νόστου τυχόντας E.Hec.540 (s.v.l.).
II propitiating, χοαί A.Pers.609.
German (Pape)
[Seite 699] ές, sanftmütig, huldvoll, gnädig; χοὰς δὲ πρευμενεῖς ἐδεξάμην, Aesch. Pers. 671; τύχη, Ag. 1631; gew. von Personen; τινί, 814, πρευμενὴς ἡμῖν γενοῦ, Eur. Hec. 538; πρευμενοῦς νόστου τυχόντες, 540, u. öfter; auch comparat., Eur. Troad. 734 u. einzeln bei folgdn Dichtern. – Adv. πρευμενῶς, z. B. παρῄνεσα, Aesch. Pers. 220; δέχεσθαι, freundlich, Eum. 227 (von πραΰς, πρηΰ u. μένος, statt πρηυμενής).
French (Bailly abrégé)
ής, ές :
1 bienveillant, favorable;
2 propitiatoire.
Étymologie: p. *πρηϋμενής, de πρηΰς, μένος.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πρευμενής -ές [πρό?, εὐμενής?] welwillend, gunstig, goedgunstig:. κάρτα πρευμενεῖς ἐμοί mij zeer goed gezind Aeschl. Ag. 840; πρευμενεῖ τύχῃ met goedgunstig lot Aeschl. Ag. 1647. gunstig stemmend:. πρευμενεῖς χοάς φέρουσ (ι) zij brengen gunstig stemmende plengoffers Aeschl. Pers. 609.
Russian (Dvoretsky)
πρευμενής:
1 кроткий, ласковый, благосклонный (τινι Aesch., Eur.);
2 благоприятный, счастливый (τύχη Aesch.; νόστος Eur.);
3 умилостивительный (χοαί Aesch.).
Greek (Liddell-Scott)
πρευμενής: -ές, ποιητ. ἐπίθ. ἤπιος τὴν διάθεσιν, ἀγαθός, φιλικός, εὐμενής, τινι, πρός τινα, Αἰσχύλ. Ἀγ. 840, Εὐρ. Ἑκ. 538· ἀπολ., ἴδοιτο... πρευμενοῦς ἀπ’ ὄμματος Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 207· Ἀχαιῶν πρευμενεστέρων τύχοις Εὐρ. Τρῳ. 734· ― ἐπίρρ. πρευμενῶς αἰτεῖσθαι, παραινεῖν Αἰσχύλ. Πέρσ. 220. 224· δέχεσθαι ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 236. 3) ἐπὶ γεγονότων, εὐνοϊκὸς, αἴσιος, κατελθών... πρευμενεῖ τύχῃ ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 1647· τελευτάς... πρευμενεῖς κτίσειεν ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 140· πρευμενοῦς… νόστου τυχόντας Εὐρ. Ἑκ. 540. ΙΙ. ἐξευμενίζων, ἱλαστήριος, χοαὶ Αἰσχύλ. Πέρσ. 609, πρβλ. 685. ― (Ἐκ τοῦ πραῢ (πρηΰ), μένος, ὁ δὲ τύπος πρυημενὴς ἀπαντᾷ ἐν Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 618. 40).
Greek Monolingual
και πραϋμενής, πραϋμενές, Α
1. ο ήπιος, φιλικός απέναντι σε κάποιον, πράος («δοκοῦντας εἶναι κάρτα πρευμενεῖς ἐμοί», Αισχύλ.)
2. (για γεγονότα, συμβάντα) ευνοϊκός, αίσιος, καλός («πρευμενοῦς.,. νόστου τυχόντας», Ευρ.)
3. αυτός που εξευμενίζει, εξιλαστήριος, εξιλαστικός («πρευμενεῖς χοάς», Αισχύλ.).
επίρρ...
πρευμενῶς και πραϋμενῶς και ιων. τ. πρηϋμενῶς, Α
με πρευμενή τρόπο, με ήπια διάθεση, με φιλικό τρόπο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το επίθ. πρευμενής, κατά μία άποψη, ανάγεται σε αμάρτυρο τ. πρηυμενής, ο οποίος προήλθε, με διφθογγισμό τών -ηϋ-, από το επίθ. πρᾶος / πρηΰς και τη λ. μένος «πάθος, ψυχική ορμή, ψυχική διάθεση» (πρβλ. και τον τ. που παραδίδει ο Ησύχ. πραϋμενῶς
προθύμως, πράῳ τῷ μένει χρώμενος). Σύμφωνα με την άποψη αυτή, ο τ. πρευμενής πρέπει να θεωρηθεί ως ιων. τ. της τραγωδίας που έχει προέλθει από το πρηυμενής με βράχυνση της μακράς διφθόγγου προ του ημιφώνου -μ- κατά τον νόμο του Osthoff (πρβλ. βασιλεύς < βασιληύς). Κατ' άλλη, όμως, άποψη, η λ. πρευμενής έχει χρησιμοποιηθεί για μετρικούς λόγους αντί του απλού εὐμενής και επομένως έχει προέλθει από τον σύνθ. τ. προευμενής με έκθλιψη του -ο- του πρώτου συνθετικού πρό (πρβλ. πρηγορεών < προη-γορεών)].
Greek Monotonic
πρευμενής: -ὲς (πρᾶος, μένος), ποιητ. επίθ.,
I. πράος στη διάθεση, φιλικός, ήπιος, αγαπητός, σε Αισχύλ., Ευρ.· επίρρ. -νῶς, σε Αισχύλ.
II. εξιλαστήριος, εξευμενιστικός, στον ίδ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: gentle, merciful, pleasing, welcome (A., E.).
Derivatives: πρευμένεια f. gentleness (A., E.).
Origin: GR [a formation built with Greek elements]
Etymology: Prob. from *πρηϋ-μενής with diphthongisation and shortening of the long diphthong; so Ionism in the language of the tragedians. Diff. Chantraine Maia N. S. 1, 17 ff. (with criticism of the traditional interpretation): from *προ-ευμενής; formally not without problems. On προευμενής (Soloi, Cyprus) may be a reinterpretation, Brixhe-Hodot, Asie Mineure (1988) 147f.
Middle Liddell
πρευμενής, ές πρᾶος, μένος
I. poet. adj. gentle of mood, friendly, gracious, favourable, Aesch., Eur.:—adv. -νῶς, Aesch.
II. propitiatory, Aesch.
Frisk Etymology German
πρευμενής: {preumenḗs}
Meaning: sanftmütig, gnädig, angenehm, willkommen
Derivative: mit πρευμένεια f. Sanftmut (A., E.).
Etymology: Wohl aus *πρηϋ-μενής mit Diphthongierung und Kürzung des Langdiphthongs; somit Ionismus in der Tragikersprache. Anders Chantraine Maia N. S. 1, 17 ff. (mit Kritik der herkömmlichen Auffassung): aus *προευμενής; formal nicht ohne Bedenken.
Page 2,593
English (Woodhouse)
auspicious, favourable, friendly, gentle, kind, favorable, of omens
