cohaereo

Latin > English

cohaereo cohaerere, cohaesi, cohaesus V INTRANS :: stick/cling/hold/grow together, adhere; embrace; touch, adjoin, be in contact
cohaereo cohaereo cohaerere, cohaesi, cohaesus V INTRANS :: be consistent/coherent; be connected/bound/joined/tied together; be in harmony

Latin > English (Lewis & Short)

cŏ-haerĕo: haesi, haesum, 2, v. n.,
I to cling together, to be united, either of that whose parts cling together, to cohere, or of that which cleaves to something else, to adhere.
I Of a whole as composed of parts, or of the parts of a whole, to cling together, be united, to cohere, press or crowd together.
   A Lit.
   1    In gen.: mundus ita apte cohaeret, ut dissolvi nullo modo queat, nisi ab eodem a quo est colligatus, Cic. Univ. 5: omnia autem duo ad cohaerendum tertium aliquid anquirunt et quasi nodum vinculumque desiderant, id. ib. 4: neque enim materiam ipsam cohaerere potuisse, si nullā vi contineretur, id. Ac. 1, 6, 24: omni naturā cohaerente et continuatā, id. ib. 1, 7, 28: nec res ulla magis primoribus ex elementis Indupedita suis arte conexa cohaeret Quam validi ferri natura, Lucr. 6, 1010: solidā primordia... Quae minimis stipata cohaerent partibus arte, id. 1, 610; 2, 67: inter se juga velut serie cohaerentia, continuous, Curt. 7, 3, 21.—Of persons in a throng, etc.: alii extremo complexu suorum cohaerentes, Quint. 8, 3, 68; so of soldiers in line of battle: conferti et quasi cohaerentes tela vibrare non poterant, Curt. 3, 11, 4; and of two contending armies: duae quippe acies ita cohaerebant, ut armis arma pulsarent, id. 3, 11, 5; of ships: binas quadriremes Macedones inter se ita junxerant, ut prorae cohaererent, id. 4, 3, 14: conexis et cohaerentibus aedificiis, * Tac. G. 16.—
   2    Pregn., to consist in or of, be composed of; with abl. (rare): cum alia quibus cohaererent homines e mortali genere sumpserint, quae fragilia essent et caduca, animum esse ingeneratum a deo, Cic. Leg. 1, 8, 24; cf.: mundus omnibus partibus inter se congruentibus cohaeret et nititur, etc., Cic. Leg. ap. Lact. 5, 8, 10.—
   B Trop.
   1    Of persons united by kindred, friendship, etc., to be near, close, united: turpes ac perniciosos, etiamsi nobis sanguine cohaereant, amputandos, Quint. 8, 3, 75: est enim mihi perjucundum quod viri optimi mihique amicissimi adeo cohaesistis ut invicem vos obligari putetis, Plin. Ep. 7, 7, 1.—
   2    Of things.
   a In discourse, to belong together, be closely connected: quae... si suis quaeque temporibus reddere voluero, interrumpendae sunt res Asiae, quas... sicut inter se cohaerent, ita opere ipso conjungi aptius videri potest, Curt. 5, 1, 2.—
   b In thought, to be consistent, agree together: em, Paululum obsoni, ipsus tristis, de inproviso nuptiae—Non cohaerent, i.e. cannot all be here at once, Ter. And. 2, 2, 24: tam eras excors, ut... non modo non cohaerentia inter se diceres, sed maxime dijuncta atque contraria, Cic. Phil. 2, 8, 18: dubitandum non est quin numquam possit utilitas cum honestate contendere. Itaque accepimus Socratem exsecrari solitum eos qui primum haec naturā cohaerentia opinione distraxissent, id. Off. 3, 3, 11: non quaero jam, verumne sit: illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere, id. Fin. 5, 27, 79: animadvertisti, quam multa dicta sint, quamque, etiam si minus vera, tamen apta inter se et cohaerentia, id. N. D. 3, 1, 4: male cohaerens cogitatio, Quint. 10, 6, 6: sensus inter se juncti, atque ita cohaerentes, ne, etc., id. 7, 10, 16; 9, 4, 20; 9, 4, 63: sermo hercule familiaris et cottidianus non cohaerebit, si verba inter nos aucupamur, have a consistent meaning, be intelligible, Cic. Caecin. 18, 52: vix diserti adulescentis cohaerebat oratio, id. Cael. 7, 15; and of harmony in the arrangement of words: conlocabuntur igitur verba, ut aut inter se aptissime cohaereant extrema cum primis eaque sint quam suavissimis vocibus, etc., id. Or. 44, 149: haec collocatio verborum ... quae junctam orationem efficit, quae cohaerentem, etc., id. de Or. 3, 43, 172; Quint. 9, 4, 66.—
   3    Pregn., to hold together, i.e. remain, exist, maintain itself: omnibus modis fulciendi sunt, qui ruunt nec cohaerere possunt propter magnitudinem aegritudinis, Cic. Tusc. 3, 25, 61: virtutes sine vitā beatā cohaerere non possunt, nec sine virtute vita beata, id. ib. 5, 28, 80: vix haec, si undique fulciamus, jam labefacta... nixa in omnium nostrum umeris cohaerebunt, id. Har. Resp. 27, 60.—
II To cling closely to something else, to adhere, be connected with, cleave to, be in contact with, etc.
   A Lit.
   1    With dat.: temptanti dextera flxa est Cuspide Marmaridae Corythi, lignoque cohaesit, Ov. M. 5, 125; 11, 76: nec equo mea membra cohaerent, id. Am. 1, 4, 9: scopuloque affixa cohaesit, id. M. 4, 553: fructus quamdiu solo cohaerent, Dig. 47, 2, 63: superficies... quae natura solo cohaeret, ib. 44, 7, 44, § 1 fin.: quippe turris... muris hostium propemodum cohaerebat, Curt. 4, 4, 11: experimentum marmorati est in subigendo donec rutro non cohaereat, Plin. 36, 23, 55, § 177: qui cohaerent Mesopotamiae Rhoali vocantur, adjoin, id. 5, 24, 21, § 87.—
   2    With cum and abl.: quidquid enim sequitur quamque rem, id cohaeret cum re necessario, Cic. Top. 12, 53.—
   3    With in and abl.: cohaerentis videmus in conchis (margaritas), etc., Plin. 9, 35, 54, § 109.—
   4    Absol.: jamque ea (navis) quae non cohaerebat, i.e. which did not collide, Curt. 4, 4, 7.—
   B Trop., to be closely connected with, in agreement or harmony with something else, to be consistent with: quod illa, quae prima dicuntur, si vehementer velis congruere et cohaerere cum causā, ex eis ducas oportet, quae post dicenda sunt, Cic. Inv. 1, 14, 19: si continget, etiam (id quod fingemus) verae alicui rei cohaereat, Quint. 4, 2, 89: ut non tamquam citharoedi prooemium adfictum aliquid, sed cohaerens cum omni corpore membrum videatur, Cic. de Or. 2, 80, 325: creditis tot gentes... non sacris, non moribus, non commercio linguae nobiscum cohaerentes, eodem proelio domitas esse, etc., Curt. 6, 3, 8: potentia male cohaerens inter Pompeium et Caesarem, Vell. 2, 47, 2.—
   2    To be vitally connected with, to depend upon a thing; with abl.: sed ita legibus Sullae cohaerere statum civitatis adfirmat, ut iis solutis stare ipsa non possit, Quint. 11, 1, 85.—Hence,
   1    cŏhae-rens, entis, P. a. (cohering, i.e.), being in accord, corresponding: aptius et cohaerentius, Gell. 1, 1, 6.—*
   2    cŏhaerenter, adv., continuously, uninterruptedly: dimicatum est, Flor. 2, 17, 5.—
   3    cŏhaesus, a, um. P. a., pressed together: quercus stricta denuo et cohaesa, Gell. 15, 16, 4.

Latin > French (Gaffiot 2016)

cŏhærĕō,¹⁰ hæsī, hæsum, ēre, intr., être attaché ensemble,
1 [pr. et fig.] être lié, attaché : cum aliqua re Cic. de Or. 2, 325, être attaché à qqch. ; alicui rei Curt. 4, 4, 11 ; Ov. M. 5, 125 ; Plin. 5, 21 ; [avec inter se ] : collocabuntur verba, ut inter se quam aptissime cohæreant extrema cum primis Cic. Or. 149, on arrangera les mots dans la phrase de manière que les syllabes finales se lient le plus étroitement possible aux syllabes initiales ; non cohærentia inter se dicere Cic. Phil. 2, 18, tenir des propos sans liaison entre eux (sans suite)
2 être attaché dans toutes ses parties solidement, avoir de la cohésion, former un tout compact : mundus ita apte cohæret, ut dissolvi nullo modo queat Cic. Tim. 15, l’univers forme un tout si bien lié qu’il ne saurait être détruit (Ac. 1, 24 ; 2, 28) ; alia, quibus cohærent homines Cic. Leg. 1, 24, les autres éléments qui constituent l’homme ; qui ruunt nec cohærere possunt propter magnitudinem ægritudinis Cic. Tusc. 3, 61, ceux qui sous le poids du chagrin croulent et se désagrègent ; vix cohærebat oratio Cic. Cæl. 15, c’est à peine si son discours se tenait ; male cohærens cogitatio Quint. 10, 6, 6, une préparation de discours inconsistante [qu’on ne tient pas solidement dans sa mémoire]. part. cohæsus = cohærens Gell. 15, 16, 4.

Latin > German (Georges)

co-haereo, haesī, haesum, ēre, zusammenhangen, I) mit einem andern Gegenstande zusammenhangen, = zusammenkleben, verwachsen sein, unmittelbar zusammenstoßen, unmittelbar od. eng verbunden sein, m. cum u. Abl., m. bl. Dat., m. inter se, m. Abl. (wodurch?), absol., a) eig., äußerlich, sowohl mit etw., cohaerens cum corpore membrum, Cic.: turris muris hostium propemodum cohaerebat, Curt.: nec equo membra mea cohaerent (umschr. = ich bin kein Hippozentaur), Ov.: nec femori committe femur, nec crure cohaere, Ov.: qui cohaerent Mesopotamiae Rhoali vocantur, Plin. – als auch (mit u. ohne inter se) miteinander, ossa inter se cohaerent, Cels.: inter se iuga velut serie cohaerentia, Curt. – labra cohaerentia, Mela: rami alius alio implicati et cohaerentes, Curt.: conexa et cohaerentia aedificia, Tac.: duae acies ita cohaerebant, ut armis arma pulsarent, Curt.: dehiscentibus quae cohaerebant, Sen.: libri situ cohaerentes, Sen. – b) übtr., innerlich, α) übh., sowohl mit etw., vitiosum est, quod non ex ipsa causa natum videatur, ut proprie cohaereat cum narratione, Cornif. rhet.: si (illa, quae prima dicuntur) vehementer velis congruere et cohaerere cum causa, Cic.: collocabuntur igitur verba, ut inter se aptissime cohaereant extrema cum primis, Cic.: quod causae non cohaeret, Quint.: dos cohaeret matrimonio, ICt. – als auch (mit u. ohne inter se) miteinander, res (die Ereignisse) inter se cohaerent, Curt.: ut non modo non cohaerentia inter se diceres, sed maxime disiuncta et contraria, Cic.: paululum obsoni; ipsus tristis; de improviso nuptiae; non cohaerent, das reimt sich nicht zusammen, Ter. – β) insbes., durch irgend ein soziales, verwandtschaftliches, geschäftliches usw. Band zusammenhangen, eng verbunden sein, v. Pers., tot gentes non sacris, non moribus, non commercio linguae nobiscum cohaerentes, Curt.: etiamsi nobis sanguine cohaereant, Quint. – v. Abstr., haec ratio pecuniarum, quae Romae versatur, implicita est cum illis pecuniis Asiaticis et cohaeret, Cic.: ex invidia potentiae male cohaerens inter Cn. Pompeium et C. Caesarem concordia, Vell. – II) in sich-, organisch zusammenhangen, zusammenhalten, innerlichen Halt haben (s. Schömann Cic. de nat. deor. 2, 82. Kühner u. Tischer Cic. Tusc. 3, 61. Jordan Cic. Caecin. 52), a) eig.: mundus ita apte cohaeret, ut dissolvi nullo modo queat, Cic.: aliquid eiusmodi nullā cohaerendi naturā, ohne eine darin wirkende Kraft organischen Zusammenhangs, Cic.: u. (im Bilde) vix haec, si undique fulciamus, iam labefacta, vix, inquam, nixa in omnium nostrum umeris cohaerebunt, Cic.: u. so v. Pers., omnibus modis fulciendi sunt, qui ruunt nec cohaerere possunt propter magnitudinem aegritudinis, gleichs. (wie ein Bau) nicht zusammenhalten, d.i. sich nicht zusammennehmen, sich nicht fassen können, Cic. – ille (imperator) est vinculum, per quod res publica cohaeret, Sen.: alia, quibus (wodurch) cohaerent (homines), d.i. woraus sie bestehen, Cic. – b) übtr., v. Reden u. Denken, einen bündigen Zusammenhang od. Halt haben, vix diserti adulescentis cohaerebat oratio, Cic.: sermo hercle et familiaris et cotidianus non cohaerebit, si verba inter nos aucupabimur, Cic. – male cohaerens cogitatio (Gedankenvorbereitung), Quint. – / Partiz. cohaesus = cohaerens, Gell. 15, 16, 4.