κρότος: Difference between revisions

|Definition=ὁ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[rattling noise]], made to collect a swarm of bees, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span> 627a16</span>; <b class="b3">κ. ποδῶν</b> [[beat]] of the feet in dancing, <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>783</span> (pl.), <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span> 546</span> both lyr.); κ. σικινίδων <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyc.</span>37</span>; <b class="b3">ὁ τῶν δακτύλων κ</b>. [[snapping]] of the fingers, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>17.5</span>; <b class="b3">ἐνόπλιος κ</b>. [[clash]] of arms, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Mar.</span>22</span>; ὁ κ. τῶν λόγων <span class="bibl">Luc.<span class="title">Dem.Enc.</span>15</span> (but perhaps 'welding'); ἡ εὔροια καὶ ὁ τῆς γλώσσης κ. <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VS</span>2.25.6</span>; ῥυθμοῖο κ. <span class="title">APl.</span>4.226 (Alc. Mess.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">κ. χειρῶν</b> [[clapping]] of hands, [[applause]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>157</span>: abs., <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>6.1.13</span>, etc.; θόρυβον καὶ κ… ἐποιήσατε <span class="bibl">D.21.14</span>, cf. <span class="bibl">19.195</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> in token of ridicule, γέλως καὶ κ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">La.</span>184a</span>.</span>

|btext=ου (ὁ) :<br />bruit qu’on fait en frappant sur qch ; <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> [[κρότος]] δακτύλων ÉL bruit qu’on produit en faisant claquer les doigts;<br /><b>2</b> [[κρότος]] [[χειρῶν]] AR, <i>ou abs.</i> [[κρότος]] bruit qu’on fait en battant des mains, applaudissement;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> bruit d'un discours, d'un chant.<br />'''Étymologie:''' [[κροτέω]].

|elrutext='''κρότος:''' ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[шум]], [[грохот]], [[лязг]] ([[ἐνόπλιος]] Plut.); топот (ποδῶν Eur.);<br /><b class="num">2)</b> [[звучание]], [[звуки]] (λόγων Luc.);<br /><b class="num">3)</b> (тж. κ. [[χειρῶν]] Arph.) хлопание, рукоплескания: κ. ἦν [[πολύς]] Xen. раздались громкие рукоплескания;<br /><b class="num">4)</b> [[шум неодобрения]], [[шиканье]] (κ. καὶ [[γέλως]] Plat.).

|mltxt=ο (AM [[κρότος]], Μ και [[κρότος]], τὸ)<br /><b>1.</b> [[δυνατός]] και [[ξηρός]] [[ήχος]] μικρής διάρκειας που προέρχεται [[συνήθως]] από [[κρούση]] ή [[σύγκρουση]] (α. «μέ ξύπνησε [[ένας]] [[φοβερός]] [[κρότος]]» β. «ὀλολύγματα παννυχίοις ὑπὸ παρθένων ἰαχεῖ ποδῶν κρότοισιν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> (γενικά) ο [[έντονος]] [[ήχος]] ή ο [[θόρυβος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>(ακουστ.)</b> [[ήχος]] πολύ σύντομης [[συνήθως]] διάρκειας, ο [[οποίος]] στερείται του χαρακτηριστικού του ύψους<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> ζωηρή [[εντύπωση]] ή [[μεγάλη]] [[απήχηση]] ενός γεγονότος, [[πάταγος]] («τα τελευταία σκάνδαλα έκαναν κρότο διεθνώς»)<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[ταραχή]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[παίρνω]] τὸ [[κρότος]]» — καταλαμβάνομαι από φόβο<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />[[χειροκρότημα]], [[επιδοκιμασία]] («[[κρότος]] χειρών», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>(ειδ.)</b> [[ξηρός]] [[ήχος]] που προκαλεί [[κανείς]] προκειμένου να συγκεντρώσει [[σμήνος]] [[μελισσών]] («δοκοῦσι δὲ χαίρειν αἱ μέλιτται καὶ τῷ κρότῳ», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[αποδοκιμασία]] («ἦν δὲ [[γέλως]] καὶ [[κρότος]] ὑπὸ τῶν ἐκ τῆς ὁλκάδος», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[κρότος]] [[είναι]] μεταρρηματ. παρ. του <i>κροτῶ</i>, το οποίο μαρτυρείται [[νωρίτερα]] και συχνότερα από το [[κρότος]]. Πρόκειται πιθ. για επιτατικό σχηματισμό, που ανάγεται ίσως σε <i>krnt</i>- και συνδέεται με τα σημασιολογικώς συγγενή <i>βρομῶ</i>, <i>δουπῶ</i>, [[καθώς]] και με αγγλοσαξ. <i>hrindan</i>, <i>hrand</i>, αρχ. νορβ. <i>hrinda</i>, <i>hratt</i> «[[χτυπώ]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κρόταλο]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κροτικός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[κροτοθόρυβος]]. (Β' συνθετικό) [[άκροτος]], [[δίκροτος]], [[έκκροτος]], [[μονόκροτος]], [[πολύκροτος]], [[τρίκροτος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αμφίκροτος</i>, [[απόκροτος]], <i>δυσκροτος</i>, [[επίκροτος]], [[εύκροτος]], [[ιππόκροτος]], [[κατάκροτος]], [[κωδωνόκροτος]], <i>λιγόκροτος</i>, [[μετρόκροτος]], [[νεόκροτος]], [[περίκροτος]], [[ποδίκροτος]], [[ποσσίκροτος]], [[υψίκροτος]], [[φιλόκροτος]], [[χαλκόκροτος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αλεξίκροτος]]].

|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: <b class="b2">beat of the feet, clapping of the hands, of rowers etc., noise, clapping, applause</b> (Att. etc.).<br />Compounds: Often as 2. member, e.g. <b class="b3">μονό-</b>, <b class="b3">δί-</b>, <b class="b3">τρί-κροτος</b> [[with one]], [[two]], [[three rows of rowers]] (E., X., Plb.; Morrison Class. Quart. 41, 122 ff.), <b class="b3">ἱππό-κροτος</b> [[beaten by horses]], [[sounding from the beat of horses]] (Pi., E.), <b class="b3">ἀπό-κροτος</b> [[beaten hard]] (Th., X.).<br />Derivatives: [[κροτέω]], also with preflx, esp. <b class="b3">συν-</b>, in diverse meanings, <b class="b2">rattle (make), beat, stamp</b> (O 453, IA.) with [[κρότημα]] (S., E.), <b class="b3">-ησμός</b> (A. Th. 561, after [[ὀρχησμός]]? Chantraine Formation 141), <b class="b3">-ησις</b> ([Pl.] Ax., Ph. Bel.), <b class="b3">-ητικός</b> (Dosith.). - [[κρόταλα]] n. pl. [[clapper]], [[castanets]] (h. Hom., Pi., Hdt.), sg. metaph. [[boaster]] (Ar., E.), with [[κροτάλια]] n. pl. <b class="b2">(clappering) ear-rings</b> (pap.), NGr. [[κροταλίας]], <b class="b3">-ίτης</b> <b class="b2">clappersnake?</b> (Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 83), [[κροταλίζω]] [[clapper]] (A 160, Hdt. usw.) with <b class="b3">-ίστρια</b>, <b class="b3">-ιστρίς</b> [[castanetteplayer]] (pap.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: On [[κρόταφος]], <b class="b3">-φίς</b> s. v. As soundverb compare [[κροτέω]] with [[κομπέω]], [[κοναβέω]], [[δουπέω]], [[βρομέω]], partly denomin., partly intensive deverbatives (see s. vv. and Schwyzer 726 w. n. 5). The earlier and more often attestations of [[κροτέω]] compared with [[κρότος]] speak for the priority of the verb. - The only usable comparison gives a German. verb with inner (orig. only presential?) nasalising, OE [[hrindan]], [[hrand]], OWNo. [[hrinda]], [[hratt]] [[push]] (IE <b class="b2">*kre-n-t-</b>? Pok. 621); the analysis rests only on the comparison with <b class="b3">κροτ-</b>, and must prob. be rejected. - Wrong connections in Bq s. v.

|mantxt=(=[[ξερός]] [[ἦχος]]). Εἶναι ἠχοποιημένη λέξη. Ἀπό τό [[ρῆμα]] [[κρούω]] (=χτυπῶ) ἀπό ὅπου καί τά παράγωγα: [[κροῦμα]] καί [[κροῦσμα]] (=χτύπημα), [[κρουματικός]] καί [[κρουσματικός]], [[κροῦσις]], [[ἀνάκρουσις]], [[παράκρουσις]], [[ὑπόκρουσις]], [[ἀπόκρουσις]], [[σύγκρουσις]], [[κρουσμός]], [[κρουστέον]], [[ἀνακρουστέον]], [[κρουστικός]], [[ἀποκρουστικός]], καί τά σύνθ.: κρουσιδημῶ (=ἐξαπατῶ τό δῆμο), [[κρουσίθυρος]], [[κρουσιλύρης]], κρουσιμετρῶ (=ἐξαπατῶ μετρώντας λειψά τό σιτάρι), παρακρουσιχοίνικος, [[πολύκροτος]].