εὐσεβής: Difference between revisions

From LSJ

παιδείαν δὲ πᾶσαν, μακάριε, φεῦγε τἀκάτιον ἀράμενοςflee all education, raising up the top sail

Source
m (Text replacement - "<b>πρβλ.</b>" to "πρβλ.")
m (Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(25 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=efsevis
|Transliteration C=efsevis
|Beta Code=eu)sebh/s
|Beta Code=eu)sebh/s
|Definition=ές (dat. pl. -<span class="sense"><span class="bld">A</span> σεβέοις <span class="title">IG</span>5(1).1390.5 (Andania)), (σέβω) [[pious]], [[religious]], opp. [[δυσσεβής]] ([[quod vide|q.v.]]), <span class="bibl">Thgn.1141</span>, <span class="bibl">Hdt.2.141</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>3.41</span>; τρόπος <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span> 457</span> (lyr.): not common in early Prose, Gorg.<span class="title">Fr.</span>6D., <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>39e</span>; [[dutiful]], esp. [[discharging sacred duties]], [[πρός]] or <b class="b3">ἔς τινα</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>340</span>, <span class="bibl">E. <span class="title">El.</span>253</span>; <b class="b3">ἀνὴρ εὐ</b>. (v.l. [[εὐλαβής]]) κατὰ τὸν νόμον <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>22.12</span>; <b class="b3">εὐ. καὶ φοβούμενος τὸν θεόν</b> ib.<span class="bibl">10.2</span>: c.acc. modi, -<b class="b3">εστέρα χεῖρα</b> [[more righteous]] in act, <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>141</span>; εὐσεβεῖς κἀξ εὐσεβῶν βλαστόντας <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>589</span>; <b class="b3">ὁ τῶν εὐσεβῶν χῶρος</b>, of a place in the nether world, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ax.</span>371c</span>; <b class="b3">ἐν εὐσεβέων</b> (sc. [[χώρῳ]]) <span class="bibl">Call.<span class="title">Epigr.</span>12</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Sammelb.</span>2048</span> (ii b.c.). </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> Astrol., αἱ τῶν εὐσεβῶν μοῖραι <span class="title">Cat.Cod.Astr.</span>8(4).227. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> as [[epithet]] of Emperors, = [[Pius]], IGRom.3.91 (iii A.D.), al., <span class="bibl"><span class="title">PGrenf.</span>1.49.28</span> (iii A.D.), <span class="bibl"><span class="title">PHamb.</span>1.13.2</span> (iii A.D.), etc.; esp. of Antoninus Pius, <span class="title">IGRom.</span>3.1293, al. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> of taxes, etc., due to the Emperor, <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>917.15</span> (iv A.D.), etc. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> metaph., of a piece of land, [[dutiful]], i.e. [[productive]], ἀγρὸν -έστερον γεωργεῖν οὐδ' ἕνα οἶμαι <span class="bibl">Men.<span class="title">Georg.</span>35</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> ofacts, things, etc., [[holy]], [[sacred]], ταῦτά μοὐστὶν εὐσεβῆ θεῶν πάρα <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>122</span>; εὐ. χρηστηριον <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>1272</span>; <b class="b3">ἐν εὐσεβεῖ [ἐστι</b>] c.inf., <span class="bibl">Id.<span class="title">Hel.</span>1277</span>; <b class="b3">τὸ εὐ</b>., = [[εὐσέβεια]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1125</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>43</span>; <b class="b3">τὸ ὑμέτερον εὐ</b>. <span class="bibl">Antipho 5.96</span>; <b class="b3">τοὐμὸν εὐ</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>656</span>; <b class="b3">τιτῶν ἐν ἀνθρώποις εὐσεβῶν παραβαίνειν</b> Philipp. ap. <span class="bibl">D.18.157</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> Adv. [[εὐσεβέως]], Att. -[[βῶς]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>6.79</span>, etc.; <b class="b3">εὐσεβῶς ἔχει</b>, for <b class="b3">εὐσεβές ἐστι</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1431</span>, <span class="bibl">D.19.212</span>: Comp. -έστερον <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span> 4.3.16</span>: Sup. -έστατα <span class="bibl">Isoc.4.33</span>.</span>
|Definition=εὐσεβές (dat. pl. -<br><span class="bld">A</span> σεβέοις ''IG''5(1).1390.5 (Andania)), ([[σέβω]]) [[pious]], [[religious]], opp. [[δυσσεβής]] ([[quod vide|q.v.]]), Thgn.1141, [[Herodotus|Hdt.]]2.141, Pi.''O.''3.41; τρόπος Ar.''Ra.'' 457 (lyr.): not common in early Prose, Gorg.''Fr.''6D., [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 39e; [[dutiful]], esp. [[discharging sacred duties]], [[πρός]] or <b class="b3">ἔς τινα</b>, A.''Supp.''340, E. ''El.''253; <b class="b3">ἀνὴρ εὐσεβής</b> ([[varia lectio|v.l.]] [[εὐλαβής]]) κατὰ τὸν νόμον ''Act.Ap.''22.12; <b class="b3">εὐσεβὴς καὶ φοβούμενος τὸν θεόν</b> ib.10.2: c.acc. modi, <b class="b3">εὐσεβεστέρα χεῖρα</b> [[more]] [[righteous]] in [[act]], A.''Ch.''141; εὐσεβεῖς κἀξ εὐσεβῶν βλαστόντας S.''El.''589; <b class="b3">ὁ τῶν εὐσεβῶν χῶρος</b>, of a place in the nether world, Pl.''Ax.''371c; <b class="b3">ἐν εὐσεβέων</b> (''[[sc.]]'' [[χώρῳ]]) Call.''Epigr.''12, cf. ''Sammelb.''2048 (ii b.c.).<br><span class="bld">b</span> Astrol., αἱ τῶν εὐσεβῶν μοῖραι ''Cat.Cod.Astr.''8(4).227.<br><span class="bld">2</span> as [[epithet]] of Emperors, = [[Pius]], IGRom.3.91 (iii A.D.), al., ''PGrenf.''1.49.28 (iii A.D.), ''PHamb.''1.13.2 (iii A.D.), etc.; especially of [[Antoninus]] [[Pius]], ''IGRom.''3.1293, al.<br><span class="bld">b</span> of taxes, etc., due to the Emperor, ''BGU''917.15 (iv A.D.), etc.<br><span class="bld">3</span> metaph., of a piece of land, [[dutiful]], i.e. [[productive]], ἀγρὸν εὐσεβέστερον γεωργεῖν οὐδ' ἕνα οἶμαι Men.''Georg.''35.<br><span class="bld">II</span> ofacts, things, etc., [[holy]], [[sacred]], ταῦτά μοὐστὶν εὐσεβῆ θεῶν πάρα A.''Ch.''122; εὐσεβὲς [[χρηστήριον]] E.''El.''1272; <b class="b3">ἐν εὐσεβεῖ [ἐστι]</b> c.inf., Id.''Hel.''1277; [[τὸ εὐσεβές]] = [[εὐσέβεια]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1125, E.''Tr.''43; <b class="b3">τὸ ὑμέτερον εὐσεβές</b> Antipho 5.96; <b class="b3">τοὐμὸν εὐσεβές</b> E.''Hipp.''656; <b class="b3">τιτῶν ἐν ἀνθρώποις εὐσεβῶν παραβαίνειν</b> Philipp. ap. D.18.157.<br><span class="bld">III</span> Adv. [[εὐσεβέως]], Att. [[εὐσεβῶς]], Pi.''O.''6.79, etc.; <b class="b3">εὐσεβῶς ἔχει</b>, for <b class="b3">εὐσεβές ἐστι</b>, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1431, D.19.212: Comp. εὐσεβέστερον [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]'' 4.3.16: Sup. εὐσεβέστατα Isoc.4.33.
}}
{{bailly
|btext=ής, ές :<br /><b>1</b> pieux, qui marque des sentiments de piété (religieuse <i>ou</i> filiale, <i>etc.</i>) ; τὸ εὐσεβές la piété;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> innocent, irréprochable <i>en gén;<br />Cp.</i> εὐσεβέστερος, <i>Sp.</i> εὐσεβέστατος.<br />'''Étymologie:''' [[εὖ]], σέβομαι.
}}
{{pape
|ptext=ές, <i>wer seine [[Pflichten]] gegen Gott, die [[Eltern]], Vorgesetzten und überhaupt [[ehrwürdige]] [[Personen]] [[erfüllt]], der pflichtmäßig handelt, [[fromm]], [[gottesfürchtig]]</i>, bes. von [[Menschen]], auch von [[Sachen]], Theogn. 1142; εὐσεβεῖ γνώμᾳ Pind. <i>Ol</i>. 3.43; εὐσεβέστατος <i>I</i>. 2.43; oft bei Tragg., πρός τινα, Aesch. <i>Suppl</i>. 335, wie εἴς τινα, Eur. <i>El</i>. 253; καὶ [[ταῦτα]] μοὐστὶν εὐσεβῆ [[θεῶν]] πάρα Aesch. <i>Ch</i>. 120; auch [[λόγος]], <i>Suppl</i>. 919; [[τρόπος]], Ar. <i>Ran</i>. 457; τό γ' εὐσεβὲς μόνοις παρ' [[ὑμῖν]] [[εὗρον]] Soph. <i>O.C</i>. 1127, d.i. <i>[[Frömmigkeit]]</i>, wie Eur. <i>Tr</i>. 42; vgl. [[οὔτε]] τὸ ὑμέτερον εὐσεβὲς [[παρείς]] Antiph. 3.96; Plat. [[δίκαιος]] ἀνὴρ καὶ εὐσεβὴς καὶ ἀγαθὸς [[πάντως]] <i>Phil</i>. 39e, [[öfter]], [[obwohl]] das Wort in [[Prosa]] [[verhältnismäßig]] [[seltener]] erscheint.<br><b class="num">• Adv.</b> [[εὐσεβέως]], Pind. <i>Ol</i>. 6.79; att. [[εὐσεβῶς]], z.B. τοῖς ἐν γένει γὰρ τἀγγενῆ ὁρᾶν εὐσ. [[ἔχει]] Soph. <i>O.R</i>. 1431, es ist fromme [[Pflicht]] für sie; Dem. 19.212 ὥστε μηδενὶ [[ὑμῶν]] [[εὐσεβῶς]] [[ἔχει]] ἀποψηφίσασθαι [[αὐτοῦ]], so daß [[Keiner]] von euch [[fromm]] seine [[Pflicht]] tut, wenn er ihn losspricht; [[εὔχομαι]] Plat. <i>Legg</i>. VII.821d; Sp.
}}
{{elru
|elrutext='''εὐσεβής:'''<br /><b class="num">1</b> [[благочестивый]], [[набожный]] Pind., Trag., Her., Plat.: εὐ. χεῖρα Aesch. праведный в (своих) деяниях; εὐσερεῖς ἐξ εὐσεβῶν Soph. праведные (дети) праведных (родителей), т. е. законные дети; ὁ τῶν εὐσεβῶν [[χῶρος]] Plat. место праведных (в царстве теней);<br /><b class="num">2</b> [[почтительный]] (πρός τινα Aesch. и εἴς τινα Eur.);<br /><b class="num">3</b> [[священный]] ([[χρηστήριον]] Eur.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''εὐσεβής''': -ές, (σέβω) Λατ. pius, ὡς καὶ νῦν, [[θρῆσκος]], [[εὐλαβής]], [[ὅσιος]], ἀντίθετον τῷ δυσσεβὴς (ὃ ἴδε), Θέογν. 1137, Ἡρόδ. 2. 141, Πινδ. Ο. 3. 73, καὶ Ἀττ., ἀλλ’ οὐχὶ κοινὸν παρὰ πεζολόγοις, Πλάτ. Φιλ. 39Ε: πιστὸς εἰς τὰ [[ἑαυτοῦ]] καθήκοντα, ἰδίως ἐκπληρῶν ἱερὰ καθήκοντα, πρὸς ἢ ἔς τινα Αἰσχύλ. Ἱκ. 339, Εὐρ. Ἠλ. 253
|lstext='''εὐσεβής''': -ές, (σέβω) Λατ. pius, ὡς καὶ νῦν, [[θρῆσκος]], [[εὐλαβής]], [[ὅσιος]], ἀντίθετον τῷ δυσσεβὴς (ὃ ἴδε), Θέογν. 1137, Ἡρόδ. 2. 141, Πινδ. Ο. 3. 73, καὶ Ἀττ., ἀλλ’ οὐχὶ κοινὸν παρὰ πεζολόγοις, Πλάτ. Φιλ. 39Ε: πιστὸς εἰς τὰ [[ἑαυτοῦ]] καθήκοντα, ἰδίως ἐκπληρῶν ἱερὰ καθήκοντα, πρὸς ἢ ἔς τινα Αἰσχύλ. Ἱκ. 339, Εὐρ. Ἠλ. 253
}}
{{bailly
|btext=ής, ές :<br /><b>1</b> pieux, qui marque des sentiments de piété (religieuse <i>ou</i> filiale, <i>etc.</i>) ; τὸ εὐσεβές la piété;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> innocent, irréprochable <i>en gén;<br />Cp.</i> εὐσεβέστερος, <i>Sp.</i> εὐσεβέστατος.<br />'''Étymologie:''' [[εὖ]], σέβομαι.
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[εὐσεβής]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[dutiful]], [[pious]] εὐσεβεῖ γνώμᾳ φυλάσσοντας μακάρων τελετάς (O. 3.41) “Πηλέι ὅν τ' εὐσεβέστατον [[φάτις]] Ἰαολκοῦ τράφειν [[πεδίον]]” (I. 8.40) adv., -έως. έως, ἐδώρησαν [[θεῶν]] κάρυκα λιταῖς θυσίαις πολλὰ δὴ πολλαῖσιν Ἑρμᾶν εὐσεβέως (O. 6.79)
|sltr=[[εὐσεβής]] [[dutiful]], [[pious]] εὐσεβεῖ γνώμᾳ φυλάσσοντας μακάρων τελετάς (O. 3.41) “Πηλέι ὅν τ' εὐσεβέστατον [[φάτις]] Ἰαολκοῦ τράφειν [[πεδίον]]” (I. 8.40) adv., -έως. έως, ἐδώρησαν [[θεῶν]] κάρυκα λιταῖς θυσίαις πολλὰ δὴ πολλαῖσιν Ἑρμᾶν εὐσεβέως (O. 6.79)
}}
}}
{{eles
{{eles
Line 29: Line 35:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-ές (ΑΜ [[εὐσεβής]], -ές, Μ και εὐσεβός, -όν)<br /><b>1.</b> αυτός που σέβεται τον θεό και τηρεί τις εντολές του, [[θρήσκος]]<br /><b>2.</b> [[εκείνος]] που τον διακρίνει [[ευσέβεια]] (α. «ευσεβείς σκέψεις» β. «εὐσεβεῑ γνώμᾳ»)<br /><b>3.</b> αυτός που νιώθει βαθύ σεβασμό [[προς]] τους γονείς, δασκάλους κ.λπ.<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «εὐσεβεῑς πόθοι» — επιθυμίες ή επιδιώξεις που δεν ανακοινώνονται [[φανερά]] και [[είναι]] πολύ δύσκολο να εκπληρωθούν<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[άγιος]], [[ιερός]] («[[θρησκεία]] εὐσεβὴς και [[θεία]]»)<br /><b>2.</b> [[επίθετο]], τιμητική [[προσφώνηση]] αυτοκρατόρων ή υψηλών προσώπων (α. «ἡ ἀγαθή... εὐσεβεστάτη [[βασίλισσα]]...» β. «Ἀντωνῑνος ὁ Εὐσεβής»)<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τo εὐσεβές</i><br />η [[ευσέβεια]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[δίκαιος]]<br /><b>2.</b> (για αγρό) [[εύφορος]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «ὁ τῶν εὐσεβῶν [[χῶρος]]» — ο [[κάτω]] [[κόσμος]], ο Αδης<br />β) «[[φόρος]] [[ευσεβής]]» — [[φόρος]] που έχει επιβληθεί από τον ίδιο τον αυτοκράτορα. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[ευσεβώς]] (ΑΜ εὐσεβῶς, Α και εὐσεβέως)<br />με [[ευσέβεια]], με σεβασμό [[προς]] τον θεό<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[ορθά]], σωστά («τοὺς καρποὺς πλήρεις γεγονέναι οὐκ ἄν εὐσεβῶς λέγοιμεν [[ἔργον]] [[εἶναι]] τῶν γεωργῶν ἀλλ' [[ἔργον]] τοῦ Θεοῡ»)<br /><b>2.</b> σύμφωνα με την ορθόδοξο [[πίστη]] («τῶν εὐσεβῶς και πιστῶς βασιλευσάντων»).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ευ</i> <span style="color: red;">+</span> -<i>σεβής</i> (<span style="color: red;"><</span> [[σέβας]]), [[πρβλ]]. <i>α</i>-<i>σεβής</i>, <i>θεο</i>-<i>σεβής</i>. Η λ. στην αρχ. ελλ. σήμαινε «τον πιστό στα καθήκοντά του» και [[κυρίως]] στα θρησκευτικά του καθήκοντα. Η [[σημασία]] αυτή διατηρήθηκε στη Νέα Ελληνική, στην οποία η λ. χρησιμοποιείται για κάποιον που δείχνει ιδιαίτερο σεβασμό [[προς]] τα [[θεία]]].
|mltxt=-ές (ΑΜ [[εὐσεβής]], -ές, Μ και [[εὐσεβός]], -όν)<br /><b>1.</b> αυτός που σέβεται τον θεό και τηρεί τις εντολές του, [[θρήσκος]]<br /><b>2.</b> [[εκείνος]] που τον διακρίνει [[ευσέβεια]] (α. «ευσεβείς σκέψεις» β. «εὐσεβεῖ γνώμᾳ»)<br /><b>3.</b> αυτός που νιώθει βαθύ σεβασμό [[προς]] τους γονείς, δασκάλους κ.λπ.<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «εὐσεβεῖς πόθοι» — επιθυμίες ή επιδιώξεις που δεν ανακοινώνονται [[φανερά]] και [[είναι]] πολύ δύσκολο να εκπληρωθούν<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[άγιος]], [[ιερός]] («[[θρησκεία]] εὐσεβὴς και [[θεία]]»)<br /><b>2.</b> [[επίθετο]], τιμητική [[προσφώνηση]] αυτοκρατόρων ή υψηλών προσώπων (α. «ἡ ἀγαθή... εὐσεβεστάτη [[βασίλισσα]]...» β. «Ἀντωνῖνος ὁ Εὐσεβής»)<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τo εὐσεβές</i><br />η [[ευσέβεια]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[δίκαιος]]<br /><b>2.</b> (για αγρό) [[εύφορος]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «ὁ τῶν εὐσεβῶν [[χῶρος]]» — ο [[κάτω]] [[κόσμος]], ο Αδης<br />β) «[[φόρος]] [[ευσεβής]]» — [[φόρος]] που έχει επιβληθεί από τον ίδιο τον αυτοκράτορα. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[ευσεβώς]] (ΑΜ [[εὐσεβῶς]], Α και [[εὐσεβέως]])<br />με [[ευσέβεια]], με σεβασμό [[προς]] τον θεό<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[ορθά]], σωστά («τοὺς καρποὺς πλήρεις γεγονέναι οὐκ ἄν εὐσεβῶς λέγοιμεν [[ἔργον]] [[εἶναι]] τῶν γεωργῶν ἀλλ' [[ἔργον]] τοῦ Θεοῦ»)<br /><b>2.</b> σύμφωνα με την ορθόδοξο [[πίστη]] («τῶν εὐσεβῶς και πιστῶς βασιλευσάντων»).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ευ</i> <span style="color: red;">+</span> -<i>σεβής</i> (<span style="color: red;"><</span> [[σέβας]]), [[πρβλ]]. [[ασεβής]], [[θεοσεβής]]. Η λ. στην αρχ. ελλ. σήμαινε «τον πιστό στα καθήκοντά του» και [[κυρίως]] στα θρησκευτικά του καθήκοντα. Η [[σημασία]] αυτή διατηρήθηκε στη Νέα Ελληνική, στην οποία η λ. χρησιμοποιείται για κάποιον που δείχνει ιδιαίτερο σεβασμό [[προς]] τα [[θεία]]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''εὐσεβής:''' -ές ([[σέβω]]), Λατ. [[pius]]·<br /><b class="num">I.</b> [[ευλαβής]], [[θρήσκος]], [[θεοσεβής]], σε Θέογν., Ηρόδ., Αττ.· <i>εὐσεβὴς χεῖρα</i>, [[δίκαιος]] στην [[πράξη]], στα έργα, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πράξεις, πράγματα κ.λπ., [[άγιος]], καθαγιασμένος, [[ιερός]], [[θρησκευτικός]], στον ίδ., σε Ευρ.· <i>εὐσεβές</i> (<i>ἐστι</i>), με απαρ., σε Ανθ.· ομοίως και, <i>ἐν εὐσεβεῖ</i> (<i>ἐστι</i>), σε Ευρ.· τὸ εὐσ. = [[εὐσέβεια]], σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>εὐσεβέως</i>, Αττ. <i>-βῶς</i>, σε Πίνδ. κ.λπ.· [[εὐσεβῶς]] [[ἔχει]] αντί <i>εὐσεβές ἐστι</i>, σε Σοφ.· συγκρ. <i>-έστερον</i>, σε Ξεν.· υπερθ. <i>-έστατα</i>, σε Ισοκρ.
|lsmtext='''εὐσεβής:''' -ές ([[σέβω]]), Λατ. [[pius]]·<br /><b class="num">I.</b> [[ευλαβής]], [[θρήσκος]], [[θεοσεβής]], σε Θέογν., Ηρόδ., Αττ.· <i>εὐσεβὴς χεῖρα</i>, [[δίκαιος]] στην [[πράξη]], στα έργα, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πράξεις, πράγματα κ.λπ., [[άγιος]], καθαγιασμένος, [[ιερός]], [[θρησκευτικός]], στον ίδ., σε Ευρ.· <i>εὐσεβές</i> (<i>ἐστι</i>), με απαρ., σε Ανθ.· ομοίως και, <i>ἐν εὐσεβεῖ</i> (<i>ἐστι</i>), σε Ευρ.· τὸ εὐσ. = [[εὐσέβεια]], σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>εὐσεβέως</i>, Αττ. <i>-βῶς</i>, σε Πίνδ. κ.λπ.· [[εὐσεβῶς]] [[ἔχει]] αντί <i>εὐσεβές ἐστι</i>, σε Σοφ.· συγκρ. <i>-έστερον</i>, σε Ξεν.· υπερθ. <i>-έστατα</i>, σε Ισοκρ.
}}
{{elru
|elrutext='''εὐσεβής:'''<br /><b class="num">1)</b> благочестивый, набожный Pind., Trag., Her., Plat.: εὐ. χεῖρα Aesch. праведный в (своих) деяниях; εὐσερεῖς ἐξ εὐσεβῶν Soph. праведные (дети) праведных (родителей), т. е. законные дети; ὁ τῶν εὐσεβῶν [[χῶρος]] Plat. место праведных (в царстве теней);<br /><b class="num">2)</b> почтительный (πρός τινα Aesch. и εἴς τινα Eur.);<br /><b class="num">3)</b> священный ([[χρηστήριον]] Eur.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=εὐ-σεβής, ές [[σέβω]]<br /><b class="num">I.</b> Lat. [[pius]], [[pious]], [[religious]], Theogn., Hdt., [[attic]]; εὐσεβὴς χεῖρα [[righteous]] in act, Aesch.<br /><b class="num">II.</b> of acts, things, etc., [[holy]], [[hallowed]], held [[sacred]], Aesch., Eur.:— εὐσεβές [ἐστι], c. inf., Anth.; so, ἐν εὐσεβεῖ [ἐστι] Eur.:— τὸ εὐς. =[[εὐσέβεια]], Soph., etc.<br /><b class="num">III.</b> adv. εὐσεβέως, [[attic]] -βῶς, Pind., etc.; [[εὐσεβῶς]] [[ἔχει]], for εὐσεβές ἐστι, Soph.:—comp. -έστερον, Xen.: Sup. -έστατα, Isocr.
|mdlsjtxt=εὐ-σεβής, ές [[σέβω]]<br /><b class="num">I.</b> Lat. [[pius]], [[pious]], [[religious]], Theogn., Hdt., Attic; εὐσεβὴς χεῖρα [[righteous]] in act, Aesch.<br /><b class="num">II.</b> of acts, things, etc., [[holy]], [[hallowed]], held [[sacred]], Aesch., Eur.:— εὐσεβές [ἐστι], c. inf., Anth.; so, ἐν εὐσεβεῖ [ἐστι] Eur.:— τὸ εὐς. =[[εὐσέβεια]], Soph., etc.<br /><b class="num">III.</b> adv. εὐσεβέως, Attic -βῶς, Pind., etc.; [[εὐσεβῶς]] [[ἔχει]], for εὐσεβές ἐστι, Soph.:—comp. -έστερον, Xen.: Sup. -έστατα, Isocr.
}}
}}
{{Chinese
{{Chinese
Line 45: Line 48:
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[just]], [[pious]]
|woodrun=[[just]], [[pious]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[εὖ]] + [[σέβω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
{{elmes
|esmgtx=-ές [[piadoso]] de Anubis σὸς δ' ἐστὶν Ἄνουβις, εὐ. φθιτῶν κῆρυξ <b class="b3">tuyo es Anubis, el piadoso heraldo de los muertos</b> SM 42 24
}}
}}

Latest revision as of 06:47, 20 October 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: εὐσεβής Medium diacritics: εὐσεβής Low diacritics: ευσεβής Capitals: ΕΥΣΕΒΗΣ
Transliteration A: eusebḗs Transliteration B: eusebēs Transliteration C: efsevis Beta Code: eu)sebh/s

English (LSJ)

εὐσεβές (dat. pl. -
A σεβέοις IG5(1).1390.5 (Andania)), (σέβω) pious, religious, opp. δυσσεβής (q.v.), Thgn.1141, Hdt.2.141, Pi.O.3.41; τρόπος Ar.Ra. 457 (lyr.): not common in early Prose, Gorg.Fr.6D., Pl.Phlb. 39e; dutiful, esp. discharging sacred duties, πρός or ἔς τινα, A.Supp.340, E. El.253; ἀνὴρ εὐσεβής (v.l. εὐλαβής) κατὰ τὸν νόμον Act.Ap.22.12; εὐσεβὴς καὶ φοβούμενος τὸν θεόν ib.10.2: c.acc. modi, εὐσεβεστέρα χεῖρα more righteous in act, A.Ch.141; εὐσεβεῖς κἀξ εὐσεβῶν βλαστόντας S.El.589; ὁ τῶν εὐσεβῶν χῶρος, of a place in the nether world, Pl.Ax.371c; ἐν εὐσεβέων (sc. χώρῳ) Call.Epigr.12, cf. Sammelb.2048 (ii b.c.).
b Astrol., αἱ τῶν εὐσεβῶν μοῖραι Cat.Cod.Astr.8(4).227.
2 as epithet of Emperors, = Pius, IGRom.3.91 (iii A.D.), al., PGrenf.1.49.28 (iii A.D.), PHamb.1.13.2 (iii A.D.), etc.; especially of Antoninus Pius, IGRom.3.1293, al.
b of taxes, etc., due to the Emperor, BGU917.15 (iv A.D.), etc.
3 metaph., of a piece of land, dutiful, i.e. productive, ἀγρὸν εὐσεβέστερον γεωργεῖν οὐδ' ἕνα οἶμαι Men.Georg.35.
II ofacts, things, etc., holy, sacred, ταῦτά μοὐστὶν εὐσεβῆ θεῶν πάρα A.Ch.122; εὐσεβὲς χρηστήριον E.El.1272; ἐν εὐσεβεῖ [ἐστι] c.inf., Id.Hel.1277; τὸ εὐσεβές = εὐσέβεια, S.OC1125, E.Tr.43; τὸ ὑμέτερον εὐσεβές Antipho 5.96; τοὐμὸν εὐσεβές E.Hipp.656; τιτῶν ἐν ἀνθρώποις εὐσεβῶν παραβαίνειν Philipp. ap. D.18.157.
III Adv. εὐσεβέως, Att. εὐσεβῶς, Pi.O.6.79, etc.; εὐσεβῶς ἔχει, for εὐσεβές ἐστι, S.OT1431, D.19.212: Comp. εὐσεβέστερον X.Mem. 4.3.16: Sup. εὐσεβέστατα Isoc.4.33.

French (Bailly abrégé)

ής, ές :
1 pieux, qui marque des sentiments de piété (religieuse ou filiale, etc.) ; τὸ εὐσεβές la piété;
2 p. ext. innocent, irréprochable en gén;
Cp.
εὐσεβέστερος, Sp. εὐσεβέστατος.
Étymologie: εὖ, σέβομαι.

German (Pape)

ές, wer seine Pflichten gegen Gott, die Eltern, Vorgesetzten und überhaupt ehrwürdige Personen erfüllt, der pflichtmäßig handelt, fromm, gottesfürchtig, bes. von Menschen, auch von Sachen, Theogn. 1142; εὐσεβεῖ γνώμᾳ Pind. Ol. 3.43; εὐσεβέστατος I. 2.43; oft bei Tragg., πρός τινα, Aesch. Suppl. 335, wie εἴς τινα, Eur. El. 253; καὶ ταῦτα μοὐστὶν εὐσεβῆ θεῶν πάρα Aesch. Ch. 120; auch λόγος, Suppl. 919; τρόπος, Ar. Ran. 457; τό γ' εὐσεβὲς μόνοις παρ' ὑμῖν εὗρον Soph. O.C. 1127, d.i. Frömmigkeit, wie Eur. Tr. 42; vgl. οὔτε τὸ ὑμέτερον εὐσεβὲς παρείς Antiph. 3.96; Plat. δίκαιος ἀνὴρ καὶ εὐσεβὴς καὶ ἀγαθὸς πάντως Phil. 39e, öfter, obwohl das Wort in Prosa verhältnismäßig seltener erscheint.
• Adv. εὐσεβέως, Pind. Ol. 6.79; att. εὐσεβῶς, z.B. τοῖς ἐν γένει γὰρ τἀγγενῆ ὁρᾶν εὐσ. ἔχει Soph. O.R. 1431, es ist fromme Pflicht für sie; Dem. 19.212 ὥστε μηδενὶ ὑμῶν εὐσεβῶς ἔχει ἀποψηφίσασθαι αὐτοῦ, so daß Keiner von euch fromm seine Pflicht tut, wenn er ihn losspricht; εὔχομαι Plat. Legg. VII.821d; Sp.

Russian (Dvoretsky)

εὐσεβής:
1 благочестивый, набожный Pind., Trag., Her., Plat.: εὐ. χεῖρα Aesch. праведный в (своих) деяниях; εὐσερεῖς ἐξ εὐσεβῶν Soph. праведные (дети) праведных (родителей), т. е. законные дети; ὁ τῶν εὐσεβῶν χῶρος Plat. место праведных (в царстве теней);
2 почтительный (πρός τινα Aesch. и εἴς τινα Eur.);
3 священный (χρηστήριον Eur.).

Greek (Liddell-Scott)

εὐσεβής: -ές, (σέβω) Λατ. pius, ὡς καὶ νῦν, θρῆσκος, εὐλαβής, ὅσιος, ἀντίθετον τῷ δυσσεβὴς (ὃ ἴδε), Θέογν. 1137, Ἡρόδ. 2. 141, Πινδ. Ο. 3. 73, καὶ Ἀττ., ἀλλ’ οὐχὶ κοινὸν παρὰ πεζολόγοις, Πλάτ. Φιλ. 39Ε: πιστὸς εἰς τὰ ἑαυτοῦ καθήκοντα, ἰδίως ἐκπληρῶν ἱερὰ καθήκοντα, πρὸς ἢ ἔς τινα Αἰσχύλ. Ἱκ. 339, Εὐρ. Ἠλ. 253

English (Slater)

εὐσεβής dutiful, pious εὐσεβεῖ γνώμᾳ φυλάσσοντας μακάρων τελετάς (O. 3.41) “Πηλέι ὅν τ' εὐσεβέστατον φάτις Ἰαολκοῦ τράφειν πεδίον” (I. 8.40) adv., -έως. έως, ἐδώρησαν θεῶν κάρυκα λιταῖς θυσίαις πολλὰ δὴ πολλαῖσιν Ἑρμᾶν εὐσεβέως (O. 6.79)

Spanish

piadoso

English (Strong)

from εὖ and σέβομαι; well-reverent, i.e. pious: devout, godly.

English (Thayer)

ἐυσεβες (εὖ and σέβομαι), pious, dutiful (toward God (A. V. devout, godly); εὐσεβέω): R G; Theognis), Pindar, Tragg., Aristophanes, Plato, others; thrice in the Sept. for נָדִיב noble, generous, צַדִּיק, 1st century B.C.?)) (Cf. Trench, § xlviii.)

Greek Monolingual

-ές (ΑΜ εὐσεβής, -ές, Μ και εὐσεβός, -όν)
1. αυτός που σέβεται τον θεό και τηρεί τις εντολές του, θρήσκος
2. εκείνος που τον διακρίνει ευσέβεια (α. «ευσεβείς σκέψεις» β. «εὐσεβεῖ γνώμᾳ»)
3. αυτός που νιώθει βαθύ σεβασμό προς τους γονείς, δασκάλους κ.λπ.
νεοελλ.
φρ. «εὐσεβεῖς πόθοι» — επιθυμίες ή επιδιώξεις που δεν ανακοινώνονται φανερά και είναι πολύ δύσκολο να εκπληρωθούν
μσν.-αρχ.
1. άγιος, ιερόςθρησκεία εὐσεβὴς και θεία»)
2. επίθετο, τιμητική προσφώνηση αυτοκρατόρων ή υψηλών προσώπων (α. «ἡ ἀγαθή... εὐσεβεστάτη βασίλισσα...» β. «Ἀντωνῖνος ὁ Εὐσεβής»)
3. το ουδ. ως ουσ. τo εὐσεβές
η ευσέβεια
αρχ.
1. δίκαιος
2. (για αγρό) εύφορος
3. φρ. α) «ὁ τῶν εὐσεβῶν χῶρος» — ο κάτω κόσμος, ο Αδης
β) «φόρος ευσεβής» — φόρος που έχει επιβληθεί από τον ίδιο τον αυτοκράτορα.
επίρρ...
ευσεβώς (ΑΜ εὐσεβῶς, Α και εὐσεβέως)
με ευσέβεια, με σεβασμό προς τον θεό
μσν.-αρχ.
1. ορθά, σωστά («τοὺς καρποὺς πλήρεις γεγονέναι οὐκ ἄν εὐσεβῶς λέγοιμεν ἔργον εἶναι τῶν γεωργῶν ἀλλ' ἔργον τοῦ Θεοῦ»)
2. σύμφωνα με την ορθόδοξο πίστη («τῶν εὐσεβῶς και πιστῶς βασιλευσάντων»).
[ΕΤΥΜΟΛ. < ευ + -σεβής (< σέβας), πρβλ. ασεβής, θεοσεβής. Η λ. στην αρχ. ελλ. σήμαινε «τον πιστό στα καθήκοντά του» και κυρίως στα θρησκευτικά του καθήκοντα. Η σημασία αυτή διατηρήθηκε στη Νέα Ελληνική, στην οποία η λ. χρησιμοποιείται για κάποιον που δείχνει ιδιαίτερο σεβασμό προς τα θεία].

Greek Monotonic

εὐσεβής: -ές (σέβω), Λατ. pius·
I. ευλαβής, θρήσκος, θεοσεβής, σε Θέογν., Ηρόδ., Αττ.· εὐσεβὴς χεῖρα, δίκαιος στην πράξη, στα έργα, σε Αισχύλ.
II. λέγεται για πράξεις, πράγματα κ.λπ., άγιος, καθαγιασμένος, ιερός, θρησκευτικός, στον ίδ., σε Ευρ.· εὐσεβές (ἐστι), με απαρ., σε Ανθ.· ομοίως και, ἐν εὐσεβεῖ (ἐστι), σε Ευρ.· τὸ εὐσ. = εὐσέβεια, σε Σοφ. κ.λπ.
III. επίρρ. εὐσεβέως, Αττ. -βῶς, σε Πίνδ. κ.λπ.· εὐσεβῶς ἔχει αντί εὐσεβές ἐστι, σε Σοφ.· συγκρ. -έστερον, σε Ξεν.· υπερθ. -έστατα, σε Ισοκρ.

Middle Liddell

εὐ-σεβής, ές σέβω
I. Lat. pius, pious, religious, Theogn., Hdt., Attic; εὐσεβὴς χεῖρα righteous in act, Aesch.
II. of acts, things, etc., holy, hallowed, held sacred, Aesch., Eur.:— εὐσεβές [ἐστι], c. inf., Anth.; so, ἐν εὐσεβεῖ [ἐστι] Eur.:— τὸ εὐς. =εὐσέβεια, Soph., etc.
III. adv. εὐσεβέως, Attic -βῶς, Pind., etc.; εὐσεβῶς ἔχει, for εὐσεβές ἐστι, Soph.:—comp. -έστερον, Xen.: Sup. -έστατα, Isocr.

Chinese

原文音譯:eÙseb»j 由-些卑士
詞類次數:形容詞(4)
原文字根:好-敬虔的
字義溯源:好⋯敬虔的,敬虔的,虔敬的,虔誠的;由(εὖ / εὖγε)=好)與(σέβω)*=敬虔)組成,其中 (εὖ / εὖγε)出自(εὐρύχωρος)X*=美,善)。參讀 (εὐλαβής)同義字
出現次數:總共(3);徒(2);彼後(1)
譯字彙編
1) 虔誠(2) 徒10:2; 徒10:7;
2) 敬虔的人(1) 彼後2:9

English (Woodhouse)

just, pious

⇢ Look up on Google | Wiktionary | LSJ full text search (Translation based on the reversal of Woodhouse's English to Ancient Greek dictionary)

Mantoulidis Etymological

Ἀπό τό εὖ + σέβω, ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.

Léxico de magia

-ές piadoso de Anubis σὸς δ' ἐστὶν Ἄνουβις, εὐ. φθιτῶν κῆρυξ tuyo es Anubis, el piadoso heraldo de los muertos SM 42 24