ἀφαίρεσις: Difference between revisions

From LSJ

παρελθέτω ἀπ' ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτοspare me this | let this cup pass from me

Source
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b class="b3">(\w+)<\/b>" to "$1")
mNo edit summary
 
(28 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=afairesis
|Transliteration C=afairesis
|Beta Code=a)fai/resis
|Beta Code=a)fai/resis
|Definition=εως, ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">taking away, carrying off, remoual</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Cri.</span>46c</span> (pl.); [[putting off]], τοῦ θνητοῦ <span class="bibl">Hierocl.<span class="title">in CA</span>27p.483M.</span>; opp. [[πρόσθεσις]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Lyc.</span>13</span> (pl.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> as law-term, [[assertion of freedom of a reputed slave]], <span class="bibl">Hyp.<span class="title">Fr.</span>23</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[amputation]], Archig. ap. <span class="bibl">Orib.47.13.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> in Logic, [[abstraction]], <b class="b3">ἐξ, δι' ἀφαιρέσεως</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Cael.</span>299a16</span>, <span class="bibl"><span class="title">EN</span>1142a18</span>; esp. τὰ ἐξ ἀ. [[mathe-matics]], Id.<span class="title">AP</span>0.81b3, <span class="bibl"><span class="title">Metaph.</span>1061a29</span>, al.; opp. <b class="b3">ἐκ προσθέσεως</b>, ib. <span class="bibl">1077b9</span>; also τὰ ἐν ἀ. ὄντα <span class="bibl">Id.<span class="title">de An.</span>429b18</span>, al.:—Cicero jokes on this term, <span class="title">Att.</span>6.1.2. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> Gramm., [[remoual]] of initial letters, as in <b class="b3">σῦς ὗς</b>, <span class="bibl">Choerob. <span class="title">in Theod.</span>1p.148H.</span>, cf. <span class="bibl">A.D.<span class="title">Pron.</span>55.13</span>, al.; also of medial letters, ib.<span class="bibl">93.13</span>; of feet in verse, opp. [[πρόσθεσις]], <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span> 220 iii 3</span>.</span>
|Definition=ἀφαιρέσεως, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[taking away]], [[carrying off]], [[removal]], Pl.''Cri.''46c (pl.); [[putting off]], τοῦ θνητοῦ Hierocl.''in CA''27p.483M.; opp. [[πρόσθεσις]], Plu.''Lyc.''13 (pl.).<br><span class="bld">2</span> as [[law]]-[[term]], [[assertion]] of [[freedom]] of a [[reputed]] [[slave]], Hyp.''Fr.''23.<br><span class="bld">3</span> [[amputation]], Archig. ap. Orib.47.13.4.<br><span class="bld">II</span> in Logic, [[abstraction]], [[ἐξ ἀφαιρέσεως]], [[δι' ἀφαιρέσεως]], Arist.''Cael.''299a16, ''EN''1142a18; esp. [[τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως]] = [[mathematics]], Id.''AP''0.81b3, ''Metaph.''1061a29, al.; opp. [[ἐκ προσθέσεως]], ib. 1077b9; also τὰ ἐν ἀ. ὄντα Id.''de An.''429b18, al.:—Cicero jokes on this term, ''Att.''6.1.2.<br><span class="bld">2</span> Gramm., [[removal]] of [[initial]] [[letter]]s, as in [[σῦς]], [[ὗς]], Choerob. ''in Theod.''1p.148H., cf. A.D.''Pron.''55.13, al.; also of medial letters, ib.93.13; of [[feet]] in [[verse]], opp. [[πρόσθεσις]], ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]'' 220 iii 3.
}}
{{DGE
|dgtxt=ἀφαιρέσεως, <br /><b class="num">I</b> c. gen. o abs.<br /><b class="num">1</b> [[acción de quitar]] τῶν δοθέντων ἀ. οὐκ ἔστι no es posible [[quitar]] lo que se ha dado</i> Pl.<i>Phlb</i>.19e, μερίδος καὶ δόσεως [[LXX]] <i>Si</i>.41.23, cf. <i>Nym.Kafizin</i> 266a, b, 269a (III a.C.), <i>T.Iob</i> 11<br /><b class="num"></b>[[supresión]] como liberación de la materia, junto a [[κάθαρσις]]: ἐν δ' ἀφαιρέσει καὶ καθάρσει ἀνακύπτει ... ἡ μνήμη Plot.4.3.26, cf. Plu.2.431f, Porph.<i>Sent</i>.32, ἵνα κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ βροτοῦ καὶ θνητοῦ ἡ θεοποιΐα νοῆται Hierocl.<i>in CA</i> 27.5, como pérdida de algún bien [[ἐλευθερία]]ς Ph.1.40, de un [[imperio]], I.<i>BI</i> 1.4, δώρων Chrys.M.58.500, ὑπαρχόντων Gel.Cyz.<i>HE</i> 2.32.11<br /><b class="num">•</b>frec. en medic. [[extirpación]], [[ablación]] τῶν μερέων Hp.<i>Vict</i>.1.6, κονδυλώματος Hp.<i>Haem</i>.5, cf. <i>VC</i> 17, Archig. en Orib.47.13.4, Plu.2.1010e<br /><b class="num">•</b>[[extracción]] αἵματος e.e. [[sangría]] Hp.<i>Coac</i>.337, 481, Archig.9.5B., ἀ. τῶν ἐπιδεσμάτων levantamiento de los vendajes</i> Hp.<i>Medic</i>.3, πηγὰς ὑδάτων ... εἰς ... κόπων ἀφαίρεσιν εὐθέτους manantiales de aguas (termales) beneficiosos para quitar las tensiones musculares</i> [[Diodorus Siculus|D.S.]]2.57<br /><b class="num"></b>[[confiscación]] χρημάτων Pl.<i>Cri</i>.46c, cf. I.<i>AI</i> 16.160<br /><b class="num">•</b>[[robo]], [[rapiña]] abs., Hp.<i>Decent</i>.5, τῶν ... τόπων [[LXX]] 3<i>Ma</i>.1.1, τῶν σκύλων Hld.1.33.1<br /><b class="num">•</b>[[rapto]] abs., op. [[εὕρεσις]] Men.<i>Epit</i>.319, τῆς κόρης Hld.2.24.3<br /><b class="num">•</b>[[derrocamiento]] τοῦ γεγεννηκότος I.<i>AI</i> 7.198.<br /><b class="num">2</b> [[disminución]], [[reducción]], [[sustracción]] op. [[μείωσις]]: τῆς ὑπάρξεως Phld.<i>Oec</i>.p.68, muy frec. op. [[πρόσθεσις]]: en medic. ref. a la dieta ἰητρικὴ [[γάρ]] ἐστιν ἀ. καὶ [[πρόσθεσις]] Hp.<i>Flat</i>.1, ἀ. σιτίων καὶ ποτῶν Hp.<i>Acut</i>.38, cf. <i>Vict</i>.4.89, <i>Aff</i>.44, ἐξ ἀφαιρέσεως <i>curare</i>, curar con un régimen de privación</i> Cic.<i>Att</i>.115.2<br /><b class="num"></b>ref. a otras cosas [[disminución]] del tamaño de la luna, Hp.<i>Hebd</i>.1, Meth.<i>Arbitr</i>.2, τὸ [[ἄπειρον]] ἔστι μὲν προσθέσει, ἔστι δὲ καὶ ἀφαιρέσει el [[infinito]] es por [[adición]] y también por [[sustracción]]</i> Arist.<i>Ph</i>.206<sup>a</sup>15, τὰ ... μικρὰ ... συμβόλαια ἐπὶ τῶν καιρῶν προσθέσεις λαμβάνοντα καὶ ἀφαιρέσεις los pequeños acuerdos que aumentan o disminuyen según las circunstancias</i> Plu.<i>Lyc</i>.13, τῆς ... [[ἔνδον]] δυνάμεως ἀφαίρεσιν λαμβανούσης reduciéndose la [[fuerza]] [[interior]]</i> [[Diodorus Siculus|D.S.]]13.56, ἀ. τῶν μεγέθων de las flautas, Aristid.Quint.109.12, οὔτε ἀφαίρεσιν ἢ ἐλάττωσιν ταύτης (τῆς εὐδαιμονίας) Plot.1.4.14.<br /><b class="num">3</b> geom. [[deducción]] τὰ αἰσθητὰ σχήματα προσθέσεις καὶ ἀφαιρέσεις καὶ ἀλλοιώσεις τινὲς ἀπογεννῶσιν Procl.<i>in Euc</i>.139.14.<br /><b class="num">II</b> lóg., abs.<br /><b class="num">1</b> [[abstracción]] δι' ἀφαιρέσεως op. [[ἐξ ἐμπειρίας]] Arist.<i>EN</i> 1142<sup>a</sup>18, τὰ ἐν ἀφαιρέσει ὄντα las abstracciones</i> Arist.<i>de An</i>.429<sup>b</sup>18, τῶν ἐξ ἀφαιρέσεως οὐδενὸς οἷόν τ' εἶναι τὴν φυσικὴν θεωρητικήν es imposible que la ciencia natural se aplique a algunos de los productos de la [[abstracción]]</i> Arist.<i>PA</i> 641<sup>b</sup>11, διὰ τὸ τὰ μὲν ἐξ ἀφαιρέσεως λέγεσθαι, τὰ μαθηματικά, τὰ δὲ φυσικὰ ἐκ προθέσεως porque se habla de seres matemáticos en virtud de una [[abstracción]], y de seres físicos en virtud de una [[adición]]</i> Arist.<i>Cael</i>.299<sup>a</sup>16, cf. <i>Metaph</i>.1077<sup>b</sup>10, τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως las matemáticas</i> Arist.<i>APo</i>.81<sup>b</sup>3, <i>Metaph</i>.1061<sup>a</sup>29<br /><b class="num"></b>[[resta]], [[sustracción]] op. [[σύνθεσις]] Dioph.14.4.<br /><b class="num">2</b> [[negación]] τὰ ... ἐν ἀφαιρέσει ... λεγόμενα las cosas dichas mediante negación</i> Plot.6.8.11, cf. Dion.Ar.<i>DN</i> M.3.640B, <i>octaua species definitionis est quam Graeci</i> κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ ἐναντίου <i>dicunt</i> Isid.<i>Etym</i>.2.29.9.<br /><b class="num">III</b> gram., abs. [[aféresis]] ἀ. δὲ ἐστι [[πάθος]] τὸ ἐν τῇ ἀρχῇ γινόμενον, οἷον σῦς ὗς Choerob.<i>in Theod</i>.p.148, cf. A.D.<i>Pron</i>.55.13<br /><b class="num">•</b>[[síncopa]] de sonidos intermedios, A.D.<i>Pron</i>.93.13<br /><b class="num">•</b>[[disminución]] de sílabas en un verso, op. [[πρόσθεσις]] anón. métr. en <i>POxy</i>.220.3.3, de elementos en una [[composición]] estilística, D.H.<i>Comp</i>.6, ἀφαιρέσεις op. [[προσθήκη|προσθῆκαι]] en los [[κῶλον|κῶλα]], D.H.<i>Comp</i>.9.<br /><b class="num">IV</b> jur. [[derecho a quedarse con]] una determinada [[posesión]] en [[sustitución]] de un [[ausente]], Pl.<i>Lg</i>.914d<br /><b class="num"></b>[[manumisión]] ἀ. ἰδίως λέγεται ἡ εἰς ἐλευθερίαν Hyp.<i>Fr</i>.23.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0406.png Seite 406]] ἡ, das Wegnehmen, Berauben, χρημάτων Plat. Crit. 46 d, u. sonst; Ggstz [[πρόσθεσις]] Plut. Lyc. 13. Bei den Philosophen = Abstraction; so τὰ μὲν γὰρ ἐξ ἀφαιρέσεως λέγεται Arist. de Coel. 3, 1, 6, von der Mathematik, was nicht mit den Sinnen erkannt, sondern durch Abstraction gewonnen wird. Der Scherz bei Cic. ad Att. VI, 1 Cato ἐξ ἀφαιρέσεως provinciam curavit, bezieht sich auf das ärztliche Verfahren der Entziehung überflüssiger Säfte, Blutentleerung; Hyperid. bei Harpocr. ἡ εἰς ἐλευθερίαν, s. [[ἀφαιρέω]].
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0406.png Seite 406]] ἡ, das [[Wegnehmen]], [[Berauben]], χρημάτων Plat. Crit. 46 d, u. sonst; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[πρόσθεσις]] Plut. Lyc. 13. Bei den Philosophen = [[Abstraction]]; so τὰ μὲν γὰρ ἐξ ἀφαιρέσεως λέγεται Arist. de Coel. 3, 1, 6, von der Mathematik, was nicht mit den Sinnen erkannt, sondern durch Abstraction gewonnen wird. Der [[Scherz]] bei Cic. ad Att. VI, 1 Cato ἐξ ἀφαιρέσεως provinciam curavit, bezieht sich auf das ärztliche Verfahren der Entziehung überflüssiger Säfte, [[Blutentleerung]]; Hyperid. bei Harpocr. ἡ εἰς ἐλευθερίαν, s. [[ἀφαιρέω]].
}}
{{bailly
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> [[action d'ôter]], [[d'enlever]] ; <i>t. de math.</i> [[soustraction]];<br /><b>2</b> <i>t. de logique</i> abstraction;<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> [[aphérèse]], [[chute de la lettre initiale]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀφαιρέω]].<br /><i><b>Ant.</b></i> [[πρόσθεσις]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀφαίρεσις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> [[отнятие]], [[лишение]] (χρημάτων Plat.; πλούτου Plut.);<br /><b class="num">2</b> [[убывание]] (τὸ τῆς φθίδεως [[αἴτιον]] ἀ. τις Arst.);<br /><b class="num">3</b> лог. [[отвлечение]], [[абстракция]]: τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως и ἐν ἀφαιρέσει λεγόμενα Arst. [[отвлеченные слова]];<br /><b class="num">4</b> грам. [[афереза]] ([[опущение начальной буквы]], напр. [[αἶα]] вм. [[γαῖα]]).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἀφαίρεσις''': -εως, ἡ, ἡ [[πρᾶξις]] τοῦ ἀφαιρεῖν, ἀποχωρίζειν, λαμβάνειν κατὰ [[μέρος]], Πλάτ. Κρίτων 46C, κτλ.· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[πρόσθεσις]], Πλουτ. Λυκ. 13. 2) ὡς δικανικὸς ὅρος, ἡ [[ἀξίωσις]] περὶ βεβαιώσεως τῆς ἐλευθερίας τινὸς θεωρουμένου δούλου, ‘Υπερείδ. παρὰ Σουΐδ. ΙΙ. ἐν τῇ λογικῇ ἐξ ἀφαιρέσεως, ἀφῃρημένως, καθ’ ἑαυτό τι θεωρούμενον, Ἀριστ. Ἀν. Ὕστ. 1 18, 1· - ὁ Κικέρων παίζει ἐπὶ τούτου τοῦ φιλοσοφ. ὅρου, [[πρός]] Ἀττ. 6. 1, 2. 2) παρὰ Γραμμ., ἡ ἀπάλειψις ἀρκτικῶν γραμμάτων, [[οἷον]] ἔστη στῆ, ἔβη βῆ, ἔφη φῆ Χοιροβ. τ. 1. σ. 84, 15.
|lstext='''ἀφαίρεσις''': -εως, ἡ, ἡ [[πρᾶξις]] τοῦ ἀφαιρεῖν, ἀποχωρίζειν, λαμβάνειν κατὰ [[μέρος]], Πλάτ. Κρίτων 46C, κτλ.· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[πρόσθεσις]], Πλουτ. Λυκ. 13. 2) ὡς δικανικὸς ὅρος, ἡ [[ἀξίωσις]] περὶ βεβαιώσεως τῆς ἐλευθερίας τινὸς θεωρουμένου δούλου, ‘Υπερείδ. παρὰ Σουΐδ. ΙΙ. ἐν τῇ λογικῇ ἐξ ἀφαιρέσεως, ἀφῃρημένως, καθ’ ἑαυτό τι θεωρούμενον, Ἀριστ. Ἀν. Ὕστ. 1 18, 1· - ὁ Κικέρων παίζει ἐπὶ τούτου τοῦ φιλοσοφ. ὅρου, [[πρός]] Ἀττ. 6. 1, 2. 2) παρὰ Γραμμ., ἡ ἀπάλειψις ἀρκτικῶν γραμμάτων, [[οἷον]] ἔστη στῆ, ἔβη βῆ, ἔφη φῆ Χοιροβ. τ. 1. σ. 84, 15.
}}
{{bailly
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> action d’ôter, d’enlever ; <i>t. de math.</i> soustraction;<br /><b>2</b> <i>t. de logique</i> abstraction;<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> aphérèse, chute de la lettre initiale.<br />'''Étymologie:''' [[ἀφαιρέω]].<br /><i><b>Ant.</b></i> [[πρόσθεσις]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-εως, ἡ<br /><b class="num">I</b> c. gen. o abs.<br /><b class="num">1</b> [[acción de quitar]] τῶν δοθέντων ἀ. οὐκ ἔστι no es posible quitar lo que se ha dado</i> Pl.<i>Phlb</i>.19e, μερίδος καὶ δόσεως LXX <i>Si</i>.41.23, cf. <i>Nym.Kafizin</i> 266a, b, 269a (III a.C.), <i>T.Iob</i> 11<br /><b class="num">•</b>[[supresión]] como liberación de la materia, junto a κάθαρσις: ἐν δ' ἀφαιρέσει καὶ καθάρσει ἀνακύπτει ... ἡ μνήμη Plot.4.3.26, cf. Plu.2.431f, Porph.<i>Sent</i>.32, ἵνα κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ βροτοῦ καὶ θνητοῦ ἡ θεοποιΐα νοῆται Hierocl.<i>in CA</i> 27.5, como pérdida de algún bien ἐλευθερίας Ph.1.40, de un imperio, I.<i>BI</i> 1.4, δώρων Chrys.M.58.500, ὑπαρχόντων Gel.Cyz.<i>HE</i> 2.32.11<br /><b class="num">•</b>frec. en medic. [[extirpación]], [[ablación]] τῶν μερέων Hp.<i>Vict</i>.1.6, κονδυλώματος Hp.<i>Haem</i>.5, cf. <i>VC</i> 17, Archig. en Orib.47.13.4, Plu.2.1010e<br /><b class="num">•</b>[[extracción]] αἵματος e.e. [[sangría]] Hp.<i>Coac</i>.337, 481, Archig.9.5B., ἀ. τῶν ἐπιδεσμάτων levantamiento de los vendajes</i> Hp.<i>Medic</i>.3, πηγὰς ὑδάτων ... εἰς ... κόπων ἀφαίρεσιν εὐθέτους manantiales de aguas (termales) beneficiosos para quitar las tensiones musculares</i> D.S.2.57<br /><b class="num">•</b>[[confiscación]] χρημάτων Pl.<i>Cri</i>.46c, cf. I.<i>AI</i> 16.160<br /><b class="num">•</b>[[robo]], [[rapiña]] abs., Hp.<i>Decent</i>.5, τῶν ... τόπων LXX 3<i>Ma</i>.1.1, τῶν σκύλων Hld.1.33.1<br /><b class="num">•</b>[[rapto]] abs., op. εὕρεσις Men.<i>Epit</i>.319, τῆς κόρης Hld.2.24.3<br /><b class="num">•</b>[[derrocamiento]] τοῦ γεγεννηκότος I.<i>AI</i> 7.198.<br /><b class="num">2</b> [[disminución]], [[reducción]], [[sustracción]] op. μείωσις: τῆς ὑπάρξεως Phld.<i>Oec</i>.p.68, muy frec. op. πρόσθεσις: en medic. ref. a la dieta ἰητρικὴ [[γάρ]] ἐστιν ἀ. καὶ πρόσθεσις Hp.<i>Flat</i>.1, ἀ. σιτίων καὶ ποτῶν Hp.<i>Acut</i>.38, cf. <i>Vict</i>.4.89, <i>Aff</i>.44, ἐξ ἀφαιρέσεως <i>curare</i>, curar con un régimen de privación</i> Cic.<i>Att</i>.115.2<br /><b class="num">•</b>ref. a otras cosas [[disminución]] del tamaño de la luna, Hp.<i>Hebd</i>.1, Meth.<i>Arbitr</i>.2, τὸ ἄπειρον ἔστι μὲν προσθέσει, ἔστι δὲ καὶ ἀφαιρέσει el infinito es por adición y también por sustracción</i> Arist.<i>Ph</i>.206<sup>a</sup>15, τὰ ... μικρὰ ... συμβόλαια ἐπὶ τῶν καιρῶν προσθέσεις λαμβάνοντα καὶ ἀφαιρέσεις los pequeños acuerdos que aumentan o disminuyen según las circunstancias</i> Plu.<i>Lyc</i>.13, τῆς ... [[ἔνδον]] δυνάμεως ἀφαίρεσιν λαμβανούσης reduciéndose la fuerza interior</i> D.S.13.56, ἀ. τῶν μεγέθων de las flautas, Aristid.Quint.109.12, οὔτε ἀφαίρεσιν ἢ ἐλάττωσιν ταύτης (τῆς εὐδαιμονίας) Plot.1.4.14.<br /><b class="num">3</b> geom. [[deducción]] τὰ αἰσθητὰ σχήματα προσθέσεις καὶ ἀφαιρέσεις καὶ ἀλλοιώσεις τινὲς ἀπογεννῶσιν Procl.<i>in Euc</i>.139.14.<br /><b class="num">II</b> lóg., abs.<br /><b class="num">1</b> [[abstracción]] δι' ἀφαιρέσεως op. ἐξ ἐμπειρίας Arist.<i>EN</i> 1142<sup>a</sup>18, τὰ ἐν ἀφαιρέσει ὄντα las abstracciones</i> Arist.<i>de An</i>.429<sup>b</sup>18, τῶν ἐξ ἀφαιρέσεως οὐδενὸς οἷόν τ' εἶναι τὴν φυσικὴν θεωρητικήν es imposible que la ciencia natural se aplique a algunos de los productos de la abstracción</i> Arist.<i>PA</i> 641<sup>b</sup>11, διὰ τὸ τὰ μὲν ἐξ ἀφαιρέσεως λέγεσθαι, τὰ μαθηματικά, τὰ δὲ φυσικὰ ἐκ προθέσεως porque se habla de seres matemáticos en virtud de una abstracción, y de seres físicos en virtud de una adición</i> Arist.<i>Cael</i>.299<sup>a</sup>16, cf. <i>Metaph</i>.1077<sup>b</sup>10, τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως las matemáticas</i> Arist.<i>APo</i>.81<sup>b</sup>3, <i>Metaph</i>.1061<sup>a</sup>29<br /><b class="num">•</b>[[resta]], [[sustracción]] op. σύνθεσις Dioph.14.4.<br /><b class="num">2</b> [[negación]] τὰ ... ἐν ἀφαιρέσει ... λεγόμενα las cosas dichas mediante negación</i> Plot.6.8.11, cf. Dion.Ar.<i>DN</i> M.3.640B, <i>octaua species definitionis est quam Graeci</i> κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ ἐναντίου <i>dicunt</i> Isid.<i>Etym</i>.2.29.9.<br /><b class="num">III</b> gram., abs. [[aféresis]] ἀ. δὲ ἐστι πάθος τὸ ἐν τῇ ἀρχῇ γινόμενον, οἷον σῦς ὗς Choerob.<i>in Theod</i>.p.148, cf. A.D.<i>Pron</i>.55.13<br /><b class="num">•</b>[[síncopa]] de sonidos intermedios, A.D.<i>Pron</i>.93.13<br /><b class="num">•</b>[[disminución]] de sílabas en un verso, op. πρόσθεσις anón. métr. en <i>POxy</i>.220.3.3, de elementos en una composición estilística, D.H.<i>Comp</i>.6, ἀφαιρέσεις op. προσθῆκαι en los κῶλα, D.H.<i>Comp</i>.9.<br /><b class="num">IV</b> jur. [[derecho a quedarse con]] una determinada posesión en sustitución de un ausente, Pl.<i>Lg</i>.914d<br /><b class="num">•</b>[[manumisión]] ἀ. ἰδίως λέγεται ἡ εἰς ἐλευθερίαν Hyp.<i>Fr</i>.23.
}}
}}
{{lsm
{{lsm
Line 28: Line 31:
|mltxt=η (AM [[ἀφαίρεσις]])<br /><b>1.</b> η [[απόσπαση]], ο [[αποχωρισμός]] ενός μέρους από ένα [[σύνολο]]<br /><b>2.</b> η [[αποβολή]] του αρχικού φωνήεντος μιας λέξης<br /><b>3.</b> η αντίστροφη [[πράξη]] της πρόσθεσης στα [[μαθηματικά]]<br /><b>4.</b> η νοητική [[διαδικασία]] με την οποία αφήνονται [[καταμέρος]] ατομικά χαρακτηριστικά των πραγμάτων και μένουν τελικά τα κοινά στοιχεία που προσδιορίζουν τη [[φύση]] ενός αριθμού πραγμάτων<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[υπεξαίρεση]] χρημάτων<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[αποκοπή]] μέλους του σώματος<br /><b>μσν.</b><br />(για τον ήλιο) [[έκλειψη]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αγωγή]] για [[αναγνώριση]] της ελευθερίας κάποιου που θεωρείται δούλος.
|mltxt=η (AM [[ἀφαίρεσις]])<br /><b>1.</b> η [[απόσπαση]], ο [[αποχωρισμός]] ενός μέρους από ένα [[σύνολο]]<br /><b>2.</b> η [[αποβολή]] του αρχικού φωνήεντος μιας λέξης<br /><b>3.</b> η αντίστροφη [[πράξη]] της πρόσθεσης στα [[μαθηματικά]]<br /><b>4.</b> η νοητική [[διαδικασία]] με την οποία αφήνονται [[καταμέρος]] ατομικά χαρακτηριστικά των πραγμάτων και μένουν τελικά τα κοινά στοιχεία που προσδιορίζουν τη [[φύση]] ενός αριθμού πραγμάτων<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[υπεξαίρεση]] χρημάτων<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[αποκοπή]] μέλους του σώματος<br /><b>μσν.</b><br />(για τον ήλιο) [[έκλειψη]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αγωγή]] για [[αναγνώριση]] της ελευθερίας κάποιου που θεωρείται δούλος.
}}
}}
{{elru
{{trml
|elrutext='''ἀφαίρεσις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1)</b> отнятие, лишение (χρημάτων Plat.; πλούτου Plut.);<br /><b class="num">2)</b> убывание (τὸ τῆς φθίδεως [[αἴτιον]] ἀ. τις Arst.);<br /><b class="num">3)</b> лог. отвлечение, абстракция: τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως и ἐν ἀφαιρέσει λεγόμενα Arst. отвлеченные слова;<br /><b class="num">4)</b> грам. афереза (опущение начальной буквы, напр. [[αἶα]] вм. [[γαῖα]]).
|trtx====[[removal]]===
}}
Armenian: հեռացում; Bulgarian: отстраняване; Czech: odstranění; Dutch: [[verwijdering]]; Esperanto: forigo; Finnish: poisto, poistaminen; French: [[enlèvement]], [[élimination]], [[prélèvement]]; Greek: [[αφαίρεση]]; Ancient Greek: [[ἀνάστασις]], [[ἀπόθεσις]], [[ἀποσκευή]], [[ἀποστολή]], [[ἀφαίρεσις]], [[ἐκκομιδή]], [[ἐξανάστασις]], [[κομιδή]], [[μεθίδρυσις]], [[μεταγωγή]], [[μετάστασις]], [[μετοικία]], [[μετοίκισις]], [[πεδαφορά]], [[περιαίρεσις]], [[ὑπεξαίρεσις]]; Hindi: बहिष्कार; Hungarian: eltávolítás, kiszedés, leszedés, elmozdítás, eltörlés, megszüntetés; Indonesian: penghapusan; Italian: [[estirpazione]], [[asportazione]], [[eliminazione]]; Japanese: 排除, 除去; Latin: [[remotio]], [[ablatio]], [[demptio]]; Middle English: translatynge, translacioun; Polish: usunięcie; Portuguese: [[remoção]], [[eliminação]]; Russian: [[удаление]]; Spanish: [[remoción]], [[eliminación]], [[removimiento]]; Tocharian B: rutkalyñe
{{mdlsj
===[[amputation]]===
|mdlsjtxt=[From [[ἀφαιρέω]]<br />a [[taking]] [[away]], [[carrying]] off, Plat.
Afrikaans: amputasie; Arabic: ⁧بَتْر⁩, ⁧قَطْع⁩; Armenian: անդամահատում, անդամահատություն; Belarusian: ампутацыя; Bulgarian: ампутация; Catalan: amputació; Chinese Mandarin: 截肢, 切斷/切断; Czech: amputace; Dutch: [[amputatie]]; Esperanto: amputado; Finnish: amputaatio; French: [[amputation]]; Galician: amputación; Georgian: ამპუტაცია; German: [[Amputation]]; Greek: [[ακρωτηριασμός]]; Ancient Greek: [[ἀκρωνία]], [[ἀκρωτηριασμός]], [[ἀποκοπά]], [[ἀποκοπή]], [[ἀπόκοψις]], [[ἀποτομά]], [[ἀποτομή]], [[ἀφαίρεσις]], [[διάκρισις]], [[ἐκκοπή]], [[ἔκκοψις]], [[ἔκτμησις]], [[ἐκτομή]]; Haitian Creole: anpitasyon; Hebrew: ⁧כריתה⁩; Hungarian: amputálás; Icelandic: aflimun; Indonesian: amputasi; Irish: teascadh; Italian: [[amputazione]]; Japanese: 切断; Korean: 절단(切斷) / 절단(截斷); Macedonian: ампутација; Malayalam: അംഗച്ഛേദനം; Maori: poronga, pōutonga; Navajo: atsʼáozʼaʼ kʼégéésh; Polish: amputacja; Portuguese: [[amputação]]; Romanian: amputare, amputație; Russian: [[ампутация]]; Sardinian Gallurese Sardinian: mutzatura; Serbo-Croatian Cyrillic: ампутација; Roman: amputacija; Slovak: amputácia; Slovene: amputacija; Spanish: [[amputación]]; Swedish: amputation; Tagalog: paggapong; Turkish: ampütasyon; Ukrainian: ампутація; Welsh: trychiad; West Frisian: amputaasje
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[taking away]]
}}
}}

Latest revision as of 12:21, 4 December 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ἀφαίρεσις Medium diacritics: ἀφαίρεσις Low diacritics: αφαίρεσις Capitals: ΑΦΑΙΡΕΣΙΣ
Transliteration A: aphaíresis Transliteration B: aphairesis Transliteration C: afairesis Beta Code: a)fai/resis

English (LSJ)

ἀφαιρέσεως, ἡ,
A taking away, carrying off, removal, Pl.Cri.46c (pl.); putting off, τοῦ θνητοῦ Hierocl.in CA27p.483M.; opp. πρόσθεσις, Plu.Lyc.13 (pl.).
2 as law-term, assertion of freedom of a reputed slave, Hyp.Fr.23.
3 amputation, Archig. ap. Orib.47.13.4.
II in Logic, abstraction, ἐξ ἀφαιρέσεως, δι' ἀφαιρέσεως, Arist.Cael.299a16, EN1142a18; esp. τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως = mathematics, Id.AP0.81b3, Metaph.1061a29, al.; opp. ἐκ προσθέσεως, ib. 1077b9; also τὰ ἐν ἀ. ὄντα Id.de An.429b18, al.:—Cicero jokes on this term, Att.6.1.2.
2 Gramm., removal of initial letters, as in σῦς, ὗς, Choerob. in Theod.1p.148H., cf. A.D.Pron.55.13, al.; also of medial letters, ib.93.13; of feet in verse, opp. πρόσθεσις, POxy. 220 iii 3.

Spanish (DGE)

ἀφαιρέσεως, ἡ
I c. gen. o abs.
1 acción de quitar τῶν δοθέντων ἀ. οὐκ ἔστι no es posible quitar lo que se ha dado Pl.Phlb.19e, μερίδος καὶ δόσεως LXX Si.41.23, cf. Nym.Kafizin 266a, b, 269a (III a.C.), T.Iob 11
supresión como liberación de la materia, junto a κάθαρσις: ἐν δ' ἀφαιρέσει καὶ καθάρσει ἀνακύπτει ... ἡ μνήμη Plot.4.3.26, cf. Plu.2.431f, Porph.Sent.32, ἵνα κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ βροτοῦ καὶ θνητοῦ ἡ θεοποιΐα νοῆται Hierocl.in CA 27.5, como pérdida de algún bien ἐλευθερίας Ph.1.40, de un imperio, I.BI 1.4, δώρων Chrys.M.58.500, ὑπαρχόντων Gel.Cyz.HE 2.32.11
frec. en medic. extirpación, ablación τῶν μερέων Hp.Vict.1.6, κονδυλώματος Hp.Haem.5, cf. VC 17, Archig. en Orib.47.13.4, Plu.2.1010e
extracción αἵματος e.e. sangría Hp.Coac.337, 481, Archig.9.5B., ἀ. τῶν ἐπιδεσμάτων levantamiento de los vendajes Hp.Medic.3, πηγὰς ὑδάτων ... εἰς ... κόπων ἀφαίρεσιν εὐθέτους manantiales de aguas (termales) beneficiosos para quitar las tensiones musculares D.S.2.57
confiscación χρημάτων Pl.Cri.46c, cf. I.AI 16.160
robo, rapiña abs., Hp.Decent.5, τῶν ... τόπων LXX 3Ma.1.1, τῶν σκύλων Hld.1.33.1
rapto abs., op. εὕρεσις Men.Epit.319, τῆς κόρης Hld.2.24.3
derrocamiento τοῦ γεγεννηκότος I.AI 7.198.
2 disminución, reducción, sustracción op. μείωσις: τῆς ὑπάρξεως Phld.Oec.p.68, muy frec. op. πρόσθεσις: en medic. ref. a la dieta ἰητρικὴ γάρ ἐστιν ἀ. καὶ πρόσθεσις Hp.Flat.1, ἀ. σιτίων καὶ ποτῶν Hp.Acut.38, cf. Vict.4.89, Aff.44, ἐξ ἀφαιρέσεως curare, curar con un régimen de privación Cic.Att.115.2
ref. a otras cosas disminución del tamaño de la luna, Hp.Hebd.1, Meth.Arbitr.2, τὸ ἄπειρον ἔστι μὲν προσθέσει, ἔστι δὲ καὶ ἀφαιρέσει el infinito es por adición y también por sustracción Arist.Ph.206a15, τὰ ... μικρὰ ... συμβόλαια ἐπὶ τῶν καιρῶν προσθέσεις λαμβάνοντα καὶ ἀφαιρέσεις los pequeños acuerdos que aumentan o disminuyen según las circunstancias Plu.Lyc.13, τῆς ... ἔνδον δυνάμεως ἀφαίρεσιν λαμβανούσης reduciéndose la fuerza interior D.S.13.56, ἀ. τῶν μεγέθων de las flautas, Aristid.Quint.109.12, οὔτε ἀφαίρεσιν ἢ ἐλάττωσιν ταύτης (τῆς εὐδαιμονίας) Plot.1.4.14.
3 geom. deducción τὰ αἰσθητὰ σχήματα προσθέσεις καὶ ἀφαιρέσεις καὶ ἀλλοιώσεις τινὲς ἀπογεννῶσιν Procl.in Euc.139.14.
II lóg., abs.
1 abstracción δι' ἀφαιρέσεως op. ἐξ ἐμπειρίας Arist.EN 1142a18, τὰ ἐν ἀφαιρέσει ὄντα las abstracciones Arist.de An.429b18, τῶν ἐξ ἀφαιρέσεως οὐδενὸς οἷόν τ' εἶναι τὴν φυσικὴν θεωρητικήν es imposible que la ciencia natural se aplique a algunos de los productos de la abstracción Arist.PA 641b11, διὰ τὸ τὰ μὲν ἐξ ἀφαιρέσεως λέγεσθαι, τὰ μαθηματικά, τὰ δὲ φυσικὰ ἐκ προθέσεως porque se habla de seres matemáticos en virtud de una abstracción, y de seres físicos en virtud de una adición Arist.Cael.299a16, cf. Metaph.1077b10, τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως las matemáticas Arist.APo.81b3, Metaph.1061a29
resta, sustracción op. σύνθεσις Dioph.14.4.
2 negación τὰ ... ἐν ἀφαιρέσει ... λεγόμενα las cosas dichas mediante negación Plot.6.8.11, cf. Dion.Ar.DN M.3.640B, octaua species definitionis est quam Graeci κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ ἐναντίου dicunt Isid.Etym.2.29.9.
III gram., abs. aféresis ἀ. δὲ ἐστι πάθος τὸ ἐν τῇ ἀρχῇ γινόμενον, οἷον σῦς ὗς Choerob.in Theod.p.148, cf. A.D.Pron.55.13
síncopa de sonidos intermedios, A.D.Pron.93.13
disminución de sílabas en un verso, op. πρόσθεσις anón. métr. en POxy.220.3.3, de elementos en una composición estilística, D.H.Comp.6, ἀφαιρέσεις op. προσθῆκαι en los κῶλα, D.H.Comp.9.
IV jur. derecho a quedarse con una determinada posesión en sustitución de un ausente, Pl.Lg.914d
manumisión ἀ. ἰδίως λέγεται ἡ εἰς ἐλευθερίαν Hyp.Fr.23.

German (Pape)

[Seite 406] ἡ, das Wegnehmen, Berauben, χρημάτων Plat. Crit. 46 d, u. sonst; Gegensatz πρόσθεσις Plut. Lyc. 13. Bei den Philosophen = Abstraction; so τὰ μὲν γὰρ ἐξ ἀφαιρέσεως λέγεται Arist. de Coel. 3, 1, 6, von der Mathematik, was nicht mit den Sinnen erkannt, sondern durch Abstraction gewonnen wird. Der Scherz bei Cic. ad Att. VI, 1 Cato ἐξ ἀφαιρέσεως provinciam curavit, bezieht sich auf das ärztliche Verfahren der Entziehung überflüssiger Säfte, Blutentleerung; Hyperid. bei Harpocr. ἡ εἰς ἐλευθερίαν, s. ἀφαιρέω.

French (Bailly abrégé)

εως (ἡ) :
1 action d'ôter, d'enlever ; t. de math. soustraction;
2 t. de logique abstraction;
3 t. de gramm. aphérèse, chute de la lettre initiale.
Étymologie: ἀφαιρέω.
Ant. πρόσθεσις.

Russian (Dvoretsky)

ἀφαίρεσις: εως ἡ
1 отнятие, лишение (χρημάτων Plat.; πλούτου Plut.);
2 убывание (τὸ τῆς φθίδεως αἴτιον ἀ. τις Arst.);
3 лог. отвлечение, абстракция: τὰ ἐξ ἀφαιρέσεως и ἐν ἀφαιρέσει λεγόμενα Arst. отвлеченные слова;
4 грам. афереза (опущение начальной буквы, напр. αἶα вм. γαῖα).

Greek (Liddell-Scott)

ἀφαίρεσις: -εως, ἡ, ἡ πρᾶξις τοῦ ἀφαιρεῖν, ἀποχωρίζειν, λαμβάνειν κατὰ μέρος, Πλάτ. Κρίτων 46C, κτλ.· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ πρόσθεσις, Πλουτ. Λυκ. 13. 2) ὡς δικανικὸς ὅρος, ἡ ἀξίωσις περὶ βεβαιώσεως τῆς ἐλευθερίας τινὸς θεωρουμένου δούλου, ‘Υπερείδ. παρὰ Σουΐδ. ΙΙ. ἐν τῇ λογικῇ ἐξ ἀφαιρέσεως, ἀφῃρημένως, καθ’ ἑαυτό τι θεωρούμενον, Ἀριστ. Ἀν. Ὕστ. 1 18, 1· - ὁ Κικέρων παίζει ἐπὶ τούτου τοῦ φιλοσοφ. ὅρου, πρός Ἀττ. 6. 1, 2. 2) παρὰ Γραμμ., ἡ ἀπάλειψις ἀρκτικῶν γραμμάτων, οἷον ἔστη στῆ, ἔβη βῆ, ἔφη φῆ Χοιροβ. τ. 1. σ. 84, 15.

Greek Monotonic

ἀφαίρεσις: -εως, ἡ (ἀφαιρέω), αφαίρεση, απομάκρυνση, σε Πλάτ.

Greek Monolingual

η (AM ἀφαίρεσις)
1. η απόσπαση, ο αποχωρισμός ενός μέρους από ένα σύνολο
2. η αποβολή του αρχικού φωνήεντος μιας λέξης
3. η αντίστροφη πράξη της πρόσθεσης στα μαθηματικά
4. η νοητική διαδικασία με την οποία αφήνονται καταμέρος ατομικά χαρακτηριστικά των πραγμάτων και μένουν τελικά τα κοινά στοιχεία που προσδιορίζουν τη φύση ενός αριθμού πραγμάτων
νεοελλ.
υπεξαίρεση χρημάτων
αρχ.-μσν.
αποκοπή μέλους του σώματος
μσν.
(για τον ήλιο) έκλειψη
αρχ.
αγωγή για αναγνώριση της ελευθερίας κάποιου που θεωρείται δούλος.

Translations

removal

Armenian: հեռացում; Bulgarian: отстраняване; Czech: odstranění; Dutch: verwijdering; Esperanto: forigo; Finnish: poisto, poistaminen; French: enlèvement, élimination, prélèvement; Greek: αφαίρεση; Ancient Greek: ἀνάστασις, ἀπόθεσις, ἀποσκευή, ἀποστολή, ἀφαίρεσις, ἐκκομιδή, ἐξανάστασις, κομιδή, μεθίδρυσις, μεταγωγή, μετάστασις, μετοικία, μετοίκισις, πεδαφορά, περιαίρεσις, ὑπεξαίρεσις; Hindi: बहिष्कार; Hungarian: eltávolítás, kiszedés, leszedés, elmozdítás, eltörlés, megszüntetés; Indonesian: penghapusan; Italian: estirpazione, asportazione, eliminazione; Japanese: 排除, 除去; Latin: remotio, ablatio, demptio; Middle English: translatynge, translacioun; Polish: usunięcie; Portuguese: remoção, eliminação; Russian: удаление; Spanish: remoción, eliminación, removimiento; Tocharian B: rutkalyñe

amputation

Afrikaans: amputasie; Arabic: ⁧بَتْر⁩, ⁧قَطْع⁩; Armenian: անդամահատում, անդամահատություն; Belarusian: ампутацыя; Bulgarian: ампутация; Catalan: amputació; Chinese Mandarin: 截肢, 切斷/切断; Czech: amputace; Dutch: amputatie; Esperanto: amputado; Finnish: amputaatio; French: amputation; Galician: amputación; Georgian: ამპუტაცია; German: Amputation; Greek: ακρωτηριασμός; Ancient Greek: ἀκρωνία, ἀκρωτηριασμός, ἀποκοπά, ἀποκοπή, ἀπόκοψις, ἀποτομά, ἀποτομή, ἀφαίρεσις, διάκρισις, ἐκκοπή, ἔκκοψις, ἔκτμησις, ἐκτομή; Haitian Creole: anpitasyon; Hebrew: ⁧כריתה⁩; Hungarian: amputálás; Icelandic: aflimun; Indonesian: amputasi; Irish: teascadh; Italian: amputazione; Japanese: 切断; Korean: 절단(切斷) / 절단(截斷); Macedonian: ампутација; Malayalam: അംഗച്ഛേദനം; Maori: poronga, pōutonga; Navajo: atsʼáozʼaʼ kʼégéésh; Polish: amputacja; Portuguese: amputação; Romanian: amputare, amputație; Russian: ампутация; Sardinian Gallurese Sardinian: mutzatura; Serbo-Croatian Cyrillic: ампутација; Roman: amputacija; Slovak: amputácia; Slovene: amputacija; Spanish: amputación; Swedish: amputation; Tagalog: paggapong; Turkish: ampütasyon; Ukrainian: ампутація; Welsh: trychiad; West Frisian: amputaasje