βοηλάτης: Difference between revisions
διὰ λαμπροτάτου βαίνοντες ἁβρῶς αἰθέρος → passing lightly through clear-shining air (Euripides, Medea 829)
(CSV import) |
m (Text replacement - "βουκόλος, βοῦκος, βουπελάτης" to "βουκόλος, βουκόλλων, βοῦκος, βουπελάτης") |
||
| (27 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=voilatis | |Transliteration C=voilatis | ||
|Beta Code=bohla/ths | |Beta Code=bohla/ths | ||
|Definition=[ | |Definition=[ᾰ], ου, ὁ, fem. [[βοηλάτις]], ιδος<b class="b3">, ἡ·</b> ([[βοῦς]], [[ἐλαύνω]]):—<br><span class="bld">A</span> [[one that drives away oxen]], [[cattle-lifter]], S.''Ichn.''117, ''AP''11.176 (Lucill.).<br><span class="bld">II</span> [[ox-driving]], [[ῥάβδος]] ''APl.''4.200 (Mosch.); [[ox-tormenting]], [[μύωψ]] A.''Supp.''307.<br><span class="bld">III</span> [[cattle-driver]], Lys.7.19, [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 261d, ''PLond.''3.1177.112 (ii A. D.).<br><span class="bld">IV</span> βοηλάτης [[διθύραμβος]] = the [[dithyramb]] which gains a [[bull]] for the [[prize]], Pi.''O.''13.19. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ου<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. βοηλάτας Pi.<i>O</i>.13.19<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾰ-]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[aguijoneador de la res]] β. μύωψ A.<i>Supp</i>.307.<br /><b class="num">2</b> de donde [[conductor de ganado]] β. διθύραμβος en la procesión sacrificial, Pi.l.c., cf. Hld.3.2.1.<br /><b class="num">II</b> subst.<br /><b class="num">1</b> [[boyero]], [[vaquero]], [[pastor de ganado]] Pl.<i>Plt</i>.261d, Plu.<i>Cat.Ma</i>.4, Ael.<i>VH</i> 9.23<br /><b class="num">•</b>en una expedición milit., D.Chr.12.17<br /><b class="num">•</b>[[conductor de carreta de bueyes]], [[carretero]] Lys.7.19, <i>PLond</i>.1177.112, 119 (II d.C.), <i>PAmh</i>.155.3 (V d.C.) en <i>BL</i> 1.5.<br /><b class="num">2</b> [[abigeo]] de Hermes, S.<i>Fr</i>.314.123, <i>AP</i> 11.176 (Lucill.)<br /><b class="num">•</b>de Heracles, Lyc.1346. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0451.png Seite 451]] ὁ, 1) Rinder wegtreibend, raubend, Lucill. 41 (XI, 176); Lycophr. 1346. – 2) Ochsen treibend, stechend, [[μύωψ]] Aesch. Suppl. 608; Ochsenhirt, Plat. Polit. 261 d; der Ackermann mit seinem Gespann, Lys. 7, 19. – 3) [[διθύραμβος]] Pind. Ol. 13, 19, einen Ochsen als Siegespreis davontragend. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0451.png Seite 451]] ὁ, 1) Rinder wegtreibend, raubend, Lucill. 41 (XI, 176); Lycophr. 1346. – 2) Ochsen treibend, stechend, [[μύωψ]] Aesch. Suppl. 608; Ochsenhirt, Plat. Polit. 261 d; der Ackermann mit seinem Gespann, Lys. 7, 19. – 3) [[διθύραμβος]] Pind. Ol. 13, 19, einen Ochsen als Siegespreis davontragend. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=ου (ὁ) :<br /><i>litt.</i> qui pousse des bœufs devant soi, <i>d'où</i><br /><b>I.</b> [[qui aiguillonne les bœufs]] ; <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[laboureur]];<br /><b>2</b> qui pique et tourmente les bœufs (taon);<br /><b>II.</b> [[qui conduit des bœufs]], [[conducteur d'un attelage de bœufs]].<br />'''Étymologie:''' [[βοῦς]], [[ἐλαύνω]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=[[βοηλάτης]] -ου, ὁ [[βοῦς]], [[ἐλαύνω]] ossendrijver; overdr. voor een gedicht met een rund als prijs; Pind.; adj. runderen kwellend:. βοηλάτην μύωπα een runderen kwellende horzel Aeschl. Suppl. 307. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''βοηλάτης:''' ου ὁ<br /><b class="num">1</b> [[погонщик рогатого скота или пастух]] Lys., Plat.;<br /><b class="num">2</b> [[получающий в награду быка]] ([[διθύραμβος]] Pind.);<br /><b class="num">3</b> [[мучитель рогатого скота]] ([[μύωψ]] Aesch.);<br /><b class="num">4</b> [[крадущий быков]] ([[Ἑρμῆς]] Anth.). | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=[[βοῦς]], [[ἐλαύνω]]<br /><b class="num">I.</b> one that drives [[away]] oxen, a [[cattle]]-lifter, Anth.<br /><b class="num">II.</b> ox-[[driving]], Anth. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[βοηλάτης]], ο (θηλ. -άτις, η) (Α)<br /><b>1.</b> αυτός που αρπάζει βόδια, ζωοκλέφτης<br /><b>2.</b> ο [[βουκόλος]]<br /><b>3.</b> (για τον οίστρο) [[εκείνος]] που αναγκάζει βασανιστικά τα βόδια να τρέχουν<br /><b>4.</b> (για τη [[βουκέντρα]]) αυτός που κεντρίζει τα βόδια να προχωρούν<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[βοηλάτης]] [[διθύραμβος]]» — [[διθύραμβος]] του οποίου ο [[ποιητής]] κερδίζει ταύρο ως [[βραβείο]] ή ο [[οποίος]] έχει [[σχέση]] με τη [[λατρεία]] του Διονύσου-Ταύρου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[βους]] (<i>βοός</i>) <span style="color: red;">+</span> -<i>ηλάτης</i> <span style="color: red;"><</span> [[ελαύνω]], με [[επίδραση]] του νόμου «της εκτάσεως εν συνθέσει» που έδωσε το -<i>η</i>- (-<i>ηλάτης</i>) του β' συνθετικού ( | |mltxt=[[βοηλάτης]], ο (θηλ. -άτις, η) (Α)<br /><b>1.</b> αυτός που αρπάζει βόδια, ζωοκλέφτης<br /><b>2.</b> ο [[βουκόλος]]<br /><b>3.</b> (για τον οίστρο) [[εκείνος]] που αναγκάζει βασανιστικά τα βόδια να τρέχουν<br /><b>4.</b> (για τη [[βουκέντρα]]) αυτός που κεντρίζει τα βόδια να προχωρούν<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[βοηλάτης]] [[διθύραμβος]]» — [[διθύραμβος]] του οποίου ο [[ποιητής]] κερδίζει ταύρο ως [[βραβείο]] ή ο [[οποίος]] έχει [[σχέση]] με τη [[λατρεία]] του Διονύσου-Ταύρου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[βους]] (<i>βοός</i>) <span style="color: red;">+</span> -<i>ηλάτης</i> <span style="color: red;"><</span> [[ελαύνω]], με [[επίδραση]] του νόμου «της εκτάσεως εν συνθέσει» που έδωσε το -<i>η</i>- (-<i>ηλάτης</i>) του β' συνθετικού ([[πρβλ]]. [[αμαξηλάτης]], [[αρματηλάτης]], [[ιππηλάτης]], [[ξενηλάτης]], [[στρατηλάτης]] <b>κ.ά.</b>)]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''βοηλάτης:''' -ου, ὁ, θηλ. -ηλάτις, -ιδος, ἡ ([[βοῦς]], [[ἐλαύνω]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτός που αρπάζει τα βόδια, [[κλέφτης]] βοδιών, ζωοκλέφτης, [[άρπαγας]], σε Ανθ.<br /><b class="num">II.</b> [[οδηγός]] κοπαδιού βοδιών, [[βοσκός]], στο ίδ. | |lsmtext='''βοηλάτης:''' -ου, ὁ, θηλ. -ηλάτις, -ιδος, ἡ ([[βοῦς]], [[ἐλαύνω]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτός που αρπάζει τα βόδια, [[κλέφτης]] βοδιών, ζωοκλέφτης, [[άρπαγας]], σε Ανθ.<br /><b class="num">II.</b> [[οδηγός]] κοπαδιού βοδιών, [[βοσκός]], στο ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''βοηλάτης''': -ου, ὁ, θηλ. –ηλάτις, ιδος, ἡ, ([[βοῦς]], [[ἐλαύνω]]) = ὁ ἀπάγων [[βοῦς]], [[κλέπτης]] βοῶν, Ἀνθ. II. 11. 176. ΙΙ. ὁ τοὺς [[βοῦς]] κεντῶν, ἀναγκάζων, ἐρεθίζων, [[ῥάβδος]] Ἀνθ. Πλαν. 200 · ὁ τοὺς [[βοῦς]] βασανίζων, [[μύωψ]] Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 307. ΙΙΙ. ὁ βόσκων [[βοῦς]], Λυσ. 110. 7, Πλάτ. Πολιτ. 261D. IV. ἐν Πινδ. Ο. 13. 26, β. [[διθύραμβος]], [[ὅστις]] κερδαίνει ταῦρον ὡς [[βραβεῖον]] · ἢ δυνατὸν ἡ [[λέξις]] νὰ ἀναφέρηται εἰς τὴν λατρείαν τοῦ Διονύσου Ταύρου · ἴδε Donaldson ἐν τῷ αὐτῷ χωρίῳ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
| | |woodrun=[[driver of oxen]] | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mantoulidis | ||
| | |mantxt=(=αὐτός πού κλέβει τά βόδια). Σύνθετο ἀπό τίς λέξεις: [[βοῦς]] + [[ἐλαύνω]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[βοηλατέω]], [[βοηλασία]], [[βοηλατικός]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{trml | ||
| | |trtx====[[herdsman]]=== | ||
Arabic: رَاعٍ; Egyptian Arabic: راعي; Bashkir: көтөүсе; Belarusian: пастух; Bulgarian: пастир; Chinese Mandarin: 牧民, 牧人, 牧夫; Czech: pastýř, pastevec, pasák; Dutch: [[herder]]; Finnish: paimen; French: [[éleveur de bétail]], [[gardien]]; German: [[Schäfer]], [[Hirt]]; Gothic: 𐌷𐌰𐌹𐍂𐌳𐌴𐌹𐍃; Ancient Greek: [[αἰσυητήρ]], [[αἰσυιητήρ]], [[ἀμορβεύς]], [[ἀμορβός]], [[βοηλάτης]], [[βοηνόμος]], [[βοοβοσκός]], [[βοονόμος]], [[βοοτρόφος]], [[βοσκήτωρ]], [[βοσκός]], [[βόσκων]], [[βοτήρ]], [[βότης]], [[βουβότης]], [[βουκαῖος]], [[βουκόλος]], [[βουκόλλων]], [[βοῦκος]], [[βουπελάτης]], [[βουποίμην]], [[βούτας]], [[βούτης]], [[βουτρόφος]], [[βουφορβός]], [[βῶκος]], [[βώτωρ]], [[ἐπιβουκόλος]], [[κτηνοτρόφος]], [[μηλοβότας]], [[μηλοβότης]], [[μηλονόμας]], [[μηλονόμης]], [[νομεύς]], [[οἰονόμος]], [[ποιμάν]], [[ποιμήν]], [[σαμάντωρ]], [[σηκοκόρος]], [[σημαντήρ]], [[σημάντωρ]], [[φερβήτης]]; Hungarian: gulyás; Icelandic: hjarðmaður, hirðir; Irish: feighlí bó, maor, aoire; Italian: [[bovaro]]; Japanese: 牧人, 牧夫; Kazakh: бақташы, малшы, сиыршы, табыншы; Korean: 목자(牧者); Latin: [[armentarius]], [[bubulcus]]; Lithuanian: piemuo; Macedonian: овчар; Malay: gembala; Manchu: ᠠᡩᡠᠴᡳ; Maori: hēpara; Middle English: herde, herdeman; Mongolian Cyrillic: малчин; Mongolian: ᠮᠠᠯᠴᠢᠨ; Navajo: naʼniłkaadí; Plautdietsch: Hoad; Polish: pastuch; Portuguese: [[pastor]]; Romanian: cioban, păstor; Russian: [[пастух]]; Serbo-Croatian Cyrillic: па̀стӣр, чо̀бан, о̀вча̄р; Roman: pàstīr, čòban, òvčār; Slovak: pastier, pasák; Slovene: pastir; Spanish: [[pastor]], [[vaquero]]; Swahili: mchungaji; Swedish: herde, fåraherde; Tuvan: малчын, кадарчы; Ukrainian: пастух; Westrobothnian: gjetar; Yakut: маныыһыт, бостуук | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 14:20, 12 February 2024
English (LSJ)
[ᾰ], ου, ὁ, fem. βοηλάτις, ιδος, ἡ· (βοῦς, ἐλαύνω):—
A one that drives away oxen, cattle-lifter, S.Ichn.117, AP11.176 (Lucill.).
II ox-driving, ῥάβδος APl.4.200 (Mosch.); ox-tormenting, μύωψ A.Supp.307.
III cattle-driver, Lys.7.19, Pl.Plt. 261d, PLond.3.1177.112 (ii A. D.).
IV βοηλάτης διθύραμβος = the dithyramb which gains a bull for the prize, Pi.O.13.19.
Spanish (DGE)
-ου
• Alolema(s): dór. βοηλάτας Pi.O.13.19
• Prosodia: [-ᾰ-]
I 1aguijoneador de la res β. μύωψ A.Supp.307.
2 de donde conductor de ganado β. διθύραμβος en la procesión sacrificial, Pi.l.c., cf. Hld.3.2.1.
II subst.
1 boyero, vaquero, pastor de ganado Pl.Plt.261d, Plu.Cat.Ma.4, Ael.VH 9.23
•en una expedición milit., D.Chr.12.17
•conductor de carreta de bueyes, carretero Lys.7.19, PLond.1177.112, 119 (II d.C.), PAmh.155.3 (V d.C.) en BL 1.5.
2 abigeo de Hermes, S.Fr.314.123, AP 11.176 (Lucill.)
•de Heracles, Lyc.1346.
German (Pape)
[Seite 451] ὁ, 1) Rinder wegtreibend, raubend, Lucill. 41 (XI, 176); Lycophr. 1346. – 2) Ochsen treibend, stechend, μύωψ Aesch. Suppl. 608; Ochsenhirt, Plat. Polit. 261 d; der Ackermann mit seinem Gespann, Lys. 7, 19. – 3) διθύραμβος Pind. Ol. 13, 19, einen Ochsen als Siegespreis davontragend.
French (Bailly abrégé)
ου (ὁ) :
litt. qui pousse des bœufs devant soi, d'où
I. qui aiguillonne les bœufs ; d'où
1 laboureur;
2 qui pique et tourmente les bœufs (taon);
II. qui conduit des bœufs, conducteur d'un attelage de bœufs.
Étymologie: βοῦς, ἐλαύνω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
βοηλάτης -ου, ὁ βοῦς, ἐλαύνω ossendrijver; overdr. voor een gedicht met een rund als prijs; Pind.; adj. runderen kwellend:. βοηλάτην μύωπα een runderen kwellende horzel Aeschl. Suppl. 307.
Russian (Dvoretsky)
βοηλάτης: ου ὁ
1 погонщик рогатого скота или пастух Lys., Plat.;
2 получающий в награду быка (διθύραμβος Pind.);
3 мучитель рогатого скота (μύωψ Aesch.);
4 крадущий быков (Ἑρμῆς Anth.).
Middle Liddell
βοῦς, ἐλαύνω
I. one that drives away oxen, a cattle-lifter, Anth.
II. ox-driving, Anth.
Greek Monolingual
βοηλάτης, ο (θηλ. -άτις, η) (Α)
1. αυτός που αρπάζει βόδια, ζωοκλέφτης
2. ο βουκόλος
3. (για τον οίστρο) εκείνος που αναγκάζει βασανιστικά τα βόδια να τρέχουν
4. (για τη βουκέντρα) αυτός που κεντρίζει τα βόδια να προχωρούν
5. φρ. «βοηλάτης διθύραμβος» — διθύραμβος του οποίου ο ποιητής κερδίζει ταύρο ως βραβείο ή ο οποίος έχει σχέση με τη λατρεία του Διονύσου-Ταύρου.
[ΕΤΥΜΟΛ. < βους (βοός) + -ηλάτης < ελαύνω, με επίδραση του νόμου «της εκτάσεως εν συνθέσει» που έδωσε το -η- (-ηλάτης) του β' συνθετικού (πρβλ. αμαξηλάτης, αρματηλάτης, ιππηλάτης, ξενηλάτης, στρατηλάτης κ.ά.)].
Greek Monotonic
βοηλάτης: -ου, ὁ, θηλ. -ηλάτις, -ιδος, ἡ (βοῦς, ἐλαύνω),
I. αυτός που αρπάζει τα βόδια, κλέφτης βοδιών, ζωοκλέφτης, άρπαγας, σε Ανθ.
II. οδηγός κοπαδιού βοδιών, βοσκός, στο ίδ.
Greek (Liddell-Scott)
βοηλάτης: -ου, ὁ, θηλ. –ηλάτις, ιδος, ἡ, (βοῦς, ἐλαύνω) = ὁ ἀπάγων βοῦς, κλέπτης βοῶν, Ἀνθ. II. 11. 176. ΙΙ. ὁ τοὺς βοῦς κεντῶν, ἀναγκάζων, ἐρεθίζων, ῥάβδος Ἀνθ. Πλαν. 200 · ὁ τοὺς βοῦς βασανίζων, μύωψ Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 307. ΙΙΙ. ὁ βόσκων βοῦς, Λυσ. 110. 7, Πλάτ. Πολιτ. 261D. IV. ἐν Πινδ. Ο. 13. 26, β. διθύραμβος, ὅστις κερδαίνει ταῦρον ὡς βραβεῖον · ἢ δυνατὸν ἡ λέξις νὰ ἀναφέρηται εἰς τὴν λατρείαν τοῦ Διονύσου Ταύρου · ἴδε Donaldson ἐν τῷ αὐτῷ χωρίῳ.
English (Woodhouse)
Mantoulidis Etymological
(=αὐτός πού κλέβει τά βόδια). Σύνθετο ἀπό τίς λέξεις: βοῦς + ἐλαύνω.
Παράγωγα: βοηλατέω, βοηλασία, βοηλατικός.
Translations
herdsman
Arabic: رَاعٍ; Egyptian Arabic: راعي; Bashkir: көтөүсе; Belarusian: пастух; Bulgarian: пастир; Chinese Mandarin: 牧民, 牧人, 牧夫; Czech: pastýř, pastevec, pasák; Dutch: herder; Finnish: paimen; French: éleveur de bétail, gardien; German: Schäfer, Hirt; Gothic: 𐌷𐌰𐌹𐍂𐌳𐌴𐌹𐍃; Ancient Greek: αἰσυητήρ, αἰσυιητήρ, ἀμορβεύς, ἀμορβός, βοηλάτης, βοηνόμος, βοοβοσκός, βοονόμος, βοοτρόφος, βοσκήτωρ, βοσκός, βόσκων, βοτήρ, βότης, βουβότης, βουκαῖος, βουκόλος, βουκόλλων, βοῦκος, βουπελάτης, βουποίμην, βούτας, βούτης, βουτρόφος, βουφορβός, βῶκος, βώτωρ, ἐπιβουκόλος, κτηνοτρόφος, μηλοβότας, μηλοβότης, μηλονόμας, μηλονόμης, νομεύς, οἰονόμος, ποιμάν, ποιμήν, σαμάντωρ, σηκοκόρος, σημαντήρ, σημάντωρ, φερβήτης; Hungarian: gulyás; Icelandic: hjarðmaður, hirðir; Irish: feighlí bó, maor, aoire; Italian: bovaro; Japanese: 牧人, 牧夫; Kazakh: бақташы, малшы, сиыршы, табыншы; Korean: 목자(牧者); Latin: armentarius, bubulcus; Lithuanian: piemuo; Macedonian: овчар; Malay: gembala; Manchu: ᠠᡩᡠᠴᡳ; Maori: hēpara; Middle English: herde, herdeman; Mongolian Cyrillic: малчин; Mongolian: ᠮᠠᠯᠴᠢᠨ; Navajo: naʼniłkaadí; Plautdietsch: Hoad; Polish: pastuch; Portuguese: pastor; Romanian: cioban, păstor; Russian: пастух; Serbo-Croatian Cyrillic: па̀стӣр, чо̀бан, о̀вча̄р; Roman: pàstīr, čòban, òvčār; Slovak: pastier, pasák; Slovene: pastir; Spanish: pastor, vaquero; Swahili: mchungaji; Swedish: herde, fåraherde; Tuvan: малчын, кадарчы; Ukrainian: пастух; Westrobothnian: gjetar; Yakut: маныыһыт, бостуук
