κάρα: Difference between revisions
κατασκαφὴς οἴκησις αἰείφρουρος → grave, everlasting dwelling, everlasting dwelling place
m (Text replacement - "a" to "a") |
Tags: Mobile edit Mobile web edit |
||
(37 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{LSJ1 | {{LSJ1 | ||
|Full diacritics= | |Full diacritics=κᾰ́ρᾱ | ||
|Medium diacritics=κάρα | |Medium diacritics=κάρα | ||
|Low diacritics=κάρα | |Low diacritics=κάρα | ||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=kara | |Transliteration C=kara | ||
|Beta Code=ka/ra | |Beta Code=ka/ra | ||
|Definition=(A), Ep.and Ion. κάρη [ᾰ], τό, poet. for [[κεφαλή]], | |Definition=(A), Ep.and Ion. [[κάρη]] [ᾰ], τό, ''poet.'' for [[κεφαλή]], Luc.''Lex.''5:—<br><span class="bld">A</span> [[head]], of men or animals, πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον Il.22.74; <b class="b3">ὑψοῦ κάρη ἔχει</b> ([[ἵππος]]) 6.509; <b class="b3">περὶ πόδα περὶ κάρα</b> from [[head]] to [[foot]], A.''Eu.'' 165 (lyr.): metaph., ἐν δ' ἐμῷ κάρᾳ θεός μ' ἔπαισεν [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1272, cf. ''OC'' 564; of the [[face]], <b class="b3">γέλωτι φαιδρὸν κ.</b> Id.''El.''1310; μου κ. τὸ δυσπρόσοπτον Id.''OC''285.<br><span class="bld">2</span> [[peak]], [[top]], κάρη νιφόεντος Ὀιύμπου Hes.''Th.''42; of a tree, [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''23; [[edge]], [[brim]] of a cup, Eub.56.6.<br><span class="bld">3</span> in Trag., as [[periphrasis]] for a [[person]], <b class="b3">Οἰδίπου κάρα</b>, i.e. [[Οἰδίπλους]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''40, 1207 (lyr.); <b class="b3">αὐτάδελφον Ἰσμήνης κ.</b> Id.''Ant.''1; <b class="b3">ὦ κασίγνητον κ.</b>, for <b class="b3">ὦ κασίγνητε</b>, Id.''El.''1164; <b class="b3">ὦ φίλον κ.</b> Id.''OC''1631; <b class="b3">φίλον κ.</b> [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''905.--Hom. uses nom. acc. [[κάρη]], gen. dat. [[κάρητος]], [[κάρητι]], Od.6.230, Il.15.75; also [[καρήατος]], [[καρήατι]], 23.44, 19.405, nom. pl. καρήατα 11.309 (whence was formed nom. sg. [[κάρηαρ]], Antim.76); acc. pl. κάρη Il.10.259 (but perhaps sg.), nom. acc. pl. κάρᾱ Sannyr.3, perhaps [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''291; κάρᾰ ἐξεπεφύκει ''h.Cer.'' 12; dat. pl. [[κάρησι]] [[falsa lectio|f.l.]] in Tryph.602:—post-Homeric Poets inflected [[κάρη]] as if it were of decl. ''1'', gen. κάρης Mosch.4.74, Call.''Fr.''125; dat. κάρῃ Thgn.1024, Nic.''Th.''249; acc. κάρην D.P.562, Nic.''Th.''131; Trag. dat. [[κάρᾳ]] with neut. Prons., A.''Ch.''230, etc.; late acc. κάραν ''Anacreont.'' 50.9. (Cf. Skt. śiras (neut.) 'head', gen. śīrṣṇás, abl. [[śīrṣatás]]: [[κάρηνα]] (fr. <b class="b3">κᾰρᾰσ-ν-α</b>) and [[κράατα]] (perhaps fr. κρᾱς-ṇ-τα) are forms of this word, v. [[κάρηνον]], [[κράς]], [[κρανίον]]: cogn. with Lat. [[cerebrum]] (fr. ceres-ro-), ONorse hjarne 'brain', and prob. [[κέρας]], [[κόρση]].)<br /><br />(B), ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[tame goat]] (Cret.), [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]; also, [[fig]], Id. [[καραβαία]]· <b class="b3">δίκρουν ξύλον</b>, Id. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1325.png Seite 1325]] τό, ion. u. ep. [[κάρη]], nur im nom. u. acc., das [[Haupt]]; πολιόν τε [[κάρη]], πολιόν τε [[γένειον]] Il. 22, 74; μηκέτ' ἔπειτ' Ὀδυσῆϊ [[κάρη]] ὤμοισιν [[ἐπείη]] 2, 259; von Pferden, 6, 509; ποικίλον [[κάρα]] δρακόντων φόβαισι, das Haupt der Medusa, Pind. P. 10, 46; Tragg., οὔ φημ' ἀλύξειν ἐν δίκῃ τὸ σὸν [[κάρα]] λευσίμους ἀράς Aesch. Ag. 1598, περὶ πόδα, περὶ [[κάρα]], Eum. 159, in der Anrede, νῦν δ' ἐμοὶ φίλον [[κάρα]], ἔκβαιν' ἀπήνης, liebes Haupt, Ag. 879, wie Soph. ὦ κράτιστον Οἰδίπου [[κάρα]] O. R. 40, ὦ κασίγνητον [[κάρα]] El. 1155, vgl. Ant. 906 (Eur. Or. 237 I. T. 983); von | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1325.png Seite 1325]] τό, ion. u. ep. [[κάρη]], nur im nom. u. acc., das [[Haupt]]; πολιόν τε [[κάρη]], πολιόν τε [[γένειον]] Il. 22, 74; μηκέτ' ἔπειτ' Ὀδυσῆϊ [[κάρη]] ὤμοισιν [[ἐπείη]] 2, 259; von Pferden, 6, 509; ποικίλον [[κάρα]] δρακόντων φόβαισι, das Haupt der Medusa, Pind. P. 10, 46; Tragg., οὔ φημ' ἀλύξειν ἐν δίκῃ τὸ σὸν [[κάρα]] λευσίμους ἀράς Aesch. Ag. 1598, περὶ πόδα, περὶ [[κάρα]], Eum. 159, in der Anrede, νῦν δ' ἐμοὶ φίλον [[κάρα]], ἔκβαιν' ἀπήνης, liebes Haupt, Ag. 879, wie Soph. ὦ κράτιστον Οἰδίπου [[κάρα]] O. R. 40, ὦ κασίγνητον [[κάρα]] El. 1155, vgl. Ant. 906 (Eur. Or. 237 I. T. 983); von Tieren, [[κάρα]] προβάλλων ἱππικῶν όχημάτων El. 730; αἰγείρου frg. 24; γέλωτι φαιδρὸν [[κάρα]] El. 1310, wo bes. an das Gesicht zu denken ist; [[κάρα]] τὸ δυσπ ρόσοπτον O. C. 286; τὸ πάλλευκον [[κάρα]] Eur. Hec. 600; σὸν καταιδοῦμαι [[κάρα]] Or. 681; ἰλιγγιῶ [[κάρα]] λίθῳ πεπληγμένος Ar. Ach. 1178; sp. D. oft. – Dazu haben die Tragg. den dat. κάρᾳ, maskulinisch, für κάρατι, συμμέτρου τῷ σῷ κάρᾳ Aesch. Ch. 225; Soph. O. C. 570 Ant. 1257 El. 437; Eur. Med. 1371 Herc. Fur. 465; κάρῃ Theogn. 1018. – Die Gramm. führen auch den gen. κάρας an; den acc. κάραν haben Anacr., πολιαὶ στέφουσι κάραν 50, 9, u. a. Sp., wo es dann als fem. betrachtet wird, Qu. Sm. 11, 58; τὴν κάρην Callim. frg. 125; κάρης Mosch. 4, 74; Nic. Th. 131 D. Per. 562. – Plur., ἑκατὸν [[κάρα]] ἐξεπεφύκει H. h. Cer. 12, womit man ὦ βατίδες, ὦ γλαύκων [[κάρα]] vergleichen kann, Sannyrio bei Ath. VII, 286 c, für κάρατα. – Außerdem gehören dazu die Formen gen. [[κάρητος]], Od. 6, 230. 23, 157, u. καρήατος, Il. 23, 44, dat. [[κάρητι]], Il. 15, 75, u. καρήατι, 19, 405. 22, 205, dat. plur. κάρησι, Tryphiod. 602, acc. plur. καρήατα, Il. 11, 309, wozu die Gramm. einen eigenen nom. [[κάρηαρ]] angenommen haben. – Vgl. κρασ u. [[κάρηνον]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=<span class="bld">1</span>(τό) :<br /><i>dat.</i> κάρᾳ (<i>pour</i> *κάραϊ <i>de</i> *κάρατι), <i>acc.</i> [[κάρα]];<br /><i>plur.</i> [[κάρα]] (<i>pour</i> *κάραα <i>de</i> *κάρατα);<br /><i>d'un autre thème</i> καρητ- <i>viennent le gén.</i> [[κάρητος]] <i>et le dat.</i> [[κάρητι]];<br /><i>enfin d'un 3ᵉ thème</i> καρηατ-, <i>viennent le nom.</i> [[κάρηαρ]], <i>le gén.</i> [[καρήατος]], <i>le dat.</i> [[καρήατι]], <i>le plur. nom.-acc.</i> [[καρήατα]];<br /><b>1</b> [[tête]] ; φίλον [[κάρα]] ESCHL tête chérie, <i>p.</i> être chéri ; Οἰδίπου [[κάρα]] SOPH tête d'Œdipe, <i>p.</i> Œdipe;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> [[visage]], [[aspect]].<br />'''Étymologie:''' cf. [[κάρα]]², [[κάρη]] et [[κάρ]]¹.<br /><span class="bld">2</span>(ἡ) :<br /><i>seul. acc</i>. κάραν;<br /><i>c.</i> [[κάρα]]¹. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=κάρα, τό, ep. κάρη, gen. κάρητος en καρήατος, dat. κάρητι en καρήατι, acc. κάρη; plur. κάρα; Att. poët. κάρα, dat. κάρᾳ hoofd, kop; gelaat:; τοὐμὸν φαιδρόν … κάρα mijn stralende gelaat Soph. El. 1310; uitbr., als pars pro toto of in omschrijving voor persoon:. ὦ φίλον κάρα dierbare vriend Soph. OC 1631; ὦ κράτιστον πᾶσιν Οἰδίπου κάρα Oedipus, beste voor ons allen Soph. OT 40; ὦ κασίγνητον κάρα dierbare broer Soph. El. 1164. top:. κάρη νιφόεντος Ὀλύμπου de top van de besneeuwde Olympus Hes. Th. 42. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''κάρᾱ:'''<br /><b class="num">I</b> τό, эп.-ион. [[κάρη]] (ᾰ) ἡ (эп. gen. [[κάρητος]] и [[καρήατος]]; dat. [[κάρητι]] и [[καρήατι]] - у Trag. κάρᾳ; acc. = nom.; nom. pl. = nom. sing.)<br /><b class="num">1</b> [[голова]] (πολιὸν [[κάρη]] Hom.): [[ὑψοῦ]] [[κάρη]] ἔχειν Hom. высоко закидывать голову; περὶ [[πόδα]], περὶ [[κάρα]] Aesch. вокруг ног, вокруг головы, т. е. с ног до головы;<br /><b class="num">2</b> [[лик]], [[лицо]]: γέλωτι φαιδρὸν [[κάρα]] Soph. сияющее улыбкой лицо;<br /><b class="num">3</b> [[вершина]], [[верхушка]] Hes., Soph.;<br /><b class="num">4</b> описательно, в знач. дорогой, милый, преимущ. в обращении; обычно не переводится: ὦ κράτιστον Οἰδίπου [[κάρα]]! Soph. о, могущественнейший Эдип!; τέθνηκε [[θεῖον]] Ἰοκάστης [[κάρα]]! Soph. умерла благородная Иокаста!; ὦ κοινὸν αὐτάδελφον Ἰσμήνης [[κάρα]]! Soph. о, родная, милая сестра Исмена!<br /><b class="num">[[κάρα]]:</b> ἡ (только acc. sing. κάραν) Aesop. = [[κάρα]] I. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[κάρα]] (cf. [[κράς]]: [[only]] in acc. s.) | |sltr=[[κάρα]] (cf. [[κράς]]: [[only]] in acc. s.) [[head]] of [[man]] or [[animal]]. καὶ ποικίλον [[κάρα]] δρακόντων φόβαισιν ἤλυθε νασιώταις λίθινον θάνατον φέρων the [[head]] of Medusa (P. 10.46) ὁ δ' ὀρθὸν μὲν ἄντεινεν [[κάρα]] (N. 1.43) [[ἔνθα]] λευκωθεὶς [[κάρα]] μύρτοις ὅδ' ἀνὴρ διπλόαν νίκαν ἀνεφάνατο (I. 4.69) ὁ δ' [[ἀντίον]] ἀνὰ [[κάρα]] τ ἄειρ[ε (Pae. 20.10) ὁ δὲ μηδὲν ἔχων ὑπὸ [[σιγᾷ]] μελαίνᾳ [[κάρα]] κέκρυπται Παρθ. 1. 1. ὑμνήσω στεφάνοισι θάλλοισα [[παρθένιον]] [[κάρα]] Παρθ. 2. 12. τὰν δ ἐπ αὐχένι στρέφοισαν [[κάρα]] (''[[sc.]]'' ἔλαφον) fr. 107a. 6. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
Line 26: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''κάρᾱ:''' Ιων. [[κάρη]] <i>[ᾰ]</i>, τό (για τους τύπους και τη Ρίζα, βλ. κατωτ.)·<br /><b class="num">1.</b> ποιητ. αντί [[κεφαλή]], το [[κεφάλι]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[κεφάλι]] ή [[κορυφή]] πράγματος, όπως ενός βουνού, σε Ησίοδ.· [[άκρη]] ή [[χείλος]] ποταμού, σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> στους Αττ. Ποιητές χρησιμ. όπως το [[κεφαλή]], περιφρ. λέγεται για έναν άνθρωπο, Οἰδίπου [[κάρα]], δηλ. [[Οἰδίπους]], σε Σοφ.· <i>ὦ κασίγνητον κ</i>. αντί <i>ὦ κασίγνητε</i>, στον ίδ. κ.λπ.· ο Όμηρ. χρησιμ. το [[κάρη]] μόνο σε ονομ. και αιτ. ενικ. και πληθ., ενώ οι πλάγιες πτώσεις συμπληρώνονται από την | |lsmtext='''κάρᾱ:''' Ιων. [[κάρη]] <i>[ᾰ]</i>, τό (για τους τύπους και τη Ρίζα, βλ. κατωτ.)·<br /><b class="num">1.</b> ποιητ. αντί [[κεφαλή]], το [[κεφάλι]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[κεφάλι]] ή [[κορυφή]] πράγματος, όπως ενός βουνού, σε Ησίοδ.· [[άκρη]] ή [[χείλος]] ποταμού, σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> στους Αττ. Ποιητές χρησιμ. όπως το [[κεφαλή]], περιφρ. λέγεται για έναν άνθρωπο, Οἰδίπου [[κάρα]], δηλ. [[Οἰδίπους]], σε Σοφ.· <i>ὦ κασίγνητον κ</i>. αντί <i>ὦ κασίγνητε</i>, στον ίδ. κ.λπ.· ο Όμηρ. χρησιμ. το [[κάρη]] μόνο σε ονομ. και αιτ. ενικ. και πληθ., ενώ οι πλάγιες πτώσεις συμπληρώνονται από την γʹ [[κλίση]], γεν. και δοτ. [[κάρητος]], [[κάρητι]], επίσης <i>κᾰρήατος</i>, <i>κᾰρήατι</i>· πληθ. <i>κᾰρήατα</i> (όπως αν προερχόταν από ονομ. [[κάρηαρ]] ή <i>κάρηας</i>)· οι μεθομηρικοί Ποιητές έκλιναν το [[κάρη]] όπως τα ονόματα αʹ κλίσης, βλ. κάρης, κάρῃ, κάρην· σε Τραγ., δοτ. <i>κάρᾳ</i>. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''κάρα''': «αἲξ [[ἥμερος]] Πολυρρήνιοι. ὑπὸ Γορτυνίων ἄλλοι δὲ ἡ συκῆ. Ἴωνες τὰ πρόβατα. καὶ τὴν κεφαλὴν» Ἡσύχ.<br />κάρᾱ: Ἰων. κάρη κᾰ, τό, (περὶ τῶν τύπων καὶ τῆς ῥίζης ἴδε κατωτ.): - ποιητ. ἀντὶ τοῦ κεφαλὴ (ἴδε Λουκ. Λεξιφ. 3), πολιὸν τε κάρη πολιὸν τε [[γένειον]] Ἰλ. Χ. 74, κτλ.· ἐπὶ ἵππων, Ζ. 509· περὶ [[πόδα]] περὶ [[κάρα]], ἀπὸ κεφαλῆς [[μέχρι]] ποδῶν, Αἰσχύλ. Εὐμ. 165· τὰ κακὰ καὶ τὰ δυστυχήματα λέγεται ὅτι καταπίπτουσιν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τοῦ ἀνθρώπου, ὡς καὶ νῦν, Σοφ. Ο. Κ. 564, Ἀντ. 1272· - ἐπὶ τοῦ προσώπου, γέλωτι τοὐμὸν φαιδρὸν ὄψεται [[κάρα]] ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1310· [[μηδὲ]] μου [[κάρα]] τὸ δυσπρόσοπτον ὁρῶν ἀτιμάσῃς ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 285. 2) σπανίως, ἡ κεφαλὴ ἢ κορυφὴ πράγματός τινος, [[οἷον]] ὄρους, ἠχεῖ δὲ κάρη νιφόεντος Ὀλύμπου Ἡσ. Θ. 42· ἐπὶ δένδρου, Σοφ. Ἀποσπ. 24· ἡ [[ἄκρα]] ἢ τὸ [[χεῖλος]] ποτηρίου, ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 473, Εὔβουλος ἐν «Κυβευταῖς» 1. 6. 3) παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς χρησιμεύει ὡς ἡ [[λέξις]] κεφαλὴ καὶ τὸ Λατ. carut, ὡς [[περίφρασις]] δηλοῦσα τὸν ἄνθρωπον, [[οἷον]], Οἰδίπου [[κάρα]], τουτέστιν [[Οἰδίπους]], Σοφ. Ο. Τ. 40. 1207· ἀδελφὸν Ἰσμήνης [[κάρα]] ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 1· ὦ κασίγνητον κ., ἀντὶ ὦ κασίγνητε, ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1164· ὦ φίλον κ. ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 1631· φίλον κ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 905. - Ὁ Ὅμ. ἔχει τὸ κάρη μόνον κατ’ ὀνομαστ. καὶ αἰτ. τοῦ ἐνικοῦ καὶ παραλαμβάνει τὰς πλαγίας πτώσεις ἐκ τῆς γ’ κλίσεως, γεν. καὶ δοτ. [[κάρητος]], κάρητι, Ὀδ. Ζ. 230, Ἰλ. Ο. 75· ἔχει [[ὡσαύτως]] καὶ τοὺς πληρεστέρους τύπους κᾰρήατος, κᾰρήατι, Ἰλ. Ψ. 44, Τ. 405· - πληθυντ. κᾰρήατα Ἰλ. Λ. 309 (σχηματισθέντας ὡς ἐξ ὀνομαστ. κάρηαρ ἢ κάρηας, ἄν καὶ οὐδεὶς [[τοιοῦτος]] [[τύπος]] ἀπαντᾷ): δοτ. πληθυντ. κάρησι Τρυφιόδ. 602· ἐν Ἐπιγρ. ἐμμέτρ. Τανάγρας τῶν Χριστιανικῶν χρόνων (Bull. d. cor. hell. III. σ. 144) ἀπαντᾷ γεν. κάρατος· - οἱ μεθ’ Ὅμηρον ποιηταὶ ἔκλινον τὸ κάρη ὡς εἰ ἦν [[ὄνομα]] τῆς α’ κλίσεως, δηλ. γεν. κάρης, Μόσχ. 4. 74, Καλλ. Ἀποσπ. 125· δοτ. κάρῃ Θέογν. 1018, Νικ. Θηρ. 249· αἰτ. κάρην, Διον. ΙΙ. 562, Νικ. Θηρ. 131· Τραγ. δοτ. κάρᾳ, τῷ σῷ κάρᾳ Αἰσχύλ. Χο. 227· περὶ δ’ ἐμῷ κάρᾳ ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 179· ἐν τὠμῷ κάρᾳ Σοφ. Ο. Κ. 564· ἐν δ’ ἐμῷ κάρᾳ ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 1272, πρβλ. Ἀποσπ. 147, Εὐρ. Ἠλ. 55. 108· αἰτ. κάραν Αἴσωπ. 94, πρβλ. Mehlhorn εἰς Ἀνακρ. 50. 9· - εὑρίσκομεν δὲ τὴν ὁμαλὴν συνῃρ. Ἐπικ. ὀνομ. πληθ. κάρη ἐν Ἰλ. Κ. 259, [[ὡσαύτως]] [[κάρα]] ἐν Ὁμ. Ὕμν. εἰς Δήμ. 12 ([[ἔνθα]] βραχύνεται πρὸ φωνήεντος), Συνναρίων ἐν «Γέλωτι» 2· ἐν Σοφ. Ἀντ. 291 [[εἶναι]] πιθ. ἑνικ. - Πρόσθες εἰς τοὺς τύπους τούτους καὶ τὰς πτώσεις τὰς σχηματιζομένας ἐκ τοῦ [[κράς]], ὃ ἴδε. (Πρβλ. κάρ, [[κράς]], κάρηνον, [[κρανίον]], [[κάρανος]], πιθ. καὶ [[κόρση]], [[κόρυς]], [[κορυφή]], [[κόρυμβος]], [[Κόρινθος]] (ἀλλὰ τὸ [[κέρας]] [[εἶναι]] πιθανῶς ἐκ διαφόρου ῥίζης), Σανσκρ. ←iras, ←iram, Λατ. cerebrum (cere comminuit brum, Enn.), Γοτθ. hvair-nei, Ἀρχ. Σκανδιν. hjarni (Σκωτ. harn), Ἀρχ. Ὑψηλ. Γερμαν. hirni (hirn), κτλ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[head]] (trag., Cratin., Eup.),<br />Other forms: [[κάρη]] (ep.)<br />Dialectal forms: Myc. | |etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[head]] (trag., Cratin., Eup.),<br />Other forms: [[κάρη]] (ep.)<br />Dialectal forms: Myc. [[ka-ra-a-pi]] instr. pl. /[[karaatphi]]/<br />Derivatives: As 1. member in <b class="b3">καρα-τομέω</b> [[behead]] (E., J.) with [[καράτομος]] [[beheaded]] (S., E.), seeming basis [[καρατόμος]] [[beheading]] (Lyc.), cf. on [[δειροτομέω]] s. [[δέρη]]; [[καρηβαρέω]] (<b class="b3">-άω</b>) [[feel heavy in the head]], [[be sleepy]], [[have headache]] with [[καρηβαρία]], <b class="b3">-ίη</b> etc. (Hp., Arist.); from there Lat. [[caribaria]] > Fr. [[charivari]], W.-Hofmann 1, 854; on [[καραδοκέω]] s. v. Cf. [[κράσπεδον]], [[κρησφύγετον]], [[κρήδεμνον]]. - Other forms: A. recent analogical formations to [[κάρα]], [[κάρη]]: dat. <b class="b3">τῳ̃ κάρᾳ</b> (A., S.), [[κάρῃ]] (Thgn.); [[κάρης]], <b class="b3">-ην</b> (Call., Nic.), [[κάραν]] (Anacreont.). B. Older disyll. forms: ep. <b class="b3">καρή-ατος</b>, <b class="b3">-ατι</b>, pl. <b class="b3">-ατα</b>; also <b class="b3">κάρη-τος</b>, <b class="b3">-τι</b>; to [[καρήατα]] new nom. sg. [[κάρηαρ]] (Antim.). C. monosyll. forms: <b class="b3">κρά-ατος</b>, <b class="b3">-ατι</b>, pl. <b class="b3">-ατα</b>; usual. (also trag.) [[κρατός]], <b class="b3">-τί</b>, pl. <b class="b3">κρᾶ-τα</b> (Pi. Fr. 8); further isolated forms: [[κράτεσφι]] (Κ 156; prob. sg.), [[κράτων]] (χ 309), [[κρασίν]] (Κ 152), [[κρᾶτας]] (E.); [[κρᾶτα]] as acc. sg. (θ 92, trag.), as nom. sg. (S. Ph. 1457); new nom. sg. [[κράς]] (Simm. 4). D. [[κάρα]] (antevoc.) as nom. pl. (h. Cer. 12), [[κάρα]] pl.? (Sannyr. 3). On [[κάρηνα]] s. v.; and s. below.<br />Origin: IE [Indo-European] [574] <b class="b2">*ḱrh₂-(e)s-n-</b> [[head]]<br />Etymology: From the oblique forms of the Skt. word for [[head]], e. g. gen. sg. [[śīrṣṇ-ás]] with the adverbial ablativ [[śīrṣa-tás]] (a < <b class="b2">n̥</b>), which represent a with [[n]] enlarged monosyll. zero grade ([[śirṣ-n-]] < <b class="b2">*ḱr̥h₂-s-n-</b>) from the disyll. nom.-acc. [[śíras-]] (Av. [[sarah-]], < <b class="b2">*ḱr̥h₂-os</b>), it appears that [[κράατος]] represents an original <b class="b3">*κράσα-τος</b> < (<b class="b2">ḱr̥h₂s-n̥tos</b>); through contraction this gave [[κρατός]] (acc. to Zenodot. [[κρητός]]). The antevocalic form <b class="b3">κρασν-</b> lives on in <b class="b3">κραν-ίον</b> (s. v.). The explanation of the Greek disyll. forms has to start from plur. [[κάρηνα]] < <b class="b3">*καρασν-α</b> (< <b class="b2">*ḱrh₂-es-n-</b>), to which the singular forms [[καρήατος]], <b class="b3">-ατι</b> were made from <b class="b3">*καρασα-τος</b>, <b class="b3">-τι</b> (with metr. lengthening and [[η]] for [[α]] after [[κάρηνα]]), if not innovated to [[κάρη]]. This form may go back to an analogical <b class="b3">*κάρασ-α</b> (like [[ὄνομα]]); to [[κάρη]] were made <b class="b3">κάρη-τος</b>, <b class="b3">-τι</b>. - Beside these old <b class="b3">σ-</b>stem there are isolated <b class="b3">σ-</b>less forms: <b class="b3">ἐπὶ κάρ</b> [[on its head]], <b class="b3">ἔγ-καρ-ος</b>, <b class="b3">ἴγκρος ἐγκέφαλος</b> and [[κατὰ]] (ἀπὸ) <b class="b3">κρῆ-θεν</b> [[from the head down]] (Hom., Hes.), <b class="b3">κρή-δεμνον</b> [[head-band]]. The explanation is discussed: <b class="b3">κατὰ κρῆθεν</b> (from where <b class="b3">ἀπὸ κρῆθεν</b>) may stand for [[κατ]]' [[ἄκρηθεν]] (s. esp. Leumann Hom. Wörter 56ff., but this seems unncessary); [[ἔγκαρος]] has been taken as learned innovation to [[κάρη]] after [[κεφαλή]]: [[ἐγκέφαλος]]; on [[κρήδεμνον]] s. s. v. An <b class="b3">σ-</b>less [[κάρ]] is supported by Arm. [[sar]] [[hight]], [[top]] (idg. <b class="b2">*ḱr̥h₂r-o-</b>). Very extensive treatment by A.J. Nussbaum, Head and Horn 1986 (rev. Beekes, Kratylos 34 (989)55-59). - S. Schwyzer 583 (diff. on [[κάρη]]; Pok. 574f., Chantraine Gramm. hom. 1, 230f., 242, Leumann Hom. Wörter 159, Egli Heteroklisie 31f., 87ff. - Cf. further 1. [[καρόω]], [[καρώ]], [[καρωτόν]]; [[κέρας]], [[κράνος]], [[κριός]].<br />Meaning: <b class="b3">αιξ ἥμερος Πολυρρήνιοι ὑπὸ Γορτυνίων</b>...<b class="b3">ἄλλοι δε ἡ συκῆ</b>. <b class="b3">Ἴωνες τὰ πρόβατα</b>, <b class="b3">καὶ την κεφαλήν</b> [[H]].<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Partly corrupt gloss, s. Latte. The meaning [[αιξ]] seems confirmed by [[καρανώ]], s.s.v. [[κάρηνα]]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=poet. for [[κεφαλή]]<br /><b class="num">1.</b> the [[head]], Il., etc.<br /><b class="num">2.</b> the [[head]] or top of [[anything]], as of a [[mountain]], Hes.; the [[edge]] or [[brim]] of a cup, Soph.<br /><b class="num">3.</b> in | |mdlsjtxt=poet. for [[κεφαλή]]<br /><b class="num">1.</b> the [[head]], Il., etc.<br /><b class="num">2.</b> the [[head]] or top of [[anything]], as of a [[mountain]], Hes.; the [[edge]] or [[brim]] of a cup, Soph.<br /><b class="num">3.</b> in Attic Poets, it is used like [[κεφαλή]], [[periphrasis]] for a [[person]], Οἰδίπου [[κάρα]], i. e. [[Οἰδίπους]], Soph.; ὦ κασίγνητον κ., for ὦ κασίγνητε, Soph., etc. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''κάρα''': (Trag., auch Kratin., Eup., Sannyr.),<br />{kárā}<br />'''Forms''': [[κάρη]] (ep.)<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Kopf]].<br />'''Derivative''': Als Vorderglied in [[καρατομέω]] [[enthaupten]] (E., J. u. a.) mit [[καράτομος]] [[enthauptet]] (S., E.), scheinbares Grundwort [[καρατόμος]] [[enthauptend]] (Lyk.), vgl. zu [[δειροτομέω]] s. [[δέρη]]; [[καρηβαρέω]] (-άω) [[sich im Kopfe schwer fühlen]], [[schläfrig sein]], [[Kopfschmerzen haben]] mit [[καρηβαρία]], -ίη usw. (Hp., Arist. usw.); daraus lat. ''caribaria'' > frz. ''charivari'', W.-Hofmann 1, 854; zu [[καραδοκέω]] s. bes. Vgl. noch [[κράσπεδον]], [[κρησφύγετον]], [[κρήδεμνον]]. — Weitere Formen: A. Junge Analogiebildungen zu [[κάρα]], [[κάρη]]: Dat. τῳ̃ κάρᾳ (A., S.), κάρῃ (Thgn.); κάρης, -ην (Kall., Nik. u. a.), κάραν (Anakreont.). B. Ältere zweisilbige Formen: ep. [[καρήατος]], -ατι, pl. -ατα; auch [[κάρητος]], -τι; zu [[καρήατα]] neuer Nom. sg. [[κάρηαρ]] (Antim.). C. Einsilbige Formen: [[κράατος]], -ατι, pl. -ατα; gewöhnlicher (auch Trag.) [[κρατός]], -τί, pl. [[κρᾶτα]] (Pi. ''Fr''. 8); weitere vereinzelte Formen: [[κράτεσφι]] (Κ 156; wohl sg.), κράτων (χ 309), κρασίν (Κ 152), κρᾶτας (E.); [[κρᾶτα]] als Akk. sg. (θ 92, Trag.), als Nom. sg. (S. ''Ph''. 1457); dazu Nom. sg. [[κράς]] (Simm. 4). D. [[κάρα]] (antevok.) als Nom. pl. (''h''. ''Cer''. 12), [[κάρα]] pl.? (Sannyr. 3), myk. ''ka''-''ra''-''a''-''pi'' Instr. pl.?? Zu [[κάρηνα]] s. bes.; vgl. auch unten.<br />'''Etymology''' : Aus den obliquen Formen des altind. Wortes für [[Kopf]], z. B. Gen. sg. ''śīrṣṇ''-''ás'' mit dem adverbiellen Ablativ ''śīrṣa''-''tás'' (''a'' aus ''n̥''), die eine mit ''n'' erweiterte einsilbige Schwundstufe vom zweisilbigen Nom.-Akk. ''śíras''- (aw. ''sarah''-) repräsentieren, ergibt sich für [[κράατος]] ein ursprüngliches *κράσατος (wegen des α äolisch); durch Kontraktion entstand [[κρατός]] (nach Zenodot κρητός). Die antevokalische Form κρασν- wird von [[κρανίον]] (s. d.) vertreten. Die Erklärung der griech. zweisilbigen Formen hat vom Plur. κάρηνα aus *καρασνα auszugehen, wozu die Singularformen [[καρήατος]], -ατι aus *καρασατος, -τι (mit metr. Dehnung und η für α nach κάρηνα), falls nicht zu [[κάρη]] neugebildet, das auf ein analogisches *κάρασα (wie [[ὄνομα]]) zurückgehen kann; zu [[κάρη]] wurden jedenfalls [[κάρητος]], -τι neugeschaffen. — Neben diesem alten σ-Stamm stehen vereinzelte σ-lose Formen: ἐπὶ [[κάρ]] [[auf den Kopf]], [[ἔγκαρος]], [[ἴγκρος]] | |ftr='''κάρα''': (Trag., auch Kratin., Eup., Sannyr.),<br />{kárā}<br />'''Forms''': [[κάρη]] (ep.)<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Kopf]].<br />'''Derivative''': Als Vorderglied in [[καρατομέω]] [[enthaupten]] (E., J. u. a.) mit [[καράτομος]] [[enthauptet]] (S., E.), scheinbares Grundwort [[καρατόμος]] [[enthauptend]] (Lyk.), vgl. zu [[δειροτομέω]] s. [[δέρη]]; [[καρηβαρέω]] (-άω) [[sich im Kopfe schwer fühlen]], [[schläfrig sein]], [[Kopfschmerzen haben]] mit [[καρηβαρία]], -ίη usw. (Hp., Arist. usw.); daraus lat. ''caribaria'' > frz. ''charivari'', W.-Hofmann 1, 854; zu [[καραδοκέω]] s. bes. Vgl. noch [[κράσπεδον]], [[κρησφύγετον]], [[κρήδεμνον]]. — Weitere Formen: A. Junge Analogiebildungen zu [[κάρα]], [[κάρη]]: Dat. τῳ̃ κάρᾳ (A., S.), κάρῃ (Thgn.); κάρης, -ην (Kall., Nik. u. a.), κάραν (Anakreont.). B. Ältere zweisilbige Formen: ep. [[καρήατος]], -ατι, pl. -ατα; auch [[κάρητος]], -τι; zu [[καρήατα]] neuer Nom. sg. [[κάρηαρ]] (Antim.). C. Einsilbige Formen: [[κράατος]], -ατι, pl. -ατα; gewöhnlicher (auch Trag.) [[κρατός]], -τί, pl. [[κρᾶτα]] (Pi. ''Fr''. 8); weitere vereinzelte Formen: [[κράτεσφι]] (Κ 156; wohl sg.), κράτων (χ 309), κρασίν (Κ 152), κρᾶτας (E.); [[κρᾶτα]] als Akk. sg. (θ 92, Trag.), als Nom. sg. (S. ''Ph''. 1457); dazu Nom. sg. [[κράς]] (Simm. 4). D. [[κάρα]] (antevok.) als Nom. pl. (''h''. ''Cer''. 12), [[κάρα]] pl.? (Sannyr. 3), myk. ''ka''-''ra''-''a''-''pi'' Instr. pl.?? Zu [[κάρηνα]] s. bes.; vgl. auch unten.<br />'''Etymology''': Aus den obliquen Formen des altind. Wortes für [[Kopf]], z. B. Gen. sg. ''śīrṣṇ''-''ás'' mit dem adverbiellen Ablativ ''śīrṣa''-''tás'' (''a'' aus ''n̥''), die eine mit ''n'' erweiterte einsilbige Schwundstufe vom zweisilbigen Nom.-Akk. ''śíras''- (aw. ''sarah''-) repräsentieren, ergibt sich für [[κράατος]] ein ursprüngliches *κράσατος (wegen des α äolisch); durch Kontraktion entstand [[κρατός]] (nach Zenodot κρητός). Die antevokalische Form κρασν- wird von [[κρανίον]] (s. d.) vertreten. Die Erklärung der griech. zweisilbigen Formen hat vom Plur. κάρηνα aus *καρασνα auszugehen, wozu die Singularformen [[καρήατος]], -ατι aus *καρασατος, -τι (mit metr. Dehnung und η für α nach κάρηνα), falls nicht zu [[κάρη]] neugebildet, das auf ein analogisches *κάρασα (wie [[ὄνομα]]) zurückgehen kann; zu [[κάρη]] wurden jedenfalls [[κάρητος]], -τι neugeschaffen. — Neben diesem alten σ-Stamm stehen vereinzelte σ-lose Formen: ἐπὶ [[κάρ]] [[auf den Kopf]], [[ἔγκαρος]], [[ἴγκρος]]· [[ἐγκέφαλος]] und κατὰ (ἀπὸ) [[κρῆθεν]] [[vom Haupte herab]] (Hom., Hes.), [[κρήδεμνον]] [[Kopfbinde]]. Ihre Erklärung ist strittig: κατὰ [[κρῆθεν]] (wonach ἀπὸ [[κρῆθεν]]) kann für κατ’ ἄκρηθεν stehen (s. bes. Leumann Hom. Wörter 56ff.); [[ἔγκαρος]] läßt sich am einfachsten als gelehrte Neubildung zu [[κάρη]] nach [[κεφαλή]]: [[ἐγκέφαλος]] verstehen; zu [[κρήδεμνον]] vgl. s. v. Die Ansetzung eines σ-losen Nomens [[κάρ]] kann sich vor allem auf arm. ''sar'' [[Höhe]], [[Gipfel]], [[Abhang]] (idg. *''ḱr̥r''-''o''-) stützen; ein älteres *καρς (Ehrlich KZ 39, 556ff.) ist ganz unwahrscheinlich. — Lit. bei Schwyzer 583 (wo anders über [[κάρη]] [nach J. Schmidt Pluralbild. 117]: zu [[κάρ]] wie [[κριθή]] zu [[κρῖ]] u. a.; eine schon wegen des Genus anfechtbare Parallele); dazu noch WP. 1, 403ff., Pok. 574f., Chantraine Gramm. hom. 1, 230f., 242, Leumann Hom. Wörter 159, Egli Heteroklisie 31f., 87ff. Zu [[κάρα]] — [[κεφαλή]] van Hook Hesperia Suppl. 8, 413f. — Vgl. noch 1. [[καρόω]], [[καρώ]], [[καρωτόν]]; [[κέρας]], [[κράνος]], [[κριός]].<br />'''Page''' 1,784-785 | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[head]]=== | |||
Abau: makwe; Abkhaz: ахы; Adnyamathanha: vapardla, ngundi; Afar: amo; Afrikaans: kop; Aguaruna: buuk; Ainu: サパ, パケ; Akawaio: puꞌpɨ; Akkadian: 𒊕; Aklanon: ueo; Alabama: isbakko; Alawa: guɽuguɽu; Albanian: kokë, krye, kaptinë; Amharic: ራስ; Angaataha: mɨtɨho; Apalaí: upuhpo; Arabic: رَأْس; Egyptian Arabic: راس, دماغ; Gulf Arabic: راس; Hijazi Arabic: راس; Iraqi Arabic: راس; Levantine Arabic: راس; Moroccan Arabic: راس; Aragonese: capeza; Archi: картӏи; Armenian: գլուխ; Aromanian: cap; Assamese: মূৰ, মাথা; Asturian: cabeza, tiesta; Avar: бекӏер, бетӏер; Azerbaijani: baş; Bakhtiari: سر; Balantak: takala'; Balinese: endas; Baluchi: سر, سرگ; Bambara: kun, kunkolo; Barngarla: gaga; Bashkir: баш; Basque: buru, kasko, gazta; Bauwaki: awara; Belarusian: галава; Bengali: মাথা; Berber Tashelhit: agayyu, ixf; Bole: ko, koyi; Borôro: aora; Breton: penn, pennoù; Budukh: кьыл; Bulgarian: глава; Burmese: ခေါင်း; Buryat: толгай; Cappadocian Greek: κιφάλ; Catalan: cap, testa, closca; Cebuano: ulo; Central Masela: oke; Central Melanau: ulew; Chamicuro: kashki; Chechen: корта; Chepang: तालाङ्; Cherokee: ᎠᏍᎪᎵ; Chichewa: mutu; Chickasaw: ishkobo; Chinese Cantonese: 頭, 头; Dungan: ту; Gan: 頭, 头; Hakka: 頭那, 头那; Mandarin: 腦袋, 脑袋, 頭, 头, 頭腦, 头脑; Min Dong: 頭, 头; Min Nan: 頭, 头; Wu: 頭, 头; Xiang: 腦殼, 脑壳; Chuabo: murru; Chuvash: пуҫ; Classical Nahuatl: cuāitl, tzontecomatl; Coptic Bohairic: ⲁⲫⲉ, ⲁⲫⲏⲟⲩⲓ, ϫⲁϫ, ϫⲱ, ⲕⲁⲣⲁ, ⲕⲉⲫⲁⲗⲏ; Sahidic: ⲁⲡⲉ; Cornish: penn; Corsican: capu; Crimean Tatar: baş; Czech: hlava; Dalmatian: cup; Danish: hoved; Darkinjung: kamburung; Dharug: gabara; Dolgan: бас; Doromu-Koki: ada; Drung: u, vng'u; Dutch: [[hoofd]], [[kop]]; Elfdalian: ovuð, skolle; Esperanto: kapo; Estonian: pea; Even: дил; Evenki: дыл; Ewe: ta; Faroese: høvd, høvur; Finnish: lanttu, pää; Finongan: kaligubang; French: [[tête]]; Friulian: cjâf, čhâv; Fula: hoore; Gagauz: baş; Galician: cabeza, testa, cachola, crisma; Ge'ez: ርእስ; Georgian: თავი; German: [[Kopf]], [[Haupt]]; Alemannic German: Chopf; Geser-Gorom: iloe; Gothic: 𐌷𐌰𐌿𐌱𐌹𐌸; Greek: [[κεφάλι]]; Ancient Greek: [[κεφαλή]], [[κάρα]], [[κάρη]], [[κάρειον]], [[κράς]], [[κρᾶτα]]; Greenlandic: niaqoq; Guaraní: akã; Guugu Yimidhirr: ngaabaay, gambuugu, gudyiir; Haitian Creole: tèt; Hanga: zu; Hausa: kai; Hawaiian: poʻo; Hebrew: רֹאשׁ; Higaonon: ulo; Hiligaynon: ulo; Hindi: सिर; Hungarian: fej; Hunsrik: Kopp; Icelandic: höfuð, haus; Ido: kapo; Ilocano: ulo; Indonesian: kepala, hulu; Ingush: корта; Interlingua: capite; Inuktitut: ᓂᐊᖁᖅ; Irish: ceann; Old Irish: cenn; Istriot: capo, tiesta; Italian: [[testa]], [[capo]]; Iu Mien:'nqorngv; Japanese: 頭, 頭, 頭部, 頭; Jarai: akŏ; Javanese: endhas, sirah, mustaka; Kabuverdianu: kabesa; Kaingang: krĩ; Kaki Ae: aro; Kalmyk: толһа; Kamasau: ngawu; Kannada: ತಲೆ; Karachay-Balkar: баш; Kashubian: głowa; Kaurna: mukarta; Kazakh: бас, кәллә; Ket: kajga; Khakas: пас; Khanty: өк; Khinalug: микӏир; Khmer: ក្បាល; Khoekhoe: danas; Kikuyu: kĩongo, mũtwe; Komi-Permyak: юр; Komi-Zyrian: юр; Korean: 머리; Koryak: лэвʼыт; Kumyk: баш; Kurdish Central Kurdish: سەر; Northern Kurdish: ser; Kyrgyz: баш; Lao: ຫົວ; Latgalian: golva; Latin: [[caput]]; Latvian: galva; Laz: თი; Lezgi: кьил; Ligurian: tésta; Limburgish: kop; Lingala: motó; Lithuanian: galvà; Lombard: testa; Lomwe: muru; Low German: Höövd, Kopp; Dutch Low Saxon: Kop; German Low German: Kopp, Kupp; Luhya: kumurwe; Luo: wich; Lutshootseed: sx̌əy̓us; Lü: ᦷᦠ; Maasai: elukunya; Macedonian: глава; Maguindanao: ulu; Mailu: moru; Malagasy: loha; Malay: kepala, hulu; Malayalam: തല; Maltese: ras; Manchu: ᡠᠵᡠ; Mandinka: kuŋo; Mansaka: oro; Manx: kione; Maori: māhunga, māhuna, mātenga, pane, upoko, uru; Mapudungun: logko; Maranao: kapala, olo; Mari: вуй; Maria: ada; Mbyá Guaraní: akã; Middle English: heed; Mingrelian: დუდი; Miyako: カナマい; Mongolian: толгой; Moore: zúgù; Muinane: nígaɨ; Mwani: kiswa; Nafaanra: ndra; Nahuatl Classical: tzontecomatl, cuāitl; Nanai: дили; Nanticoke: neelahammon; Navajo: bitsiiʼ, atsiiʼ, atsiitsʼiin; Neapolitan: capa, capuzzèlla, capucchióne, càpa; Nepali: टाउको, शिर; Ngadjuri: akadi; Ngarrindjeri: kuli; Nivkh: тёӈр̌; Nkonya: nwun; Nogai: бас; Norman: tête; North Frisian: hood, Haur; Northern Amami-Oshima: 頭; Northern Emberá: boro; Norwegian Bokmål: hode; Nynorsk: hovud; Nottoway-Meherrin: setarake; Nukunu: kakarti; Occitan: cap, tèsta; Ojibwe: nishtigwaan; Oki-No-Erabu: 頭; Okinawan: 頭; Old Czech: hlava; Old Church Slavonic Cyrillic: глава; Glagolitic: ⰳⰾⰰⰲⰰ; Old East Slavic: голова; Old English: hēafod, hafela; Old French: teste, chief; Old High German: houbit; Old Norse: hǫfuð; Old Prussian: gallū, galwo; Old Tupi: akanga; Oriya: ଶିର; Oromo: mataa; Ossetian: сӕр; Ottoman Turkish: باش, رأس, سر, كله, قفا; Pacoh: plô; Persian: سَر, کله; Phoenician: 𐤓𐤀𐤔; Pitjantjatjara: kata; Plautdietsch: Kopp, Haupt; Polabian: glåvă; Polish: głowa; Pontic Greek: τσουφάλι; Portuguese: [[cabeça]]; Powhatan: mendabuccah; Purepecha: éjpu; Quechua: uma; Rejang Kayan: kuhung; Rohingya: matá; Romani: śero; Romanian: cap; Russian: [[башка]], [[голова]], [[глава]]; Rusyn: голова; Rwanda-Rundi: umutwe, imitwe; Saanich: S₭OṈI¸, S₭ELOṈI¸; Saho: amo; Sami Inari: uáivi; Northern: oaivi; Skolt: vuei´vv; Southern: åejjie; Samogitian: galva; Sango: li; Sanskrit: शिरस्, शिर; Santali: ᱵᱚᱦᱚᱜ; Sardinian: conca; Scots: heid, pow; Scottish Gaelic: ceann, cinn, sgrog, sgrogan; Serbo-Croatian Cyrillic: глава; Roman: glava; Sherpa: མགོའ; Shor: паш; Sichuan Yi: ꀂꏾ; Sicilian: testa, capa; Sidamo: umo; Sindhi: سر; Sinhalese: ඔළුව; Slovak: hlava; Slovene: glava, buča; Somali: madax; Sorbian Lower Sorbian: głowa; Upper Sorbian: hłowa; Sotho: hlooho; Southern Altai: баш; Southern Amami-Oshima: 頭; Spanish: [[cabeza]], [[chola]], [[coco]], [[maceta]], [[marote]], [[melón]], [[sabiola]], [[sesera]], [[tarro]], [[testa]]; Stoney: pa; Sumerian: 𒊕; Sundanese: mastaka; Svan: თხვიმ; Swahili: kichwa; Swedish: huvud, skalle; Sylheti: ꠝꠣꠕꠣ; Tagalog: ulo; Tajik: сар, калла; Tajio: vaꞌi; Talysh Asalemi: سر; Tamil: தலை; Taos: p'ínemą; Tatar: баш; Tausug: ū; Tedim Chin: lu; Telugu: తల; Ternate: dopolo; Tetum: ulun; Thai: หัว, ศีรษะ; Tibetan: མགོ, དབུ; Tigrinya: ርእሲ; Tocharian B: āśce; Tofa: баъш; Tok Pisin: het; Tsakonian: τζουφά; Tuareg: eɣăf; Tupinambá: akanga; Turkish: baş, kafa; Turkmen: kelle baş; Tutelo: pasui; Tuvan: баш; Tzotzil: jolol; Udi: бул; Udmurt: йыр; Ugaritic: 𐎗𐎛𐎌; Ukrainian: голова; Unami: wil; Urdu: سر; Uyghur: باش; Uzbek: bosh, kalla; Venetian: testa, cao, cavo; Vietnamese: đầu); Volapük: kap; Walloon: tiesse; Warlpiri: walu; Welsh: pen; West Coast Bajau: tekook; West Frisian: holle, kop; White Hmong: taub haub; Winnebago: nąąsu; Wolof: boopa; Wutunhua: dolo; Xhosa: intloko; Yaeyama: 頭; Yagnobi: сар; Yakut: бас, тебе; Yiddish: קאָפּ; Yoron: 頭, ふらじ; Yoruba: orí; Yucatec Maya: ho'ol; Zazaki: sere; Zealandic: 'oôd; Zhuang: gyaeuj, gyəuз; Zou: lu; Zulu: ikhanda, inhloko; ǃXóõ: nàn | |||
}} | }} |
Latest revision as of 07:37, 13 November 2024
English (LSJ)
(A), Ep.and Ion. κάρη [ᾰ], τό, poet. for κεφαλή, Luc.Lex.5:—
A head, of men or animals, πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον Il.22.74; ὑψοῦ κάρη ἔχει (ἵππος) 6.509; περὶ πόδα περὶ κάρα from head to foot, A.Eu. 165 (lyr.): metaph., ἐν δ' ἐμῷ κάρᾳ θεός μ' ἔπαισεν S.Ant.1272, cf. OC 564; of the face, γέλωτι φαιδρὸν κ. Id.El.1310; μου κ. τὸ δυσπρόσοπτον Id.OC285.
2 peak, top, κάρη νιφόεντος Ὀιύμπου Hes.Th.42; of a tree, S.Fr.23; edge, brim of a cup, Eub.56.6.
3 in Trag., as periphrasis for a person, Οἰδίπου κάρα, i.e. Οἰδίπλους, S.OT40, 1207 (lyr.); αὐτάδελφον Ἰσμήνης κ. Id.Ant.1; ὦ κασίγνητον κ., for ὦ κασίγνητε, Id.El.1164; ὦ φίλον κ. Id.OC1631; φίλον κ. A.Ag.905.--Hom. uses nom. acc. κάρη, gen. dat. κάρητος, κάρητι, Od.6.230, Il.15.75; also καρήατος, καρήατι, 23.44, 19.405, nom. pl. καρήατα 11.309 (whence was formed nom. sg. κάρηαρ, Antim.76); acc. pl. κάρη Il.10.259 (but perhaps sg.), nom. acc. pl. κάρᾱ Sannyr.3, perhaps S.Ant.291; κάρᾰ ἐξεπεφύκει h.Cer. 12; dat. pl. κάρησι f.l. in Tryph.602:—post-Homeric Poets inflected κάρη as if it were of decl. 1, gen. κάρης Mosch.4.74, Call.Fr.125; dat. κάρῃ Thgn.1024, Nic.Th.249; acc. κάρην D.P.562, Nic.Th.131; Trag. dat. κάρᾳ with neut. Prons., A.Ch.230, etc.; late acc. κάραν Anacreont. 50.9. (Cf. Skt. śiras (neut.) 'head', gen. śīrṣṇás, abl. śīrṣatás: κάρηνα (fr. κᾰρᾰσ-ν-α) and κράατα (perhaps fr. κρᾱς-ṇ-τα) are forms of this word, v. κάρηνον, κράς, κρανίον: cogn. with Lat. cerebrum (fr. ceres-ro-), ONorse hjarne 'brain', and prob. κέρας, κόρση.)
(B), ἡ,
A tame goat (Cret.), Hsch.; also, fig, Id. καραβαία· δίκρουν ξύλον, Id.
German (Pape)
[Seite 1325] τό, ion. u. ep. κάρη, nur im nom. u. acc., das Haupt; πολιόν τε κάρη, πολιόν τε γένειον Il. 22, 74; μηκέτ' ἔπειτ' Ὀδυσῆϊ κάρη ὤμοισιν ἐπείη 2, 259; von Pferden, 6, 509; ποικίλον κάρα δρακόντων φόβαισι, das Haupt der Medusa, Pind. P. 10, 46; Tragg., οὔ φημ' ἀλύξειν ἐν δίκῃ τὸ σὸν κάρα λευσίμους ἀράς Aesch. Ag. 1598, περὶ πόδα, περὶ κάρα, Eum. 159, in der Anrede, νῦν δ' ἐμοὶ φίλον κάρα, ἔκβαιν' ἀπήνης, liebes Haupt, Ag. 879, wie Soph. ὦ κράτιστον Οἰδίπου κάρα O. R. 40, ὦ κασίγνητον κάρα El. 1155, vgl. Ant. 906 (Eur. Or. 237 I. T. 983); von Tieren, κάρα προβάλλων ἱππικῶν όχημάτων El. 730; αἰγείρου frg. 24; γέλωτι φαιδρὸν κάρα El. 1310, wo bes. an das Gesicht zu denken ist; κάρα τὸ δυσπ ρόσοπτον O. C. 286; τὸ πάλλευκον κάρα Eur. Hec. 600; σὸν καταιδοῦμαι κάρα Or. 681; ἰλιγγιῶ κάρα λίθῳ πεπληγμένος Ar. Ach. 1178; sp. D. oft. – Dazu haben die Tragg. den dat. κάρᾳ, maskulinisch, für κάρατι, συμμέτρου τῷ σῷ κάρᾳ Aesch. Ch. 225; Soph. O. C. 570 Ant. 1257 El. 437; Eur. Med. 1371 Herc. Fur. 465; κάρῃ Theogn. 1018. – Die Gramm. führen auch den gen. κάρας an; den acc. κάραν haben Anacr., πολιαὶ στέφουσι κάραν 50, 9, u. a. Sp., wo es dann als fem. betrachtet wird, Qu. Sm. 11, 58; τὴν κάρην Callim. frg. 125; κάρης Mosch. 4, 74; Nic. Th. 131 D. Per. 562. – Plur., ἑκατὸν κάρα ἐξεπεφύκει H. h. Cer. 12, womit man ὦ βατίδες, ὦ γλαύκων κάρα vergleichen kann, Sannyrio bei Ath. VII, 286 c, für κάρατα. – Außerdem gehören dazu die Formen gen. κάρητος, Od. 6, 230. 23, 157, u. καρήατος, Il. 23, 44, dat. κάρητι, Il. 15, 75, u. καρήατι, 19, 405. 22, 205, dat. plur. κάρησι, Tryphiod. 602, acc. plur. καρήατα, Il. 11, 309, wozu die Gramm. einen eigenen nom. κάρηαρ angenommen haben. – Vgl. κρασ u. κάρηνον.
French (Bailly abrégé)
1(τό) :
dat. κάρᾳ (pour *κάραϊ de *κάρατι), acc. κάρα;
plur. κάρα (pour *κάραα de *κάρατα);
d'un autre thème καρητ- viennent le gén. κάρητος et le dat. κάρητι;
enfin d'un 3ᵉ thème καρηατ-, viennent le nom. κάρηαρ, le gén. καρήατος, le dat. καρήατι, le plur. nom.-acc. καρήατα;
1 tête ; φίλον κάρα ESCHL tête chérie, p. être chéri ; Οἰδίπου κάρα SOPH tête d'Œdipe, p. Œdipe;
2 p. ext. visage, aspect.
Étymologie: cf. κάρα², κάρη et κάρ¹.
2(ἡ) :
seul. acc. κάραν;
c. κάρα¹.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κάρα, τό, ep. κάρη, gen. κάρητος en καρήατος, dat. κάρητι en καρήατι, acc. κάρη; plur. κάρα; Att. poët. κάρα, dat. κάρᾳ hoofd, kop; gelaat:; τοὐμὸν φαιδρόν … κάρα mijn stralende gelaat Soph. El. 1310; uitbr., als pars pro toto of in omschrijving voor persoon:. ὦ φίλον κάρα dierbare vriend Soph. OC 1631; ὦ κράτιστον πᾶσιν Οἰδίπου κάρα Oedipus, beste voor ons allen Soph. OT 40; ὦ κασίγνητον κάρα dierbare broer Soph. El. 1164. top:. κάρη νιφόεντος Ὀλύμπου de top van de besneeuwde Olympus Hes. Th. 42.
Russian (Dvoretsky)
κάρᾱ:
I τό, эп.-ион. κάρη (ᾰ) ἡ (эп. gen. κάρητος и καρήατος; dat. κάρητι и καρήατι - у Trag. κάρᾳ; acc. = nom.; nom. pl. = nom. sing.)
1 голова (πολιὸν κάρη Hom.): ὑψοῦ κάρη ἔχειν Hom. высоко закидывать голову; περὶ πόδα, περὶ κάρα Aesch. вокруг ног, вокруг головы, т. е. с ног до головы;
2 лик, лицо: γέλωτι φαιδρὸν κάρα Soph. сияющее улыбкой лицо;
3 вершина, верхушка Hes., Soph.;
4 описательно, в знач. дорогой, милый, преимущ. в обращении; обычно не переводится: ὦ κράτιστον Οἰδίπου κάρα! Soph. о, могущественнейший Эдип!; τέθνηκε θεῖον Ἰοκάστης κάρα! Soph. умерла благородная Иокаста!; ὦ κοινὸν αὐτάδελφον Ἰσμήνης κάρα! Soph. о, родная, милая сестра Исмена!
κάρα: ἡ (только acc. sing. κάραν) Aesop. = κάρα I.
English (Slater)
κάρα (cf. κράς: only in acc. s.) head of man or animal. καὶ ποικίλον κάρα δρακόντων φόβαισιν ἤλυθε νασιώταις λίθινον θάνατον φέρων the head of Medusa (P. 10.46) ὁ δ' ὀρθὸν μὲν ἄντεινεν κάρα (N. 1.43) ἔνθα λευκωθεὶς κάρα μύρτοις ὅδ' ἀνὴρ διπλόαν νίκαν ἀνεφάνατο (I. 4.69) ὁ δ' ἀντίον ἀνὰ κάρα τ ἄειρ[ε (Pae. 20.10) ὁ δὲ μηδὲν ἔχων ὑπὸ σιγᾷ μελαίνᾳ κάρα κέκρυπται Παρθ. 1. 1. ὑμνήσω στεφάνοισι θάλλοισα παρθένιον κάρα Παρθ. 2. 12. τὰν δ ἐπ αὐχένι στρέφοισαν κάρα (sc. ἔλαφον) fr. 107a. 6.
Greek Monolingual
(I)
κάρα επικ. και ιων. τ. κάρη, τὸ, γεν. κάρητος και κάρατος (Α)
1. το κεφάλι («πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον», Ομ. Ιλ.)
2. το πρόσωπο («γέλωτι τοὐμὸν φαιδρὸν ὄψεται κάρα», Σοφ.)
3. η κορυφή ενός πράγματος («κάρη νιφόεντος Ὀλύμπου», Ησίοδ.)
4. το χείλος ποτηριού
5. (σε περίφραση) ο άνθρωπος («ὦ κοινὸν αὐτάδελφον Ἰσμήνης κάρα», Σοφ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Ανάγεται πιθ. σε θ. κρα- (πρβλ. επικ. τ. γεν. εν. κράατος, κρατός), οπότε η λ. είναι προϊόν συμφυρμού του θέματος αυτού με το θ. καρ- (κρα- + καρ- > κάρα), είτε απευθείας σε θ. καρ-. Η άποψη σύμφωνα με την οποία τόσο η ονομ. κάρα όσο και οι τ. της γεν. κράατος, κρατός προέρχονται από ένσιγμους τύπους (ονομ. κάρα < κάραα < κάρασn, γεν. κράατος < křs-n-, πρβλ. αρχ. ινδ. śirah «κεφάλι», γεν. śĩrsn-as) αποδυναμώνεται από το γεγονός ότι στη Μυκηναϊκή, όπου εμφανίζεται η λ. κάρα, δεν μαρτυρείται -s- (πρβλ. σύνθ. qoukara «κεφάλι βοδιού», οργανική πτώση πληθ. karaapi «με κεφάλια»). Στον Όμηρο απαντά τ. κάρη, του οποίου το -η είναι πιθ. προϊόν αναλογίας προς τον τ. κάρηνον «κεφάλι, κορυφή». Η λ. κάρα, το, παρουσιάζει ποικιλία τύπων κατά την κλίση της: γεν. εν. κράατος, (συνηρ.) κρατός, καρήατος, κάρητος, δοτ. κάρᾳ κ.ά. Από τον 4ο περίπου π.Χ. αιώνα ο τ. κάρα απαντά και ως θηλ. στις πλάγιες πτώσεις: τῆς κάρης, τὴν κάρην κ.λπ.
ΠΑΡ. αρχ. κάρανος, κάρηνον.
ΣΥΝΘ. καραδοκώ, καρηβαρώ
αρχ.
καράτομος, καρατόμος].
(II)
ἡ (Μ κάρα)
το κεφάλι.
[ΕΤΥΜΟΛ. Μεταπλασμένος τ. του αρχ. κάρα, τὸ, με αλλαγή γένους αναλογικά προς το συνώνυμό του κεφαλή, ἡ, πρβλ. το κόκ(κ)αλο (< αρχ. κόκκαλος, ὁ) κατά το ὀστοῦν].
(III)
κάρα, ἡ (Α)
(κατά τον Ησύχ.)
1. ήμερη γίδα
2. συκιά.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ.].
Greek Monotonic
κάρᾱ: Ιων. κάρη [ᾰ], τό (για τους τύπους και τη Ρίζα, βλ. κατωτ.)·
1. ποιητ. αντί κεφαλή, το κεφάλι, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.
2. κεφάλι ή κορυφή πράγματος, όπως ενός βουνού, σε Ησίοδ.· άκρη ή χείλος ποταμού, σε Σοφ.
3. στους Αττ. Ποιητές χρησιμ. όπως το κεφαλή, περιφρ. λέγεται για έναν άνθρωπο, Οἰδίπου κάρα, δηλ. Οἰδίπους, σε Σοφ.· ὦ κασίγνητον κ. αντί ὦ κασίγνητε, στον ίδ. κ.λπ.· ο Όμηρ. χρησιμ. το κάρη μόνο σε ονομ. και αιτ. ενικ. και πληθ., ενώ οι πλάγιες πτώσεις συμπληρώνονται από την γʹ κλίση, γεν. και δοτ. κάρητος, κάρητι, επίσης κᾰρήατος, κᾰρήατι· πληθ. κᾰρήατα (όπως αν προερχόταν από ονομ. κάρηαρ ή κάρηας)· οι μεθομηρικοί Ποιητές έκλιναν το κάρη όπως τα ονόματα αʹ κλίσης, βλ. κάρης, κάρῃ, κάρην· σε Τραγ., δοτ. κάρᾳ.
Greek (Liddell-Scott)
κάρα: «αἲξ ἥμερος Πολυρρήνιοι. ὑπὸ Γορτυνίων ἄλλοι δὲ ἡ συκῆ. Ἴωνες τὰ πρόβατα. καὶ τὴν κεφαλὴν» Ἡσύχ.
κάρᾱ: Ἰων. κάρη κᾰ, τό, (περὶ τῶν τύπων καὶ τῆς ῥίζης ἴδε κατωτ.): - ποιητ. ἀντὶ τοῦ κεφαλὴ (ἴδε Λουκ. Λεξιφ. 3), πολιὸν τε κάρη πολιὸν τε γένειον Ἰλ. Χ. 74, κτλ.· ἐπὶ ἵππων, Ζ. 509· περὶ πόδα περὶ κάρα, ἀπὸ κεφαλῆς μέχρι ποδῶν, Αἰσχύλ. Εὐμ. 165· τὰ κακὰ καὶ τὰ δυστυχήματα λέγεται ὅτι καταπίπτουσιν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τοῦ ἀνθρώπου, ὡς καὶ νῦν, Σοφ. Ο. Κ. 564, Ἀντ. 1272· - ἐπὶ τοῦ προσώπου, γέλωτι τοὐμὸν φαιδρὸν ὄψεται κάρα ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1310· μηδὲ μου κάρα τὸ δυσπρόσοπτον ὁρῶν ἀτιμάσῃς ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 285. 2) σπανίως, ἡ κεφαλὴ ἢ κορυφὴ πράγματός τινος, οἷον ὄρους, ἠχεῖ δὲ κάρη νιφόεντος Ὀλύμπου Ἡσ. Θ. 42· ἐπὶ δένδρου, Σοφ. Ἀποσπ. 24· ἡ ἄκρα ἢ τὸ χεῖλος ποτηρίου, ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 473, Εὔβουλος ἐν «Κυβευταῖς» 1. 6. 3) παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς χρησιμεύει ὡς ἡ λέξις κεφαλὴ καὶ τὸ Λατ. carut, ὡς περίφρασις δηλοῦσα τὸν ἄνθρωπον, οἷον, Οἰδίπου κάρα, τουτέστιν Οἰδίπους, Σοφ. Ο. Τ. 40. 1207· ἀδελφὸν Ἰσμήνης κάρα ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 1· ὦ κασίγνητον κ., ἀντὶ ὦ κασίγνητε, ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1164· ὦ φίλον κ. ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 1631· φίλον κ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 905. - Ὁ Ὅμ. ἔχει τὸ κάρη μόνον κατ’ ὀνομαστ. καὶ αἰτ. τοῦ ἐνικοῦ καὶ παραλαμβάνει τὰς πλαγίας πτώσεις ἐκ τῆς γ’ κλίσεως, γεν. καὶ δοτ. κάρητος, κάρητι, Ὀδ. Ζ. 230, Ἰλ. Ο. 75· ἔχει ὡσαύτως καὶ τοὺς πληρεστέρους τύπους κᾰρήατος, κᾰρήατι, Ἰλ. Ψ. 44, Τ. 405· - πληθυντ. κᾰρήατα Ἰλ. Λ. 309 (σχηματισθέντας ὡς ἐξ ὀνομαστ. κάρηαρ ἢ κάρηας, ἄν καὶ οὐδεὶς τοιοῦτος τύπος ἀπαντᾷ): δοτ. πληθυντ. κάρησι Τρυφιόδ. 602· ἐν Ἐπιγρ. ἐμμέτρ. Τανάγρας τῶν Χριστιανικῶν χρόνων (Bull. d. cor. hell. III. σ. 144) ἀπαντᾷ γεν. κάρατος· - οἱ μεθ’ Ὅμηρον ποιηταὶ ἔκλινον τὸ κάρη ὡς εἰ ἦν ὄνομα τῆς α’ κλίσεως, δηλ. γεν. κάρης, Μόσχ. 4. 74, Καλλ. Ἀποσπ. 125· δοτ. κάρῃ Θέογν. 1018, Νικ. Θηρ. 249· αἰτ. κάρην, Διον. ΙΙ. 562, Νικ. Θηρ. 131· Τραγ. δοτ. κάρᾳ, τῷ σῷ κάρᾳ Αἰσχύλ. Χο. 227· περὶ δ’ ἐμῷ κάρᾳ ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 179· ἐν τὠμῷ κάρᾳ Σοφ. Ο. Κ. 564· ἐν δ’ ἐμῷ κάρᾳ ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 1272, πρβλ. Ἀποσπ. 147, Εὐρ. Ἠλ. 55. 108· αἰτ. κάραν Αἴσωπ. 94, πρβλ. Mehlhorn εἰς Ἀνακρ. 50. 9· - εὑρίσκομεν δὲ τὴν ὁμαλὴν συνῃρ. Ἐπικ. ὀνομ. πληθ. κάρη ἐν Ἰλ. Κ. 259, ὡσαύτως κάρα ἐν Ὁμ. Ὕμν. εἰς Δήμ. 12 (ἔνθα βραχύνεται πρὸ φωνήεντος), Συνναρίων ἐν «Γέλωτι» 2· ἐν Σοφ. Ἀντ. 291 εἶναι πιθ. ἑνικ. - Πρόσθες εἰς τοὺς τύπους τούτους καὶ τὰς πτώσεις τὰς σχηματιζομένας ἐκ τοῦ κράς, ὃ ἴδε. (Πρβλ. κάρ, κράς, κάρηνον, κρανίον, κάρανος, πιθ. καὶ κόρση, κόρυς, κορυφή, κόρυμβος, Κόρινθος (ἀλλὰ τὸ κέρας εἶναι πιθανῶς ἐκ διαφόρου ῥίζης), Σανσκρ. ←iras, ←iram, Λατ. cerebrum (cere comminuit brum, Enn.), Γοτθ. hvair-nei, Ἀρχ. Σκανδιν. hjarni (Σκωτ. harn), Ἀρχ. Ὑψηλ. Γερμαν. hirni (hirn), κτλ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: n.
Meaning: head (trag., Cratin., Eup.),
Other forms: κάρη (ep.)
Dialectal forms: Myc. ka-ra-a-pi instr. pl. /karaatphi/
Derivatives: As 1. member in καρα-τομέω behead (E., J.) with καράτομος beheaded (S., E.), seeming basis καρατόμος beheading (Lyc.), cf. on δειροτομέω s. δέρη; καρηβαρέω (-άω) feel heavy in the head, be sleepy, have headache with καρηβαρία, -ίη etc. (Hp., Arist.); from there Lat. caribaria > Fr. charivari, W.-Hofmann 1, 854; on καραδοκέω s. v. Cf. κράσπεδον, κρησφύγετον, κρήδεμνον. - Other forms: A. recent analogical formations to κάρα, κάρη: dat. τῳ̃ κάρᾳ (A., S.), κάρῃ (Thgn.); κάρης, -ην (Call., Nic.), κάραν (Anacreont.). B. Older disyll. forms: ep. καρή-ατος, -ατι, pl. -ατα; also κάρη-τος, -τι; to καρήατα new nom. sg. κάρηαρ (Antim.). C. monosyll. forms: κρά-ατος, -ατι, pl. -ατα; usual. (also trag.) κρατός, -τί, pl. κρᾶ-τα (Pi. Fr. 8); further isolated forms: κράτεσφι (Κ 156; prob. sg.), κράτων (χ 309), κρασίν (Κ 152), κρᾶτας (E.); κρᾶτα as acc. sg. (θ 92, trag.), as nom. sg. (S. Ph. 1457); new nom. sg. κράς (Simm. 4). D. κάρα (antevoc.) as nom. pl. (h. Cer. 12), κάρα pl.? (Sannyr. 3). On κάρηνα s. v.; and s. below.
Origin: IE [Indo-European] [574] *ḱrh₂-(e)s-n- head
Etymology: From the oblique forms of the Skt. word for head, e. g. gen. sg. śīrṣṇ-ás with the adverbial ablativ śīrṣa-tás (a < n̥), which represent a with n enlarged monosyll. zero grade (śirṣ-n- < *ḱr̥h₂-s-n-) from the disyll. nom.-acc. śíras- (Av. sarah-, < *ḱr̥h₂-os), it appears that κράατος represents an original *κράσα-τος < (ḱr̥h₂s-n̥tos); through contraction this gave κρατός (acc. to Zenodot. κρητός). The antevocalic form κρασν- lives on in κραν-ίον (s. v.). The explanation of the Greek disyll. forms has to start from plur. κάρηνα < *καρασν-α (< *ḱrh₂-es-n-), to which the singular forms καρήατος, -ατι were made from *καρασα-τος, -τι (with metr. lengthening and η for α after κάρηνα), if not innovated to κάρη. This form may go back to an analogical *κάρασ-α (like ὄνομα); to κάρη were made κάρη-τος, -τι. - Beside these old σ-stem there are isolated σ-less forms: ἐπὶ κάρ on its head, ἔγ-καρ-ος, ἴγκρος ἐγκέφαλος and κατὰ (ἀπὸ) κρῆ-θεν from the head down (Hom., Hes.), κρή-δεμνον head-band. The explanation is discussed: κατὰ κρῆθεν (from where ἀπὸ κρῆθεν) may stand for κατ' ἄκρηθεν (s. esp. Leumann Hom. Wörter 56ff., but this seems unncessary); ἔγκαρος has been taken as learned innovation to κάρη after κεφαλή: ἐγκέφαλος; on κρήδεμνον s. s. v. An σ-less κάρ is supported by Arm. sar hight, top (idg. *ḱr̥h₂r-o-). Very extensive treatment by A.J. Nussbaum, Head and Horn 1986 (rev. Beekes, Kratylos 34 (989)55-59). - S. Schwyzer 583 (diff. on κάρη; Pok. 574f., Chantraine Gramm. hom. 1, 230f., 242, Leumann Hom. Wörter 159, Egli Heteroklisie 31f., 87ff. - Cf. further 1. καρόω, καρώ, καρωτόν; κέρας, κράνος, κριός.
Meaning: αιξ ἥμερος Πολυρρήνιοι ὑπὸ Γορτυνίων...ἄλλοι δε ἡ συκῆ. Ἴωνες τὰ πρόβατα, καὶ την κεφαλήν H.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Partly corrupt gloss, s. Latte. The meaning αιξ seems confirmed by καρανώ, s.s.v. κάρηνα.
Middle Liddell
poet. for κεφαλή
1. the head, Il., etc.
2. the head or top of anything, as of a mountain, Hes.; the edge or brim of a cup, Soph.
3. in Attic Poets, it is used like κεφαλή, periphrasis for a person, Οἰδίπου κάρα, i. e. Οἰδίπους, Soph.; ὦ κασίγνητον κ., for ὦ κασίγνητε, Soph., etc.
Frisk Etymology German
κάρα: (Trag., auch Kratin., Eup., Sannyr.),
{kárā}
Forms: κάρη (ep.)
Grammar: n.
Meaning: Kopf.
Derivative: Als Vorderglied in καρατομέω enthaupten (E., J. u. a.) mit καράτομος enthauptet (S., E.), scheinbares Grundwort καρατόμος enthauptend (Lyk.), vgl. zu δειροτομέω s. δέρη; καρηβαρέω (-άω) sich im Kopfe schwer fühlen, schläfrig sein, Kopfschmerzen haben mit καρηβαρία, -ίη usw. (Hp., Arist. usw.); daraus lat. caribaria > frz. charivari, W.-Hofmann 1, 854; zu καραδοκέω s. bes. Vgl. noch κράσπεδον, κρησφύγετον, κρήδεμνον. — Weitere Formen: A. Junge Analogiebildungen zu κάρα, κάρη: Dat. τῳ̃ κάρᾳ (A., S.), κάρῃ (Thgn.); κάρης, -ην (Kall., Nik. u. a.), κάραν (Anakreont.). B. Ältere zweisilbige Formen: ep. καρήατος, -ατι, pl. -ατα; auch κάρητος, -τι; zu καρήατα neuer Nom. sg. κάρηαρ (Antim.). C. Einsilbige Formen: κράατος, -ατι, pl. -ατα; gewöhnlicher (auch Trag.) κρατός, -τί, pl. κρᾶτα (Pi. Fr. 8); weitere vereinzelte Formen: κράτεσφι (Κ 156; wohl sg.), κράτων (χ 309), κρασίν (Κ 152), κρᾶτας (E.); κρᾶτα als Akk. sg. (θ 92, Trag.), als Nom. sg. (S. Ph. 1457); dazu Nom. sg. κράς (Simm. 4). D. κάρα (antevok.) als Nom. pl. (h. Cer. 12), κάρα pl.? (Sannyr. 3), myk. ka-ra-a-pi Instr. pl.?? Zu κάρηνα s. bes.; vgl. auch unten.
Etymology: Aus den obliquen Formen des altind. Wortes für Kopf, z. B. Gen. sg. śīrṣṇ-ás mit dem adverbiellen Ablativ śīrṣa-tás (a aus n̥), die eine mit n erweiterte einsilbige Schwundstufe vom zweisilbigen Nom.-Akk. śíras- (aw. sarah-) repräsentieren, ergibt sich für κράατος ein ursprüngliches *κράσατος (wegen des α äolisch); durch Kontraktion entstand κρατός (nach Zenodot κρητός). Die antevokalische Form κρασν- wird von κρανίον (s. d.) vertreten. Die Erklärung der griech. zweisilbigen Formen hat vom Plur. κάρηνα aus *καρασνα auszugehen, wozu die Singularformen καρήατος, -ατι aus *καρασατος, -τι (mit metr. Dehnung und η für α nach κάρηνα), falls nicht zu κάρη neugebildet, das auf ein analogisches *κάρασα (wie ὄνομα) zurückgehen kann; zu κάρη wurden jedenfalls κάρητος, -τι neugeschaffen. — Neben diesem alten σ-Stamm stehen vereinzelte σ-lose Formen: ἐπὶ κάρ auf den Kopf, ἔγκαρος, ἴγκρος· ἐγκέφαλος und κατὰ (ἀπὸ) κρῆθεν vom Haupte herab (Hom., Hes.), κρήδεμνον Kopfbinde. Ihre Erklärung ist strittig: κατὰ κρῆθεν (wonach ἀπὸ κρῆθεν) kann für κατ’ ἄκρηθεν stehen (s. bes. Leumann Hom. Wörter 56ff.); ἔγκαρος läßt sich am einfachsten als gelehrte Neubildung zu κάρη nach κεφαλή: ἐγκέφαλος verstehen; zu κρήδεμνον vgl. s. v. Die Ansetzung eines σ-losen Nomens κάρ kann sich vor allem auf arm. sar Höhe, Gipfel, Abhang (idg. *ḱr̥r-o-) stützen; ein älteres *καρς (Ehrlich KZ 39, 556ff.) ist ganz unwahrscheinlich. — Lit. bei Schwyzer 583 (wo anders über κάρη [nach J. Schmidt Pluralbild. 117]: zu κάρ wie κριθή zu κρῖ u. a.; eine schon wegen des Genus anfechtbare Parallele); dazu noch WP. 1, 403ff., Pok. 574f., Chantraine Gramm. hom. 1, 230f., 242, Leumann Hom. Wörter 159, Egli Heteroklisie 31f., 87ff. Zu κάρα — κεφαλή van Hook Hesperia Suppl. 8, 413f. — Vgl. noch 1. καρόω, καρώ, καρωτόν; κέρας, κράνος, κριός.
Page 1,784-785
Translations
head
Abau: makwe; Abkhaz: ахы; Adnyamathanha: vapardla, ngundi; Afar: amo; Afrikaans: kop; Aguaruna: buuk; Ainu: サパ, パケ; Akawaio: puꞌpɨ; Akkadian: 𒊕; Aklanon: ueo; Alabama: isbakko; Alawa: guɽuguɽu; Albanian: kokë, krye, kaptinë; Amharic: ራስ; Angaataha: mɨtɨho; Apalaí: upuhpo; Arabic: رَأْس; Egyptian Arabic: راس, دماغ; Gulf Arabic: راس; Hijazi Arabic: راس; Iraqi Arabic: راس; Levantine Arabic: راس; Moroccan Arabic: راس; Aragonese: capeza; Archi: картӏи; Armenian: գլուխ; Aromanian: cap; Assamese: মূৰ, মাথা; Asturian: cabeza, tiesta; Avar: бекӏер, бетӏер; Azerbaijani: baş; Bakhtiari: سر; Balantak: takala'; Balinese: endas; Baluchi: سر, سرگ; Bambara: kun, kunkolo; Barngarla: gaga; Bashkir: баш; Basque: buru, kasko, gazta; Bauwaki: awara; Belarusian: галава; Bengali: মাথা; Berber Tashelhit: agayyu, ixf; Bole: ko, koyi; Borôro: aora; Breton: penn, pennoù; Budukh: кьыл; Bulgarian: глава; Burmese: ခေါင်း; Buryat: толгай; Cappadocian Greek: κιφάλ; Catalan: cap, testa, closca; Cebuano: ulo; Central Masela: oke; Central Melanau: ulew; Chamicuro: kashki; Chechen: корта; Chepang: तालाङ्; Cherokee: ᎠᏍᎪᎵ; Chichewa: mutu; Chickasaw: ishkobo; Chinese Cantonese: 頭, 头; Dungan: ту; Gan: 頭, 头; Hakka: 頭那, 头那; Mandarin: 腦袋, 脑袋, 頭, 头, 頭腦, 头脑; Min Dong: 頭, 头; Min Nan: 頭, 头; Wu: 頭, 头; Xiang: 腦殼, 脑壳; Chuabo: murru; Chuvash: пуҫ; Classical Nahuatl: cuāitl, tzontecomatl; Coptic Bohairic: ⲁⲫⲉ, ⲁⲫⲏⲟⲩⲓ, ϫⲁϫ, ϫⲱ, ⲕⲁⲣⲁ, ⲕⲉⲫⲁⲗⲏ; Sahidic: ⲁⲡⲉ; Cornish: penn; Corsican: capu; Crimean Tatar: baş; Czech: hlava; Dalmatian: cup; Danish: hoved; Darkinjung: kamburung; Dharug: gabara; Dolgan: бас; Doromu-Koki: ada; Drung: u, vng'u; Dutch: hoofd, kop; Elfdalian: ovuð, skolle; Esperanto: kapo; Estonian: pea; Even: дил; Evenki: дыл; Ewe: ta; Faroese: høvd, høvur; Finnish: lanttu, pää; Finongan: kaligubang; French: tête; Friulian: cjâf, čhâv; Fula: hoore; Gagauz: baş; Galician: cabeza, testa, cachola, crisma; Ge'ez: ርእስ; Georgian: თავი; German: Kopf, Haupt; Alemannic German: Chopf; Geser-Gorom: iloe; Gothic: 𐌷𐌰𐌿𐌱𐌹𐌸; Greek: κεφάλι; Ancient Greek: κεφαλή, κάρα, κάρη, κάρειον, κράς, κρᾶτα; Greenlandic: niaqoq; Guaraní: akã; Guugu Yimidhirr: ngaabaay, gambuugu, gudyiir; Haitian Creole: tèt; Hanga: zu; Hausa: kai; Hawaiian: poʻo; Hebrew: רֹאשׁ; Higaonon: ulo; Hiligaynon: ulo; Hindi: सिर; Hungarian: fej; Hunsrik: Kopp; Icelandic: höfuð, haus; Ido: kapo; Ilocano: ulo; Indonesian: kepala, hulu; Ingush: корта; Interlingua: capite; Inuktitut: ᓂᐊᖁᖅ; Irish: ceann; Old Irish: cenn; Istriot: capo, tiesta; Italian: testa, capo; Iu Mien:'nqorngv; Japanese: 頭, 頭, 頭部, 頭; Jarai: akŏ; Javanese: endhas, sirah, mustaka; Kabuverdianu: kabesa; Kaingang: krĩ; Kaki Ae: aro; Kalmyk: толһа; Kamasau: ngawu; Kannada: ತಲೆ; Karachay-Balkar: баш; Kashubian: głowa; Kaurna: mukarta; Kazakh: бас, кәллә; Ket: kajga; Khakas: пас; Khanty: өк; Khinalug: микӏир; Khmer: ក្បាល; Khoekhoe: danas; Kikuyu: kĩongo, mũtwe; Komi-Permyak: юр; Komi-Zyrian: юр; Korean: 머리; Koryak: лэвʼыт; Kumyk: баш; Kurdish Central Kurdish: سەر; Northern Kurdish: ser; Kyrgyz: баш; Lao: ຫົວ; Latgalian: golva; Latin: caput; Latvian: galva; Laz: თი; Lezgi: кьил; Ligurian: tésta; Limburgish: kop; Lingala: motó; Lithuanian: galvà; Lombard: testa; Lomwe: muru; Low German: Höövd, Kopp; Dutch Low Saxon: Kop; German Low German: Kopp, Kupp; Luhya: kumurwe; Luo: wich; Lutshootseed: sx̌əy̓us; Lü: ᦷᦠ; Maasai: elukunya; Macedonian: глава; Maguindanao: ulu; Mailu: moru; Malagasy: loha; Malay: kepala, hulu; Malayalam: തല; Maltese: ras; Manchu: ᡠᠵᡠ; Mandinka: kuŋo; Mansaka: oro; Manx: kione; Maori: māhunga, māhuna, mātenga, pane, upoko, uru; Mapudungun: logko; Maranao: kapala, olo; Mari: вуй; Maria: ada; Mbyá Guaraní: akã; Middle English: heed; Mingrelian: დუდი; Miyako: カナマい; Mongolian: толгой; Moore: zúgù; Muinane: nígaɨ; Mwani: kiswa; Nafaanra: ndra; Nahuatl Classical: tzontecomatl, cuāitl; Nanai: дили; Nanticoke: neelahammon; Navajo: bitsiiʼ, atsiiʼ, atsiitsʼiin; Neapolitan: capa, capuzzèlla, capucchióne, càpa; Nepali: टाउको, शिर; Ngadjuri: akadi; Ngarrindjeri: kuli; Nivkh: тёӈр̌; Nkonya: nwun; Nogai: бас; Norman: tête; North Frisian: hood, Haur; Northern Amami-Oshima: 頭; Northern Emberá: boro; Norwegian Bokmål: hode; Nynorsk: hovud; Nottoway-Meherrin: setarake; Nukunu: kakarti; Occitan: cap, tèsta; Ojibwe: nishtigwaan; Oki-No-Erabu: 頭; Okinawan: 頭; Old Czech: hlava; Old Church Slavonic Cyrillic: глава; Glagolitic: ⰳⰾⰰⰲⰰ; Old East Slavic: голова; Old English: hēafod, hafela; Old French: teste, chief; Old High German: houbit; Old Norse: hǫfuð; Old Prussian: gallū, galwo; Old Tupi: akanga; Oriya: ଶିର; Oromo: mataa; Ossetian: сӕр; Ottoman Turkish: باش, رأس, سر, كله, قفا; Pacoh: plô; Persian: سَر, کله; Phoenician: 𐤓𐤀𐤔; Pitjantjatjara: kata; Plautdietsch: Kopp, Haupt; Polabian: glåvă; Polish: głowa; Pontic Greek: τσουφάλι; Portuguese: cabeça; Powhatan: mendabuccah; Purepecha: éjpu; Quechua: uma; Rejang Kayan: kuhung; Rohingya: matá; Romani: śero; Romanian: cap; Russian: башка, голова, глава; Rusyn: голова; Rwanda-Rundi: umutwe, imitwe; Saanich: S₭OṈI¸, S₭ELOṈI¸; Saho: amo; Sami Inari: uáivi; Northern: oaivi; Skolt: vuei´vv; Southern: åejjie; Samogitian: galva; Sango: li; Sanskrit: शिरस्, शिर; Santali: ᱵᱚᱦᱚᱜ; Sardinian: conca; Scots: heid, pow; Scottish Gaelic: ceann, cinn, sgrog, sgrogan; Serbo-Croatian Cyrillic: глава; Roman: glava; Sherpa: མགོའ; Shor: паш; Sichuan Yi: ꀂꏾ; Sicilian: testa, capa; Sidamo: umo; Sindhi: سر; Sinhalese: ඔළුව; Slovak: hlava; Slovene: glava, buča; Somali: madax; Sorbian Lower Sorbian: głowa; Upper Sorbian: hłowa; Sotho: hlooho; Southern Altai: баш; Southern Amami-Oshima: 頭; Spanish: cabeza, chola, coco, maceta, marote, melón, sabiola, sesera, tarro, testa; Stoney: pa; Sumerian: 𒊕; Sundanese: mastaka; Svan: თხვიმ; Swahili: kichwa; Swedish: huvud, skalle; Sylheti: ꠝꠣꠕꠣ; Tagalog: ulo; Tajik: сар, калла; Tajio: vaꞌi; Talysh Asalemi: سر; Tamil: தலை; Taos: p'ínemą; Tatar: баш; Tausug: ū; Tedim Chin: lu; Telugu: తల; Ternate: dopolo; Tetum: ulun; Thai: หัว, ศีรษะ; Tibetan: མགོ, དབུ; Tigrinya: ርእሲ; Tocharian B: āśce; Tofa: баъш; Tok Pisin: het; Tsakonian: τζουφά; Tuareg: eɣăf; Tupinambá: akanga; Turkish: baş, kafa; Turkmen: kelle baş; Tutelo: pasui; Tuvan: баш; Tzotzil: jolol; Udi: бул; Udmurt: йыр; Ugaritic: 𐎗𐎛𐎌; Ukrainian: голова; Unami: wil; Urdu: سر; Uyghur: باش; Uzbek: bosh, kalla; Venetian: testa, cao, cavo; Vietnamese: đầu); Volapük: kap; Walloon: tiesse; Warlpiri: walu; Welsh: pen; West Coast Bajau: tekook; West Frisian: holle, kop; White Hmong: taub haub; Winnebago: nąąsu; Wolof: boopa; Wutunhua: dolo; Xhosa: intloko; Yaeyama: 頭; Yagnobi: сар; Yakut: бас, тебе; Yiddish: קאָפּ; Yoron: 頭, ふらじ; Yoruba: orí; Yucatec Maya: ho'ol; Zazaki: sere; Zealandic: 'oôd; Zhuang: gyaeuj, gyəuз; Zou: lu; Zulu: ikhanda, inhloko; ǃXóõ: nàn