Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

emergo

From LSJ
Revision as of 02:50, 28 February 2019 by Spiros (talk | contribs) (2)

Δύο γὰρ, ἐπιστήμη τε καὶ δόξα, ὧν τὸ μὲν ἐπίστασθαι ποιέει, τὸ δὲ ἀγνοεῖν → Two different things are science and belief: the one brings knowledge, the other ignorance

Hippocrates

Latin > English (Lewis & Short)

ē-mergo: si, sum, 3, v. a. and n.
I Act., to bring forth, bring to light, raise up (very rare; mostly with se, or pass. in mid. sense), to come forth, come out, to rise up, emerge (not in Plaut., Caes., Verg., or Hor.).
   A Lit.: emersere e gurgite vultus Nereides, Cat. 64, 14: ex undis Cancri pars sese emergit in astra, Manil. 5, 198; se torrens imo hiatu, Auct. Aetn. 118: se lux pelago, Avien. Perieg. 126: tibi (somnianti) subito sum visus emersus e flumine, Cic. Div. 2, 68; so, emersus e palude, Liv. 1, 13: emersus paludibus, Tac. A. 1, 65.— Poet.: cernis et emersas in lucem tendere noctes, Ov. M. 15, 186; nox emersa, id. F. 3, 399.—
   B Trop., to extricate or free one's self, to raise one's self up, to rise: sese ex malis, Ter. And. 3, 3, 30 Ruhnk.; so Nep. Att. 11, 1: homo emersus subito ex diuturnis tenebris lustrorum ac stuprorum, Cic. Sest. 9; cf.: tu emersus e caeno, id. Vatin. 7, 17: velut emerso ab admiratione animo, Liv. 8, 7 fin.—Once perh. act.: ut possim rerum tantas emergere moles, Manil. 1, 116.—Far more freq. and class.,
II Neutr. (i. q. the preceding emergere se), to come forth, come up, arise, emerge.
   A Lit.
   1    In gen.: equus emersit e flumine, Cic. Div. 2, 31 fin.: e vadis, id. Cael. 21: ex alto, id. Fin. 4, 23, 64: de paludibus, Liv. 22, 3: ab infima ara (anguis), Cic. Div. 1, 33, 72: sub exsistentibus glebis (pisces), Liv. 42, 2: extra aquam Plin. 13, 18, 32, § 109; 2, 88, 89, § 203: foras (with exsilire), Lucr. 2, 200: ad ortus, id. 5, 697: in suam lucem (luna), Liv. 44, 37 et saep.: ex Antiati in Appiam ad Tres Tabernas, to get away, escape, Cic. Att. 2, 12, 2; cf.: e patrio regno (with Cappadociae latebris se occultare), id. de Imp. Pomp. 3: aegre in apertos campos (Manlius), Liv. 21, 25 al.—Absol.: aves, quae se in mari mergerent: quae cum emersissent, etc., Cic. N. D. 2, 49; cf. id. Fin. 3, 14 fin.: sol. id. Arat. 76 (also, id. N. D. 2, 44, 113); Tac. G. 45; cf. stellae, Plin. 2, 14, 11, § 58 al.—Impers. tot res repente circumvallant, unde emergi non potest, Ter. Ad. 3, 2, 4.—
   2    In partic., to come forth, come up, break forth, as a plant or animal, when it springs up or is born: viriditas e vaginis emergit, etc., Cic. de Sen. 15, 51; cf.: flos ex caule, Plin. 21, 17, 66, § 106: totus infans utero, id. 11, 51, 112, § 270: ova, id. 10, 52, 74, § 145: ventus, id. 2, 82, 84, § 198.—
   B Trop., to extricate one's self from, to raise one's self up, to emerge, get clear: ex sermone emersit, Cic. Cael. 31, 75: ex miserrimis naturae tuae sordibus, id. Pis. 12, 27: ex peculatus judicio, id. Verr. 2, 1, 5: ex paternis probris ac vitiis, id. ib. 2, 3, 69: ex mendicitate, id. Vatin. 9 fin.: vixdum e naufragiis prioris culpae cladisque, Liv. 5, 52, 1: ex obnoxia pace, id. 9, 10: ex omni saevitia fortunae (virtus), id. 25, 38; Dig. 47, 10, 5 fin.: cum tam multa ex illo mari (sc. Ponto) bella emerserint, have arisen, broken out, Cic. Verr. 2, 4, 58: equidem multos vidi emersisse aliquando, et se ad frugem bonam, ut dicitur, recepisse, have raised themselves up, have risen, Cic. Cael. 12: hac autem re incredibile est quantum civitates emerserint, have raised themselves up, elevated themselves, id. Att. 6, 2, 4; cf.: ad summas opes, Lucr. 2, 13; 3, 63: in quod fastigium, Vell. 2, 65; Juv. 3, 164: quamvis enim demersae sint leges, emergunt tamen haec aliquando, Cic. Off. 2, 7, 24; cf. id. Clu. 65, 183: nunc emergit amor, id. Att. 9, 10, 2; cf. dolor, id. ib. 9, 6, 5: ex quo magis emergit, quale sit decorum illud, etc., appears, is evident, id. Off. 1, 31; cf.: tanti sceleris indicium per Fulviam emersit, Flor. 4, 1, 6.

Latin > French (Gaffiot 2016)

ēmergō,¹⁰ sī, sum, ĕre,
1 intr., sortir de, s’élever, apparaître, se montrer, naître [avec e, ex ou a, ab ] : Cic. Cæl. 51 ; Div. 1, 72 ; emerseram ex... in Appiam Cic. Att. 2, 12, 2, j’étais arrivé de... sur la voie Appienne || [fig.] ex mendicitate Cic. Vat. 23, sortir de la dernière misère ; e judicio Cic. Verr. 2, 1, 12, se tirer d’un procès ; bella ex illo mari emerserunt Cic. Verr. 2, 4, 130, des guerres sont venues sortant de cette mer ; abst] sortir d’embarras : Att. 6, 2, 4 ; ex quo emergit quale sit decorum illud Cic. Off. 1, 110, de là se dégage bien la nature de cette bienséance
2 tr., se emergere Cic. Har. 55, se montrer, émerger || [fig.] emersus ex diuturnis tenebris Cic. Sest. 20, sorti d’une longue obscurité, cf. Vat. 17 || se ex malis Ter. Andr. 562, se dégager des maux.

Latin > German (Georges)

ē-mergo, mersī, mersum, ere, I) tr. auftauchen machen od. lassen, freti candenti e gurgite vultus, von den Nerëiden, Catull. 64, 14: tibiae eius pustulas emerserunt, Greg. Tur. hist. Franc. 6, 15. p. 259, 11. – dah. emergere se od. emergi, auftauchen, aus einer verbergenden Tiefe (Wasser usw.) emporkommen, zum Vorschein kommen, A) eig.: serpens se emergit, Cic.: emersus e flumine, Cic.: ex profunda emersus palude, Liv. – B) übtr., emporkommen, befreit werden, sich losmachen, emergere se ex malis, Ter. u. Nep.: in apertos campos emersit, rettete sich, Liv.: velut emerso ab admiratione animo, als hätten sie sich von ihrem tiefen Staunen erholt, Liv. – II) intr. auftauchen, emportauchen, emporkommen, zum Vorschein kommen, A) eig.: equus ex flumine emersit, Cic.: cum foramine e terra emersisset, Vell.: navigia fundo emergunt, Sall. fr.: multa cum caede suorum aegre in apertos campos emersit, konnte mit Mühe sich durchschlagen in usw., Liv.: vom Aufgang der Sonne u. der Gestirne, Tac. u. Plin. – B) übtr.: 1) emportauchen, aus einer üblen Lage sich erholen, von etwas loskommen, sich losmachen, hāc autem re incredibile est quantum civitates emerserint, neu aufgelebt haben, Cic.: em. ex iudicio peculatus, Cic.: ex paternis probris ac vitiis, Cic.: emersisse civitatem ex obnoxia pace, Liv.: in profundum ultimarum miseriarum abiectus ex ipso vitae discrimine beneficio maiestatis emersit, Val. Max. – 2) emporkommen, emporsteigen, ad summas opes, Lucr.: in quod iam emersissent fastigium, Vell. – 3) zum Vorschein kommen, sichtbar werden, sich zeigen, erhellen, emergit rursum dolor, Cic.: fama, rumor emergit mit folg. Acc. u. Infin., Vopisc.: tanti sceleris indicium per Fulviam emersit, kam an den Tag, Flor.: ex quo magis emergit, quale sit decorum illud, Cic.

Latin > English

emergo emergere, emersi, emersus V :: rise up out of the water, emerge; escape; appear; arrive