timeo

From LSJ

ὁ ὑπεράπειρον ἔχων τῆς ἀγαθότητος τὸ ἀνεξιχνίαστον πέλαγος → who possesses an infinite and inscrutable sea of goodness

Source

Latin > English

timeo timere, timui, - V :: fear, dread, be afraid (ne + SUB = lest; ut or ne non + SUB = that ... not)

Latin > English (Lewis & Short)

tĭmĕo: ŭi, 2, v. a. and n. root tam-; Sanscr. tam-yati, to be stupefied; tamas, darkness; cf. temulentus,
I to fear, be afraid of, to dread, apprehend; to be afraid or in fear, to be fearful, apprehensive, or anxious; constr. with acc., rel.-clause, inf., ne or ut, and absol.
   1    With acc. (class.; syn.: vereor, metuo, paveo): quamquam omnia sunt metuenda, nihil magis quam perfidiam timemus, Cic. Fam. 1, 5, a, 2: timeo meos, Plaut. Truc. 5, 63; cf.: quos aliquamdiu inermes timuissent, Caes. B. G. 1, 40: oppidanos, Hirt. B. G. 8, 27: saxum Tantalus, Lucr. 3, 981 sq.: portus omnes, Caes. B. C. 3, 6: reliquos casus, id. ib. 3, 10: nomen atque imperium absentis, id. ib. 1, 61: numinis iram, Ov. M. 6, 314: flagitium pejus leto, Hor. C. 4, 9, 50: cuncta (amantes), Ov. M. 7, 719: aeternas poenas timendum'st, Lucr. 1, 111.—In pass.: morbos esse timendos, Lucr. 3, 41; so, si ipse fulgor timeretur, Quint. 8, 3, 5: si Cn. Pompeius timeretur, id. 4, 2, 25. — Pregn., to have to fear, i. e. to be exposed to, contend against: pro telis gerit quae timuit et quae fudit, Sen. Herc. Fur. 40 sq.; 793: feras, id. Herc. Oet. 270. — With dat. of the object for which one fears something: nostrae causae nihil nos timere, Quint. 11, 1, 75: patronum justitiae suae, id. 4, 1, 9: furem caulibus aut pomis, Juv. 6, 17: noxiam vini aegris, Plin. 14, 16, 19, § 101. — With de: de suo ac legionis periculo nihil timebat, Caes. B. G. 5, 57: nihil de bello, id. ib. 3, 3: de se nihil timere, Cic. Sest. 1, 1. — With pro and abl.: quid pro quoque timendum, aut a quoque timendum sit, Cic. Ep. ad Brut. 1, 16, 2: pro amicis omnia timui, pro me nihil. Sen. Q. N. 4, praef. § 15. —
   2    With rel.-clause (class.): misera timeo, quid hoc sit negotii, Plaut. Poen. 5, 4, 79: timeo, quid rerum gesserim, id. Mil. 2, 4, 44: quid possem, timebam, Cic. Att. 12, 24, 1: nunc istic quid agatur, magnopere timeo, id. ib. 3, 8, 2; jam nunc timeo, quidnam ... pro exspectatione omnium eloqui possim, id. Div. in Caecil. 13, 42: misera timeo, incertum hoc quorsum accidat, Ter. And. 1, 5, 29; cf.: haec quo sint eruptura timeo, Cic. Att. 2, 20, 5. — With dat.: nunc nostrae timeo parti, quid hic respondeat, Ter. And. 2, 5, 8. —
   3    With inf. (freq. since the Aug. per.; not in Cic.): Caesar etsi timebat tantae magnitudinis flumini exercitum obicere, etc., Caes. B. C. 1, 64: equites cum intrare fumum et flammam densissimam timerent, Hirt. B. G. 8, 16: timebant prisci truncum findere, Plin. 17, 14, 24, § 102: nec jurare time, Tib. 1, 4, 21; Hor. C. 1, 8, 8; 3, 24, 56; id. S. 1, 4, 23; id. Ep. 1, 5, 2; 1, 7, 4; 1, 19, 27; 2, 1, 114; id. A. P. 170; 197; Ov. M. 1, 593; 12, 246.— Rarely with acc. and inf.: ni cedenti instaturum alterum timuissent, Liv. 10, 36, 3.—
   4    With ne or ut (class.): metuo et timeo, ne hoc tandem propalam fiat, Plaut. Mil. 4, 8, 38: timeo, ne malefacta mea sint inventa omnia, id. Truc. 4, 2, 61: haec timeo ne impediantur, D. Brut. ap. Cic. Fam. 11, 10, 4: neque timerent, ne circumvenirentur, Caes. B. G. 2, 26: non times, ne locum perdas, Quint. 6, 3, 63: timuit, ne non succederet, Hor. Ep. 1, 17, 37: timere, ne non virtute hostium, sed lassitudine suā vincerentur, Curt. 3, 17, 9: timeo, ut sustineas, Cic. Fam. 14, 2, 3: ut satis commode supportari posset (res frumentaria), timere dicebant, Caes. B. G. 1, 39. —
   5    Absol. (freq. in prose and poetry): fac, ego ne metuam igitur et ut tu meam timeas vicem, Plaut. Most. 5, 2, 24: salva est navis, ne time, id. Merc. 1, 2, 64; so, ne time, id. Am. 2, 2, 42; 5, 1, 12; id. Cas. 4, 4, 13; id. Curc. 4, 2, 34: timentibus ceteris propter ignorationem locorum, Cic. Rep. 1, 17, 29; cf.: timentes confirmat, Caes. B. G. 7, 7: cottidie aliquid fit lenius quam timebamus, Cic. Fam. 6, 10, 5: timere et admirari, Quint. 9, 2, 26; 9, 2, 86.—With de: de re publicā valde timeo, Cic. Att. 7, 6, 2.—With ab: a quo quidem genere ego numquam timui, Cic. Sull. 20, 59. — With pro (poet. and post-Aug.): pro eo timebam, Curt. 6, 10, 27: timentem pro capite amicissimo, Plin. Ep. 3, 17, 3: quamvis pericliter, plus tamen pro te timeo, Sen. Contr. 7, 20, 1: indulgentia pro suis timentium, id. ib. 9, 26, 2, B: qui pro illo nimium timet, id. Ep. 14, 1: qui eget divitiis timet pro illis, id. ib. 14, 18; 90, 43: pro Aristippi animā, Gell. 19, 1, 10: timuere dei pro vindice terrae, Ov. M. 9, 241.—Pregn., with abl. (poet.): timuit exterrita pennis Ales, expressed its fear, Verg. A. 5, 505. — Freq. with dat. of the object for which one fears: tibi timui, Ter. Heaut. 3, 2, 20; cf.: qui sibi timuerant, Caes. B. C. 3, 27: alicui, Quint. 8, 5, 15; Verg. A. 2, 729; Hor. C. 3, 27, 7; id. S. 2, 1, 23: suis rebus, Caes. B. G. 4, 16: huic loco, id. ib. 7, 44: receptui suo, id. B. C. 3, 69: urbi, Hor. C. 3, 29, 26.—Impers. pass.: urbi timetur, Luc. 7, 138: Sen. Med. 885.—*
   6    Timens like timidus, with gen.: mortis timentes, Lucr. 6, 1239.

Latin > French (Gaffiot 2016)

tĭmĕō,⁶ ŭī, ēre,
1 tr., craindre : a) avec acc. : aliquem Cæs. G. 1, 40, 6 ; Cic. Rep. 3, 23 ; Scauro 8 ; Leg. 1, 41, etc.; aliquam rem Cic. Att. 10, 14, 1 ; Mil. 36 ; Tusc. 4, 41 ; Off. 2, 38, etc., craindre qqn, craindre qqch. || noxiam vini ægris Plin. 14, 101, craindre pour les malades les mauvais effets du vin, cf. Quint. 4, 1, 9 ; 11, 1, 75 || aliquid pro aliquo Brut. d. Cic. ad Br. 24, 2, craindre qqch. pour qqn || de se nihil timere Cic. Sest. 1, ne rien craindre pour soi ; de suo ac legionis periculo Cæs. G. 5, 57, 1, n’avoir aucune crainte de danger pour soi et pour la légion, cf. Cæs. G. 3, 3, 1 || ab aliquo aliquid Cic. Sest. 41, craindre qqch. de la part de qqn, cf. Phil. 5, 51 ; 10, 14 ; Liv. 24, 38, 9 ; b) [avec interr. ind.] se demander avec inquiétude : timeo, quidnam... eloqui possim Cic. Cæcil. 42, je me demande avec inquiétude ce que je puis dire..., cf. Cic. Att. 12, 24, 1 ; hæc quo sint eruptura, timeo Cic. Att. 2, 20, 5, je redoute les suites de tout cela ; nostræ timeo parti, quid hic respondeat Ter. Andr. 419, je me demande avec inquiétude pour notre cause ce qu’il va répondre ; c) [avec inf.] craindre de : Cic. Com. 4 ; Cæs. C. 1, 64, 3 ; 3, 73, 6 ; Hirt. G. 8, 16, 2 ; Hor. Ep. 1, 7, 4 || [avec prop. inf.] craindre que : Cæl. d. Cic. Fam. 8, 11, 3 ; Liv. 3, 22, 2 ; 5, 21, 6 ; 7, 39, 4, etc.; d) [avec ne ou ut ] craindre que... ne [ou] craindre que ne... pas : [v. paveo, S 2 ] ; ne abducam, times Cic. Fin. 5, 86, tu crains que je n’emmène, cf. Cic. Agr. 2, 38 ; Cæs. G. 2, 26, 2 ; C. 1, 2, 3 ; omnes labores te excipere video ; timeo, ut sustineas Cic. Fam. 14, 2, 3, je vois que tu prends sur toi toutes les fatigues ; je crains que tu n’y résistes pas ; timere, ne non Hor. Ep. 1, 17, 37, craindre que ne... pas, cf. Curt. 3, 7, 9 || [avec anticip.] : rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere Cæs. G. 1, 39, 6, craindre que le blé ne fût pas bien facile à transporter ; timebatur, ne tyrannidem concupisceret Nep. Alc. 7, 3, on craignait qu’il ne convoitât la tyrannie
2 abst] craindre, être dans la crainte : numquam timere, numquam dolere Cic. Ac. 2, 135, n’éprouver jamais de crainte, jamais de douleur ; timentibus ceteris Cic. Rep. 1, 29, les autres étant remplis d’inquiétude, cf. Cic. Tusc. 4, 66 ; Clu. 20 ; Att. 10, 14, 1 ; Cæs. G. 7, 7 || [avec dat.] craindre pour, alicui, alicui rei, pour qqn, pour qqch. : Cic. Quir. 13 ; Leg. 2, 41 ; Cæs. G. 4, 16, 1 ; 7, 44, 4 ; C. 3, 27 ; 3, 69 || [avec pro ] Curt. 6, 10, 27 ; Plin. Min. Ep. 3, 17, 3 ; Sen. Rhet. Contr. 7, 20, 1 ; Sen. Ep. 14, 1, etc. || [avec a, ab ] : timere a suis Cic. Phil. 2, 116, être dans la crainte du fait des siens, redouter les siens, cf. Cic. Sulla 59 || [avec de ] : de re publica Cic. Att. 7, 6, 2, avoir des craintes pour l’État, cf. Cic. Sest. 62 || ales timuit exterrita pennis Virg. En. 5, 105, l’oiseau effrayé trahit sa crainte dans un battement d’ailes.

Latin > German (Georges)

timeo, uī, ēre, I) etw. od. jmd. fürchten, vor etw. od. jmd. sich fürchten, in Furcht sein, besorgt sein (Ggstz. sperare, contemnere), m. Acc., alqm, Cic. u. Nep.: inter se, Nep.: insidias, periculum, Curt.: mortem, Ov.: quin tuta times! Ov.: quid timeas scio, Ter.: nihil minus quam tale quidquam timens, Liv.: Passiv, deus frustra timetur, Ov.: timetur argentum, Mart.: pila timetur Parthis (= a Parthis), Lucan.: unpers., omni a parte timetur, ist man in Furcht, Ov. – m. Dat. für wen? noxiam vini aegris, Plin.: patronum iustitiae suae, Quint.: furem caulibus aut pomis, Iuven.: m. pro u. Abl., quid pro quoque timendum sit, Brut. in Cic. ep. ad Brut. 1, 16, 2. – m. folg. ne u. Konj., m. folg. ne non od. ut u. Konj., hoc timet, ne deseras se, Ter.: metuo et timeo, ne hoc tandem propalam fiat nimis, Plaut.: timens, ne suo corpori posset accĭdere, Cic.: neque timerent, ne circumvenirentur, Caes.: timeo, ne non impetrem, Cic.: timeo, ut sustineas, Cic.: quia nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat, Liv. – m. folg. quo minus u. Konj., quid in me tirone timeat, quo minus mecum velit sermonem conferre, non satis intellego, Augustin. epist. 34, 6. – m. folg. Acc. u. Infin. = fürchten, mit Angst erwarten (s. Müller u. Weißenb. Liv. 2, 7, 9), ni cedenti instaturum (esse) alterum timuissent, Liv.; vgl. im Passiv, propinqua nox et uxorii cubiculi memoria timebantur, Tac. – m. folg. Infin. = sich scheuen, nomen referre in tabulas, Cic.: tantae magnitudinis flumini exercitum obicere, Caes.: sciscitari, Liv.: cenare, Hor.: se demittere in narrationem, Sen. rhet.: findere, Plin.: haud timeam dixisse, Ov.: times sola intrare, Ov.: non times pauper fieri, Lampr. – m. folg. indir. Fragesatz, misera timeo, quid hoc sit negotii, Plaut.: quid agatur, timeo, Cic.: quid possem, timebam, Cic.: quo sint eruptura, timeo, Cic.: so auch mit folg. quorsum, Ter. u. Nep.: zugleich m. Dat. für wen? nunc nostrae timeo parti, quid hic respondeat, Ter. – im Passiv m. folg. Partiz. Fut. Akt., ne timeretur eis velut erepturus civitatem, Liv. epit. 86. – absol., ne time, Plaut.: neuter timet, neuter timetur, Plin. ep.: liberalius, quam timebamus, Cic.: et timere et admirari (nos) fingimus, Quint.: eo deceptum, quod neque commissum a se intellegeret, quare timeret, neque sine causa timendum putaret, Caes.: tantum sit causa timendi, Ov.: alqm subit timendi pudor, Plin. ep.: do pignora certa timendo (durch meine Besorgnis), Ov. – m. Dat. für wen? sibi, Caes.: comiti, Verg. u. Ov.: eius vitae, Ter.: libertati, Sall.: unpers., urbi timetur, Lucan. – m. pro u. Abl., timuere dei pro vindice terrae, Ov.: qui pro illo nimium timet, Sen.: pro eo timebam, Curt.: timens pro capite amicissimo, Plin. ep.: pro Aristippi anima, Augustin. – m. folg. de (wegen, in Ansehung) u. Abl., de re publica valde timeo, Cic.: unpers., cum de salute regis timeretur, Curt. – m. folg. ab (von seiten) u. Abl., a quo quidem genere ego numquam timui, Cic.: cum timemus fraudem a proximis, insidias a servis, Sen. – m. Abl. womit? timuit exterrita pennis ales, gab seine Furcht mit den Flügeln (durch Flattern) zu erkennen, Verg. Aen. 5, 505. – II) prägn., jmd. zu fürchten haben = es mit jmd. aufnehmen-, mit jmd. kämpfen müssen, non omnia monstra tim., Sen. apoc. 5, 3 (wo das handschr. timuerit herzustellen ist): monstra saeva aut feras, Sen. Herc. fur. 455 (458): feras, Sen. Herc. Oet. 270 (272): pro telis gerit quae timuit et quae fudit, Sen. Herc. fur. 40 (44) sq.: et uterque timuit, Sen. Herc. fur. 793 (797). – / PAdi. timēns u. timendus s. bes.

Latin > Chinese

timeo, es, ui, ere. act. n. 2. :: 怕。惶。畏。嫌。— id 懼此。— eum 懼彼。— ei vel pro eo 吾爲彼懼。— id ei 恐此害彼。— de republica 怕本國之危。Timeo ne me decipiat 恐其騙我。Timeo ut donet vel timeo ut eo me donet 恐不送此與我。Timetur 人怕之。