διασπάω: Difference between revisions

From LSJ

Τύχη τέχνην ὤρθωσεν, οὐ τέχνη τύχην → Artem fortuna, non ars fortunam erigit → Das Glück erhöht die Kunst und nicht die Kunst das Glück

Menander, Monostichoi, 495
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([\p{Cyrillic}]+), ([\p{Cyrillic}]+) (\()" to "$1 $2, $3 $4")
m (Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(24 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=diaspao
|Transliteration C=diaspao
|Beta Code=diaspa/w
|Beta Code=diaspa/w
|Definition=fut. <b class="b3">-σπάσομαι</b> [ᾰ] <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>477</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ec.</span>1076</span>, also <span class="sense"><span class="bld">A</span> -σπάσω <span class="bibl">Hdt.7.236</span>: aor. <b class="b3">-έσπᾰσα</b>, Med. -εσπασάμην <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1126</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ba.</span>339</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Caes.</span>68</span>: pf. <b class="b3">-έσπᾰκα</b> Sch.Th.<span class="title">Oxy.</span>853i15:—Pass., aor. <b class="b3">-εσπάσθην</b>: pf. <b class="b3">-έσπασμαι</b> (v. infr.):—[[tear asunder]], τοὺς ἄνδρας κρεοργηδὸν δ. <span class="bibl">Hdt.3.13</span>, cf. E. and Ar. ll. cc., etc.; ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα δ. <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>6.1.45</span>; <b class="b3">δ. τὸ σταύρωμα</b> [[to break through]] or [[tear down]] the palisade, <span class="bibl">Id.<span class="title">HG</span>4.4.10</span>; <b class="b3">δ. τὴν γέφυραν, τὸ ἔδαφος</b>, <span class="bibl">Plb.6.55.1</span>, <span class="bibl">Plu. <span class="title">Cam.</span>5</span>; [[break up]], <span class="title">SIG</span>364.10 (Ephesus, iii B. C.): metaph., διασπᾶν τὴν σύμπνοιαν τοῦ παντός <span class="bibl">Iamb.<span class="title">Protr.</span>21</span>.[[λ]]:—Pass., διέσπασται μελέων φύσις <span class="bibl">Emp.63</span>; τὸ Ἀττικὸν [ἔθνος]… διεσπασμένον ὑπὸ Πεισιστράτου <span class="bibl">Hdt.1.59</span>; μόνον οὐ διεσπάσθην <span class="bibl">D.5.5</span>; <b class="b3">δ. ἀπὸ τῶν φίλων</b> to [[be torn away]] from... <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1386a10</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in military sense, [[separate]] part of an army from the rest, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.4.19</span>; of army and fleet, <span class="bibl">Hdt.7.236</span>; <b class="b3">δ. τὰς φάλαγγας</b> [[break]] them [[up]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1303b13</span>: —Pass., <b class="b3">στράτευμα διεσπασμένον</b> an army [[scattered and in disorder]], <span class="bibl">Th.6.98</span>, cf. <span class="bibl">7.44</span>; of a fleet, <span class="bibl">Id.8.104</span>; τῷ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις to [[be widely scattered]], <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>1.5.9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> metaph., [[pull different ways]], [[πόλεις]] [[distract]] states, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>875a</span>; τὰς πολιτείας <span class="bibl">D.4.48</span>; τοὺς νόμους <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>8.5.25</span>; <b class="b3">διέσπακε τὴν ἱστορίαν</b> [[has broken the continuity of]] the narrative, Sch.Th. l. c.:—Pass., [[διασπώμενος]] [[distracted]], πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας <span class="bibl">Luc.<span class="title">DDeor.</span>24.1</span>; ὑπὸ τῶν λόγων <span class="bibl">Id.<span class="title">Icar.</span>23</span>.</span>
|Definition=fut. διασπάσομαι [ᾰ] Ar.''Ra.''477, ''Ec.''1076, also<br><span class="bld">A</span> διασπάσω [[Herodotus|Hdt.]]7.236: aor. διέσπᾰσα, Med. διεσπασάμην [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]''1126, ''Ba.''339, Plu.''Caes.''68: pf. διέσπᾰκα Sch.Th.''Oxy.''853i15:—Pass., aor. διεσπάσθην: pf. διέσπασμαι (v. infr.):—[[tear asunder]], τοὺς ἄνδρας κρεοργηδὸν δ. [[Herodotus|Hdt.]]3.13, cf. E. and Ar. ll. cc., etc.; ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα δ. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''6.1.45; <b class="b3">δ. τὸ σταύρωμα</b> to [[break through]] or [[tear down]] the palisade, Id.''HG''4.4.10; <b class="b3">δ. τὴν γέφυραν, τὸ ἔδαφος</b>, Plb.6.55.1, Plu. ''Cam.''5; [[break up]], ''SIG''364.10 (Ephesus, iii B. C.): metaph., διασπᾶν τὴν σύμπνοιαν τοῦ παντός Iamb.''Protr.''21.λ:—Pass., διέσπασται μελέων φύσις Emp.63; τὸ Ἀττικὸν [ἔθνος]… διεσπασμένον ὑπὸ Πεισιστράτου [[Herodotus|Hdt.]]1.59; μόνον οὐ διεσπάσθην D.5.5; <b class="b3">δ. ἀπὸ τῶν φίλων</b> to [[be torn away]] from... Arist.''Rh.''1386a10.<br><span class="bld">2</span> in military sense, [[separate]] part of an army from the rest, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.4.19; of army and fleet, [[Herodotus|Hdt.]]7.236; <b class="b3">δ. τὰς φάλαγγας</b> [[break]] them [[up]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1303b13: —Pass., <b class="b3">στράτευμα διεσπασμένον</b> an Arm. scattered and in disorder, Th.6.98, cf. 7.44; of a fleet, Id.8.104; τῷ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις to [[be widely scattered]], X.''An.''1.5.9.<br><span class="bld">3</span> metaph., [[pull different ways]], [[πόλεις]] [[distract]] states, [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''875a; τὰς πολιτείας D.4.48; τοὺς νόμους [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.5.25; <b class="b3">διέσπακε τὴν ἱστορίαν</b> [[has broken the continuity of]] the narrative, Sch.Th. l. c.:—Pass., [[διασπώμενος]] [[distracted]], πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας Luc.''DDeor.''24.1; ὑπὸ τῶν λόγων Id.''Icar.''23.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [fut. -σπάσω Hdt.7.236, en v. med. -σπάσομαι E.<i>Fr</i>.383.8, Ar.<i>Ec</i>.1076; aor. -έσπασα E.<i>Fr</i>.16.31P., Democr.B 159, inf. en tm. διὰ ... σπάσαι E.<i>Supp</i>.830, en v. med. -εσπασάμην E.<i>Ba</i>.339; perf. -έσπακα Sch.Th.2.1 en <i>POxy</i>.853.1.15, D.H.<i>Comp</i>.22.28]<br /><b class="num">A</b> ref. a diversos procesos de separación<br /><b class="num">I</b> tr., gener. c. violencia<br /><b class="num">1</b> c. ac. de pers. o anim. [[despedazar]], [[partir en dos o en pedazos]], [[desgarrar]] τοὺς ἄνδρας κρεοργηδόν Hdt.3.13, διὰ δὲ θύελλα σπάσαι (με) ¡ojalá un vendaval desgarre mi cuerpo!</i> E.<i>Supp</i>.830, διασπάσεσθέ μ' vais a partirme en dos</i> Ar.<i>Ec</i>.1076, τοὺς χειρωθέντας [[Diodorus Siculus|D.S.]]3.24, leones a caballos, [[Diodorus Siculus|D.S.]]15.10, ἔθυον ... τῷ Ὠμαδίῳ Διονύσῳ ἄνθρωπον διασπῶντες Porph.<i>Abst</i>.2.55, en v. pas. τὸ Ἀττικὸν ([[ἔθνος]]) ... διεσπασμένον ἐπυνθάνετο averiguó que el pueblo ático estaba desgarrado por disensiones internas</i> Hdt.1.59, μόνον οὐ διεσπάσθην ὑπὸ τῶν ... πολλὰ καὶ μεγάλ' ὑμᾶς ἁμαρτάνειν πεισάντων D.5.5, διασπασθεὶς ὑπὸ τῶν Τιτάνων Phld.<i>Piet</i>.p.81S., διασπώμενος ὑπὸ τῶν λόγων desgarrado por los argumentos</i> contradictorios de los filósofos, Luc.<i>Icar</i>.23, cf. <i>Act.Ap</i>.23.10<br /><b class="num"></b>fig., en voz pas. [[ser separado]] διεσπάσθη τῆς πρὸς τοὺς ἀγγέλους συναφείας ὁ [[ἄνθρωπος]] Gr.Nyss.<i>Pss</i>.86.22<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ὃν σκύλακες ... διεσπάσαντο de Acteón, E.<i>Ba</i>.339, ἵνα μὴ διασπάσηται κροκόδιλος (a los cerdos) <i>PCair.Zen</i>.443.4 (III a.C.).<br /><b class="num">2</b> c. ac. de cosas y abstr. [[romper en pedazos]], [[destrozar]] τὰ δὲ (τοῦ σώματος) διέσπασε ταῖς φιληδονίαις otras cosas (del cuerpo) las destrozó (el alma) con los placeres</i> Democr.B 159, τὸ σταύρωμα X.<i>HG</i> 4.4.10, τὰς πολιτείας D.4.48, τὴν γέφυραν Plb.6.55.1, λύκοι τὰ θεμέλια ἀθρόα διέσπασαν App.<i>Pun</i>.136, τὴν ἕνωσιν τοῦ παντὸς καὶ τὴν σύμπνοιαν Iambl.<i>Protr</i>.21, en v. pas. διεσπάσθαι ὑπ' αὐτοῦ τὰς ἁλύσεις <i>Eu.Marc</i>.5.4<br /><b class="num">•</b>[[violar]] νόμους X.<i>Cyr</i>.8.5.25<br /><b class="num">•</b>[[rescindir]], [[cancelar]] πᾶσαν συγγραφήν Gr.Naz.M.36.404B.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de partes del cuerpo [[arrancar]] τὼ νεφρὼ δὲ σοῦ ... διασπάσονται Γοργόνες E.<i>Fr</i>.383.8, μέλη Gr.Naz.M.36.177B<br /><b class="num">•</b>fig. c. ac. de pers. [[separar]], [[arrancar]] ἐπεχείρησέ ποτε ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα διασπάσαι ἀπ' ἀλλήλων X.<i>Cyr</i>.6.1.45, en v. pas. [[ἐκεῖσε]] [[διαπλέω]] ὅθεν διασπάσθημεν navego hacia el lugar de donde fuimos arrancados</i> Antiph.88.2, τὸ διασπᾶσθαι ἀπὸ φίλων Arist.<i>Rh</i>.1386<sup>a</sup>10.<br /><b class="num">4</b> sin violencia [[dividir]], [[separar en dos]] o [[separar en partes]] un conjunto (τὸν ναυτικόν) Hdt.7.236, τὸ μὲν γὰρ κοινὸν συνδεῖ, τὸ δὲ ἴδιον διασπᾷ τὰς πόλεις Pl.<i>Lg</i>.875a, δόμον E.<i>Fr</i>.16.31P., καὶ μόνον οὐ μίαν λέξιν διὰ τὸν θυμὸν εἰς [[δύω]] διασπάσας πρόσωπα casi divide, llevado por la ira, una frase entre dos personas</i> Longin.27.3, εἰς μέρη ... τὴν πόλιν D.Chr.45.8, πόλεις διασπᾷ, δῆμον εἰς στάσεις φέρει (la afición a las carreras del circo), Amph.<i>Seleuc</i>.153, en v. pas. εἰ μὲν διασπασθέντα ἀπ' ἀλλήλων τὰ μέρη (τοῦ νοητοῦ κόσμου) Plot.2.4.4<br /><b class="num">•</b>[[parcelar]], [[dividir en parcelas]] τὰ μέρη <i>IEphesos</i> 4A.10 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. αὐτῶν ... διασπωμένων δὲ τὴν τοῦ παιδὸς ἀρχήν y repartiéndose el reino del niño</i> Plb.15.20.6<br /><b class="num">•</b>[[separar]], [[escindir]] una o más partes de un conjunto μήποτε διασπᾶν ἀπὸ τοῦ ὅλου δύναμιν ἀσθενεστέραν τῆς τῶν πολεμίων δυνάμεως no separar nunca del grueso del ejército un contingente más débil que el del enemigo</i> X.<i>Cyr</i>.5.4.19, en v. pas. τὰ συνεχῆ (ἔχει τινὰ ἰσχύν) πρὸς τὸ μὴ διασπᾶσθαι los cuerpos continuos (tienen una cierta fuerza) para resistir a la fisión</i> Arist.<i>Cael</i>.313<sup>b</sup>17.<br /><b class="num">II</b> intr. en v. med.-pas., sin violencia<br /><b class="num">1</b> [[dividirse]], [[separarse]] διέσπασται μελέων φύσις en dos está dividida la hechura de los miembros (en el embrión humano)</i>, Emp.B 63.<br /><b class="num">2</b> [[dispersarse]] τῷ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις por la dispersión de sus contingentes militares</i> X.<i>An</i>.1.5.9, οὔρησε τροφιώδεα, νεφελώδεα, διεσπασμένα hizo una orina espesa y con manchas blanquecinas y dispersas</i> Hp.<i>Epid</i>.7.120, cf. <i>Coac</i>.581<br /><b class="num">•</b>fig. πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος de Hermes desperdigándome en tantos servicios</i> Luc.<i>DDeor</i>.4.1.<br /><b class="num">3</b> [[disiparse]], [[desvanecerse]] de los rayos del sol, Arist.<i>Mete</i>.378<sup>a</sup>8, [[ἐκεῖ]] πνεῦμά ἐστιν, ὑφ' οὗ τὸ νέφος καὶ ἡ τοιαύτη σύστασις διασπᾶται Alex.Aphr.<i>in Mete</i>.143.23.<br /><b class="num">4</b> c. violencia [[romperse]] αἱ σύριγγες αἱ διὰ τῶν πλευμόνων τεταμέναι ... διασπῶνται Hp.<i>Int</i>.1.<br /><b class="num">B</b> ref. a la ruptura de una continuidad<br /><b class="num">1</b> gener. [[interrumpir]] τὰς τετράδας δ. interrumpir los ciclos de cuatro días</i> de entrenamiento, Philostr.<i>Gym</i>.54, en v. pas. (ὕπνος) διασπώμενος ὑπὸ τῶν ἐντρεχόντων Philostr.<i>VA</i> 2.36.<br /><b class="num">2</b> esp. en ret. [[interrumpir]], [[dislocar]] τὴν διήγησιν D.H.<i>Pomp</i>.3.14, τὴν ἱστορίαν Sch.Th.l.c., δ. τὸν ἦχον interrumpir la emisión vocal (un hiato)</i>, D.H.<i>Comp</i>.22.28, φεύγει ... τὰς τῶν φωνηέντων συμβολὰς ὡς τὴν λειότητα καὶ τὴν εὐέπειαν διασπώσας evita los encuentros de vocales en la idea de que dislocan la lisura y la buena dicción</i> D.H.<i>Dem</i>.40.3.<br /><b class="num">3</b> en cont. milit. [[abrir brecha(s) en]] una formación militar αἱ διαβάσεις τῶν ὀχετῶν ... διασπῶσι τὰς φάλαγγας Arist.<i>Pol</i>.1303<sup>b</sup>13, διέσπα συνεχῶς τὴν ἵππον Polyaen.4.3.17, en v. pas. οἱ τῶν Συρακοσίων στρατηγοὶ ὡς ἑώρων σφίσι τὸ στράτευμα διεσπασμένον los generales siracusanos, viendo que su ejército no presentaba una línea continua</i> Th.6.98, cf. 7.44, διεσπασμένης τῆς τῶν Μακεδόνων φάλαγγος al cruzar un río, [[Diodorus Siculus|D.S.]]17.19<br /><b class="num">•</b>[[atravesar]], [[horadar]] τὸ [[ἔδαφος]] Plu.<i>Cam</i>.5.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0603.png Seite 603]] (s. [[σπάω]]), aus einander ziehen, zerreißen; τοὺς ἄνδρας [[κρεουργηδόν]], Her. 3, 13; trennen, πόλιν, Plat. Legg. IX, 875 a Rep. V, 462 a; διεσπασμένον καὶ ἐσχισμένον, Phil. 23 e; [[πᾶσα]] ἀρχὴ διεσπάσθη χωρὶς ἑτέρα ἀπ' ἄλλης Legg. XII, 945 d, wie ἀπ' [[ἀλλήλων]] Xen. Cyr. 2, 1, 13; νόμους, aufheben, 8, 5, 12, u. Folgde; πολιτείας, Dem. 4, 48; γέφυραν, abbrechen, Pol. 6, 55; τὰς περιόδους, beim Vortrage, Plut. Dem. 6; Ar. hat fut. med., Eccl. 1076 Ran. 477, wie Eur. auch den aor. med. in alt. Bdtg braucht Bacch. 839 Hec. 1126; so auch Dem. 10, 19 u. Luc. – Pass., getrennt werden, aus einander kommen, τὸ [[στράτευμα]] διεσπασμένον. Thuc. 6. 98. 8, 104; von Soldaten, zerstreut in den Quartieren umher liegen, Xen. An. 1, 5, 9; [[ἐκεῖσε]] [[διαπλέω]] [[ὅθεν]] διεσπάσθημεν Antiphan. Ath. III. 100 f. Übertr., durch Geschäfte zerstreut sein, Luc. D. D. 24, 1, u. öfter bei Sp. – S. auch das Folgde.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0603.png Seite 603]] (s. [[σπάω]]), aus einander ziehen, zerreißen; τοὺς ἄνδρας [[κρεουργηδόν]], Her. 3, 13; trennen, πόλιν, Plat. Legg. IX, 875 a Rep. V, 462 a; διεσπασμένον καὶ ἐσχισμένον, Phil. 23 e; [[πᾶσα]] ἀρχὴ διεσπάσθη χωρὶς ἑτέρα ἀπ' ἄλλης Legg. XII, 945 d, wie ἀπ' [[ἀλλήλων]] Xen. Cyr. 2, 1, 13; νόμους, aufheben, 8, 5, 12, u. Folgde; πολιτείας, Dem. 4, 48; γέφυραν, abbrechen, Pol. 6, 55; τὰς περιόδους, beim Vortrage, Plut. Dem. 6; Ar. hat fut. med., Eccl. 1076 Ran. 477, wie Eur. auch den aor. med. in alt. Bdtg braucht Bacch. 839 Hec. 1126; so auch Dem. 10, 19 u. Luc. – Pass., getrennt werden, aus einander kommen, τὸ [[στράτευμα]] διεσπασμένον. Thuc. 6. 98. 8, 104; von Soldaten, zerstreut in den Quartieren umher liegen, Xen. An. 1, 5, 9; [[ἐκεῖσε]] [[διαπλέω]] [[ὅθεν]] διεσπάσθημεν Antiphan. Ath. III. 100 f. Übertr., durch Geschäfte zerstreut sein, Luc. D. D. 24, 1, u. öfter bei Sp. – S. auch das Folgde.
}}
}}
{{ls
{{bailly
|lstext='''διασπάω''': μέλλ. -σπάσομαι [ᾰ] Ἀριστοφ. Βατρ. 477, Ἐκκλ. 1076, ἀλλ᾿ [[ὡσαύτως]] -σπάσω Ἡρόδ. 7. 236· ἀόρ. -έσπᾰσα, ἀλλ᾿ [[ὡσαύτως]] -εσπασάμην Εὐρ. Ἑκ. 1126, Βάκχ. 339. ‒ Παθ., ἀόρ. -εσπάσθην, πρκμ. -έσπασμαι. Διαχωρίζω μετὰ βίας, μεθ᾿ ὁρμῆς, Λατ. divellere, τοὺς ἄνδρας κρεουργηδὸν δ. Ἡρόδ. 3. 13, πρβλ. 7. 236, Εὐρ. καὶ Ἀριστοφ. ἔνθ᾿ ἀνωτ., κτλ.· ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα δ. Ξεν. Κύρ. 6. 1. 45· δ. τὸ [[σταύρωμα]], [[κατακρημνίζω]] [[διασχίζω]], [[καταστρέφω]], ὁ αὐτ. Ἑλλ. 4. 4, 10· δ. τὴν γέφυραν, τὸ [[ἔδαφος]] Πολύβ. 6. 55, 1, Πλούτ. Καμίλλ. 5, κτλ. ‒ Παθ., τὸ Ἀττικὸν [[ἔθνος]]… διεσπασμένον Ἡρόδ. 1. 59· μόνον οὐ διεσπάσθην Δημ. 58. 8· δ. ἀπὸ τῶν φίλων, ἀποσπῶμαι ἀπὸ τῶν…, Ἀριστ. Ρητ. 2. 8, 10. 2) ἐπὶ στρατιωτικῆς ἐννοίας, ἀποσπῶ, [[ἀποχωρίζω]], [[λαμβάνω]] [[μέρος]] τοῦ στρατεύματος, Ξεν. Κύρ. 5. 4, 19· δ. τὰς φάλαγγας, [[διαλύω]], κατα-[[στρέφω]], Ἀριστ. Πολ. 5. 3, 16. ‒ Παθ., [[στράτευμα]] διεσπασμένον, στρατὸς διεσκορπισμένος καὶ ἄτακτος, Θουκ. 6. 98, πρβλ. 7. 44., 8. 104· πρβλ. διάβασις· ‒ ἐπὶ στρατιωτῶν, [[ὡσαύτως]], διαμοιραζόμεθα εἰς καταλύματα, Ξεν. Ἀν. 1. 5, 9. 3) μεταφ., [[σύρω]] κατὰ διαφόρους διευθύνσεις, ταράττω, Λατ. distrahere δ. τὴν πόλιν, ταράττω τὴν πόλιν ἢ πολιτείαν, Πλάτ. Πολ. 462Α· τὰς πολιτείας Δημ. 54. 5· τοὺς νόμους Ξεν. Κύρ. 8. 5, 25. - Παθ., διασπώμενος, ἀπασχολούμενος, Λατ. negotiis distractus, Λουκ. Θ. Διαλ. 24. 1.
|btext=διασπῶ :<br /><i>f.</i> διασπάσω, <i>etc.</i><br /><b>1</b> [[déchirer]], [[mettre en pièces]];<br /><b>2</b> [[séparer par la force]] ; <i>Pass.</i> διασπᾶσθαι ἀπὸ τῶν φίλων ARSTT être séparé de ses amis;<br /><b>3</b> [[tirailler en tous sens]] : τοὺς νόμους XÉN tirailler les lois, <i>càd</i> les violer de mille manières, <i>ou</i> les interpréter selon ses intérêts ; <i>Pass.</i> être tiraillé (par des soucis, des obligations);<br /><b>4</b> disperser, <i>ou sans idée de violence</i> distribuer (des troupes dans des cantonnements;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[διασπάομαι]], [[διασπῶμαι]] (<i>f.</i> διασπάσομαι, <i>ao.</i> διεσπασάμην) séparer violemment ; mettre en pièces.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[σπάω]].
}}
}}
{{bailly
{{elnl
|btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> διασπάσω, <i>etc.</i><br /><b>1</b> déchirer, mettre en pièces;<br /><b>2</b> séparer par la force ; <i>Pass.</i> διασπᾶσθαι ἀπὸ [[τῶν]] φίλων ARSTT être séparé de ses amis;<br /><b>3</b> tirailler en tous sens : τοὺς νόμους XÉN tirailler les lois, <i>càd</i> les violer de mille manières, <i>ou</i> les interpréter selon ses intérêts ; <i>Pass.</i> être tiraillé (par des soucis, des obligations);<br /><b>4</b> disperser, <i>ou sans idée de violence</i> distribuer (des troupes dans des cantonnements;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[διασπάομαι]], [[διασπῶμαι]] (<i>f.</i> διασπάσομαι, <i>ao.</i> διεσπασάμην) séparer violemment ; mettre en pièces.<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[σπάω]].
|elnltext=δια-σπάω uit elkaar trekken:; τοὺς ἄνδρας κρεοργηδὸν διασπάσαντες ἐφόρεον ἐς τὸ τεῖχος ze rukten de mannen als slagers aan stukken en brachten ze binnen de muren Hdt. 3.13.2; διασπάσαντες σταύρωμα een palissade openbreken Xen. Hell. 4.4.10; ook med.; pass.:; χωρία … διεσπασμένα πολλαχοῦ terreinen met veel onderbrekingen Plut. Alex. 20.6; vaak milit.:; διεσπασμένου τοῦ ναυτικοῦ toen zijn vloot gesplitst was Thuc. 8.42.2; ἵνα … μὴ διασπασθείη αὐτοῖς ἡ τάξις opdat er bij hen geen gaten zouden vallen in de formatie Thuc. 5.70; overdr.. τό … κοινὸν συνδεῖ, τὸ δὲ ἴδιον διασπᾷ τὰς πόλεις het gemeenschappelijk belang verbindt, het individuele belang trekt staten uiteen Plat. Lg. 875a; πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος terwijl ik door zoveel taken verscheurd word Luc. 79.4.1. wegtrekken, wegrukken van, met ἀπό + gen., pass.: διὸ καὶ τὸ διασπᾶσθαι ἀπὸ φίλων καὶ συνήθων ἐλεεινόν daarom is ook het weggerukt worden van vrienden en bekenden sneu Aristot. Rh. 1386a10.
}}
}}
{{DGE
{{elru
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [fut. -σπάσω Hdt.7.236, en v. med. -σπάσομαι E.<i>Fr</i>.383.8, Ar.<i>Ec</i>.1076; aor. -έσπασα E.<i>Fr</i>.16.31P., Democr.B 159, inf. en tm. διὰ ... σπάσαι E.<i>Supp</i>.830, en v. med. -εσπασάμην E.<i>Ba</i>.339; perf. -έσπακα Sch.Th.2.1 en <i>POxy</i>.853.1.15, D.H.<i>Comp</i>.22.28]<br /><b class="num">A</b> ref. a diversos procesos de separación<br /><b class="num">I</b> tr., gener. c. violencia<br /><b class="num">1</b> c. ac. de pers. o anim. [[despedazar]], [[partir en dos o en pedazos]], [[desgarrar]] τοὺς ἄνδρας κρεοργηδόν Hdt.3.13, διὰ δὲ θύελλα σπάσαι (με) ¡ojalá un vendaval desgarre mi cuerpo!</i> E.<i>Supp</i>.830, διασπάσεσθέ μ' vais a partirme en dos</i> Ar.<i>Ec</i>.1076, τοὺς χειρωθέντας D.S.3.24, leones a caballos, D.S.15.10, ἔθυον ... τῷ Ὠμαδίῳ Διονύσῳ ἄνθρωπον διασπῶντες Porph.<i>Abst</i>.2.55, en v. pas. τὸ Ἀττικὸν ([[ἔθνος]]) ... διεσπασμένον ἐπυνθάνετο averiguó que el pueblo ático estaba desgarrado por disensiones internas</i> Hdt.1.59, μόνον οὐ διεσπάσθην ὑπὸ τῶν ... πολλὰ καὶ μεγάλ' ὑμᾶς ἁμαρτάνειν πεισάντων D.5.5, διασπασθεὶς ὑπὸ τῶν Τιτάνων Phld.<i>Piet</i>.p.81S., διασπώμενος ὑπὸ τῶν λόγων desgarrado por los argumentos</i> contradictorios de los filósofos, Luc.<i>Icar</i>.23, cf. <i>Act.Ap</i>.23.10<br /><b class="num">•</b>fig., en voz pas. [[ser separado]] διεσπάσθη τῆς πρὸς τοὺς ἀγγέλους συναφείας ὁ [[ἄνθρωπος]] Gr.Nyss.<i>Pss</i>.86.22<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ὃν σκύλακες ... διεσπάσαντο de Acteón, E.<i>Ba</i>.339, ἵνα μὴ διασπάσηται κροκόδιλος (a los cerdos) <i>PCair.Zen</i>.443.4 (III a.C.).<br /><b class="num">2</b> c. ac. de cosas y abstr. [[romper en pedazos]], [[destrozar]] τὰ δὲ (τοῦ σώματος) διέσπασε ταῖς φιληδονίαις otras cosas (del cuerpo) las destrozó (el alma) con los placeres</i> Democr.B 159, τὸ σταύρωμα X.<i>HG</i> 4.4.10, τὰς πολιτείας D.4.48, τὴν γέφυραν Plb.6.55.1, λύκοι τὰ θεμέλια ἀθρόα διέσπασαν App.<i>Pun</i>.136, τὴν ἕνωσιν τοῦ παντὸς καὶ τὴν σύμπνοιαν Iambl.<i>Protr</i>.21, en v. pas. διεσπάσθαι ὑπ' [[αὐτοῦ]] τὰς ἁλύσεις <i>Eu.Marc</i>.5.4<br /><b class="num">•</b>[[violar]] νόμους X.<i>Cyr</i>.8.5.25<br /><b class="num">•</b>[[rescindir]], [[cancelar]] πᾶσαν συγγραφήν Gr.Naz.M.36.404B.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de partes del cuerpo [[arrancar]] τὼ νεφρὼ δὲ σοῦ ... διασπάσονται Γοργόνες E.<i>Fr</i>.383.8, μέλη Gr.Naz.M.36.177B<br /><b class="num">•</b>fig. c. ac. de pers. [[separar]], [[arrancar]] ἐπεχείρησέ ποτε ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα διασπάσαι ἀπ' ἀλλήλων X.<i>Cyr</i>.6.1.45, en v. pas. [[ἐκεῖσε]] [[διαπλέω]] ὅθεν διασπάσθημεν navego hacia el lugar de donde fuimos arrancados</i> Antiph.88.2, τὸ διασπᾶσθαι ἀπὸ φίλων Arist.<i>Rh</i>.1386<sup>a</sup>10.<br /><b class="num">4</b> sin violencia [[dividir, separar en dos o en partes]] un conjunto (τὸν ναυτικόν) Hdt.7.236, τὸ μὲν γὰρ κοινὸν συνδεῖ, τὸ δὲ ἴδιον διασπᾷ τὰς πόλεις Pl.<i>Lg</i>.875a, δόμον E.<i>Fr</i>.16.31P., καὶ μόνον οὐ μίαν λέξιν διὰ τὸν θυμὸν εἰς [[δύω]] διασπάσας πρόσωπα casi divide, llevado por la ira, una frase entre dos personas</i> Longin.27.3, εἰς μέρη ... τὴν πόλιν D.Chr.45.8, πόλεις διασπᾷ, δῆμον εἰς στάσεις φέρει (la afición a las carreras del circo), Amph.<i>Seleuc</i>.153, en v. pas. εἰ μὲν διασπασθέντα ἀπ' ἀλλήλων τὰ μέρη (τοῦ νοητοῦ κόσμου) Plot.2.4.4<br /><b class="num"></b>[[parcelar]], [[dividir en parcelas]] τὰ μέρη <i>IEphesos</i> 4A.10 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. αὐτῶν ... διασπωμένων δὲ τὴν τοῦ παιδὸς ἀρχήν y repartiéndose el reino del niño</i> Plb.15.20.6<br /><b class="num">•</b>[[separar]], [[escindir]] una o más partes de un conjunto μήποτε διασπᾶν ἀπὸ τοῦ ὅλου δύναμιν ἀσθενεστέραν τῆς τῶν πολεμίων δυνάμεως no separar nunca del grueso del ejército un contingente más débil que el del enemigo</i> X.<i>Cyr</i>.5.4.19, en v. pas. τὰ συνεχῆ (ἔχει τινὰ ἰσχύν) πρὸς τὸ μὴ διασπᾶσθαι los cuerpos continuos (tienen una cierta fuerza) para resistir a la fisión</i> Arist.<i>Cael</i>.313<sup>b</sup>17.<br /><b class="num">II</b> intr. en v. med.-pas., sin violencia<br /><b class="num">1</b> [[dividirse]], [[separarse]] διέσπασται μελέων φύσις en dos está dividida la hechura de los miembros (en el embrión humano)</i>, Emp.B 63.<br /><b class="num">2</b> [[dispersarse]] τῷ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις por la dispersión de sus contingentes militares</i> X.<i>An</i>.1.5.9, οὔρησε τροφιώδεα, νεφελώδεα, διεσπασμένα hizo una orina espesa y con manchas blanquecinas y dispersas</i> Hp.<i>Epid</i>.7.120, cf. <i>Coac</i>.581<br /><b class="num">•</b>fig. πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος de Hermes desperdigándome en tantos servicios</i> Luc.<i>DDeor</i>.4.1.<br /><b class="num">3</b> [[disiparse]], [[desvanecerse]] de los rayos del sol, Arist.<i>Mete</i>.378<sup>a</sup>8, [[ἐκεῖ]] πνεῦμά ἐστιν, ὑφ' οὗ τὸ νέφος καὶ ἡ τοιαύτη σύστασις διασπᾶται Alex.Aphr.<i>in Mete</i>.143.23.<br /><b class="num">4</b> c. violencia [[romperse]] αἱ σύριγγες αἱ διὰ τῶν πλευμόνων τεταμέναι ... διασπῶνται Hp.<i>Int</i>.1.<br /><b class="num">B</b> ref. a la ruptura de una continuidad<br /><b class="num">1</b> gener. [[interrumpir]] τὰς τετράδας δ. interrumpir los ciclos de cuatro días</i> de entrenamiento, Philostr.<i>Gym</i>.54, en v. pas. (ὕπνος) διασπώμενος ὑπὸ τῶν ἐντρεχόντων Philostr.<i>VA</i> 2.36.<br /><b class="num">2</b> esp. en ret. [[interrumpir]], [[dislocar]] τὴν διήγησιν D.H.<i>Pomp</i>.3.14, τὴν ἱστορίαν Sch.Th.l.c., δ. τὸν ἦχον interrumpir la emisión vocal (un hiato)</i>, D.H.<i>Comp</i>.22.28, φεύγει ... τὰς τῶν φωνηέντων συμβολὰς ὡς τὴν λειότητα καὶ τὴν εὐέπειαν διασπώσας evita los encuentros de vocales en la idea de que dislocan la lisura y la buena dicción</i> D.H.<i>Dem</i>.40.3.<br /><b class="num">3</b> en cont. milit. [[abrir brecha(s) en]] una formación militar αἱ διαβάσεις τῶν ὀχετῶν ... διασπῶσι τὰς φάλαγγας Arist.<i>Pol</i>.1303<sup>b</sup>13, διέσπα συνεχῶς τὴν ἵππον Polyaen.4.3.17, en v. pas. οἱ τῶν Συρακοσίων στρατηγοὶ ὡς ἑώρων σφίσι τὸ στράτευμα διεσπασμένον los generales siracusanos, viendo que su ejército no presentaba una línea continua</i> Th.6.98, cf. 7.44, διεσπασμένης τῆς τῶν Μακεδόνων φάλαγγος al cruzar un río, D.S.17.19<br /><b class="num">•</b>[[atravesar]], [[horadar]] τὸ [[ἔδαφος]] Plu.<i>Cam</i>.5.
|elrutext='''διασπάω:''' (fut. тж. διασπάσομαι, aor. тж. διεσπασάμην)<br /><b class="num">1</b> [[разрывать на части]], [[растерзывать]] (τινα [[κρεουργηδόν]] Her.; med. [[χεροῖν]] [[χρόα]] Eur.; οὐχ [[ὅλος]], ἀλλὰ διεσπασμένος Arst.; ὑπὸ τῶν κυνῶν διασπᾶσθαι Plut.; перен. πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος Luc.);<br /><b class="num">2</b> [[разбивать]], [[разрушать]] ([[σταύρωμα]] Xen.; γέφυραν Polyb.; χάρακα Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[сокрушать]], [[подрывать]] (νόμους Xen.; πόλιν Plat.; πολιτείας Dem.);<br /><b class="num">4</b> воен. [[прорывать]], [[рассеивать]] (τὸ [[στράτευμα]] διεσπασμένον Thuc.; τὰς φάλαγγας Arst.; τὴν τάξιν Plut.): τὸ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις Xen. разбросанность (рассредоточенность) войсковых частей;<br /><b class="num">5</b> [[отрывать]], [[разделять]], [[разлучать]] (τινα [[καί]] τινα ἀπ᾽ [[ἀλλήλων]] Xen.; διασπᾶσδαι ἀπὸ τῶν [[φίλων]] καὶ συνήθων Arst.).
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
Line 29: Line 32:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''διασπάω:''' μέλ. <i>-σπάσω</i>, Αττ. <i>-σπάσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>-έσπᾰσα</i>· — Παθ. αόρ. αʹ <i>-εσπάσθην</i>, παρακ. <i>-έσπασμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[τεμαχίζω]], [[διαλύω]] με [[δύναμη]], Λατ. divellere, σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· δ. τὸ [[σταύρωμα]], [[ρίχνω]] [[κάτω]], [[γκρεμίζω]] το [[χαράκωμα]], σε Ξεν. — Παθ., μτχ. παρακ. <i>διεσπασμένος</i>, τεμαχισμένος, κατακερματισμένος, σε Ηρόδ., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> με στρατιωτική [[σημασία]], [[αποκόπτω]] [[κομμάτι]], [[αποσπώ]] [[μερίδα]] του στρατού, σε Ξεν. — Παθ., [[στράτευμα]] διεσπασμένον, διασκορπισμένο και άτακτο, σε Θουκ.· λέγεται για στρατιώτες, ομοίως, είμαι διαιρεμένος σε μοίρες, σε Ξεν.· μεταφ., [[αποσπώ]], [[επιφέρω]] [[σύγχυση]] και [[αταξία]], στον ίδ.
|lsmtext='''διασπάω:''' μέλ. <i>-σπάσω</i>, Αττ. <i>-σπάσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>-έσπᾰσα</i>· — Παθ. αόρ. αʹ <i>-εσπάσθην</i>, παρακ. <i>-έσπασμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[τεμαχίζω]], [[διαλύω]] με [[δύναμη]], Λατ. divellere, σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· δ. τὸ [[σταύρωμα]], [[ρίχνω]] [[κάτω]], [[γκρεμίζω]] το [[χαράκωμα]], σε Ξεν. — Παθ., μτχ. παρακ. <i>διεσπασμένος</i>, τεμαχισμένος, κατακερματισμένος, σε Ηρόδ., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> με στρατιωτική [[σημασία]], [[αποκόπτω]] [[κομμάτι]], [[αποσπώ]] [[μερίδα]] του στρατού, σε Ξεν. — Παθ., [[στράτευμα]] διεσπασμένον, διασκορπισμένο και άτακτο, σε Θουκ.· λέγεται για στρατιώτες, ομοίως, είμαι διαιρεμένος σε μοίρες, σε Ξεν.· μεταφ., [[αποσπώ]], [[επιφέρω]] [[σύγχυση]] και [[αταξία]], στον ίδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''διασπάω:''' (fut. тж. διασπάσομαι, aor. тж. διεσπασάμην)<br /><b class="num">1)</b> разрывать на части, растерзывать (τινα [[κρεουργηδόν]] Her.; med. [[χεροῖν]] [[χρόα]] Eur.; οὐχ [[ὅλος]], ἀλλὰ διεσπασμένος Arst.; ὑπὸ τῶν κυνῶν διασπᾶσθαι Plut.; перен. πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος Luc.);<br /><b class="num">2)</b> [[разбивать]], [[разрушать]] ([[σταύρωμα]] Xen.; γέφυραν Polyb.; χάρακα Plut.);<br /><b class="num">3)</b> [[сокрушать]], [[подрывать]] (νόμους Xen.; πόλιν Plat.; πολιτείας Dem.);<br /><b class="num">4)</b> воен. прорывать, рассеивать (τὸ [[στράτευμα]] διεσπασμένον Thuc.; τὰς φάλαγγας Arst.; τὴν τάξιν Plut.): τὸ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις Xen. разбросанность (рассредоточенность) войсковых частей;<br /><b class="num">5)</b> отрывать, разделять, разлучать (τινα [[καί]] τινα ἀπ᾽ [[ἀλλήλων]] Xen.; διασπᾶσδαι ἀπὸ τῶν [[φίλων]] καὶ συνήθων Arst.).
|lstext='''διασπάω''': μέλλ. -σπάσομαι [ᾰ] Ἀριστοφ. Βατρ. 477, Ἐκκλ. 1076, ἀλλ᾿ [[ὡσαύτως]] -σπάσω Ἡρόδ. 7. 236· ἀόρ. -έσπᾰσα, ἀλλ᾿ [[ὡσαύτως]] -εσπασάμην Εὐρ. Ἑκ. 1126, Βάκχ. 339. ‒ Παθ., ἀόρ. -εσπάσθην, πρκμ. -έσπασμαι. Διαχωρίζω μετὰ βίας, μεθ᾿ ὁρμῆς, Λατ. divellere, τοὺς ἄνδρας κρεουργηδὸν δ. Ἡρόδ. 3. 13, πρβλ. 7. 236, Εὐρ. καὶ Ἀριστοφ. ἔνθ᾿ ἀνωτ., κτλ.· ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα δ. Ξεν. Κύρ. 6. 1. 45· δ. τὸ [[σταύρωμα]], [[κατακρημνίζω]] [[διασχίζω]], [[καταστρέφω]], ὁ αὐτ. Ἑλλ. 4. 4, 10· δ. τὴν γέφυραν, τὸ [[ἔδαφος]] Πολύβ. 6. 55, 1, Πλούτ. Καμίλλ. 5, κτλ. ‒ Παθ., τὸ Ἀττικὸν [[ἔθνος]]διεσπασμένον Ἡρόδ. 1. 59· μόνον οὐ διεσπάσθην Δημ. 58. 8· δ. ἀπὸ τῶν φίλων, ἀποσπῶμαι ἀπὸ τῶν…, Ἀριστ. Ρητ. 2. 8, 10. 2) ἐπὶ στρατιωτικῆς ἐννοίας, ἀποσπῶ, [[ἀποχωρίζω]], [[λαμβάνω]] [[μέρος]] τοῦ στρατεύματος, Ξεν. Κύρ. 5. 4, 19· δ. τὰς φάλαγγας, [[διαλύω]], κατα-[[στρέφω]], Ἀριστ. Πολ. 5. 3, 16. ‒ Παθ., [[στράτευμα]] διεσπασμένον, στρατὸς διεσκορπισμένος καὶ ἄτακτος, Θουκ. 6. 98, πρβλ. 7. 44., 8. 104· πρβλ. διάβασις· ‒ ἐπὶ στρατιωτῶν, [[ὡσαύτως]], διαμοιραζόμεθα εἰς καταλύματα, Ξεν. Ἀν. 1. 5, 9. 3) μεταφ., [[σύρω]] κατὰ διαφόρους διευθύνσεις, ταράττω, Λατ. distrahere δ. τὴν πόλιν, ταράττω τὴν πόλιν ἢ πολιτείαν, Πλάτ. Πολ. 462Α· τὰς πολιτείας Δημ. 54. 5· τοὺς νόμους Ξεν. Κύρ. 8. 5, 25. - Παθ., διασπώμενος, ἀπασχολούμενος, Λατ. negotiis distractus, Λουκ. Θ. Διαλ. 24. 1.
}}
{{elnl
|elnltext=δια-σπάω uit elkaar trekken:; τοὺς ἄνδρας κρεοργηδὸν διασπάσαντες ἐφόρεον ἐς τὸ τεῖχος ze rukten de mannen als slagers aan stukken en brachten ze binnen de muren Hdt. 3.13.2; διασπάσαντες σταύρωμα een palissade openbreken Xen. Hell. 4.4.10; ook med.; pass.:; χωρία … διεσπασμένα πολλαχοῦ terreinen met veel onderbrekingen Plut. Alex. 20.6; vaak milit.:; διεσπασμένου τοῦ ναυτικοῦ toen zijn vloot gesplitst was Thuc. 8.42.2; ἵνα … μὴ διασπασθείη αὐτοῖς ἡ τάξις opdat er bij hen geen gaten zouden vallen in de formatie Thuc. 5.70; overdr.. τό … κοινὸν συνδεῖ, τὸ δὲ ἴδιον διασπᾷ τὰς πόλεις het gemeenschappelijk belang verbindt, het individuele belang trekt staten uiteen Plat. Lg. 875a; πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος terwijl ik door zoveel taken verscheurd word Luc. 79.4.1. wegtrekken, wegrukken van, met ἀπό + gen., pass.: διὸ καὶ τὸ διασπᾶσθαι ἀπὸ φίλων καὶ συνήθων ἐλεεινόν daarom is ook het weggerukt worden van vrienden en bekenden sneu Aristot. Rh. 1386a10.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. -σπάσω [[attic]] -σπάσομαι aor1 -έσπᾰσα Pass., aor1 -εσπάσθην perf. -έσπασμαι<br /><b class="num">1.</b> to [[tear]] [[asunder]], [[part]] [[forcibly]], Lat. divellere, Hdt., Eur., etc.; δ. τὸ [[σταύρωμα]] to [[tear]] [[down]] the [[palisade]], Xen.: —Pass., perf. [[part]]. διεσπασμένος [[torn]] [[asunder]], Hdt., Dem.<br /><b class="num">2.</b> in [[military]] [[sense]], to [[separate]] [[part]] of an [[army]] from the [[rest]], Xen.:—Pass., [[στράτευμα]] διεσπασμένον [[scattered]] and in [[disorder]], Thuc.;—of soldiers, also, to be distributed in [[quarters]], Xen.<br /><b class="num">3.</b> metaph. to [[distract]], [[throw]] [[into]] [[disorder]], Xen.
|mdlsjtxt=fut. -σπάσω Attic -σπάσομαι aor1 -έσπᾰσα Pass., aor1 -εσπάσθην perf. -έσπασμαι<br /><b class="num">1.</b> to [[tear]] [[asunder]], [[part]] [[forcibly]], Lat. divellere, Hdt., Eur., etc.; δ. τὸ [[σταύρωμα]] to [[tear]] down the [[palisade]], Xen.: —Pass., perf. [[part]]. διεσπασμένος [[torn]] [[asunder]], Hdt., Dem.<br /><b class="num">2.</b> in [[military]] [[sense]], to [[separate]] [[part]] of an [[army]] from the [[rest]], Xen.:—Pass., [[στράτευμα]] διεσπασμένον [[scattered]] and in [[disorder]], Thuc.;—of soldiers, also, to be distributed in [[quarters]], Xen.<br /><b class="num">3.</b> metaph. to [[distract]], [[throw]] [[into]] [[disorder]], Xen.
}}
}}
{{Chinese
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':diasp£w 笛阿-士怕哦<br />'''詞類次數''':動詞(2)<br />'''原文字根''':經過-拉 相當於: ([[שָׁסַע]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':扯碎,裂開,掙斷;由([[διά]])*=通過,藉著)與([[σπάω]])*=抽出,拉緊)組成<br />'''出現次數''':總共(2);可(1);徒(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 扯碎了(1) 徒23:10;<br />2) 掙斷了(1) 可5:4
|sngr='''原文音譯''':diasp£w 笛阿-士怕哦<br />'''詞類次數''':動詞(2)<br />'''原文字根''':經過-拉 相當於: ([[שָׁסַע]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':扯碎,裂開,掙斷;由([[διά]])*=通過,藉著)與([[σπάω]])*=抽出,拉緊)組成<br />'''出現次數''':總共(2);可(1);徒(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 扯碎了(1) 徒23:10;<br />2) 掙斷了(1) 可5:4
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[divelli]], [[disiungi]]'', to [[be torn apart]], [[be separated]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.70.1/ 5.70.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.98.3/ 6.98.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.44.5/ 7.44.5]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.78.1/ 7.78.1], [<i>Mosqu.</i> <i>Moscow manuscript</i> διεσπαρμ.] [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.42.2/ 8.42.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.104.5/ 8.104.5], [<i>Reg.</i> <i>Regius manuscript</i> διεσπαρμ.]
}}
}}

Latest revision as of 17:28, 21 November 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: διασπάω Medium diacritics: διασπάω Low diacritics: διασπάω Capitals: ΔΙΑΣΠΑΩ
Transliteration A: diaspáō Transliteration B: diaspaō Transliteration C: diaspao Beta Code: diaspa/w

English (LSJ)

fut. διασπάσομαι [ᾰ] Ar.Ra.477, Ec.1076, also
A διασπάσω Hdt.7.236: aor. διέσπᾰσα, Med. διεσπασάμην E.Hec.1126, Ba.339, Plu.Caes.68: pf. διέσπᾰκα Sch.Th.Oxy.853i15:—Pass., aor. διεσπάσθην: pf. διέσπασμαι (v. infr.):—tear asunder, τοὺς ἄνδρας κρεοργηδὸν δ. Hdt.3.13, cf. E. and Ar. ll. cc., etc.; ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα δ. X.Cyr.6.1.45; δ. τὸ σταύρωμα to break through or tear down the palisade, Id.HG4.4.10; δ. τὴν γέφυραν, τὸ ἔδαφος, Plb.6.55.1, Plu. Cam.5; break up, SIG364.10 (Ephesus, iii B. C.): metaph., διασπᾶν τὴν σύμπνοιαν τοῦ παντός Iamb.Protr.21.λ:—Pass., διέσπασται μελέων φύσις Emp.63; τὸ Ἀττικὸν [ἔθνος]… διεσπασμένον ὑπὸ Πεισιστράτου Hdt.1.59; μόνον οὐ διεσπάσθην D.5.5; δ. ἀπὸ τῶν φίλων to be torn away from... Arist.Rh.1386a10.
2 in military sense, separate part of an army from the rest, X.Cyr.5.4.19; of army and fleet, Hdt.7.236; δ. τὰς φάλαγγας break them up, Arist.Pol.1303b13: —Pass., στράτευμα διεσπασμένον an Arm. scattered and in disorder, Th.6.98, cf. 7.44; of a fleet, Id.8.104; τῷ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις to be widely scattered, X.An.1.5.9.
3 metaph., pull different ways, πόλεις distract states, Pl.Lg.875a; τὰς πολιτείας D.4.48; τοὺς νόμους X.Cyr.8.5.25; διέσπακε τὴν ἱστορίαν has broken the continuity of the narrative, Sch.Th. l. c.:—Pass., διασπώμενος distracted, πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας Luc.DDeor.24.1; ὑπὸ τῶν λόγων Id.Icar.23.

Spanish (DGE)

• Morfología: [fut. -σπάσω Hdt.7.236, en v. med. -σπάσομαι E.Fr.383.8, Ar.Ec.1076; aor. -έσπασα E.Fr.16.31P., Democr.B 159, inf. en tm. διὰ ... σπάσαι E.Supp.830, en v. med. -εσπασάμην E.Ba.339; perf. -έσπακα Sch.Th.2.1 en POxy.853.1.15, D.H.Comp.22.28]
A ref. a diversos procesos de separación
I tr., gener. c. violencia
1 c. ac. de pers. o anim. despedazar, partir en dos o en pedazos, desgarrar τοὺς ἄνδρας κρεοργηδόν Hdt.3.13, διὰ δὲ θύελλα σπάσαι (με) ¡ojalá un vendaval desgarre mi cuerpo! E.Supp.830, διασπάσεσθέ μ' vais a partirme en dos Ar.Ec.1076, τοὺς χειρωθέντας D.S.3.24, leones a caballos, D.S.15.10, ἔθυον ... τῷ Ὠμαδίῳ Διονύσῳ ἄνθρωπον διασπῶντες Porph.Abst.2.55, en v. pas. τὸ Ἀττικὸν (ἔθνος) ... διεσπασμένον ἐπυνθάνετο averiguó que el pueblo ático estaba desgarrado por disensiones internas Hdt.1.59, μόνον οὐ διεσπάσθην ὑπὸ τῶν ... πολλὰ καὶ μεγάλ' ὑμᾶς ἁμαρτάνειν πεισάντων D.5.5, διασπασθεὶς ὑπὸ τῶν Τιτάνων Phld.Piet.p.81S., διασπώμενος ὑπὸ τῶν λόγων desgarrado por los argumentos contradictorios de los filósofos, Luc.Icar.23, cf. Act.Ap.23.10
fig., en voz pas. ser separado διεσπάσθη τῆς πρὸς τοὺς ἀγγέλους συναφείας ὁ ἄνθρωπος Gr.Nyss.Pss.86.22
en v. med. mismo sent. ὃν σκύλακες ... διεσπάσαντο de Acteón, E.Ba.339, ἵνα μὴ διασπάσηται κροκόδιλος (a los cerdos) PCair.Zen.443.4 (III a.C.).
2 c. ac. de cosas y abstr. romper en pedazos, destrozar τὰ δὲ (τοῦ σώματος) διέσπασε ταῖς φιληδονίαις otras cosas (del cuerpo) las destrozó (el alma) con los placeres Democr.B 159, τὸ σταύρωμα X.HG 4.4.10, τὰς πολιτείας D.4.48, τὴν γέφυραν Plb.6.55.1, λύκοι τὰ θεμέλια ἀθρόα διέσπασαν App.Pun.136, τὴν ἕνωσιν τοῦ παντὸς καὶ τὴν σύμπνοιαν Iambl.Protr.21, en v. pas. διεσπάσθαι ὑπ' αὐτοῦ τὰς ἁλύσεις Eu.Marc.5.4
violar νόμους X.Cyr.8.5.25
rescindir, cancelar πᾶσαν συγγραφήν Gr.Naz.M.36.404B.
3 c. ac. de partes del cuerpo arrancar τὼ νεφρὼ δὲ σοῦ ... διασπάσονται Γοργόνες E.Fr.383.8, μέλη Gr.Naz.M.36.177B
fig. c. ac. de pers. separar, arrancar ἐπεχείρησέ ποτε ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα διασπάσαι ἀπ' ἀλλήλων X.Cyr.6.1.45, en v. pas. ἐκεῖσε διαπλέω ὅθεν διασπάσθημεν navego hacia el lugar de donde fuimos arrancados Antiph.88.2, τὸ διασπᾶσθαι ἀπὸ φίλων Arist.Rh.1386a10.
4 sin violencia dividir, separar en dos o separar en partes un conjunto (τὸν ναυτικόν) Hdt.7.236, τὸ μὲν γὰρ κοινὸν συνδεῖ, τὸ δὲ ἴδιον διασπᾷ τὰς πόλεις Pl.Lg.875a, δόμον E.Fr.16.31P., καὶ μόνον οὐ μίαν λέξιν διὰ τὸν θυμὸν εἰς δύω διασπάσας πρόσωπα casi divide, llevado por la ira, una frase entre dos personas Longin.27.3, εἰς μέρη ... τὴν πόλιν D.Chr.45.8, πόλεις διασπᾷ, δῆμον εἰς στάσεις φέρει (la afición a las carreras del circo), Amph.Seleuc.153, en v. pas. εἰ μὲν διασπασθέντα ἀπ' ἀλλήλων τὰ μέρη (τοῦ νοητοῦ κόσμου) Plot.2.4.4
parcelar, dividir en parcelas τὰ μέρη IEphesos 4A.10 (III a.C.)
en v. med. mismo sent. αὐτῶν ... διασπωμένων δὲ τὴν τοῦ παιδὸς ἀρχήν y repartiéndose el reino del niño Plb.15.20.6
separar, escindir una o más partes de un conjunto μήποτε διασπᾶν ἀπὸ τοῦ ὅλου δύναμιν ἀσθενεστέραν τῆς τῶν πολεμίων δυνάμεως no separar nunca del grueso del ejército un contingente más débil que el del enemigo X.Cyr.5.4.19, en v. pas. τὰ συνεχῆ (ἔχει τινὰ ἰσχύν) πρὸς τὸ μὴ διασπᾶσθαι los cuerpos continuos (tienen una cierta fuerza) para resistir a la fisión Arist.Cael.313b17.
II intr. en v. med.-pas., sin violencia
1 dividirse, separarse διέσπασται μελέων φύσις en dos está dividida la hechura de los miembros (en el embrión humano), Emp.B 63.
2 dispersarse τῷ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις por la dispersión de sus contingentes militares X.An.1.5.9, οὔρησε τροφιώδεα, νεφελώδεα, διεσπασμένα hizo una orina espesa y con manchas blanquecinas y dispersas Hp.Epid.7.120, cf. Coac.581
fig. πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος de Hermes desperdigándome en tantos servicios Luc.DDeor.4.1.
3 disiparse, desvanecerse de los rayos del sol, Arist.Mete.378a8, ἐκεῖ πνεῦμά ἐστιν, ὑφ' οὗ τὸ νέφος καὶ ἡ τοιαύτη σύστασις διασπᾶται Alex.Aphr.in Mete.143.23.
4 c. violencia romperse αἱ σύριγγες αἱ διὰ τῶν πλευμόνων τεταμέναι ... διασπῶνται Hp.Int.1.
B ref. a la ruptura de una continuidad
1 gener. interrumpir τὰς τετράδας δ. interrumpir los ciclos de cuatro días de entrenamiento, Philostr.Gym.54, en v. pas. (ὕπνος) διασπώμενος ὑπὸ τῶν ἐντρεχόντων Philostr.VA 2.36.
2 esp. en ret. interrumpir, dislocar τὴν διήγησιν D.H.Pomp.3.14, τὴν ἱστορίαν Sch.Th.l.c., δ. τὸν ἦχον interrumpir la emisión vocal (un hiato), D.H.Comp.22.28, φεύγει ... τὰς τῶν φωνηέντων συμβολὰς ὡς τὴν λειότητα καὶ τὴν εὐέπειαν διασπώσας evita los encuentros de vocales en la idea de que dislocan la lisura y la buena dicción D.H.Dem.40.3.
3 en cont. milit. abrir brecha(s) en una formación militar αἱ διαβάσεις τῶν ὀχετῶν ... διασπῶσι τὰς φάλαγγας Arist.Pol.1303b13, διέσπα συνεχῶς τὴν ἵππον Polyaen.4.3.17, en v. pas. οἱ τῶν Συρακοσίων στρατηγοὶ ὡς ἑώρων σφίσι τὸ στράτευμα διεσπασμένον los generales siracusanos, viendo que su ejército no presentaba una línea continua Th.6.98, cf. 7.44, διεσπασμένης τῆς τῶν Μακεδόνων φάλαγγος al cruzar un río, D.S.17.19
atravesar, horadar τὸ ἔδαφος Plu.Cam.5.

German (Pape)

[Seite 603] (s. σπάω), aus einander ziehen, zerreißen; τοὺς ἄνδρας κρεουργηδόν, Her. 3, 13; trennen, πόλιν, Plat. Legg. IX, 875 a Rep. V, 462 a; διεσπασμένον καὶ ἐσχισμένον, Phil. 23 e; πᾶσα ἀρχὴ διεσπάσθη χωρὶς ἑτέρα ἀπ' ἄλλης Legg. XII, 945 d, wie ἀπ' ἀλλήλων Xen. Cyr. 2, 1, 13; νόμους, aufheben, 8, 5, 12, u. Folgde; πολιτείας, Dem. 4, 48; γέφυραν, abbrechen, Pol. 6, 55; τὰς περιόδους, beim Vortrage, Plut. Dem. 6; Ar. hat fut. med., Eccl. 1076 Ran. 477, wie Eur. auch den aor. med. in alt. Bdtg braucht Bacch. 839 Hec. 1126; so auch Dem. 10, 19 u. Luc. – Pass., getrennt werden, aus einander kommen, τὸ στράτευμα διεσπασμένον. Thuc. 6. 98. 8, 104; von Soldaten, zerstreut in den Quartieren umher liegen, Xen. An. 1, 5, 9; ἐκεῖσε διαπλέω ὅθεν διεσπάσθημεν Antiphan. Ath. III. 100 f. Übertr., durch Geschäfte zerstreut sein, Luc. D. D. 24, 1, u. öfter bei Sp. – S. auch das Folgde.

French (Bailly abrégé)

διασπῶ :
f. διασπάσω, etc.
1 déchirer, mettre en pièces;
2 séparer par la force ; Pass. διασπᾶσθαι ἀπὸ τῶν φίλων ARSTT être séparé de ses amis;
3 tirailler en tous sens : τοὺς νόμους XÉN tirailler les lois, càd les violer de mille manières, ou les interpréter selon ses intérêts ; Pass. être tiraillé (par des soucis, des obligations);
4 disperser, ou sans idée de violence distribuer (des troupes dans des cantonnements;
Moy. διασπάομαι, διασπῶμαι (f. διασπάσομαι, ao. διεσπασάμην) séparer violemment ; mettre en pièces.
Étymologie: διά, σπάω.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

δια-σπάω uit elkaar trekken:; τοὺς ἄνδρας κρεοργηδὸν διασπάσαντες ἐφόρεον ἐς τὸ τεῖχος ze rukten de mannen als slagers aan stukken en brachten ze binnen de muren Hdt. 3.13.2; διασπάσαντες σταύρωμα een palissade openbreken Xen. Hell. 4.4.10; ook med.; pass.:; χωρία … διεσπασμένα πολλαχοῦ terreinen met veel onderbrekingen Plut. Alex. 20.6; vaak milit.:; διεσπασμένου τοῦ ναυτικοῦ toen zijn vloot gesplitst was Thuc. 8.42.2; ἵνα … μὴ διασπασθείη αὐτοῖς ἡ τάξις opdat er bij hen geen gaten zouden vallen in de formatie Thuc. 5.70; overdr.. τό … κοινὸν συνδεῖ, τὸ δὲ ἴδιον διασπᾷ τὰς πόλεις het gemeenschappelijk belang verbindt, het individuele belang trekt staten uiteen Plat. Lg. 875a; πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος terwijl ik door zoveel taken verscheurd word Luc. 79.4.1. wegtrekken, wegrukken van, met ἀπό + gen., pass.: διὸ καὶ τὸ διασπᾶσθαι ἀπὸ φίλων καὶ συνήθων ἐλεεινόν daarom is ook het weggerukt worden van vrienden en bekenden sneu Aristot. Rh. 1386a10.

Russian (Dvoretsky)

διασπάω: (fut. тж. διασπάσομαι, aor. тж. διεσπασάμην)
1 разрывать на части, растерзывать (τινα κρεουργηδόν Her.; med. χεροῖν χρόα Eur.; οὐχ ὅλος, ἀλλὰ διεσπασμένος Arst.; ὑπὸ τῶν κυνῶν διασπᾶσθαι Plut.; перен. πρὸς τοσαύτας ὑπηρεσίας διασπώμενος Luc.);
2 разбивать, разрушать (σταύρωμα Xen.; γέφυραν Polyb.; χάρακα Plut.);
3 сокрушать, подрывать (νόμους Xen.; πόλιν Plat.; πολιτείας Dem.);
4 воен. прорывать, рассеивать (τὸ στράτευμα διεσπασμένον Thuc.; τὰς φάλαγγας Arst.; τὴν τάξιν Plut.): τὸ διεσπάσθαι τὰς δυνάμεις Xen. разбросанность (рассредоточенность) войсковых частей;
5 отрывать, разделять, разлучать (τινα καί τινα ἀπ᾽ ἀλλήλων Xen.; διασπᾶσδαι ἀπὸ τῶν φίλων καὶ συνήθων Arst.).

English (Strong)

from διά and σπάω; to draw apart, i.e. sever or dismember: pluck asunder, pull in pieces.

English (Thayer)

Passive (perfect infinitive διεσπάσθαι); 1st aorist διεσπασθην; to rend asunder, break asunder: τάς ἁλύσεις, τάς νευράς, Prayer of Manasseh, to tear in pieces: τούς ἄνδρας κρεουργηδόν, Herodotus 3,13).

Greek Monotonic

διασπάω: μέλ. -σπάσω, Αττ. -σπάσομαι, αόρ. αʹ -έσπᾰσα· — Παθ. αόρ. αʹ -εσπάσθην, παρακ. -έσπασμαι·
1. τεμαχίζω, διαλύω με δύναμη, Λατ. divellere, σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· δ. τὸ σταύρωμα, ρίχνω κάτω, γκρεμίζω το χαράκωμα, σε Ξεν. — Παθ., μτχ. παρακ. διεσπασμένος, τεμαχισμένος, κατακερματισμένος, σε Ηρόδ., Δημ.
2. με στρατιωτική σημασία, αποκόπτω κομμάτι, αποσπώ μερίδα του στρατού, σε Ξεν. — Παθ., στράτευμα διεσπασμένον, διασκορπισμένο και άτακτο, σε Θουκ.· λέγεται για στρατιώτες, ομοίως, είμαι διαιρεμένος σε μοίρες, σε Ξεν.· μεταφ., αποσπώ, επιφέρω σύγχυση και αταξία, στον ίδ.

Greek (Liddell-Scott)

διασπάω: μέλλ. -σπάσομαι [ᾰ] Ἀριστοφ. Βατρ. 477, Ἐκκλ. 1076, ἀλλ᾿ ὡσαύτως -σπάσω Ἡρόδ. 7. 236· ἀόρ. -έσπᾰσα, ἀλλ᾿ ὡσαύτως -εσπασάμην Εὐρ. Ἑκ. 1126, Βάκχ. 339. ‒ Παθ., ἀόρ. -εσπάσθην, πρκμ. -έσπασμαι. Διαχωρίζω μετὰ βίας, μεθ᾿ ὁρμῆς, Λατ. divellere, τοὺς ἄνδρας κρεουργηδὸν δ. Ἡρόδ. 3. 13, πρβλ. 7. 236, Εὐρ. καὶ Ἀριστοφ. ἔνθ᾿ ἀνωτ., κτλ.· ἐμὲ καὶ τὸν ἄνδρα δ. Ξεν. Κύρ. 6. 1. 45· δ. τὸ σταύρωμα, κατακρημνίζωδιασχίζω, καταστρέφω, ὁ αὐτ. Ἑλλ. 4. 4, 10· δ. τὴν γέφυραν, τὸ ἔδαφος Πολύβ. 6. 55, 1, Πλούτ. Καμίλλ. 5, κτλ. ‒ Παθ., τὸ Ἀττικὸν ἔθνος… διεσπασμένον Ἡρόδ. 1. 59· μόνον οὐ διεσπάσθην Δημ. 58. 8· δ. ἀπὸ τῶν φίλων, ἀποσπῶμαι ἀπὸ τῶν…, Ἀριστ. Ρητ. 2. 8, 10. 2) ἐπὶ στρατιωτικῆς ἐννοίας, ἀποσπῶ, ἀποχωρίζω, λαμβάνω μέρος τοῦ στρατεύματος, Ξεν. Κύρ. 5. 4, 19· δ. τὰς φάλαγγας, διαλύω, κατα-στρέφω, Ἀριστ. Πολ. 5. 3, 16. ‒ Παθ., στράτευμα διεσπασμένον, στρατὸς διεσκορπισμένος καὶ ἄτακτος, Θουκ. 6. 98, πρβλ. 7. 44., 8. 104· πρβλ. διάβασις· ‒ ἐπὶ στρατιωτῶν, ὡσαύτως, διαμοιραζόμεθα εἰς καταλύματα, Ξεν. Ἀν. 1. 5, 9. 3) μεταφ., σύρω κατὰ διαφόρους διευθύνσεις, ταράττω, Λατ. distrahere δ. τὴν πόλιν, ταράττω τὴν πόλιν ἢ πολιτείαν, Πλάτ. Πολ. 462Α· τὰς πολιτείας Δημ. 54. 5· τοὺς νόμους Ξεν. Κύρ. 8. 5, 25. - Παθ., διασπώμενος, ἀπασχολούμενος, Λατ. negotiis distractus, Λουκ. Θ. Διαλ. 24. 1.

Middle Liddell

fut. -σπάσω Attic -σπάσομαι aor1 -έσπᾰσα Pass., aor1 -εσπάσθην perf. -έσπασμαι
1. to tear asunder, part forcibly, Lat. divellere, Hdt., Eur., etc.; δ. τὸ σταύρωμα to tear down the palisade, Xen.: —Pass., perf. part. διεσπασμένος torn asunder, Hdt., Dem.
2. in military sense, to separate part of an army from the rest, Xen.:—Pass., στράτευμα διεσπασμένον scattered and in disorder, Thuc.;—of soldiers, also, to be distributed in quarters, Xen.
3. metaph. to distract, throw into disorder, Xen.

Chinese

原文音譯:diasp£w 笛阿-士怕哦
詞類次數:動詞(2)
原文字根:經過-拉 相當於: (שָׁסַע‎)
字義溯源:扯碎,裂開,掙斷;由(διά)*=通過,藉著)與(σπάω)*=抽出,拉緊)組成
出現次數:總共(2);可(1);徒(1)
譯字彙編
1) 扯碎了(1) 徒23:10;
2) 掙斷了(1) 可5:4

Lexicon Thucydideum

divelli, disiungi, to be torn apart, be separated, 5.70.1, 6.98.3, 7.44.5. 7.78.1, [Mosqu. Moscow manuscript διεσπαρμ.] 8.42.2, 8.104.5, [Reg. Regius manuscript διεσπαρμ.]