τολυπεύω: Difference between revisions
Βίων δύο ἔλεγε διδασκαλίας εἶναι θανάτου, τόν τε πρὸ τοῦ γενέσθαι χρόνον καὶ τὸν ὕπνον → Bion used to say that we have two teachers for death: the time before we were born and sleep | Bion said that there are two rehearsals for death: the time before being born and sleep
(1b) |
m (LSJ1 replacement) |
||
(19 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=tolypeyo | |Transliteration C=tolypeyo | ||
|Beta Code=tolupeu/w | |Beta Code=tolupeu/w | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> [[wind off]] carded wool [[into a clew]] for spinning, Ar.''Lys.''587 (anap.).<br><span class="bld">II</span> metaph., [[wind off]], [[achieve]], [[accomplish]], <b class="b3">ἐγὼ δὲ δόλους τολυπεύω</b>, of Penelope's web (with a play on the literal sense), Od.19.137; ἐπεὶ πόλεμον τολύπευσε 1.238, 4.490, al.; <b class="b3">Φρῃξὶν πένθος τ.</b> [[work]] them grief, E.''Rh.''744 (anap.); <b class="b3">δόμον τ.</b> [[finish building]] it, ''AP''9.655; λίθον.. ἐκ θεμέθλων ''Arch.Anz.''31.149 (Nicopolis).<br><span class="bld">2</span> [[endure]], ἐς γῆρας τ. ἀργαλέους πολέμους Il.14.86; ὁπόσα τολύπευσε σὺν αὐτῷ καὶ πάθεν ἄλγεα 24.7. (Poet. word, [[varia lectio|v.l.]] in J.''AJ''17.1.2 for [[πολιτεύω]].) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1126.png Seite 1126]] eigtl. wickeln, bes. gekrempelte, zum Spinnen bereitete Wolle auf ein Knäuel wickeln, Ar. Lys. 587; gew. übertr., a) δόλους τολυπεύειν, wie πλέκειν, Listen anzetteln, anstiften, Od. 19, 137; Θρῃξὶν [[πένθος]] τολυπεύσας, Eur. Rhes. 744. – b) πόλεμον τολυπεύειν, einen Krieg gleichsam abwickeln, mit Mühe u. Anstrengung vollenden, Il. 14, 86 Od. 1, 238 u. sonst; ὁπόσα τολύπευσε, wie viel er vollbracht, ausgekämpft hat, Il. 24. 7. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1126.png Seite 1126]] eigtl. wickeln, bes. gekrempelte, zum Spinnen bereitete Wolle auf ein Knäuel wickeln, Ar. Lys. 587; gew. übertr., a) δόλους τολυπεύειν, wie πλέκειν, Listen anzetteln, anstiften, Od. 19, 137; Θρῃξὶν [[πένθος]] τολυπεύσας, Eur. Rhes. 744. – b) πόλεμον τολυπεύειν, einen Krieg gleichsam abwickeln, mit Mühe u. Anstrengung vollenden, Il. 14, 86 Od. 1, 238 u. sonst; ὁπόσα τολύπευσε, wie viel er vollbracht, ausgekämpft hat, Il. 24. 7. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<b>I.</b> enrouler, pelotonner de la laine autour d'une quenouille;<br /><b>II.</b> <i>p. ext.</i><br /><b>1</b> [[faire patiemment]] <i>ou</i> péniblement : πόλεμον IL, OD faire une guerre laborieuse;<br /><b>2</b> <i>en mauv. part</i> machiner, tramer, ourdir, acc..<br />'''Étymologie:''' [[τολύπη]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''τολῠπεύω:'''<br /><b class="num">1</b> [[разматывать]] или [[наматывать]] (τολυπήν Arph.);<br /><b class="num">2</b> [[замышлять]], [[задумывать]], [[устраивать]] (δόλους Hom.): [[πένθος]] τ. τινί Eur. причинять горе кому-л.;<br /><b class="num">3</b> [[совершать]], [[вести]] (πολέμους Hom.);<br /><b class="num">4</b> [[выстраивать]], [[сооружать]] (τὸν δόμον Anth.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''τολῠπεύω''': ([[τολύπη]]) [[κυρίως]], ἀποσπῶ [[μέρος]] ξανθέντων ἐρίων καὶ [[τυλίσσω]] [[ὁμοῦ]] εἰς ἕνα ὄγκον [[ὅπως]] χρησιμεύσῃ εἰς τὸ νήθειν, [[παρασκευάζω]] τολύπην, [[κάμνω]] «τουλοῦπαν», Ἀριστοφ. Λυσικρ. 587· ἡ [[λέξις]] ἐν χρήσει παρ’ Ὁμήρου, ἀλλὰ μόνον ἐπὶ μεταφορικῆς σημασίας, μηχανῶμαι, [[κατεργάζομαι]], ἐγὼ δὲ δόλους [[τολυπεύω]], ἐπὶ τοῦ ἱστοῦ τῆς Πηνελόπης ([[ἔνθα]] ἐνυπάρχει παιδιὰ ἐπὶ τῆς κυριολεκτικῆς σημασίας), Ὀδ. Τ. 137· ἔδωκε... τολυπεύειν ἀργαλέους πολέμους Ἰλ. Ξ. 86· [[ἐπεὶ]] πόλεμον το λύπευσε Ὀδ. Α. 238, Δ. 490. κλπ.· ὁπόσα τολύπευσε Ἰλ. Ω. 7· [[πένθος]] τινὶ τ., προξενῶ λύπην εἴς τινα, Εὐρ. Ρῆσ. 744· δόμον τ., Ἀνθ. Π. 9. 655. ― Πρβλ. [[ἐκτολυπεύω]]. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «τολυπεύειν· ταλαιπωρεῖν. μοχθεῖν. στρέφειν. μηχανᾶσθαι. ἐργάζεσθαι», καὶ «τολυπεύσας κατεργασάμενος», καὶ «τολύπευσεν· ἐξειργάσατο» ὁ αὐτ. | |lstext='''τολῠπεύω''': ([[τολύπη]]) [[κυρίως]], ἀποσπῶ [[μέρος]] ξανθέντων ἐρίων καὶ [[τυλίσσω]] [[ὁμοῦ]] εἰς ἕνα ὄγκον [[ὅπως]] χρησιμεύσῃ εἰς τὸ νήθειν, [[παρασκευάζω]] τολύπην, [[κάμνω]] «τουλοῦπαν», Ἀριστοφ. Λυσικρ. 587· ἡ [[λέξις]] ἐν χρήσει παρ’ Ὁμήρου, ἀλλὰ μόνον ἐπὶ μεταφορικῆς σημασίας, μηχανῶμαι, [[κατεργάζομαι]], ἐγὼ δὲ δόλους [[τολυπεύω]], ἐπὶ τοῦ ἱστοῦ τῆς Πηνελόπης ([[ἔνθα]] ἐνυπάρχει παιδιὰ ἐπὶ τῆς κυριολεκτικῆς σημασίας), Ὀδ. Τ. 137· ἔδωκε... τολυπεύειν ἀργαλέους πολέμους Ἰλ. Ξ. 86· [[ἐπεὶ]] πόλεμον το λύπευσε Ὀδ. Α. 238, Δ. 490. κλπ.· ὁπόσα τολύπευσε Ἰλ. Ω. 7· [[πένθος]] τινὶ τ., προξενῶ λύπην εἴς τινα, Εὐρ. Ρῆσ. 744· δόμον τ., Ἀνθ. Π. 9. 655. ― Πρβλ. [[ἐκτολυπεύω]]. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «τολυπεύειν· ταλαιπωρεῖν. μοχθεῖν. στρέφειν. μηχανᾶσθαι. ἐργάζεσθαι», καὶ «τολυπεύσας κατεργασάμενος», καὶ «τολύπευσεν· ἐξειργάσατο» ὁ αὐτ. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 27: | Line 30: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''τολῠπεύω:''' μέλ. <i>τολυπεύσω</i>, [[κυρίως]], [[τυλίγω]] ελικοειδώς το [[μαλλί]] σε [[κουβάρι]] για [[κλώσιμο]]· μεταφ., [[μηχανώμαι]], [[κατεργάζομαι]], ἐγὼ δὲ δόλους [[τολυπεύω]], λέγεται για τον ιστό της Πηνελόπης (όπου υπάρχει [[λογοπαίγνιο]] επί της κυριολεκτικής σημασίας), σε Ομήρ. Οδ.· [[τολυπεύω]] πόλεμον, σε Όμηρ. | |lsmtext='''τολῠπεύω:''' μέλ. <i>τολυπεύσω</i>, [[κυρίως]], [[τυλίγω]] ελικοειδώς το [[μαλλί]] σε [[κουβάρι]] για [[κλώσιμο]]· μεταφ., [[μηχανώμαι]], [[κατεργάζομαι]], ἐγὼ δὲ δόλους [[τολυπεύω]], λέγεται για τον ιστό της Πηνελόπης (όπου υπάρχει [[λογοπαίγνιο]] επί της κυριολεκτικής σημασίας), σε Ομήρ. Οδ.· [[τολυπεύω]] πόλεμον, σε Όμηρ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=τολῠπεύω, fut. -σω<br />[[properly]], to [[wind]] off [[wool]] [[into]] a [[clew]] for [[spinning]]: metaph. to [[wind]] off, [[achieve]], [[accomplish]], ἐγὼ δὲ δόλους [[τολυπεύω]], of [[Penelope]]'s web ([[where]] [[there]] is a [[play]] on the [[literal]] [[sense]]), Od.; τ. πόλεμον Hom. [from | |mdlsjtxt=τολῠπεύω, fut. -σω<br />[[properly]], to [[wind]] off [[wool]] [[into]] a [[clew]] for [[spinning]]: metaph. to [[wind]] off, [[achieve]], [[accomplish]], ἐγὼ δὲ δόλους [[τολυπεύω]], of [[Penelope]]'s web ([[where]] [[there]] is a [[play]] on the [[literal]] [[sense]]), Od.; τ. πόλεμον Hom. [from τολῠ́πη] | ||
}} | }} |
Latest revision as of 10:17, 25 August 2023
English (LSJ)
A wind off carded wool into a clew for spinning, Ar.Lys.587 (anap.).
II metaph., wind off, achieve, accomplish, ἐγὼ δὲ δόλους τολυπεύω, of Penelope's web (with a play on the literal sense), Od.19.137; ἐπεὶ πόλεμον τολύπευσε 1.238, 4.490, al.; Φρῃξὶν πένθος τ. work them grief, E.Rh.744 (anap.); δόμον τ. finish building it, AP9.655; λίθον.. ἐκ θεμέθλων Arch.Anz.31.149 (Nicopolis).
2 endure, ἐς γῆρας τ. ἀργαλέους πολέμους Il.14.86; ὁπόσα τολύπευσε σὺν αὐτῷ καὶ πάθεν ἄλγεα 24.7. (Poet. word, v.l. in J.AJ17.1.2 for πολιτεύω.)
German (Pape)
[Seite 1126] eigtl. wickeln, bes. gekrempelte, zum Spinnen bereitete Wolle auf ein Knäuel wickeln, Ar. Lys. 587; gew. übertr., a) δόλους τολυπεύειν, wie πλέκειν, Listen anzetteln, anstiften, Od. 19, 137; Θρῃξὶν πένθος τολυπεύσας, Eur. Rhes. 744. – b) πόλεμον τολυπεύειν, einen Krieg gleichsam abwickeln, mit Mühe u. Anstrengung vollenden, Il. 14, 86 Od. 1, 238 u. sonst; ὁπόσα τολύπευσε, wie viel er vollbracht, ausgekämpft hat, Il. 24. 7.
French (Bailly abrégé)
I. enrouler, pelotonner de la laine autour d'une quenouille;
II. p. ext.
1 faire patiemment ou péniblement : πόλεμον IL, OD faire une guerre laborieuse;
2 en mauv. part machiner, tramer, ourdir, acc..
Étymologie: τολύπη.
Russian (Dvoretsky)
τολῠπεύω:
1 разматывать или наматывать (τολυπήν Arph.);
2 замышлять, задумывать, устраивать (δόλους Hom.): πένθος τ. τινί Eur. причинять горе кому-л.;
3 совершать, вести (πολέμους Hom.);
4 выстраивать, сооружать (τὸν δόμον Anth.).
Greek (Liddell-Scott)
τολῠπεύω: (τολύπη) κυρίως, ἀποσπῶ μέρος ξανθέντων ἐρίων καὶ τυλίσσω ὁμοῦ εἰς ἕνα ὄγκον ὅπως χρησιμεύσῃ εἰς τὸ νήθειν, παρασκευάζω τολύπην, κάμνω «τουλοῦπαν», Ἀριστοφ. Λυσικρ. 587· ἡ λέξις ἐν χρήσει παρ’ Ὁμήρου, ἀλλὰ μόνον ἐπὶ μεταφορικῆς σημασίας, μηχανῶμαι, κατεργάζομαι, ἐγὼ δὲ δόλους τολυπεύω, ἐπὶ τοῦ ἱστοῦ τῆς Πηνελόπης (ἔνθα ἐνυπάρχει παιδιὰ ἐπὶ τῆς κυριολεκτικῆς σημασίας), Ὀδ. Τ. 137· ἔδωκε... τολυπεύειν ἀργαλέους πολέμους Ἰλ. Ξ. 86· ἐπεὶ πόλεμον το λύπευσε Ὀδ. Α. 238, Δ. 490. κλπ.· ὁπόσα τολύπευσε Ἰλ. Ω. 7· πένθος τινὶ τ., προξενῶ λύπην εἴς τινα, Εὐρ. Ρῆσ. 744· δόμον τ., Ἀνθ. Π. 9. 655. ― Πρβλ. ἐκτολυπεύω. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «τολυπεύειν· ταλαιπωρεῖν. μοχθεῖν. στρέφειν. μηχανᾶσθαι. ἐργάζεσθαι», καὶ «τολυπεύσας κατεργασάμενος», καὶ «τολύπευσεν· ἐξειργάσατο» ὁ αὐτ.
English (Autenrieth)
fut. -εύσω, aor. τολύπευσα: wind up as a ball (τολύπη), hence contrive, δόλους, Od. 19.137, cf. ὑφαίνω. Also achieve, finish, Od. 24.95, Il. 24.7.
Greek Monolingual
Α τολύπη
1. παρασκευάζω τολύπη, κάνω τουλούπα («οὔκουν δεινὸν ταυτὶ ταύτας ῥαβδίζειν καὶ τολυπεύειν», Αριστοφ.)
2. τελειώνω, περατώνω κάτι («δόμον τολυπεύειν», Ανθ. Παλ.)
3. υπομένω, υποφέρω («ὁπόσα τολύπευσε σὺν αὐτῷ καὶ πάθεν ἄλγεα», Ομ. Ιλ.)
4. μτφ. α) μηχανεύομαι, κατεργάζομαι («ἐγὼ δὲ δόλους τολυπεύω», Ομ. Οδ.)
β) προξενώ, προκαλώ («φανερὸν Θρῃξὶν πένθος τολυπεύσας», Ευρ.).
Greek Monotonic
τολῠπεύω: μέλ. τολυπεύσω, κυρίως, τυλίγω ελικοειδώς το μαλλί σε κουβάρι για κλώσιμο· μεταφ., μηχανώμαι, κατεργάζομαι, ἐγὼ δὲ δόλους τολυπεύω, λέγεται για τον ιστό της Πηνελόπης (όπου υπάρχει λογοπαίγνιο επί της κυριολεκτικής σημασίας), σε Ομήρ. Οδ.· τολυπεύω πόλεμον, σε Όμηρ.
Middle Liddell
τολῠπεύω, fut. -σω
properly, to wind off wool into a clew for spinning: metaph. to wind off, achieve, accomplish, ἐγὼ δὲ δόλους τολυπεύω, of Penelope's web (where there is a play on the literal sense), Od.; τ. πόλεμον Hom. [from τολῠ́πη]