γοάω: Difference between revisions
τὸν ἴδιον κίνδυνον ὑποθείς → at his own risk
(Autenrieth) |
mNo edit summary |
||
| (36 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=goao | |Transliteration C=goao | ||
|Beta Code=goa/w | |Beta Code=goa/w | ||
|Definition= | |Definition=γοάει Mosch.3.88, -άουσι A.R.3.995, γοόωσι Q.S.2.648: Dor. 3pl. -άοντι Mosch.3.24; opt. γοάοιμεν Il.24.664; γοάοιεν Od. 24 190; Ep. inf. γοήμεναι Il.14.502; part. γοόων, -όωσα 6.373, etc.: Ep. impf. γόων Od.10.567 (γόον Il.6.500 may be aor.), Ion. [[γοάασκεν]] Od.8.92: Ep. fut. γοήσομαι Il.21.124, later γοήσω ''AP''7.638 (Crin.), [[Nonnus Epicus|Nonn.]] ''[[Dionysiaca|D.]]'' 2.137: aor. 1 ἐγόησα ''IG''12(7).445 (Amorgos), ''AP''7.599 (Jul.), 611 (Eutolm.):—Med., Trag. (v. infr.) and once in Prose, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''4.6.9:—Pass., v. infr.:—[[groan]], [[weep]], Od.8.92, etc.: c. acc., [[bewail]], Il.16.857, etc.; ὑπέρ τινος Mosch.4.83:—Med. (never in Hom. exc. in fut.), γοᾶσθε [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''1072, cf. ''Ch.''632; ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον γοωμένην S.''Tr.''51; <b class="b3">ἀμφί νιν γοώμενος</b> ib.937:—Pass., γοᾶται A.''Ch.''632; μακρὰ γοηθείς ''AP''7.371 (Crin.). | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [pres. c. diéct. γοόωσι Q.S.2.648, dór. γοάοντι Mosch.3.24, inf. γοήμεναι <i>Il</i>.14.502, chipr. γοᾶναι Hsch.γ 770, part. γοόωσα <i>Il</i>.6.373; impf. 3<sup>a</sup> plu. [[γόον]] <i>Il</i>.6.500, γόων <i>Od</i>.10.567, iter. γοάασκεν <i>Od</i>.8.92, γόασκε <i>h.Ven</i>.209, 216]<br /><b class="num">1</b> c. ac. de pers. [[llorar]], [[hacer el lamento fúnebre]] en el duelo ritual debido a los muertos (cf. [[γόος]]): κ' αὐτὸν ἐνὶ μεγάροις γοάοιμεν <i>Il</i>.24.664, cf. 14.502, <i>Od</i>.24.190, <i>IG</i> 12(7).445.12 (Amorgos III d.C.), αἱ μὲν ἔτι ζωὸν [[γόον]] Ἕκτορα <i>Il</i>.6.500, [[Ἄκρα]] μὲν γοάει σε Mosch.3.87, νέκυν οὐ σέο ... γοήσειν ἤλπισα <i>AP</i> 7.638 (Crin.), cf. 5.237 (Agath.), en v. pas. μακρὰ γοηθείς Ἴναχος <i>AP</i> 7.371 (Crin.), v. med. mismo sent. οὐδέ σε μήτηρ ... γοήσεται <i>Il</i>.21.124, c. rég. prep. [[ἀμφί]] νιν γοώμενος S.<i>Tr</i>.937<br /><b class="num">•</b>abs. [[iniciar el canto fúnebre]], [[plañir]] γοᾶσθ' ἁβροβάται A.<i>Pers</i>.1073.<br /><b class="num">2</b> c. ac. de pers. o cosa [[llorar por]] sin ref. al duelo fúnebre ἡμέας ... γοάουσι A.R.3.995, ἐμὰ λέκτρα Nonn.<i>D</i>.2.137, iter. τὸν δὴ ἔπειτα γόασκε διαμπερές <i>h.Ven</i>.209, cf. 216<br /><b class="num">•</b>en v. med. γοᾶτο δ' εὐνάς S.<i>OT</i> 1249, γοᾶσθέ μ', ὦ γυναῖκες Ar.<i>Th</i>.1036, cf. E.<i>Tr</i>.289, c. rég. prep. ὑπὲρ τέκνου γοάασθαι ... δυσπαθέοντος Mosch.4.83<br /><b class="num">•</b>abs. [[llorar]], [[sollozar]], [[gemir]] ἥ γε ξὺν παιδὶ ... ἐφεστήκει γοόωσά τε μυρομένη τε <i>Il</i>.6.373, ἑζόμενοι δὲ ... γόων τίλλοντό τε χαίτας <i>Od</i>.10.567, cf. Thgn.264, Mosch.3.24, Q.S.l.c.<br /><b class="num">•</b>en uso metáf. τίς λίθος οὐκ ἐγόησεν, ὅτ' ἐξήρπαξεν ἐκείνην ... Ἀίδης; <i>AP</i> 7.599 (Iul.Aegypt.)<br /><b class="num">•</b>iter. [[sollozar repetidamente]] ἂψ Ὀδυσσεὺς ... γοάασκεν <i>Od</i>.8.92<br /><b class="num">•</b>c. ac. de abstr. [[lamentar]], [[gemir por]] ψυχὴ ... ὃν πότμον γοόωσα <i>Il</i>.16.857, γοάει τε καὶ ἣν ὀλοφύρεται ἄτην Opp.<i>H</i>.3.407, c. ac. int. ἐγόησαν ἴσον [[γόον]] <i>AP</i> 7.611 (Eutolm.), πολλὰ γοωμένη X.<i>Cyr</i>.4.6.9, c. ac. compl. dir. e int. πανδάκρυτ' ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον γοωμένην S.<i>Tr</i>.51, en v. pas. γοᾶται δὲ δὴ τόδ' ἓν (κακόν) κατάπτυστον A.<i>Ch</i>.632<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. πύργων δυστυχεῖς κατασκαφὰς ... γοωμένη Lyc.972.<br /><b class="num">• Etimología:</b> v. [[γόος]]. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0499.png Seite 499]] | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0499.png Seite 499]] [[wehklagen]], [[jammern]]; τινά, [[beklagen]], [[bejammern]]; Hom. oft, z. B. infin. [[γοήμεναι]] Iliad. 14, 502, opt. γοάοιμεν 24, 664, γοάοιεν Odyss. 24, 190, particip. γοῶντες Iliad. 18, 315, γοόωντας Odyss. 10, 209, γοόωσα Iliad. 16, 857, γοόων Odyss. 11, 196 var. lect. ποθέων, s. Scholl., imperf. γόων Odyss. 10, 567, imperf. oder aorist. 2 [[γόον]] Iliad. 6, 500, γοάασκεν Odyss. 8, 92, fut. γοήσεται Iliad. 21, 124. 22, 353. – Sp. D. – Med., Tragg., z. B. Aesch. Pers. 1072 Soph. Tr. 51 Eur. Troad. 289; in Prosa Xen. Cyr. 4, 6, 9 γοωμένη. – Pass. γοηθείς Crinag. 43 (VII, 371), beklagt; so auch γοᾶται Aesch. Ch. 623. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=γοῶ;<br />gémir, se lamenter : τι sur qch ; <i>Pass.</i> être pleuré;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[γοάομαι]], [[γοῶμαι]] gémir, se lamenter : [[ἀμφί]] τινα, sur le sort de qqn ; avec double acc. : πανδάκρυτ' ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον SOPH déplorer le départ d'Héraclès avec des gémissements et des larmes abondantes.<br />'''Étymologie:''' [[γόος]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=[[γοάω]], ep. praes. γοαο- en γοοω-, inf. [[γοήμεναι]], ptc. [[γοόων]] [[γοόωσα]]; ep. imperf. [[γόων]], Ion. imperf. [[γόον]], iter. γοάσκεν; fut. med. ep. [[γοήσομαι]], later act. γοήσω<br /><b class="num">1.</b> intrans. huilen, jammeren (act. en med.).<br /><b class="num">2.</b> met acc. betreuren, beklagen, bewenen (act. en med.); met [[ἀμφί]] + acc.:; [[ἀμφί]] νιν γοώμενος om haar weeklagend Soph. Tr. 937; met acc. en acc. v. h. inw. obj.: σ’ ἐγὼ [[κατεῖδον]] … πανδάκρυτ’ ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον γοωμένην ik heb je met tranenrijke jammerklachten zien huilen om het vertrek van Heracles Soph. Tr. 51. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''γοάω:''' эп.-поэт. [[γοόω]], тж. med.<br /><b class="num">1</b> [[плакать]], [[рыдать]], [[стонать]], [[вопить]], Hom., Trag., Xen.;<br /><b class="num">2</b> [[оплакивать]] (τι и τινα Hom., [[ἀμφί]] τινα Soph.): πανδάκρυτ᾽ ὀδύρματα τὴν [[Ἡράκλειον]] ἔξοδον γοωμένη Soph. горько оплакивающая уход Геракла. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[groan]], [[weep]] (Il.).<br />Other forms: Fut. [[γοήσομαι]] (late <b class="b3">-ήσω</b>), aor. [[γοῆσαι]] (Amorgos), isolated preterite 3. pl. <b class="b3">γόον Ζ</b> 500 (see. Chantr. Gramm. hom. 1, 392 n. 1).<br />Derivatives: [[γόης]], <b class="b3">-ητος</b> m. [[sorcerer]] (Ion.-Att.), [[γοητικός]] (Arist.), [[γοητεύω]] [[bewitch]] (Pl.), with [[γοητεία]], [[γοήτευμα]] (Pl.), [[γοήτευσις]] (Plot.), [[γοητευτικός]] (Poll.), [[γοητεύτρια]] (Eust.); fem. [[γοῆτις]] (AP). - [[γόος]] m. [[wailing]] (Il.). [[γοερός]] (A.), analogical [[γοηρός]] (Lyc.), [[γοώδης]] (Pl.), also [[γοεδνός]] (A.), after [[ὀλοφυδνός]], [[σμερδνός]] etc. (cf. Schulze Kl. Schr. 398); also [[γοήμων]] (APl.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [403] <b class="b2">*gou(H)-</b> [[call]], [[cry]]<br />Etymology: Like [[βοάω]], [[μυκάομαι]] etc. (Schwyzer 683) [[γοάω]] is a deverbative intensive and [[γόος]] postverbal. Comparable is OHG [[gi-kewen]] [[call]], OE [[cīegan]] <b class="b2">id.</b> < PGm. <b class="b2">*kaujan</b> (= Gr. <b class="b3">*γοϜέω</b>). One connected the Skt. intensive <b class="b2">jó-guv-e</b> [[speak out loudly]], where one would assume <b class="b2">*guH-</b>. Further the [[r-]]derivation OCS [[govorъ]] [[noise]] with [[govoriti]] [[make noise]] (Russ. also [[speak]]). Cf. Pok. 403. Perhaps the verb is just an onomatopoeia. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[γόος]]<br />to [[wail]], [[groan]], [[weep]], Hom.:—c. acc. to [[bewail]], [[mourn]], [[lament]], [[weep]] for, Il.; [[ὑπέρ]] τινος Mosch.:—so also in Mid., Aesch., Soph.:—Pass., [[γοᾶται]] Aesch. | |||
}} | |||
{{Autenrieth | |||
|auten=([[γόος]]), inf. [[γοήμεναι]], [[part]]. [[γοόων]], γοόωντες (γοῶντες), ipf. [[γόον]], [[γόων]], iter. [[γοάασκεν]], fut. γοήσεται: [[wail]], especially in [[lamentation]] [[for]] the [[dead]]; w. acc., [[bewail]], τινά, Il. 6.500, etc.; πότμον, Il. 16.857. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''γοάω:''' απαρ. <i>γοᾶν</i>, Επικ. [[γοήμεναι]], Επικ. μτχ. [[γοόων]], <i>-όωσα</i>· Επικ. παρατ. [[γόων]], Ιων. [[γοάασκεν]]· Επικ. αόρ. βʹ [[γόον]], μέλ. [[γοήσομαι]], μεταγεν. <i>γοήσω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐγόησα</i> ([[γόος]]), [[θρηνώ]], [[βογγώ]], [[ολολύζω]], [[οδύρομαι]], [[στενάζω]], [[κλαίω]], σε Όμηρ.· με αιτ., [[θρηνώ]], [[μοιρολογώ]], [[θρηνολογώ]], [[κλαίω]] για κάποιον, σε Ομήρ. Ιλ.· [[ὑπέρ]] τινος, σε Μόσχ.· ομοίως, στη Μέσ., σε Αισχύλ., Σοφ. — Παθ., [[γοᾶται]], σε Αισχύλ. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''γοάω''': γοάει,-άουσι Ἀπολλ. Ρόδ., κτλ.· Δωρ. γ΄ πληθ. –άοντι Μόσχ. 3. 24· εὐκτ. γοάοιεν (Βεκκ. –όῳεν) Ὅμ.· γοᾶν Αἰσχύλ. Πέρσ. 676, Ἐπ. [[γοήμεναι]] Ἰλ. Ξ. 502· μετοχ. γοόων, -όωσα Ζ. 373, κτλ.· Ἐπ. παρατ. γόων Ὀδ. Κ. 567, Ἰων. γοάασκεν Ὀδ. Θ. 92· Ἐπ. ἀόρ. β΄ [[γόον]] Ἰλ. Ζ. 500· μέλλ. γοήσομαι Ὅμ., μεταγεν. γοήσω Ἀνθ. Π. 7. 638, Νόνν.· ἀόρ. α΄ ἐγόησα Ἀνθ. Π. 7. 599, 611.― Μέσ., Τραγ., Ξεν. Κύρ. 4. 6, 9 ([[οὐδαμοῦ]] ἀλλαχοῦ παρὰ πεζοῖς).― Παθ., ἴδε κατωτέρω (ἴδε [[γόος]]). Στενάζω, πενθῶ, θρηνῶ γοερῶς, Ὅμ.· ― μετ’ αἰτ., θρηνῶ, [[ὀδύρομαι]], [[κλαίω]] διά τινα, Ἰλ. Π. 857, κτλ.· ὑπέρ τινος Μόσχ. 4. 83· ― οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσ. τύπῳ ([[οὐδαμοῦ]] παρ’ Ὁμ. εἰμὴ κατὰ μέλλ.), γοᾶσθε Αἰσχύλ. Πέρσ. 1072, πρβλ. Herm. Χο. 622 (632)· γοᾶσθέ τι ὀδύρματα Σοφ. Τρ. 51· [[ἀμφί]] νιν γοώμενος [[αὐτόθι]] 937.― Παθ., γοᾶται Αἰσχύλ. Χο. 632· γοηθεὶς Ἀνθ. Π. 7. 371. | |lstext='''γοάω''': γοάει,-άουσι Ἀπολλ. Ρόδ., κτλ.· Δωρ. γ΄ πληθ. –άοντι Μόσχ. 3. 24· εὐκτ. γοάοιεν (Βεκκ. –όῳεν) Ὅμ.· γοᾶν Αἰσχύλ. Πέρσ. 676, Ἐπ. [[γοήμεναι]] Ἰλ. Ξ. 502· μετοχ. γοόων, -όωσα Ζ. 373, κτλ.· Ἐπ. παρατ. γόων Ὀδ. Κ. 567, Ἰων. γοάασκεν Ὀδ. Θ. 92· Ἐπ. ἀόρ. β΄ [[γόον]] Ἰλ. Ζ. 500· μέλλ. γοήσομαι Ὅμ., μεταγεν. γοήσω Ἀνθ. Π. 7. 638, Νόνν.· ἀόρ. α΄ ἐγόησα Ἀνθ. Π. 7. 599, 611.― Μέσ., Τραγ., Ξεν. Κύρ. 4. 6, 9 ([[οὐδαμοῦ]] ἀλλαχοῦ παρὰ πεζοῖς).― Παθ., ἴδε κατωτέρω (ἴδε [[γόος]]). Στενάζω, πενθῶ, θρηνῶ γοερῶς, Ὅμ.· ― μετ’ αἰτ., θρηνῶ, [[ὀδύρομαι]], [[κλαίω]] διά τινα, Ἰλ. Π. 857, κτλ.· ὑπέρ τινος Μόσχ. 4. 83· ― οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσ. τύπῳ ([[οὐδαμοῦ]] παρ’ Ὁμ. εἰμὴ κατὰ μέλλ.), γοᾶσθε Αἰσχύλ. Πέρσ. 1072, πρβλ. Herm. Χο. 622 (632)· γοᾶσθέ τι ὀδύρματα Σοφ. Τρ. 51· [[ἀμφί]] νιν γοώμενος [[αὐτόθι]] 937.― Παθ., γοᾶται Αἰσχύλ. Χο. 632· γοηθεὶς Ἀνθ. Π. 7. 371. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{FriskDe | ||
| | |ftr='''γοάω''': {goáō}<br />'''Forms''': Fut. [[γοήσομαι]] (spät -ήσω), Aor. γοῆσαι (Amorgos u. a.), isoliertes Präteritum 3. pl. [[γόον]] Ζ 500 (entweder Imp. = γόεον durch Hyphärese oder neugebildeter Aorist wie [[ἔκτυπον]], vgl. Chantraine Gramm. hom. 1, 392 A. 1; s. auch Leumann Hom. Wörter 186f.)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[jammern]], [[klagen]] (poet. seit Il.).<br />'''Derivative''': Davon [[γόης]], -ητος m. [[incantator]], [[Zauberer]], [[Betrüger]] (ion. att.) mit [[γοητικός]] (Arist. u. a.) und [[γοητεύω]] [[bezaubern]] (Pl., D. u. a.; ngr. γητεύω, Kretschmer Glotta 16, 183 m. Lit.), wovon [[γοητεία]] und [[γοήτευμα]] (Pl. u. a.), [[γοήτευσις]] (Plot.), [[γοητευτικός]] (Poll. u. a.), [[γοητεύτρια]] (Eust.); Fem. [[γοῆτις]] (''AP''). — Neben [[γοάω]] steht [[γόος]] m. [[Klage]] (ep. lyr. seit Il.; zum Gebrauch vgl. Porzig Satzinhalte 86) mit [[γοερός]] [[klagend]], [[beweinenswert]] (A., E. in lyr.), analogische Neubildung [[γοηρός]] (Lyk. u. a.), [[γοώδης]] ib. (Pl., Arist.), auch [[γοεδνός]] (A. in lyr.), nach [[ὀλοφυδνός]], [[σμερδνός]] usw. (vgl. Schulze Kl. Schr. 398); außerdem [[γοήμων]] (''APl''., Nonn., eher auf [[γοάω]] zu beziehen, vgl. Chantraine Formation 173f.).<br />'''Etymology''': Wie [[βοάω]], [[μυκάομαι]] usw. (Schwyzer 683) ist [[γοάω]] als eine deverbative Intensivbildung aufzufassen und [[γόος]] somit postverbal. Sehr nahe steht das germ. Iterativum (Intensivum) ahd. ''gi''-''kewen'' [[nennen]], [[heißen]], ags. ''cīegan'' [[rufen]], [[nennen]] aus urg. *''kaujan'' (= gr. *γοϝέω). Daneben mit tiefstufiger Wurzel und hochstufiger Reduplikationssilbe das aind. Intensivum ''jó''-''guv''-''e'' [[laut aussprechen]]. — Eine wohlbekannte ''r''-Ableitung ist aksl. ''govorъ'' [[Lärm]] mit ''govoriti'' [[lärmen]] (russ. usw. auch [[sprechen]]). — Vgl. zu [[βοή]], [[βοάω]]; außerdem WP. 1, 634 und Pok. 403 mit weiterem Material.<br />'''Page''' 1,317-318 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=-ῶ (=θρηνῶ δυνατά). Ἀπό τό [[γόος]] (=[[θρῆνος]]). Ρίζα γοσυγγενική μέ τή ρίζα βοτοῦ [[βοάω]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[γοερός]] (=[[θλιβερός]]), ὁ [[γόης]] (=αὐτός πού θρηνεῖ, [[μάγος]], [[ἀπατεών]]), [[γοητής]] (=αὐτός πού κραυγάζει). | |||
}} | }} | ||
{{ | {{trml | ||
| | |trtx====[[cry]]=== | ||
Afrikaans: huil; Albanian: qaj; Aleut: qida; Amis: tangic; Arabic: بَكَى; Egyptian Arabic: عَيَّط; Gulf Arabic: بچى; Hijazi Arabic: بِكي; Aragonese: plorar; Armenian: լալ, լաց լինել; Aromanian: plãngu; Assamese: কান্দ; Asturian: llorar; Azerbaijani: ağlamaq; Bashkir: илау; Belarusian: плакаць; Bengali: কাঁদা, কান্দা, ক্রন্দন করা; Breton: gouelañ; Bulgarian: плача; Bunun: tangis; Burmese: ငို; Catalan: plorar; Chechen: делха; Cherokee: ᎠᏦᏱᎭ; Cheyenne: -a'xaame; Chinese Cantonese: 喊, 流眼淚／流眼泪; Dungan: кў; Gan: 哭, 叫; Jin: 哭; Mandarin: 哭, 流眼淚／流眼泪, 流淚／流泪, 泣; Min Bei: 啼; Min Dong: 啼嘛, 啼; Min Nan: 吼, 哭; Wu: 哭; Xiang: 哭; Chukchi: мэрэтчак; Coptic: ⲣⲓⲙⲉ; Cornish: kria; Crimean Tatar: ağlamaq; Czech: plakat, brečet; Dalmatian: plungro; Danish: græde; Dutch: [[huilen]], [[wenen]], [[schreien]], [[janken]]; Elfdalian: graina; Esperanto: plori; Estonian: nutma, nuuksuma; Faroese: gráta; Fijian: tagica; Finnish: itkeä, parkua, vollottaa; French: [[pleurer]]; Friulian: vaî; Gagauz: aalamaa; Galician: chorar; Gallo: breur'; Georgian: ტირილი; German: [[weinen]]; Gothic: 𐌲𐍂𐌴𐍄𐌰𐌽; Greek: [[κλαίω]]; Ancient Greek: [[αἰάζω]], [[ἀναιάζω]], [[ἀνακλαίω]], [[ἀποδακρύω]], [[ἀποθρηνέω]], [[ἀποιμώζω]], [[ἀποπενθέω]], [[γοάω]], [[δάκρυα εἴβειν]], [[δάκρυα λείβειν]], [[δάκρυα χεῖν]], [[δακρύειν]], [[δακρύζω]], [[δακρυρροεῖν]], [[δακρυρροέω]], [[δακρυχέω]], [[δακρυχοέω]], [[δακρύω]], [[διαίνω]], [[ἐκδακρύειν]], [[ἐκδακρύω]], [[ἐνδακρύω]], [[κλαίω]], [[κλάειν]], [[κλάω]], [[κλαΐω]]; Greenlandic: qiavoq; Hebrew: בָּכָה; Hindi: रोना; Hungarian: sír, rí, könnyezik; Icelandic: gráta; Ido: plorar; Ilocano: agsangit; Indonesian: tangis, menangis; Ingrian: itkiä; Inuktitut: ᕿᐊ; Irish: caoin, goil; Istriot: piurà, pjurà; Italian: [[piangere]]; Japanese: 泣く; Javanese: tangis, nangis; Kabuverdianu: txora; Kaingang: fỹ; Kalmyk: уульх; Kapampangan: kiyak; Kashmiri: وَدُن; Kashubian: płakac; Kazakh: жылау; Khmer: យំ; Korean: 울다, 흐느끼다; Kumyk: йыламакъ; Kurdish Central Kurdish: گریان; Northern Kurdish: girîn; Kyrgyz: ыйлоо; Lao: ກຳສວນ, ຍົມ; Latgalian: rauduot; Latin: [[fleo]], [[lacrimo]]; Latvian: raudāt; Ligurian: ciànze; Lithuanian: verkti, raudoti; Lushootseed: ʔiub; Luxembourgish: kräischen; Macedonian: плаче; Malay: menangis, tangis; Malayalam: കരയുക; Maltese: beka; Manchu: ᠰᠣᠩᡤᠣᠮᠪᡳ; Maori: tangi, tawetawē; Marathi: रडणे; Mazanderani: برمه, برمه هکردن; Mbyá Guaraní: jae'o; Minangkabau: tangih, manangih; Mongolian: уйлах; Mpade: swe; Navajo: yicha; Neapolitan: chiagne; Niuean: tagi; Norman: plieuther; Northern Sami: čierrut; Norwegian Bokmål: gråte, grine; Nynorsk: gråta; Occitan: plorar; Ojibwe: mawi; Old Church Slavonic: плакати; Old East Slavic: плакати; Old English: grēotan; Old French: plorer; Old Javanese: tangis; Old Occitan: plorar; Ottoman Turkish: آغلامق; Papiamentu: yora; Pashto: ژړل; Persian: گریستن, گریه کردن; Pipil: chuka, chuca; Polish: płakać; Portuguese: [[chorar]]; Quechua: waqay, wagai; Romanian: plânge; Romansch: bragir, cridar; Russian: [[плакать]], [[рыдать]]; Sami Kildin Sami: лӯҋҋкэ; Samoan: tagi; Sanskrit: रोदिति; Sardinian: pianghere, plangiri, pragnere; Scots: greet; Scottish Gaelic: caoin, guil; Serbo-Croatian Cyrillic: пла̏кати, јецати; Roman: plȁkati, jecati; Shor: ылғарға; Sicilian: chiànciri, ciànciri; Sinhalese: අඬනවා; Slovak: plakať; Slovene: jokati; Somali: ooyid; Sorbian Upper Sorbian: płakać, zapłakać, popłakać; Sotho: lla; Spanish: [[llorar]]; Swedish: gråta; Sylheti: ꠇꠣꠘ꠆ꠖꠣ; Tagalog: lumuha, umiyak, hikbi, tumangis; Tajik: геристан, герйе кардан; Tamil: அழு; Tarantino: chiànge; Tatar: еларга; Tausug: tangis; Telugu: ఏడ్చు; Tetum: tanis; Thai: ร้องไห้, ร่ำไห้; Tok Pisin: karai; Turkish: ağlamak; Turkmen: aglamak; Ugaritic: 𐎁𐎋𐎊, 𐎄𐎎𐎓; Ukrainian: плакати; Urdu: رونا; Uyghur: يىغلىماق; Uzbek: yigʻlamoq; Vietnamese: khóc; Welsh: crïo, llefain, wylo; West Frisian: treure; Yiddish: וויינען; Yucatec Maya: okʼol; Yup'ik: qire; Zazaki: bermayen, bermen; ǃXóõ: kxʻāa | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 10:22, 19 February 2024
English (LSJ)
γοάει Mosch.3.88, -άουσι A.R.3.995, γοόωσι Q.S.2.648: Dor. 3pl. -άοντι Mosch.3.24; opt. γοάοιμεν Il.24.664; γοάοιεν Od. 24 190; Ep. inf. γοήμεναι Il.14.502; part. γοόων, -όωσα 6.373, etc.: Ep. impf. γόων Od.10.567 (γόον Il.6.500 may be aor.), Ion. γοάασκεν Od.8.92: Ep. fut. γοήσομαι Il.21.124, later γοήσω AP7.638 (Crin.), Nonn. D. 2.137: aor. 1 ἐγόησα IG12(7).445 (Amorgos), AP7.599 (Jul.), 611 (Eutolm.):—Med., Trag. (v. infr.) and once in Prose, X.Cyr.4.6.9:—Pass., v. infr.:—groan, weep, Od.8.92, etc.: c. acc., bewail, Il.16.857, etc.; ὑπέρ τινος Mosch.4.83:—Med. (never in Hom. exc. in fut.), γοᾶσθε A.Pers.1072, cf. Ch.632; ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον γοωμένην S.Tr.51; ἀμφί νιν γοώμενος ib.937:—Pass., γοᾶται A.Ch.632; μακρὰ γοηθείς AP7.371 (Crin.).
Spanish (DGE)
• Morfología: [pres. c. diéct. γοόωσι Q.S.2.648, dór. γοάοντι Mosch.3.24, inf. γοήμεναι Il.14.502, chipr. γοᾶναι Hsch.γ 770, part. γοόωσα Il.6.373; impf. 3a plu. γόον Il.6.500, γόων Od.10.567, iter. γοάασκεν Od.8.92, γόασκε h.Ven.209, 216]
1 c. ac. de pers. llorar, hacer el lamento fúnebre en el duelo ritual debido a los muertos (cf. γόος): κ' αὐτὸν ἐνὶ μεγάροις γοάοιμεν Il.24.664, cf. 14.502, Od.24.190, IG 12(7).445.12 (Amorgos III d.C.), αἱ μὲν ἔτι ζωὸν γόον Ἕκτορα Il.6.500, Ἄκρα μὲν γοάει σε Mosch.3.87, νέκυν οὐ σέο ... γοήσειν ἤλπισα AP 7.638 (Crin.), cf. 5.237 (Agath.), en v. pas. μακρὰ γοηθείς Ἴναχος AP 7.371 (Crin.), v. med. mismo sent. οὐδέ σε μήτηρ ... γοήσεται Il.21.124, c. rég. prep. ἀμφί νιν γοώμενος S.Tr.937
•abs. iniciar el canto fúnebre, plañir γοᾶσθ' ἁβροβάται A.Pers.1073.
2 c. ac. de pers. o cosa llorar por sin ref. al duelo fúnebre ἡμέας ... γοάουσι A.R.3.995, ἐμὰ λέκτρα Nonn.D.2.137, iter. τὸν δὴ ἔπειτα γόασκε διαμπερές h.Ven.209, cf. 216
•en v. med. γοᾶτο δ' εὐνάς S.OT 1249, γοᾶσθέ μ', ὦ γυναῖκες Ar.Th.1036, cf. E.Tr.289, c. rég. prep. ὑπὲρ τέκνου γοάασθαι ... δυσπαθέοντος Mosch.4.83
•abs. llorar, sollozar, gemir ἥ γε ξὺν παιδὶ ... ἐφεστήκει γοόωσά τε μυρομένη τε Il.6.373, ἑζόμενοι δὲ ... γόων τίλλοντό τε χαίτας Od.10.567, cf. Thgn.264, Mosch.3.24, Q.S.l.c.
•en uso metáf. τίς λίθος οὐκ ἐγόησεν, ὅτ' ἐξήρπαξεν ἐκείνην ... Ἀίδης; AP 7.599 (Iul.Aegypt.)
•iter. sollozar repetidamente ἂψ Ὀδυσσεὺς ... γοάασκεν Od.8.92
•c. ac. de abstr. lamentar, gemir por ψυχὴ ... ὃν πότμον γοόωσα Il.16.857, γοάει τε καὶ ἣν ὀλοφύρεται ἄτην Opp.H.3.407, c. ac. int. ἐγόησαν ἴσον γόον AP 7.611 (Eutolm.), πολλὰ γοωμένη X.Cyr.4.6.9, c. ac. compl. dir. e int. πανδάκρυτ' ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον γοωμένην S.Tr.51, en v. pas. γοᾶται δὲ δὴ τόδ' ἓν (κακόν) κατάπτυστον A.Ch.632
•en v. med. mismo sent. πύργων δυστυχεῖς κατασκαφὰς ... γοωμένη Lyc.972.
• Etimología: v. γόος.
German (Pape)
[Seite 499] wehklagen, jammern; τινά, beklagen, bejammern; Hom. oft, z. B. infin. γοήμεναι Iliad. 14, 502, opt. γοάοιμεν 24, 664, γοάοιεν Odyss. 24, 190, particip. γοῶντες Iliad. 18, 315, γοόωντας Odyss. 10, 209, γοόωσα Iliad. 16, 857, γοόων Odyss. 11, 196 var. lect. ποθέων, s. Scholl., imperf. γόων Odyss. 10, 567, imperf. oder aorist. 2 γόον Iliad. 6, 500, γοάασκεν Odyss. 8, 92, fut. γοήσεται Iliad. 21, 124. 22, 353. – Sp. D. – Med., Tragg., z. B. Aesch. Pers. 1072 Soph. Tr. 51 Eur. Troad. 289; in Prosa Xen. Cyr. 4, 6, 9 γοωμένη. – Pass. γοηθείς Crinag. 43 (VII, 371), beklagt; so auch γοᾶται Aesch. Ch. 623.
French (Bailly abrégé)
γοῶ;
gémir, se lamenter : τι sur qch ; Pass. être pleuré;
Moy. γοάομαι, γοῶμαι gémir, se lamenter : ἀμφί τινα, sur le sort de qqn ; avec double acc. : πανδάκρυτ' ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον SOPH déplorer le départ d'Héraclès avec des gémissements et des larmes abondantes.
Étymologie: γόος.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
γοάω, ep. praes. γοαο- en γοοω-, inf. γοήμεναι, ptc. γοόων γοόωσα; ep. imperf. γόων, Ion. imperf. γόον, iter. γοάσκεν; fut. med. ep. γοήσομαι, later act. γοήσω
1. intrans. huilen, jammeren (act. en med.).
2. met acc. betreuren, beklagen, bewenen (act. en med.); met ἀμφί + acc.:; ἀμφί νιν γοώμενος om haar weeklagend Soph. Tr. 937; met acc. en acc. v. h. inw. obj.: σ’ ἐγὼ κατεῖδον … πανδάκρυτ’ ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον γοωμένην ik heb je met tranenrijke jammerklachten zien huilen om het vertrek van Heracles Soph. Tr. 51.
Russian (Dvoretsky)
γοάω: эп.-поэт. γοόω, тж. med.
1 плакать, рыдать, стонать, вопить, Hom., Trag., Xen.;
2 оплакивать (τι и τινα Hom., ἀμφί τινα Soph.): πανδάκρυτ᾽ ὀδύρματα τὴν Ἡράκλειον ἔξοδον γοωμένη Soph. горько оплакивающая уход Геракла.
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: groan, weep (Il.).
Other forms: Fut. γοήσομαι (late -ήσω), aor. γοῆσαι (Amorgos), isolated preterite 3. pl. γόον Ζ 500 (see. Chantr. Gramm. hom. 1, 392 n. 1).
Derivatives: γόης, -ητος m. sorcerer (Ion.-Att.), γοητικός (Arist.), γοητεύω bewitch (Pl.), with γοητεία, γοήτευμα (Pl.), γοήτευσις (Plot.), γοητευτικός (Poll.), γοητεύτρια (Eust.); fem. γοῆτις (AP). - γόος m. wailing (Il.). γοερός (A.), analogical γοηρός (Lyc.), γοώδης (Pl.), also γοεδνός (A.), after ὀλοφυδνός, σμερδνός etc. (cf. Schulze Kl. Schr. 398); also γοήμων (APl.).
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [403] *gou(H)- call, cry
Etymology: Like βοάω, μυκάομαι etc. (Schwyzer 683) γοάω is a deverbative intensive and γόος postverbal. Comparable is OHG gi-kewen call, OE cīegan id. < PGm. *kaujan (= Gr. *γοϜέω). One connected the Skt. intensive jó-guv-e speak out loudly, where one would assume *guH-. Further the r-derivation OCS govorъ noise with govoriti make noise (Russ. also speak). Cf. Pok. 403. Perhaps the verb is just an onomatopoeia.
Middle Liddell
γόος
to wail, groan, weep, Hom.:—c. acc. to bewail, mourn, lament, weep for, Il.; ὑπέρ τινος Mosch.:—so also in Mid., Aesch., Soph.:—Pass., γοᾶται Aesch.
English (Autenrieth)
(γόος), inf. γοήμεναι, part. γοόων, γοόωντες (γοῶντες), ipf. γόον, γόων, iter. γοάασκεν, fut. γοήσεται: wail, especially in lamentation for the dead; w. acc., bewail, τινά, Il. 6.500, etc.; πότμον, Il. 16.857.
Greek Monotonic
γοάω: απαρ. γοᾶν, Επικ. γοήμεναι, Επικ. μτχ. γοόων, -όωσα· Επικ. παρατ. γόων, Ιων. γοάασκεν· Επικ. αόρ. βʹ γόον, μέλ. γοήσομαι, μεταγεν. γοήσω, αόρ. αʹ ἐγόησα (γόος), θρηνώ, βογγώ, ολολύζω, οδύρομαι, στενάζω, κλαίω, σε Όμηρ.· με αιτ., θρηνώ, μοιρολογώ, θρηνολογώ, κλαίω για κάποιον, σε Ομήρ. Ιλ.· ὑπέρ τινος, σε Μόσχ.· ομοίως, στη Μέσ., σε Αισχύλ., Σοφ. — Παθ., γοᾶται, σε Αισχύλ.
Greek (Liddell-Scott)
γοάω: γοάει,-άουσι Ἀπολλ. Ρόδ., κτλ.· Δωρ. γ΄ πληθ. –άοντι Μόσχ. 3. 24· εὐκτ. γοάοιεν (Βεκκ. –όῳεν) Ὅμ.· γοᾶν Αἰσχύλ. Πέρσ. 676, Ἐπ. γοήμεναι Ἰλ. Ξ. 502· μετοχ. γοόων, -όωσα Ζ. 373, κτλ.· Ἐπ. παρατ. γόων Ὀδ. Κ. 567, Ἰων. γοάασκεν Ὀδ. Θ. 92· Ἐπ. ἀόρ. β΄ γόον Ἰλ. Ζ. 500· μέλλ. γοήσομαι Ὅμ., μεταγεν. γοήσω Ἀνθ. Π. 7. 638, Νόνν.· ἀόρ. α΄ ἐγόησα Ἀνθ. Π. 7. 599, 611.― Μέσ., Τραγ., Ξεν. Κύρ. 4. 6, 9 (οὐδαμοῦ ἀλλαχοῦ παρὰ πεζοῖς).― Παθ., ἴδε κατωτέρω (ἴδε γόος). Στενάζω, πενθῶ, θρηνῶ γοερῶς, Ὅμ.· ― μετ’ αἰτ., θρηνῶ, ὀδύρομαι, κλαίω διά τινα, Ἰλ. Π. 857, κτλ.· ὑπέρ τινος Μόσχ. 4. 83· ― οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσ. τύπῳ (οὐδαμοῦ παρ’ Ὁμ. εἰμὴ κατὰ μέλλ.), γοᾶσθε Αἰσχύλ. Πέρσ. 1072, πρβλ. Herm. Χο. 622 (632)· γοᾶσθέ τι ὀδύρματα Σοφ. Τρ. 51· ἀμφί νιν γοώμενος αὐτόθι 937.― Παθ., γοᾶται Αἰσχύλ. Χο. 632· γοηθεὶς Ἀνθ. Π. 7. 371.
Frisk Etymology German
γοάω: {goáō}
Forms: Fut. γοήσομαι (spät -ήσω), Aor. γοῆσαι (Amorgos u. a.), isoliertes Präteritum 3. pl. γόον Ζ 500 (entweder Imp. = γόεον durch Hyphärese oder neugebildeter Aorist wie ἔκτυπον, vgl. Chantraine Gramm. hom. 1, 392 A. 1; s. auch Leumann Hom. Wörter 186f.)
Grammar: v.
Meaning: jammern, klagen (poet. seit Il.).
Derivative: Davon γόης, -ητος m. incantator, Zauberer, Betrüger (ion. att.) mit γοητικός (Arist. u. a.) und γοητεύω bezaubern (Pl., D. u. a.; ngr. γητεύω, Kretschmer Glotta 16, 183 m. Lit.), wovon γοητεία und γοήτευμα (Pl. u. a.), γοήτευσις (Plot.), γοητευτικός (Poll. u. a.), γοητεύτρια (Eust.); Fem. γοῆτις (AP). — Neben γοάω steht γόος m. Klage (ep. lyr. seit Il.; zum Gebrauch vgl. Porzig Satzinhalte 86) mit γοερός klagend, beweinenswert (A., E. in lyr.), analogische Neubildung γοηρός (Lyk. u. a.), γοώδης ib. (Pl., Arist.), auch γοεδνός (A. in lyr.), nach ὀλοφυδνός, σμερδνός usw. (vgl. Schulze Kl. Schr. 398); außerdem γοήμων (APl., Nonn., eher auf γοάω zu beziehen, vgl. Chantraine Formation 173f.).
Etymology: Wie βοάω, μυκάομαι usw. (Schwyzer 683) ist γοάω als eine deverbative Intensivbildung aufzufassen und γόος somit postverbal. Sehr nahe steht das germ. Iterativum (Intensivum) ahd. gi-kewen nennen, heißen, ags. cīegan rufen, nennen aus urg. *kaujan (= gr. *γοϝέω). Daneben mit tiefstufiger Wurzel und hochstufiger Reduplikationssilbe das aind. Intensivum jó-guv-e laut aussprechen. — Eine wohlbekannte r-Ableitung ist aksl. govorъ Lärm mit govoriti lärmen (russ. usw. auch sprechen). — Vgl. zu βοή, βοάω; außerdem WP. 1, 634 und Pok. 403 mit weiterem Material.
Page 1,317-318
Mantoulidis Etymological
-ῶ (=θρηνῶ δυνατά). Ἀπό τό γόος (=θρῆνος). Ρίζα γοσυγγενική μέ τή ρίζα βοτοῦ βοάω.
Παράγωγα: γοερός (=θλιβερός), ὁ γόης (=αὐτός πού θρηνεῖ, μάγος, ἀπατεών), γοητής (=αὐτός πού κραυγάζει).
Translations
cry
Afrikaans: huil; Albanian: qaj; Aleut: qida; Amis: tangic; Arabic: بَكَى; Egyptian Arabic: عَيَّط; Gulf Arabic: بچى; Hijazi Arabic: بِكي; Aragonese: plorar; Armenian: լալ, լաց լինել; Aromanian: plãngu; Assamese: কান্দ; Asturian: llorar; Azerbaijani: ağlamaq; Bashkir: илау; Belarusian: плакаць; Bengali: কাঁদা, কান্দা, ক্রন্দন করা; Breton: gouelañ; Bulgarian: плача; Bunun: tangis; Burmese: ငို; Catalan: plorar; Chechen: делха; Cherokee: ᎠᏦᏱᎭ; Cheyenne: -a'xaame; Chinese Cantonese: 喊, 流眼淚／流眼泪; Dungan: кў; Gan: 哭, 叫; Jin: 哭; Mandarin: 哭, 流眼淚／流眼泪, 流淚／流泪, 泣; Min Bei: 啼; Min Dong: 啼嘛, 啼; Min Nan: 吼, 哭; Wu: 哭; Xiang: 哭; Chukchi: мэрэтчак; Coptic: ⲣⲓⲙⲉ; Cornish: kria; Crimean Tatar: ağlamaq; Czech: plakat, brečet; Dalmatian: plungro; Danish: græde; Dutch: huilen, wenen, schreien, janken; Elfdalian: graina; Esperanto: plori; Estonian: nutma, nuuksuma; Faroese: gráta; Fijian: tagica; Finnish: itkeä, parkua, vollottaa; French: pleurer; Friulian: vaî; Gagauz: aalamaa; Galician: chorar; Gallo: breur'; Georgian: ტირილი; German: weinen; Gothic: 𐌲𐍂𐌴𐍄𐌰𐌽; Greek: κλαίω; Ancient Greek: αἰάζω, ἀναιάζω, ἀνακλαίω, ἀποδακρύω, ἀποθρηνέω, ἀποιμώζω, ἀποπενθέω, γοάω, δάκρυα εἴβειν, δάκρυα λείβειν, δάκρυα χεῖν, δακρύειν, δακρύζω, δακρυρροεῖν, δακρυρροέω, δακρυχέω, δακρυχοέω, δακρύω, διαίνω, ἐκδακρύειν, ἐκδακρύω, ἐνδακρύω, κλαίω, κλάειν, κλάω, κλαΐω; Greenlandic: qiavoq; Hebrew: בָּכָה; Hindi: रोना; Hungarian: sír, rí, könnyezik; Icelandic: gráta; Ido: plorar; Ilocano: agsangit; Indonesian: tangis, menangis; Ingrian: itkiä; Inuktitut: ᕿᐊ; Irish: caoin, goil; Istriot: piurà, pjurà; Italian: piangere; Japanese: 泣く; Javanese: tangis, nangis; Kabuverdianu: txora; Kaingang: fỹ; Kalmyk: уульх; Kapampangan: kiyak; Kashmiri: وَدُن; Kashubian: płakac; Kazakh: жылау; Khmer: យំ; Korean: 울다, 흐느끼다; Kumyk: йыламакъ; Kurdish Central Kurdish: گریان; Northern Kurdish: girîn; Kyrgyz: ыйлоо; Lao: ກຳສວນ, ຍົມ; Latgalian: rauduot; Latin: fleo, lacrimo; Latvian: raudāt; Ligurian: ciànze; Lithuanian: verkti, raudoti; Lushootseed: ʔiub; Luxembourgish: kräischen; Macedonian: плаче; Malay: menangis, tangis; Malayalam: കരയുക; Maltese: beka; Manchu: ᠰᠣᠩᡤᠣᠮᠪᡳ; Maori: tangi, tawetawē; Marathi: रडणे; Mazanderani: برمه, برمه هکردن; Mbyá Guaraní: jae'o; Minangkabau: tangih, manangih; Mongolian: уйлах; Mpade: swe; Navajo: yicha; Neapolitan: chiagne; Niuean: tagi; Norman: plieuther; Northern Sami: čierrut; Norwegian Bokmål: gråte, grine; Nynorsk: gråta; Occitan: plorar; Ojibwe: mawi; Old Church Slavonic: плакати; Old East Slavic: плакати; Old English: grēotan; Old French: plorer; Old Javanese: tangis; Old Occitan: plorar; Ottoman Turkish: آغلامق; Papiamentu: yora; Pashto: ژړل; Persian: گریستن, گریه کردن; Pipil: chuka, chuca; Polish: płakać; Portuguese: chorar; Quechua: waqay, wagai; Romanian: plânge; Romansch: bragir, cridar; Russian: плакать, рыдать; Sami Kildin Sami: лӯҋҋкэ; Samoan: tagi; Sanskrit: रोदिति; Sardinian: pianghere, plangiri, pragnere; Scots: greet; Scottish Gaelic: caoin, guil; Serbo-Croatian Cyrillic: пла̏кати, јецати; Roman: plȁkati, jecati; Shor: ылғарға; Sicilian: chiànciri, ciànciri; Sinhalese: අඬනවා; Slovak: plakať; Slovene: jokati; Somali: ooyid; Sorbian Upper Sorbian: płakać, zapłakać, popłakać; Sotho: lla; Spanish: llorar; Swedish: gråta; Sylheti: ꠇꠣꠘ꠆ꠖꠣ; Tagalog: lumuha, umiyak, hikbi, tumangis; Tajik: геристан, герйе кардан; Tamil: அழு; Tarantino: chiànge; Tatar: еларга; Tausug: tangis; Telugu: ఏడ్చు; Tetum: tanis; Thai: ร้องไห้, ร่ำไห้; Tok Pisin: karai; Turkish: ağlamak; Turkmen: aglamak; Ugaritic: 𐎁𐎋𐎊, 𐎄𐎎𐎓; Ukrainian: плакати; Urdu: رونا; Uyghur: يىغلىماق; Uzbek: yigʻlamoq; Vietnamese: khóc; Welsh: crïo, llefain, wylo; West Frisian: treure; Yiddish: וויינען; Yucatec Maya: okʼol; Yup'ik: qire; Zazaki: bermayen, bermen; ǃXóõ: kxʻāa
