ἀστήρ

English (LSJ)

ὁ, gen. έρος: dat. pl.

   A ἀστράσι Il.22.28,317 (Aristarch.; ἄστρασι Sch.Ven., Choerob.):—star (v. ἄστρον), ἀστέρ' ὀπωρινῷ Il. 5.5; οὔλιος ἀ. 11.62; Σείριος ἀ. Hes.Op.417; ἀ. Ἀρκτοῦρος the chief star in the constellation, ib.565, etc.; shooting star or meteor, Il.4.75; οἱ διατρέχοντες ἀ. Ar.Pax838; ᾄττοντας ὥσπερ ἀστέρας Pl.R. 621b, cf. Arist.Mete.341a33, Plu.Agis11.    2 flame, light, fire, E.Hel.1131 (lyr.).    3 ἀστὴρ πέτρινος meteoric stone, Placit.2.13.9.    II metaph. of illustrious persons, etc., φανερώτατον ἀστέρ' Ἀθήνας E.Hipp.1122 (lyr.); Μουσάων ἀστέρα καὶ Χαρίτων AP7.1.8 (Alc. Mess.)    III star-fish, Hp.Nat.Mul.32, Arist.HA548a7, PA681b9, etc.    IV name of a bird, perh. goldfinch, Dionys.Av.3.2.    V blue daisy, Aster Amellus, Nic.Fr.74.66, Dsc.4.119.    VI Samian clay used as sealing-wax, and in Medicine, Thphr.Lap.63, Dsc.5.153, Gal.12.178, al.    VII architectural ornament, IG4.1484.83 (Epid.), SIG241B111 (Delph., iv B. C.).    VIII bandage, Gal.18 (1).823.    2 name of various remedies, Id.12.761, al.    IX birthmark in form of star, Carcin. ap. Arist.Po.1454b22: in Palmistry, a mark on the hand, τῷ ύ στοιχείῳ παραπλήσιον Cat.Cod.Astr.7.238.28. (Cf. Skt. stár- `star', Lat. stella (from stēr-la), Goth. stairnō.)

German (Pape)

[Seite 376] έρος, ὁ, 1) Stern, überall; Hom. Iliad. 6, 295. 401. 11, 62. 19, 381. 22, 26. 318 Od. 13, 93. 15, 108; Iliad. 5, 5 ἀστέρ' ὀπωρινῷ; dat. ἀστράσι Iliad. 22, 28. 317, auch ἄστρασι betont, s. Scholl. Herodian. 22, 28, vgl. Wolf Anal. II p. 470 Lob. Paralip. 175; Iliad. 4, 75 ist ἀστήρ eine feurige Lufterscheinung, ein Meteor (vgl. δοκίτης); Ar. Ach. 1005 die Sonne. – 2) wie bei uns übertr., von allem Hervorstrahlenden, wie schon Hom. Ἑκτορίδην ἀλίγκιον ἀστέρι καλῷ Il. 6, 401; bes. bei Sp. Von der Aehnlichkeit heißen so noch a) eine Pflanze, Theophr. – b) eine Molluskenart, Meerstern, Arist. – c) ein Singvogel, Opp. Ix. 3, 2. – d) samische Siegelerde, Galen.

Greek (Liddell-Scott)

ἀστήρ: ὁ, γεν. -έρος, δοτ. Πλ. ἀστράσι Ἰλ. Χ. 28. 317: - ἀστὴρ εἷς καὶ μόνος, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ ἄστρον (ἴδε τὴν λέξ.), ἐπὶ τοῦ ἀστέρος τοῦ λεγομένου κυνός, ἀστέρ’ ὀπωρινῷ Ἰλ. Ε. 5˙ οὔλιος ἀ. Λ. 62˙ οὕτω Σείριος ἀ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 415˙ ὡσαύτως, ἀ. Ἀρκτοῦρος, ὁ κύριος ἀστὴρ ἐν τῷ ἀστερισμῷ, αὐτόθι 563. κτλ.: - διάττων ἀστὴρ ἢ μετέωρον, Ἰλ. Δ. 75, Πλάτ. Πολ. 621Β· οἱ διατρέχοντες ἀστέρες Ἀριστοφ. Εἰρ. 838˙ ᾄττοντας ὥσπερ ἀστέρας Πλάτ. Πολ. 621Β, πρβλ. Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 3, 33. 2) φλόξ, φῶς, πῦρ, Εὐρ. Ἑλ. 1131. 3) ἀστήρ πέτρινος, ἀερόλιθος, Διογ. Ἀπολλ. παρὰ Διογ. Λ. 9. 53. ΙΙ. μεταφ. , ὡς τὸ ἄστρον, ἐπὶ ἐξόχων προσώπων, κτλ.˙ ἀστήρ Μουσῶν, Ἀθήνης Valk. Ἱππ. 1122. ΙΙΙ. μαλάκιόν τι θαλασσινόν, κοινῶς «σταυρός», Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 5. 15, 20, π. Ζ. Μορ. 4. 5, 50. IV. εἶδος ᾠδικοῦ πτηνοῦ, Ὀππ. Ἰξ. 3. 2. V. φυτόν τι, πιθ. τὸ Aster Atticus ἤ τὸ ἐν Ζακύνθῳ καρφόχορτον λεγόμενον, ἴδε Sibthorp., Νικ. παρ’ Ἀθην. 684D, πρβλ. Ἀριστ. Φυτ. 2. 3, 2, Διοσκ. 4. 120. VI. Σαμία γῆ χρησιμεύουσα ὅπου νῦν ὁ σφραγιδόκηρος, Θεοφρ. π. Λίθ. 63. (Πρβλ. ἄστρον, ὡσαύτως τέρας, τεῖρος (signum)·Σανσκρ. staras, târâ· Λατ. astrum, stella (ὅ ἐ. ster-ula). - Γοτθ. stairnô, Παλαιο-Σκανδιν. stjarna, Ἀγγλοσαξ. steorra (star ἀστὴρ) Παλ. Ὑψ. Γερμ. sterro (Γερμ. stern). Ἐπειδὴ δὲ τὸ α ἐλλείπει ἐκ πασῶν τῶν ἄλλων γλωσσῶν πλὴν τῆς Ἑλλην. καὶ τῆς Λατ. astrum, εἶναι πιθανῶς εὐφων. καὶ ἡ ῥίζα πρέπει νὰ ἀναζητηθῇ ἐν τῷ Σανσκρ. STAR (sternere στρώννυμι). - καθ’ ὅσον οἱ ἀστέρες εἶναι κατεστρωμένοι ἐν τῷ οὐρανῷ.).

French (Bailly abrégé)

έρος (ὁ) :
dat. pl. ἀστράσι;
étoile ; p. ext.
1 étoile filante, météore;
2 sorte de pierre précieuse.
Étymologie: ἀ prosth, R. Σταρ ; cf. lat. stella p. *sterula, et astrum.

English (Autenrieth)

έρος, dat. pl. ἀστράσι: star; ἀστὴρ ὀπωρῖνός, the dog-star, Sirius, Il. 5.5; of a ‘shooting-star,’ Il. 4.75.

English (Slater)

ἀστήρ
   1 star ἀστέρος οὐρανίου φαμὶ τηλαυγέστερον κείνῳ φάος ἐξικόμαν κε (P. 3.75) ὁ μὰν πλοῦτος, ἀστὴρ ἀρίζηλος (O. 2.55)

Spanish (DGE)

-έρος, ὁ

• Morfología: [dat. plu. ἀστράσι Il.22.28]
I 1gener. estrella ἐμπρέποντας αἰθέρι ἀστέρας A.A.7, ἀστέρων τινῶν ἐκφανέντων dejándose ver algunas estrellas Th.2.28, ἀστέρων τέθριππος E.Tr.855, ἀστέρων ποικίλματα E.Hel.1096, cf. A.R.1.108, Colluth.349, 350, Diog.Oen.66.2.8, ἀστὴρ μέγας Apoc.8.10
•en compar. παῖδα ... ἀλίγκιον ἀστέρι καλῷ un niño parecido a una hermosa estrella, Il.6.401, παμφφαίνονθ' ὥστε ἀστέρα Il.22.26, 28, cf. 6.295, ἄστερες μὲν ἀμφὶ κάλαν σελάνναν Sapph.34.1, ἀστὴρ ἀρίζαλος estrella brillante Pi.O.2.55, cf. P.3.75, παμφαὴς ἀστήρ esplendorosa estrella Ar.Au.1710, ΄ᾴττοντας ὥσπερ ἀστέρας deslizándose como estrellas Pl.R.621b, ἀστέρι ἴση semejante a una estrella Call.Del.38
•de la estrella Sirio Σείριος ἀστήρ Hes.Op.417, ἀστέρ' ὀπωρινῷ Il.5.5, οὔλιος ἀ. Il.11.62
•de planetas: de Venus como lucero de la mañana ἀστὴρ ... ὅς τε μάλιστα ἔρχεται ἀγγέλλων φάος Ἠοῦς Od.13.93, ἀστέρα τίκτει Ἑωσφόρον Ἠριγένεια Hes.Th.381, ἑῶος ... ἀστήρ E.Fr.929, como lucero de la tarde ἀστὴρ ... Ἕσπερος estrella vespertina, Il.22.317
•de Arturo ἀστὴρ Ἀρκτοῦρος Hes.Op.565
•de MarteἌρεος ἀ. Nonn.D.13.240, gener. ἀστέρες πλάνητες planetas Arist.Mete.342^b31, op. ἀπλανὴς ἀ. estrella fija Autol.Ort.1.2
•de las estrellas fugaces οἱ διατρέχοντες ἀστέρες Ar.Pax 833, αἱ διαδρομαὶ τῶν ἀστέρων Arist.Mete.341^a33, cf. Plu.Agis 11
•κομήτης ἀ. cometa Arist.Mete.343^b5
•bólido, meteoro οἷον δ' ἀστέρα ἧκε Κρόνου πάϊς Il.4.75, ἀ. πέτρινος meteorito, Placit.2.13.9
•ref. a la estrella de los Magos Eu.Matt.24.29, Eu.Marc.13.25, Apoc.6.13.
2 fig. de pers. estrella, luminaria φανερώτατον ἀστέρ' Ἀθήνας E.Hipp.1123, Ἴακχε, νυκτέρου τελετῆς φωσφόρος Iaco, astro luminoso de la fiesta nocturna Ar.Ra.342, Μουσάων ἀ. καὶ χαρίτων AP 7.1.8 (Alc.Mess.), ref. a los atletas milesios AP 7.373.6, τὸν ἀγαπητὸν ἀστέρα τῆς οἰκουμένης Them.Or.16.213a.
3 fig. estrella, destino, CIL 12.915, Hld.2.25.5.
4 fig. de cosas fuego brillante δόλιον ... ἀστέρα λάμψας haciendo brillar (Nauplio) un fuego engañoso E.Hel.1131.
II de cosas en forma de estrella
1 ornamento arquitectónico en forma de estrella, IG 4².102.83 (Epidauro IV a.C.), FD 5.20.4 (IV a.C.)
•ἀ. χρύσεος estrella de oro como ofrenda a los dioses, Hdt.8.122.
2 de marcas naturales en el cuerpo antojo en forma de estrella Carcinus 1
•en quiromancia rayas de la palma de la mano, Cat.Cod.Astr.7.238.28.
3 medic. n. dado a cierto vendaje Gal.18(1).823.
4 parte de un baño público de hombres SB 9921.16 (III d.C.).
III cien.
1 estrella de mar Hp.Nat.Mul.32, Arist.HA 548^a7, PA 681^b9.
2 orn. especie de pinzón, acanta, Carduelis elegans D.P.Au.3.2.
3 bot. cierta flor, una especie de margarita, Aster amellus L., Nic.Fr.74.66, Plin.HN 27.36
•ἀ. Ἀττικός Dsc.4.19.
4 cierto tipo de tierra de Samos, Thphr.Fr.2.63, usada en medic. con fines curativos, Gal.12.178, Aret.CA 2.2.13, Plin.HN 35.191, Cels.6.6.12, Scrib.Larg.24.

• Etimología: De la raíz *H2ster (H^u̯1)- ‘brillar’, cf. het. ḫašter, arm. astł y tb. gót. stairno, córnico sterenn, lat. stēlla, toc. B ścirye.

English (Strong)

probably from the base of στρώννυμι; a star (as strown over the sky), literally or figuratively: star.

English (Thayer)

ἀστέρος, ὁ (from the root, star (probably, as strewn over the sky), cf. ἄστρον, Latin stella, German Stern, English star; Fick, Part i. 250; Curtius, § 205; Vanicek, p. 1146; from Homer down); a star: ἀστεραν א* C; see ἄρσην at the end); ὁ ἀστήρ αὐτοῦ, the star betokening his birth, Anger, Der Stern der Weisen, in Niedner's Zeitschr. f. d. histor. Theol. for 1847, fasc. 3; (B. D. under the word Smith's Bible Dictionary, Star of the Wise Men)); by the figure of the seven stars which Christ holds in his right hand, ἄγγελος, 2. ἀστήρ ὁ πρωϊνός the morning star, ὀρθρινός); δώσω αὐτῷ τόν ἀστέρα τόν πρωινόν I will give to him the morning star, that he may be irradiated with its splendor and outshine all others, i. e. I will cause his heavenly glory to excel that of others). ἀστέρες πλανῆται, wandering stars, planets, the motion of which is scarcely noticed by the commonalty, but far more probably comets, which Jude regards as stars which have left the course prescribed them by God, and wander about at will — cf. Enoch 18:15, and so are a fit symbol of men πλανῶντες καί πλανώμενοι, 2 Timothy 3:13).

Greek Monolingual

ο
βλ. αστέρας.

Greek Monotonic

ἀστήρ: ὁ, γεν. -έρος, δοτ. πληθ. ἄστρασι (όχι ἀστράσι)·
1. αστέρι, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· πρβλ. ἄστρον.
2. φλόγα, φως, φωτιά, σε Ευρ. (η √ΣΤΕΡ, α ευφωνικό, πρβλ. Λατ. stella, δηλ. ster-ula).

Russian (Dvoretsky)

ἀστήρ: έρος ὁ (dat. pl. ἀστράσι или ἄστρασι)
1) звезда (ἀγγέλλων φάος Ἠοῦς Hom.; Σείριος ἀ. Hes.; ἀστέρες πλάνητες Arst.);
2) метеор (διατρέχοντες ἀστέρες Arph.);
3) небесное знамение (ἀστέρα εἷναι Hom.);
4) метеорит (ἀ. πέτρινος Diog. L.);
5) сигнальный огонь, пламя (δόλιον ἀστέρα λάμψαι Eur.);
6) перен. светило, светоч, краса (ἀ. πατρίδος Plut.);
7) зоол. морская звезда (Stella marina или Asterias) Arst.;
8) астер (род самосветящегося камня) Plut.

Frisk Etymological English

-έρος
Grammatical information: m.
Meaning: star (Il.).
Other forms: Pl. mostly. ἄστρα, sec. sg. ἄστρον.
Derivatives: ἀστέριον, also name of a plant (Crateuas; s. Strömberg Pflanzennamen 48, 50); - ἀστερίας fish- and bird name (Philyll.), Strömberg Fischnamen 28, Thompson Birds 57); ἀστερίτης (λίθος) name of a mythical stone (Ptol. Heph., cf. Redard Les noms grecs en -της 52), fem. ἀστερῖτις a plant (Ps.-Apul., Redard 69).
Origin: IE [Indo-European] [1027] *h₂ster- star
Etymology: Compare Arm. astɫ id., further e.g. Bret. sterenn, Goth. staírno, Toch. B ścirye, Av. acc. sg. stār-ǝm, Skt. nom. pl. tā́raḥ (the absence of the s- unexplained), instr. stŕ̥-bhiḥ; Lat. stella < *stēr-lā or rather *stēl-nā, Hitt. hasterza \/hsterz\/. Not here ἀστεροπή (q.v.) - Krogmann KZ 63, 256ff. and v. Windekens Revue belge de phil. 21, 141ff. connected PIE. ās- burn, Pok. 68, which seems quite probable. Sumerian-Babylonian origin (Ištar Venus; z. B. Ipsen IF 41, 179ff.) is most improbable, cf. Schrader-Nehring Reallex. 2, 481, Specht KZ 62, 249 m. A. 3, Scherer Gestirnnamen 23 (also p. 18ff.).

Middle Liddell

[The Root is !ster, α being euphon., cf. Lat. stella, i. e. sterula.] [dat. pl. = ἄστρασι not ἀστράσι
1. a star, Il., etc.; cf. ἄστρον.
2. a flame, light, fire, Eur.

Frisk Etymology German

ἀστήρ: -έρος
{astḗr}
Forms: im Plur. gewöhnl. ἄστρα, sekundärer Sing. ἄστρον (Schwyzer 581 Zus. m. Lit.)
Grammar: m.,
Meaning: Stern, auch übertragen in verschiedenen Bedeutungen (seit Il.).
Derivative: Zahlreiche Ableitungen, vorw. hell. u. spät. Deminutiva: ἀστερίσκος, oft übertragen (Kall., Thphr. usw.) mit ἀστερίσκιον (Apollon.); ἀστηρίδιον sternartiges Ornament (Pap.). — Adjektiva: ἀστερόεις gestirnt, mit sternartigen Verzierungen (Il. usw.); ἀστερωτός ib. (Inschr. III^a); ἀστέριος gestirnt, sternartig (Arat., Kall. usw.) mit Ntr. ἀστέριον, u. a. als Pflanzenname (Krateuas usw., vgl. Strömberg Pflanzennamen 48, 50); ἀστεριαῖος sternähnlich (Kleom. u. a.); ἀστερικός zu den Sternen gehörig (Theol. Ar.), ἀστερώδης (Sch.). — Substantiva: ἀστερίας Fisch- und Vogelname (Philyll., Arist., vgl. Strömberg Fischnamen 28, Thompson Birds 57); ἀστερίτης (λίθος) N. eines mythischen Steins (Ptol. Heph. u. a., vgl. Redard Les noms grecs en -της 52), fem. ἀστερῖτις Pflanzenname (Ps.-Apul., Redard 69). — Zur Schwundstufe in ἄστρα (ἄστρον): ἄστριον sternartiges Ornament usw. (Inschr. usw.); ἀστρῳ̃ος gestirnt, zu den Sternen gehörig (AP, Phlp.); ἀστρικός zu den Sternen gehörig’ (Philostr. usw.); ἀστραῖος gestirnt (Nonn. u. a.). — Zwei seltene Denominativa: ἀστερίζω in Konstellationen ordnen usw. (Hipparch. u. a.); ἀστερόω in Sternen verwandeln, mit Sternen versehen (Placit., Sch.).
Etymology : ἀστήρ stimmt im Anlaut zu arm. astɫ Stern, im Stammauslaut zu dem entsprechenden Wort im Keltischen, Germanischen und Tocharischen, z. B. bret. sterenn, got. staírno, toch. B ścirye. Die übrigen Sprachen, die das Wort bewahrt haben, lassen sowohl idg. -r wie -l zu: aw. Akk. sg. stār-əm, aind. Nom. pl. tā́raḥ, Instr. stŕ̥-bhiḥ, lat. stella aus *stēr-lā oder (wohl besser) *stēl-nā. — Die Anknüpfung dieses alten Wortes für Stern an ein idg. Verb ster-, stel- ausbreiten, ausstreuen, z. B. lat. sterno, aksl. steljǫ (seit Kuhn KZ 4, 4), ist ganz hypothetisch. Verfehlt Krogmann KZ 63, 256ff. und v. Windekens Revue belge de phil. 21, 141ff. (zu idg. ā̆s- brennen). Herkunft aus dem Sumerisch-Babylonischen (Ištar Venus; z. B. Ipsen IF 41, 179ff.) muß als völlig unbewiesen und äußerst unwahrscheinlich betrachtet werden, vgl. Schrader-Nehring Reallex. 2, 481, Specht KZ 62, 249 m. A. 3, Scherer Gestirnnamen 23. — Lett. stars Ast, Strahl und damit verwandte Wörter (Fraenkel Gnomon 22, 236) sind schon wegen der stark abweichenden Bedeutung fernzuhalten; s. dazu WP. 2, 628 und 637 mit anderen Kombinationsmöglichkeiten. — Ausführlich über die ganze Wortgruppe Scherer Gestirnnamen 18ff.
Page 1,170-171