ὑπὸ

Greek (Liddell-Scott)

ὑπὸ: [ῠ], πρόθ. μετὰ γεν., δοτ. καὶ αἰτ.· Αἰολ. ὑπά, Ἀλκαῖος 39· παρ’ Ἐπικ. ποιηταῖς ὑπαὶ (ὡς διαὶ ἀντὶ διᾴ)· τοῦτο εἶναι ἀναγκαῖον παρ’ Ὁμ. μόνον πρὸ τοῦ δ (Ἰλ. Γ. 217., Λ. 417, πρβλ. Κ. 376., Ο. 4), καὶ πρὸ τοῦ π (Β. 824)· οὐδέποτε δὲ πρὸ τῶν γραμμάτων λ ν ρ ϝ, ἢ πρὸ φωνήεντος, ἴδε La Ro he Textkr. σ. 370· ἐνίοτε ἐν συνθέσει, οἷον ὑπαιδείδοικα, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἑρμ. 165· δὲν εἶναι συχνὸν παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς. Αἰσχύλ. Ἀγ. 892, 944, Εὐμ. 417, Σοφ. Ἠλ. 711, 1418, Εὐρ. Ἡλ. 1186, Ἀριστοφ. Ἀχ. 970. (ὑπό, ὑπαί. ἔχει πρὸς τὸ Σανσκρ. upa, Λατ. sub, ἀκριβῶς ὡς τὸ ὑπὲρ πρὸς τὸ upari, Λατ. super πρβλ. Γοτθ. uf (sub)· - ἐντεῦθεν ὕπτιος, sup-inus.) Α. ΜΕΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ, Ι. ἐπὶ τόπου ὅτε σημαίνεται τὸ πρᾶγμα ὑποκάτωθεν τοῦ ὁποίου ἔρχεταί τι ἢ ἐξέρχεται, αὖτις ἀναστήσονται ὑπὸ ζόφου. θὰ ἐγερθῶσιν ὑποκάτωθεν τοῦ ζόφου, Ἰλ. Φ. 56· ὑπὸ χθονὸς ἦκε φόωσδε Ἡσ. Θεογ. 669· ῥέει κρήνη ὑπὸ σπείους Ὀδ. Ι. 141, πρβλ. Πλάτ. ἐν Φαίδρ. 230Β· ὄσσε δεινὸν ὑπὸ βλεφάρων ἐξαφάανθεν Ἰλ. Τ. 17· μάλιστα δὲ ἐπὶ ἀπαλλαγῆς ἢ διασώσεως ἀπὸ τῆς δυνάμεώς τινος ἢ ἐξουσίας. εἰς ἥν τις ὑπόκειται, μετὰ τῶν ῥημάτων ἐρύεσθαι, ἁρπάζειν. ῥύεσθαι. ἐρύειν Ἰλ. Ι. 248., Ν. 198., Ρ. 224, 235· ἢ ἀπὸ κινδύνου, Ψ. 86, πρβλ. Herm. εἰς Εὐρ. Ἑκ. 53· ὡσαύτως, ἵππους μὲν λῦσαν ὑπὸ ζυγοῦ, ὑποκάτωθεν τοῦ ζυγοῦ, Ἰλ. Θ. 543, Ὀδ. Δ. 39· ὑπ’ ἀρνειοῦ λυόμην, ἔλυον ἐμαυτὸν ὑποκάτωθεν τοῦ κριοῦ, 1, 463· σπλάγχνων ὑπὸ ματέρος μολεῖν, δηλ. γεννηθῆναι, τεχθῆναι, Πινδ. Ν. 1. 55, πρβλ. Ο. 6. 74· σπανίως παρ’ Ἀττ., ὑπὸ πτερῶν σπάσας Εὐρ. Ἀνδρ. 441· περᾷ γὰρ ἥδ’ ὑπὸ σκηνῇς πόδα ὁ αὐτ. ἐν Ἑκ. 53 πρβλ. ὑπέκ. 2) ἐπὶ τοῦ πράγματος ὑπὸ τὸ ὁποῖον κεῖται ἢ τίθεταί τι (ὡς τὸ ὑπὸ μετὰ δοτ.), ὑποκάτω, συνυπαρχούσης καὶ ἐννοίας τινὸς κινήσεως, οἷον μοχλὸν ὑπὸ σποδοῦ ἤλασα πολλῆς, ἔχωσα ὑποκάτω τῆς σποδοῦ, Ὀδ. Ι. 375· ὑπὸ στέρνοιο τυχήσας Ἰλ. Δ. 106· ἡ ἔννοια αὕτη τῆς κινήσεως εἶναι καταφανεστάτη ἐν τῷ: τοὺς μὲν ὑπὸ χθονὸς εὐρυοδείης πέμψαν Ἡσ. Θεογ. 717· ἀλλὰ πολλάκις καὶ ἐκλείπει, οἷον ὑπ’ ἀνθερεῶνος τέτατο Ἰλ. Γ. 372· βάθιστον ὑπὸ χθονός ἐστι βέρεθρον Θ. 14· ὑπὸ χθονὸς τεθάφθαι, κεκευθὼς Ὀδ. Λ. 52, Αἰσχύλ. Θήβ. 588· ὑπ’ ἀγκῶνος βέλη Πινδ. Ο. 2. 83· ὡσαύτως, νέρθεν ὑπὸ Ἰλ. Π. 347· - ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας ἡ ὑπὸ μετὰ γεν. εἶναι συχνὴ παρὰ τοῖς Ἀττ., ὅρα Θωμ. Μάγιστρ. 868 ἐν τῇ λ. ὑπέρ, ὅστις καλεῖ ταύτην Ἀττικὴν γενικήν· π.χ., τὰ ὑπὸ γῆς δικαστήρια Πλάτων ἐν Φαίδρ. 249Α· δεξιὰν ὑφ’ εἵματος κρύπτειν Εὐρ. Ἑκάβ. 346· φέρειν ζώνης ὕπο αὐτόθι 762· πρβλ. Λοβέκ. εἰς Φρύν. 196· - μικτὴ ἡ ἔννοια ἐκ ταύτης τῆς σημασίας καὶ τῆς ἑπομένης εἶναι ἡ τοῦ ἀρετῶσι δὲ λαοὶ ὑπ’ αὐτοῦ, εὐδαιμονοῦσι δὲ λαοὶ κυβερνώμενοι ὑπ’ αὐτοῦ, Ὀδ. Τ. 114. ΙΙ. δηλοῖ αἰτίαν ἢ τὸ ἐνεργοῦν αἴτιον, συχν. μετὰ παθητ. ῥημάτων, καὶ μετ’ οὐδετέρων ἐπὶ παθητ. σημασ., ὑπό τινος θνήσκειν, ἀποθνήσκειν Ἰλ. Α. 242, Ἡρόδ. 1. 137· δαμῆναι 3. 436, κλπ.· πέλεκυς... εἶσιν διὰ δουρὸς ὑπ’ ἀνέρος 3. 61· ὑπ’ Ἀχαιῶν... φοβέοντο... ἀπὸ νηῶν 16. 303· πάσχειν ὑπὸ τινος Θουκυδ. 1. 77· ἐκπεσεῖν, ἀναστῆναι ὑπό τινος ὁ αὐτ. 4. 66., 6. 6· ἔνθα ἡ γεν. σημαίνει τὸν ἐνεργοῦντα, διὰ χειρὸς τοῦ ὁποίου, δηλ. διὰ τῆς ἐνεργείας τοῦ ὁποίου γίνεταί τι, ὡς ἐν τῇ Λατ. φωνῇ ἡ ἀφαιρετικὴ πτῶσις μετὰ τῆς προθ. a ἢ ab· οὕτως, ὑφ’ ἑαυτοῦ, = ἐξ ἑαυτοῦ, ἀφ’ ἑαυτοῦ διὰ τῆς ἐλευθέρας αὐτοῦ ἐνεργείας, Λατ. sua sponte, ὑφ’ ὑμῶν αὐτῶν Θουκ. 4. 64· ἀκούειν ὑπό τινος, ἀκούω παρά τινος, Σοφ. Αἴ. 1321, Πόρσ. εἰς Εὐρ. Μήδ. 1011· - οὕτως ἐπὶ δευτερεύοντος προσώπου δι’ οὗ ἐνεργεῖ τις, π.χ. ὑπὸ κήρυκος προαγορεύειν, ἀπειπεῖν Ἡρόδ. 9. 98, Εὐρ. Ἄλκ. 737, πρβλ. Θουκ. 6. 32· μίμν’, ὡς ὅδ’ ἀνὴρ οὐκ ἐμῶν ὑπ’ ἀγγέλων, ἀλλ’ αὐτόκλητος ἐκ δόμων πορεύεται Σοφ. Τραχ. 391, πρβλ. Πλάτ. ἐν Φιλήβῳ 66Α· - ἐνίοτε μετὰ ῥηματ. οὐσιαστ., τὸ ὑπὸ νόμου ἐπίταγμα (δηλ. ἐπιτασσόμενον) ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 359Α· ἐκφορὰ φίλων ὕπο Αἰσχύλ. Θήβ. 1024· ἡ ὑπ’ ἀρετῆς Ἡρακλέους παίδευσις Ξεν. Ἀπομν. 2. 1, 34· ἡ ὑπὸ πάντων τιμὴ ὁ αὐτ. ἐν Κύρου Παιδ. 3. 3, 2· δεσμός τινος ὑπό τινος Πλάτ. Πολ. 378D οὕτως, ἄτρωτον ἦν ὑπὸ στύγους (= οὐ τετρωμένον) Αἰσχύλ. Χο. 532· γνόντες οὐ δυνατὸν ἐσόμενον ὑπὸ τῶν κακῶν Θουκ. 4. 66· - πρβλ. πρὸς Α. ΙΙ. 2) ὡσαύτως ἐν βραχυλογικαῖς φράσεσιν ὅπου νοεῖται οὐ μόνον ἡ ἄμεσος ἐνέργεια τοῦ ἐνεργοῦντος προσώπου, ἀλλά καὶ τὸ περαιτέρω ἀποτέλεσμα αὐτῆς. σπέρχω ὑπό τινος, σπεύδω βιαζόμενος ὑπό τινος, Ἰλ. Λ. 334· οὕτως, φεύγω ὑπό τινος, δηλ. διώκομαι ὑπό τινος καὶ φεύγω, Σ. 149· χάσσονται ὑπ’ ἔγχεος Ν. 153· πρβλ. Η. 64., Λ. 119, 424, Ὀδ. Ε. 220., Η. 263, κ. ἀλλ.· πράγματα ἔχειν ὑπὸ ληστῶν Ξεν. Ἑλλ. 5. 1, 5· ἔπαινον, αἰτίαν ἔχειν ὑπό τινος Ἡρόδ. 9. 78. 3) παρ’ Ἡροδ. καὶ τοῖς Ἀττ. συχν. καὶ ἐπὶ πραγμάτων ὡς καὶ ἐπὶ προσώπων, οἷον ὡς διάκειμαι ὑπὸ τῆς νόσου Θουκ. 7. 77· χαλεπῶς ἔχειν ὑπὸ τραυμάτων Πλάτ. Θεαίτ. 142Β· - ὡσαύτως ἐπὶ τῆς ἐνεργείας αἰσθημάτων, παθῶν, κλπ.· ἀνόρουσ’ ὑπὸ χάρματος Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμητρ. 372· ἐνδακρύειν, ἀνολολύξαι χαρᾶς ὕπο Αἰσχύλ. Ἀγ. 541, 587· μαίνεται... ὑφ’ ἡδονῆς Σοφ. Ἠλ. 1153· ὑπὸ δέους ἔρρηξε φωνὴν Ἡρόδ. 1. 85, πρβλ. Θουκ. 6. 33· ὑπὸ κακοῦ ἀγρυπνίῃσι εἴχετο ὁ αὐτ. 3. 129· ὑπ’ ἄλγους, ὀργῆς, λύπης, ἕνεκα ἄλγους, ὀργῆς, κλπ. ὡς ἐν τῇ Λατ. prae ἢ propter. Ἐντεῦθεν ἡ πρόθ. ὑπὸ εἶναι ἐν χρήσει καὶ ἐπὶ ἐνεργητικῶν ῥημάτων, ὅπου δυνάμεθα παθητικήν τινα λέξιν νὰ νοήσωμεν, π.χ., πράττω τι ὑπ’ ἀρετῆς, ἐξ ἀνδρείας δηλ. παρακινούμενος, ἀγόμενος ὑπὸ τῆς ἀνδρ., Ἡρόδ. 8. 1· ὀρύσσειν ὑπὸ μαστίγων, τυπτόμενος διὰ μαστίγων 7. 21, πρβλ. 56· μάλιστα δὲ ὅπου τὸ ἀντικείμενον ἐκφέρεται μετὰ μείζονος ἐμφάσεως ἢ τὸ ὑποκείμενον, ὡς οὐ σέγε δόλος ἔσχε ὑπὸ χειρὸς ἐμᾶς, ἀντὶ σύγε ἐσχέθης δόλῳ. 4) ἀλλὰ ἡ ὑπό, συχνάκις χρησιμεύει μόνον εἰς δήλωσιν τῶν συμπαρακολουθουσῶν περιστάσεων· ἐνίοτε μετὰ μετοχῆς προσδιοριστικῆς, ὅτε ἡ ὑπὸ ἀποτελεῖ ἁπλῶς περίφρασιν ἀντὶ τῆς γεν. ἀπολύτ., ἀϋσάντων ὑπ’ Ἀχαιῶν, ἐκ τῆς κραυγῆς τῶν Ἀχαιῶν, ὅ ἐστιν ὅτε οἱ Ἀχαιοὶ ἀνεβόησαν, Ἰλ. Β. 334., Π. 277· ἴαχε σάλπιγξ ἄστυ περιπλομένων δηίων ὕπο Σ. 22, πρβλ. Π. 591· ὑπὸ Ζεφύροιο ἰωῆς Δ. 276, κλπ. 5) ἐπὶ τῆς μουσικῆς συνοδίας, δι’ ἧς ἐδίδετο ὁ ῥυθμός, κωμάζειν ὑπ’ αὐλοῦ Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 278 ἑξ· ᾄδων ὑπ’ αὐλητῆρος Ἀρχίλ. 110 (106), πρβλ. Θέογν 371, Αἰσχύλ. Ἀγ. 9· πίνειν ὑπὸ σάλπιγγος Ἀριστοφ. Ἀχ. 1001· ἀκολούθως ἐπὶ παντὸς ὅ,τι συνοδεύει τι, δαΐδων ὑπὸ λαμπομενάων ἠγίνεον ὑπὸ τὸ φῶς δᾴδων, Ἰλ. Σ. 492, πρβλ. Εὐρ. Ἑλ. 639, Ἴωνα 1474· καταθάψομεν... ὑπὸ κλαυθμῶν Αἰσχύλ. Ἀγ. 1553· ὑπ’ εὐκλείας θανεῖν Εὐρ. Ἱππόλ. 1299· εἴσιμ’ ὑπαὶ πτερύγων κιχλῶν καὶ κοψίχων Ἀριστοφ. Ἀχαρ. 970· ὑπ’ εὐφήμου βοῆς θῦσαι, προσενεγκεῖν θυσίαν συνοδευομένην ὑπὸ βοῆς εὐφήμου, Σοφ. Ἠλ. 636· ὑπὸ φανοῦ πορεύεσθαι, οἱονεὶ ὑπὸ τὴν ὁδηγίαν καὶ συνοδείαν αὐτοῦ, Ξεν. Λακ. Πολ. 5. 7· ὑπὸ πομπῆς ἐξάγειν τινά, μετὰ πομπῆς, ἐν πομπῇ, Ἡρόδ. 2. 45, πρβλ. Ἀριστοφ. Θεσμ. 1030· ἴδε κατωτ. Β. ΙΙ. 4. Β. ΜΕΤΑ ΔΟΤΙΚΗΣ (μάλιστα παρὰ ποιηταῖς) εἰς δήλωσιν τοῦ πράγματος ὑπὸ τὸ ὁποῖον ὑπάρχει τι, ὅθεν ἐπὶ τόπου ἢ θέσεως, συχν. παρ’ Ὁμ., π.χ. ὑπὸ ποσσὶ Ἰλ. Β. 784, καὶ ἀλλαχοῦ πολλαχοῦ· ὑπὸ πλατανίστῳ Β. 307, πρβλ. Σ. 558· ὑπὸ Τμώλῳ κατὰ τὰς ὑπωρείας τοῦ Τμώλου, Β. 866, πρβλ. Ὀδ. Α. 186· ὑπὸ τῇ ἀκροπόλει Ἡρόδ. 6. 105· θανεῖν ὑπ’ Ἰλίῳ, ὑπὸ τὰ τείχη αὐτῆς, Εὐρ. Ἑκ. 764, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 860· εὔδειν ὑπὸ πέτρῃ Ὀδ. Ξ. 533· ὑπό τινι κατακλιθῆναι, ἀμέσως μετά τινα, κατωτέρω τινός, Πλάτ. Συμπ. 222Ε· ὑφ’ ἅρμασι, ὑπὸ τὸ ἅρμα, δηλ. ἐζευγμένος εἰς αὐτό, Ἰλ. Θ. 402, πρβλ. Σ. 244. 2) ἔτι καὶ μετὰ ῥημάτων κινήσεως κατὰ βραχυλογίαν, ὅπου μετὰ τὴν κίνησιν ἕπεται στάσις ὑποκάτω τινός, εἶσαν ὑπὸ φηγῷ, τὸν ἐπῆγαν καὶ τὸν ἔθεσαν ὑποκάτω φηγοῦ, Ε. 693· ἔζευξαν ὑφ’ ἅρμασιν... ἵππους Ὀδ. Η. 478, πρβλ. Ἰλ. Ω. 782· ὑπὸ δ’ ἄξοσιν... ἔπιπτον Π. 378, πρβλ. Ξεν. Κύρ. Παιδ. 3. 1. 37 δέμνι’ ὑπ’ αἰθούσῃ θέμεναι Ἰλ. Ω. 644. 3) ἐντεῦθεν φράσεις οἷαι αἱ ἑξῆς: ὑπὸ χερσί τινος δαμῆναι, ἁλῶναι Β. 374. 860, κ. ἀλλ.· ἐμῇς ὑπὸ χερσὶ δάμασσον Γ. 352· ὑπὸ δουρὶ δαμῆναι Ε. 653, κλπ.· ἔκπεσον ἵππων Ἀτρείδεω ὑπὸ χερσὶ Λ. 180· ὤλετο... ὑπὸ γαμφηλῇσι λέοντος Π. 489· πέπληγμαι δ’ ὑπαὶ δήγματι φοινίῳ Αἰσχύλ. Ἀγ. 1164· ἐν κονίῃσι πέσοιεν ὑπ’ ἀνδράσι Ἰλ. Ζ. 453· ὑπό τινι κτείνεσθαι Π. 490. ΙΙ. εἰς δήλωσιν τοῦ προσώπου ὑπὸ τὴν δύναμιν, ἐξουσίαν ἢ ἐπίδρασιν τοῦ ὁποίου γίνεταί τι, φέβεσθαι ὑπό τινι, φοβεῖσθαί τινα, Λ. 121· συχν. παρ’ Ὁμ. μετ’ ἀμεταβ. ἢ παθ. ῥημάτων, ἐφόβηθεν ὑφ’ Ἕκτορι Ο 637· ὁρμηθέντες ὑπὸ πληγῇσιν ἱμάσθλης Ὀδ. Ν. 82· ὑπὸ πομπῇ τινος βῆναι Ἰλ. Ζ. 171· ὦρτο δὲ κῦμα πνοιῇ ὕπο Ψ. 215 ὑπὸ λαίλαπι βέβριθε χθὼν Π. 384· τίκτειν, τίκτεσθαι ὑπό τινι Β. 714, 728, 742· πρβλ. ὑπευνάομαι. 2) εἰς δήλωσιν ὑποταγῆς ἢ ἐξαρτήσεως, ὑπό τινι, ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν τινός, δέδμητο δὲ λαὸς ὑπ’ αὐτῷ Ὀδ. Γ. 304, πρβλ. Ἰλ. Ι. 156· ὑπ’ ἀνδράσιν οἶκον ἔχουσι Ὀδ. Η. 68· καὶ παρ’ Ἀττ., εἶναι ὑπό τινι, εἶμαι ὑποτελής, ὑποκείμενος εἴς τινα, Θουκ. 1. 32· ὑφ’ ἑαυτῷ, μόνον ὑπὸ τὴν ἑαυτοῦ ἐξουσίαν, Ἡρόδ. 7. 11· τεθραμμένος ὑπό τινι, ὑπὸ τὴν φροντίδα καὶ ἐπιστασίαν τινός, Πλάτ. Πολ. 391C· ἔχειν ὑφ’ ἑαυτῷ, ἔχειν ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν αὐτοῦ, εἰς τὰς διαταγὰς αὐτοῦ, Ξεν. Κύρ. Παιδ. 2. 1, 26· τὰ θηρία τὰ ὑπὸ τοῖς ἀνθρώποις Πλάτ. Πολ. 563C· ὑπό τινι στρατεύεσθαι Πλουτ. Κικ. 44· - οὕτω καὶ βραχυλογικῶς, ἵνα... πάντα ὑπὸ Πέρσῃσι γένηται Ἡρόδ. 7. 11, πρβλ. Θουκ. 7. 64· ὑφ’ ἑαυτῷ ποιεῖσθαι Ἡρόδ. 7. 157. 3) ἐπὶ λογικῆς ὑποτάξεως πραγμάτων περιεχομένων ὑπὸ γενικήν τινα τάξιν, ἐργασίαι ὑπὸ ταῖς τέχναις Πλάτ. Συμπ. 205Β· τὰ ὑπὸ ταῖς γεωμετρίαις ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 511Β· ὄργανα... τὰ ὑπὸ τῇ μουσικῇ ὁ αὐτ. ἐν Ἱππ. Μείζ. 295D. 4) ὡς ἐν σημ. Α. Ι. 6, ὑπ’ αὐλητῆρι πρόσθ’ ἕκιον, προέβαινον ἐν συνοδίᾳ τῆς μουσικῆς τοῦ αὐλητοῦ, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 283· ὑπ’ αὐλῷ, ὑπὸ κήρυκι, φωτί, δᾳδί, λαμπάδι κλπ., Hemst. εἰς Λουκ. Νεκρ. Διαλ. 6. 6· ὑπὸ μάστιξι διορύττειν Πλούτ. 2. 470Ε· καὶ καθόλου, ἐπὶ περιστάσεων αἵτινες συμπαρακολουθοῦσιν, ἐξ ἁλός... εἶσι πνοιῇ ὑπὸ Ζεφύροιο Ὀδ. Δ. 402· ὑπὸ ῥάβδοις καὶ πελέκεσι κατιών, συνοδευόμενος ὑπὸ τῶν ῥαβδούχων, Πλουτ. Ποπλ. 10· ὑπὸ σκότῳ, νυκτὶ Αἰσχύλ. Ἀγ. 1030, Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 1022, κλπ.· ὑπὸ φωτὶ Πλουτ. Γάλβ. 14. - Δυνάμεθα νὰ παρατηρήσωμεν ὅτι πᾶσα σημασία τῆς ὑπὸ μετὰ δοτ. ὑπάρχει καὶ εἰς τὴν μετὰ γεν. σύνταξιν· ἀλλὰ πᾶσαι αἱ σημασίαι τῆς μετὰ γενικῆς συντάξεως δὲν ἀνήκουσιν εἰς τὴν μετὰ δοτ.· - παρὰ μεταγεν. εὕρηται ὡς ἁπλῆ περίφρ. τῆς δοτ., Ἰακωψ. Ἀνθ. Παλατ. σ. 69. Γ. ΜΕΤ’ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗΣ, ἐπὶ τόπου· εἰς δήλωσιν κινήσεως πρός τι καὶ ὑποκάτω αὐτοῦ συχν. παρ’ Ὁμ., ὑπὸ σπέος ἤλασε μῆλα, ἤλασε τὰ πρόβατα ὑπὸ τὸ σπήλαιον, δηλ. ἐντὸς αὐτοῦ, Ἰλ. Δ. 279· ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν Ὀδ. Γ. 383· ἰέναι ὑπὸ γαῖαν, δηλ. ἀποθανεῖν, Ἰλ. Σ. 333. νέεσθαι ὑπὸ ζόφον Ψ. 51, πρβλ. Ὀδ. Γ. 335· καί μιν ἐκείνη, ἐγχειρίδιον δοῦσα, κατακρύπτει ὑπὸ τὴν αὐτὴν θύρην, κατέκρυψεν αὐτὸν ὄπισθεν τῆς αὐτῆς θύρας, Ἡρόδ. 1. 12· παῖς ὣς ὑπὸ μητέρα, δύσκεν εἰς Αἴαντα Ἰλ. Θ. 271· ὅκως ἔωσι ὑπὸ τὸν πεζὸν στρατὸν τὸν σφέτερον Ἡρόδ. 9. 96· - ἡ γενικωτέρα σημασία τοῦ πρός τι, κατὰ τὴν εἴς τινα τόπον, διεύθυνσιν, εἶναι μεταγενεστέρα· διὸτι αἱ φράσεις ὑπὸ Τροίην Ὀδ. Δ. 146, ὑπὸ πτόλιν Ἰλ. Λ. 181, ὑπὸ τεῖχος Δ. 407, πρέπει νὰ ληφθῶσι κυριολεκτιῶς ἐν ἀναφορᾷ πρὸς τὴν ὑψηλὴν τοποθεσίαν τῆς πόλεως· οὕτως ὑπὸ δικαστήριον ἄγειν Ἡρόδ. 6. 72, 104 (πρβλ. 82) ἀναφέρεται πιθανῶς εἰς τὰς ὑψηλὰς ἕδρας τῶν δικαστῶν, (πρβλ. ὑπάγω Α. ΙΙ.) 2) ὡς ἡ ὑπὸ μετὰ δοτ. εἰς δήλωσιν ὅτι κεῖταί τι ἢ ἐκτείνεται ὑποκάτω τινός, ἄνευ τῆς ἐννοίας κινήσεως, Ἀρκαδίην ὑπὸ Κυλλήνης ὄρος Ἰλ. Β. 603, πρβλ. 824, Ὀδ. Β. 181, κλπ.· ὑπ’ ἠῶ τ’ ἠέλιόν τε, πανταχοῦ ὑπὸ τὸν ἥλιον, Ἰλ. Ε. 267· ὑπὸ τὴν ἄρκτον Ἡρόδ. 5. 10· τὸ ὑπὸ τὴν ἀκρόπολιν Θουκ. 2. 17· ὁ ὑπὸ γῆν εἶναι λεγόμενος Ἡρόδ. 7. 114, πρβλ. Ἰλ. Τ. 259· ― μέση δέ τις σημασία συνδυάζουσα τὰς δύο τελευταίας ὑπάρχει ἐν χωρίοις, οἷα τὰ ἑξῆς: ἁπαλὴν ὑπὸ δειρὴν Ἰλ. Γ. 371, πτῶσσον ὑπὸ κρημνοὺς Φ. 26, ἄλσος ὑπὸ σκιερὸν Ἑκατηβόλου Ἀπόλλωνος Ὀδ. Υ. 278 ― ὡσαύτως ὑπ. αὐγᾶς ὁρᾶν τι, ὑπὸ τὸ φῶς, Εὐρ. Ἑκ. 1154· κατακλίνεσθαι ὑπό τινα, κατωτέρω τινός, Λουκ. Συμπ. 9. 3) ἐπὶ τῆς λογικῆς ὑποτάξεως πραγμάτων τινῶν ὑπὸ μίαν τινὰ τάξιν, τῶν μὴ ὑπ’ ἄλληλα τεταγμέμων Ἀριστ. Κατηγ. 3, 3· οἱ ὑπὸ τὸ ψεῦδος τεταγμένοι, ὑπὸ τὴν κατηγορίαν τοῦ ψ. ..., Λουκ. πρὸς Ἀπαίδ. 20. ΙΙ. εἰς δήλωσιν ὑποταγῆς, ἐξαρτήσεως, ποιεῖσθαι ὑπὸ σφᾶς Θουκ. 4. 60, κλπ.· οἱ ὑπό τινα συχν. παρὰ Ξεν., κλπ. ΙΙΙ. ἐπὶ χρόνου, ὡς τὸ Λατ. sub, μόλις μετά..., ἔπειτα δὲ χαλαρώτερον, περίπου κατά..., σχεδὸν κατά..., ὑπὸ νύκτα, πρὸς τὴν νύκτα, κατὰ τὴν νύκτα, ὅτε ἐπῆλθε νύξ, πρβλ. Ἰλ. Χ. 102, Ἡρόδ. 6. 2· ὑπὸ ταῦτα, κατὰ τούτους περίπου τοὺς χρόνους, ὁ αὐτ. 1. 142· ὑπ’ αὐτὸν τὸν χρόνον ὅτε... Ἀριστοφ. Ἀχ. 139· ὑπὸ τὸν σεισμὸν Θουκ. 2. 27, πρβλ. 1. 100, Πλουτ. Ἀλέξ. 14· ἔτι δὲ καὶ ἐπὶ διαρκείας, πάνθ’ ὑπὸ μηνιθμόν, ἐν ὅσῳ ἐξηκολούθει ἡ μῆνις, καθ’ ὅλην τὴν διάρκειαν αὐτῆς, Ἰλ. Π. 202· ἐνίοτε μετὰ μετοχῆς, ὑπὸ τὸν νηὸν κατακαέντα, κατὰ τὸν χρόνον καθ’ ὃν κατεκάη ὁ ναός, Ἡρόδ. 1. 51· ὑπὸ τὴν κατάλυσιν τοῦ πολέμου, κατὰ τὸ τέλος τοῦ π., Ξεν. Ἀπομν. 2. 8, 1, πρβλ. Πλουτ. Μάρ. 46· ― οὕτως, ὑπὸ κύνα, ἂν καὶ ἡ φράσις αὕτη δυνατὸν νὰ ἀναφέρηται εἰς τὴν ἐπίδρασιν τοῦ κυνάστρου μᾶλλον ἢ εἰς τὴν ὥραν τοῦ ἔτους, Θεοφρ. περὶ Φυτ. Αἰτ. 1. 13, 3. IV. εἰς δήλωσιν μουσικῆς συμφωνίας, ὑπ. ὄρχησιν καὶ ᾠδὴν Πλάτ. Νόμ. 670Α· ὑπὸ αὐλὸν διαλέγεσθαι Ξεν. Συμπ. 6. 3. ― Παράβαλε Α. ΙΙ. 5, Β. ΙΙ. 4. V. ὑπό τι, ὡς ἐπίρρ., κατά τινα βαθμόν, κατά τι μέτρον, Λατ. aliqualenus, ταῦτ’ ἐστὶν ὑπό τι ἄτοπα Πλάτ. Γοργ. 493C, πρβλ. Φαῖδρον 242D ὑπό τι μικρὸν ἐπιθήκισα Ἀριστοφ. Σφ. 1290, κλπ. πρβλ. Ζ. ΙΙ. Δ. ΘΕΣΙΣ: ἡ ὑπὸ δύναται ἀείποτε νὰ ἐπιτάσσηται μετὰ τὴν οἰκείαν πτῶσιν, ὅτε δι’ ἀναστροφῆς γίνεται ὕπο. Συχνάκις χωρίζεται ἀπὸ τοῦ οὐσιαστ. δι’ ἄλλων παρεμπιπτουσῶν λέξεων, ὡς ἐν Ἰλ. Ε. 465, Ὀδ. Α. 131, Ε. 320. Ε. ὡς ἐπίρρ., ὑποκάτω, συχν. παρ’ Ὁμ.· μάλιστα ἐπὶ νεογνῶν εὑρισκομένων ὑπὸ τὸν μαστὸν τῆς μητρός, ἔνθα μοι ἵπποι δώδεκα θήλειαι, ὑπὸ δὲ ἡμίονοι ταλαεργοὶ Ὀδ. Δ. 636, Φ. 23. 2) ὀπίσω, Ἡρόδ. 7. 61· πρβλ. Γ. Ι. ΙΙ. ἀνεπαισθήτως, τοῖσι δὲ πᾶσιν ὑφ’ ἵμερον ὦρσε γόοιο Ἰλ. Ψ. 153, Ω. 507. ΙΙΙ. ὑπ’ ἐκ ἢ ὑπέκ, ἴδε ὑπέκ. ― Παρ’ Ὁμήρ. ὁ χωρισμὸς τῆς προθέσεως ἀπὸ τοῦ ῥήματος διὰ τμήσεως εἶναι λίαν συνήθης καὶ ἐνίοτε ἡ πρόθεσις ἕπεται, ὅτε καὶ πάσχει ἀναστροφήν, φυγὼν ὕπο νηλεὲς ἦμαρ Ὀδ. Ι. 17. Ζ. ΕΝ ΣΥΝΘΕΣΕΙ σημαίνει: Ι. ὑποκάτω, ἐπί τε στάσεως καὶ ἐπὶ κινήσεως, οἷον ὕπειμι, ὑποβαίνω, κτλ. 2) τὸ ἐπικεκαλυμμένον ἢ περιβεβλημένον ὑπό τινος πράγματος, οἷον ὑπάργυρος, ὑπόχρυσος. 3) τὴν ἐνέργειαν ἢ ἐπίδρασιν ὑφ’ ἣν γίνεταί τι εἰς δήλωσιν ὑποταγῆς, οἷον ὑποδαμνάω, ὑποδμώς, ὑφηνίοχος, πρβλ. ἐπὶ Η, ΙΙΙ. ΙΙ. τὸ ἐν μικρῷ βαθμῷ ὑπάρχον ἢ τὸ κατὰ μικρὸν γιγνόμενον, ὀλίγον τι, ὀλίγον, ὡς ἐν ταῖς λέξ. ὑποκινέω, ὑποδεής, ὑπόλευκος· ἀνεπαισθήτως, κατὰ τρόπον ἀνεπαίσθητον, ὡς ἡ Λατιν. πρόθεσις sub, οἷον ὑποθέω, ὑποθωπεύω, ὑποκορίζομαι.