πλάνη

English (LSJ)

ἡ,

A wandering, roaming, Hdt.1.30, 2.103, 116 : freq. in A.Pr., in sg., 622, 784, al.: in pl., τηλέπλανοι, πολύπλανοι πλάναι, 576(lyr.), 585(lyr.), cf. Ar.V.873 (lyr.). 2 discursive treatment, ἡ διὰ παντὸς διέξοδος καὶ π. Pl.Prm.136e; ἡ π. τοῦ λόγου Id.Lg.683a. II metaph., going astray, βίοτος ἀνθρώπων π. E.Fr. 659.8; π. καὶ ἄνοια Pl.Phd.81a; πλάνης ἔμπλεῳ Id.R.505c ; ἡ περὶ τὰ χρώματα π. τῆς ὄψεως the illusion, ib.602c; πολλὴν ἔχει . . πλάνην irregularity, Arist.EN1094b16 ; πολλὰς ἀπορίας ἔχει καὶ π. Id.de An. 402a21 ; ἡ κατὰ τὰς αἰσθήσεις π. Epicur.Nat.28 Fr.7; π. καὶ παραλογισμός Phld.Rh.1.30S., cf. Diog.Oen.33. 2 deceit, imposture, LXX Pr.14.8, Ev.Matt.27.64.

German (Pape)

[Seite 624] ἡ, wie ἄλη, 1) das Irren, Herumschweifen, die Irrfahrt; πῆ μ' ἄγουσι τηλέπλανοι πλάναι; Aesch. Prom. 577. 588; τέρμα τῆς ἐμῆς πλάνης δεῖξον, 625, u. öfter in diesem Stück; Elmsl. Soph. O. R. 67; Her. 1, 30 u. Sp., wie Arist. eth. 1, 3; auch Abschweifung, Digression, Plat. Parm. 135 e Legg. III, 683 a. – 2) übertr., Irrthum, πλάνης καὶ ἀνοίας ἀπηλλαγμένη Plat. Phaed. 81 a, u. öfter.

Greek (Liddell-Scott)

πλάνη: [ᾰ], ἡ, ὡς τὸ ἄλη, περιπλάνησις, Ἡρόδ. 1. 30., 2. 103, 116· συχνὸν παρ’ Αἰσχύλ. Πρ., καθ’ ἑνικ., 622, 784, κ. ἀλλ.· ἐν τῷ πληθ., τηλέπλανοι, πολύπλανοι πλάναι 576, 585, Ἀριστοφ. Σφ. 873· πρβλ. Elmsl. εἰς Σοφ. Ο. Τ. 67. 2) παρέκβασις, Πλάτ. Παρμ. 136Ε· ἡ πλάνη τοῦ λόγου ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 683Α. ΙΙ. μεταφορ., παραπλάνησις, ἀποπλάνησις, ἀπάτη, Λατ. error, βίοτος ἀνθρώπων πλάνη Εὐρ. Ἀποσπ. 660. 8· πλ. καὶ ἄνοια Πλάτ. Φαίδων 81Α· πλάνης ἔμπλεον ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 505C· ἡ περὶ τὰ χρώματα πλ. τῆς ὄψεως, ἡ ὀπτικὴ ἀπάτη, αὐτόθι 602C· τοσαύτην... ἔχει πλάνην, ἀνωμαλίαν, ἀταξίαν, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 1. 3, 2· πολλὰς ἀπορίας ἔχει καὶ πλ. ὁ αὐτ. π. Ψυχῆς 1. 1, 4.

French (Bailly abrégé)

ης (ἡ) :
1 course errante;
2 erreur, égarement de l’esprit;
3 déviation, irrégularité.
Étymologie: R. Πλαν, errer.

English (Strong)

feminine of πλάνος (as abstractly); objectively, fraudulence; subjectively, a straying from orthodoxy or piety: deceit, to deceive, delusion, error.

English (Thayer)

πλάνης, ἡ, a wandering, a straying about, whereby one, led astray from the right way, roams hither and thither (Aeschylus (Herodotus), Euripides, Plato, Demosthenes, others). In the N. T. metaphorically, mental straying, i. e. error, wrong opinion relative to morals or religion: Winer s Grammar, 189 (177) and) see ἐκχέω, b. at the end); error which shows itself in action, a wrong mode of acting: πλάνη ὁδοῦ τίνος (R. V. error of one's way i. e.) the wrong manner of life which one follows, πλάνη ζωῆς, error, equivalent to that which leads into error, deceit, fraud: Matthew 27:64.

Greek Monolingual

(I)
η, ΝΜΑ πλανώμαι
1. η κατάσταση και το αποτέλεσμα του πλανώμαι, άσκοπη μετακίνηση σε διάφορους τόπους, περιπλάνηση
2. κατάσταση που παραπλανά, που εξαπατά (α. «πικρών ονείρων πλάνη», Γρυπ.
β. «πλάνης καὶ ἀνοίας... καὶ τῶν ἄλλων κακῶν τῶν ἀνθρωπείων ἀπηλλαγμένη», Πλάτ.)
3. απατηλή αντίληψη, εσφαλμένη κρίση, σφαλερή γνώμη, λάθος (α. «έπεσε θύμα δικαστικής πλάνης» β. «πολλὰς ἀπορίας ἔχει καὶ πλάνας», Αριστοτ.)
4. φρ. (στην Καινή Διαθήκη) «καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης» — λέγεται για να δηλώσει ότι όταν κανείς σφάλει για δεύτερη φορά σχετικά με ένα θέμα, διαπράττει βαρύτερο σφάλμα από ό,τι την πρώτη
νεοελλ.
1. (νομ.) ακούσια εσφαλμένη αντίληψη ή άγνοια περιστατικών, που λόγω της σπουδαιότητάς τους επηρεάζουν την κατάρτιση δικαιοπραξίας
2. (φιλοσ.) (με ενεργητική σημ.) η ενέργεια του πνεύματος που θεωρεί αληθινό εκείνο που είναι εσφαλμένο, και αντιστρόφως
3. διάθεση ή ενέργεια που αποσκοπεί στην παραπλάνηση, στην εξαπάτηση, στο ξεγέλασμα («α, ναι, φυλάξου, αγάπη μου του κόσμου από την πλάνη», Σολωμ.)
4. φρ. α) «πραγματική πλάνη»
(ποιν. δίκ.) πλάνη ως προς τα πραγματικά περιστατικά του εγκλήματος, λ.χ. παίρνω το παλτό του Α νομίζοντας ότι είναι δικό μου, η οποία έχει ως συνέπεια την ατιμωρησία του δράστη, εκτός και αν οφείλεται σε αμέλεια, οπότε ο δράστης τιμωρείται αναλόγως
β) «νομική πλάνη»
(ποιν. δίκ.) πλάνη ως προς την ύπαρξη δικαιώματος που αίρει το αξιόποινο και έχει ως συνέπεια την ατιμωρησία του δράστη, υπό την προϋπόθεση ότι η πλάνη είναι συγγνωστή
μσν.-αρχ.
(με θρησκ. και ηθ. σημ.) δοξασία παραπλανητική της αλήθειας («ἐκ τούτου γινώσκομεν τὸ πνεῡμα τῆς ἀληθείας καὶ τὸ πνεῡμα τῆς πλάνης», ΚΔ)
αρχ.
1. (γενικά) εξαπάτηση
2. εκτροπή, παρέμβαση («τοσόνδε πλεονεκτοῦμεν τῇ πλάνῃ τοῦ λόγου», Πλάτ.)
3. (με ειδική σημ.) απάτη τών αισθήσεων («διὰ τὴν περὶ τὰ χρώματα αὖ πλάνην τῆς ὄψεως», Πλάτ.)
4. αυταπάτη («ἄνοια δὲ ἀφρόνων ἐν πλάνη», ΠΔ)
5. αταξία, ανωμαλία
6. ηθικό παράπτωμα.
(II)
και πλάνια, η, Ν
1. (μηχανολ.) εργαλειομηχανή κοπής κατάλληλη για την κατεργασία επίπεδων μεταλλικών επιφανειών, με κύριο διακριτικό γνώρισμά της την ευθύγραμμη παλινδρομική σχετική κίνηση μεταξύ κοπτικού εργαλείου και της υπό κατεργασία επιφάνειας
2. (ξυλουργ.) κοπτικό εργαλείο στερεωμένο σε κορμό που χρησιμοποιείται για την εξομάλυνση και λείανση ξύλινων επιφανειών, μεγάλο ροκάνι.
[ΕΤΥΜΟΛ. < λατ. plana «ροκάνι»].

Greek Monotonic

πλάνη: [ᾰ], ἡ όπως το ἄλη·
I. 1. περιπλάνηση, περίπατος, σε Ηρόδ., Αισχύλ.
2. παρεκτροπή, σε Πλάτ.
II. μεταφ., παραπλάνηση, σφάλμα, στον ίδ. κ.λπ.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πλάνη -ης, ἡ [~ πλανάω] omzwerving; overdr.. π. τοῦ λόγου uitweiding Plat. Lg. 683a. dwaling, vergissing:; π. καὶ ἄνοια vergissing en dwaasheid Plat. Phaed. 81a; onzekerheid; Aristot. EN 1094b16; bedrog. NT Mt. 27.64.

Russian (Dvoretsky)

πλάνη: (ᾰ) ἡ1) блуждание, скитание, странствование (πολύπλανοι πλάναι Aesch.);
2) отклонение, отступление (ἡ π. τοῦ λόγου Plat.);
3) заблуждение, ошибка (π. καὶ ἄνοια Plat.): ἡ π. τῆς ὄψεως Plat. обман зрения;
4) неопределенность, неустойчивость: διαφορὰ καὶ π. (τῶν καλῶν) Arst. многоообразие и шаткость (представлений) прекрасного;
5) обольщение (μισθοῦ NT);
6) обман (καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη π. χείρων τῆς πρώτης NT).

Middle Liddell

πλά˘νη, ἡ,
I. like ἄλη, a wandering, roaming, Hdt., Aesch.
2. a digression, Plat.
II. metaph. a going astray, error, Plat., etc.