ὅμοιος: Difference between revisions
τὸ γὰρ πράττειν τοῦ λέγειν καὶ χειροτονεῖν ὕστερον ὂν τῇ τάξει, πρότερον τῇ δυνάμει καὶ κρεῖττόν ἐστιν (Demosthenes 3.15) → for action, even though posterior in the order of events to speaking and voting, is prior in importance and superior
(Bailly1_4) |
(strοng) |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>ion. et anc. att.</i> [[ὁμοῖος]];<br />α, ον :<br /><b>I.</b> semblable ; <i>d’où</i><br /><b>1</b> de même nature : αἰεὶ τὸν ὁμοῖον [[ἄγει]] θεὸς [[ὡς]] τὸν ὁμοῖον OD toujours la divinité pousse le semblable vers le semblable (<i>cf. fr.</i> qui se ressemble s’assemble) ; τὸ ὁμοῖον ἀνταποδιδόναι, <i>ou</i> τὴν ὁμοίην (<i>s.e.</i> [[δίκην]] <i>ou</i> χάριν) διδόναι, <i>ou</i> ἀποδιδόναι HDT rendre la pareille ; ὁμοῖον [[ἡμῖν]] [[ἔσται]] HDT ce sera pour nous la même chose, cela aura le même résultat pour nous ; [[ἐν]] [[τῷ]] ὁμοίῳ THC, [[ἐκ]] [[τοῦ]] ὁμοίου THC de la même façon, de même ; [[ἐν]] [[τῷ]] ὁμοίῳ στρατεύεσθαι THC combattre à armes égales, <i>càd</i> dans des conditions semblables ; [[ὁμοίϊος]] <i>épq.</i> [[πόλεμος]] IL combat dans lequel les deux parties sont également fortes;<br /><b>2</b> <i>syn. de</i> ὁ [[αὐτός]], le même, la même;<br /><b>3</b> qui concerne tous également, <i>càd</i> général, commun : [[γῆρας]] ὁμοίϊον IL la vieillesse commune à tous les hommes, que tous ont également à attendre ; [[ὁμοίϊος]] [[θάνατος]] OD la mort qui attend tout le monde également;<br /><b>4</b> qui s’accorde avec, qui s’adapte à, qui convient à, conforme à : ἧ πάνθ’ ὁμοῖα [[πᾶς]] ἀνὴρ [[αὑτῷ]] πονεῖ SOPH chacun fait ce qui lui plaît, ce qui est conforme à son caractère <i>ou</i> à sa situation;<br /><b>5</b> égal à, de même force, de même valeur que, τινι ; <i>particul.</i> égal en droits : [[οἱ]] ὅμοιοι XÉN les égaux, <i>càd</i> les citoyens qui avaient le droit de participer à tous les emplois et à l’administration de l’État (<i>cf. fr.</i> les pairs);<br /><b>6</b> qui a les mêmes sentiments <i>ou</i> la même façon de penser que, qui s’accorde avec, τινι;<br /><b>7</b> qui reste toujours le même, qui ne change pas, immuable;<br /><i>En ces divers sens</i>, [[ὅμοιος]] <i>se construit</i>;<br /><b>1</b> • avec le dat. : κόμαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖαι IL des cheveux semblables à ceux des Grâces, <i>litt.</i> comme les Grâces;<br /><b>2</b> • avec l’acc. : [[δέμας]] ἀθανάτοισιν [[ὅμοιος]] OD semblable par la stature aux immortels;<br /><b>3</b> • avec [[οἷος]] <i>ou</i> οἷόσπερ : [[ταῦτα]] [[ὅμοιος]] [[εἶ]] οἶόσπερ καὶ [[τἄλλα]] XÉN tu es sur ce point absolument comme sur les autres;<br /><b>4</b> • suivi de [[καί]] : γνώμῃσι [[ἐχρέοντο]] ὁμοίῃσι καὶ [[σύ]] HDT ils avaient la même opinion que toi;<br /><b>III.</b> <i>neutre adv.</i> • ὅμοιον, <i>plur. neutre</i> • ὁμοῖα, de même que, <i>avec le dat. ou avec</i> [[καί]];<br /><i>Cp.</i> ὁμοιότερος, <i>Sp.</i> ὁμοιότατος.<br />'''Étymologie:''' [[ὁμός]], cf. <i>lat.</i> similis. | |btext=<i>ion. et anc. att.</i> [[ὁμοῖος]];<br />α, ον :<br /><b>I.</b> semblable ; <i>d’où</i><br /><b>1</b> de même nature : αἰεὶ τὸν ὁμοῖον [[ἄγει]] θεὸς [[ὡς]] τὸν ὁμοῖον OD toujours la divinité pousse le semblable vers le semblable (<i>cf. fr.</i> qui se ressemble s’assemble) ; τὸ ὁμοῖον ἀνταποδιδόναι, <i>ou</i> τὴν ὁμοίην (<i>s.e.</i> [[δίκην]] <i>ou</i> χάριν) διδόναι, <i>ou</i> ἀποδιδόναι HDT rendre la pareille ; ὁμοῖον [[ἡμῖν]] [[ἔσται]] HDT ce sera pour nous la même chose, cela aura le même résultat pour nous ; [[ἐν]] [[τῷ]] ὁμοίῳ THC, [[ἐκ]] [[τοῦ]] ὁμοίου THC de la même façon, de même ; [[ἐν]] [[τῷ]] ὁμοίῳ στρατεύεσθαι THC combattre à armes égales, <i>càd</i> dans des conditions semblables ; [[ὁμοίϊος]] <i>épq.</i> [[πόλεμος]] IL combat dans lequel les deux parties sont également fortes;<br /><b>2</b> <i>syn. de</i> ὁ [[αὐτός]], le même, la même;<br /><b>3</b> qui concerne tous également, <i>càd</i> général, commun : [[γῆρας]] ὁμοίϊον IL la vieillesse commune à tous les hommes, que tous ont également à attendre ; [[ὁμοίϊος]] [[θάνατος]] OD la mort qui attend tout le monde également;<br /><b>4</b> qui s’accorde avec, qui s’adapte à, qui convient à, conforme à : ἧ πάνθ’ ὁμοῖα [[πᾶς]] ἀνὴρ [[αὑτῷ]] πονεῖ SOPH chacun fait ce qui lui plaît, ce qui est conforme à son caractère <i>ou</i> à sa situation;<br /><b>5</b> égal à, de même force, de même valeur que, τινι ; <i>particul.</i> égal en droits : [[οἱ]] ὅμοιοι XÉN les égaux, <i>càd</i> les citoyens qui avaient le droit de participer à tous les emplois et à l’administration de l’État (<i>cf. fr.</i> les pairs);<br /><b>6</b> qui a les mêmes sentiments <i>ou</i> la même façon de penser que, qui s’accorde avec, τινι;<br /><b>7</b> qui reste toujours le même, qui ne change pas, immuable;<br /><i>En ces divers sens</i>, [[ὅμοιος]] <i>se construit</i>;<br /><b>1</b> • avec le dat. : κόμαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖαι IL des cheveux semblables à ceux des Grâces, <i>litt.</i> comme les Grâces;<br /><b>2</b> • avec l’acc. : [[δέμας]] ἀθανάτοισιν [[ὅμοιος]] OD semblable par la stature aux immortels;<br /><b>3</b> • avec [[οἷος]] <i>ou</i> οἷόσπερ : [[ταῦτα]] [[ὅμοιος]] [[εἶ]] οἶόσπερ καὶ [[τἄλλα]] XÉN tu es sur ce point absolument comme sur les autres;<br /><b>4</b> • suivi de [[καί]] : γνώμῃσι [[ἐχρέοντο]] ὁμοίῃσι καὶ [[σύ]] HDT ils avaient la même opinion que toi;<br /><b>III.</b> <i>neutre adv.</i> • ὅμοιον, <i>plur. neutre</i> • ὁμοῖα, de même que, <i>avec le dat. ou avec</i> [[καί]];<br /><i>Cp.</i> ὁμοιότερος, <i>Sp.</i> ὁμοιότατος.<br />'''Étymologie:''' [[ὁμός]], cf. <i>lat.</i> similis. | ||
}} | |||
{{StrongGR | |||
|strgr=from the [[base]] of [[ὁμοῦ]]; [[similar]] (in [[appearance]] or [[character]]): [[like]], + [[manner]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 17:51, 25 August 2017
English (LSJ)
or (as in Hom., Ion., and old Att.) ὁμοῖος, α, ον (cf. ἐρῆμος, ἑτοῖμος) : later Ep. also ὁμοίιος (B, q.v.) ; Aeol. ὔμοιος Theoc.29.20 (Adv.
A -ως IG12(2).69a6) ; Arc. ὑμοῖος Schwyzer665A15 (Orchom., iv B.C.) : (ὁμός) :—like, resembling, ὡς αἰεὶ τὸν ὁ. ἄγει θεὸς ὡς τὸν ὁ. 'birds of a feather flock together', Od.17.218 ; ὁ ὅ. τῷ ὁ. Pl.Grg.510b ; ὁ ὅ. ὡς τὸν ὅ. Arist.EN1155a34 ; τὸ ὅ. τῷ ὁ. φίλον ib.1165b17, v. infr. 6 ; ὡς ἐπὶ τῶν ὁ. as in similar cases (of persons), BGU79.18 (ii A.D.), etc. : Comp. -ότερος more like, Pl.Phd.79b : Sup. -ότατος most like, Hdt.2.92, S.Ant.833 (lyr.), etc. 2 the same, ἄμφω γὰρ πέπρωται ὁμοίην γαῖαν ἐρεῦσαι Il.18.329 ; χρὼς οὐκέθ' ὁ. Od.16.182 ; hence (sc. ἑαυτῷ), always the same, unchanging, αἰεὶ πόδας καὶ χεῖρας ὁμοῖοι Hes.Op.114 ; ὅ. τὴν γνώμην the same as ever, Antipho 5.76 ; γνῶμαι πρὸς τοὺς αὐτοὺς κινδύνους ὁμοῖαι Th.2.89 ; ἀεὶ ὅ. εἶ, ὦ Ἀπολλόδωρε Pl.Smp.173d ; ἓν καὶ ὅ. one and the same, Id.Phdr.271a. 3 equal in force, a match for one, Il.23.632, Hdt.9.96. 4 of things, suiting, according with, πολλά τε καὶ ὅ. ἑαυταῖς Id.R.549e ; ὅ. τῇ φύσει Ar.Th.167. 5 ὁμοῖον ἡμῖν ἔσται it will be all the same, all one to us, Hdt.8.80 ; σὺ δ' αἰνεῖν εἴτε με ψέγειν θέλεις, ὁμοῖον A.Ag.1404, cf. 1239, E.Supp.1069 ; ἐν τῷ ὁ. καθειστήκει Th.2.49. 6 τὸ ὅ. ἀνταποδιδόναι give 'tit for tat', Hdt.1.18 ; so τὴν ὁμοίην (sc. δίκην, χάριν) ἀποδιδόναι τινί Id.4.119, 6.21,62 ; τὴν ὁ. φέρεσθαι παρά τινος to have a like return made one, ibid. ; ἐπ' ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ, v. ἴσος 11.2. 7 ἐν ὁμοίῳ ποιεῖσθαί τι hold a thing in like esteem, Id.7.138,8.109. 8 ἐκ τοῦ ὁ. in like fashion, likewise, Th.6.78,87 ; ἐκ τῶν ὁ. ceteris paribus, Pl.Phdr.243d ; on equal terms, in fair fight, A.Ag.1423 ; so ἐν τῷ ὁ. στρατεύεσθαι καὶ ὅτε . . as when... Th.6.21, etc. II of the same rank or station, Hdt.1.134 ; γαμεῖν ἐκ τῶν ὁ. Cleobul. ap. Stob.3.1.172, POxy.124.2 (iii A.D.), PSI 2.120.33 (iv A.D.?) : hence οἱ ὅμοιοι, in aristocratic states, peers, all citizens who had equal right to hold state-offices, esp. at Sparta, X.HG 3.3.5, Lac.13.1,7, Arist.Pol.1306b30 ; Περσέων ὁμοίους τοῖσι πρώτοισι δυώδεκα Hdt.3.35. III Geom., of figures, similar, Euc.6 Def.1, 3 Def.11, al. ; of angles, similar, i.e. equal, Arist.Cael.296b20,297b19, 311b34, cf. Thalesap.Procl.in Euc.1p.251F. 2 of Numbers, square, the product of two equal factors, Plot.6.2.21 ; cf. ἀνόμοιος 2. B Construction : 1 abs., freq. in Hom., etc. (v. supr.). 2 c. dat. of the person or thing which another resembles : so always in Hom., Hes., and usu. in Hdt. and Att. (v. supr.) : but sts. c. gen., τοῖσι τούτων ὁμοίοις χύμασι v.l. in Hp.Art.12 (DielsZtschr.f.vergl. Sprachf.47.200), v. l. in Hdt.3.37 and Pl.R.472d ; τουτέων οὐκ ἔστιν ἄλλο ἔθνος ὁμοίας τὰς κεφαλὰς ἔχον οὐδέν (ellipt. as in b. infr.) Hp. Aër.14 ; ὁ λεκτικὸς πῇ μὲν ὅμοιος Ἡροδότου, πῇ δὲ ἐνδεέστερος D.H. Pomp.4 ; ὁμοία ἀνδριάντος Dion.Byz.53 ; ὅμοιον ἱέρακος Cyran.22, cf. 12. b ellipt. phrases, κόμαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖαι, for κόμαι ταῖς τῶν Χαρίτων ὁμοῖαι, Il.17.51 ; οὔ τις ὁμοῖα νοήματα Πηνελοπείῃ ᾔδη, for τοῖς τῆς Πηνελοπείης, Od.2.121 : also in Prose, ἅρματα ὅ. ἐκείνῳ, for τοῖς ἐκείνου, X.Cyr.6.1.50 ; ὁμοίαν ταῖς δούλαις ἐσθῆτα, for τῇ τῶν δουλῶν, ib.5.1.4 ; cf. ἴσος 1.1, συγγενής 111.2. 3 c. acc. of that in which a person or thing resembles another, ἀθανάτῃσι φυὴν καὶ εἶδος ὁμοίη Od.6.16, cf. 3.468, Il.5.778 ; ὀργὴν ὁ. τῷ κάκιστ' αὐδωμένῳ A.Th.678, cf. S.Aj.1153, etc. : also with Preps., ὁμοῖοι ἐν πολέμῳ Il.12.270 ; ἐς φύσιν οὐδὲν ὁ. Batr.32 ; ὅ. τινὶ πρός τι X.Cyn.5.29 ; but οὐδὲν ὁμοῖον ἦν μοι πρὸς τοῦτον I had nothing in common with him, Is. 8.26. 4 c. inf., θείειν ἀνέμοισιν ὁμοῖοι like the winds in running, Il. 10.437 ; τῷ οὔ πώ τις ὁμοῖος κοσμῆσαι ἵππους like him to marshal or in marshalling horses, 2.553, cf. 14.521 ; ὅμοιοι ἦσαν θαυμάζειν (s. v.l., θαυμάζοντες codd. dett.) X.An.3.5.13. b ὅμοιον εἰπεῖν approximately, Men.Epit.548. 5 folld. by a Relat., ὁμοίη, οἵην με τὸ πρῶτον ἐν ὀφθαλμοῖσι νόησας like as when thou saw'st me first, h.Ven. 178 ; ὅμοιον... οἷόνπερ τὸ τῶν ποταμῶν X.HG4.2.11, cf. Hier.7.5, Cyr.6.1.37 : folld. by ὅσπερ, Id.An.5.4.34 ; by ὥσπερ, ὁ. ἀτμὸς ὥσπερ ἐκ τάφου πρέπει A.Ag.1311, cf. X.Smp.4.37 ; by ὥστε, E.Or.697 ; v. infr. c. 6 folld. by καί (='as'), γνώμῃσι ἐχρέωντο ὁμοίῃσι καὶ σύ Hdt.7.50, cf. Th.1.120, Pl.Cri.48b, Tht.154a ; οὐδέν τι γενόμενος ἐς Ἀχαιοὺς ὅμοιος [ἢ] καὶ Καλλίστρατος . . Paus.7.16.4 ; v. καί A. 111. C Adv., freq. in the neut. sg. and pl. ὅμοιον, ὅμοια (older ὁμοῖον, ὁμοῖα) in like manner with, c. dat., ὁμοῖα τοῖσι μάλιστα 'second to none', Hdt.3.8, cf. Th.7.29 ; ὁμοῖα τοῖσι πλουσιωτάτοισι Hdt.3.57 ; ὅμοιον μουσίσδει . . ταῖσιν ἀηδονίσι Theoc.8.37 : folld. by a relat. Partic., ὁμοῖον ὥστε . . even as, S.Ant.587 (lyr.) ; ὁ. ὡς εἰ . . Pl.Lg.628d ; ὁμοῖα καὶ βοῦς ἐργάτης S.Fr.563. 2 alike, ὅμοια χέρσον καὶ θάλασσαν ἐκπερῶν A.Eu.240. II regul. Adv. ὁμοίως in like manner with, c. dat., Hdt.1.32, al. ; τοῖς μάλισθ' ὁ. D.Ep.2.24 : folld. by a relat. Partic., ὁ. ὡς εἰ . . Hdt.1.155 ; ὁ. ὥσπερ . . X.Cyr.1.4.6 ; ὁ. καὶ . . Hdt. 7.86, 8.60.β' : abs., ὁ. δέ and in like manner, PEleph.15.1 (iii B. C.), etc. 2 alike, equally, Pi.P.9.78, Hdt.7.100 ; Δαναοῖσι Τρωσί θ' ὁ. A.Ag.67 (anap.) ; λέγειν . . σιγᾶν θ' ὁ. Id.Eu.278, etc. ; τῷ νῷ θ' ὁ. κἀπὸ τῆς γλώσσης S.OC936 ; ὁ. μὲν... ὁ. δὲ . . Pl.Prt.319d ; ὁ. ἀμφοῖν ἀκροάσασθαι D.18.2 ; ὁ. ἔχειν to be uniform, Arist.Ph.261b25 : prov., οὐδ' ὅκου χώρης οἱ μῦς ὁ. τὸν σίδηρον τρώγουσιν like any other food, Herod. 3.76 (but perh. all alike, cf. Ar.Eq.1296 cod. R, Th.5.15 (s. v.l.), Plu.2.763c) : Comp. -ότερον AP11.233 (Lucill.) : Sup. -ότατα Ar.Fr. 281.
Greek (Liddell-Scott)
ὅμοιος: ἢ (ὡς παρ’ Ὁμ. Ἴωσι καὶ τῇ Ἀρχαίᾳ Ἀττ.) ὁμοῖος, α, ον, (πρβλ., ἐρῆμος, ἑτοῖμος)· παρ’ Ἀττ. συχν. ος, ον· παρ’ Ἐπικ. ὑπάρχει καὶ τύπος, ὁμοίϊος, ὃ ἴδε· οὐδὲν θηλυκ. εἶναι ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. καὶ Ἡσ.· Αἰολ. ὕμοιος Θεόκρ. 29. 20· (ὁμός)· - ὡς καὶ νῦν, ὅμοιος, Λατ. similis, Ὅμ., κτλ.· παροιμ., ὡς αἰεὶ τὸν ὁμοῖον ἄγει θεὸς ὡς τὸν ὁμοῖον, «ὅμοιος εἰς τὸν ὅμοιον», Ὀδ. Ρ. 218· οὕτω, ὁ ὅμοιος τῷ ὁμοίῳ Πλάτ. Γοργ. 510Β· ὁ ὁμ. ὡς τὸν ὅμ. Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 8. 1. 6· τὸ ὅμ. τῷ ὁμ. φίλον αὐτόθι 9. 3, 3· ἴδε κατωτ. 7. - συκρ. ὁμοιότερος, Πλάτ. Φαίδων 79Β· ὑπερθ. -ότατος, Ἡρόδ. 2. 92, Σοφ. Ἀντ. 833, Πλάτ., κτλ. 2) ὡσαύτως ἐπὶ ἐντελοῦς συμφωνίας ἢ ὁμοιότητος, = ὁ αὐτός, Ἱλ. Σ. 329, Ὀδ. ΙΙ. 182· ὅμοιος τὴν γνώμην, ἀμετάβλητος, ὁ αὐτός, «ὁ ἴδιος», Ἀντιφῶν 138, 19· ἔν καὶ ὅμ., ἓν καὶ τὸ αὐτό, Πλάτ. Φαῖδρ. 271Α. 3) οὗ μετέχουσιν ἀμφότεροι ἐπ’ ἴσης, δηλ. κοινός, νεῖκος ὁμ., ἀμοιβαία διαμάχη, Ἰλ. Δ. 444· ὁμ. πόλεμος, καθ’ ὃν ἕκαστος λαμβάνει μέρος, συχν. παρ’ Ὁμ.· γῆρας ὁμ., οὗ μετέχουσι πάντες ἐξ ἴσου, κοινὸν πᾶσι. Ἰλ. Δ. 315· θάνατος Ὀδ. Γ. 236· μοῖρα Ἰλ. Σ. 120· πότμος Πινδ. Ν. 10. 107· πρβλ. κοινός, Λατ. communis. 4) ἰσοδύναμος, ἰσόπαλος, ἱκανὸς ἀνίπαλος, Λατ. par, Ἰλ. Ψ. 632, Ἡρόδ. 9. 96. 5) ὅμοιος τὸν νοῦν ἢ τὴν θέλησιν, συμφωνῶν μετά τινος, τινι Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 180· - ἐντεῦθεν ἐξυπακουομ. τοῦ ἑαυτῷ) ἀείποτε ὁ αὐτός, ἀμετάβλητος, αἰεὶ πόδας καὶ χεῖρας ὁμοῖοι αὐτόθι 114· ὅμοιός εἰμι πρὸς τοὺς αὐτοὺς κινδύνους Θουκ. 2. 89· ἀεὶ ὅμοιος εἶ, ὦ Ἀπολλόδωρε Πλάτ. Συμπ. 173D· - ὡσαύτως ἐπὶ πραγμάτων, ἁρμόζων, σύμφωνος πρός τι, ἦ πάνθ’ ὁμοῖα πᾶς ἀνὴρ αὐτῷ πονεῖ Σοφ. Αἴ. 1366, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 549Ε· ὅμοια τῇ φύσει Ἀριστοφ. Θεσμ. 167. 6) ὁμοῖον ἡμῖν ἒσται, θὰ εἶναι τὸ αὐτό, ἀδιάφορον εἰς ἡμᾶς, Λατ. perinde erit, Ἡρόδ. 8. 80 σὺ δ’ αἰνεῖν εἴτέ με ψέγειν θέλεις, ὁμοῖον Αἰσχύλ. Ἀγ. 1403, πρβλ. 1239, Εὐρ. Ἱκέτ. 1069· οὕτως, ἐν τῷ ὁμ. καθειστήκει Θουκ. 2. 49. 7) τὸ ὁμοῖον ἀνταποδιδόναι, τὰ ἴσα, Λατ. par pari referre, Ἡρόδ. 1. 18· οὕτω, τὴν ὁμοίην (ἐξυπακ. δίκην, χάριν) διδόναι ἢ ἀπεδιδόναι τινὶ ὁ αὐτ. 4. 119., 6. 21· ἀλλά, τὴν ὁμοίην φέρεσθαι παρά τινος, λαμβάνειν τὸ αὐτὸ παρά τινος εἰς ἀνταπόδοσιν, ὁ αὐτ. 6. 62· ἐπ’ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ, ἴδε ἴσος ΙΙ. 2. 8) ἐν ὁμοίῳ ποιεῖσθαί τι, θεωρεῖν τι ἐξ ἴσου ἔντιμον, Ἡρόδ. 7. 138., 8. 109. 9) ἐκ τοῦ ὁμοίου, ὡς τὸ ὁμοίως, Θουκ. 6. 78, 87· οὕτως, ἐκ τῶν ὁμοίων Πλάτ. Φαῖδρ. 2431)· ἀλλά, ἐκ τῶν ὁμ., ὡσαύτως, μὲ ὅμοια πλεονεκτήματα, ἐν ἴσῳ ἀγῶνι, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1423· οὕτως, ἐν τῷ ὁμ. στρατεύεσθαι Θουκ. 6. 21, κτλ. ΙΙ. τῆς αὐτῆς τάξεως ἢ θέσεως, Ἡρόδ. 1. 134· ἐντεῦθεν, οἱ ὅμοιοι, ἐν ἀριστοκρατουμέναις πόλεσιν, οἱ εὐγενεῖς, πάντες οἱ πολῖται ὅσοι εἶχον ἴσον δικαίωμα νὰ κατέχωσιν δημόσια ὑπουργήματα (ὡς ὁ λαὸς ἅπας ἐν ταῖς δημοκρατουμέναις), μάλιστα ἐν Σπάρτῃ, Ξεν. Ἑλλ. 3. 3, 5, Λακ. 13, 1 καὶ 7, Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 7, 3., 5. 8, 5· πρβλ. ὁμότιμος. Β. Σύνταξις: 1) ἡ λέξις κεῖται πολάκις ἀπολ., ὡς παρ’ Ὁμήρῳ, κλ. 2) τὸ πρόσωπον ἢ πρᾶγμα πρὸς ὃ ἕτερον εἶναι ὅμοιον τίθεται κατὰ δοτ., ὡς τὸ Λατ. similis, οὕτω δὲ ἀείποτε παρ’ Ὁμ. καὶ Ἡσ., καὶ συνηθέστατα παρ’ Ἡρόδ. καὶ Ἀττ.· ἀλλ’ ἐνίοτε ὡς τὸ Λατ. similis, κατὰ γεν., ἥτις δύναται νὰ δικαιολογηθῇ ὡς ἐκ τῆς συγκριτικῆς ἢ παραθετικῆς σημασίας τοῦ ὅμοιος, Ἡρόδ. 3. 37, Πινδ. Π. 2. 88, Πλάτ. Πολ. 472D. - Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες συχνάκις μεταχειρίζονται ἐλλειπτ. φράσεις: κόμαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖα ἀντί, κόμαι ταῖς Χαρίτων ὁμοῖαι, Ἰλ. Ρ. 51· οὔτις ὁμοῖα φρονήματα Πηνελοπείῃ ᾔδη, ἀντὶ, τοῖς Πηνελοπείης, Ὀδ. Β. 121· οὐχὶ σπανίως παρὰ τοῖς πεζογράφοις, οἷον, ἅρματα ὅμοια ἐκείνῳ, ἀντὶ, τοῖς ἐκείνου, Ξεν. Κύρ. 6. 1, 50· ὁμοίαν τοῖς δούλοις ἐσθῆτα, ἀντὶ, τῇ τῶν δούλων, αὐτόθι 5. 1, 4· πρβλ. ἴσος Ι, συγγενὴς ΙΙ. 2. 3) ἐκεῖνο δὲ καθ’ ὃ πρόσωπόν τι ἢ πρᾶγμα εἶναι ὅμοιον ἑτέρῳ τίθεται κατ’ αἰτ., ἀθανάτῃσι φυὴν καί εἶδος ὁμοίη Ὀδ. Ζ. 16., πρβλ. Γ. 468, Ἰλ. Ε. 778· οὕτως, ὀργὴν ὁμ. τῷ κάκιστ’ αὐδωμένῳ Αἰσχύλ. Θήβ. 678, πρβλ. Σοφ. Αἴ. 1153, κτλ.· ὡσαύτως, ὁμοῖος ἐν πολέμῳ Ἰλ. . 270· ἐς φύσιν οὐδὲν ὁμ. Βατραχομυομ. 32· μεθ’ Ὁμ., ὅμ. τινι πρός τι Ξεν. Κυν. 5, 26· ἀλλά, οὐδὲν ἦν μοι ὅμοιον πρὸς τοῦτον, οὐδὲν εἶχον κοινὸν πρὸς τοῦτον, Ἰσαῖ. 71. 37. 4) μετ’ ἀπαρ., θείειν ἀνέμοισιν ὁμοῖοι, εἰς τὸ τρέχειν ὅμοιοι πρὸς τοὺς ἀνέμους, Ἰλ. Κ. 437· τῷ οὔπω τις ὁμοῖος κοσμῆσαι ἵππους, οὐδεὶς εἶναι ὅμοιος πρὸς αὐτὸν εἰς τὸ νὰ κοσμήσῃ ἵππους, Β. 553, πρβλ. Ξ. 521· οὕτω παρὰ Ξεν. ἐν Ἀν. 3. 5, 13, ὁ Δινδ. ἐκ καλοῦ τινος Ἀντιγράφου διώρθωσεν: ὅμοιοι ἦσαν θαυμάζειν (ἀντὶ θαυμάζοντες), ἔνθα ὁ Πόρσ.: οἷοι ἦσαν θαυμάζειν. 5) ἑπομένης ἀναφορικῆς ἢ ὁμοιωματικῆς προτάσεως, ὁμοίη, οἵην με τὸ πρῶτον ἐν ὀφθαλμοῖσι νόησας, ὁποία ἤμην ὅτε κατὰ πρῶτον μὲ εἶδες, Ὁμ. Ὕμν. εἰς Ἀφρ. 180· ὅμοιον.., οἷόνπερ τὸ τῶν ποταμῶν Ξεν. Ἑλλ. 4. 2, 11, πρβλ. Κύρ. 6. 1, 37· οὕτως ἑπομένου ὅσπερ, ὁ αὐτ. ἐν Ἀν. 5. 4, 34· ἑπομένου ὥσπερ, ὁμοῖος ἀτμὸς ὥσπερ ἐκ τάφου πρέπει Αἰσχύλ. Ἀγ. 1131, πρβλ. Ξεν. Συμπ. 4, 37· ἑπομένου ὥστε, Εὐριπ. Ὀρ. 697· ἴδε κατωτ. Γ. 6) ἑπομένου τοῦ καί, οἷον ἐν τῇ Λατ. perinde ac.., aequw ac, γνώμῃσι ἐχρέοντο ὁμοίῃσι καὶ σὺ Valck. εἰς Ἡρόδ. 7. 50, 2, πρβλ. Θουκ. 1. 120, Πλάτ. Κρίτων 48Β. Heind. εἰς Θεαίτ. 154Α· ὡσαύτως ἑπομένου ἢ καί, Παυσ. 7. 16, 4· ἴδε ἐν λέξ. καὶ Α. ΙΙΙ. Γ. Ἐπίρρ., συχνάκις ἐν τοῖς τύποις τῶν οὐδετέρων ὅμοιον καὶ ὅμοια, Ἰων. καὶ Ἀρχ. Ἀττ. ὁμοῖον, ὁμοῖα, καθ’ ὅμοιον τρόπον μέ..., μετὰ δοτ., ὁμοῖα τοῖς μάλιστα, ὡς οἱ πρωτεύοντες, Ἡρόδ. 3. 8· ὁμοῖα τοῖς πρώτοισι αὐτόθι 35, πρβλ. 57· ὁμοῖον μουσίσδει.. ταῖσιν ἀηδονίσι Θεόκρ. 8. 37· ἑπομένου ὁμοιωματικοῦ μορίου ἀναφορικοῦ, ὁμοῖον ὥστε ..., ὁμοίως ὡς ὅτε..., Σοφ. Ἀντ. 587, Εὐρ. Ὀρ. 697· ὅμ. ὡς εἰ... Πλάτ. Νόμ. 628D· ὁμοῖα καὶ βοῦς ἐργάτης Σοφ. Ἀποσπ. 149. 2) ὁμοίως, παρομοίως, ἐπ’ ἴσης, ὁμοῖα χέρσον καὶ θάλασσαν ἐκπερῶν Αἰσχύλ. Εὐμ. 240. ΙΙ. ὁμαλ. ἐπίρρ. ὁμοίως, καθ’ ὅμοιον τρόπον πρός τινα, μετὰ δοτ., Ἡρόδ. 1. 32, ἀλλὰ καὶ Ἀττ.· τοῖς μάλισθ’ ὁμοίως Δημ. 1473. 12· ἑπομένου ἀναφορικοῦ μορίου, ὁμοίως ὡς εἰ.. Ἡρόδ. 1. 155· ὁμ. ὥσπερ… Ξεν. Κύρ. 1. 4, 6· ὁμ. καὶ ... Ἡρόδ. 7. 86., 8. 60, 2· ὁμ. τε καὶ.. Σοφ. Ο. Κ. 936, πρβλ. Ἕρμανν. εἰς Ο. Τ. 562. 2) ἐπ’ ἴσης, ὡσαύτως, ἐξ ἴσου, Ἡρόδ. 7. 100, Πινδ. Π. 9. 135· Δαναοῖσι Τρωσί θ’ ὁμ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 67· λέγειν... σιγᾶν θ’ ὁμ. ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 278, κτλ.· ὁμ. μέν..., ὁμ. δέ.. Πλάτ. Πρωτ. 319D· ὁμ..., ἀμφοῖν ἀκροᾶσθαι Δημ. 226. 8 ὁμ. ἔχω, εἶμαι ὅμοιος, Ἀριστ. Φυσ. 8. 7, 19. - Συγκρ. ὁμοιότερον μνημονευόμενον ἐκ τῆς Ἀνθ., ὑπερθετ. -ότατα, Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 274. - Ἴδε Κόντου Φιλ. Ποκίλα ἐν Ἀθηνᾶς τ. Α΄, σ. 167.
French (Bailly abrégé)
ion. et anc. att. ὁμοῖος;
α, ον :
I. semblable ; d’où
1 de même nature : αἰεὶ τὸν ὁμοῖον ἄγει θεὸς ὡς τὸν ὁμοῖον OD toujours la divinité pousse le semblable vers le semblable (cf. fr. qui se ressemble s’assemble) ; τὸ ὁμοῖον ἀνταποδιδόναι, ou τὴν ὁμοίην (s.e. δίκην ou χάριν) διδόναι, ou ἀποδιδόναι HDT rendre la pareille ; ὁμοῖον ἡμῖν ἔσται HDT ce sera pour nous la même chose, cela aura le même résultat pour nous ; ἐν τῷ ὁμοίῳ THC, ἐκ τοῦ ὁμοίου THC de la même façon, de même ; ἐν τῷ ὁμοίῳ στρατεύεσθαι THC combattre à armes égales, càd dans des conditions semblables ; ὁμοίϊος épq. πόλεμος IL combat dans lequel les deux parties sont également fortes;
2 syn. de ὁ αὐτός, le même, la même;
3 qui concerne tous également, càd général, commun : γῆρας ὁμοίϊον IL la vieillesse commune à tous les hommes, que tous ont également à attendre ; ὁμοίϊος θάνατος OD la mort qui attend tout le monde également;
4 qui s’accorde avec, qui s’adapte à, qui convient à, conforme à : ἧ πάνθ’ ὁμοῖα πᾶς ἀνὴρ αὑτῷ πονεῖ SOPH chacun fait ce qui lui plaît, ce qui est conforme à son caractère ou à sa situation;
5 égal à, de même force, de même valeur que, τινι ; particul. égal en droits : οἱ ὅμοιοι XÉN les égaux, càd les citoyens qui avaient le droit de participer à tous les emplois et à l’administration de l’État (cf. fr. les pairs);
6 qui a les mêmes sentiments ou la même façon de penser que, qui s’accorde avec, τινι;
7 qui reste toujours le même, qui ne change pas, immuable;
En ces divers sens, ὅμοιος se construit;
1 • avec le dat. : κόμαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖαι IL des cheveux semblables à ceux des Grâces, litt. comme les Grâces;
2 • avec l’acc. : δέμας ἀθανάτοισιν ὅμοιος OD semblable par la stature aux immortels;
3 • avec οἷος ou οἷόσπερ : ταῦτα ὅμοιος εἶ οἶόσπερ καὶ τἄλλα XÉN tu es sur ce point absolument comme sur les autres;
4 • suivi de καί : γνώμῃσι ἐχρέοντο ὁμοίῃσι καὶ σύ HDT ils avaient la même opinion que toi;
III. neutre adv. • ὅμοιον, plur. neutre • ὁμοῖα, de même que, avec le dat. ou avec καί;
Cp. ὁμοιότερος, Sp. ὁμοιότατος.
Étymologie: ὁμός, cf. lat. similis.
English (Strong)
from the base of ὁμοῦ; similar (in appearance or character): like, + manner.