χῶμα: Difference between revisions

From LSJ

ὁ μὴ πεπλευκὼς οὐδὲν ἑόρακεν κακόν → anyone who hasn't sailed has never seen trouble

Source
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+), ([\w]+)<\/b>" to "$1, $2")
(CSV import)
 
(28 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=choma
|Transliteration C=choma
|Beta Code=xw=ma
|Beta Code=xw=ma
|Definition=ατος, τό, (χόω, χώννυμι) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">earth thrown up, bank, mound</b>, thrown up against the walls of cities to take them, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι <span class="bibl">Hdt.1.162</span>; <b class="b3">χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν</b> The.<span class="bibl">2.75</span>, cf. LXX.<span class="title">Ez.</span>21.22(27), <span class="title">Hb.</span>1.10, <span class="title">OGI</span>90.24 (Rosetta, ii B. C., pl.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[dyke]] to hinder a river from overflowing, <span class="bibl">Hdt.1.184</span>: freq. in Pap., <span class="bibl"><span class="title">PPetr.</span>3pp.125,341</span> (iii B. C.), etc.; <b class="b3">βασιλικὸν χ</b>. Wilcken <span class="title">Chr.</span>11 <span class="title">A</span>8 (ii B. C.); δημόσιον χ. <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>290.34</span> (i A. D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[dam]], <span class="bibl">Hdt.7.130</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> [[mole]] or [[pier]], carried out into the sea, [[jetty]], <span class="bibl">Id.8.97</span>, <span class="bibl">D.50.6</span>, Arg.Id.51, <span class="title">IG</span>11(2).199<span class="title">A</span>33(Delos, iii B. C.), etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b2">promontory, spit of sand</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>870</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[sepulchral mound]], <span class="bibl">Hdt.1.93</span>, <span class="bibl">9.85</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>723</span>(anap.), <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1216</span>, etc.; τάφων χώματα γαίας <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span> 53</span> (lyr.); χῶμα μὴ χοῦν ὑψηλότερον πέντε ἀνδρῶν ἔργον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span> 958e</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> [[mass of soil]] in which roots are found, cj. in <span class="bibl">Thphr. <span class="title">HP</span>2.5.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> [[heap of rubbish]], [[ruin]], <span class="bibl">LXX <span class="title">Jo.</span>8.28</span>, <span class="bibl"><span class="title">Is.</span>25.2</span>, <span class="bibl">Lib. <span class="title">Or.</span>61.13</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> <b class="b3">τὸ χ. τῆς γῆς</b> the [[dust]] of the earth, <span class="bibl">LXX <span class="title">Ex.</span>8.16</span>.</span>
|Definition=-ατος, τό, ([[χόω]], [[χώννυμι]])<br><span class="bld">A</span> [[earth thrown up]], [[bank]], [[mound]], thrown up against the walls of cities to take them, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι [[Herodotus|Hdt.]]1.162; <b class="b3">χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν</b> The.2.75, cf. LXX.''Ez.''21.22(27), ''Hb.''1.10, ''OGI''90.24 (Rosetta, ii B. C., pl.).<br><span class="bld">2</span> [[dyke]] to hinder a river from overflowing, [[Herodotus|Hdt.]]1.184: freq. in Pap., ''PPetr.''3pp.125,341 (iii B. C.), etc.; <b class="b3">βασιλικὸν χ.</b> Wilcken ''Chr.''11 ''A''8 (ii B. C.); δημόσιον χ. ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''290.34 (i A. D.).<br><span class="bld">3</span> [[dam]], [[Herodotus|Hdt.]]7.130.<br><span class="bld">4</span> [[mole]] or [[pier]], carried out into the sea, [[jetty]], Id.8.97, D.50.6, Arg.Id.51, ''IG''11(2).199''A''33(Delos, iii B. C.), etc.<br><span class="bld">5</span> [[promontory]], [[spit of sand]], A.''Supp.''870 (lyr.).<br><span class="bld">II</span> [[sepulchral mound]], [[Herodotus|Hdt.]]1.93, 9.85, A.''Ch.''723(anap.), [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1216, etc.; τάφων χώματα γαίας [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]'' 53 (lyr.); χῶμα μὴ χοῦν ὑψηλότερον πέντε ἀνδρῶν ἔργον [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 958e.<br><span class="bld">III</span> [[mass of soil]] in which roots are found, cj. in [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]''2.5.2.<br><span class="bld">IV</span> [[heap of rubbish]], [[ruin]], [[LXX]] ''Jo.''8.28, ''Is.''25.2, Lib. ''Or.''61.13.<br><span class="bld">V</span> <b class="b3">τὸ χ. τῆς γῆς</b> the [[dust]] of the earth, [[LXX]] ''Ex.''8.16.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1386.png Seite 1386]] τό, aufgeschüttete, aufgeworfene Erde, Schutt, Damm, Wall, Her. 1, 184; bes. Grabhügel, 1, 93. 9, 85; τάφων χώματα γαίας Eur. Suppl. 54; Aesch. Ch. 712 Suppl. 849; Soph. Ant. 1201; Eur. Hec. 221 Alc. 999 u. öfter; Plat. Legg. XII, 947 e; Thuc. 2, 75; auch die ausgegrabene Erde, die, nachdem sie an der Luft locker u. fruchtbar geworden ist, wieder in die Gruben geworfen wird, um darin Bäume zu pflanzen; Theophr. u. Geopon.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1386.png Seite 1386]] τό, aufgeschüttete, aufgeworfene Erde, Schutt, Damm, Wall, Her. 1, 184; bes. Grabhügel, 1, 93. 9, 85; τάφων χώματα γαίας Eur. Suppl. 54; Aesch. Ch. 712 Suppl. 849; Soph. Ant. 1201; Eur. Hec. 221 Alc. 999 u. öfter; Plat. Legg. XII, 947 e; Thuc. 2, 75; auch die ausgegrabene Erde, die, nachdem sie an der Luft locker u. fruchtbar geworden ist, wieder in die Gruben geworfen wird, um darin Bäume zu pflanzen; Theophr. u. Geopon.
}}
{{bailly
|btext=χώματος (τό) :<br /><b>I.</b> [[terrassement]], [[terrasse]] :<br /><b>1</b> [[pour se défendre contre l'ennemi]];<br /><b>2</b> [[terrasse élevée par les assiégeants pour s'approcher de la ville]];<br /><b>II.</b> <i>p. ext.</i> :<br /><b>1</b> [[toute jetée]], [[même en pierres]] ; môle;<br /><b>2</b> [[digue pour empêcher le débordement d'un fleuve]];<br /><b>3</b> toute élévation de terre naturelle (atterrissement, dune, promontoire);<br /><b>4</b> [[amas de terre d'un tombeau]], [[tombe]], [[tombeau]].<br />'''Étymologie:''' [[χώννυμι]].
}}
{{elru
|elrutext='''χῶμα:''' ατος τό [[χώννυμι]]<br /><b class="num">1</b> [[земляная насыпь]], [[вал]] Her., Thuc.;<br /><b class="num">2</b> [[плотина]], [[гать]] Her., Diod.;<br /><b class="num">3</b> [[дамба]], [[мол]] Her., Dem.;<br /><b class="num">4</b> [[коса]], [[мыс]] (Σαρπηδόνιον χ. Aesch.);<br /><b class="num">5</b> [[могильная насыпь]], [[курган]] Trag., Plat.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''χῶμα''': τό, (χόω, [[χώννυμι]]) γῆ ἀναρριπτομένη καὶ συσσωρευμένη πρὸς τὰ τείχη πόλεως πρὸς ἅλωσιν αὐτῆς, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι Ἡρόδ. 1. 162· χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν Θουκ. 2. 75· πρβλ. Ἑβδ. (Β΄ Βασιλ. Κ΄, 15, Ἡσ. ΛΖ΄, Ἱερ. Ϛ΄, 6). 2) [[πρόχωμα]] ἐγειρόμενον παρὰ τὴν ὄχθην ποταμοῦ [[ὅπως]] κωλύῃ τὴν ὑπερχείλισιν ἢ πλήμμυραν Ἡρόδ. 1. 184. 3) [[φραγμός]], ὁ αὐτ. 7. 130. 4) προκυμαία ἢ [[ἀποβάθρα]] προβαίνουσα ἐπὶ πολὺ ἐντὸς τῆς θαλάσσης, «[[μῶλος]]», Λατ. moles, ὁ αὐτ. 8. 97, Δημ. 1208· 4, πρβλ. 1228, 1·― [[ὡσαύτως]], [[ἀκρωτήριον]], [[ἀμμώδης]] [[γλῶσσα]], Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 870. ΙΙ. ὡς τὸ Λατ. tumulus, [[τύμβος]], κοινῶς «τούμπα», [[ὕψωμα]] ἐκ χώματος, ἐπὶ τάφου, Ἡρόδ. 1. 93., 9. 85, Αἰσχύλ. Χο. 273, Σοφ. Ἀντιγ. 1216, κλπ.· τάφων χώματα γαίας Εὐρ. Ἱκ. 54· [[χῶμα]] μὴ χοῦν ὑψηλότερον [ἢ] [[πέντε]] ἀνδρῶν [[ἔργον]] Πλάτ. Νόμ. 958Ε. ΙΙΙ. [[ὡσαύτως]] γῆ ἀνασκαφεῖσα [[ὅπως]] ἐκτιθεμένη εἰς τὴν ἐνέργειαν τοῦ ἀέρος γίνῃ [[κατάλληλος]] πρὸς φυτείαν, Θεοφρ. πρ. Φυτ. Ἱστ. 2. 5, 2. IV. παρὰ τοῖς Ἑβδ. [[ὡσαύτως]], σωρὸς ἐρειπίων, (Ἰησ. Η΄, 28, Ἡσ. ΚΕ΄, 2). ― Πρβλ. χόω, καὶ τὰ σύνθετα [[αὐτοῦ]], ἐκ-, δια-, κατα-, συγ-.
|lstext='''χῶμα''': τό, (χόω, [[χώννυμι]]) γῆ ἀναρριπτομένη καὶ συσσωρευμένη πρὸς τὰ τείχη πόλεως πρὸς ἅλωσιν αὐτῆς, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι Ἡρόδ. 1. 162· χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν Θουκ. 2. 75· πρβλ. Ἑβδ. (Β΄ Βασιλ. Κ΄, 15, Ἡσ. ΛΖ΄, Ἱερ. Ϛ΄, 6). 2) [[πρόχωμα]] ἐγειρόμενον παρὰ τὴν ὄχθην ποταμοῦ [[ὅπως]] κωλύῃ τὴν ὑπερχείλισιν ἢ πλήμμυραν Ἡρόδ. 1. 184. 3) [[φραγμός]], ὁ αὐτ. 7. 130. 4) προκυμαία ἢ [[ἀποβάθρα]] προβαίνουσα ἐπὶ πολὺ ἐντὸς τῆς θαλάσσης, «[[μῶλος]]», Λατ. moles, ὁ αὐτ. 8. 97, Δημ. 1208· 4, πρβλ. 1228, 1·― [[ὡσαύτως]], [[ἀκρωτήριον]], [[ἀμμώδης]] [[γλῶσσα]], Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 870. ΙΙ. ὡς τὸ Λατ. tumulus, [[τύμβος]], κοινῶς «τούμπα», [[ὕψωμα]] ἐκ χώματος, ἐπὶ τάφου, Ἡρόδ. 1. 93., 9. 85, Αἰσχύλ. Χο. 273, Σοφ. Ἀντιγ. 1216, κλπ.· τάφων χώματα γαίας Εὐρ. Ἱκ. 54· [[χῶμα]] μὴ χοῦν ὑψηλότερον [ἢ] [[πέντε]] ἀνδρῶν [[ἔργον]] Πλάτ. Νόμ. 958Ε. ΙΙΙ. [[ὡσαύτως]] γῆ ἀνασκαφεῖσα [[ὅπως]] ἐκτιθεμένη εἰς τὴν ἐνέργειαν τοῦ ἀέρος γίνῃ [[κατάλληλος]] πρὸς φυτείαν, Θεοφρ. πρ. Φυτ. Ἱστ. 2. 5, 2. IV. παρὰ τοῖς Ἑβδ. [[ὡσαύτως]], σωρὸς ἐρειπίων, (Ἰησ. Η΄, 28, Ἡσ. ΚΕ΄, 2). ― Πρβλ. χόω, καὶ τὰ σύνθετα [[αὐτοῦ]], ἐκ-, δια-, κατα-, συγ-.
}}
{{bailly
|btext=χώματος (τό) :<br /><b>I.</b> terrassement, terrasse :<br /><b>1</b> pour se défendre contre l’ennemi;<br /><b>2</b> terrasse élevée par les assiégeants pour s’approcher de la ville;<br /><b>II.</b> <i>p. ext.</i> :<br /><b>1</b> toute jetée, même en pierres ; môle;<br /><b>2</b> digue pour empêcher le débordement d’un fleuve;<br /><b>3</b> toute élévation de terre naturelle (atterrissement, dune, promontoire);<br /><b>4</b> amas de terre d’un tombeau, tombe, tombeau.<br />'''Étymologie:''' [[χώννυμι]].
}}
}}
{{eles
{{eles
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=το / [[χῶμα]], -ώματος, ΝΜΑ, και διαλ. τ. χούμα Ν<br />το από λεπτά κοκκία αποτελούμενο εύθρυπτο [[έδαφος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[σκόνη]] («ο [[αέρας]] γέμισε [[χώμα]] τα παράθυρα»)<br /><b>2.</b> [[έδαφος]] («έπεσε από [[ψηλά]] στο [[χώμα]]»)<br /><b>3.</b> γη, [[τόπος]] («το άγιο [[χώμα]] της πατρίδας»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «έφαγε η [[πλάτη]] του [[χώμα]]» — έπεσε σε ύπτια [[θέση]]<br />β) «έφαγε η [[μύτη]] [ή η [[μούρη]]] του [[χώμα]]» — τον έριξε ο [[αντίπαλος]] [[μπρούμυτα]]<br />γ) «τον κύλισε στο [[χώμα]]» — τον έριξε [[καταγής]]<br />δ) «τον έφαγε το [μαύρο] [[χώμα]]» — πέθανε και τον έθαψαν<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[επίχωμα]], τεχνητό ύψωμα για την [[κατάληψη]] τείχους («ὁρῶντες τὸ [[χῶμα]] αἰρόμενον», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανάχωμα]] σε όχθη ποταμού<br /><b>3.</b> [[αποβάθρα]], [[μώλος]]<br /><b>4.</b> [[αμμώδης]] [[γλώσσα]] εδάφους, [[ακρωτήριο]]<br /><b>5.</b> [[τύμβος]], [[τάφος]] (α. «[[οὔτε]] τάφων χώματα γαίας ἐσορῶ», <b>Ευρ.</b><br />β. «ὄμβρων μεγάλων ἐπιπεσόντων καὶ χώματος περιρραγέντος ἐξέωσε τὰς σοροὺς τὸ ῥεῡμα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[σωρός]] από ερείπια («ἔθηκας πόλεις εἰς [[χῶμα]]», ΠΔ).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>χω</i>- του αρχ. [[χώννυμι]] «[[σχηματίζω]] σωρό, [[φράζω]], [[αποκλείω]]» <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>μα</i> (<b>[[πρβλ]].</b> [[ζώννυμι]]: [[ζῶμα]])].
|mltxt=το / [[χῶμα]], -ώματος, ΝΜΑ, και διαλ. τ. χούμα Ν<br />το από λεπτά κοκκία αποτελούμενο εύθρυπτο [[έδαφος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[σκόνη]] («ο [[αέρας]] γέμισε [[χώμα]] τα παράθυρα»)<br /><b>2.</b> [[έδαφος]] («έπεσε από [[ψηλά]] στο [[χώμα]]»)<br /><b>3.</b> γη, [[τόπος]] («το άγιο [[χώμα]] της πατρίδας»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «έφαγε η [[πλάτη]] του [[χώμα]]» — έπεσε σε ύπτια [[θέση]]<br />β) «έφαγε η [[μύτη]] [ή η [[μούρη]]] του [[χώμα]]» — τον έριξε ο [[αντίπαλος]] [[μπρούμυτα]]<br />γ) «τον κύλισε στο [[χώμα]]» — τον έριξε [[καταγής]]<br />δ) «τον έφαγε το [μαύρο] [[χώμα]]» — πέθανε και τον έθαψαν<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[επίχωμα]], τεχνητό ύψωμα για την [[κατάληψη]] τείχους («ὁρῶντες τὸ [[χῶμα]] αἰρόμενον», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανάχωμα]] σε όχθη ποταμού<br /><b>3.</b> [[αποβάθρα]], [[μώλος]]<br /><b>4.</b> [[αμμώδης]] [[γλώσσα]] εδάφους, [[ακρωτήριο]]<br /><b>5.</b> [[τύμβος]], [[τάφος]] (α. «[[οὔτε]] τάφων χώματα γαίας ἐσορῶ», <b>Ευρ.</b><br />β. «ὄμβρων μεγάλων ἐπιπεσόντων καὶ χώματος περιρραγέντος ἐξέωσε τὰς σοροὺς τὸ ῥεῦμα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[σωρός]] από ερείπια («ἔθηκας πόλεις εἰς [[χῶμα]]», ΠΔ).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>χω</i>- του αρχ. [[χώννυμι]] «[[σχηματίζω]] σωρό, [[φράζω]], [[αποκλείω]]» <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>μα</i> ([[πρβλ]]. [[ζώννυμι]]: [[ζῶμα]])].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''χῶμα:''' -ατος, τό ([[χόω]])·<br /><b class="num">I.</b> [[ανάχωμα]], [[σωρός]] χώματος, [[σηκωμένος]] ενάντια στα τείχη της πόλης για την άλωσή της, σε Ηρόδ., Θουκ.· [[πρόχωμα]] στην όχθη ποταμού για να εμποδίσει [[υπερχείλιση]], σε Ηρόδ.· [[φράγμα]], στον ίδ.· [[μόλος]] ή [[προβλήτα]], που φτάνει στη [[θάλασσα]], Λατ. [[moles]], στον ίδ., Δημ.<br /><b class="num">II.</b> όπως το Λατ. [[tumulus]], [[τύμβος]], σε Ηρόδ., Τραγ.
|lsmtext='''χῶμα:''' -ατος, τό ([[χόω]])·<br /><b class="num">I.</b> [[ανάχωμα]], [[σωρός]] χώματος, [[σηκωμένος]] ενάντια στα τείχη της πόλης για την άλωσή της, σε Ηρόδ., Θουκ.· [[πρόχωμα]] στην όχθη ποταμού για να εμποδίσει [[υπερχείλιση]], σε Ηρόδ.· [[φράγμα]], στον ίδ.· [[μόλος]] ή [[προβλήτα]], που φτάνει στη [[θάλασσα]], Λατ. [[moles]], στον ίδ., Δημ.<br /><b class="num">II.</b> όπως το Λατ. [[tumulus]], [[τύμβος]], σε Ηρόδ., Τραγ.
}}
{{elru
|elrutext='''χῶμα:''' ατος τό [[χώννυμι]]<br /><b class="num">1)</b> земляная насыпь, вал Her., Thuc.;<br /><b class="num">2)</b> плотина, гать Her., Diod.;<br /><b class="num">3)</b> дамба, мол Her., Dem.;<br /><b class="num">4)</b> коса, мыс (Σαρπηδόνιον χ. Aesch.);<br /><b class="num">5)</b> могильная насыпь, курган Trag., Plat.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[χῶμα]], ατος, τό, [χόω]<br /><b class="num">I.</b> [[earth]] thrown up, a [[bank]], [[mound]], thrown up [[against]] the walls of cities to [[take]] them, Hdt., Thuc.:— a [[dike]] to [[hinder]] a [[river]] from [[overflowing]], Hdt.:— a dam, Hdt.:— a [[mole]] or [[pier]], carried out [[into]] the sea, Lat. [[moles]], Hdt., Dem.<br /><b class="num">II.</b> like Lat. [[tumulus]], a [[sepulchral]] [[mound]], Hdt., Trag.
|mdlsjtxt=[[χῶμα]], ατος, τό, [χόω]<br /><b class="num">I.</b> [[earth]] thrown up, a [[bank]], [[mound]], thrown up [[against]] the walls of cities to [[take]] them, Hdt., Thuc.:— a [[dike]] to [[hinder]] a [[river]] from [[overflowing]], Hdt.:— a dam, Hdt.:— a [[mole]] or [[pier]], carried out [[into]] the sea, Lat. [[moles]], Hdt., Dem.<br /><b class="num">II.</b> like Lat. [[tumulus]], a [[sepulchral]] [[mound]], Hdt., Trag.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[mound]], [[pier]], [[tomb]], [[bank of earth]], [[barrow to mark a burial place]], [[landing-stage]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[χώννυμι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
{{elmes
|esmgtx=τό [[tierra]] procedente de tumbas σφράγιζε τὸ στόμα τοῦ σκύφου ἀπὸ ῥύπου θυρῶν Ὀσίρεως καὶ θηκῶν χώμα<τος> <b class="b3">sella la boca del cráneo con suciedad de las puertas de Osiris y tierra de tumbas</b> P IV 2130
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[agger]]'', [[earthwork]], [[rampart]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.75.1/ 2.75.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.75.2/ 2.75.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.4.1/ 2.4.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.6.1/ 2.6.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.6.1/ 2.6.1][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.76.2/ 2.76.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.76.2/ 2.76.2][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.76.3/ 2.76.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.4.1/ 2.4.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.77.1/ 2.77.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.77.3/ 2.77.3].
}}
}}

Latest revision as of 14:48, 16 November 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: χῶμα Medium diacritics: χῶμα Low diacritics: χώμα Capitals: ΧΩΜΑ
Transliteration A: chō̂ma Transliteration B: chōma Transliteration C: choma Beta Code: xw=ma

English (LSJ)

-ατος, τό, (χόω, χώννυμι)
A earth thrown up, bank, mound, thrown up against the walls of cities to take them, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι Hdt.1.162; χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν The.2.75, cf. LXX.Ez.21.22(27), Hb.1.10, OGI90.24 (Rosetta, ii B. C., pl.).
2 dyke to hinder a river from overflowing, Hdt.1.184: freq. in Pap., PPetr.3pp.125,341 (iii B. C.), etc.; βασιλικὸν χ. Wilcken Chr.11 A8 (ii B. C.); δημόσιον χ. POxy.290.34 (i A. D.).
3 dam, Hdt.7.130.
4 mole or pier, carried out into the sea, jetty, Id.8.97, D.50.6, Arg.Id.51, IG11(2).199A33(Delos, iii B. C.), etc.
5 promontory, spit of sand, A.Supp.870 (lyr.).
II sepulchral mound, Hdt.1.93, 9.85, A.Ch.723(anap.), S.Ant.1216, etc.; τάφων χώματα γαίας E.Supp. 53 (lyr.); χῶμα μὴ χοῦν ὑψηλότερον πέντε ἀνδρῶν ἔργον Pl.Lg. 958e.
III mass of soil in which roots are found, cj. in Thphr. HP2.5.2.
IV heap of rubbish, ruin, LXX Jo.8.28, Is.25.2, Lib. Or.61.13.
V τὸ χ. τῆς γῆς the dust of the earth, LXX Ex.8.16.

German (Pape)

[Seite 1386] τό, aufgeschüttete, aufgeworfene Erde, Schutt, Damm, Wall, Her. 1, 184; bes. Grabhügel, 1, 93. 9, 85; τάφων χώματα γαίας Eur. Suppl. 54; Aesch. Ch. 712 Suppl. 849; Soph. Ant. 1201; Eur. Hec. 221 Alc. 999 u. öfter; Plat. Legg. XII, 947 e; Thuc. 2, 75; auch die ausgegrabene Erde, die, nachdem sie an der Luft locker u. fruchtbar geworden ist, wieder in die Gruben geworfen wird, um darin Bäume zu pflanzen; Theophr. u. Geopon.

French (Bailly abrégé)

χώματος (τό) :
I. terrassement, terrasse :
1 pour se défendre contre l'ennemi;
2 terrasse élevée par les assiégeants pour s'approcher de la ville;
II. p. ext. :
1 toute jetée, même en pierres ; môle;
2 digue pour empêcher le débordement d'un fleuve;
3 toute élévation de terre naturelle (atterrissement, dune, promontoire);
4 amas de terre d'un tombeau, tombe, tombeau.
Étymologie: χώννυμι.

Russian (Dvoretsky)

χῶμα: ατος τό χώννυμι
1 земляная насыпь, вал Her., Thuc.;
2 плотина, гать Her., Diod.;
3 дамба, мол Her., Dem.;
4 коса, мыс (Σαρπηδόνιον χ. Aesch.);
5 могильная насыпь, курган Trag., Plat.

Greek (Liddell-Scott)

χῶμα: τό, (χόω, χώννυμι) γῆ ἀναρριπτομένη καὶ συσσωρευμένη πρὸς τὰ τείχη πόλεως πρὸς ἅλωσιν αὐτῆς, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι Ἡρόδ. 1. 162· χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν Θουκ. 2. 75· πρβλ. Ἑβδ. (Β΄ Βασιλ. Κ΄, 15, Ἡσ. ΛΖ΄, Ἱερ. Ϛ΄, 6). 2) πρόχωμα ἐγειρόμενον παρὰ τὴν ὄχθην ποταμοῦ ὅπως κωλύῃ τὴν ὑπερχείλισιν ἢ πλήμμυραν Ἡρόδ. 1. 184. 3) φραγμός, ὁ αὐτ. 7. 130. 4) προκυμαία ἢ ἀποβάθρα προβαίνουσα ἐπὶ πολὺ ἐντὸς τῆς θαλάσσης, «μῶλος», Λατ. moles, ὁ αὐτ. 8. 97, Δημ. 1208· 4, πρβλ. 1228, 1·― ὡσαύτως, ἀκρωτήριον, ἀμμώδης γλῶσσα, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 870. ΙΙ. ὡς τὸ Λατ. tumulus, τύμβος, κοινῶς «τούμπα», ὕψωμα ἐκ χώματος, ἐπὶ τάφου, Ἡρόδ. 1. 93., 9. 85, Αἰσχύλ. Χο. 273, Σοφ. Ἀντιγ. 1216, κλπ.· τάφων χώματα γαίας Εὐρ. Ἱκ. 54· χῶμα μὴ χοῦν ὑψηλότερον [ἢ] πέντε ἀνδρῶν ἔργον Πλάτ. Νόμ. 958Ε. ΙΙΙ. ὡσαύτως γῆ ἀνασκαφεῖσα ὅπως ἐκτιθεμένη εἰς τὴν ἐνέργειαν τοῦ ἀέρος γίνῃ κατάλληλος πρὸς φυτείαν, Θεοφρ. πρ. Φυτ. Ἱστ. 2. 5, 2. IV. παρὰ τοῖς Ἑβδ. ὡσαύτως, σωρὸς ἐρειπίων, (Ἰησ. Η΄, 28, Ἡσ. ΚΕ΄, 2). ― Πρβλ. χόω, καὶ τὰ σύνθετα αὐτοῦ, ἐκ-, δια-, κατα-, συγ-.

Spanish

tierra

Greek Monolingual

το / χῶμα, -ώματος, ΝΜΑ, και διαλ. τ. χούμα Ν
το από λεπτά κοκκία αποτελούμενο εύθρυπτο έδαφος
νεοελλ.
1. σκόνη («ο αέρας γέμισε χώμα τα παράθυρα»)
2. έδαφος («έπεσε από ψηλά στο χώμα»)
3. γη, τόπος («το άγιο χώμα της πατρίδας»)
4. φρ. α) «έφαγε η πλάτη του χώμα» — έπεσε σε ύπτια θέση
β) «έφαγε η μύτη [ή η μούρη] του χώμα» — τον έριξε ο αντίπαλος μπρούμυτα
γ) «τον κύλισε στο χώμα» — τον έριξε καταγής
δ) «τον έφαγε το [μαύρο] χώμα» — πέθανε και τον έθαψαν
αρχ.
1. επίχωμα, τεχνητό ύψωμα για την κατάληψη τείχους («ὁρῶντες τὸ χῶμα αἰρόμενον», Θουκ.)
2. ανάχωμα σε όχθη ποταμού
3. αποβάθρα, μώλος
4. αμμώδης γλώσσα εδάφους, ακρωτήριο
5. τύμβος, τάφος (α. «οὔτε τάφων χώματα γαίας ἐσορῶ», Ευρ.
β. «ὄμβρων μεγάλων ἐπιπεσόντων καὶ χώματος περιρραγέντος ἐξέωσε τὰς σοροὺς τὸ ῥεῦμα», Πλάτ.)
6. σωρός από ερείπια («ἔθηκας πόλεις εἰς χῶμα», ΠΔ).
[ΕΤΥΜΟΛ. < θ. χω- του αρχ. χώννυμι «σχηματίζω σωρό, φράζω, αποκλείω» + κατάλ. -μα (πρβλ. ζώννυμι: ζῶμα)].

Greek Monotonic

χῶμα: -ατος, τό (χόω
I. ανάχωμα, σωρός χώματος, σηκωμένος ενάντια στα τείχη της πόλης για την άλωσή της, σε Ηρόδ., Θουκ.· πρόχωμα στην όχθη ποταμού για να εμποδίσει υπερχείλιση, σε Ηρόδ.· φράγμα, στον ίδ.· μόλος ή προβλήτα, που φτάνει στη θάλασσα, Λατ. moles, στον ίδ., Δημ.
II. όπως το Λατ. tumulus, τύμβος, σε Ηρόδ., Τραγ.

Middle Liddell

χῶμα, ατος, τό, [χόω]
I. earth thrown up, a bank, mound, thrown up against the walls of cities to take them, Hdt., Thuc.:— a dike to hinder a river from overflowing, Hdt.:— a dam, Hdt.:— a mole or pier, carried out into the sea, Lat. moles, Hdt., Dem.
II. like Lat. tumulus, a sepulchral mound, Hdt., Trag.

English (Woodhouse)

mound, pier, tomb, bank of earth, barrow to mark a burial place, landing-stage

⇢ Look up on Google | Wiktionary | LSJ full text search (Translation based on the reversal of Woodhouse's English to Ancient Greek dictionary)

Mantoulidis Etymological

Ἀπό τό χώννυμι, ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.

Léxico de magia

τό tierra procedente de tumbas σφράγιζε τὸ στόμα τοῦ σκύφου ἀπὸ ῥύπου θυρῶν Ὀσίρεως καὶ θηκῶν χώμα<τος> sella la boca del cráneo con suciedad de las puertas de Osiris y tierra de tumbas P IV 2130

Lexicon Thucydideum

agger, earthwork, rampart, 2.75.1, 2.75.2. 2.4.1. 2.6.1. 2.6.12.76.2. 2.76.22.76.3. 2.4.1. 2.77.1, 2.77.3.