κυάνεος: Difference between revisions
(5) |
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.") |
||
(32 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=kyaneos | |Transliteration C=kyaneos | ||
|Beta Code=kua/neos | |Beta Code=kua/neos | ||
|Definition=α, ον, contr. | |Definition=α, ον, contr. [[κυανοῦς]], [[κυανῆ]], οῦν Pl.''Ti.''68c, etc., prob. in [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''81 (lyr.), Euph.51.7 (cf.<br><span class="bld">A</span> [[κύανος]] II):—made of [[cyanos]] ([[κύανος]]) ([[quod vide|q.v.]]), [[κάπετος]] Il.18.564; δράκοντες 11.26, cf. 39, Hes.''Sc.''167.<br><span class="bld">II</span> of the colour of [[cyanos]], [[dark-blue]], [[glossy]], of the [[swallow]], Simon.74; of the [[halcyon]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''616a15; of the [[skin]] of the [[porpoise]], ib.566b12; of the [[deep]] [[sea]], E.''IT''7, cf. Arist.''Pr.'' 932a31; πόντου κ. δῖναι Xenarch.1.7; κ. [[χρῶμα]] Pl.l.c.; τὸ κ. ἐξ ἰσάτιδος καὶ πυρώδους [[Theophrastus|Thphr.]] ''Sens.''77.<br><span class="bld">2</span> generally, [[dark]], [[black]], of the mourning veil of Thetis, Il.24.94; of clouds, 5.345, 20.418, Od.12.75; of the brows of [[Zeus]], Il.1.528; χαῖται 22.402; γενειάδες Od.16.176; [[ἄνδρες]], of [[African]]s, Hes.''Op.''527; [[γαῖα]] ψάμμῳ κυανέη (of the [[bottom]] of [[Charybdis]]) Od.12.243; κυανέα [[χθών]], of [[Delos]], τηλέφαντον κυανέας χθονὸς ἄστρον = far-shining [[star]] of the [[blue]] [[land]] Pi.''Fr.''87.4; Φερσεφόνας κυάνεος [[θάλαμος]], of the [[dark]] [[chamber]] of [[Persephone]], Sapph.119; [[φάλαγγες κυάνεαι]] = [[dark]] [[mass]]es of [[warrior]]s, Il.4.282; κυάνεον Τρώων [[νέφος]] 16.66: metaph., Κῆρες κ. Hes.''Sc.''249; κ. [[δνόφος]] Simon.37.8; [[λόχμα]] Pi.''O.''6.40; [[Ἄιδης]] ''IG''14.1389ii25. [ῡ, metri gr., in [[dactylic]] [[verse]], Hom., etc.] | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1521.png Seite 1521]] zsgz. [[κυανοῦς]], ῆ, οῦν, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1521.png Seite 1521]] zsgz. [[κυανοῦς]], ῆ, οῦν, [[dunkelblau]], [[schwarzblau]], übh. dunkelfarbig; von der dunkelschillernden Farbe des Drachen, Il. 11, 38; Hes. Sc. 166; Aesch. Pers. 81; [[νεφέλη]], [[νέφος]], Il. 5, 345. 23, 188 u. öfter; ähnl. κυάνεαι φάλαγγες, dichtgedrängte, schwarze Heerhaufen, 4, 282, vgl. κυάνεον Τρώων [[νέφος]] 16, 66; von den Augenbrauen des Zeus, 17, 209; Hes. Sc. 7; vom Barthaare, Od. 7, 176; Κῆρες, die finstern, schwarzen, d. h. furchtbaren Keren, Hes. O. 249; λόχμαι, Pind. Ol. 6, 40; das Meer, Eur. I. T. 7; das Meerschiff, Troad. 1094; – [[χρῶμα]], Plat. Tim. 68 c; Arist. H. A. 6, 11, [[θάλασσα]], probl. 37, 26. – Über die [[Κυάνεαι]] πέτραι s. nom. pr. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=έα, εον;<br /><b>1</b> [[d'un bleu sombre]];<br /><b>2</b> [[sombre]], [[noir]].<br />'''Étymologie:''' [[κύανος]] ; v. [[Κυάνεαι]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=κῠάνεος zie κυανοῦς. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''κυάνεος:''' (ᾰ), атт. [[κυανοῦς|κυᾰνοῦς]] 3 (ῠ, метрически тж. ῡ)<br /><b class="num">1</b> темно-синий, иссиня-черный, темный ([[νεφέλη]], φάλαγγες, ὀφρύες, γενειάδες ἀμφὶ [[γένειον]] Hom.; λόχμαι Pind.; [[χρῶμα]] Plat.; [[θάλασσα]] Arst.);<br /><b class="num">2</b> [[мрачный]], [[черный]], [[страшный]] (Κῆρες Hes.). | |||
}} | }} | ||
{{ | {{Autenrieth | ||
| | |auten=([[κύανος]]): of [[steel]], Il. 18.564, [[then]] [[steel]]-[[blue]], [[dark]] [[blue]], [[dark]]; of the brows of [[Zeus]], Il. 1.528; the [[hair]] of [[Hector]], Il. 22.402; a [[serpent]], Il. 11.26; [[earth]] or [[sand]], Od. 12.243; and esp. [[νεφέλη]], [[νέφος]], [[even]] in [[metaphor]], Il. 16.66, Il. 4.282. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>κῡᾰνεος | |sltr=<b>κῡᾰνεος</b> [[dark]], [[dark]]-[[blue]] λόχμας ὑπὸ κυανέας (O. 6.40) τηλέφαντον κυανέας χθονὸς [[ἄστρον]] [[Delos]] fr. 33c. 5. | ||
}} | }} | ||
{{eles | {{eles | ||
Line 26: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[κυάνεος]], -έα, -ον (AM) [[κύανος]]<br /><b>βλ.</b> [[κυανός]]<br /><b>αρχ.</b><br />(<b>το θηλ. πληθ. ως κύριο όν.</b>) | |mltxt=[[κυάνεος]], -έα, -ον (AM) [[κύανος]]<br /><b>βλ.</b> [[κυανός]]<br /><b>αρχ.</b><br />(<b>το θηλ. πληθ. ως κύριο όν.</b>) αἱ [[Κυάνεαι]] (ενν. <i>νῆσοι</i> ή <i>πέτραι</i>)<br />οι [[Συμπληγάδες]] («αἱ δὲ [[Κυάνεαι]] πρὸς τῷ στόματι τοῦ Πόντου εἰσὶ δύο νησίδια», <b>Στράβ.</b>). | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''κυάνεος:''' -α, -ον, συνηρ. [[κυανοῦς]], -ῆ, -οῦν ([[κύανος]])·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται [[κυρίως]], [[μαύρος]]-[[μπλε]], με στιλπνό [[μπλε]] [[χρώμα]], λέγεται για τα ιριδίζοντα χρώματα των ερπετών, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.· λέγεται για το [[χελιδόνι]], σε Σιμων.· λέγεται για τη [[βαθιά]] [[θάλασσα]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[σκοτεινός]], [[μελανός]], [[μαύρος]], λέγεται για το θρηνητικό πέπλο της Θέτιδας, σε Ομήρ. Ιλ.· χρησιμοποιείται για τα σύννεφα, σε Όμηρ.· όπως και για τα μαλλιά, σε Ομήρ. Ιλ.· κυανέη [[κάπετος]], βαθύ και σκοτεινό [[χαντάκι]], στο ίδ.· <i>κυάνεαι φάλαγγες</i>, [[σκοτεινά]] πλήθη πολεμιστών, στο ίδ. κ.λπ. | |lsmtext='''κυάνεος:''' -α, -ον, συνηρ. [[κυανοῦς]], -ῆ, -οῦν ([[κύανος]])·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται [[κυρίως]], [[μαύρος]]-[[μπλε]], με στιλπνό [[μπλε]] [[χρώμα]], λέγεται για τα ιριδίζοντα χρώματα των ερπετών, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.· λέγεται για το [[χελιδόνι]], σε Σιμων.· λέγεται για τη [[βαθιά]] [[θάλασσα]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[σκοτεινός]], [[μελανός]], [[μαύρος]], λέγεται για το θρηνητικό πέπλο της Θέτιδας, σε Ομήρ. Ιλ.· χρησιμοποιείται για τα σύννεφα, σε Όμηρ.· όπως και για τα μαλλιά, σε Ομήρ. Ιλ.· κυανέη [[κάπετος]], βαθύ και σκοτεινό [[χαντάκι]], στο ίδ.· <i>κυάνεαι φάλαγγες</i>, [[σκοτεινά]] πλήθη πολεμιστών, στο ίδ. κ.λπ. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''κυάνεος''': -α, -ον, συνῃρ. [[κυανοῦς]], ῆ, οῦν, Πλάτ. καὶ [[ἴσως]] ἐν Αἰσχύλ. Πέρσ. 81· ([[κύανος]])· ― [[κυρίως]], τὸ [[χρῶμα]] [[κυανοῦς]], βαθὺς [[κυανοῦς]] («μπλὲ») ἢ ἔχων [[χρῶμα]] ἀποστίλβον, ὡς τὸ τοῦ ὄφεως (ἴδε [[κύανος]]), Ἰλ. Λ. 26, 38, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 167· ἐπὶ τῆς χελιδόνος, Σιμων. 21· ἐπὶ τῆς ἁλκυόνος, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 14, 1· ἐπὶ τοῦ δέρματος τοῦ δελφῖνος, [[αὐτόθι]] 6. 12, 3· ἐπὶ τῆς βαθείας θαλάσσης, Σιμων. 18, Εὐρ. Ι. Τ. 7· πρβλ. [[κυανοειδής]]· ― ἀκολούθως, 2) [[καθόλου]], [[σκοτεινός]], [[μαῦρος]], ἐπὶ τῆς πενθίμου καλύπτρας τῆς Θέτιδος, Ἰλ. Ω. 93 (πρβλ. [[κυανόπεπλος]])· ἐπὶ νεφῶν, Ε. 345., Υ. 418, Ὀδ. Μ. 75· ἐπὶ τῶν ὀφρύων τοῦ [[Διός]], Ἰλ. Α. 528., Ρ. 209· ἐπὶ τῆς [[κόμης]] τοῦ Ἕκτορος, Υ. 401· ἐπὶ τοῦ πώγωνος τοῦ Ὀδυσσέως, Ὀδ. Π. 176 (πρβλ. [[κυανοχαίτης]])· ἐπὶ τῆς χροιᾶς τῶν Αἰθιόπων, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 525· ἐπὶ τῆς ἄμμου τῆς φαινομένης, ἐν τῷ πυθμένι τῆς θαλάσσης, ὅτε ἡ [[Χάρυβδις]] ἐρρόφει τὸ [[ὕδωρ]], Ὀδ. Μ. 242· κυανέη [[κάπετος]], σκοτεινὸν κοῖλον [[ὄρυγμα]], βαθεῖα [[τάφρος]], Ἰλ. Σ. 564, πρβλ. Πινδ. Ο. 6. 69· κυάνεαι φάλαγγες, ἀμαυρὰ πλήθη πολεμιστῶν, Ἰλ. Δ. 282· κυάνεον Τρώων [[νέφος]] Π. 66· μεταφ., Κῆρες κυάνεαι Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 249· οὕτω [[μετέπειτα]], κ. [[δνόφος]] Σιμων. 50. 8· λόχμαι Πινδ. Ο. 6. 69· ἅλς Εὐρ. Ι. Τ. 7, κτλ.· Ἄιδης Ἑλλ. Ἐπιγρ. 1046. 84. ― Πρβλ. Γλάδστωνος Hom. Stud. 3. 462 κἐφ. ῡ μόνον [[χάριν]] τοῦ μέτρου ἐν δακτυλικῷ στίχῳ, Ὅμ., Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 449, κτλ. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[κυάνεος]], η, ον [[κύανος]]<br /><b class="num">1.</b> [[properly]], [[dark]]-[[blue]], [[glossy]]-[[blue]], of a [[serpent]]'s iridescent hues, Il., Hes.; of the [[swallow]], [[Simon]].; of the [[deep]] sea, Eur.<br /><b class="num">2.</b> [[generally]], [[dark]], [[black]], of the [[mourning]] [[veil]] of [[Thetis]], Il.; of clouds, Hom.; of [[hair]], Il.; κυανέη [[κάπετος]] a [[deep]] [[dark]] [[trench]], Il.; κυάνεαι φάλαγγες [[dark]] masses of warriors, Il., etc. | |||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=-ον [[oscuro]] de Hécate-Selene φολίσιν σὺ δρακόντων κυανέα, ὀφεοπλόκαμε καὶ ζωνοδράκοντι <b class="b3">tú, oscura de escamas de serpientes, ensortijada con serpientes y de serpientes ceñida</b> P IV 2864 | |||
}} | }} |
Latest revision as of 07:28, 2 November 2024
English (LSJ)
α, ον, contr. κυανοῦς, κυανῆ, οῦν Pl.Ti.68c, etc., prob. in A.Pers.81 (lyr.), Euph.51.7 (cf.
A κύανος II):—made of cyanos (κύανος) (q.v.), κάπετος Il.18.564; δράκοντες 11.26, cf. 39, Hes.Sc.167.
II of the colour of cyanos, dark-blue, glossy, of the swallow, Simon.74; of the halcyon, Arist.HA616a15; of the skin of the porpoise, ib.566b12; of the deep sea, E.IT7, cf. Arist.Pr. 932a31; πόντου κ. δῖναι Xenarch.1.7; κ. χρῶμα Pl.l.c.; τὸ κ. ἐξ ἰσάτιδος καὶ πυρώδους Thphr. Sens.77.
2 generally, dark, black, of the mourning veil of Thetis, Il.24.94; of clouds, 5.345, 20.418, Od.12.75; of the brows of Zeus, Il.1.528; χαῖται 22.402; γενειάδες Od.16.176; ἄνδρες, of Africans, Hes.Op.527; γαῖα ψάμμῳ κυανέη (of the bottom of Charybdis) Od.12.243; κυανέα χθών, of Delos, τηλέφαντον κυανέας χθονὸς ἄστρον = far-shining star of the blue land Pi.Fr.87.4; Φερσεφόνας κυάνεος θάλαμος, of the dark chamber of Persephone, Sapph.119; φάλαγγες κυάνεαι = dark masses of warriors, Il.4.282; κυάνεον Τρώων νέφος 16.66: metaph., Κῆρες κ. Hes.Sc.249; κ. δνόφος Simon.37.8; λόχμα Pi.O.6.40; Ἄιδης IG14.1389ii25. [ῡ, metri gr., in dactylic verse, Hom., etc.]
German (Pape)
[Seite 1521] zsgz. κυανοῦς, ῆ, οῦν, dunkelblau, schwarzblau, übh. dunkelfarbig; von der dunkelschillernden Farbe des Drachen, Il. 11, 38; Hes. Sc. 166; Aesch. Pers. 81; νεφέλη, νέφος, Il. 5, 345. 23, 188 u. öfter; ähnl. κυάνεαι φάλαγγες, dichtgedrängte, schwarze Heerhaufen, 4, 282, vgl. κυάνεον Τρώων νέφος 16, 66; von den Augenbrauen des Zeus, 17, 209; Hes. Sc. 7; vom Barthaare, Od. 7, 176; Κῆρες, die finstern, schwarzen, d. h. furchtbaren Keren, Hes. O. 249; λόχμαι, Pind. Ol. 6, 40; das Meer, Eur. I. T. 7; das Meerschiff, Troad. 1094; – χρῶμα, Plat. Tim. 68 c; Arist. H. A. 6, 11, θάλασσα, probl. 37, 26. – Über die Κυάνεαι πέτραι s. nom. pr.
French (Bailly abrégé)
έα, εον;
1 d'un bleu sombre;
2 sombre, noir.
Étymologie: κύανος ; v. Κυάνεαι.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κῠάνεος zie κυανοῦς.
Russian (Dvoretsky)
κυάνεος: (ᾰ), атт. κυᾰνοῦς 3 (ῠ, метрически тж. ῡ)
1 темно-синий, иссиня-черный, темный (νεφέλη, φάλαγγες, ὀφρύες, γενειάδες ἀμφὶ γένειον Hom.; λόχμαι Pind.; χρῶμα Plat.; θάλασσα Arst.);
2 мрачный, черный, страшный (Κῆρες Hes.).
English (Autenrieth)
(κύανος): of steel, Il. 18.564, then steel-blue, dark blue, dark; of the brows of Zeus, Il. 1.528; the hair of Hector, Il. 22.402; a serpent, Il. 11.26; earth or sand, Od. 12.243; and esp. νεφέλη, νέφος, even in metaphor, Il. 16.66, Il. 4.282.
English (Slater)
κῡᾰνεος dark, dark-blue λόχμας ὑπὸ κυανέας (O. 6.40) τηλέφαντον κυανέας χθονὸς ἄστρον Delos fr. 33c. 5.
Spanish
Greek Monolingual
κυάνεος, -έα, -ον (AM) κύανος
βλ. κυανός
αρχ.
(το θηλ. πληθ. ως κύριο όν.) αἱ Κυάνεαι (ενν. νῆσοι ή πέτραι)
οι Συμπληγάδες («αἱ δὲ Κυάνεαι πρὸς τῷ στόματι τοῦ Πόντου εἰσὶ δύο νησίδια», Στράβ.).
Greek Monotonic
κυάνεος: -α, -ον, συνηρ. κυανοῦς, -ῆ, -οῦν (κύανος)·
1. λέγεται κυρίως, μαύρος-μπλε, με στιλπνό μπλε χρώμα, λέγεται για τα ιριδίζοντα χρώματα των ερπετών, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.· λέγεται για το χελιδόνι, σε Σιμων.· λέγεται για τη βαθιά θάλασσα, σε Ευρ.
2. γενικά, σκοτεινός, μελανός, μαύρος, λέγεται για το θρηνητικό πέπλο της Θέτιδας, σε Ομήρ. Ιλ.· χρησιμοποιείται για τα σύννεφα, σε Όμηρ.· όπως και για τα μαλλιά, σε Ομήρ. Ιλ.· κυανέη κάπετος, βαθύ και σκοτεινό χαντάκι, στο ίδ.· κυάνεαι φάλαγγες, σκοτεινά πλήθη πολεμιστών, στο ίδ. κ.λπ.
Greek (Liddell-Scott)
κυάνεος: -α, -ον, συνῃρ. κυανοῦς, ῆ, οῦν, Πλάτ. καὶ ἴσως ἐν Αἰσχύλ. Πέρσ. 81· (κύανος)· ― κυρίως, τὸ χρῶμα κυανοῦς, βαθὺς κυανοῦς («μπλὲ») ἢ ἔχων χρῶμα ἀποστίλβον, ὡς τὸ τοῦ ὄφεως (ἴδε κύανος), Ἰλ. Λ. 26, 38, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 167· ἐπὶ τῆς χελιδόνος, Σιμων. 21· ἐπὶ τῆς ἁλκυόνος, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 14, 1· ἐπὶ τοῦ δέρματος τοῦ δελφῖνος, αὐτόθι 6. 12, 3· ἐπὶ τῆς βαθείας θαλάσσης, Σιμων. 18, Εὐρ. Ι. Τ. 7· πρβλ. κυανοειδής· ― ἀκολούθως, 2) καθόλου, σκοτεινός, μαῦρος, ἐπὶ τῆς πενθίμου καλύπτρας τῆς Θέτιδος, Ἰλ. Ω. 93 (πρβλ. κυανόπεπλος)· ἐπὶ νεφῶν, Ε. 345., Υ. 418, Ὀδ. Μ. 75· ἐπὶ τῶν ὀφρύων τοῦ Διός, Ἰλ. Α. 528., Ρ. 209· ἐπὶ τῆς κόμης τοῦ Ἕκτορος, Υ. 401· ἐπὶ τοῦ πώγωνος τοῦ Ὀδυσσέως, Ὀδ. Π. 176 (πρβλ. κυανοχαίτης)· ἐπὶ τῆς χροιᾶς τῶν Αἰθιόπων, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 525· ἐπὶ τῆς ἄμμου τῆς φαινομένης, ἐν τῷ πυθμένι τῆς θαλάσσης, ὅτε ἡ Χάρυβδις ἐρρόφει τὸ ὕδωρ, Ὀδ. Μ. 242· κυανέη κάπετος, σκοτεινὸν κοῖλον ὄρυγμα, βαθεῖα τάφρος, Ἰλ. Σ. 564, πρβλ. Πινδ. Ο. 6. 69· κυάνεαι φάλαγγες, ἀμαυρὰ πλήθη πολεμιστῶν, Ἰλ. Δ. 282· κυάνεον Τρώων νέφος Π. 66· μεταφ., Κῆρες κυάνεαι Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 249· οὕτω μετέπειτα, κ. δνόφος Σιμων. 50. 8· λόχμαι Πινδ. Ο. 6. 69· ἅλς Εὐρ. Ι. Τ. 7, κτλ.· Ἄιδης Ἑλλ. Ἐπιγρ. 1046. 84. ― Πρβλ. Γλάδστωνος Hom. Stud. 3. 462 κἐφ. ῡ μόνον χάριν τοῦ μέτρου ἐν δακτυλικῷ στίχῳ, Ὅμ., Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 449, κτλ.
Middle Liddell
κυάνεος, η, ον κύανος
1. properly, dark-blue, glossy-blue, of a serpent's iridescent hues, Il., Hes.; of the swallow, Simon.; of the deep sea, Eur.
2. generally, dark, black, of the mourning veil of Thetis, Il.; of clouds, Hom.; of hair, Il.; κυανέη κάπετος a deep dark trench, Il.; κυάνεαι φάλαγγες dark masses of warriors, Il., etc.
Léxico de magia
-ον oscuro de Hécate-Selene φολίσιν σὺ δρακόντων κυανέα, ὀφεοπλόκαμε καὶ ζωνοδράκοντι tú, oscura de escamas de serpientes, ensortijada con serpientes y de serpientes ceñida P IV 2864