προλείπω
English (LSJ)
A forsake, abandon, νεκρόν Il.17.275; κτήματα.. ἄνδρας τε Od.3.314; σε… οὐ δύναμαι π. δύστηνον ἐόντα 13.331; φεύγει πηούς τε προλιπὼν καὶ πατρίδα γαῖαν 23.120; φιλίην Thgn.1102, cf. 351; οὐκ ἔτλη Επάρτης ἡγεμόνας προλιπεῖν Simon. ap. Hdt.7.228; πατέρα… ἐν λυγρῷ γήρᾳ S.Aj.507; χώραν π. abandon one's post, Th.2.87; τὸ τῶν ξυμμάχων κοινόν Id.1.74; simply, leave, Ἀρκτοῦρος π. ῥόον Ὠκεανοῖο Hes.Op.566; ἄντρον, θᾶκον, ἕδρας σκοτίους, etc., Pi.P.9.30, A.Pr.282 (anap.), E.Alc.124 (lyr.), etc.; ψυχὴ π. τινά Ar.Av.1558 (lyr.).
2 omit to do a thing, c. inf., π. τόδε μὴ οὐ ποιεῖν S.El. 132 (lyr.); π. τὴν μίσθωσιν fall into arrears of rent, BGU197.15 (i A.D.).
3 rarely of things, desert, fail one, σε μῆτις προλέλοιπε Od. 2.279, cf. Ar.Th.927; ὅταν αὐτὰ τὸ ἄνθος προλίπῃ Pl.R. 601b: c. gen., ἐφημερίων π. Epigr.Gr.321.4.
II intr., cease, fail, φονος… οὐ προλείπει… Ἀτρείδαις E.Or.817 (lyr.); εἴ τῳ προλίποι ἡ ῥώμη Th.7.75; of persons, faint, fall into a swoon, E.Hec.438.
German (Pape)
[Seite 732] voraus, heraus od. weggehen und hinter sich lassen, im Stiche lassen, von Menschen, Orten u. Sachen; Hom., Hes.; μῆτίς σε προλέλοιπε, die Klugheit verließ dich, Od. 2, 279; ἄντρον προλιπών, Pind. P. 9, 30; Aesch. Prom. 280 Pers. 18; Soph. πατέρα τὸν σὸν ἐν λυγρῷ γήρᾳ προλείπων. Ai. 502; – auch = ablassen, οὐδ' ἐθέλω προλιπεῖν τόδε μὴ οὐ τὸν ἐμὸν στοναχεῖν, El. 130; Eur. φυλακὰς προλιπών, Rhes. 18, u. öfter; u. in Prosa: ὅταν αὐτὰ τὸ ἄνθος προλίπῃ, Plat. Rep. X, 601 b; ἐξαίφνης σε προὔλιπεν αὕτη ἡ δύναμις, Theag. 130 c; χώραν, Thuc. 2, 87; auch intrans., εἴ τῳ προλίποι ἡ ῥώμη καὶ τὸ σῶμα, 7, 75, wenn ihm die Kraft ausging; vgl. Eur. Or. 817.
French (Bailly abrégé)
f. προλείψω, ao.2 προέλιπον, pf. προλέλοιπα;
1 tr. laisser derrière soi ; laisser, abandonner, acc. ; avec un suj. de chose : οὐδέ σε μῆτις προλέλοιπεν OD la prudence ne t'a pas abandonné ; avec μὴ οὐ et l'inf. négliger de, etc.
2 intr. faire défaut à, venir à manquer à, τινι.
Étymologie: πρό, λείπω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
προ-λείπω, aor. προύλειψα, maar meestal προύλιπον met acc. achterlaten, in de steek laten:; σε... προλιπεῖν δύστηνον ἐόντα jou in je ellende achterlaten Od. 13.331; μόνην δὲ μὴ πρόλειπε laat mij niet alleen achter Aeschl. Suppl. 748; χώραν μὴ προλείποντες ᾗ ἄν τις προσταχθῇ zonder de plaats in de steek te laten waar jullie zijn opgesteld Thuc. 2.87.8; verlaten:; Ἀρκτοῦρος π.... ῥόον Ὠκεανοῖο Arcturus die de stroom van Oceanus verlaat Hes. Op. 566; van zaken. οὐδέ σε μῆτις Ὀδυσσῆος προλέλοιπεν de listigheid van Odysseus heeft jou niet in de steek gelaten Od. 2.279; ψυχή... ἐκεῖνον προὔλιπε zijn geest verliet hem Aristoph. Av. 1558; ὅταν αὐτὰ τὸ ἄνθος προλίπῃ wanneer de jeugdige frisheid hen verlaten heeft Plat. Resp. 601b. intrans. te kort schieten:. εἴ τῳ δὲ προλίποι ἡ ῥώμη als iemand de kracht ontbrak Thuc. 7.75.4; προλείπω, λύεται δέ μου μέλη ik kan niet meer, mijn ledematen begeven het Eur. Hec. 438.
Russian (Dvoretsky)
προλείπω:
1 оставлять, покидать (κτήματά τε ἄνδρας τ᾽ ἐν δόμοισιν Hom.; τὴν πόλιν ἐν μυρίῳ πένθει Plut.): μὴ τὸ ξυμμάχων κοινὸν προλιπεῖν Thuc. не изменить общему делу союзников;
2 прекращаться, оканчиваться: Ἀτρείδαις οὐ προλείπει φόνος Eur. не прекращаются убийства в доме Атридов; εἴ τῳ προλίποι ἡ ῥώμη καὶ τὸ σῶμα Thuc. если у кого-л. истощились физические силы;
3 слабеть (προλείπω, λύεται δέ μου μέλη Eur.).
English (Autenrieth)
aor. part. προλιπών, inf. προλιπεῖν, perf. προλέλοιπεν: leave behind, met., forsake, Od. 2.279.
English (Slater)
προλείπω come out from c. acc. “σεμνὸν ἄντρον, Φιλλυρίδα, προλιπὼν” (P. 9.30) ]κράνας ο[ὐ π]ρολείπει[ ὕ]δωρ (supp. Lobel) Θρ. 4. 18.
Greek Monolingual
Α
1. αφήνω πίσω, εγκαταλείπω, παρατώ («νεκρὸν δὲ προλιπόντες ὑπέτρεσαν», Ομ. Ιλ.)
2. απλώς αφήνω («Ἀρκτοῦρος προλείπει ῥόον Ὠκεανοῖο», Ησίοδ.)
3. παραλείπω να κάνω κάτι («οὐδ' ἐθέλω προλιπεῖν τόδε», Σοφ.)
4. (για πρόσ.) λιποθυμώ, λιποψυχώ («... προλείπω
λύεταί μου μέλη», Ευρ.)
5. (σχετικά με μίσθωση) είμαι εκτός προθεσμίας
6. (αμτβ.) λείπω εκ τών προτέρων («εἴ τῳ προλίποι ἡ ῥώμη», Θουκ.).
Greek Monotonic
προλείπω: μέλ. -ψω, παρακ. -λέλοιπα, αόρ. βʹ προὔλῐπον,
I. 1. προχωρώ και αφήνω, βαδίζω εμπρός και φεύγω, αφήνω πίσω, εγκαταλείπω, παρατάω, σε Όμηρ. κ.λπ.· μῆτίς σε προλέλοιπε, η φρόνηση σε έχει εγκαταλείψει, σε Ομήρ. Οδ.· χώρανπρολείπω, εγκαταλείπω τη χώρα, σε Θουκ.
2. με απαρ., παραλείπω να κάνω κάτι, σε Θέογν., Σοφ.
3. λέγεται για πράγματα, εγκαταλείπω, αφήνω κάποιον, σε Πλάτ.
II. αμτβ., σταματώ ή αφήνω εκ των προτέρων, παραλείπω, Ἀτρείδαις οὐ προλείπει φόνος, σε Ευρ.· εἴ τῳ προλείποι ἡ ῥώμη, σε Θουκ.· λέγεται για πρόσωπα, λιποθυμώ, λιποψυχώ, αποδυναμώνομαι λόγω λιποθυμίας, εξασθενίζω, σε Ευρ.
Greek (Liddell-Scott)
προλείπω: μέλλ.: -ψω, προχωρῶ καὶ ἀφίνω, ἀφίνω ὀπίσω, ἐγκαταλείπω, νεκρὸν Ἰλ. Ρ. 275· κτήματα... ἄνδρας τε Ὀδ. Γ. 314· τῷ σε οὐ δύναμαι πρ. δύστηνον ἐόντα Ν. 331· φεύγει πηούς τε προλιπὼν καὶ πατρίδα γαῖαν Ψ. 120· μῆτίς σε προλέλοιπε, ἡ φρόνησις σὲ ἔχει ἐγκαταλίπει, Β. 279· φιλίην πρ. Θέογν. 1102· οὐκ ἔτλη Σπάρτης ἡγεμόνας προλιπεῖν Σιμωνίδης παρ’ Ἡροδ. 7. 227· πατέρα... ἐν λυγρῷ γήρᾳ Σοφ. Αἴ. 507· χώραν προλείπω, ἐγκαταλείπω τὴν θέσιν μου, Θουκ. 2. 87· τὸ τῶν ξυμμάχων κοινὸν ὁ αὐτ. 1. 74· ― ἁπλῶς καταλείπω, ἀφίνω, Ἀρκτοῦρος πρ. ῥόον Ὠκεανοῖο Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 564· ἄντρον, ἕδραν, θῶκον, κτλ., Πινδ. Π. 9. 50, Τραγ.· ψυχὴ πρ. τινὰ Ἀριστοφ. Ὄρν. 1558. 2) παραλείπω νὰ πράξω τι, Θέογν. 351, οὕτω, πρ. μὴ οὐ ποιεῖν Σοφ. Ἠλ. 132. 3) σπανίως ἐπὶ πραγμάτων, ἐκλείπω, ἀφίνω τι, Ἀριστοφ. Θεσμ. 917· ὅταν αὐτὰ τὸ ἄνθος προλίπῃ Πλάτ. Πολ. 601Β· μετὰ γεν., ἐφημερίων πρ. Ἑλλ. Ἐπιγρ. 321. 4. ΙΙ. ἀμεταβ., λείπω ἐκ τῶν προτέρων, Ἀτρείδαις οὐ προλείπει φόνος Εὐρ. Ὀρ. 817· εἴ τῳ προλείποι ἡ ῥώμη Θουκ. 7. 75· ἐπὶ προσώπων, λιποψυχῶ, λιποθυμῶ, Εὐρ. Ἑκ. 438.
Middle Liddell
fut. ψω perf. -λέλοιπα aor2 -προὔλῐπον
I. to go forth and leave, to leave behind, forsake, abandon, Hom., etc.; μῆτίς σε προλέλοιπε prudence hath forsaken thee, Od.; χώραν πρ. to abandon one's post, Thuc.
2. c. inf. to omit to do a thing, Theogn., Soph.
3. of things, to desert, fail one, Plat.
II. intr. to cease or fail beforehand, Ἀτρείδαις οὐ προλείπει φόνος Eur.; εἴ τῳ προλείποι ἡ ῥώμη Thuc.; of persons, to faint, fall into a swoon, Eur.
English (Woodhouse)
faint, quit, swoon, become insensible, become senseless, become unconscious, fail in strength, leave in the lurch, lose consciousness, lose one's senses
Lexicon Thucydideum
deserere, to abandon, desert, 1.74.2, 2.87.8, [vulgo commonly λείποντες]
deesse, to be lacking, 7.75.4.
